You are on page 1of 13

Republic of the Philippines

Department of Education
Region III - - Central Luzon

Schools Division OF CITY OF MEYCAUAYAN

MEYCAUAYAN NATIONAL HIGHSCHOOL

Camalig, City of Meycauayan, Bulacan

ARALING PANLIPUNAN 10 (IKATLONG MARKAHAN)

Ikatlo at Ikaapat na Linggo

PANIMULA

Ang modyul na ito ay ginawa at isinulat para sa iyong kapakinabangan. Ito ay


upang matulungan kang unawain ang mga araling tinatalakay sa Araling Panlipunan
Baitang 10.
Ang modyul na ito ay naglalayong matalakay ang sex at gender at gender roles sa
Pilipinas at sa iba’t ibang lipunan sa mundo. Ano ba ang kahulugan ng sex at gender?
Ano-ano ang mga gampanin ng mga kalalakihan, kababaihan, at Lesbian, Gay,
Bisexual, at Transgender (LGBT) sa iba’t ibang yugto ng kasaysayan ng ating bansa at
sa ibang lipunan sa mundo.
Pagkatapos mong basahin at isagawa ang mga gawain sa modyul na ito, ikaw ay
inaasahang;
1. nakapagpapaliwanag ng kahulugan ng diskriminasyon at karahasan;
2. nakatutukoy ng diskriminasyon at karahasan sa kalalakihan, kababaihan, at
Lesbian, Gay, Bisexual, at Transgender (LGBT); at
3. nakapagpapahayag ng paggalang sa karapatan ng mga mamamayan sa
pagpili ng kasarian at seksuwalidad.

MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO

Nasusuri ang diskriminasyon at diskriminasyon sa kababaihan, kalalakihan at


LGBT (Lesbian, Gay, Bi - Sexual, Transgender) AP10IKL-IIIe-f7

PANAHON
Ikatlo at Ikaapat na Linggo
NILALAMAN
Mga Isyu sa Kasarian at Lipunan
PANIMULANG PAGTATAYA
Panuto: Basahin nang may pang-unawa ang sumusunod na katanungan. Isulat sa
papel ang letra ng tamang kasagutan.

1. Ito ay tumutukoy sa anumang pag-uuri, eksklusyon, o restriksyon batay sa


kasarian na naglalayon o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at pagtamasa
ng lahat ng kasarian ng kanilang mga karapatan o kalayaan.
A. diskriminasyon C. karahasan
B. gender roles D. Magna Carta
2. Ito ay ang mahabang proseso ng pagbabali ng arko ng paa ng mga babae upang
hindi ito lumaki nang normal.
A. breast ironing C. Female Genital Mutilation
B. foot binding D. suttee

