Môc Lôc: Trêng ® I Häc B CH Khoa H Néi

Trêng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
MôC LôC
LêI NãI ®ÇU.....................................................................................................3
PHÇN I : TÝnh To¸n ®éng häc........................................................................5
I. Chän ®éng c¬.......................................................................................5
1. C«ng suÊt yªu cÇu.............................................................................5
2. X¸c ®Þnh vßng quay s¬ bé cña ®éng c¬..........................................5
3. Chän ®éng c¬....................................................................................6
4. X¸c ®Þnh sè vßng quay, c«ng suÊt, m« men trªn çc trôc................6
PHÇN II : THIÕT KÕ Bé TRUYÒN................................................................8
I. Chän vËt LiÖu vµ x¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp................................8
1. Chän vËt liÖu....................................................................................8
2. X¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp cña b¸nh vÝt.....................................8
II. X¸c ®Þnh çc th«ng sè bé truyÒn.........................................................9
1) TÝnh Z2 utv vµ q....................................................................................9
III. TÝnh s¬ bé kho¶ng çch trôc :...........................................................10
IV. TÝnh kiÓm nghiÖm...........................................................................10
1. KiÓm nghiÖm ®é bÒn tiÕp xóc....................................................10
2. KiÓm nghiÖm ®é bÒn uèn.............................................................12
3. Çc th«ng sè bé truyÒn....................................................................12
4. TÝnh to¸n nhiÖt..............................................................................13
PHÇN III : Chän khíp nèi, tÝnh trôc, then vµ « l¨n........................................14
I. Chän phanh vµ khíp nèi......................................................................14
1. TÝnh chän phanh.............................................................................14
2. Chän khíp nèi...................................................................................15
3. KiÓm nghiÖm khíp nèi...................................................................15
4. Lùc do khíp nèi sinh ra trªn trôc:.....................................................15
II. TÝnh to¸n thiÕt kÕ trôc.....................................................................15
1. ThiÕt kÕ trôc I, II............................................................................15
III. TÝnh kiÖm nghiÖm trôc vÒ ®é bÒn mái.........................................20
IV. TÝnh chän then...................................................................................23
V. TÝnh chän æ l¨n cho trôc I.................................................................24
1
VI. TÝnh chän s¬ bé ®êng kÝnh trôc II vµ æ l¨n trªn trôc II..................27
phÇn iV .tÝnh kÕt cÊu hép gi¶m tèc..............................................................28
1. KÕt cÊu b¸nh vÝt............................................................................28
2. KÕt cÊu trôc vÝt.............................................................................28
3. KÕt cÊu hép gi¶m tèc......................................................................28
4. Çc chi tiÕt phô...................................................................................30
PhÇn V: B«I tr¬n hép gi¶m tèc.......................................................................33
1. B«i tr¬n bé truyÒn...........................................................................33
2. B«i tr¬n æ l¨n...................................................................................33
3. L¾p b¸nh r¨ng lªn trôc.....................................................................33
PhÇn VI:b¶ng thèng kª çc kiÓu l¾p..............................................................34
Tµi liÖu tham kh¶o.........................................................................................35
2
LêI NãI ®ÇU
Tính toán thiết kế hệ dẫn động cơ khí là nội dung không thể thiếu trong
chương trình đào tạo kỹ sư cơ khí. Đồ án môn học: ĐỒ ÁN THIẾT KẾ CƠ
KHÍ là môn học giúp cho sinh viên có thể hệ thống hoá lại các kiến thức của
các môn học như : Chi tiết máy, Sức bền vật liệu, Dung sai, Chế tạo phôi, Vẽ
kỹ thuật ... đồng thời giúp sinh viên làm quen dần với công việc thiết kế và
làm đồ án chuẩn bị cho việc thiết kế đồ án tốt nghiệp sau này.
Hộp giảm tốc là cơ cấu truyền động bằng ăn khớp trực tiếp, có tỷ số
truyền không đổi và được dùng để giảm vận tốc góc, tăng mô men xoắn. Với
chức năng như vậy, ngày nay hộp giảm tốc được sử dụng rộng rãi trong các
ngành cơ khí, luyện kim, hoá chất, trong công nghiệp đóng tàu … Trong giới
hạn của môn học em được giao nhiệm vụ thiết kế hộp giảm tốc trục vít một
cấp .
Trong quá trình làm đồ án được sự giúp đỡ tận tình của các thầy trong bộ
môn, đặc biệt là thầy Đỗ Đức Nam, em đã hoàn thành song đồ án môn học
của mình. Do đây là đồ án đầu tiên của khoá học và với trình độ và thời gian
có hạn nên trong quá trình thiết kế không thể tránh khỏi những sai sót xảy ra,
em rất mong nhận được sự góp ý của các thầy trong bộ môn để em thêm hiểu
biết hơn về hộp giảm rốc trục vít cũng như các kiến thức về thiết kế các bộ
hộp giảm tốc khác.
Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viªn thiÕt kÕ

D¬ng Trung Kiªn
(líp C§T2- K54)
3
§Ò sè: 1 - 27
THIÕT kÕ hÖ dÉn ®éng thang m¸y
Số liệu đầu vào :

1. Trọng tải: Q1= 700 kg = 7000 N
2. Khối lượng cabin G = 600 kg = 6000 N
3. Vận tốc cabin V = 30 m/ph = 0,5 m/s
4. Thời gian phục vụ Lh = 30000 giờ
5. Góc ôm cáp trên puly ma sát ỏ=137 độ
6. Khoảng cách hai nhánh cáp cc= 800 mm
7. Đặc tính làm viêc : êm
Qm = 2,5 Q1 = 1750 kg = 17500 N

Q2 = 0,7Q1 = 490 kg = 4900 N
t1 = 2,4 min
t2 = 2,8 min
tck = 3*( t1 + t2) = 15,6 min
4
PHÇN I : TÝnh To¸n ®éng häc

I. Chän ®éng c¬
1. C«ng suÊt yªu cÇu
a. C«ng suÊt yªu cÇu trªn trôc puly ma s¸t
(KW)
Trong ®ã :
F= (N)
Víi :
= hÖ sè c©n b»ng.
hÖ sè ®iÒn ®Çy.
a = 1 v× cabin treo trùc tiÕp víi çp.

