Public Disclosure Authorized

3/2022

CẬP NHẬT KINH TẾ

VĨ MÔ VIỆT NAM
Public Disclosure Authorized
Public Disclosure Authorized

Ảnh: VnExpress.net

CÓ GÌ MỚI?
Số ca mắc COVID-19 mới tăng đột biến, lên đến hơn 100.000 ca mỗi ngày trong nửa cuối tháng 2 sau kỳ nghỉ Tết Nguyên
Đán, khiến các chỉ số di chuyển chính giảm.
Public Disclosure Authorized

Dữ liệu hiện có cho thấy các hoạt động kinh tế trong nước tiếp tục phục hồi, với sản xuất công nghiệp tăng 8,5% (so với
cùng kỳ năm trước) và tổng mức bán lẻ hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng tăng 3,1% (so với cùng kỳ năm trước) mặc dù ảnh
hưởng của xu hướng số ca nhiễm COVID-19 tăng nhanh chóng trong thời gian gần đây đến cung lao động, sản xuất và tiêu
dùng có thể chưa được phản ánh đầy đủ.
Cán cân thương mại hàng hóa xấu đi, chuyển từ thặng dư 1,4 tỷ USD trong tháng 1 sang thâm hụt 2,0 tỷ USD trong tháng 2
do nhập khẩu tăng nhanh hơn nhiều so với xuất khẩu. So với một năm trước, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký
giảm, trong khi giải ngân vốn FDI tăng tháng thứ 3 liên tiếp.
Mặc dù giá năng lượng tăng nhưng lạm phát tiếp tục được kiềm chế nhờ giá lương thực, thực phẩm tương đối ổn định và
nhu cầu trong nước còn yếu. Nhu cầu tín dụng vẫn cao sau Tết Nguyên Đán, khiến lãi suất qua đêm thị trường liên ngân
hàng giữ ở mức 2,56% vào thời điểm cuối tháng 2, so với mức dưới 1% cuối năm 2021.
Cân đối ngân sách thặng dư 1,1 tỷ USD trong tháng 2 do kết quả thu ngân sách tốt. Chi ngân sách tăng nhờ cải thiện tiến độ
giải ngân vốn đầu tư công.
Mặc dù nền kinh tế tiếp tục cho thấy khả năng chống chịu và đang phục hồi, nhưng rủi ro tiêu cực đã tăng cao do các ca
nhiễm OMICRON đang quét qua cả nước và xung đột Nga-Ukraine gia tăng tính bất định về phục hồi kinh tế toàn cầu, tạo
ra những căng thẳng mới đối với chuỗi cung ứng toàn cầu và tăng áp lực lạm phát. Giá hàng hóa thế giới đã tăng mạnh và có
thể còn tiếp tục tăng trong ngắn hạn. Tiếp tục triển khai tiêm liều vắc-xin tăng cường và ban hành hướng dẫn y tế đóng vai
trò rất quan trọng trong việc kiểm soát làn sóng OMICRON. Do tăng trưởng kinh tế của Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và
Trung Quốc - những thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam - có thể bị ảnh hưởng, cơ quan chức năng nên khuyến
khích doanh nghiệp xuất khẩu tìm kiếm thị trường mới và đổi mới sáng tạo sang những sản phẩm mới thông qua các chuỗi
giá trị toàn cầu (GVC) và các hiệp định thương mại tự do (FTA) hiện có để tăng cường khả năng chống chịu của xuất khẩu.
Mặc dù cần theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả trong nước, nhưng giảm thuế bảo vệ môi trường không phải là chính sách
đúng đắn để hạ nhiệt giá xăng dầu.

