Njësitë Elektrike të Matjes

Njësitë Elektrike të Matjes përdoren për të shprehur njësitë elektrike standarde së bashku me
parashtesat e tyre kur njësitë janë shumë të vogla ose shumë të mëdha për të shprehur si njësi
bazë

Njësitë standarde të matjes elektrike të përdorura për shprehjen e tensionit, rrymës dhe
rezistencës janë përkatësisht Volt [ V ], Amper [ A ] dhe Ohm [ Ω ].

Këto njësi elektrike të matjes bazohen në Sistemin Ndërkombëtar (metrik), i njohur gjithashtu si
Sistemi SI me njësi të tjera elektrike të përdorura zakonisht që rrjedhin nga njësitë bazë të SI.

Ndonjëherë në qarqet dhe sistemet elektrike ose elektronike është e nevojshme të përdoren
shumëfish ose nën-shumëfish (fraksione) të këtyre njësive matëse elektrike standarde kur sasitë
që maten janë shumë të mëdha ose shumë të vogla. Tabela e mëposhtme jep një listë të disa prej
njësive standarde të matjes elektrike të përdorura në formula elektrike dhe vlerat e përbërësve.

Njësitë Elektrike Standarde të Matjes

Parametri Simbol Përshkrim

Njësia matëse
elektrik
Njësia e Potencialit Elektrik
Tensioni Volt V ose E
V=I×R
Njësia e rrymës elektrike
Rryma Amper I ose i
I=V÷R
Njësia e rezistencës DC
Rezistenca Ohm R ose Ω
R=V÷I
Reciproke e Rezistencës
Përçueshmëria Siemens G ose
G = 1 /R
Njësia e Kapacitetit
Kapaciteti Farad C
C=Q÷V
Njësia e Ngarkesës Elektrike
Ngarkesa Kulomb Pyetje
Q=C×V
Njësia e induktancës
Induktancë Henri L ose H
V L = -L (di / dt)
Njësia e Fuqisë
Fuqia Watt W
P = V × I ose I 2 × R
Njësia e rezistencës AC
Impedanca Ohm Z
Z2 =R2 +X2
Njësia e frekuencës
Frekuenca Hertz Hz
ƒ=1T
Shumëfisha dhe nënfisha

Ekziston një gamë e madhe e vlerave që hasen në inxhinierinë elektrike dhe elektronike midis
një vlere maksimale dhe një vlere minimale të një njësie elektrike standarde. Për shembull,
rezistenca mund të jetë më e ulët se 0.01Ω ose më e lartë se 1.000.000Ω. Duke përdorur
shumëfisha dhe nënfisha të njësisë standarde mund të shmangim nevojën për të shkruar shumë
zero për të përcaktuar pozicionin e pikës dhjetore. Tabela më poshtë jep emrat dhe shkurtesat e
tyre.

Parashtesa Simbol Shumëzues Fuqia e Dhjetë

Terra T 1.000.000.000.000 10 12
Giga G 1.000.000.000 10 9
Mega M 1 000 000 10 6
kilogram k 1000 10 3
asnje asnje 1 10 0
centi c 1/100 10 -2
mili m 1/1000 10 -3
mikro μ 1 / 1.000.000 10 -6
nano n 1 / 1.000.000.000 10 -9
piko p 1 / 1.000.000.000.000 10 -12
Pra, për të shfaqur njësitë ose shumëfishat e njësive ose për Rezistencë, Rrymë ose Tension, do
të përdorim si shembull:

 1kV = 1 kilo-volt - e cila është e barabartë me 1.000 volt.

 1mA = 1 mili-amp - e cila është e barabartë me një të mijtat (1/1000) të një Amper.
 47kΩ = 47 kilo-ohm - e cila është e barabartë me 47 mijë Ohm.
 100uF = 100 mikrofarad - që është e barabartë me 100 të miliontat (100 / 1.000.000) të
një Farad.
 1kW = 1 kilo-watt - e cila është e barabartë me 1,000 Watt.
 1MHz = 1 mega-herc - e cila është e barabartë me një milion Herc.

