COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION

K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO GRADE 1-10

K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 1

CONTENT / KEY CONCEPTS AND
MESSAGES
I – Tungkulin Ko Sa Aking Sarili at Pamilya
3. Pagiging responsible sa pangangalaga sa kahalagahan ng pagkilala sa sarili at sariling
sarili
CSE
Sexual and reproductive parts are vital parts
of the body. The body parts can be describe
using the different sense organs. Different
people have different bodies and capacities,
including of the sexual body parts.
Values are strong beliefs held by
individuals, families and communities about
important issues. Values guide decisions
about life and relationships. Individuals,
peers, families and communities may have
different values.
CONTENT STANDARDS
Naipapamalas ang pag-unawa sa
kakayahan, pangangalaga sa sariling
kalusugan at pagiging mabuting kasapi ng
pamilya.
PERFORMANCE STANDARDS LEARNING COMPETENCIES
C1 Naisabubuhay nang may wastong 3. Nakapaglalarawan ng iba’t ibang gawain
pag-uugali ang iba’t-ibang paraan ng na maaaring makasama o makabuti sa
pangangalaga sa sarili at kalusugan upang
kalusugan
mapa-unlad ang anumang kakayahan. 3.1 nakikilala ang iba’t ibang gawain/paraan
na maaaring makasama o makabuti sa
C2 Naisasagawa nang may pagmamahal at kalusugan
pagmamalasakit ang anumang kilos at (EsP1PKP-Id-3)
gawain na magpapasaya at magpapatibay
sa ugnayan ng mga kasapi ng pamilya. 7. Nakatutukoy ng mga kilos at gawain na
nagpapakita ng pagmamahal at
pagmamalasakit sa mga kasapi ng pamilya
Hal.
1. pag-aalala sa mga kasambahay
2. pag-aalaga sa nakababatang kapatid at
kapamilyang maysakit
(EsP1PKP-Ii-8)
CSE
K1A. Describe body, including private,
sexual parts, using proper names.

KSD1. Describe the healthy relationships in

family, friends, and peers.

1
II – Mahal Ko, Kapwa Ko
2. Pagkamagalang
(Respect)
CSE
Friends are people one trusts and wants
to be in the company.
III- Para sa KAbutihan ng Lahat, Sumunod
Tayo
3. Pagkamatapat
(Honesty)
CSE
Many different kinds of family-two-
parent, single parent, child-headed,
guardian-headed, extended, nuclear and
non-traditional families, etc. Family members
have different needs and roles. Family
members take care of each other in many
ways, though sometimes they may not want
to or be able to. Health and disease can
affect family structure, capacities, roles and
responsibilities
Naipapamalas ang pag-unawa sa Naisasabuhay ang pagiging magalang sa
kahalagahan ng wastong pakikitungo sa kilos at pananalita. 11. Nakapagpapakita ng paggalang sa
ibang kasapi ng pamilya at kapwa tulad ng pamilya at sa kapwa sa pamamagitan ng:
pagkilos at pagsasalita ng may paggalang at 11.1. pagmamano/paghalik sa nakatatanda
pagsasabi ng katotohan para sa kabutihan 11.2. bilang pagbati
ng nakararami. 11.3. pakikinig habang may nagsasalita
11.4. pagsagot ng “po" at “opo”
11.5. paggamit ng salitang “pakiusap” at
11.6. “salamat”
(EsP1P -IIe-f – 4)
CSE
S3D1. Demonstrate ways of relating with
family, friends and peers with dignity and
respect
12. Nakapagsasabi ng totoo sa magulang /
Naipapamlas ang pag-unawa sa Naisasabuhay ang pagiging masunurin at nakatatanda at iba pang kasapi ng mag
kahalagahan ng pagiging masunurin, magalang sa tahanan, nakasusunod sa mga anak sa lahat ng pagkakataon upang
pagpapanatili ng kaayusan, kapayapaan at alituntunin ng paaralan at naisasagawa nang maging maayos ang samahan
kalinisan ng loob ng tahanan at paaralan. may pagpapahalaga ang karapatang 12.1. Kung saan papunta / nanggaling
tinatamasa. 12.2. Mga pangyayari sa paaralan na
nagbunga ng hindi pagkakaintindihan
12.3. Mga pangyayari sa paaralan na
nagbunga ng hindi pagkakaintindihan
12.4. kung gumamit ng computer sa
paglalaro imbis na sa pag-aaral
(EsP1P-IIg-i-5)
13. Nakapagpapakita ng iba’t ibang paraan
ng pagiging masunurin at magalang tulad
ng:
13.1. pagsagot kaagad kapag tinatawag
2
 ng kasapi ng pamilya
13.2. pagsunod nang maluwag sa dibdib
kapag inuutusan
13.3. pagsunod sa tuntuning itinakda ng:
(EsP1PPP-IIIa-1)

CSE
S3D1.Demonstrate ways of relating with
family, friends and peers with dignity and
respect

COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION

K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 2

CONTENT / KEY CONCEPTS AND CONTENT STANDARDS PERFORMANCE STANDARDS LEARNING COMPETENCIES
MESSAGES
I – Tungkulin Ko Sa Aking Sarili at Pamilya
Naipapamalas ang pag-unawa sa Naisasagawa nang palagian ang 4. Naisakikilos ang mga paraan ng
2. Pagiging responsible sa kahalagahan ng pagkilala sa sarili at pangangalaga at pag-iingat sa katawan. pagpapanatili ng kalinisan, kalusugan at
pangangalaga/pagiingat sa sarili pagkakaroon ng disiplina tungo sa pag-iingat ng katawan
2.1 Kalinisan at Kalusugan pagkakabuklod-buklod o pagkakaisa ng mga (EsP2PKP - Id – 11)
(Cleanliness and wellness) kasapi ng tahanan at paaralan.

CSE
Everyone has the right to decide who can CSE
touch their body, where and what way.
“Body rights” means that all people, S1A. Demo proper hygiene including of
including children, have the right to tell sexul parts
others not to touch their body when they do
not want to be touched. All cultures have
different ways of respecting privacy and
3
bodily integrity

II – Mahal Ko, Kapwa Ko

Naipapamalas ang pag-unawa sa Naisasagawa ang wasto at tapat na 6. Nakapagpapakita ng pagkamagiliwin
1.Pagkamagalang kahalagahan ng pagiging sensitibo sa pakikitungo at pakikisalamuha sa kapwa. at pagkapalakaibigan na may pagtitiwala
damdamin at pangangailangan ng iba, sa mga sumusunod:
CSE pagiging magalang sa kilos at pananalita at 6.1. kapitbahay
Values are strong beliefs held by individuals, pagmamalasakit sa kapwa. 6.2. kamag-anak
families and communities about important 6.3. kamag-aral
issues. Values guide decisions about life and 6.4. panauhin/ bisita
relationships. Individuals, peers, families and 6.5. bagong kakilala
communities may have different 6.6. taga-ibang lugar
(EsP2P-IIa-b-6)

CSE
K3D1. Describe the healthy relationships in
family, friends, peers

III – Para sa Kabutihang ng Lahat, Sumunod

Tayo Naipapamalas ang pag-unawa sa Naisasagawa nang buong pagmamalaki 16. Nakapagpapahayag ng kasiyahan sa
kahalagahan ng kamalayan sa karapatang ang pagiging mulat sa karapatan ng karapatang tinatamasa
1.Pagmamahal sa Bansa pantao ng bata, pagkamasunurin tungo sa maaaring tamasahin (EsP2PPP-IIIc-8)
1.3 Paggalang sa Karapatang Pantao kaayusan at kapayapaan ng kapaligiran at
(Respect for Human Right) ng bansang kinabibilangan

CSE CSE
Everyone has the right to decide who can K6A1. Explain Basic “body rights”
touch their body, where and what way.
“Body rights” means that all people, S6A2. Demonstrate how to say”no”; walk
including children, have the right to tell away; talk to trusted adults
others not to touch their body when they do
not want to be touched. All cultures have
different ways of respecting privacy and
bodily integrity.

4
 COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION

K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 3

CONTENT / KEY CONCEPTS AND
MESSAGES
I – Tungkulin Ko Sa Aking Sarili at Pamilya
4. Pangangalaga sa Sarili
CSE
Sexual and reproductive parts are vital parts
of the body. The body parts can be describe
using the different sense organs. Different
people have different bodies and capacities,
including of the sexual body parts.
CONTENT STANDARDS
Naipapamalas ang pag-unawa sa
kahalagahan ng sariling kakayahan, pangangalaga at pag-iingat sa sarili.
pagkakaroon ng tiwala, pangangalaga at
pag-iingat sa sarili tungo sa kabutihan at
kaayusan ng pamilya at pamayanan.
PERFORMANCE STANDARDS
Naisasabuhay ang iba’t-ibang patunay ng
LEARNING COMPETENCIES
6. Nakagagawa ng mga wastong kilos at
gawi sa pangangalaga ng sariling kalusugan
at kaligtasan.
(EsP3PKP-Ie-18)
CSE
K1A. Describe body, including private,
sexual parts, using proper names.
Standard 2: Show positive attitude towards
using the sense organs to appreciate the
body, including sexual parts

