Pedodonti Giriş
Ders 1
Pedodonti Anabilim Dalı
Çocuk - ağız diş sağlığının korunması ve
sorunlarının tedavisi ile uğraşan bir bilim dalıdır.
3. Sınıf
→ Pedodonti ve uğraş alanları
→ Çocuk genel ve ağız diş muayenesi
→ Sistemik ve yerel fluorid uygulamaları
→ Fissür örtücüler
→ Dişlerin gelişimi ve sürmesi
→ Sürme zamanları
→ Pedodontide kullanılan materyaller
Çocuk ağız - diş sağlığının korunması,
güçlendirilmesi; var okan ya da zaman içerisinde
oluşan sorunların tedavisi ile uğraşan bir bilim
dalıdır.
Çocuk ağız - diş sağlığında en önemli ve en sık
rastlanılan sorunun diş çürükleri olduğu
gerçeğinden yola çıkarak yaklaşık görülme ve
uygulama sıklığına göre çocuk diş hekimliğinin
uğraş alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz;
→ Koruyucu diş hekimliği çalışmaları
→ Konservatif ve endodontik tedaviler
→ Diş çekimleri (cerrahi işlemler)
→ Diş ve çene travmalarının tedavisi
→ Protetik tedaviler
→ Basit ortodontik sorunların tedavisi ve koruyucu
ortodonti
→ Çocukluk dönemine ilişkin periodontal
sorunların tedavisi
→ Gelişim bozukluklarının tanı ve tedavisi
→ Çocukluk dönemine ilişkin hastalıkların erken
tanısı
1 - Lorin Cemiloğlu
Koruyucu Diş Hekimliği Çalışmaları
Bir hastalığın önlenmesinin tedavi çabalarından
çok daha akılcı olacağı göz önüne alınacak
olursa, çocuk diş hekimliğinde de en önemli yeri
koruyucu diş hekimliği çalışmaları almaktadır.
Her yaş grubu için ve tüm yaşam sürecinde
sürdürülmesi gerekli çalışmalardır.
Ancak en önemli bölümü, annenin hamileliği
döneminden başlayarak alınacak önlemlerle
çocuğun süt ve sürekli dişlerinin gelişim ve
sürmelerinin sağlanacağı ve doğum sonrasında
da olası sorunlardan korunacağı, gerekirse diş ve
çevre doku yapılarının güçlendirileceği çocukluk
dönemidir.
Bunun da başlıca nedeni, çocukluk dönemindeki
ağız- diş sağlığı sorunlarının yalnızca çocukluk
dönemine ilişkin sorunları oluşturmakla kalmayıp,
çocuğun erişkinlik dönemini de içine alan birçok
sorunu da birlikte getireceği gerçeğidir.
Sonuç olarak, üst düzeyde sağlıklı ağız-diş
yapısına sahip olabilmek için, annenin hamileliği
dönemine ilişkin öneri ve uyarılarla çocuğun
dişlerinin sağlıklı sürdürülmesinin sağlanması
gerekir.
Sonrasında sağlıklı olarak süren dişlerin,
özenli beslenme, yeterli ve doğru diş temizliği ile
korunması ve hekimlerin yapabileceği yerel
fluorid ve fissür örtücü gibi bazı uygulamalarla
dişlerin güçlendirilmesi başlıca koruyucu diş
hekimliği çalışmalarıdır.
Konservatif Tedavi
2. aşamada, korunmaya ilişkin alınan önlem ve
uygulamalara karşın olası başarısızlıklar sonucu
oluşan diş çürüklerinin, klinik ve radyografik
muayenelerle;
► Olabildiğince erken dönemde saptanması Bu bozuklukların erken dönemde tanısı ve
► Başlangıç aşamasında iyileştirilmesi koruyucu - önleyici ortodonti ile tedavisi
► Mine-dentin adını verdiğimiz katmanlarında gelecekte meydana gelebilecek daha karmaşık
konservatif yöntemlerle tedavileri yer almaktadır. kapanış sorunlarını ortadan kaldırmaya
yaramaktadır.
Endodontik Tedavi
3. aşamada ise daha da geç kalınan tedavilerde
Pedodontist bu dönemde, bu tür sorunlara tanı
veya konservatif tedavilerdeki başarısızlıklarda,
koyarak yer tutucu uygulaması, diş atlatma,
diş çürüğünün ilerlemesi ve sonuçlarının diş
oklüzyon yükseltme gibi uygun tedavi
pulpası ya da diş özü olarak adlandırılan damar
yöntemlerinden birini seçebilmelidir.
ve sinirlerden oluşan bölümüne ulaşması sonucu
ilerlemenin aşamasına ya da dişin süt veya
Travma Tedavileri
sürekli diş olması durumuna göre sağlıksız diş
Çocukların ağız-diş sisteminin ilgilendiren edinsel
özünün kron bölümünün ya da tümünün
bozukluklar arasında diş çürüklerinden sonraki
çıkarılması ile yapılan amputasyon ya da kanal
sırayı diş ve çene travmaları almaktadır.
tedavisi adı verilen endodontik tedavilerdir.
• Çocuğun doğumdan başlayarak
uğrayabileceği olası kazalar
Cerrahi Tedaviler
• İlk yürüme çabalarındaki çarpmalar
Gerekli endodontik tedavilerin yapılmaması,
• Çarpışmalar
tedavilerdeki başarısızlıklar ile bazı travma
• Kuvvetli kaza travmaları
olgularında ya da ortodontik gereksinimler
Çocuğun yaşına, süt veya sürekli dişlerin fizyolojik
nedeniyle süt ve sürekli dişlerin çekimi
yaşına konumlarına, travmanın yönüne, cins ve
gerekebilmektedir.
şiddetine bağlı olarak dişlerde, diş gruplarında ve
Çekim olgularının dışında diş torbasından gelişen,
çenelerde birçok soruna neden olabilmektedir.
süt ve sürekli dişlerin sürmelerini engelleyen ve
diş etinde mavimtrak görüntü veren sürme
Bu sorunlar, basit kuron kırıklarından başlayarak
kistlerinin lokal anestezi altında açılması işlemleri
kök kırıkları, kron ve kökü ilgilendiren karmaşık
de pedodontinin uğraş alanlarındandır.
kırıklara kadar değişen farklı tipler gösterebilir.