1
3. Suriin ang pahayag sa ibaba. Anong katotohanan ang ipinaliliwanag nito tungkol sa
kababaihan?
Women of all ages, cultures, races, and occupations are battered by their
husbands, partners and boyfriends.
A. Ang kababaihan ay mulat at handa nang ipaglaban ang kanilang mga
karapatan.
B. Ang mga isyu ng karahasan sa kababaihan ay bunsod ng mga
pandaigdigang ‘di-pagkakaunawaan.
C. Ang karahasan sa kababaihan ay sakit na maituturing sa iba’t ibang
lipunan sa mundo na nangangailangan ng agarang pagtugon.
D. Ang karahasan sa kababaihan sa buong mundo ay bunga ng
kultura, kawalan ng sapat na kaalaman tungkol sa batas at karapatan,
at mababang antas ng edukasyon.
4. Ano ang tawag sa proseso ng pagbabayo o pagmamasahe ng dibdib ng batang
nagdadalaga sa pamamagitan ng bato, martilyo o spatula na pinainit sa apoy?
A. breast ironing C. Female Genital Mutilation
B. foot binding D. suttee
5. Alin sa sumusunod ang kahulugan ng karahasan sa kababaihan?
A. anumang uri ng karahasang nagaganap sa isang relasyon
B. anumang paggamit ng pisikal na puwersa o kapangyarihan, pagbabanta o
aktwal, laban sa sarili, ibang tao, o laban sa isang grupo o pamayanan, na may
mataas na posibilidad na magresulta sa pinsala, kamatayan, at sikolohikal na
pinsala
C. anumang karahasang nauugat sa kasarian na humahantong sa pisikal, sexual
o mental na pananakit o pagpapahirap sa kababaihan, kasama na ang mga
pagbabanta at pagsikil sa kanilang kalayaan
D. anumang pag-uuri, eksklusyon, o restriksyon batay sa kasarian na naglalayon
o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at pagtamasa ng lahat ng kasarian
ng kanilang mga karapatan o kalayaan
6. Si Mae ay nakaranas ng domestic violence. Alin sa sumusunod ang naglalarawan
ng kaniyang naging karanasan?
A. Hindi nalilimutan ng kaniyang asawa ang kanilang anibersaryo.
B. Laging may nakahandang sorpresa ang kaniyang asawa sa kaniyang kaarawan.
C. Madalas siyang tinatawagan ng kaniyang asawa upang alamin ang kaniyang
kalagayan.
D. Laging sinusubaybayan ng kaniyang asawa ang kaniyang social media account.
7. Ang sumusunod ay halimbawa ng domestic violence maliban sa isa.
A. Pinipigilan ka sa pagpasok sa trabaho o paaralan.
B. Sinasabi sa iyo na ang mga lalaki ay natural na bayolente.
C. Pinipigilan kang makipagkita sa iyong pamilya o mga kaibigan.
D. Sinisipa, sinasampal, sinasakal o sinasaktan ang iyong mga anak o mga
alagang hayop.
8. Alin sa sumusunod ang nagpapakita ng diskriminasyon?
A. pagbawal na makipagkita sa mga kaibigan
B. pagpigil na pumasok sa paaralan o trabaho
C. pag-insulto at pagbigay ng nakatatawang alyas o bansag
D. kawalan ng oportunidad sa trabaho dahil sa kapansanan
9. Ang sumusunod ay dahilan ng pagsasagawa ng breast ironing maliban sa isa.
A. pagkagahasa C. paghinto sa pag-aaral
B. maagang pag-aasawa D. maagang pagbubuntis
10. Ang sumusunod ay mga halimbawa ng Seven Deadly Sins Against Women maliban
sa isa.
A. incest C. pangangaliwa
B. pambubugbog D. panggagahasa

2
11. Ang sumusunod ay istatistika ng karahasan sa kababaihan maliban sa isa.
A. 6% ng kababaihan ang nakaranas na ng seksuwal na pananakit.
B. 60% ang nakaranas ng pananakit na pisikal mula sa edad na 15.
C. 4% ng mga babaeng nagbuntis ang nakaranas ng pisikal na pananakit
habang sila ay nagdadalang-tao.
D. 22% ng mga babaeng may asawa ang nakaranas ng emosyonal na pananakit
mula sa kanilang mga asawa o partner (spousal violence).
12. Ang sumusunod ay halimbawa ng karahasan sa mga kababaihan maliban sa
isa.
A. berbal C. pisikal
B. biyolohikal D. seksuwal
13. Kung si Ana ay biktima ng domestic violence, alin sa sumusunod ang maaari
niyang naranasan?
A. Pinagbantaan siya ng karahasan.
B. Sinabihan siya na ang mga lalaki ay natural na bayolente.
C. Tinawag siya sa ibang pangalang hindi maganda (name calling).
D. Humingi sa kaniya ng tawad ang taong may sala at nangakong magbabago.
14. Bakit laganap pa rin hanggang sa kasalukuyan ang diskriminasyong
pangkasarian?
A. Mababa ang tingin sa kababaihan dahil sa kanilang kahinaan.
B. Nananatili pa rin ang pagtingin sa mga kababaihan na pantahanan lamang.
C. Hindi tanggap ng kalalakihan ang pagbabagong pag-unlad ng kababaihan.
D. May lipunan pa ring salat sa kamalayan sa mga hamon, isyu at batas na may
kaugnayan sa kasarian.
15. Paano maitataguyod ang isang lipunang may paggalang sa bawat indibiduwal
tungo sa pagkakapantay-pantay?
A. Igalang ang bawat kultura sa lipunan.
B. Patuloy na pag-iral ng mga tradisyunal na gampanin.
C. Sumunod sa mga panrelihiyong paniniwala tungkol sa kasarian.
D. Palakasin ang kampanya sa pagkakapantay-pantay ng bawat indibiduwal.

