LOGO

SLIDE BÀI GIẢNG

HỌC PHẦN: KHỞI SỰ KINH DOANH

Mã học phần: BA331

Số TC: 3

Ths. Nguyễn Bảo Tuấn

0971191289
Email: tuannb@thanglong.edu.vn
 MỤC TIÊU HỌC PHẦN LOGO

 Mục tiêu về kiến thức: cung cấp cho người học những cơ sở lý
luận về phân tích và nhận diện cơ hội kinh doanh. Từ đó làm cơ sở
để phát triển các ý tưởng, lập kế hoạch khởi sự và triển khai cụ thể
các hoạt động kinh doanh trong quá trình khởi sự.
 Mục tiêu về kỹ năng: hình thành ý tưởng, lập và triển khai một kế
hoạch khởi sự kinh doanh như phân tích thị trường, kế hoạch
marketing, kế hoạch nhân sự... Và các kỹ năng mềm của người
học như kỹ năng làm việc nhóm, thuyết trình, kỹ năng giải quyết
vấn đề và kỹ năng phát triển bản thân.
 Mục tiêu về thái độ: Có nhận thức kinh doanh là một nghề nghiệp
và có thể phát triển các kỹ năng nghề nghiệp một cách độc lập,
phát triển niềm say mê nghề nghiệp.
 CHUẨN ĐẦU RA HỌC PHẦN LOGO

❖Về kiến thức:

- Phân tích môi trường, nhận diện cơ hội KD bối cảnh toàn cầu hoá.
- Vận dụng các kiến thức căn bản để hình thành ý tưởng kinh doanh.
- Tổng hợp từ ý tưởng kinh doanh để hình thành kế hoạch KD cụ thể.
❖ Về kỹ năng:
- Vận dụng nhuần nhuyễn các kỹ năng mềm như thuyết trình, làm việc
nhóm.
- Thành thục trong kỹ năng soạn thảo và trình bày KHKD.
- Có năng lực thuyết phục các nhà đầu tư về thành công của YTKD
❖Về thái độ và đạo đức nghề nghiệp
- Chịu trách nhiệm cá nhân, TNXH, ĐĐ nghề nghiệp
- Yêu thích nghề KD và có tinh thần KSKD sau khi tốt nghiệp
 TÀI LIỆU HỌC TẬP LOGO

 Giáo trình:
PGS.TS. Nguyễn Ngọc Huyền, TS Ngô Thị Việt Nga
(2016), Giáo trình Khởi sự kinh doanh, NXB Đại học
Kinh tế quốc dân.

 Tài liệu tham khảo:

• Lưu Đan Thọ (2016), Lập kế hoạch và khởi sự
kinh doanh (Lý thuyết và tình huống ứng dụng của
các Công ty Việt Nam), NXB Tài chính.
• Robert D.Hisrich, Michael P.Peters, Dean
A.Shepherd (2017), Entrepreneurship, 10th
edition, McGraw -Hill Education.
 ĐÁNH GIÁ HỌC PHẦN LOGO

 Điểm quá trình: 40%

• Chuyên cần
• Bài tập thảo luận nhóm
• Kiểm tra giữa kỳ
• Thuyết trình

 Điểm cuối kỳ: 60%

Thi tiểu luận
 NỘI DUNG CHÍNH LOGO

 Chương 1: Những vấn đề cốt yếu về khởi sự kinh doanh

 Chương 2: Hình thành và lựa chọn ý tưởng khởi sự kinh doanh
 Chương 3: Lập kế hoạch khởi sự kinh doanh
 Chương 4: Triển khai hoạt động khởi sự kinh doanh
 Chương 5: Phát triển sự nghiệp kinh doanh
 LOGO

CHƯƠNG 1:
NHỮNG VẤN ĐỀ CỐT YẾU VỀ
KHỞI SỰ KINH DOANH
 MỤC TIÊU VÀ NỘI DUNG CHƯƠNG 1
LOGO

 Mục tiêu chương:

• Hiểu được thế nào là khởi sự kinh doanh.
• Phân biệt các phương thức khởi sự kinh doanh khác nhau.
• Nhận biết được quy trình khởi sự kinh doanh.

