โครงงานวิทยาศาสตร์

เรือ่ ง การศึกษาความเข้มข้นสารละลายอิเล็กโทรไลต์ทมี่ ผี ลต่อดัชนีการงอกของ

เมล็ดถั่วเหลืองที่มเี ชือ้ ราปนเปื้อน

จัดทาโดย
เด็กชายปัณณวิชญ์ โกวิทวนาวงษ์ ม.3/2 เลขที่ 14
เด็กชายสุวิจักขณ์ ขจีสวัสดิการ ม.3/2 เลขที่ 22
เด็กชายวายุ เกิดผล ม.3/2 เลขที่ 29
เด็กชายฉัฏฐิราช รงค์ภักดี ม.3/2 เลขที่ 31

รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชาโครงงานวิทยาศาสตร์
ตามหลักสูตรห้องเรียนพิเศษวิทยาศาสตร์ของ สสวท.
โรงเรียนสามเสนวิทยาลัย
ภาคเรียนที่ 1 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2564
 โครงงานวิทยาศาสตร์
เรือ่ ง การศึกษาความเข้มข้นสารละลายอิเล็กโทรไลต์ทมี่ ผี ลต่อดัชนีการงอกของ
เมล็ดถั่วเหลืองที่มเี ชือ้ ราปนเปื้อน

จัดทาโดย
เด็กชายปัณณวิชญ์ โกวิทวนาวงษ์ ม.3/2 เลขที่ 14
เด็กชายสุวิจักขณ์ ขจีสวัสดิการ ม.3/2 เลขที่ 22
เด็กชายวายุ เกิดผล ม.3/2 เลขที่ 29
เด็กชายฉัฏฐิราช รงค์ภักดี ม.3/2 เลขที่ 31

ครูที่ปรึกษา
ครูกฤษฎาภรณ์ ธีระวงศ์
ครูมนตรี มะลิกุล
ครูณัฐพล ตฤณเกศโกศล
ครูดวงกลม น้อยเอียด

รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชาโครงงานวิทยาศาสตร์
ตามหลักสูตรห้องเรียนพิเศษวิทยาศาสตร์ของ สสวท.
โรงเรียนสามเสนวิทยาลัย
ภาคเรียนที่ 1 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2564
 ก

บทคัดย่อ

ในการเก็บเมล็ดถั่วเหลืองเพื่อรอการนาไปเพาะนั้น พบปัญหาการเก็บเมล็ดในที่ชื้นซึ่งทาให้
เกิดเชื้อราที่ผิวเมล็ดถั่วเหลือง ซึ่งเชื้อราอาจมีผลทาให้เมล็ดถั่วเหลืองไม่สามารถนาไปปลูกต่อและ
ขยายพันธุไ์ ด้ โดยปกติแล้วเกษตกรจะทาการทิ้งเมล็ดเหล่านี้ไป ผู้จัดทาได้ศึกษางานวิจัยผลของ
การใช้สารละลายอิเล็กโทรไลต์ในการแช่เมล็ดต่อการงอกและความแข็งแรงของเมล็ดพันธุ์ถั่วหร้า
โดยนาถั่วหร้ามาแช่ในสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่ความเข้มข้นต่างๆ และพบว่าสารละลายอิเล็กโทร
ไลต์สามารถเพิ่มความงอกของถั่วหร้าได้ ผู้จัดทาจึงต้องการศึกษาผลของสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่
ความเข้มข้น 25%, 50%, 75%, 100% และน้ากลั่นมาแช่เมล็ดถั่วเหลืองที่มีเชื้อราอยู่เป็นเวลา 5
วัน และได้พบว่าสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่มีความเข้มข้น 75% สามารถทาให้เมล็ดมีดัชนีการงอก
มากที่สุด ซึ่งมีดัชนีการงอก 9.50 เนื่องจากสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่ความเข้มข้น 75% เป็น
สารละลายอิเล็กโทรไลต์ทสี่ ามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราได้ และเป็นสารละลายเกลือที่มี
ความเข้มข้นเหมาะสม โดยเกลือจะทาการกัดผิวของเมล็ดถั่วเหลืองทาให้อากาศและน้าซึมเข้า
ภายในเมล็ดถั่วเหลืองได้ดีขึ้น และทาให้ผิวของเมล็ดถั่วเหลืองอ่อนลง ทาให้รากสามารถแทงออก
จากเมล็ดได้ง่ายขึ้น
 ข

