ENDODONTİDE TEŞHİS VE TEDAVİ PLANLAMASI

Pulpa hastalıklarının klinik tanısına,

Hastanın medikal ve dental hikayesinin alınmasını takiben çeşitli pulpa testlerinin
sonuçlarının analizleri, radyografik bulguların değerlendirilmesi ve klinik oral muayenenin
yapılması ile gidilir.
Dental hikaye sorunlu diş veya dişlerin o andaki belirti ve geçmiş hikayelerinin
alınmasını içerir. Kaydedilecek semptomlar arasında ağrının varlığı, önceki ağrı hikayesi
sayılabilir. Ağrının karakterine, yani keskin, donuk, lokalize, diffüz, zonklayan, aralıklı,
devamlı olup olmadığına ve başka bölgelere aksedip aksetmediğine bakılır. Ağrının şiddeti
de önem taşır. Diğer kaydedilmesi gereken bir semptom, harici uyaranlara karşı oluşan
duyarlılıktır. Soğuk ve sıcak, tatlı ve ekşi duyarlılıkları, perkusyon duyarlılığı kaydedilir.
Dişlerdeki uzama hissine dikkat edilir.
Sert ve yumuşak dokuların gözle muayenesi (inspeksiyon):
Ağız ve diş dokularının sistemik olarak yapılan muayenelerinde pulpa hastalıklarının
teşhisi yanında, endodontik açıdan önem taşıyan bazı ilave bulgularda elde edilebilir. Örneğin;
travmatik yaralanmalarda diş kronunun renkleşmesi; apikalden giren damarlarda kopma ve
devital bir pulpaya işaret eder. Yine geniş çürüklü lezyonlarda bukkal veya lingual bölgelere
doğru yayılma olmakta ve gözle muayene yapılmadan yalnızca radyografilerde yapılan
değerlendirmelerle çürük-pulpa ilişkisinin incelenmesi güçleşmektedir. İnspeksiyon ve sondla
yapılan ayrıntılı muayene duruma açıklık kazandırır.
 Apikal alanda dişeti altında bulunan bir şişlik foramen apikalenin genişletilmesini ve
alveoler abse durumlarında apikal drenajı zorunlu kılabilir. Ayrıca ekstraoral ve intraoral
şişlikler, lenf bezi sorunları, dişlerdeki renkleşmeler dikkatle gözden geçirilir. Pulpanın açılmış
olduğu saptandığında, nedeniyle birlikte buda kaydedilir (çürük veya travmatik yaralanma
gibi). Dolguların kenar uyumları, yüzey özellikleri, taşkınlıkları, farklı metallerin kullanılıp
kullanılmadığı, metal alaşımları özenle incelenir. Gerekli durumlarda diğer diagnostik testlere
başvurulur.

Diagnostik Testler:
Klinikçiye yardımcı olan tanı metotları arasında radyografiler, elektrik pulpa testleri,
lazer doppler flowmetry, termal testler, perkusyon testi, test kavitesi, palpasyon testi,
anestezik test ve transilluminasyon sayılabilir.