Hareketli Protez Hastasında

Muayene ve Anamnez

→ Sabit Protez (diş kaybı azsa) ● İsim, soyisim ve iletişim bilgileri

→ Hareketli Protez ● Yaş
a. Tam Protezler (tam dişsizlik durumu) ● Cinsiyet Meslek - sosyoekonomik durum
b. Hareketli Bölümlü Protezler (diş kaybı ● Hastanın şikayetleri - beklentisi
çoksa)
→ İmplant Üstü Protezler Tıbbi Anamnez
• Mevcut sistemik hastalıklar
Hareketli Protez Hastalarında Muayene ve • Geçirdiği ameliyatlar
Anamnez • Kullandığı ilaçlar
• Ağız, baş ve boyun bölgesinde patolojiler
Muayene
• Alerji şikayetleri
1. isim, tıp: Bir kimsenin hasta olup olmadığını
veya hastalığın ne olduğunu araştırma, sağlık
Dental Anamnez
muayenesi • Dişsizlik süresi
2. isim: Gözden geçirme, araştırma, yoklama, • Diş kayıplarının nedenleri
kontrol • Eski protezlerinin kullanım süresi
- JPD • Varsa eski protezlerinin şikayetleri
Teşhis veya değerlendirme yapmak amacıyla • Yapılan dental tedaviler
inceleme veta detaylı araştırma (tetkik)
Ağız Dışı Muayene
Anamnez → Hasta kliniğe adım attığı andan itibaren
Hastanın, hastalığı ve çevresi hakkında verdiği yapılan incelemelerdir.
bilgi, anamnezi ↓
- JPD → Hastanın boyu, kilosu, cinsiyeti, görünür yaşı,
1. Anımsamak, anımsatmak, hatırlatan, yürüyüşü, konuşması, ten rengi, göz rengi, saç
anımsatan rengi, çehresi, alışkanlıkları, psişik yapısı, olası
2. Hastanın geçmiş hastalık veya sistemik hastalıkların bulguları gibi veriler hasta
yaralanmalarının hastanın hafızası sayesinde kliniğe girdiği andan itibaren değerlendirilmeye
veya görüşme veya muayene sırasında başlanır.
hatırlanması ↓
3. Medikal veya psikiyatrik bir hastanın öncül → Protez öncesinde yapılması gereken en önemli
geçmiş tıbbi öyküsü ekstraoral muayene basamakları yüz simetrisinin,
çiğneme kaslarının ve temporomandibular
1. Anamnez alınışı (Tıbbi ve Dental) eklemin muayenesidir.
2. Ekstraoral (Ağız dışı) muayene ve intraoral ↓
(Ağız içi) muayene → Hastanın gülüşü de ekstraoral muayenede
3. Radyografik Muayene değerlendirilebilecek unsurlardandır.
4. Çalışma modelleri ile yapılan ağız dışı
muayene

1 - Lorin Cemiloğlu
 Teşhis Modelleri
Ağız dışı muayene sırasında elde edilen veriler
Çalışma Modellerinin İncelenmesi
ışığında protetik tedavi sırasında renk seçimi,
• Protez yapılacak dokuların birbiri ile ilişkisini
restorasyonda oluşturulacak dişlerin boyut ve
incelemek ve planlamayı daha iyi yapabilmek
şekilleri, diş dizilimi, gülüş tasarımı, dudak ve
↓
yanakların desteklenerek uygun yerlerde yeniden
• Uygun bir plan için ağız dokularında yapılacak
konumlandırılması, yüksek gülme hattı bulunan
öncül işlemlerin karşılaştırılmasında
hastalarda diş eti rengi seçimi gibi
↓
basamaklarda tedavi planlanması şekillenmeye
• Hekimin teknisyeni vaka hakkında
başlar.
bilgilendirmesinde

Ağız Içi Muayene ↓

• Çürük, çürük indeksi ve hatalı restorasyonlar • Planlanan tedavinin hastaya anlatılmasında
• Periodontal değerlendirme ↓
• Tüberler • Kişisel kaşık yapımında
• Frenulumlar
• Şüpheli dişlerin vitalitelerinin saptanması Kısmi Dişsizlik - Teşhis Modelleri
• Şüpheli prognoz gösteren dişler → Kroşelerin nerelere yerleştirileceği
• Vestibül bölge → Okluzyonda olan veya okluzyondan aşağı
• Dil hacmi ve mobilitesi sarkmış olan dişler ve devrilmiş olan dişlerin
• Oral hijyen durumu varlığı
• Rezidüel kretlerin durumu → Rehber düzlemler
• Torus varlığı → Giriş yolları
• Mylohyoid bölge
• Tükürük Tam Dişsizlik - Teşhis Modelleri
• Yumuşak dokuların muayenesi → Sulcuslar, frenulumlar
• Oklüzyon → Varsa toruslar, undercut varlığı
→ Tüberler
Radyografik Muayene → Alveolar kemik yüksekliği ve kemik çıkıntıları
→ Dişlerin kök sayısı, boyları, şekilleri ve konumları
→ Klinik kron/kök oranı Çalışma Modellerinin Incelenmesi
→ Kemik kalitesi ● Artikülatörde Model Analizi
→ Kök rezorpsiyonları ● Paralelometre ile Model Analizi
→ Gömülü diş veya kök varlığı
Hareketli Protez Öncesi Genel Işlemler
→ Diş eksikliği veya supernumerer dişler
→ Kısmi Dişsiz Hastalar
→ Arayüz çürüklerinin varlığı
→ Tam Dişsiz Hastalar
→ Daha önce yapılmış tedavilerin türünün tespit
edilmesi
Protez Öncesi Cerrahi Işlemler - Tam Dişsiz
→ Periapikal dokuların durumlarının incelenmesi Hasta
→ Kistik ve tümöral oluşumların varlığı, konum ve Preprotetik İşlemler
büyüklüklerinin incelenmesi → Yumuşak dokulara yönelik cerrahi işlemler
→ Fokal enfeksiyonlar → Kemiğe yönelik cerrahi işlemler