กิตติกรรมประกาศ

โครงงานเรื่องนี้ประกอบด้วยการดาเนินงานหลายขั้นตอน นับตั้งแต่การศึกษาหา
ข้อมูลการทดลอง การวิเคราะห์ผลการทดลอง การจัดทาโครงงานเป็นรูปเล่ม จนกระทั่งโครงงาน
สาเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี ตลอดระยะเวลาดังกล่าวคณะผู้จัดทาโครงงานได้รับความช่วยเหลือและ
คาแนะนาในด้านต่างๆ ตลอดจนได้รับกาลังใจจากบุคคลหลายท่าน คณะผู้จัดทาตระหนักและ
ซาบซึ้งในความกรุณาจากทุกๆ ท่านเป็นอย่างยิ่ง ณ โอกาสนี้ ขอขอบคุณทุกๆ ท่าน ดังนี้
กราบขอบพระคุณ ครูกฤษฎาภรณ์ ธีระวงศ์ ครูมนตรี มะลิกุล ครูณัฐพล ตฤณเกศโกศล
ครูดวงกลม น้อยเอียด ครูที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์ ผู้ให้คาแนะนาและได้เมตตาให้ความ
ช่วยเหลือในทุกๆ ด้าน ตลอดจนช่วยแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ จนโครงงานนี้ประสบความสาเร็จ
ขอขอบคุณ เพื่อนๆ ที่ได้ให้ความช่วยเหลือในการทาโครงงานวิทยาศาสตร์
ท้ายที่สุด ขอกราบขอบพระคุณ คุณพ่อและคุณแม่ ผู้เป็ นที่รัก ผู้ให้กาลังใจและให้โอกาส
การศึกษาอันมีค่ายิ่ง

คณะผู้จัดทาโครงงาน
 ค

สารบัญ

หน้า

บทคัดย่อ ก
กิตติกรรมประกาศ ข
สารบัญ ค
สารบัญภาพ ง
สารบัญตาราง จ

บทที่ 1 บทนา 1
ที่มาและความสาคัญ 1
จุดประสงค์ 1
สมมติฐาน 1
ตัวแปร 2
นิยามเชิงปฏิบัติการ 2
ขอบเขตการศึกษา 2
บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 3
บทที่ 3 วิธีดาเนินการทดลอง 7
บทที่ 4 ผลการทดลอง 10
บทที่ 5 สรุป อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ 12
เอกสารอ้างอิง 14
ภาคผนวก 16
 ง

สารบัญภาพ

ภาพที่ หน้า

ภาพที่ 2.1 เมล็ดถั่วเหลือง 3

ภาพที่ 2.2 สารอิเล็กโทรไลต์ 4
ภาพที่ 2.3 กรดไฮโปคลอรัส 4
ภาพที่ 2.4 การงอกของเมล็ด 5
ภาพที่ 3.1 การให้ความชื้นกับเมล็ด 7
ภาพที่ 3.2 การแบ่งชุดการทดลอง 8
ภาพที่ 3.3 การแช่เมล็ดในสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 8
ภาพที่ 3.4 การนาสารละลายอิเล็กโทรไลต์ออกจากแก้วพลาสติก 9
 จ

สารบัญตาราง

ตารางที่ หน้า

ตารางที่ 4.1 แสดงจานวนค่าเฉลี่ยของเมล็ดถั่วเหลือง 10

ที่งอกในแต่ละชุดเป็นเวลา 5 วัน
ตารางที่ 4.2 แสดงดัชนีการงอกของเมล็ดถั่วเหลืองในแต่ละชุดการทดลอง 11
ตารางที่ 4.3 แสดงจานวนเมล็ดถั่วเหลืองทั้งหมดที่งอกในแต่ละวัน 16
 1