 Nội dung chương 1:

• Khái quát khởi sự kinh doanh
• Các yếu tố ảnh hưởng đến khởi sự kinh doanh
• Quy trình khởi sự kinh doanh
 Tình huống dẫn nhập LOGO

 Sinh viên đại học khởi sự kinh doanh

Tuấn là sinh viên Đại học Thăng Long hệ chính quy ngành Tài
chính ngân hàng. Sau khi tốt nghiệp với tấm bằng loại giỏi, Tuấn
đứng trước nhiều ngã rẽ để tìm cơ hội kiếm tiền và phát triển bản
thân.

• Hãy đưa ra các phương án nghề

nghiệp cho Tuấn lựa chọn?
• Đánh giá ưu và nhược điểm của
mỗi phương án nghề nghiệp?
• Các điều kiện Tuấn cần có để
có thể khởi sự kinh doanh?
 LOGO

Điều bạn đam mê Thuyết con nhím

Nghèo mà vui Mãi là giấc mơ

(1) (2)
Lựa chọn
Lý tưởng
(4)

Điều bạn giỏi Xã hội cần

Khổ vì tiền
(3)
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KINH DOANH
LOGO
1.1.1. Khái niệm
 Từ góc độ lựa chọn nghề nghiệp:
• Khởi sự kinh doanh là một sự lựa chọn nghề nghiệp của cá nhân
giữa việc đi làm thuê hoặc tự tạo việc làm cho mình.
• Khởi sự kinh doanh là lựa chọn nghề nghiệp của những người
không sợ rủi ro tự làm chủ công việc kinh doanh của chính
mình và thuê người khác làm công cho mình.
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KINH DOANH
LOGO
1.1.1. Khái niệm
 Từ góc độ tạo dựng doanh nghiệp mới

• Theo nghĩa hẹp: khởi sự kinh doanh là việc một cá nhân bắt đầu
khởi sự công việc kinh doanh của riêng mình hay là việc một cá
nhân chấp nhận rủi ro để tạo lập một doanh nghiệp, hộ kinh doanh
mới và tự làm chủ nhằm mục đích làm giàu, hoặc là việc bắt đầu
tạo lập một công việc kinh doanh mới bằng đầu tư vốn kinh doanh,
hay mở cửa hàng kinh doanh.

• Theo nghĩa rộng: Khởi sự kinh doanh là việc một cá nhân chấp
nhận rủi ro để tạo lập một doanh nghiệp mới và tự làm chủ nhằm
mục đích làm giàu.
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KINH DOANH
LOGO
1.1.2. Vai trò
 Thứ nhất, Khởi sự kinh doanh thúc đẩy quá trình truyền bá, khai
thác, phát triển các tri thức mới đặc biệt ở loại hình Khởi sự
kinh doanh tận dụng cơ hội.

 Thứ hai, việc gia nhập mới của các doanh nghiệp trong ngành
làm gia tăng sự cạnh tranh.

 Thứ ba, Khởi sự kinh doanh tạo ra doanh nghiệp mới có tác
động tích cực tới năng suất.