= 0,95 – fzu = 0,95 – 0,02 . 1 = 0,93
f = 0,02 v× ta sö dông æ l¨n.
zu = 1 v× cã 1 trôc puly ®æi híng.
m/s
b. C«ng suÊt yªu cÇu ®éng c¬ :
Pyc = (KW)
Víi :
- hiÖu suÊt cña bé truyÒn
 = k . .
Trong ®ã trÞ sè cña çc hiÖu suÊt trªn ®îc tra trong b¶ng 2.3 víi:
 k : hiÖu suÊt cña khíp nèi,  k =1;
 ol : hiÖu suÊt cña cÆp æ l¨n,  ol =0,995;
 : hiÖu suÊt cña truyÒn trôc vÝt mét cÊp
Sè zen z1=2 nªn chän  =0,8
= 1 . 0,8 . 0,9952= 0,792
5
2. X¸c ®Þnh vßng quay s¬ bé cña ®éng c¬

a. Chän s¬ bé ®êng kÝnh puly ma s¸t
- Chän s¬ bé sè nh¸nh çp zc = 3
- tÝnh lùc c¨ng çp:
(N)
- Chän çp theo hÖ sè an toµn
 Lùc kÐo ®øt yªu cÇu
Sd,yc= (N)
 Tra b¶ng 2.3 B¶ng th«ng sè çp thÐp cña h·ng KONE
§iÒu kiÖn : S® Sd,yc
dc = 12 mm
- Chän ®êng kÝnh trôc puly D 40dc =40.12 = 480 (mm)
b. TÝnh sè vßng quay trôc puly
(v/ph)
c. Chän tØ sè truyÒn s¬ bé
HGT trôc vÝt cã sè mèi ren z1=2 nªn chän tØ sè truyÒn usb = 40.
d. tÝnh sè vßng quay s¬ bé cña ®éng c¬
nsb=npl.usb=20.40 = 800 (v/ph)
3. Chän ®éng c¬
Chän sè vßng quay ®ång bé cña ®éng c¬ lµ : ndb= 750 (v/ph)
Tra b¶ng P.1.3 víi:
P yc =2,756 (kW)
n db =750 (vßng/phót)
Ta chän ®îc ®éng c¬ cã ký hiÖu 4A112MAB8Y3 víi çc th«ng sè c¬ b¶n
sau:
P dc =3,0 (kW)
n dc =701 (vßng/phót)
Tk
T dn =1,8
mdc= 56 kg
d dc =32 (mm)
4. X¸c ®Þnh sè vßng quay, c«ng suÊt, m« men trªn çc trôc
a. TÝnh l¹i tØ sè truyÒn
6
tØ sè truyÒn thùc tÕ cña hÖ
Chän ut = 35,05
b. X¸c ®Þnh th«ng sè ®éng häc trªn hép gi¶m tèc
 Tèc ®é quay cña çc trôc
n1=ndc=701 (v/ph)
(v/ph)
 C«ng suÊt trªn çc trôc
P2 = Ppl=2,183 (KW)
(KW)
(KW)
 M« men xo¨n trªn çc trôc
Tdc= (Nmm)
T1= (N.mm)
T2= (Nmm)
Trôc Trôc Trôc I Trôc II

®éng c¬
TØsè truyÒn 1 35,05
P(kW) 2,756 2,742 2,183
n (vg/ph) 701 701 20
T(N.mm) 37546,08 37355,35 1042382,5
7
PHÇN II : THIÕT KÕ Bé TRUYÒN

A. ®Çu vµo
- Moomen xo¾n trªn trôc bÞ ®éng : T2 = 1042382,5 (Nmm)
- Sè vßng quay tren trôc chñ ®éng: n1 = 701 (v/ph)
- TØ sè truyÒn : u=utv = 35,05
- Tuæi thä yªu cÇu : Lh = 30000 giê
- Quan hÖ gi÷a çc chÕ ®é t¶i :
Tck = 3(t1 + t2) = 3(2,4 + 2,8) = 15,6 min
ChÕ ®é lµm viÖc (CDLV) : ªm

B. TÝnh To¸n thiÕt kÕ
I. Chän vËt LiÖu vµ x¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp

1. Chän vËt liÖu
Ta cã vËn tèc trît
(m/s)
Do vs < 5 nªn ta dïng ®ång thanh kh«ng thiÕc vµ ®ång thau ®Ó chÕ
t¹o b¸nh vÝt. Cô thÓ lµ §ång thanh nh«m – s¾t – niken
- Ký hiÖu : БpA ЖH 10 – 4 – 4
- Çch ®óc : dïng khu«n kim lo¹i
- (MPa)
- (MPa)
2. X¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp cña b¸nh vÝt
a. øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp [ ]