2 - Lorin Cemiloğlu
Yumuşak Dokulara Yönelik Cerrahi İşlemler Protez Öncesi Cerrahi Işlemler - Kısmi Dişsiz
Hasta
1. Mesnetsiz kretler
Protez öncesi ağız hazırlığı iki aşamada incelenir;
(iyi yapılmamış bir protezin uzun süre kullanımı
• Non-protetik ağız hazırlığı
ya da bir zamanlar iyi olan bir protezin doku
• Cerrahi hazırlık
uyumunun bozulması sonucu kemik rezorpsiyonu
• Restoratif ve endodontik hazırlık
ve protez uyumu bozulması sonucu meydana
• Periodontal hazırlık
gelebilir.)
• Ortodontik hazırlık
2. Hipertrofik maksiller labial frenulum
• Protetik ağız hazırlığı
3. Hipertrofik dil frenulumu
4. Yüksek bukkal frenulum bağlantıları
Restoratif ve Endodontik Hazırlık
(Kret tepesine kadar uzanan bir frenulum
→ Klinik ve radyografik muayene sırasında teşhis
bağlantısında eğer protezi o bölgeye göre
edilen çürük dişler tedavi edilmelidir.
düzenlemezsek hasta bize ciddi bir vuruk ile
→ Destek dişlerde mevcut eski restorasyonlar
döner.)
uyumsuz veya güçsüz ise yenilenmelidir.
5. İltihabi fibröz hiperplazi (epulis fissuratum)
→ Kanal tedavili dişlerin mevcut tedavileri kontrol
(Tamamen uyumsuz protezin kullanılması ile
edilmeli ve problemli kanal tedavileri
alakalı bir durumdur. Alveolar krette ve vestibülde
yenilenmelidir.
görülen mukoza ve fibröz dokunun hiperplastik
→ Diş preparasyonu sırasında perforasyon riski
büyümesi)
mevcut dişlerde tedavi öncesinde kök kanal
6. Maksiller tüberin fibrüz hiperplazisi
tedavisi uygulanmalıdır.
7. Retromolar kabartının fibröz hiperplazisi
8. Damak mukozasının hiperplazisi
Cerrahi Hazırlık
9. Damağın papiller hiperplazisi
● Diş çekimleri
(Protezlerin mekanik irritasyonu sonucu oluşur +
● Kalan kök ve gömülü dişlerin
oral hijyen de etkilidir.)
uzaklaştırılması Malpoze dişler
10. Vestibüloplasti gerektiren azalmış vestibül
● Kist ve odontojenik tümörler
derinliği
● Ekzostoz ve toruslar
(Dişlerin çekiminden sonra rezorbsiyon sonucu
● Hiperplastik dokular
alveolar kretlerin genişliği ve yüksekliği azalır.
● Kas bağlantıları ve frenulumlar
Protezin retansiyonu ve stabilizasyonun temini
● Kemik çıkıntıları ve bıçak sırtı kretler
için vestibülde yapılan işlere denir.)
● Polip, papillom ve travmatik
hemanjiyomlar
Kemiğe Yönelik Cerrahi İşlemler
● Hiperkeratoz, eritroplazi ve ülserasyonlar
1. Kretlerin düzeltilmesi (Alveoloplasti)
2. Kırık kök parçaları Periodontal Hazırlık
3. Gömük dişler, sürmemiş dişler, • Diş mobilitesi ve ağrı, fonksiyonu engelleyebilir.
supernumere dişler • Periodonsiyumun enflamasyonu, sağlıklı
4. Kemik undercutları hazırlanmış marjin bitimlerinde dahi,
5. Mylohyoid ve internal oblik sırtlar restorasyonun yıkıcı etki göstermesine yol
6. External oblik sırt açabilir.
7. Genial tüberküller • Dişlerin pozisyonu periodontal harabiyetle yer
8. Torus maksillaris ve torus mandibularis değiştirebilir. Periodontal ligament rejenerasyonu
9. Foramen mentalenin aşağı indirilmesi sonrasında dişler orjinal pozisyonlarına geri
10. Augmentasyon döner.
3 - Lorin Cemiloğlu
• Hastalıklı gingiva ve mukoza üzerinden alınan
ölçüler ile hazırlanan hareketli protezler
periodontal sağlık kazanıldıktan sonra uyumlarını
kaybederler.
• Restorasyonların gingival marjinlerini
konumlandırmak için enflamasyonun çözülmesi
gereklidir.

Ortodontik Hazırlık
• Eğilmiş dişler,
• Çapraşıklık olan vakalar,
• Malpoze dişler,
• Üst anterior dişlerdeki diastema düzeltilir

Protetik Ağız Hazırlığı

→ Destek ve çevre dokuların düzenlenmesi
→ Uygun bir okluzyon düzlemi oluşturmak
→ Protezin fonksiyonu ve gereksinimlerine uygun
doğal diş formunu elde etmek
→ Protezin ağza takılıp çıkartılması sırasında,
engelleyici ya da kullanımda fonksiyonu
engelleyecek kısımların ortadan kaldırılması

Zarar Görmüş Dokuların Düzeltilmesi

• Parmak/diş fırçası ile masaj
• Anti-fungal tedavi
• Doku iyileştirici materyal
• Protezin bir süre kullanılmaması

4 - Lorin Cemiloğlu