Aralin
Mga Isyu sa Kasarian at
2 Lipunan
SIMULAN NATIN!
Panuto: Suriin ang larawan. Sagutan mo ang mga katanungan tungkol dito.

3
Pamprosesong Tanong

1. Ano ang nais ipahiwatig ng larawan?

2. Sa iyong palagay, ano ang ugat ng ganitong gawain sa mga kalalakihan,


kababaihan, at LGBT?

3. Paano maiiwasan ang ganitong pangyayari?

Diskriminasyon sa mga Kalalakihan, Kababaihan, at Lesbian, Gay,


Bisexual, at Transgender (LGBT)

Bago natin talakayin ang ating paksa, nais kong makilala mo ang ilang mga
personalidad na kilala sa iba’t ibang larangan sa ating bansa. Maaari ka ring
magsaliksik ng mga karagdagang impormasyon tungkol sa kanila upang mas
makilala mo ang kanilang buhay bilang miyembro ng ating lipunan.

PABLO ‘Chef Boy’ LOGRO (Lalaki)


Siya ay isang Filipino Celebrity Chef na
nakilala sa kaniyang mga palabas sa
pagluluto tulad ng Idol sa Kusina at Chef Boy
Logro: Kusina Master. Ang ganitong uri ba ng
hanapbuhay ay para lamang sa babae?

GLORIA M. ARROYO (Babae)


Siya ay nanalo at nagsilbing Senador noong 1992-
1998. Sa loob ng dalawang taon, siya ay naging
Pangalawang Pangulo ng bansa sa ilalim ng
Administrasyong Estrada. Naganap ang People Power 2
na nagpatalsik sa puwesto kay Pangulong Estrada.
Alinsunod sa Saligang Batas, siya ang humalili sa pagka-
Alinsunod sa Saligang Batas, siya ang humalili sa pagka-Pangulo at nahalal
sa buong anim na taong termino sa pagka-Pangulo noong 2004 hanggang
2010. Nagsilbi siyang kinatawan ng 2nd District ng Pampanga noong 2010 at
nang maglaon ay naging House Speaker ng mga Kinatawan mula 2018
hanggang sa kaniyang pagreretiro noong 2019. Siya ang unang babaeng
humawak ng dalawa sa pinakamataas na posisyon sa bansa.

GERALDINE B. ROMAN (Transgender)


Isa siyang mamamahayag at politiko na nagsisilbing
kinatawan ng 1st District ng Bataan mula noong 2016.
Siya ang unang transgender woman na naluklok bilang
kinatawan ng Kongreso. Sa kabila ng kaniyang
kasarian, hindi ito naging hadlang upang maglingkod sa
kaniyang mamamayan.

4
Diskriminasyon sa Kababaihan
Patuloy pa ring mababa ang labor force participation rate (LFPR) ng babae kaysa
lalaki nitong nakaraang 10 taon. Mula 1995 hanggang 2004, 50% lang ang LFPR ng
babae kumpara sa 80% ng lalaki. (Datos mula sa October Rounds of the Labor Force
Survey, NSO). Laganap pa rin ang pagbibigay ng trabaho ayon sa kasarian o
pananaw na trabaho ng babae at lalaki. Ayon sa datos noong 2004, mas marami pa
rin ang mga babae sa mga trabahong tinuturing na karagdagan sa kanilang papel
sa bahay katulad ng pangangasiwa ng opisina at serbisyong propesyunal,
samantalang karamihan sa kalalakiha ay nasa malalaking industriya.