Víi vs = 3,2 m/s vµ b¸nh vÝt ®îc lam b»ng ®ång thanh kh«ng
thiÕc nªn tra b¶ng 7.2 ta cã :
8
- [ ]= 220 (MPa)
- Trôc vÝt ®îc lµm b»ng thÐp t«i
b. øng suÊt uèn cho phÐp
ta cã :
[ ]=[ ]KFL
Trong ®ã :
[ ] : øng suÊt uèn cho phÐp øng víi 106 chu kú :
[ ] = 0,16 = 96 (MPa)
KFL HÖ sè tuæi thä :
KFL= , víi :
NFE : Sè chu kú thay ®æi øng suÊt t¬ng ®¬ng khi tÝnh vÒ øng
suÊt uèn.
= 5,8.106
Do vËy :
(MPa)
c. øng suÊt cho phÐp khi qu¸ t¶i
Víi b¸nh vÝt lµm b»ng §ång thanh – s¾t – niken БpA ЖH 10 – 4 – 4
Th× (MPa)
(MPa)
9
II. X¸c ®Þnh çc th«ng sè bé truyÒn

1) TÝnh Z2 utv vµ q
Ta cã:
Z1 = 2 chän Z2 = 71
Chän q s¬ bé
Tra b¶ng 7.3 ta chän q = 20
Víi vs= 3,2 m/s chän s¬ bé CCX 8
Vs =3,2 m/s vµ CCX 8 tra b¶ng 7.7 chän KHv = 1,2
Chän s¬ bé :
III. TÝnh s¬ bé kho¶ng çch trôc :
LÊy aw=180 (mm)

TÝnh s¬ bé m« ®un b¸nh vÝt:
Chän m =4
TÝnh l¹i kho¶ng çch trôc:
aw=0,5m(Z2 +q)=0,5.4.(71+20) = 182 (mm);
Chän aw= 185 mm
TÝnh hÖ sè dÞch chØnh:
10
Chän l¹i
Chªnh lÖch tØ sè truyÒn:
Víi Z2 = 72 ta cã hÖ sè dÞch chØnh: x = 0,25 mm
IV. TÝnh kiÓm nghiÖm

1. KiÓm nghiÖm ®é bÒn tiÕp xóc
(*)
Ta cã:
 Gãc vÝt l¨n:
 (mm)
(m/s)
VËy víi Vs = 3,02 m/s tra b¶ng 7.6 chän cÊp chÝnh x¸c : 8
cho bé truyÒn trôc vÝt. Do ®ã tra b¶ng 7.7 KHv = 1,2
Nh vËy vËt liÖu ®· chän cho b¸nh vÝt phï hîp víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc;
vµ cã [H]=220 (MPa).
Theo b¶ng 7.4 ta cã :
Gãc vÝt trªn trôc chia :
- X¸c ®Þnh hiÖu suÊt bé truyÒn theo lý thuyÕt :
11
- HiÖu suÊt bé truyÒn thùc tÕ :
L¹i cã KH = KHβ.KHv
Trong ®ã : Z2 = 72, (b¶ng 7.5).
Thay çc sè võa tÝnh ®îc vµo (*) ta ®îc:
 Tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn tiÕp xóc.
2. KiÓm nghiÖm ®é bÒn uèn.

- ChiÒu réng b¸nh vÝt (b¶ng 7.9)
Ta cã Z1 = 2
12
Chän b2 = 65 (mm)
- Sè r¨ng t¬ng ®¬ng :
YF = 1,34 (b¶ng 7.8)

d2 = mZ2 = 4.72 = 288 (mm).
- ChiÒu dµi phÇn ren trôc vÝt:
Tra b¶ng 7.10 víi x = 0,25, Z1 = 2
(mm)
Chän b1 = 73 (mm)
- HÖ sè t¶i träng KF=KH = 1,204
3. Çc th«ng sè bé truyÒn.
Th«ng sè Ký C«ng thøc tÝnh KÕt qu¶

hiÖu
Kho¶ng çch trôc aw 0,5m(q+Z2+2x) 185 mm
HÖ sè dÞch chØnh x 0,25 mm
§êng kÝnh vßng chia d d1 = qm d1 = 80 mm
d2 = mZ2 d2 = 288 mm
§êng kÝnh vßng ®Ønh da da1 = m(q+2) da1 = 88 mm
da2 = m(Z2 + 2 + 2x) da2 = 298 mm
§êng kÝnh vßng ®¸y df df1 = m(q - 2,4) df1 = 70,4 mm
df2 = m(Z2 – 2,4 +2x) df2 = 280,4 mm
§êng kÝnh ngoµi cña daM2
b¸nh vÝt v× Z1 = 2 daM2 = 304 mm
ChiÒu réng b¸nh vÝt ba b2 = 65 mm

v× Z1 = 2
13
ChiÒu dµi phÇn ren trôc b1 = 73 mm

vÝt
Gãc «m
4. TÝnh to¸n nhiÖt.

X¸c dÞnh s¬ bé diÖn tÝch táa nhiÖt cña HGT:
DiÖn tÝch tho¸t nhiÖt cÇn thiÕt cña hép giam tèc ( Aq 0,3A)
,,
Ta cã:
Trong ®ã :
P1 c«ng suÊt trªn trôc vÝt P1 = 2,742 (KW)
Kt hÖ sè táa nhiÖt Kt = 15 W/(m2 0C)
t0 - nhiÖt ®é m«i trêng xung quanh : t0 =28 0C
[td] - nhiÖt ®é cao nhÊt cho phÐp cña dÇu : do trôc vÝt
®Æt díi nªn [td] = 90 0C.