S1A: Demo proper hygiene, including sexual

parts

II – Mahal Ko, Kapwa Ko

3. Paggalang
CSE
All people have the right to be protected and
supported. Friends, family, teachers, clergy
and community members can and should
help each other. Trusted adults can be
Naipapamalas ang pag-unawa sa
kahalagahan ng pakikipagkawa-tao.
Naisasabuhay nang palagian ang mga 11. Nakakapagpadama ng malasakit sa
makabuluhang Gawain tungo sa kabutihan kapwa na may karamdaman sa
ng kapwa pamamagitan ng mga simpleng gawain
11.1. pagtulong at pag-aalaga
1. Pagmamalasakit sa kapwa 11.2. pagdalaw, pag-aliw at pagdadala ng
pagkain o anumang bagay na kailangan
(EsP3P-IIa-b-14)
5
sources of help and support.
III- Para sa Kabutihang Panlahat, Sumunod
Tayo
1. Pagmamahal sa bansa
1.1 Pagmamahal sa mga kaugaliang Pilipino
CSE
All people have the right to express
themselves. Communication is important in
all relationships. People have different ways
of communicating, including verbal and non-
verbal communication. Clearly
communicating “yes” and “no” protects one’s
privacy and bodily integrity.
Naipamamalas ang pag-unawa sa
kahalagahan ng pananatili ng mga kaugaliang
natatanging kaugaliang Pilipino kaalinsabay pagkakataon
ng pagsunod sa mga tuntunin at batas na
kaugnay sa kalikasan at pamayanan
CSE
Standard 1: Identify specific ways in which
people can help each other
Naipagmamalaki ang mga magagandang
Pilipino sa iba’t-ibang 15. Nakakapagpakita ng mga kaugaliang
Pilipino tulad ng:
15.1. pagmamano
15.2. paggamit ng “po” at “opo”
15.3. pagsunod sa tamang tagubilin ng
mga nakakatanda
(EsP3PPP – IIIa-b – 14)
CSE
S2B. Show sensitivity to different forms of
self-expression, eg. In dress, relationships
Standard 3-8: Demonstrate ways to treat
family, friends, and peers with dignity
6
 COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION

K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 4

CONTENT / KEY CONCEPTS AND CONTENT STANDARDS PERFORMANCE STANDARDS LEARNING COMPETENCIES
MESSAGES
I. Pananagutang Pansarili at Mabuting
Kasapi ng Pamilya Naipamamalas ang pag-unawa sa Naisasagawa nang may mapanuring pag- 2. Nakapagsusuri ng katotohanan bago
kahalagahan ng pagkakaroon ng katatagan iisip ang tamang pamamaraan/ pamantayan gumawa ng anumang hakbangin:
4. Mapanuring Pag-iisip ng loob, mapanuring pag-iisip, sa pagtuklas ng katotohanan 2.1. pagsangguni sa taong kinauukulan
(Critical Thinking) pagkamatiyaga, pagkamapagtiis, (EsP4PKP-Ic-d-24)
pagkabukas-isip, pagkamahinahon at
5. Pagkakaroon ng bukas na Isip pagmamahal sa katotohanan na CSE
(open-mindedness) magpapalaya sa anumang alalahanin sa S1A4. Identify ways of responding to and
buhay ng tao bilang kasapi ng pamilya managing physical, sexual, emotional-
mental and social problems due to puberty.
CSE
Puberty is the time of physical and A1A1.
emotional change that happens as children
Show positive attitude towards the changes
grow and mature. Puberty occurs at different in the body at puberty.
times for different people and has different
effects on boys and girls. It is a time of
sexual maturation which leads to major
physical and emotional changes and can be
stressful. Adolescence is the time between
the beginning of sexual maturation (puberty)
and adulthood.

II. Pakikipagkapwa-tao
Naipamamalas ang pag-unawa na hindi Naisasagawa ang paggalang sa karapatan 8. Nakapagpapakita ng paggalang sa
4. Paggalang (Respect) naghihintay ng anumang kapalit ang ng kapwa iba sa mga sumusunod na sitwasyon:
5. Kabutihan (Kindness) paggawa ng mabuti 8.1. oras ng pamamahinga
8.2. kapag may nag-aaral
8.3. kapag mayroong maysakit
CSE
7
In most families, parents teach and 8.4. pakikinig kapag may nagsasalita/
exemplify their values to their children. nagpapaLiwanag
Family and community values and attitudes 8.5. paggamit ng pasilidad ng paaralan nang
regarding gender, relationships, intimacy, may pag-aalala sa kapakanan ng kapwa
love, sexuality and reproduction are the 8.5.1. palikuran
sources of sexual learning and influence 8.5.2. silid-aklatan
personal behavior and decision –making 8.5.3. palaruan
(EsP4P-IIf-i– 21)

CSE
A2a1. Show one’s values related to sexuality
and reproduction
A2a2. Show respect for different people’s
values on sexuality and reproduction

III. Pagmamahal sa Bansa at Pakikibahagi

sa Pandaigdigang Pagkakaisa Naipamamalas ang pag-unawa sa Naisasabuhay ang mga gawaing 9. Nakapagpapakita ng kawilihan sa
pagmamahal sa bansa sa pamamagitan ng nagpapakita ng pagpapahalaga sa kultura pakikinig o pagbabasa ng mga pamanang
1.1. Pagpapahalaga sa Kultura pagpapahalaga sa kultura kulturang materyal (hal. kuwentong bayan,
(Appreciation of One’s Culture) alamat, mga epiko) at di-materyal (hal. mga
magagandang kaugalian, pagpapahalaga sa
nakakatanda at iba pa
CSE (EsP4PPP-IIIa-b-19)
In most families, parents teach and
exemplify their values to their children. CSE
Family and community values and attitudes S2A1. Identify the positive and negative
regarding gender, relationships, intimacy, effects of family and community values
love, sexuality and reproduction are the related to sexuality and reproduction on
sources of sexual learning and influence one’s sexual values and behavior.
personal behavior and decision –making
S1A2. Identify/analyze social expectations
on adolescents as they undergo puberty

COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION

8
 K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 5

CONTENT / KEY CONCEPTS AND CONTENT STANDARDS PERFORMANCE STANDARDS LEARNING COMPETENCIES
MESSAGES
I. Pananagutang Pansarili at Mabuting
Kasapi ng Pamilya Naipamamalas ang pag-unawa sa Nakagagawa ng tamang pasya ayon sa 2. Nakasusuri ng mabuti at di-mabuting
kahalagahan ng pagkakaroon ng dikta ng isip at loobin sa kung ano ang dapat maidudulot sa sarili at miyembro ng pamilya
1. Mapanuring pag-iisip mapanuring pag-iisip sa pagpapahayag at at di-dapat ng anumang babasahin, napapakinggan at
(Critical Thinking) pagganap ng anumang gawain na may napapanood
kinalaman sa sarili at sa pamilyang 2.1. dyaryo
CSE kinabibilangan 2.2. magasin
2.3. radyo
Decision-making has consequences and 2.4. telebisyon
this can often be anticipated, therefore it is 2.5. pelikula
important to choose with the best outcome in 2.6. Internet
mind. There are multiple influences on (EsP5PKP – Ib – 28)
decisions, including friends, culture, gender
role stereotypes, peers and the media. CSE
Decision-making may involve different steps. K5A2. Describe risks and health effects of
Trusted adults can be a source of help for early pregnancy in adolescents
decision –making.
K5B. Describe ways that early pregnancy
can be prevented, esp. through abstinence

II. Pakikipagkapwa-tao
Naipamamalas ang pag-unawa sa Naisasagawa ang inaasahang hakbang, 13.2. paggalang sa natatanging
4. Pagkamagalang kahalagahan ng pakikipagkapwa-tao at kilos at pahayag na may paggalang at kaugalian/paniniwala ng mga katutubo at
(Respect) pagganap ng mga inaasahang hakbang, pagmamalasakit para sa kapakanan at dayuhang kakaiba sa kinagisnan.
pahayag at kilos para sa kapakanan at ng kabutihan ng pamilya at kapwa (EsP5P-IIc – 24)
5. Paggalang sa opinion ng ibang tao pamilya para sa kabutihan ng lahat,
(Respect for other people’s opinion) komitment at pagkakaisa bilang 14. Nakabubuo at nakapagpapahayag nang
tagapangalaga ng kapaligiran may paggalang sa anumang ideya/opinion
(EsP5P – IId-e – 25)

9
 CSE CSE
A2a2. Show respect for different people’s
In most families, parents teach and values on sexuality and reproduction
exemplify their values to their children.
Family and community values and attitudes A5A1. Show respect for girl’s experiences
regarding gender, relationships, intimacy, and feelings related to pregnancy
love, sexuality and reproduction are the
sources of sexual learning and influence
personal behavior and decision –making.
III. Pagmamahal sa Bansa at Pakikibahagi
sa Pandaigdigang Pagkakaisa Naipamamalas ang pag-unawa sa Naisasagawa nang may disiplina sa sarili 21. Napananatili ang pagkamabuting
kahalagahan nang pagpapakita ng mga at pakikiisa sa anumang alituntuntunin at mamamayang Pilipino sa pamamagitan ng
1.2. Pananagutan (Responsibility/ natatanging kaugaliang Pilipino, batas na may kinalaman sa bansa at global pakikilahok
Accountability) pagkakaroon ng disiplina para sa kabutihan na kapakanan (EsP5PPP-IIIb-25)
ng lahat, komitment at pagkakaisa bilang
1.4. Kamalayang Pansibiko (Civic tagapangalaga ng kapaligiran 22. Nakasusunod ng may masusi at
Consciousness) matalinong pagpapasya para sa kaligtasan
(EsP5PPP-IIIc-26)

CSE

There are different sources of help and

support in your school and wider community CSE
against discrimination, stigmatization, sexual S6A1. Identify sources of support that young
harassment and abuse and bullying. These people can go to in cases of sexual
problems need to be reported to a trusted harassment, abuse or assault.
source of help. Some problems may require
asking for help outside of the school or S6A2. Advocate for safe environments that
community. encourage safety and respect.