Diskriminasyon sa LGBT
Bakla, tomboy, mga imoral, ilan lamang ‘yan sa mga tawag sa mga taong ang
kasarian ay hindi babae o lalaki – na taliwas sa kung ano ang hangad o alam ng
komunidad. Dahil sa kanilang pagiging taliwas kung kaya sila ay nakararanas ng
diskriminasyon. Ayon sa pag-aaral na inilabas ng United Nations Development
Programme (UNDP) at ng United States Agency for International Development (USAID)
na may titulong Being LGBT in Asia: The Philippines Country Report, ang mga LGBT
ay may kakaunting oportunidad sa trabaho, bias sa serbisyong medikal, pabahay at
maging sa edukasyon.

Karahasan sa Kalalakihan, Kababaihan at LGBT

Ano ang karahasan?

Ayon sa World Health Organization (WHO), ang karahasan ay sinasadyang paggamit


ng pisikal na puwersa o kapangyarihan, pagbabanta o aktwal, laban sa sarili, ibang
tao, o laban sa isang grupo o pamayanan, na may mataas na posibilidad na
magresulta sa pinsala, kamatayan, at sikolohikal na pinsala.

5
Karahasan sa Kalalakihan

Maging ang mga kalalakihan ay biktima rin ng karahasan, ayon sa Diego Silang
Movement. Ang mga lalaking nakaranas ng pang-aabuso sa Pilipinas gaya rin sa ibang
bahagi ng mundo, ay nag-iingat sa kanilang mga sitwasyon dahil sa takot sa
panlipunang stigma. Ang pang-aabuso sa kalalakihan ay maaaring hindi
kinakailangang maging pisikal, ngunit maaaring emosyonal, seksuwal o pinansyal.
Ang malungkot na katotohanan, walang malinaw na bilang kung ilang kalalakihan
ang nagiging biktima ng pang-aabuso. Marami pa ring mga lalaking biktima ng
karahasan ang nahihiyang lumantad at magkuwento ng kanilang mapait na
karanasan.

Karahasan sa Kababaihan

Ayon sa United Nations (UN), ang karahasan sa kababaihan (violence against women)
ay anumang karahasang nauugat sa kasarian na humahantong sa pisikal, seksuwal o
mental na pananakit o pagpapahirap sa kababaihan, kasama na ang mga pagbabanta
at pagsikil sa kanilang kalayaan. Hindi lamang limitado sa pisikal na pang-aabuso
ang violence against women. Maaari rin itong sa paraang berbal, seksuwal,
sikolohikal, at ekonomikal.

Ang General Assembly Binding Women for Reforms, Integrity, Equality, Leadership,
and Action (GABRIELA), ay isang samahan sa Pilipinas na laban sa iba’t ibang anyo
ng karahasang nararanasan ng kababaihan na tinagurian nilang Seven Deadly Sins
Against Women. Ang mga ito ay ang:

1. pambubugbog/pananakit,

2. panggagahasa,

3. incest at iba pang seksuwal na pang-aabuso,

4. sexual harassment,

5. sexual discrimination at exploitation,

6. limitadong access sa reproductive health, at

7. sex trafficking at prostitusyon.

Istatistika ng Karahasan sa Kababaihan

2013 National Demographic and Health Survey (NDHS)

A. Isa sa bawat limang babaeng may edad 15-49 ang nakaranas ng pananakit na
pisikal mula sa edad na 15. Karamihan sa mga nananakit na pisikal ay ang mga
kasalukuyang asawang lalaki.