- HÖ sè ®Õn sù tho¸t nhiÖt xuèng ®¸y hép :
hÖ sè giam nhiÖt do lµm viÖc ng¾t qu·ng :
Atáa > Akq tháa m·n
14
PHÇN III : Chän khíp nèi, tÝnh trôc, then vµ « l¨n

I. Chän phanh vµ khíp nèi
- §Çu vµo
- §êng kÝnh trôc ®éng c¬ : ddc = 32 mm
- M« men xo¾n trªn ®éng c¬: Tdc = 37546,08 (Nmm)
- Sè vßng quay trªn trôc ®éng c¬: ndc = 701 (v/ph)
1. TÝnh chän phanh

(TÝnh t¹i tr¹ng th¸i nguy hiÓm nhÊt lµ tr¹ng th¸i ®Çy t¶i vµ ®ang ®i
xuèng )
a. Chän phanh thñy lùc lo¹i YWZ cïng b¬m thñy lùc lµ MYT 1
b. TÝnh m« men phanh
Trong ®ã :
- Lùc cña çp t¹i thêi ®iÓm phanh
(N)
Víi :
HÖ sè qu¸ t¶i khi thö t¶i : Stt = 1,2
- §êng kÝnh tÝnh to¸n cña puly : D = 480 mm
- HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña vËn tèc – gia tèc t¹i thêi ®iÓm
phanh : kph = 2
Do ®ã (Nmm)
Tph = 51,79 (Nm)
Tra b¶ng t×m ®îc phanh cã:
- Ký hiÖu :YWZ 150/25
- M« men phanh cho phÐp : T = 100 (Nm)
- §êng kÝnh phanh : Dph = 150 mm
- Kho¶ng hë cho phÐp :
- b = 60 mm - H = 140 mm
- A = 300 mm - L = 460 mm
15
- B = 100 mm - H3 = 382 mm
- L1 =340 mm - B2 = 181 mm
2. Chän khíp nèi.

Chän lo¹i khíp nèi: khíp nèi r¨ng liÒn b¸nh phanh kiÓu ZZL
Tra b¶ng víi D0 = Dph = 150 mm, ®ång thêi ®êng kÝnh cÇn nèi
ddc = 32 mm ta ®îc khíp nèi cã :
- Ký hiÖu : ZZL1
- M« mem xo¾n cho phÐp truyÒn ®îc: Tkn = 250 (Nm)
- §êng kÝnh cho phÐp nèi :d1, d2 = 30, 32, 35, 38
- L = 82 mm
- L1= 60 mm
- Dêng kÝnh b¸nh phanh D0 = 160 mm
- M« dun vµ sè r¨ng : mph = 2,5, Zph = 30
3. KiÓm nghiÖm khíp nèi.

M« men tÝnh to¸n cÇn truyÒn qua khíp nèi: Tt = k.Tdc
Trong thang m¸y chän hÖ sè lµm viÖc: k = 4
Do dã: Tt = 4. 37546,08 = 150184,32 (Nmm) = 150,18 (Nm)
khíp nèi tháa m·n.
4. Lùc do khíp nèi sinh ra trªn trôc:

§êng kÝnh vßng l¨n cña r¨ng: Dbr = mph.Zph = 2,5.30 = 75 mm
Lùc híng t©m tõ khíp nèi t¸c dông lªn trôc ( ®Æt t¹i gi÷a vµnh
r¨ng däc theo ph¬ng trôc):
(N)
Víi :
II. TÝnh to¸n thiÕt kÕ trôc.

1. ThiÕt kÕ trôc I, II.
16
S¬ ®å ®Æt lùc chung
Trong ®ã:
- Ft1 – lùc tiÕp tuyÕn t¸c dông lªn trôc dÉn I
( Ft1 song song víi trôc II, ngîc chiÒu quay n1)
- Ft2 – lùc tiÕp tuyÕn t¸c dông lªn trôc II
( Ft2 song song trôc I, cung chiÒu quay n2)
Ta cã trÞ sè çc lùc:
Nmm
Nmm
Nmm
a. TÝnh s¬ bé ®êng kÝnh trôc :
XÐt trong trêng hîp ®Çy t¶i.
Chän s¬ bé ®êng kÝnh trôc vÝt.
mm
Chän d1 = 35 mm
Chän s¬ bé ®êng kÝnh b¸nh vÝt:
, Víi
17
Chän d2 = 60 mm
Tra b¶ng 10.2[I] chän chiÒu réng cña æ l¨n :
b01 = 21 mm, b02 = 31 mm
b. S¬ ®å tÝnh kho¶ng çch ®èi víi hép gi¶m tèc trôc vÝt.
- Trôc I.
Trong ®ã :
Tra b¶ng 10.3[I] ta cã: Chän k3 = 15 mm, hn = 15 mm
ChiÒu dµi may ¬ nöa khíp nèi :
- Trôc II
Trong ®ã:
Víi d2 = 60 mm
ChiÒu may ¬ b¸nh vÝt:
18
Trôc I
Trôc II
19
c. X¸c ®Þnh çc ®êng kÝnh vµ chiÒu dµi çc ®o¹n trôc.
Trôc I Chän chiÒu dµi may¬ nöa khíp nèi lm = 120 mm
Ta cã :
d. TÝnh m«men uèn t¹i çc tiÕt diÖn.
XÐt mÆt c¾t m – m t¹i 1 :
Víi T1 = 37355,35 (Nmm)
XÐt mÆt c¾t n – n t¹i 2 :
Víi T1 = 37355,35 (Nmm)
20
BiÓu ®å m« men :
21
e. TÝnh ®êng kÝnh trôc t¹i 2 tiÕt diÖn