 Thứ tư, thành lập nhiều doanh nghiệp mới tạo ra nhiều việc làm.
 Tình huống LOGO

Khởi sự kinh doanh qua việc mở nhà hàng: Bạn đang chuẩn bị mở
một nhà hàng ăn uống. Sau khi đi tìm hiểu trên thị trường, bạn đang
được rất nhiều chủ quán ăn đang hoạt động mời chào mua lại quán ăn
của họ để kinh doanh. Bên cạnh đó, cũng có nhiều người khuyên bạn
nên bắt đầu mở một quán ăn mới chứ không nên mua lại quán đã có
sẵn.
1. Cân nhắc lợi ích của việc mua lại một nhà hàng cũ để khởi sự kinh
doanh so với việc mở mới một nhà hàng?
2. Khi kinh doanh bằng cách mua lại nhà hàng cũ có những bất lợi
gì?
3. Những vấn đề cần cân nhắc tính toán khi mua lại một cửa hàng đã
hoạt động là gì?
1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự KD
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Mua lại doanh nghiệp (Acquisition) là hoạt động trong đó một
doanh nghiệp mua lại phần lớn hoặc toàn bộ tài sản hoặc vốn sở
hữu của doanh nghiệp mục tiêu nhằm giành quyền kiểm soát
các hoạt động của doanh nghiệp đó.
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Mua lại doanh nghiệp đang hoạt động
• Vì sao nên mua lại một DN đang hoạt động?
- Giảm những sự việc không lường trước được có thể xảy ra trong
quá trình tạo lập và điều hành công ty mới.
- Thừa hưởng các nguồn lực từ công ty cũ: nhân sự, cơ sở vật chất...
- Doanh nghiệp đang hoạt động có một đội ngũ nhà quản trị am hiểu
lĩnh vực kinh doanh, thị trường tiêu thụ sản phẩm, các yếu tố nội
bộ doanh nghiệp và một đội ngũ công nhân có tay nghề nhất
định…
- Được thừa hưởng kênh phân phối của doanh nghiệp thay vì phải
mất thời gian, công sức và một khoản tiền nhất định để thiết lập
một kênh phân phối hoàn toàn mới.-
- Có thể tiếp cận nguồn vốn vay dễ dàng hơn
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Mua lại doanh nghiệp đang hoạt động
• Một số vấn đề lưu ý khi mua lại DN:
Vấn đề định giá Vấn đề tái cấu trúc DN

Có ba phương pháp thường được sử
dụng để xác định giá trị doanh nghiệp
như sau:
- Định giá theo giá thị trường (P/E)
- Định giá theo giá trị sổ sách (P/B)
- Định giá theo dòng tiền chiết khấu
(DCF)
- Tái cấu trúc chiến lược là hoạt động
tái cấu trúc liên quan đến chiến lược
kinh doanh tổng thể của doanh nghiệp.
- Tái cấu trúc tổ chức là tạo ra những sự
thay đổi về cơ cấu tổ chức, bộ máy
nhân sự nhằm tiết kiệm chi phí và đạt
hiệu quả điều hành cao hơn.
- Tái cấu trúc hoạt động hướng đến tất
cả các khâu của quá trình sản xuất sản
phẩm và cung ứng dịch vụ từ đầu vào
đến sản xuất, đầu ra.
- Tái cấu trúc tài chính
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Thành lập mới
Những người chủ định khởi sự kinh doanh phải thiết kế,
lựa chọn và quyết định rất nhiều vấn đề: Chọn tên, đia điểm, hình
thức pháp lý,tuyển chọn nhân lực… sao cho công ty của bạn có thể
tạo ra được giá trị riêng biệt cho khách hàng một cách hiệu quả và
có được lợi thế cạnh tranh lâu bền trên thị trường.

Trình bày những khó khăn và thuận lợi khi thành lập mới DN?
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Nhượng quyền thương mại
Nhượng quyền thương mại (franchise) là một hình thức tổ chức kinh
doanh liên quan tới một thoả thuận giữa 2 đối tác, một công ty có sản
phẩm và dịch vụ thành công (Bên nhượng quyền) cho phép những
doanh nghiệp khác (Bên được nhượng quyền) sử dụng nhãn hiệu và
cách thức kinh doanh của nó với một khoản phí trả ban đầu và phí
thường niên đóng hàng năm, bên được nhượng quyền sẽ tiến hành KD
theo các cách thức và điều kiện do bên nhượng quyền quy định.
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Phân loại nhượng quyền thương mại
* Phân loại theo nội dung nhượng quyền
- Nhượng quyền sản phẩm và thương hiệu: bên nhượng quyền cho phép
bên được nhượng quyền được mua sản phẩm, sử dụng tên thương mại
của bên nhượng quyền. Cách thức này thường sử dụng trong mối quan
hệ giữa một nhà sản xuất với mạng lưới đại lý hoặc phân phối.