B. Isa sa bawat labing-anim (6.3%) na babae na may edad 15-49 ang nakaranas ng
seksuwal na pananakit.

C. 4% ng mga babaeng nagbuntis ang nakaranas ng pisikal na pananakit habang sila


ay nagdadalang-tao.

D. 22% ng mga babaeng may-asawa ang nakaranas ng emosyonal na pananakit mula


sa kanilang mga asawa o partner (spousal violence).

May ilang kaugalian din sa ibang lipunan na nagpapakita ng paglabag sa karapatan


ng kababaihan. Subalit ang nakalulungkot dito, ang pagsasagawa nito ay nag-uugat
sa maling paniniwala, tulad na lamang ng isinasagawang breast ironing o breast
flattening sa Africa at foot binding sa China.

Ang breast ironing o breast flattening ay isang kaugalian sa bansang Cameroon sa


kontinente ng Africa. Ito ay ang pagbabayo o pagmamasahe ng dibdib ng batang
nagdadalaga sa pamamagitan ng bato, martilyo o spatula na pinainit sa apoy. May
pananaliksik noong 2006 na nagsasabing 24% ng mga batang babaeng may edad
6
siyam ay apektado nito. Ipinaliliwanag ng ina sa anak na ang pagsagsagawa nito ay
normal lamang at ang mga dahilan nito ay upang mabawasan ang (1) maagang
pagbubuntis ng anak, (2) paghinto sa pag-aaral, at (3) pagkagahasa. Ang maaaring
maging epekto nito sa kalusugan ng mga biktima — mga cyst, cancer sa suso, at mga
isyu sa pagpapasuso.

Ang foot binding ay isinasagawa sa mga sinaunang babae sa China. Ito ay ang
mahabang proseso ng pagbabali ng arko ng paa ng mga babae upang hindi ito lumaki
nang normal. Ang kanilang mga paa ay mahigpit na nakagapos gamit ang pagbalot ng
isang pirasong bakal o bubog sa talampakan. Ang perpektong paa ng babaeng may
sapat na gulang ay tatlo hanggang apat na pulgada ang haba. Ang mga deformed feet
ay kilala bilang ‘lotus feet o lily feet’. Ang pagkakaroon ng ganitong klase ng paa sa
simula ay kinikilala bilang simbolo ng yaman, ganda, at pagiging karapat-dapat sa
pagpapakasal. Subalit dahil sa ang kababaihang ito ay may bound feet, nalimitahan
ang kanilang pagkilos, pakikilahok sa politika, at ang kanilang pakikisalamuha.

Karahasan sa LGBT

Patuloy ang pagpatay sa mga miyembro ng LGBT sa kabila ng panawagan sa


pagkakapantay- pantay at kalayaan sa lahat ng uri ng diskriminasyon at pang-
aabuso. Ayon sa ulat ng Transgender Europe noong 2012 may 1,083 LGBT ang
biktima ng pagpatay mula 2008- 2012.

Noong 2011, ang United Nations Human Rights Council ay nagkaroon ng ulat tungkol
sa mga ebidensya at kaso ng mga diskriminasiyon at karahasan laban sa mga LGBT.
Ang bansang Uganda ay nagpasa ng batas na Anti-Homosexuality Act of 2014 na
nagsasaad na ang same-sex relations at marriages ay maaaring parusahan ng
panghabambuhay na pagkabilanggo.

Hindi lamang kababaihan ang biktima ng karahasang nagaganap sa isang relasyon o


ang tinatawag na domestic violence, maging ang kalalakihan ay biktima rin. Ang
ganitong uri ng karahasan sa mga kalalakihan ay hindi madaling makita o kilalanin.
Ang karahasan ay may iba’t ibang uri: emosyonal, seksuwal, pisikal, at banta ng
pang-aabuso. Ito ay maaari ring maganap sa heterosexual at homosexual na relasyon.