บทที่ 1
บทนา

1.1 ทีม่ าและความสาคัญ

เนื่องจากปกติแล้ว เกษตรกรจะทาการเก็บเมล็ดเพื่อรอนาไปเพาะปลูก แต่เมื่อเกษตรกรเก็บเมล็ดในที่

ที่มีความชื้นจะพบว่าเมล็ดที่ถูกเก็บไว้ก่อนนามาเพาะ จะมีเชื้อราปนเปื้อนที่เกิดจากความชื้นซึ่งไปลดการงอก
ของเมล็ด และโดยปกติแล้ว เกษตรกรจะทิ้งเมล็ดเหล่านั้นไป และทาให้สิ้นเปลืองทรัพยากร
จากการศึกษางานวิจัย เรื่องผลของการใช้สารละลายอิเล็กโทรไลต์ในการแช่เมล็ดต่อการงอกและ
ความแข็งแรงของเมล็ดพันธุ์ถั่วพร้า ของนางสาวขนิษฐา โพธิ์นิยม (2554) และ การผลิตกรดไฮโปคลอรัสของ
ร.ศ.ดร.วรากร ลิ่มบุตร (2564) พบว่า การแช่เมล็ดด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์สามารถเพิ่มดัชนีการงอกของ
เมล็ดที่มีเชื้อราปนเปื้อนได้
ดังนั้น ทางผู้จัดทาโครงงานจึงสนใจศึกษาความเข้มข้นของสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่มีผลต่อดัชนีการ
งอกของเมล็ดถั่วเหลือง เพื่อทาให้เมล็ดถั่วเหลืองที่มีเชื้อราปนเปื้อนสามารถนามาเพาะปลูกได้ตามปกติ

1.2 จุดประสงค์

เพื่อศึกษาความเข้มข้นของสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่เหมาะสมและมีผลต่อดัชนีการงอกของเมล็ดถั่ว
เหลืองที่มีเชื้อราปนเปื้อน

1.3 สมมติฐาน

ถ้าสารละลายอิเล็กโทรไลต์สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราได้ ดังนั้นเมื่อแช่เมล็ดถั่วเหลืองที่มี
เชื้อราปนเปื้อนในสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่มีค่าความเข้มข้นเหมาะสม จะมีดัชนีการงอกมากที่สุด
 2

1.4 ตัวแปร

ตัวแปรต้น ความเข้มข้นของสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่แตกต่างกัน
ตัวแปรตาม ค่าดัชนีการงอกของเมล็ดถั่วเหลืองที่มีเชื้อราปนเปื้อน
ตัวแปรควบคุม ปริมาณเมล็ด, สายพันธุ์ของเมล็ด, อายุของเมล็ด, ระยะเวลาการแช่เมล็ด,
ปริมาณสารละลายอิเล็กโทรไลต์

1.5 นิยามเชิงปฏิบตั กิ าร

การงอกของเมล็ด หมายถึง การที่มีรากแทงออกมาจากเมล็ดถั่วเหลือง

ดัชนีการงอก หมายถึง ผลรวมของจานวนเมล็ดถั่วเหลืองที่งอกทั้งหมดในแต่ละวันต่อจานวนวันหลัง
เพาะเมล็ดถั่วเหลือง
จานวนเมล็ดที่งอกในแต่ละวัน
โดยมีสมการคือ ดัชนีการงอกของเมล็ด = Σ
จานวนวันหลังเพาะ

1.6 ขอบเขตการศึกษา

เมล็ดถั่วเหลืองที่ใช้คือ สายพันธุ์สุโขทัย 2 และสารอิเล็กโทรไลต์ที่ใช้ คือ กรดไฮโปคลอรัส

 3

บทที่ 2
เอกสารและงานวิจยั ทีเ่ กีย่ วข้อง

2.1 เมล็ดถัว่ เหลือง

ถั่วเหลืองมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Glycine max เป็นถั่วเมล็ดแห้ง ที่มีอุดมด้วยสารอาหารหลายชนิด