Për të kthyer nga një parashtesë në tjetrën është e nevojshme që të shumëzohet ose të ndahet me
diferencën midis dy vlerave. Për shembull, shndërroni 1MHz në kHz.

Epo ne e dimë nga lart se 1MHz është e barabartë me një milion (1.000.000) herc dhe se 1kHz
është e barabartë me një mijë (1.000) herc, kështu që një 1MHz është një mijë herë më i madh se
1kHz. Pastaj për të shndërruar Mega-herc në Kilo-herc duhet të shumëzojmë mega-herc me një
mijë, pasi 1MHz është e barabartë me 1000 kHz.

Po kështu, nëse do të kishim nevojë të shndërrojmë kilo-herc në mega-herc do të na duhej të

ndanim me një mijë. Një metodë shumë më e thjeshtë dhe më e shpejtë do të ishte lëvizja e pikës
dhjetore ose majtas ose djathtas, varësisht nga fakti nëse keni nevojë të shumëzoni ose pjesëtoni.
Si dhe njësitë matëse elektrike "Standard" të treguara më lart, njësitë e tjera përdoren gjithashtu
në inxhinieri elektrike për të treguar vlera dhe sasi të tjera të tilla si:

 • Wh - Watt-Hour , Sasia e energjisë elektrike të konsumuar nga një qark për një
periudhë kohe. P.sh., një llambë konsumon njëqind vat energji elektrike për një orë.
Zakonisht përdoret në formën e: Wh (vat-orë), kWh (Kilovat-orë) që është 1.000 vat-orë
ose MWh (Megavat-orë) që është 1.000.000 vat-orë.
 • dB - Decibel , Decibel është një njësi e dhjeta e Bel (simboli B) dhe përdoret për të
përfaqësuar fitimin ose në tension, rrymë ose fuqi. Ajo është një njësi logaritmike e
shprehur në dB dhe përdoret zakonisht për të përfaqësuar raportin e hyrjes ndaj daljes në
amplifikator, qarqe audio ose sisteme të altoparlantëve.

Për shembull, raporti dB i një voltazhi të hyrjes (V IN ) në një tension të daljes (V OUT )
shprehet si 20log 10 (Vout / Vin). Vlera në dB mund të jetë pozitive (20dB) që përfaqëson
fitim ose negativ (-20dB) që paraqet humbje me unitet, d.m.th. hyrje = dalje e shprehur si
0dB.

 • θ - Këndi i fazës , Këndi i fazës është ndryshimi në gradë midis formës së valës së
tensionit dhe formës së valës aktuale që ka të njëjtën kohë periodike. Kjo është një
ndryshim në kohë ose zhvendosje në kohë dhe në varësi të elementit të qarkut mund të
ketë një vlerë "drejtuese" ose "të vonuar". Këndi i fazës së një forme vale matet në gradë
ose radian.
 • ω - Frekuenca këndore , Një njësi tjetër e cila përdoret kryesisht në qarqet ac për të
përfaqësuar lidhjen fazore midis dy ose më shumë formave të valës quhet Frekuenca
këndore, simboli ω . Kjo është një njësi rrotulluese e frekuencës këndore 2πƒ me njësi në
radian për sekondë , rad / s . Revolucioni i plotë i një cikli është 360 gradë ose 2π,
prandaj, gjysma e një revolucioni jepet si 180 gradë ose π rad.
 • τ - Konstanta e kohës , Koha konstante e një qarku të rezistencës ose një sistemi
linear të rendit të parë është koha që i duhet daljes për të arritur 63.7% të vlerës së tij
maksimale ose minimale të daljes kur i nënshtrohet një hyrje të përgjigjes së hapit. Është
një masë e kohës së reagimit.