Ikaw ay nakararanas ng domestic violence kung ang iyong kapareha ay:

1. pang-aabusong emosyonal, tinatawag ka sa ibang pangalang hindi maganda


(name calling) para sa iyo at sa ibang tao, iniinsulto ka;

2. pinipigilan ka sa pagpasok sa trabaho o paaralan;

3. pinipigilan kang makipagkita sa iyong pamilya o mga kaibigan;

4. sinusubukan kang kontrolin sa paggastos sa pera, saan ka pupunta at kung ano


ang iyong mga isusuot;

5. nagseselos at palagi kang pinagdududahan na nanloloko;

6. pag-atake sa katawan, halimbawa ay pagsakal, pagtulak, pananakit, at pagbabanta


ng kapahamakan;

7. sinisipa, sinasampal, sinasakal o sinasaktan ang iyong mga anak o mga alagang
hayop;

8. pagsubaybay sa bawat kilos sa internet, sa pamamagitan ng social media,


paggamit ng mga GPS tracking device, atbp.;

9. mga kilos ng seksuwal na karahasan, pinipilit kang makipagtalik kahit labag sa


iyong kalooban; at

10. sinisisi ka sa kaniyang pananakit o sinasabi na nararapat lamang ang ginawa sa


iyo.

7
Ito naman ay para sa mga gay, bisexual at transgender:

1. pinagbabantaan kang sasabihin sa iyong pamilya, mga kaibigan, at mga


kakilala ang iyong oryentasyong seksuwal at pagkakakilanlang pangkasarian;

2. sinasabi sa iyo na hindi tutulungan ng pamahalaan ang mga gay, bisexual at


transgender; at

3. sinasabi sa iyo na ang mga lalaki ay natural na bayolente.

Maari mong malamang inaabuso ka na kung napapansin mo ang ganitong


pangyayari:

1. pinagbabantaan ka ng karahasan;

2. sinasaktan ka na (emosyonal o pisikal);

3. humihingi ng tawad, nangangakong magbabago, at nagbibigay ng suhol;

4. paulit-ulit ang ganitong pangyayari; at

5. mas dumadalas ang pananakit at karahasan at mas tumitindi sa paglipas

SAGUTIN NATIN!

Gawain #1: LARAWAN-SURI


Panuto: Narito ang ilang larawan na may kinalaman sa isyung pangkasarian. Tingnan
ang mga larawan at isa-isahin ang karahasang nararanasan ng mga kababaihan,
kalalakihan at miyembro at LGBT. Isulat ang iyong sagot sa kahon na nasa ibaba.
•Babala ang larawang inyong makikita ay patungkol sa karahasan at hindi dapat
gayahin.

https://image.freepik.com/free-vector/stop-gender-violence-concept_23-2148588176.jpg

https://spring96.org/files/images/sources/gvalt-333.jpg

Unang larawan

8
Ikalawang larawan

Gawain #3: YOU COMPLETE ME


Panuto: Punan ng letra ang bawat kahon upang mabuo ang salita/grupo ng mga
salitang binibigyang-kahulugan sa bawat pangungusap. Isulat sa papel ang
kasagutan.

1. Ito ay hindi lamang limitado sa pisikal na pang-aabuso sa kababaihan, maaari rin


itong sa paraang berbal, seksuwal, sikolohikal, at ekonomikal.

2. May pananaliksik noong 2006 na nagsasabing 24% ng mga batang babae sa


Cameroon, Africa na may edad siyam ay sumasailalim sa prosesong ito.

3. Ito ay tumutukoy sa anumang pag-uuri, eksklusyon, o restriksyon batay sa


kasarian na naglalayon o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at
pagtamasa ng lahat ng kasarian ng kanilang mga karapatan o kalayaan.

4. Sa prosesong ito, mahigpit na itinatali ang paa ng batang babae gamit ang
pagbalot ng isang pirasong bakal o bubog sa talampakan.

5. Ito ay kadalasang tawag sa mga lalaking takot sa kanilang asawa.

Gawain #2: KASALANAN KO BA?