โดยสะสมอยู่ในส่วนของใบเลี้ยง ซึ่งเป็นส่วนเนื้อในของถั่วเหลืองประกอบด้วยโปรตีนสูง และน้ามันสูง เมื่อ
เปรียบเทียบกับถั่วเมล็ดแห้งชนิดอื่นๆ นอกจากนี้ยังมีวิตามินและแร่ธาตุ ถั่วเหลืองยังเป็นพืชล้มลุกทั้งยังเป็น
พืชเศรษฐกิจ มีรูปร่างค่อนข้างกลมรี มีลักษณะเว้า ขนาดของเมล็ดแตกต่างกันตามพันธุ์ , ฤดูกาลปลูก, ความ
อุดมสมบูรณ์ของดิน และปริมาณน้าที่ได้รับ โดยทั่วไปมีขนาดเมล็ด 100 เมล็ดมีน้าหนัก 5-20 กรัมสูง 0.3-0.9
เมตร ล าต้นมีขนปกคลุม ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก มี 3 ใบย่อย ถั่วเหลืองของไทยส่วนมากปลูกแถบ
ภาคเหนือ และภาคกลางตอนบน นิยมเรียกกันในภาษาไทยโดยทั่ว ๆ ไปหลายชื่อเช่น ถั่วพระเหลือง ถั่วแระ
ถั่วแม่ตาย ถั่วเหลือง มะถั่วเน่า เป็นต้น

ภาพที่ 2.1 เมล็ดถั่วเหลือง

2.2 เชื้อราที่เกิดจากความชื้นในเมล็ดถั่วเหลือง
จากงานวิ จ ั ย ของ นางสาวจี ร ภา มาตทอง (2539) พบว่ า Fusaruim sp., Phomopsis sp.,
Macrophomina sp. และ Collectotrichum sp. เป็นเชื้อราบนเมล็ดถั่วเหลืองที่ลดการงอกของเมล็ดถั่ว
เหลืองและทาให้เมล็ดถั่วเหลืองมีการเน่าได้ โดยอาจเกิดได้จากขั้นตอนการเก็บเกี่ยวและเก็บรักษาที่ผิดวิธี หรือ
อาจเกิดจากเปอร์เซ็นความชื้นที่สูงเกินไป
 4

2.3 สารอิเล็กโทรไลต์

สารที่ีเมื่อละลายในน้าจะนาไฟฟ้าได้ เนื่ืองจากมีไอออนซึ่งอาจจะเป็นไอออนบวก หรือไอออนลบ

เคลื่อนที่ีอยู่ในสารละลาย สารละลายอิเล็กโทรไลต์นี้อาจเป็นสารละลายกรด เบส หรือเกลือก็ได้

ภาพที่ 2.2 สารอิเล็กโทรไลต์

2.3 กรดไฮโปคลอรัส

Hypochlorous Acid หรือ กรดไฮโปคลอรัส มีสูตรทางเคมีคือ HOCl นั้น เป็นกรดอ่อน ๆ ชนิดหนึ่งที่

ถูกผลิตขึ้นโดยธรรมชาติโดยเซลล์เม็ดเลือดขาวในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทุกชนิดเพื่อการรักษาแลการปกป้อง
ร่างกาย ซึ่งกรดไฮโปคลอรัสมีคุณสมบัติในการกาจัดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย เชื้อรา รวมไปถึงสปอร์ของเชื้อราได้
โดยการเข้าไปท าลายเยื้อหุ้มเซลล์ของเชื้อราและแบคทีเรีย เพื่อยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อเหล่ านั้น
เนื่องจากกรดไฮโปคลอรัส (HOCl) เป็นกรดชนิดเดียวกันกับที่อยู่ในระบบภูมิคุ้มกัน ในเม็ดเลือดขาวของ
ร่างกายมนุษย์ จึงปลอดภัย ไม่เป็นอัน ตรายต่อผิว บอบบาง หรือดวงตา ไม่ท าให้เกิดอาการแสบ และมี
ประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อโรคมากกว่าสารฟอกขาวประเภทคลอรีนถึง 80-120 เท่า