S5A3b Demonsrtrate communication skills to

support girls’ option to abstain from sex

10

CONTENT / KEY CONCEPTS AND
MESSAGES
I.Pananagutang Pansarili at Mabuting
Kasapi ng Pamilya
1. Mapanuring Pag-iisip
(Critical Thinking)
2. Katatagan ng loob (Fortitude)
3. Pagkabukas –isipan
(Open-mindedness)
CSE
In most families, parents teach and
exemplify their values to their children.
Family and community values and attitudes
regarding gender relationships, intimacy,
love, sexuality and reproduction are the
sources of sexual learning and influence
personal behavior and decision making.
II. Pakikipagkapwa-tao
Naipamamalas ang pag-unawa sa
1.Paggalang sa opinyon ng ibang tao kahalagan ng pakikipagkapwa-tao na ng bukas na isipan at kahinahunan suhestyon ng kapwa
(Respect for other people’s opinion) may kaakibat na paggalang at sa pagpapasiya para sa kapayapaan (EsP6P- IId-i-31)
COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION
K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 6
CONTENT STANDARDS PERFORMANCE STANDARDS LEARNING COMPETENCIES
Naipamamalas ang pag-unawa sa Naisasagawa ang tamang
kahalagahan ng pagsunod sa mga desisyon nang may katatagan ng 1. Naisasagawa ang mga tamang hakbang na
tamang hakbang bago makagawa ng loob para sa ikabubuti ng lahat makatutulong sa pagbuo ng isang desisyon na
isang desisyon para sa ikabubuti ng lahat makabubuti sa pamilya
(EsP6PKP- Ia-i– 37)
1.1pagsusuri nang mabuti sa mga bagay na
may kinalaman sa sarili at pangyayari
1.2. pagsang-ayon sa pasya ng nakararami
kung nakabubuti ito
1.3. paggamit ng impormasyon
CSE
K6A3. Describe how gender – e.g. girls’ greater needs
for privacy and gender inequality- contribute to girls’
being the more frequent victims of sexual harassment
and rape, than boys
K6A4. Describe ways of responding to attempts at
sexual harassment and rape; and for preventing these
from happening.
Naisasabuhay ang pagkakaroon 3. Nakapagpapakita ng paggalang sa ideya o
11
 1.
2. Pagkamagalang
(Respectful)
CSE
Effective communication uses different
modes and styles, and can be learned.
Gender roles can affect communication
between people. Being assertive and
negotiating are important aspects of
communication. Negotiation requires mutual
respect, cooperation and often compromise
from all parties
III. Pagmamahal sa Bansa at Pakikibahagi
sa Pandaigdigang Pagkakaisa
4.5. Kamalayang Pansibiko
(Civic Consciousness )
CSE
The mass media may be positive and
negative in their representation of men and
women. The mass media influence personal
values, attitudes and social norms
concerning gender and sexuality.
IV. Pananalig at Pagmamahal sa Diyos;
Paninindigan sa Kabutihan
responsibilidad
Naipamamalas ang pag-unawa sa
kahalagahan ng pagmamahal sa bansa at
pandaigdigang pagkakaisa tungo sa
isang maunlad, mapayapa at
mapagkalingang pamayanan
Naipamamalas ang pag-unawa sa
kahalagahan ng pagkakaroon ng sariling pagkamabuting tao na may ispiritwalidad
ng sarili at kapwa
CSE
A2a2. Show respect for different people’s values on
sexuality and reproduction
A6A2. Demonstrate how to say “no”, walk away; talk to
trusted adults
A6A3. Demonstrate safe options to respond to bullying,
including talking with trusted adults
Naipakikita ang mga gawaing 4. Nabibigyang-halaga ang mga batayang kalayaan na
tumutugon sa pagmamahal sa bansa may kaukulang pananagutan at limitasyon ( EsP6PPP-
sa pamamagitan ng aktibong IIIa-c–34)
pakikilahok na may dedikasyon at
integridad 4.1. kalayaan sa pamamahayag
4.2. pagbibigay ng sariling opinion, ideya o
pananaw
4.3. pagsasaalang-alang ng karapatan ng iba
4.4. paghikayat sa iba na magkaroon ng
kamalayan sa kanilang kalayaan
4.5. pambansang pagkakaisa
CSE
S7A1. Describe the effects of mass media and social
media on personal values, attitudes and behavior
relating to sexuality and gender.
Naisasabuhay ang 11. Napatutunayan na nagpapaunlad ng pagkatao ang
12
1. Paninindigan sa
Kabutihan (Making a Stand for the Good)
CSE
Decision making has consequences and
these can often be anticipated, therefore it is
important to choose with the best outcomes
in mind. There are multiple influences on
decisions, including friends, culture, gender
role stereotypes, peers and the media.
Decision-making may involve different steps.
Trusted adults can be a source of help for
decision-making.
kapayapaan (inner peace) para sa positibong pananaw bilang patunay
pakikitungo sa iba
Hal.
sa pag-unlad ng ispiritwalidad 11.1. pagpapaLiwanag na ispiritwalidad ang
pagkakaroon ng mabuting pagkatao anuman ang
paniniwala
11.2. pagkakaroon ng positibong pananaw, pag-
asa, at pagmamahal sa kapwa at Diyos
(EsP6PD- IVa-i-16)
CSE
K2A3. Identify examples of good and bad decisions of
adolescents on sexuality and reproduction, and their
consequences.
S5A3a. Demonstrate decision making skills to support
pregnancy prevention in girls and boys
13

