กิจกรรมทายบทปฏิบัติการ

1. วาดโครงสรางของระบบสืบพันธุเพศหญิง พรอมชี้สวนประกอบและระบุหนาที่

สวนประกอบของระบบสืบพันธุเพศหญิง

Suspensory ligament
Peritoneum of ovary

Uterosacral Infundibulum
ligament
Uterine tube

Perimetrium Ovary

Rectouterine Fimbriae
pouch
Uterus
Rectum Round ligament

Posterior fornix Vesicouterine pouch

Cervix Urinary bladder

Anterior fornix Symphysis pubis

Vagina Mons pubis

Anus Urethra

Clitoris
Urogenital diaphragm
External urethral orifice
Hymen
Greater vestibular gland
Labium minus
Labium minus
 หนาที่ของสวนประกอบระบบสืบพันธุเพศหญิง

Peritoneum
เปนเนื้อเยื่อ 2 ชั้นที่คลุมอยูโดยรอบชองทอง และหอหุมอวัยวะภายในเยื่อบุชองทองแบงเปน 4
สวน คือ
1. Parietal peritoneum บุดานในผนังชองทองทั้งหมด และถุงอัณฑะ
2. Mesentery ยึดอวัยวะในชองทองใหติดกับผนังชองทอง แบงเปน
◦ dorsal mesentery
◦ ventral mesentary
3. Visceral peritoneum หุมผิวดานนอกของอวัยวะภายในชองทอง
4. Omentum ยึดระหวางอวัยวะกับอวัยวะ

Uterosacral : มดลูก เปนอวัยวะกลวง รูปรางคลายลูกแพร มีผนังหนา วางตัวอยูในชองเชิงกราน

อยูหลังกระเพาะปสสาวะ อยูหนาลำไสใหญและ ชองทวารหนัก โพรงของมดลูกติดกับโพรงของปีก
มดลูกและโพรงของชองคลอด สามารถแบงไดเปน 3 สวนคือ fundus, body และcervix

Cervix : ปากมดลูกเปนทางผานของเลือดประจำเดือน ซึ่งมาจากมดลูกและไหลออกมาภายนอกผาน

ชองคลอดขณะมีเพศสัมพันธนํ้าอสุจิจะไปอยูในชองคลอดเขาไปสูมดลูกทางปากมดลูก เมื่อเกิดการ
ปฏิสนธิกับไขของคุณผูหญิงจะทำใหเกิดทารกนอยๆ อาศัยในโพรงมดลูก และคลอดออกมาทางชอง
คลอดเมื่อครบกำหนด

Vagina
ชองคลอด เปนชองกลวง ตอจาก ปากมดลูก (ซึ่งเปนอวัยวะในอุงเชิงกราน) เปิดออกสูภายนอก
ที่ปากเปิดชองคลอด ของสัตวเลี้ยงลูกดวยนมเพศเมีย มีหนาที่เปน ชองทางที่ใชรวมเพศ และเปน
ชองทางคลอดทารก และระบายรก
Suspensory ligament of ovary

เอ็นยึดของรังไขเปนเนื้อเยื่อตอเนื่องที่เชื่อมตอรังไขกับผนังกระดูกเชิงกราน มีชื่อแยกกันสำหรับสอง
ภูมิภาคของเนื้อเยื่อนี้

• ในบริเวณสวนหนา เอ็นยึดยึดติดกับผนังกระดูกเชิงกรานผานเนื้อเยื่อตอเนื่องที่เรียกวาเยื่อบุ
ชองทอง
• ในบริเวณสวนหลังมากขึ้น เอ็นยึดยึดติดกับขั้วบนของรังไขและในชองทองของทอนำไขผาน
เนื้อเยื่อตอเนื่องที่เรียกวาเอ็นกวาง

Clitoris : ทอปสสาวะ เปนทอนำนํ้าปสสาวะจากกระเพาะปสสาวะไปสูภายนอก ในหญิง ทอปสสาวะ

ยาว 4 มิลลิเมตร จากมุม ลางสุดของกระเพาะปสสาวะทอดโคงลงลางไปขางหนา เปิดสูอวัยวะสืบพันธุ
ภายนอก หนารูเปิดของชองคลอด ตํ่ากวา คลิตอริสประมาณ 2.5 เซนติเมตร

Urogenital diaphragm
เปนชั้นของกระดูกเชิงกรานที่แยกถุงฝีเย็บลึกออกจากกระดูกเชิงกรานสวนบนซึ่งอยู
ระหวางพังผืดที่ตํ่ากวาของไดอะแฟรมทางเดินปสสาวะ (เยื่อหุมฝีเย็บ) และพังผืดที่เหนือกวา
ของไดอะแฟรม urogenital

Hymen : เยื่อพรหมจารี หมายถึง แผนเยื่อเมือก อันกำบังทางเขาชองคลอดของสตรีอยู โดยเปน

สวนหนึ่งของโยนี อาจฉีกขาดเปนครั้งแรกในการมีเพศสัมพันธซึ่งอาจทำใหเลือดออกชั่วคราวหรือ
รูสึกไมสบายเล็กนอย แตการฉีกขาดและมีเลือดออกหลังการมีเพศสัมพันธครั้งแรกอาจแตกตางกัน
ไปในแตละบุคคล

Urogenital diaphragm
เปนชั้นของกระดูกเชิงกรานที่แยกถุงฝีเย็บลึกออกจากกระดูกเชิงกรานสวนบนซึ่งอยูระหวาง
พังผืดที่ตํ่ากวาของไดอะแฟรมทางเดินปสสาวะ (เยื่อหุมฝีเย็บ) และพังผืดที่เหนือกวาของไดอะแฟรม
urogenital
2. จงอธิบาย ovarian cycle และ uterine (menstrual) cycle

ตอบ รอบเดือนมีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น 2 ที่ คือ รังไข และมดลูก สวนของการ

เปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในรังไข เรียกวา วงจรของรังไข (ovarian cycle) ซึ่งแบงออกเปน
ระยะกอนไขตก (follicular phase) และระยะหลังไขตก (luteal phase) ในขณะที่การ
เปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในมดลูก เรียกวา วงจรของมดลูก (uterine cycle) ซึ่งแบงออกเปน
ระยะประจำเดือน (period phase) ระยะการสรางเยื่อบุโพรงมดลูก (proliferative phase)
และระยะหลังไขตก (secretory phase) โดยการเปลี่ยนแปลงทั้งหมดเหลานี้ไดรับการ
ควบคุมโดยสมอง รังไข และมดลูก ผานการหลั่งฮอรโมน

Ovarian cycle คือวงจรของรังไข อธิบายการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในรังไขใน 1

รอบเดือน ซึ่งแบงไดเปน 2 ระยะ คือ ระยะกอนไขตก และระยะหลังไขตก Menstrual
cycle. กลไกการเกิดรอบเดือน. ระยะเวลา 14 วันตกไข -28 วัน มีประจำเดือน. กลไกการ
เกิดรอบเดือน ดูที่ รังไข กับมดลูก.