T R APNNG 0 1
 3/2022 • CẬP  NHẬT KINH TẾ VĨ MÔ VIỆT NAM
NHỮNG  DIỄN BIẾN KINH TẾ GẦN  ĐÂY
Số ca mắc COVID-19 mới tăng vọt khi người dân
đi làm trở lại sau Tết Nguyên Đán
Số ca mắc mới tăng mạnh, lên đến hơn 100.000 ca
mỗi ngày vào cuối tháng 2 (Hình 1). Số ca tử vong
mới cũng tăng lên, mặc dù tỷ lệ tử vong, là tỷ số
giữa tổng số ca tử vong và tổng số ca nhiễm, tiếp
tục giảm. Tính đến ngày 7/3, số ca nhiễm tính từ
đầu đại dịch đã chạm mốc 4,6 triệu ca, và số ca tử
vong lên đến 40.900 ca. Gần 79% dân số đã được
tiêm vắc-xin COVID-19 đầy đủ và 41,2% đã được
tiêm liều tăng cường.
Hình 1: Số ca nhiễm và tử vong mới
(Nghìn ca nhiễm mới, Bình quân động 7 ngày)
Các chỉ số di chuyển giảm do số ca mắc COVID-19
mới tăng mạnh
Hình 2: Xu hướng di chuyển và mức độ nghiêm ngặt
của Chính phủ
(% thay đổi về đi lại so với số liệu đầu kỳ 03/01 -
06/02/2020, Bình quân động 7 ngày)
Mức độ di chuyển tăng sau Tết Nguyên Đán do
người dân trở lại làm việc. Tuy nhiên, chỉ số này đã
abc
TRANG 02
bị ảnh hưởng bởi số ca nhiễm tăng nhanh chóng từ
nửa cuối tháng 2. Nhiều người phải tự cách ly ở nhà
hơn, trong khi những người khác có thể đã trở nên
dè dặt hơn trong việc giao tiếp xã hội và đi lại bằng
phương tiện giao thông công cộng (Hình 2).
Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng tốc, nhưng có thể
chưa phản ánh hết ảnh hưởng của làn sóng lây
nhiễm COVID-19 mới đến sản xuất
Tốc độ tăng trưởng chỉ số sản xuất công nghiệp
tăng lên 8,5% (so với cùng kỳ năm trước) từ 2,8%
(so với cùng kỳ năm trước) trong tháng 1, cho thấy
sự cải thiện chung trong hoạt động công nghiệp chế
biến, chế tạo (Hình 3). Đặc biệt, sau khi giảm vào
tháng 1, sản xuất máy tính, điện tử và sản phẩm
quang học đã phục hồi trở lại, tăng 9,1% (so với
cùng kỳ năm trước). Sản xuất trang phục duy trì kết
quả tốt với mức tăng trưởng 24,7% (so với cùng kỳ
năm trước). Chỉ số PMI ngành công nghiệp chế biến,
chế tạo bật tăng từ 53,7 trong tháng 1 lên 54,3 vào
tháng 2, mức cao nhất trong 10 tháng gần đây, cho
thấy điều kiện kinh doanh trong nước tiếp tục được
cải thiện. Tuy nhiên, tác động của làn sóng lây
nhiễm COVID-19 nhanh chóng đối với sản xuất có
thể chưa được phản ánh đầy đủ trong dữ liệu hiện
có vì cả chỉ số sản xuất công nghiệp hàng tháng và
chỉ số PMI đều dựa trên dữ liệu được thu thập đến
giữa tháng 2.
Hình 3: Chỉ số sản xuất công nghiệp
(%, NSA)
Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ
tiêu dùng tiếp tục phục hồi
Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ
tiêu dùng ước tăng 3,1% (so với cùng kỳ năm trước)
trong tháng 2, cao hơn tốc độ tăng trưởng trong
tháng 1 (Hình 4). Doanh thu dịch vụ tiêu dùng tiếp
abcd
 3/2022 • CẬP  NHẬT KINH TẾ VĨ MÔ VIỆT NAM
tục phục hồi, tăng 5,9% (so với cùng kỳ năm trước),
lần tăng đầu tiên kể từ tháng 5/2021, nhờ doanh
thu dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng trưởng mạnh