Ayrıca diş ya da dişlerin yatay yönde yer

değiştirmeleri, gömülmeleri, uzaması, tümüyle
alveol boşluğundan çıkması gibi diğer erken
belirtiler; mine lekelenmeleri, hipoplazileri, biçim
bozuklukları, kaynaşma, yanlış konumlanma,
sürme gecikmesi, ve sürme kisti gibi geç belirtiler
ve bu sorunlar dışında kuvvetli kaza
travmalarında ise alveol ve çene kemiği
Koruyucu Ortodontik Tedavi
kırılmaları da görülebilir.
Karışık dişlenme döneminde, süt dişlerinin
yerlerini sürekli dişlere bırakmaları sırasında diş
dizilerinde ya da çeneler arasında bazı kapanış
bozuklukları oluşabilmektedir.

2 - Lorin Cemiloğlu
Protetik Tedaviler
Tüm bunların dışında Pedodontistlerin çocukların
Kalıtsal, doğumsal ya da edinsel diş
büyüme ve gelişimi ile ve özellikle çocuk
eksikliklerinde estetiğin, çiğneme fonksiyonunun
hastalıkları ve çocuğun psikolojik gelişimi
ve düzgün konuşmanın sağlanması için
konularında bilgili olmaları gerekmektedir.
uygulanan protetik tedaviler de Pedodonti
Anabilim Dalı’nın uğraş alanları içindedir.
Büyüme ve gelişimin izlenmesi ile çocuğun
diş ve kronolojik yaş uyumu belirlenmektedir.
Bunun yanı sıra aşırı harap olmuş süt dişi
restorasyonlarında yararlanılan hazır kronlar ile
Psikolojik bilinç ile çocuğa davranış yöntemleri
süt dişlerinin restore edilerek estetik, fonasyon ve
belirlenirken, çocuk hastalıkları bilinci ile de ilk
çiğneme fonksiyonları için etkin hale getirilmesi
belirtileri ağız içinde görülen hastalıklarda erken
ile bu sorunlar giderilmektedir.
tanı için hekimi ile işbirliği kurulmaktadır.

Periodontal Sorunların Tedavisi

Başta yetersiz ve yanlış ağız-diş bakımı olmak
üzere
● Düzensiz diş dizisi
● Fena konumlanmış bir diş nedeniyle
● Çürük bir diş nedeniyle tek taraflı çiğneme
nedeniyle
● Ağızdan solunum gibi yerel nedenlerle
● Hormonal nedenlerle
● Alınan bazı ilaçların etkisiyle
● Kalıtsal hastalıklar sonucu
oluşan dişeti ve çevre doku hastalıklarının tanı ve
tedavisi de pedodontinin uğraş alanları içindedir.
Kabakulak - Parotis bezinin iltihabı ile
karakterizedir, ağız mukozası kırmızı renkte stenon
kanalı ağzı ödemli ve hiperemiktir.
Kızamık - Stenon kanalı ağzı etrafında
mavi-grimsi lekeler (koplik lekeleri), yanak
mukozası kızarık görünümdedir.
Kızıl - Dil ucu ve kenarları kırmızı, üzeri beyaz
renkte mukoza ile örtülü görünümlüdür.

Kötü Alışkanlıkların Önlenmesi

● Parmak ve dil emme
● Bebeklik yutkunmasına devam etme
● Kalem vs gibi cisimleri dişlerin arasında
tutma ya da ısırma
● Diş gıcırdatma
● Kesici-yaralayıcı eşyalarla diş etlerini
irkiltme

gibi alışkanlıklar ortodontik sorunlara ve diş eti

hastalıklarına yol açabilmektedir. Bu nedenle
pedodonti kliniğinde bu alışkanlıkların giderilmesi
için alışkanlık kırıcı olarak bilinen apareyler
uygulanmaktadır.

3 - Lorin Cemiloğlu