ภาพที่ 2.3 กรดไฮโปคลอรัส

 5

2.4 การงอกของเมล็ด

2.4.1. การเจริญเติบโตของเอมบริโอซึ่งอยู่ภายในเมล็ด งอกออกจากเมล็ดเป็นต้นใหม่ โดย

ส่วนประกอบของเมล็ดที่โผล่พ้นเมล็ดเป็นอันดับแรกคือ รากแรกเกิด (radicle)

ภาพที่ 2.4 การงอกของเมล็ด

2.4.2 การวัดดัชนีการงอกของเมล็ดพันธุ์โดยอาศัยหลักการที่ว่าเมล็ดพันธุ์ที่มีความแข็งแรงสูงจะงอก
ได้เร็วกว่าเมล็ดพันธุ์ที่มีความแข็งแรงต่า ทาได้โดยนาเมล็ดพันธุ์จากแหล่งใดแหล่งหนึ่งที่ต้องการตรวจสอบมา
เพาะแล้วนับจานวนเมล็ดที่งอกทุกวันแล้วนามาคานวIหาค่าดัชนีการงอก โดยมีสูตรคือ ดัชนีการงอกคือ
ผลบวก(จานวนเมล็ดที่งอกในแต่ละวัน/จานวนวันหลังเพาะ)

2.4.3 ปัจจัยการงอกของเมล็ด

1.) น้าหรือความชื้น เมื่อเมล็ดได้รับน้า เปลือกหุ้มเมล็ดจะอ่อนตัวลง ทาให้น้าและออกซิเจนผ่านเข้า

ไปในเมล็ดได้มากขึ้น เมล็ดจะดูดน้าเข้าไปทาให้เมล็ดพองตัว ขยายขนาด และมีน้าหนักเพิ่มขึ้น น้าจะเป็น
ตัวกระตุ้นปฏิกิริยาทางชีวเคมีต่างๆ ภายในเมล็ดมีการกระตุ้นการสร้างเอนไซม์เพื่อย่อยสลายสารอาหารที่
สะสมในเมล็ด
2.) ออกซิเจน เมล็ดขณะงอกมีอัตราการหายใจสูง ต้องการออกซิเจนไปใช้ในกระบวนการสลาย
สารอาหารเพื่อให้ได้พลังงานซึ่งจะนาไปใช้ในกระบวนการเมแทบอลิซึมต่างๆของเซลล์ แต่มีพืชบางชนิด เช่น
พืชน้า สามารถงอกได้ดีในออกซิเจนต่า ความชื้นสูง เพราะสลายสารอาหารแบบไม่ใช้ออกซิเจนได้ แต่เมล็ด
หลายชนิด จะไม่งอกเลยถ้าออกซิเจนไม่เพียงพอแม้ความชื้นจะสูง
 6

3.) แสง เป็นปัจจัยหนึ่งที่ควบคุมการงอกของเมล็ด พืชต้องการแสงแดดมาใช้ในการสร้างอาหาร ถ้า

ขาดแสงแดด พืชจะแคระแกรน ใบจะมีสีเหลืองหรือขาวซีดและตายในที่สุด พืชแต่ละชนิดต้องการแสงไม่
เท่ากันพืชบางชนิดต้องการแสงแดดจัด แต่พืชบางชนิดก็ต้องการแสงราไร
4.) อุณหภูมิ เมล็ดพืชแต่ละชนิดต้องการอุณหภูมิที่เหมาะสมในการงอกแตกต่างกัน เช่น เมล็ดพืชเขต
หนาวจะงอกได้ดีในช่วงอุณหภูมิ 10-20 องศาเซลเซียส

2.5 ระยะเวลาการแช่เมล็ดในสารละลายทีเ่ หมาะสม

จากการวิจัยของมหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา คณะเทคโนโลยีการเกษตร (2562) พบว่า ในการแช่น้า

ของเมล็ดระหว่าง 6, 12, 24 และ 48 ชั่วโมง การแช่น้า 24 ชั่วโมงจะทาให้เมล็ดมีดัชนีการงอกมากที่สุด
 7