T¹i mÆt c¾t m – m : lÊy b»ng ®êng kÝnh ch©n ren trôc vÝt :
dm – m = 70,4 mm
T¹i mÆt c¾t n – n :
Víi tra b¶ng 10.5 vËt liÖu trôc lµm b»ng thÐp 45 t«i.
Chän d = 24 mm
+, Chän ®êng kÝnh chç l¾p khíp nèi lµ d = 35 mm.
+, §êng kÝnh t¹i mÆt c¾t n – n lÊy lín h¬n ®êng kÝnh chç l¾p khíp nèi
kh«ng qu¸ 5 mm do ®ã chän d= 40 mm.
III. TÝnh kiÖm nghiÖm trôc vÒ ®é bÒn mái

HÖ sè an toµn t¹i çc tiÕt diÖn nguy hiÓm tháa m·n çc ®iÒu kiÖn sau:
Trong ®ã :
- [ ] lµ hÖ sè an toµn cho phÐp, [ ] = 1,5 … 2,5
- hÖ sè an toµn chØ xÐt riªng øng suÊt ph¸p t¹i

tiÕt diÖn j
- hÖ sè an toµn chØ xÐt riªng øng suÊt tiÕp t¹i

tiÕt diÖn j
- Víi vµ lµ giíi h¹n mái uèn vµ xo¾n øng víi chu kú ®èi
xøng.
Ta cã trôc lµm b»ng thÐp 45 cã nªn:
- biªn ®é vµ trÞ sè trung b×nh cña øng suÊt ph¸p va

øng suÊt tiÕp t¹i tiÕt diÖn j :
σ max j −σ min j
σ aj=
2
σ max j +σ min j
σ mj =
2
22
§èi víi trôc quay, øng suÊt uèn thay ®æi theo chu kú ®èi xøng, do
®ã:
Mj
σ mj =0; σ aj = σ max j = W j
Víi M j lµ m«men uèn tæng t¹i tiÕt diÖn j trªn chiÒu dµi trôc.
V× trôc quay 2 chiÒu, øng suÊt xo¾n thay ®æi theo chu kú m¹ch
®éng, do ®ã:
,
Víi W j vµ W oj lµ m«men c¶n uèn vµ m«men c¶n xo¾n t¹i tiÕt diÖn
j cña trôc, ®îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 10.6.
 Trôc lµ tiÕt diÖn trßn :
 Trôc cã 1 r·nh then :
 hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña trÞ sè øng suÊt trung b×nh

®Òn ®é bÒn mái : tra b¶ng 10.7[I]
 lµ çc hÖ sè, x¸c ®Þnh theo :
Trong ®ã :
Kx lµ hÖ sè tËp trung øng suÊt do tr¹ng th¸i bÒ mÆt, phu
thuéc vµo ph¬ng ph¸p gia c«ng vµ ®é nh½n bÒ mÆt.
Ky lµ hÖ sè t¨ng bÒn bÒ mÆt trôc.
: hÖ sè kÝch thíc kÓ ®Õn ¶nh hëng cña kÝch thíc tiÕt
diÖn trôc ®Õn giíi h¹n mái.
23
a. KiÓm nghiÖm trôc trªn mÆt c¾t m - m

 Víi thÐp 45 cã :
 Trôc quay, øng suÊt uèn thay ®æi theo chu kú ®èi xøng do ®ã:
 Do trôc quay 2 chiÒu, øng suÊt xo¾n thay ®æi theo chu kú ®èi
xøng
do ®ã:
Chän l¾p ghÐp : çc æ l¨n trªn trôc l¾p k6

Çc trôc ®îc gia c«ng b»ng m¸y tiÖn, vµ ®îc mµi nh½n nªn t¹i çc tiÕt
diÖn cã mÆt c¾t nguy hiÓm yªu cÇu ®¹t Ra = 0,32 0,16 do ®ã : Kx = 1
Kh«ng dïng ph¬ng ph¸p t¨ng bÒn nªn hÖ sè t¨ng bÒn Ky = 1
Tra b¶ng 10.10 ta cã hÖ sè kÝch thíc vµ
B¶ng 10.12 ®èi víi trôc c¾t ren ta cã: vµ

VËy :
tháa m·n
b. KiÓm nghiÖm trªn mÆt c¾t n - n :
T¬ng tù ta cã :
24
B¶ng 10.11 ta cã tØ sè :
Do ®ã :
VËy Tháa m·n.

IV. TÝnh chän then
 Ta chän t¹i chç trôc l¾p khíp nèi
 Chän lo¹i then b»ng
 Theo b¶ng 9.1a ta chän then cho trôc cã d = 36 mm nh sau:
ChiÒu s©u r·nh then trªn trôc t1 = 5

ChiÒu s©u r·nh then trªn lç t2 = 3,3
ChiÒu dµi then:
Chän chiÒu dµi then l = 60 mm
o KiÓm nghiÖm ®é bÒn then.
 Dé bÒn dËp
25
Víi b¶ng 9.5 nªn ®é bÒn dËp tháa m·n.

 §é bÒn c¾t:
VËy then t¹i khíp nèi ®ñ ®iÒu kiÖn.