Panuto: Isa-isahin ang mga diskriminasyong nararanasan ng LGBT. Ipaliwanag kung
bakit patuloy pa rin ang ganitong sitwasyon sa kabila ng kanilang panawagan ng
pagkakapantay-pantay. Isulat sa papel ang kasagutan.

9
Gawain # 4: SPOKEN POETRY
Panuto: Ipahayag mo ang iyong paggalang sa karapatan ng bawat indibiduwal
anuman ang kasarian at seksuwalidad sa pamamagitan ng pagsulat ng isang spoken
poetry.
Rubrik sa Pagmamarka ng Spoken Poetry

Gawain # 5: LARAWAN-SURI
Panuto: Gamit ang kasunod na larawan, suriin ang kalagayan ng mga kababaihan sa
ibang panig ng mundo.

https://external-preview.redd.it/QS8NaRq7brKk7i1Rn-
mqEKqeRgDf0zXsuPRyReDzvf4.jpg?auto=webp&s=2a4e9d05493ca9b1bf9e58544eb4d249fab933a7

https://ph-static.z-dn.net/files/d59/cd857c2acfbe7933c3a3aec1fd96b58b.jpg

10
Pamprosesong mga Tanong:
1.Tungkol saan ang larawan?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
2. Ano-anong karahasan ang nararanasan ng mga kababaihan?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Gawain # 6: ANG SALOOBIN KO!
Panuto: Sumulat ng isang sanaysay na makakapaglahad ng kabuuan ng iyong
natutunan sa araling ito. Gamiting gabay ang mga rubric sa pagmamarka.
Rubrik sa Pagmamarka ng Sanaysay

Pamantayan Mahusay Sapat Kaunti Kulang


10 puntos 8 puntos 6 puntos 4 puntos

Tiyak ang
Paksa/Mensahe

Wasto at
magkakaugnay
ang mga
pangungusap/
simbolo.

Malinaw na
naiparating ang
ideya.

Nakahihikayat
sa mga
mambabasa.

ISAISIP NATIN!

Ang diskriminasyon ay tumutukoy sa anumang pag-


uuri, eksklusyon, o restriksyon batay sa kasarian na
naglalayon o nagiging sanhi ng hindi pagkilala,
paggalang, at pagtamasa ng lahat ng kasarian ng
kanilang mga karapatan o kalayaan. Lalaki, babae at ang
mga miyembro ng LGBT ay nakararanas ng
diskriminasyon.

PANGWAKAS NA PAGTATAYA

Panuto: Basahin at unawain ang bawat pahayag, sitwasyon, o tanong. Piliin at isulat
sa papel ang letra ng tamang kasagutan.

