MASZYNY I URZĄDZENIA ENERGETYCZNE

Temat ćwiczenia: Badanie pompy wirowej

Arkadiusz Rozmus
Prowadzący Mgr inż. Wojciech Knapczyk
rok akademicki: 2021/2022
grupa laboratoryjna 11
Ocena/zal
nr albumu: 277643

1. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i zasadą działania pompy wirowej, oraz przedstawienie
metodyki pomiarów i obliczeń charakterystyki pompy wraz z wyznaczeniem jej zakresu pracy.
2. Schemat stanowiska
1 – wakuometr do pomiaru podciśnienia na wlocie do pompy, 2 – silnik elektryczny, 3 – pompa,
4 – manometr sprężynowy do pomiaru ciśnienia na wylocie z pompy, 5 – manometr rtęciowy do pomiaru różnicy
ciśnień na zwężce, 6 – zwężka pomiarowa (kryza), 7 – zawór dławiący, 8 – kosz ssawny
Rys. 1. Schemat stanowiska
3. Obliczenia

Obliczenie strumienia przepływu – wydajności pompy V̇ (ogólny wzór przyjmuje dla tych wymiarów i tych
mediów postać szczegółową podaną poniżej).
̇ m
V̇ = 3,1094 ∙ Δh [mmHg]
h

m
V̇ = 3,1094 ∙ √92 = 29,82
h

m
29,82 m
h
V̇ = = 0,00828
3600 s

Obliczenie użytecznej wysokości podnoszenia pompy Hu

p +p
H = + e [m]
ρ∙g

p − ciśnienie za pompą w króćcu tłocznym

p − ciśnienie przed pompą w króćcu ssący
em = 0,5 [m] – przewyższenie manometryczne (patrz schemat stanowiska)
ρ − gęstość czynnika przepływającego przez pompę (woda: 1000 [kg/m 3])
g − przyspieszenie ziemskie (9,81 [m/s2])
(20000 + 10000)
H = + 0,5 = 3,56 [m]
1000 ∙ 9,81
Obliczenie mocy użytecznej

m
N = V̇ ∙ ρ ∙ g ∙ H [m] [W]
s

N = 0,00828 ∙ 1000 ∙ 9,81 ∙ 3,56 = 289 [W]

Obliczenie sprawności ogólnej pompy
N N [W]
η = ∙ 100 = ∙ 100 [%]
N N [W] ∙ η
η = 0,97 – sprawność silnika
289
η = ∙ 100 = 8,3 [%]
3600 ∙ 0,97
4. Tabele z wynikami obliczeń
Tab. 1. Wielkości zmierzone

Pps Pnt Nel ΔH

Lp.
[MPa] [MPa] [kW] [mmHg]
1 0,01 0,02 3,6 92
2 0,009 0,1 4,2 82
3 0,008 0,2 5,4 68
4 0,007 0,3 6,6 52
5 0,006 0,4 7,8 44
6 0,005 0,5 9,0 36
7 0,004 0,65 10,2 29
8 0,004 0,7 11,4 23
9 0,003 0,8 12,6 17

Tab. 2. Wielkości obliczone

Pps Pnt V̇ V̇ Hu Nu η
Lp.
[Pa] [Pa] [m3/h] [m3/s] [m] [kW] [%]
1 10000 20000 29,82 0,00828 3,56 0,289 8,3
2 9000 100000 28,16 0,00782 11,61 0,891 21,9
3 8000 200000 25,64 0,00712 21,70 1,516 29,0
4 7000 300000 22,42 0,00623 31,79 1,943 30,3
5 6000 400000 20,63 0,00573 41,89 2,354 31,1
6 5000 500000 18,66 0,00518 51,98 2,642 30,3
7 4000 650000 16,74 0,00465 67,17 3,065 31,0
8 4000 700000 14,91 0,00414 72,26 2,936 26,6
9 3000 800000 12,82 0,00356 82,36 2,877 23,5

5. Wykresy

90
Charakterystyki pompy wirowej

80

70 Krzywa przepływu [m]

60
Krzywa mocy [kW]
50
[-]

Krzywa sprawności [%]

40

30

20

10

0
12,82 17,82 22,82 27,82
Strumień objętości V [m3/h]
 Krzywa mocy użytecznej
3,5

3
Mov użyteczna N [kW]
2,5

1,5

0,5

0
12,82 14,82 16,82 18,82 20,82 22,82 24,82 26,82 28,82 30,82
Strumień objętości V [m3/h]

Rozkład ciśnienia ssania Rozkład ciśnienia tłoczenia

12000 900000
Wartość ciśnienia [Pa]

800000
Wartość ciśnienia [Pa]

10000
700000
8000 600000
6000 500000
400000
4000
300000
2000 200000
0 100000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 0
Pomiar [-] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Pomiar [-]

6. Wnioski
Wiedząc, że strumień przepływający przez pompę odpowiada strumieniowi przepływającemu przez rurociąg,
z powyższego układu równań wynika, że Hu=Hukł czyli, że punkt na charakterystyce pompy pokrywa się z
punktem na charakterystyce rurociągu. Inaczej można powiedzieć, że miejsce przecięcia charakterystyki
pompy z charakterystyką rurociągu to punkt pracy. Prawidłowy dobór pompy polega na dokładnym
obliczeniu i narysowaniu charakterystyki instalacji, a następnie na znalezieniu takiej pompy, której
charakterystyka przetnie się z charakterystyką sieci w zakresie optymalnej sprawności. Można również
obliczyć Hukł i dobrać pompę o tej samej wartości Hu uwzględniając oczywiście optymalny zakres sprawności.