V. TÝnh chän æ l¨n cho trôc I
 Chän lo¹i æ l¨n, tÝnh Fr t¹i çc gèi ®ì 1 vµ 2.
XÐt
§èi víi trôc vÝt b¾t buéc ph¶i dïng æ ®òa c«n ®ång thêi trôc
vÝt ph¶i bè trÝ æ l¨n nh sau:
Gåm :
 mét æ bi ®ì “1” ®Ó cho trôc vÝt cã thÓ di chuyÓn däc trôc
tr¸nh cong trôc vÝt do gi·n në v× nhiÖt.
 Mét cÆp æ ®òa c«n kÐp “2” cã t¸c dông cè ®Þnh trôc.
Chän cÊp chÝnh x¸c æ l¨n : cÊp chÝnh x¸c 0
a. TÝnh æ bi ®ì.
o Chän lo¹i æ lµ : æ bi ®ì mét d·y
26
Tra b¶ng P2.7 ta cã ký hiÖu æ bi ®ì mét d·y cì nhÑ lµ :208
Cã :
§êng kÝnh trong d = 40 mm
Dêng kÝnh ngoµi D = 80 mm
Kh¶ n¨ng t¶i ®éng C = 25,6 kN
Kh¶ n¨ng t¶i tÝnh C0 = 18,1 kN
HÖ sè thùc nghiÖm e =
o KiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶i cña æ
Ta cã :
Trong ®ã ®èi víi æ bi ®ì chÞu lùc híng t©m X = 1
æ bi ®ì kh«ng chÞu lùc däc trôc nªn Y = 0
Vßng trong æ bi quay nªn V = 1
HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña nhiÖt ®é kt = 1 (v× )
DÆc tÝnh t¶i träng va ®Ëp nhÑ kd = 1
N
( triÖu vßng quay)

Víi: n lµ sè vßng quay trôc (v/ph)
Lh lµ thêi h¹n sö dông (giê)
Kh¶ n¨ng t¶i ®éng yªu cÇu víi æ l¨n:
N kN
tháa m·n.
b. TÝnh chän æ ®òa c«n.
o Chän lo¹i æ ®òa c«n mét d·y cì trung réng cã :
Ký hiÖu : 7609
Kh¶ n¨ng t¶i ®éng: C = 104 kN
Kh¶ n¨ng t¶i tÜnh: C0 = 90,5 kN
o vÏ s¬ ®å æ l¨n ( sö dông æ l¨n ch÷ O).
27
o tÝnh e:
Theo (11.7) lùc däc trôc do lùc híng t©m sinh ra trªn çc æ l¨n:
N
( §èi víi trôc vÝt Fr =0,5 Fr2)
o TÝnh
o TÝnh
o TÝnh Q1; Q2 (t¶i träng ®éng quy íc)
 XÐt > e nªn ta cã:

X1 = 0,4; Y1 = 0,4.cotg 110 = 2,06
 xÐt
ta cã : X2 = 0,4; Y2 = 2,06
o KiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶i ®éng.

Q = Max(Q1,Q2) = Q1 = 15925,35N
28
(triÖu vßng quay)

Kh¶ n¨ng t¶i ®éng yªu cÇu ®èi víi æ l¨n:
kh«ng tháa m·n.
Ta gi¶m tuæi thä æ l¨n xuèng : cø sau th× thay æ l¨n 1 lÇn.
Do ®ã : L =
tháa m·n.
o KiÓm nghiÖm kh¶ n¨ng t¶i tÜnh.
Tra b¶ng 11.6 víi æ d÷a c«n ta cã:
Qt = 8,75 kN
tháa m·n.
VI. TÝnh chän s¬ bé ®êng kÝnh trôc II vµ æ l¨n trªn trôc II.
1. X¸c ®Þnh ®êng kÝnh s¬ bé
lÊy trôc I
mm chän d2sb = 60 mm
Chän d3 <d2sb chän d3 = 55 mm
d0 = d2sb = 60 mm
d1 > d0 chän d1 = 65 mm
VÏ kÕt cÊu trôc
29
2. Chän æ l¨n t¹i çc nót 0 vµ 2

Chän æ ®òa c«n ký hiÖu 7612 cì nhÑ cã d = d0 = 60 mm
æ ®òa c«n cã D = 130 mm; B = 46 mm.
30
phÇn iV .tÝnh kÕt cÊu hép gi¶m tèc

1. KÕt cÊu b¸nh vÝt
Tõ h×nh vÏ 14-14 vµ çc c«ng thøc ta cã :

 Kho¶ng çch trôc a = 185 mm ,
 chiÒu réng b¸nh vÝt b2 = 65 mm ,
 chiÒu dµi may ¬ lm = 90 mm
 gãc nghiªng  = 5,710
 ®êng kÝnh vßng ®Ønh d a2 = 298 mm
 ®êng kÝnh vßng chia d2 = 288 mm
 ®êng kÝnh vßng ®¸y df2 = 280,4 mm
2. KÕt cÊu trôc vÝt

 ®êng kÝnh vßng ®Ønh ren da1 = 88 mm
 ®êng kÝnh ch©n ren df1 = 70,4 mm
 chiÒu dµi phÇn c¾t ren b1 = 73 mm
3. KÕt cÊu hép gi¶m tèc

- ChØ tiªu cña vá hép gi¶m tèc lµ ®é cøng cao vµ khèi lîng nhá.
- Chän vËt liÖu ®Ó ®óc hép gi¶m tèc lµ gang x¸m cã kÝ hiÖu GX 15-
32. Chän bÒ mÆt ghÐp n¾p vµ th©n ®i qua t©m trôc ®Ó viÖc l¾p
ghÐp ®îc dÔ dµng.
Çc kÝch thíc c¬ b¶n.
Tªn gäi BiÓu thøc tÝnh to¸n