11
1. Bakit laganap pa rin hanggang sa kasalukuyan ang diskriminasyong
pangkasarian?
A. Mababa ang tingin sa kababaihan dahil sa kanilang kahinaan.
B. Nananatili pa rin ang pagtingin sa mga kababaihan na pantahanan lamang.
C. Hindi tanggap ng kalalakihan ang pagbabagong pag-unlad ng kababaihan.
D. May lipunan pa ring salat sa kamalayan sa mga hamon, isyu at batas na may
kaugnayan sa kasarian.
2. Paano maitataguyod ang isang lipunang may paggalang sa bawat indibiduwal
tungo sa pagkakapantay-pantay?
A. Igalang ang bawat kultura sa lipunan.
B. Patuloy na pag-iral ng mga tradisyunal na gampanin.
C. Sumunod sa mga panrelihiyong paniniwala tungkol sa kasarian.
D. Palakasin ang kampanya sa pagkakapantay-pantay ng bawat indibiduwal.
3. Ito ay tumutukoy sa anumang pag-uuri, eksklusyon, o restriksyon batay sa
kasarian na naglalayon o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at pagtamasa
ng lahat ng kasarian ng kanilang mga karapatan o kalayaan.
A. diskriminasyon C. karahasan
B. gender roles D. Magna Carta
4. Ito ay ang mahabang proseso ng pagbabali ng arko ng paa ng mga babae upang
hindi ito lumaki nang normal.
A. breast ironing C. Female Genital Mutilation
B. foot binding D. suttee
5. Suriin ang pahayag sa ibaba. Anong katotohanan ang ipinaliliwanag nito tungkol sa
kababaihan?
Women of all ages, cultures, races, and occupations are battered by their husbands,
partners and boyfriends.
A. Ang kababaihan ay mulat at handa nang ipaglaban ang kanilang mga
karapatan.
B. Ang mga isyu ng karahasan sa kababaihan ay bunsod ng mga
pandaigdigang ‘di-pagkakaunawaan.
C. Ang karahasan sa kababaihan ay sakit na maituturing sa iba’t ibang
lipunan sa mundo na nangangailangan ng agarang pagtugon.
D. Ang karahasan sa kababaihan sa buong mundo ay bunga ng
kultura, kawalan ng sapat na kaalaman tungkol sa batas at karapatan,
at mababang antas ng edukasyon.
6. Ano ang tawag sa proseso ng pagbabayo o pagmamasahe ng dibdib ng batang
nagdadalaga sa pamamagitan ng bato, martilyo o spatula na pinainit sa apoy?
A. breast ironing C. Female Genital Mutilation
B. foot binding D. suttee
7. Alin sa sumusunod ang kahulugan ng karahasan sa kababaihan?
A. anumang uri ng karahasang nagaganap sa isang relasyon
B. anumang paggamit ng pisikal na puwersa o kapangyarihan, pagbabanta o aktwal,
laban sa sarili, ibang tao, o laban sa isang grupo o pamayanan, na may mataas na
posibilidad na magresulta sa pinsala, kamatayan, at sikolohikal na pinsala
C. anumang karahasang nauugat sa kasarian na humahantong sa pisikal, sexual o
mental na pananakit o pagpapahirap sa kababaihan, kasama na ang mga pagbabanta
at pagsikil sa kanilang kalayaan
D. anumang pag-uuri, eksklusyon, o restriksyon batay sa kasarian na naglalayon o
nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at pagtamasa ng lahat ng kasarian ng
kanilang mga karapatan o kalayaan
8. Si Mae ay nakaranas ng domestic violence. Alin sa sumusunod ang naglalarawan ng
kaniyang naging karanasan?
A. Hindi nalilimutan ng kaniyang asawa ang kanilang anibersaryo.
B. Laging may nakahandang sorpresa ang kaniyang asawa sa kaniyang kaarawan.
C. Madalas siyang tinatawagan ng kaniyang asawa upang alamin ang kaniyang
kalagayan.
D. Laging sinusubaybayan ng kaniyang asawa ang kaniyang social media account.

12
9. Ang sumusunod ay halimbawa ng domestic violence maliban sa isa.
A. Pinipigilan ka sa pagpasok sa trabaho o paaralan.
B. Sinasabi sa iyo na ang mga lalaki ay natural na bayolente.
C. Pinipigilan kang makipagkita sa iyong pamilya o mga kaibigan.
D. Sinisipa, sinasampal, sinasakal o sinasaktan ang iyong mga anak o mga alagang
hayop.
10. Alin sa sumusunod ang nagpapakita ng diskriminasyon?
A. pagbawal na makipagkita sa mga kaibigan
B. pagpigil na pumasok sa paaralan o trabaho
C. pag-insulto at pagbigay ng nakatatawang alyas o bansag
D. kawalan ng oportunidad sa trabaho dahil sa kapansanan

TALASANGGUNIAN

Curriculum and Teacher's Guide, Araling Panlipunan 10,


Department of Education, Region III- Central Luzon, 2017
Hackshaw, K. (2018). Disaster Risk Reduction and Management

https://storage.needpix.com/rsynced_images/man-101001_1280.jpg

13

You might also like