บทที่ 3
วิธดี าเนินการทดลอง

3.1 วัสดุอปุ กรณ์

แก้วพลาสติก
เครื่องชั่งน้าหนัก
เมล็ดถั่วเหลือง

3.2 สารเคมี

กรดไฮโปคลอรัส (HOCl)
น้ากลั่น (H₂O)

3.4 ขัน้ ตอนการดาเนินงาน

1.) นาเมล็ดไปวางในที่ที่มีความชื้นสูงเพื่อให้เกิดเชื้อรา

ภาพที่ 3.1 การให้ความชื้นกับเมล็ด

 8

2.) เมื่อเมล็ดขึ้นราแล้ว แยกการทดลองเป็น 5 ชุด โดยแต่ละชุดมีเมล็ดถั่วเหลืองที่มีเชื้อรา 25 เมล็ด

ภาพที่ 3.2 การแบ่งชุดการทดลอง

ชุดที่หนึ่งแช่เมล็ดถั่วเหลืองด้วยน้ากลั่น
ชุดที่สองแช่ด้วย HOCl 25% m/v
ชุดที่สามแช่ด้วย HOCl 50 % m/v
ชุดที่สี่แช่ด้วย HOCl 75% m/v
ชุดที่ห้าแช่ด้วย HOCl 100% m/v
โดยใช้ปริมาณสารละลายไฮโปคลอรัส
ชุดละ 100 ml และทาการทดลองชุดละ 3 ครั้ง

ภาพที่ 3.3 การแช่เมล็ดถั่วเหลืองในสารละลายอิเล็กโทรไลต์

 9

3.) เมื่อแช่เมล็ดถั่วเหลือง 24 ชั่วโมงแล้ว นาสารละลายอิเล็กโทรไลต์ออกจากแก้วพลาสติก

ภาพที่ 3.4 การนาสารละลายอิเล็กโทรไลต์ออกจากแก้วพลาสติก

4.) วางแก้วที่มีเมล็ดถั่วเหลืองไว้ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก เพื่อสังเกตการงอกของเมล็ดเป็นเวลา 5

วัน และคานวณหาดัชนีการงอกของเมล็ดถั่วเหลือง
 10

บทที่ 4
ผลการทดลอง

จากการทดลองศึกษาความเข้มข้นของสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่มีผลต่อดัชนีการงอกของ
เมล็ดถั่วเหลืองโดยแบ่งการทดลองออกเป็น 5 ชุด ทาชุดละ 3 ครั้ง ได้ผลทดลองดังตารางดังนี้

ตารางที่ 4.1 แสดงจำนวนค่ำเฉลี่ยของเมล็ดถั่วเหลืองที่งอกในแต่ละชุดเป็ นเวลำ 5 วัน

จากตารางที่ 4.1 พบว่า ชุดการทดลองที่แช่เมล็ดถั่วเหลืองด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 50% และชุด

การทดลองที่แช่เมล็ดถั่วเหลืองด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 75% มีจานวนเมล็ดถั่วเหลืองที่งอกเฉลี่ยมากที่สุด
คือ 10 เมล็ด ชุดการทดลองที่แช่เมล็ดถั่วเหลืองด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 25% มีจานวนเมล็ดถั่วเหลืองที่
งอกเฉลี่ยคือ 9 เมล็ด ชุดการทดลองที่แช่เมล็ดถั่วเหลืองด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 100% มีจานวนเมล็ดถั่ว
เหลืองที่งอกเฉลี่ยคือ 5 เมล็ด และชุดการทดลองที่แช่เมล็ดถั่วเหลืองด้วยน้ากลั่นมีจานวนเมล็ดถั่วเหลืองที่งอก
เฉลี่ยคือ 1 เมล็ด
 11

ตารางที่ 4.2 แสดงดัชนีการงอกของเมล็ดถั่วเหลืองในแต่ละชุดการทดลอง

จากตารางที่ 4.2 พบว่า การแช่เมล็ดด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 75% m/v มีดัชนีการงอกเฉลี่ยมาก