ChiÒu dµy: Th©n hép,   = 0,03.a + 3 = 0,03.185 + 3 = 9 mm > 6mm
N¾p hép, 1 1 = 0,9.  = 0,9. 9 = 8,1 mm
G©n t¨ng cøng: ChiÒu dµy, e e =(0,8  1) = 7,2  9, chän e = 8 mm
ChiÒu cao, h h < 5. = 45 mm
§é dèc Kho¶ng 2o
§êng kÝnh:
Bul«ng nÒn, d1 d1 = 0,04.a+10 = 0,04.185 + 10 =17,4
 d1 =M18
Bul«ng c¹nh æ, d2 d2 = 0,7.d1 = 0,7. 18 = M14
Bul«ng ghÐp bÝch n¾p vµ d3 = (0,8 0,9).d2  d3 = M12
th©n, d3
31
VÝt ghÐp l¾p æ, d4 d4 = (0,6  0,7).d2  d4 = M10

VÝt ghÐp l¾p cöa th¨m dÇu, d5 =( 0,5  0,6).d2  d5 = M8
d5
MÆt bÝch ghÐp n¾p vµ th©n:
ChiÒu dµy bÝch th©n hép, S3 S3 =(1,4  1,5) d3 , chän S3 =16 mm
ChiÒu dµy bÝch n¸p hép, S4 S4 = ( 0,9  1) S3 = 15 mm
BÒ réng bÝch n¾p hép, K3 K3 = K2 – ( 35 ) mm = K2 = 45 mm
KÝch thíc gèi trôc:
§êng kÝnh ngoµi vµ t©m lç §Þnh theo kÝch thíc n¾p æ
vÝt, D3, D2
BÒ réng mÆt ghÐp bul«ng c¹nh K2 =E2 + R2 + (35) mm = 23 + 18 + 3 = 45mm
æ: K2 E2= 1,6.d2 = 1,6 . 13 = 21 mm.
T©m lç bul«ng c¹nh æ: E2 R2 = 1,3 . d2 = 1,3. 13= 17 mm
k lµ kho¶ng çch tõ t©m bul«ng k  1,2.d2 =15,6
®Õn mÐp lç  k = 26 mm
ChiÒu cao h h: phô thuéc t©m lç bul«ng vµ kÝch thíc mÆt
tùa
MÆt ®Õ hép:
ChiÒu dµy: Khi kh«ng cã phÇn S1 = (1,3  1,5) d1  S1 = 26 mm
låi S1
K1  3.d1  3.18 = 54 mm
BÒ réng mÆt ®Õ hép, K1 vµ q
q = K1 + 2 = 54 + 2.9 = 72 mm;
Khe hë gi÷a çc chi tiÕt:
Gi÷a b¸nh r¨ng víi thµnh trong   (1  1,2)    = 10 mm
hép
1  (3  5)   1 = 50 mm
Gi÷a ®Ønh b¸nh r¨ng lín víi ®¸y
hép 2   = 10 mm
Gi÷a mÆt bªn çc b¸nh r¨ng víi
nhau.
Sè lîng bul«ng nÒn Z Z = ( L + B ) / ( 200  300)  690/ 200 = 3,45
chän Z = 4
Lvµ B : ChiÒu dµi vµ réng cña hép
32
4. Çc chi tiÕt phô

a.Chèt ®Þnh vÞ
dùa vµo b¶ng 18-4b ta chän ®êng kÝnh chèt ®Þnh vÞ lµ d = 7 mm

chiÒu dµi chèt ®Þnh vÞ lµ l = 36 (mm)
b. Chän cöa th¨m ®Çu

A=100mm;
B=75mm;
A1=150mm;
B1=100mm;
C=120mm;
K=87mm;
R=12mm;
VÝt M8x22 (4chiÕc).
c. Nót th¸o dÇu

H×nh d¹ng vµ kÝch thíc nót th¸o dÇu trô tra theo b¶ng 18.7 [II]/93 ta chän:
d:27x2; b=18mm; m=12mm; f=4mm; L=34mm; c=3,5mm; q=24mm;
D=38mm; S=27mm; D0=31,2mm;
33
d.Nót th«ng h¬i
A=27x2; B=15mm; C=30mm; D=15mm; E=45mm; G=36mm; H=32mm;

K=4mm; L=10mm; M=8mm; N=22mm; O=6mm; P=32mm; Q=18mm;
R=36mm; S=32mm;
34
e . Que th¨m dÇu

®Ó kiÓm tra møc dÇu chän nh h×nh 18. 11c [II]/96, kÕt cÊu nh h×nh 18.11d
[II]/96
35
PhÇn V: B«I tr¬n hép gi¶m tèc