- Nhượng quyền cách thức kinh doanh: Bên nhượng quyền cung cấp
công thức tiến hành kinh doanh kèm theo đào tạo, quảng cáo và nhiều
hình thức hỗ trợ khác.
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Phân loại nhượng quyền thương mại
• Phân loại theo mối quan hệ đối tác
- Nhượng quyền cá nhân: Bên được nhượng quyền được mua quyền
kinh doanh ở một địa điểm xác định.

- Nhượng quyền khu vực cho phép bên được nhượng quyền sở hữu
và vận hành một số cửa hàng trong một vùng địa lý nào đó.
+ Nhượng quyền cấp 1: Bên được nhượng quyền bên cạnh việc có
quyền mở và điều hành nhiều cửa hàng trong một khu vực nhất định,
thì còn có quyền bán lại quyền kinh doanh này cho người khác trong
vùng độc quyền khai thác của nó.
+ Những người mua nhượng quyền từ đại lý cấp 1 được gọi là đại lý
nhượng quyền cấp 2
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Phân loại nhượng quyền thương mại
• Phân loại theo số lượng đại lý. Có thể chia 2 loại:
- Nhượng quyền đa đại lý: Đại lý nhượng quyền có sở hữu hơn 1
cửa hàng của cùng 1 nhà cung cấp có thể theo hình thức hợp
đồng khu vực hay hợp đồng đại lý cấp 1.
- Nhượng quyền đơn đại lý: Đại lý nhượng quyền có sở hữu duy
nhất 1 cửa hàng của 1 nhà cung cấp
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Ưu điểm của khởi sự KD bằng nhượng quyền thương mại
Thứ nhất, nhượng quyền làm tăng khả năng thành công cho người
khởi sự vì:
- Cung cấp cơ hội cho họ được sở hữu một công việc kinh doanh
đã được kiểm chứng và một mô hình kinh doanh đã hoàn thiện.
- Thương hiệu của bên nhượng quyền giúp công việc kinh doanh
thành công nhanh hơn.
- Sản phẩm và dịch vụ đã được kiểm chứng và được người tiêu
dùng chấp nhận.
- Có sức mạnh thị trường nhất định.
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Ưu điểm của khởi sự KD bằng nhượng quyền thương mại
Thứ hai, bên mua quyền sẽ được cung cấp các hỗ trợ:
- Đào tạo: nghiệp vụ; quản lý kinh doanh
- Trợ giúp marketing.
- Hỗ trợ tài chính

Thứ ba, hình thức kinh doanh này rất tiềm năng cho phát triển mở
rộng kinh doanh.
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Nhược điểm của khởi sự KD bằng nhượng quyền thương mại
- Thứ nhất, chi phí là nhược điểm chính:
+ Phí nhượng quyền ban đầu
+ Vốn đầu tư
+ Phí hàng năm
+ Phí quảng cáo
+ Các phí khác:……

- Thứ hai, doanh nghiệp sẽ bị hạn chế trong mở rộng, kinh doanh
sáng tạo
 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KHỞI SỰ KD LOGO
1.1.3. Các phương thức khởi sự
 Nhược điểm của khởi sự KD bằng nhượng quyền thương mại
- Thứ ba, kinh doanh nhượng quyền có nhiều ràng buộc:
+ Ràng buộc về cạnh tranh
+ Ràng buộc về thời hạn nhượng quyền.
- Thứ tư, rủi ro liên quan đến việc tranh chấp, hiểu nhầm hoặc
thiếu sự cam kết lâu dài của bên nhượng quyền.
- Thứ năm, có thể bị ảnh hưởng từ kinh doanh kém của các đại lý
trong hệ thống.
 Thảo luận LOGO

Nghiên cứu một mô hình kinh doanh nhượng quyền đang hoạt
động tại thị trường Việt Nam, xem xét các điều kiện và quyền lợi
các bên thỏa thuận với nhau trong mối quan hệ nhượng quyền.
1.2. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI Ý
LOGO
ĐỊNH KHỞI SỰ KINH DOANH
 LOGO
1.3. QUY TRÌNH KHỞI SỰ KD
 1.3. QUY TRÌNH KHỞI SỰ KDLOGO