ที่สุด คือ 9.50, การแช่เมล็ดด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 25% m/v มีดัชนีการงอกเฉลี่ยคือ 9.24, การแช่เมล็ด
ด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 50% m/v มีดัชนีการงอกเฉลี่ยคือ 8.03, การแช่เมล็ดด้วยสารละลายอิเล็กโทร
ไลต์ 100% m/v มีดัชนีการงอกเฉลี่ยคือ 5.89, การแช่เมล็ดถั่วเหลืองด้วยน้ากลั่นมีดัชนีการงอกเฉลี่ยคือ 0.76
 12

บทที่ 5
สรุป อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ

จากการทดลองศึกษาความเข้มข้นของสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่มีผลต่อดัชนีการงอกของเมล็ด
ถัว่ เหลืองที่มีเชื้อราปนเปื้อน สรุปผลการทดลองได้ดังนี้

5.1 สรุปผลการทดลอง

จากการทดลอง การแช่เมล็ดถั่วเหลืองในน้ากลั่น และสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่มีความเข้มข้น 25%,

50%, 75% และ 100% พบว่าเมล็ดถั่วเหลืองมีดัชนีการงอก 0.76, 9.24, 8.03, 9.50 และ 5.89 ตามลาดับ
โดยค่าดัชนีการงอกที่มีค่ามากที่สุดคือ 9.50 เมื่อแช่ในสารละลายอิเล็กโทรไลต์เข้มข้น 75% โดยมวลต่อ
ปริมาตร

5.2 อภิปรายผล

จากผลการทดลองพบว่าการแช่เมล็ดที่มีเชื้อราด้วยสารอิเล็กโทรไลต์ สามารถเพิ่มดัชนีการงอกของ
เมล็ดถั่วเหลืองได้เมื่อเทียบกับการแช่เมล็ดด้วยน้ากลั่น โดยสารอิเล็กโทรไลต์จะไปยับยั้งการเจริญเติบโตของ
เชื้อราและทาให้เมล็ดมีดัชนีการงอกมากขึ้น
การแช่เมล็ดสารอิเล็กโทรไลต์ 75% สามารถทาให้ดัชนีการงอกของเมล็ดถั่วเหลืองมีค่ามากที่สุด เนื่อง
สารอิเล็กโทรไลต์ที่ใช้สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราได้ และมีเกลือเป็นส่วนประกอบ และเกลือ
สามารถไปกัดผิวของเมล็ดถั่วเหลืองทาให้เกิดช่องว่างให้อากาศและน้าสามารถซึมเข้าไปในเมล็ดได้ดีขึ้นและทา
ให้ผิวของเมล็ดอ่อนลงจึงทาให้ปลายรากสามารถแทงออกมาจากเมล็ดถั่วเหลืองได้ดีขึ้น (นางสาวขนิษฐา
โพธิ์นิยม) แต่เมื่อแช่ด้วยสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 100% แม้ว่าจะเป็นสารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่มีความเข้มข้น
สูง และสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราได้ดีที่สุด แต่ก็เป็นสารละลายเกลือที่มีความเข้มข้นสูงเกินไป
จึงเป็นพิษต่อเนื้อเยื่อของเมล็ดถั่วเหลือง ซึ่งทาให้เมล็ดมีความงอกและความแข็งแรงลดลง และยังทาให้โปรตีน
ภายในเมล็ดเสื่อมสถาพและถูกทาลายลง และสารละลายอิเล็กโทรไลต์ 25% และ 50% อาจมีความเข้มข้นต่า
 13

เกินไป จึงมีความสามารถในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราได้น้อย ทาให้ใช้เวลามากขึ้นในการงอก และ

ส่งผลให้มีดัชนีการงอกน้อย

5.3 ข้อเสนอแนะ

5.3.1) การใช้สารละลายอิเล็กโทรไลต์สามารถทดลองโดยใช้ความเข้มข้นอื่นๆ เพื่อให้ผลการทดลองมี

ความแม่นยามากขึ้น
5.3.2) ไม่ควรเก็บเมล็ดถั่วเหลืองในบริเวณที่มีความชื้นนานเกินไป เนื่องจากทาให้เชื้อราเจริญเติบโต
ได้ดีและอาจทาลายเมล็ดจนไม่สามารถนาไปปลูกต่อได้
 14