1. B«i tr¬n bé truyÒn
Do vËn tèc nhá nªn chän ph¬ng ph¸p ng©m çc b¸nh r¨ng trong hép dÇu ,chän
møc dÇu cao nhÊt ngËp ®Õn ®¬ng kÝnh ch©n cña trôc vÝt .Chän lo¹i dÇu
c«ng nghiÖp 45 cã ®é nhít cña dÇu ë 500 lµ 165 ( tra b¶ng 18-12 [II]/100 víi
vËn tèc trît v < 5 (m/s) chÕ ®é lµm viÖc va ®Ëp nhÑ.
2. B«i tr¬n æ l¨n
Do vËn tèc nhá nªn chän b«i tr¬n æ l¨n b»ng mì , theo b¶ng 15-15a [II]/45 víi sè
vßng quay n = 300 1500 v/ph víi æ ®òa c«n mét d·y ta chän lo¹i mì T , mì chøa
kho¶ng 2/3 kho¶ng trèng bé phËn æ
3. L¾p b¸nh r¨ng lªn trôc
®Ó l¾p b¸nh r¨ng lªn trôc ta dïng then b»ng vµ chän kiÓu l¾p lµ H7/k6 v× nã
chÞu t¶i träng nhÑ vµ va ®Ëp nhÑ
36
PhÇn VI:b¶ng thèng kª çc kiÓu l¾p
Chi tiÕt KiÓu l¾p Sai lÖch giíi h¹n

æ ®òa c«n víi trôc I
æ ®òa c«n víi vá hép
æ bi ®ì víi trôc I
æ bi ®ì víi vá hép
b¹c víi trôc I
then víi trôc I
Cèc lãt vµ thµnh hép
B¸nh vÝt vµ trôc
Vung dÇu vµ trôc I
æ ®òa c«n víi trôc II

æ ®òa c«n víi vá hép
37
Tµi liÖu tham kh¶o

1. Chi tiÕt m¸y ,tËp I vµ II :
NguyÔn Träng HiÖp
Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc - 2001
1. TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ tËp I va II
PGS . TS .TrÞnh ChÊt – TS . Lª V¨n UyÓn
Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc - 2000
2. Híng dÉn lµm bµi tËp dung sai
PGS . TS . Ninh §øc Tèn – TS . §ç Träng Hïng
Trêng §HBK Hµ Néi – 2000.
38

Môc Lôc: Trêng ® I Häc B CH Khoa H Néi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Môc Lôc: Trêng ® I Häc B CH Khoa H Néi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Trêng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi

LêI NãI ®ÇU

Sinh viªn thiÕt kÕ

Số liệu đầu vào :

Qm = 2,5 Q1 = 1750 kg = 17500 N

PHÇN I : TÝnh To¸n ®éng häc

a = 1 v× cabin treo trùc tiÕp víi c¸p.

2. X¸c ®Þnh vßng quay s¬ bé cña ®éng c¬

tØ sè truyÒn thùc tÕ cña hÖ

Trôc Trôc Trôc I Trôc II

P(kW) 2,756 2,742 2,183

n (vg/ph) 701 701 20

T(N.mm) 37546,08 37355,35 1042382,5

PHÇN II : THIÕT KÕ Bé TRUYÒN

ChÕ ®é lµm viÖc (CDLV) : ªm

I. Chän vËt LiÖu vµ x¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp

2. X¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp cña b¸nh vÝt

a. øng suÊt tiÕp xóc cho phÐp [ ]

c. øng suÊt cho phÐp khi qu¸ t¶i

II. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè bé truyÒn

III. TÝnh s¬ bé kho¶ng c¸ch trôc :

LÊy aw=180 (mm)

Chän aw= 185 mm

TÝnh hÖ sè dÞch chØnh:

Chªnh lÖch tØ sè truyÒn:

Víi Z2 = 72 ta cã hÖ sè dÞch chØnh: x = 0,25 mm

IV. TÝnh kiÓm nghiÖm

 Gãc vÝt l¨n:

Theo b¶ng 7.4 ta cã :

Gãc vÝt trªn trôc chia :

- X¸c ®Þnh hiÖu suÊt bé truyÒn theo lý thuyÕt :

- HiÖu suÊt bé truyÒn thùc tÕ :

Trong ®ã : Z2 = 72, (b¶ng 7.5).

Thay c¸c sè võa tÝnh ®îc vµo (*) ta ®îc:

 Tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn tiÕp xóc.

2. KiÓm nghiÖm ®é bÒn uèn.

- Sè r¨ng t¬ng ®¬ng :

YF = 1,34 (b¶ng 7.8)

Tra b¶ng 7.10 víi x = 0,25, Z1 = 2

3. C¸c th«ng sè bé truyÒn.

Th«ng sè Ký C«ng thøc tÝnh KÕt qu¶

ChiÒu réng b¸nh vÝt ba b2 = 65 mm

ChiÒu dµi phÇn ren trôc b1 = 73 mm

4. TÝnh to¸n nhiÖt.

P1 c«ng suÊt trªn trôc vÝt P1 = 2,742 (KW)

Kt hÖ sè táa nhiÖt Kt = 15 W/(m2 0C)

t0 - nhiÖt ®é m«i trêng xung quanh : t0 =28 0C

®Æt díi nªn [td] = 90 0C.

Atáa > Akq tháa m·n

PHÇN III : Chän khíp nèi, tÝnh trôc, then vµ « l¨n

1. TÝnh chän phanh

2. Chän khíp nèi.

3. KiÓm nghiÖm khíp nèi.

4. Lùc do khíp nèi sinh ra trªn trôc:

II. TÝnh to¸n thiÕt kÕ trôc.

S¬ ®å ®Æt lùc chung

ChiÒu dµi may ¬ nöa khíp nèi :

d. TÝnh m«men uèn t¹i c¸c tiÕt diÖn.

XÐt mÆt c¾t m – m t¹i 1 :

Víi T1 = 37355,35 (Nmm)

XÐt mÆt c¾t n – n t¹i 2 :

Víi T1 = 37355,35 (Nmm)

e. TÝnh ®êng kÝnh trôc t¹i 2 tiÕt diÖn