CONTENT / KEY CONCEPTS AND
MESSAGES
I. Pagkilala at Pamamahala sa mga
Pagbabago sa Sarili
unawa sa mga inaasahang kakayahan at
1.Mga angkop na Inaasahang kakayahan at
kilos sa panahon ng
pagdadalaga/pagbibinata.
a. Pagtatamo ng bago at ganap na
pakikipag-ugnayan (more mature
relations) sa mga kasing edad
(Pakikipagkaibigan
CSE
Love, friendship, infatuation and sexual
attraction involve different emotions.
Friendships can have many benefits; friends
can influence one another positively and
negatively. Close relationships can
sometimes become sexual. Romantic
relationships can be strongly affected by
gender roles and stereotypes. Relationship
abuse and violence are strongly linked to
gender roles and stereotypes.
II. Ang Pagkatao ng Tao
COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION
K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 7
CONTENT STANDARDS
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
kilos sa panahon ng
pagdadalaga/pagbibinata, talento at
kakayahan, hilig, at mga tungkulin sa
panahon ng pagdadalaga/pagbibinata
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
PERFORMANCE STANDARDS
Naisasagawa ng mag-aaral ang mga
angkop na hakbang sa paglinang ng limang
inaasahang kakayahan at kilos
(developmental tasks) sa panahon ng
pagdadalaga/pagbibinata
Nakagagawa ng angkop na pagpapasiya 5.2 Nasusuri ang isang pasyang ginawa
LEARNING COMPETENCIES
1.1. Natutukoy ang mga pagbabago sa
kanyang sarili mula sa gulang na 8 o 9
hanggang sa kasalukuyan sa aspetong:
a. Pagtatamo ng bago at ganap na
pakikipag-ugnayan (more mature relations)
sa mga kasing edad (Pakikipagkaibigan)
b. Pagtanggap ng papel o gampanin sa
lipunan
c. Pagtanggap sa mga pagbabago sa
katawan at paglalapat ng tamang
pamamahala sa mga ito
d. Pagnanais at pagtatamo ng
mapanagutang asal sa pakikipagkapwa/ sa
lipunan
e. Pagkakaroon ng kakayahang
makagawa ng maingat na pagpapasya
(EsP7PS-Ia-1.1)
CSE
S1A2. Demonstrate sensitivity to and
acceptance of the sexual aspects of
personal identity
K7A2. Identify how how media portrays men
and women positively and negatively
14
Isip at Kilos Loob
(Intellect and Will)
CSE
Decisions on sexual behavior can affect
people’s health, future and plans. Making
decisions about sexual behavior includes
consideration of all the potential
consequences. Barriers can stand in the way
of making rational decisions on sexual
behavior. Peer influence, norms, emotions
and alcohol and drugs can impair rational
decision making on sexual behavior
unawa sa isip at kilos-loob.
ang isip at kilos-loob
NOTE: FOR MATERIALS
PLEASE PROVIDE MATERIALS OF THE
NEGATIVE AND POSITIVE EFFECTS OF
THE USE OF CONTRACEPTIVES/
ARTTIFICIAL AND NATURAL FAMILY
PLANNING
FOR CRITICAL THINKING SKILLS
(INFORMED DECISION)
tungo sa katotohanan at kabutihan gamit batay sa gamit at tunguhin ng isip at kilos-
loob
5.3. Naipaliliwanag na ang isip at kilos-loob
ang nagpapabukod-tangi sa tao. Kaya ang
kanyang mga pagpapasya ay dapat patungo
sa katutuhanan at kabutihan
(EsP7PS-IIa-5.2)
CSE
S2A2. Demonstrate effective decision-
making skills, including evaluating
advantages and disadvantages related to
sexuality and reproductive health