เอกสารอ้างอิง

กนกกาญจน์ ธุระเสร็จ, นภาพร รุ่งสว่าง, นวียา จักไม้, และ ธนกร เชื้อทอง. (ม.ป.ป). การงอกของเมล็ด.
(ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://sites.google.com/site/suxsngserimkarreiynru/khna-phu-
cad-tha
ขนิษฐา โพธิ์นิยม. (2554). ผลของการใช้สารละลายอิเล็กโทรไลต์ในการแช่เมล็ดต่อการงอกและความแข็งแรง
ของเมล็ดพันธุ์ถั่วหร้า (ออนไลน์). สืบค้นจาก : http://www.lib.kps.ku.ac.th/SpecialProject/
Horticulture/2554/Bs/KanitthaPo/chapter1.pdf
จีรภา มาตทอง. (2539). การตรวจเชื้อบนเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองและการควบคุมโดยใช้สารเคมี. (ออนไลน์).
สืบค้นจาก : https://www.lib.kps.ku.ac.th/SpecialProject/Plant_Pathology/2539/Bs
/JeerapaMa/
ธัชวีร์ ขวัญแก้ว, อมรรัตน์ ชุมทอง, พินิจ ดารงเลาหพันธ์, และ จินตนาภา ดากลึง. (2562). การกระตุ้นการ
งอกเมล็ดพันธุ์ด้วยวิธี hydropriming ต่อคุณภาพและความแข็งแรงเมล็ดพันธุ์ถั่วหรั่งพันธุ์สงขลา 1.
(ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://www.natres.psu.ac.th/Department/PlantScience/
sjps/fulltexts/file_1577864278202001018931.pdf
พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์. (2553). Soybean / ถั่วเหลือง. (ออนไลน์). สืบค้นจาก :
http://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/1359/soybean-%E0%B8%96%E0
%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%
B7%E0%B8%AD%E0%B8%87
วิกีพีเดีย. (2564). ถั่วเหลือง. (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%96%
E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8
%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87#:~:text=%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%
B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87
%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B
8%8A%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%81
%20%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%87,%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%A7%
20%E0%B8%82%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%94%204.5%2D10%20%E0%B9%8
 15

0%E0%B8%8B%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%
B8%95%E0%B8%A3
วิกีพีเดีย. (2564). อิเล็กโทรไลต์. (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD
%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B
8%97%E0%B8%A3%E0%B9%84%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B9%8C
ออล์เกษตร. (2559). การงอกของเมล็ด (seedgermination). (ออนไลน์). สืบค้นจาก :
https://www.allkaset.com/contents/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8
%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%
E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%94%20(seedgermination)-50.php
Babygift. (2556). Hypochlorous Acid กรดไฮโปคลอรัส คืออะไร. (ออนไลน์). สืบค้นจาก :
https://www.babygiftretail.com/hypochlorous-acid--%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0
%B8%94%E0%B9%84%E0%B8%AE%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%84%E0%B8%A
5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA-%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0
%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%A3/
NGThai. (2561). การเจริญเติบโตของพืช : การงอกของเมล็ด. (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://ngthai.com
/science/15713/plantgermination/
Post Today. (2564). นักวิจัยม.อ.ผลิตน้ายาฆ่าเชื้อโควิด-19 พร้อมถ่ายทอดองค์ความรู้สู่ชุมชน. (ออนไลน์).
สืบค้นจาก : https://www.sci.psu.ac.th/wp- content/uploads/2021/05/%E0%B8%
99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0
%B8%A2%E0%B8%A1-%E0%B8%AD-%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0
%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%8
6%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%
B8%AD%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94-19-
%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%96%E0%
B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%AD
%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B
8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B9%88
%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%99-.pdf
 16

ภาคผนวก

ภาคผนวกที่ 1 : ตารางแสดงจานวนเมล็ดถัว่ เหลืองทัง้ หมดทีง่ อกในแต่ละวัน