‫السادس اخلامس والعشرون‬

Durus 2. Cilt
YİRMİ ALTINCI DERS

*Arapça’da fiillerin büyük bir çoğunluğu üç temel harften oluşur. Bunların

hepsini temsilen, ‫فعل‬ fiili kullanılır.

‫فعل‬
‫الم الفعل‬ ‫عني الفعل‬ ‫فاء الفعل‬

*Eğer bu üç harften biri ‫ و‬ya da ‫ ي‬ise bu fiile İLLETLİ (MU’TEL) fiil denir.

İLLETLİ (MU’TEL) fiiller

*Eğer fiilin baş harfi ‫ و‬veya ‫ ي‬olursa mu’tellü’l-fâ olur. Misâl fiil

*Fiilin ortadaki harfi ‫ و‬veya ‫ ي‬olursa mu’tellü’l-ayn olur. Ecvef fiil

*Fiilin sonu ‫ و‬veya ‫ ي‬olursa mu’tellü’l-lâm olur. Nâkıs fiil
*Kelimenin içinde hem ‫ و‬hem de ‫ ي‬varsa lefîf olur. Lefîf fiil

Nâkıs fiil Sarf’ta ayrı, Nahiv’de ayrı anlamlara gelir. Burada kast edilen
Sarf’taki Nâkıs fiildir.

Bu derste bu illetli fiil türlerinden “Misal Fiil” işlenecektir:

www.tekellum.net
 Misâl Fiil ‫املپال‬
!‫قِف‬ ُ‫يَِقف‬ ‫يوقف‬ ‫وقف‬

!‫ِز ْن‬ ‫يَِز ُن‬ ‫يوزن‬ ُ‫وزن‬

!‫ض ْع‬
َ ُ‫ضع‬
َ َ‫ي‬ ‫يوضع‬ ‫وضع‬

• Misal fiillerin mazilerindeki Fâ’u’l-fiil muzâri’de kaybolur.

• Fiillerin kökeninde elif (‫ )ا‬bulunmaz. Varsa o elif, ‫و‬ yahut ‫ي‬ den
dönüşmüştür.

İSM-İ TASĞÎR (küçültme ismi) ‫اسم التصغي‬

‫ُفَعْيل‬ güzelcik ‫سني‬
َُ ُ‫ح‬ güzel ُ‫َح َسن‬

‫َزْهر‬ çiçekcik ‫زهري‬ çiçek ‫زهر‬

‫ُزَهْي‬ kulcuk ‫عبيد‬ kul ُ‫عبد‬

İşte Burada!

ُ!‫ُذي‬ ِ
ِ ‫هاُهي‬ ُ!‫هاُه َوُُذا‬
َ
ُ!‫َهأنَ ُِذي‬ ُ!‫َهأنَ َذا‬

İşte Buradayım!

www.tekellum.net
 ........‫أ ْن‬........‫ب على‬ ِ ِ‫) و‬
ُ ‫ََي‬ (ُ‫ب‬‫ج‬
َ َ

«Kur’ânı anlamamız gerekir.»

«Kur’ânı anlamamız üzerimize vaciptir.»
‫فاعل‬ ‫فعل‬

«Yarın dönmen gerekir.»

«Bugün Riyad’a gitmeliyim.»

«O sınıftan çıkmamalı.»

«Bu derse girmemiz gerekmez.»

• ‫ ال‬olumsuzluk eki ‫ أن‬den sonra gelirse kesin yapılmaması gereken bir şeyi
söylemiş oluyoruz. Eğer fail olan ُُُ‫َيب‬َِ den önce gelirse, vacip değil,
mecbur değiliz anlamlarına gelir.

*Masdar vezinlerinden ُ‫ف عول‬ veznini öğrenmiştik.

Secde rükû iniş çıkış

*Bu ünitede de ُ‫ فِ َعال‬masdarını göreceğiz:

ُ ‫نِ َك‬
‫اح‬ ُ‫نَ َك َح‬ ُ‫ذَ َهاب‬ ُ‫ب‬
َ ‫ذَ َه‬
evlenmek evlendi gidiş gitti

ُ‫َإَيب‬ ُ‫آب‬
َ ُ‫ََنَاح‬ ُ‫ََنَ َح‬
dönüş döndü başarılılık dersi geçti/
www.tekellum.net başarılı oldu