CSE I. Mga Angkop na Inaasahang Kakayahan at Naisasagawa ng mag-aaral ang mga

Love, friendship, infatuation and sexual
attraction involves different emotions.
Friendships can have many benefits; friends
can influence one another positively and
negatively. Close relationships can
sometimes become sexual. Romantic
relationships can be strongly affected by
gender roles and stereotypes. Relationship
abuse and violence are strongly linked to
gender roles and stereotypes.
Stigma and discrimination are harmful.
Stigma can be self-inflicted and lead to
silence, denial and secrecy. Everyone has a
responsibility to speak out against bias and
intolerance. Support mechanisms typically
exist to assist people experiencing stigma
and discrimination, e.g. against LGBT
Kilos sa Panahon ng Pagdadalaga at
Pagbibinata
a. Pagtatamo ng bago at ganap na
pakikipag-ugnayan (more mature relations)
sa mga kasing edad (pakikipagkaibigan
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
unawa sa isip at kilos-loob.
tungo sa katotohanan at kabutihan gamit pagtatamo ng mapanagutang asal sa
ang isip at kilos-loob.
Note for the LM’s Developer
Personal Strenghts and Weaknesses
 Qualities that I admire
 Using Strengths
1.1. Natutukoy ang mga pagbabago sa
angkop na hakbang sa paglinang ng limang
kanyang sarili mula sa gulang na 8 o 9
inaasahang kakayahan at kilos
hanggang sa kasalukuyan sa aspetong:
(developmental tasks) sa panahon ng a. Pagtatamo ng bago at ganap na
pagdadalaga/pagbibinata pakikipag-ugnayan (more mature relations)
sa mga kasing edad (Pakikipagkaibigan)
b. Pagtanggap ng papel o gampanin sa
lipunan
c. Pagtanggap sa mga pagbabago sa
katawan at paglalapat ng tamang
Nakagagawa ng angkop na pagpapasiya pamamahala sa mga ito d. Pagnanais at
pakikipagkapwa/ sa lipunan
e. Pagkakaroon ng kakayahang
makagawa ng maingat na pagpapasya
(EsP7PS-Ia-1.1)
5.1. Natutukoy ang mga katangian, gamit at
tunguhin ng isip at kilos-loob.
5.2. Nasusuri ang isang pasyang ginawa

15
  Improving Weaknesses batay sa gamit at tunguhin ng isip at kilos-
 Self-Talking loob
(EsP7PS-IIa-5.2)
Stress Management
 What is stress
 Sources of Strees
 Coping Strategies
 Relaxation Techniques

COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION

K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 8

CONTENT / KEY CONCEPTS AND CONTENT STANDARDS PERFORMANCE STANDARDS LEARNING COMPETENCIES
MESSAGES
I. Ang Pamilya Bilang Ugat ng
PAkikipagkapwa Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Naisasagawa ang mga angkop na kilos 2.1. Nakikilala ang mga gawi o karanasan sa
unawa sa misyon ng pamilya sa pagbibigay tungo sa pagpapaunlad ng mga gawi sap sariling pamilya na nagpapakita ng
2. Ang misyon ng pamilya sa pagbibigay ng ng edukasyon, paggabay sa pagpapasya at ag-aaral at pagsasabuhay ng pagbibigay ng edukasyon, paggabay sa
edukasyon, paggabay sa pagpapasya at paghubog sa pananampalataya pananampalataya sa pamilya pagpapasya at paghubog ng
paghubog ng pananampalataya pananampalataya
(EsP8PB-Ic-2.1)
CSE NOTE: please include in the materials the 1.
Describe how responsibilities of family COMPLIMENTARY ROLES of a MAN and CSE
members change as they mature WOMAN (Husband and Wife) K3A1. Describe how family relationships and
responsibilities change as members mature
Love, cooperation, gender equality, 2. Taking care of the parents and
mutual caring and respect are important for the elderlys
good family functioning and healthy
relationships. As they grow up, children’s
world and affection expand beyond the
family, and friends and peers become
particularly important. Growing up means
taking responsibility for oneself and others.
Conflict and misunderstandings between
16
parents and children are common, especially
during puberty and are usually resolvable.
.
II. Pakikipagkapwa
6. Pakikipagkaibigan
CSE
Capacity to participate or facilitate conflict
resolution among friends
Love, friendship, infatuation and sexual
attraction involves different emotions.
Friendships can have many benefits; friends
can influence one another positively and
negatively. Close relationships can
sometimes become sexual. Romantic
relationships can be strongly affected by
gender roles and stereotypes. Relationship
abuse and violence are strongly linked to
gender roles and stereotypes.
Naipamamalas ng mag-aaral ang
pagunawa sa pakikipagkaibigan
Naisasagawa ng mag-aaral ang mga 6.3. Nahihinuha na:
angkop na kilos upang mapaunlad ang a. Ang pakikipagkaibigan ay nakatutulong sa
pakikipagkaibigan paghubog ng matatag na pagkakakilanlan at
pakikisalamuha sa lipunan.
b. Maraming kabutihang naidudulot ang
pagpapanatili ng mabuting
pakikipagkaibigan: ang pagpapaunlad ng
pagkatao at pakikipagkapwa at pagtatamo
ng mapayapang lipunan/pamayanan.
c. Ang pagpapatawad ay palatandaan ng
pakikipagkaibigang batay sa kabutihan at
pagmamahal. Nakatutulong ito sa pagtamo
ng integrasyong pansarili at pagpapaunlad
(EsP8P- IId-6.3)
CSE
S3A3c. Demonstrate capacity to participate
or facilitate conflict resolution among friends
17
 COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION
K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 9

