Αρχαία Ελληνικά Α’ Γυμνασίου

Ενότητα 5
Ο πλούτος της αττικής γης
Γ. Γραμματική

Οριστική Ενεστώτα και Μέλλοντα Ενεργητικής Φωνής Βαρύτονων

Ρημάτων

➔ Βαρύτονα ονομάζονται τα ρήματα που δεν τονίζονται στη λήγουσα.

➔ Η οριστική έγκλιση φανερώνει κάτι βέβαιο, πραγματικό.

➔ Ο ρηματικός τύπος χωρίζεται : σε θέμα ( λύ- )

και κατάληξη ( -ω )

➔ Το τελευταίο γράμμα του θέματος ονομάζεται χαρακτήρας.

Oριστική Eνεστώτα Oριστική Mέλλοντα

Για να σχηματίσουμε τον ενεστώτα των Για να σχηματίσουμε το μέλλοντα των

βαρύτονων ρημάτων προσθέτουμε στο
χρονικό θέμα του ρήματος τις καταλήξεις
του Ενεστώτα.
φωνηεντόληκτων ρημάτων (δηλαδή των
ρημάτων που έχουν χαρακτήρα
φωνήεν)
➢ παίρνουμε το ρήμα όπως το
κλίναμε στον ενεστώτα
➢ ανάμεσα στο θέμα και στην
κατάληξη προσθέτουμε το
χαρακτηριστικό γράμμα του
μέλλοντα που είναι το -σ-
και λέγεται χρονικός χαρακτήρας.

λύ - ω λύ - σ - ω
λύ - εις λύ - σ - εις
λύ - ει λύ - σ- ει
λύ - ομεν λύ - σ - ομεν
λύ - ετε λύ - σ - ετε
λύ - ουσι(ν) λύ - σ - ουσι(ν)

.
 Σχηματισμός Μέλλοντα αφωνόληκτων ρημάτων

❖ Αφωνόληκτα ρήματα είναι αυτά που έχουν χαρακτήρα άφωνο

σύμφωνο δηλαδή :
- ουρανικό : κ,γ,χ
- χειλικό : π,β,φ
- οδοντικό : τ,δ,θ

➔ Σχηματίζουν την οριστική του μέλλοντα όπως τα φωνηεντόληκτα, με τη

διαφορά ότι από τη συγχώνευση του χαρακτήρα των ρημάτων αυτών με
τον χρονικό χαρακτήρα -σ- προκύπτουν τα ακόλουθα:

Ουρανικά Χειλικά Οδοντικά

κ, γ, χ, ττ,(σσ), ζ π, β, φ, πτ τ, δ, θ, (ζ)
+σ→ξ +σ→ψ +σ →σ

πράττω, πραττ+σ-ω γράφ-ω, γραφ+σ-ω πείθω πειθ+σ-ω

➢ πράξω ➢ γράψω ➢ πείσω

πρά - ξ - ω γρά - ψ - ω πεί - σ - ω

πρά - ξ - εις γρά - ψ - εις πεί - σ - εις
πρά - ξ - ει γρά - ψ - ει πεί - σ - ει
πρά - ξ - ομεν γρά - ψ - ομεν πεί - σ - ομεν
πρά - ξ - ετε γρά - ψ - ετε πεί - σ - ετε
πρά - ξ - ουσι (ν) γρά - ψ - ουσι (ν) πεί - σ - ουσι (ν)

παρόμοια : διώκω, παρόμοια : τρέπω, παρόμοια : σχίζω,

λέγω, ἄρχω, τάττω, τρίβω, βλάπτω, ψεύδω, κτίζω, σπεύδω,
ἄγω στρέφω παρασκευάζω

★ Σημείωση : τα ρήματα που τελειώνουν σε -ίζω και έχουν περισσότερες από δύο
συλλαβές σχηματίζουν το μέλλοντα σε -ιῶ π.χ. :
- νομίζω → νομιῶ
- κομίζω → κομιῶ