 Bước 1: Xây dựng và lựa chọn ý tưởng khởi sự kinh doanh

- Quyết định tham gia hoạt động kinh doanh
- Chuẩn bị các điều kiện về kiến thức, kinh nghiệm thái độ có thể
giúp cho các cá nhân sẵn sàng chấp nhận rủi ro bước vào khởi sự
kinh doanh
- Phát triển một ý tưởng kinh doanh

 Bước 2: Lập kế hoạch khởi sự kinh doanh

- Ý tưởng kinh doanh phải được diễn giải và trình bày cụ thể bằng
kế hoạch kinh doanh. Kế hoạch kinh doanh là một văn bản diễn
giải súc tích những khía cạnh của ý tưởng.
 1.3. QUY TRÌNH KHỞI SỰ KDLOGO

 Bước 3: Triển khai hoạt động kinh doanh

- Tìm kiếm các nguồn lực
- Thiết kế văn phòng
- Lựa chọn địa điểm kinh doanh
- Tuyển chọn nhân lựcc
- Tiến hành các thủ tục pháp lý
 Bước 4: Phát triển sự nghiệp kinh doanh
Thiết lập mối quan hệ với các đối tác chiến lược, bạn hàng, khách
hàng, các cơ quan quản lý vĩ mô….
 1.4. Thách thức KSKD tại Việt Nam
LOGO

1.4.1. Thách thức từ môi trường kinh doanh

- Sức ép hội nhập kinh tế thế giới
- Sức ép thay đổi công nghệ, sản phẩm thay thế liên tục ra đời

So với 10 năm trước khi tôi viết

“Thế giới phẳng”, thế giới đã phẳng hơn

Thomas L Friedman
10/5/2014
 1.4. Thách thức KSKD tại Việt Nam
LOGO

1.4.1. Thách thức từ môi trường kinh doanh (tiếp)

- Nền kinh tế thị trường của Việt Nam chưa hoàn thiện
- Nhiều bất cập trong khâu quản lý, vận hành và thực thi pháp
luật của nhà nước về thương mại, kinh tế
- Hệ sinh thái khởi nghiệp còn thiếu và yếu

Một cái xúc xích của chúng tôi nhưng có đến bảy bộ
quản lý, đó là các bộ: Bộ Y tế, bộ Nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn, bộ Công thương, bộ Tài
nguyên và Môi trường, bộ Tài chính, bộ Khoa học và
cả bộ Công An
Ông Mai Huy Tân – Công ty thực phẩm Đức Việt
29/7/2014
 1.4. Thách thức KSKD tại Việt Nam
LOGO

1.4.2. Thách thức từ tư duy khởi sự kinh doanh

- Tư duy kinh doanh ngắn hạn
- Quy mô khởi sự kinh doanh nhỏ, manh mún
- Ý thức thương tôn pháp luật và đạo đức chưa cao
- Chưa phát huy được tính “phường, hội”
- Năng lực quản trị thấp
- Thiếu tính sáng tạo, đổi mới
- Kinh doanh theo phong trào
- …
 Thảo luận:Chân dung LOGO
nhà khởi sự kinh doanh
 Câu hỏi ôn tập Chương 1 LOGO

1. Thế nào là khởi sự kinh doanh? Bạn hãy trình bày các lý do mà
một/ một số cá nhân tiến hành khởi sự kinh doanh và liên hệ thực
tiễn.
2. Có những cách thức nào để tạo lập doanh nghiệp. Đánh giá ưu,
nhược điểm của mỗi cách thức? Nếu bạn định khởi sự kinh doanh,
bạn sẽ lựa chọn phương thức khởi sự nào? Vì sao?
3. Để mua lại doanh nghiệp đang hoạt động, cần tiến hành những
gì? Khi nào nên mua lại doanh nghiệp chứ không nên thành lập
mới?
4. Thế nào là nhượng quyền? Nó khác các hình thức sở hữu kinh
doanh khác như thế nào?
5. Để tiến hành khởi sự kinh doanh, chủ doanh nghiệp cần làm
những gì? Trình tự các bước tiến hành ra sao?