CONTENT / KEY CONCEPTS AND CONTENT STANDARDS PERFORMANCE STANDARDS LEARNING COMPETENCIES
MESSAGES
I-Ang Papel ng Lipunan sa Tao
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Naisasagawa ng mag-aaral ang isang Natutukoy ang mga element ng kabutihang
unawa sa lipunan at layunin nito (ang proyekto na makatutulong sa isang panlahat
1. Layunin ng Lipunan: Kabutihang kabutihang panlahat). pamayanan o sector sa pangangailangang EsP9PL-Ia-1.1
Panlahat pangkabuhayan, pangkultural at
pangkapayapaan 1.2. Nakapagsusuri ng mga halimbawa ng
CSE
pagsasaalang-alang sa kabutihang panlahat
Identify personal examples of the ways
sa pamilya, paaralan, pamayanan o lipunan
in which gender affects people’s lives.
Describe the impact of these images on
1.3 .Napangangatwirananna ang pagsisikap
gender stereotyping.
ng bawat tao na makamit at mapanatili ang
Identify national laws and local
kabutihang panlahat sa pamamagitan ng
regulations affecting the employment of
pagsasabuhay ng moral na pagpapahalaga
human rights related to sexual and
ng mga puwersang nagpapatatag sa lipunan
reproductive health.
1.4. Naisasagawa ang isang proyekto na
CSE
makakatulong sa isang pamayanan o
Cultural factors influence what to
sector sa pangangailangang
consider and unacceptable sexual behavior
pangkabuhayan, pangkultural at
in society. International agreements and
pangkapayapaan
human rights instruments provide guidance
(EsP9PL-Ia-1.2)
on sexual and reproductive health.

The mass media influences our ideals of

CSE
beauty and gender stereotypes.
S7A. Demonstrate skills of being involved in
Pornographic media tend to rely on gender
collective and cooperative activities to
stereotyping. Negative mass media
improve community and society.
portrayals of men and women can influence

18
self-esteem.
CONTENT / KEY CONCEPTS AND
MESSAGES
IV. Ang Aking Posisyon sa mga Isyung
Moral
1.Ang Pagkukusa ng Makataong Kilos
(Voluntariness of Human Act)
CSE
Everyone has the responsibility to
advocate for gender equality and speak out
against human rights violations such as
sexual abuse, harmful practices and gender-
based violence.
Everyone has the right to privacy and
bodily integrity. Everyone has the right to be
in control over what they will and will not do
sexually. The internet, cellphones and other
new media can be a source of unwanted
sexual attention.
COMPREHENSIVE SEXUALITY EDUCATION
K TO 12 CURRICULUM GUIDE
LEARNING AREA: Edukasyon sa Pagpapakatao GRADE: 10
CONTENT STANDARDS PERFORMANCE STANDARDS LEARNING COMPETENCIES
Panindigan Tungkol sa Pangangalaga ng Nakagagawa ang mag-aaral ng malinaw 15.1. Natutukoy ang mga isyung kaugnay sa
Sarili Laban sa Pang-aabusong Sekswal na posisyon tungkol sa isang isyu sa kawalan ng paggalang sa dignidad at
Tungo sa Maayos na Pagtingin sa Sarili at kawalan ng paggalang sa dignidad at sekswalidad
Pagtataguyod ng Dignidad ng Tao (child sekswalidad.
sexual abuse, child protection, human 15.2 Nasusuri ang mga isyung kaugnay sa
trafficking) Malinaw na posisyon tungkol sa isyu ng kawalan ng paggalang sa dignidad at
kawalan ng paggalang sa dignidad at sekswalidad
Panindigan sa pangangalaga sa sarili sekswalidad.
laban sa pang-aabusong sekswal. 15.3. Napangangatwiran ang pagkakaroon
ng posisyon tungkol sa kahalagahan ng
paggalang sa pagkatao ng tao at sa tunay
na layunin nito sa mga isyung may
kinalaman sa kawalan ng paggalang sa
dignidad at sekswalidad ng tao
15.4. Nakagagawa ng malinaw na posisyon
tungkol sa isang isyu na kawalan ng
paggalang sa dignidad at sekswalidad
(EsP10PI-IVe-15.1)
CSE
K6A2. Describe potential impacts of power
differences-eg, age, gender, wealth on
personal safety.
19
 K6A5. Identify key elements of keeping
oneself safe from harm.

S6A2. Advocate for safe environment that

encourage safety and respect

Prepared by:

SHEILA C. BULAWAN, MATVE NASZER C. YCO, MAEd NORA D. DALAPNAS, Ed.D. ALFONSO C. DORIANO, MAEd
Education Program Supervisor Principal II-Malinao NHS Head Teacher VI-Baguio City NHS Principal I-Eastearn La Trinidad NHS
CLMD, Region V Pampanga Division, R-III Baguio City Division, CAR Benguet Division, CAR

GENEROSA C. GENOSA, Ph.D. AIMEE AMOR C. PORTO, MAEd NIDA C. TAGALAG, Ed.D.
Education Program Supervisor Head Teacher III/SIC-Matti NHS Education Program Supervisor
CLMD, Region VIII Digos City Division, R-XI Sta. Rosa Division, R-IV A

20