(12,6% so với cùng kỳ năm trước). Doanh thu bán lẻ
hàng hóa tăng 2,4% (so với cùng kỳ năm trước).
Giống như đối với sản xuất công nghiệp, con số ước
tính của doanh thu bán lẻ có thể chưa nắm bắt đầy
đủ tác động của đợt gia tăng số ca nhiễm COVID-19
và sự thay đổi trong hành vi người tiêu dùng trong
nửa cuối tháng 2, như đã thấy ở xu hướng giảm
trong mức độ di chuyển, đặc biệt là đến các địa
điểm bán lẻ và giải trí.
Hình 4: Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ
tiêu dùng (%, NSA)
Cán cân thương mại hàng hóa xấu đi do nhập khẩu
tăng nhanh hơn xuất khẩu
Hình 5: Thương mại hàng hóa
(% so cùng kỳ năm trước, NSA)
Xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa tăng trưởng lần
lượt 15,5% và 22,3% (so với cùng kỳ năm trước),
cao hơn tốc độ tăng trưởng trong tháng 1 (Hình 5).
Do nhập khẩu tăng nhanh hơn nhiều so với xuất
khẩu, cán cân thương mại xấu đi, chuyển từ thặng
dư 1,4 tỷ USD trong tháng 1 sang thâm hụt 2,0 tỷ
USD trong tháng 2. Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu
cao hơn nhờ xuất khẩu điện thoại, máy tính và điện
tử, và máy móc tăng 6,2% (so với cùng kỳ năm
trước) trong tháng 2, so với mức giảm 8,6% trong
abcd
TRANG 03
tháng 1. Xuất khẩu dệt may vẫn được duy trì mạnh
mẽ, tăng trưởng 25,8% (so với cùng kỳ năm trước).
Tăng nhập khẩu một phần phản ánh tăng trưởng
nhanh hơn của nhập khẩu linh kiện điện thoại, máy
tính và điện tử, với tốc độ bật tăng từ 14,9% (so với
cùng kỳ năm trước) trong tháng 1 lên 32,3% (so với
cùng kỳ năm trước) trong tháng 2. Kim ngạch nhập
khẩu xăng dầu cũng tăng 146,8% (so với cùng kỳ
năm trước), phản ánh rõ xu hướng tăng của giá dầu.
Theo đối tác thương mại, xuất khẩu sang Hoa Kỳ
vẫn tăng trưởng mạnh với tốc độ 14,6% (so với
cùng kỳ năm trước) trong khi xuất khẩu sang Trung
Quốc phục hồi, tăng 19,5% (so với cùng kỳ năm
trước) sau khi giảm 15,2% trong tháng 1.
Vốn FDI đăng ký giảm trong khi vốn FDI thực hiện
tiếp tục phục hồi mạnh mẽ
Việt Nam đã thu hút 2,9 tỷ USD vốn FDI đăng ký
trong tháng 2, thấp hơn 15,9% so với một năm
trước (Hình 6). Hầu hết vốn đăng ký đến từ các
doanh nghiệp đang hoạt động có kế hoạch mở rộng
cơ sở sản xuất. Số vốn này bao gồm 2 dự án lớn
trong lĩnh vực bất động sản và điện tử, mỗi dự án trị
giá hơn 900 triệu USD. Vốn giải ngân của các dự án
FDI đã được phê duyệt tăng 7,9% (so với cùng kỳ
năm trước) trong tháng 2, tháng tăng trưởng thứ ba
liên tiếp.
Hình 6: Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
(Tỷ USD, NSA)
Lạm phát vẫn được kiềm chế mặc dù giá nhiên
liệu tăng
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 1,4% (so với cùng kỳ
năm trước), mức tăng thấp nhất kể từ tháng 4/2021
(Hình 7). Giá xăng dầu tăng 5,8% so với tháng trước
và 47,1% so với cùng kỳ năm trước, tiếp tục góp
phần làm tăng chi phí giao thông, và do đó, làm tăng
giá tiêu dùng. Ngược lại, giá lương thực, thực phẩm
(LT-TP) tương đối ổn định so với một năm trước
nhờ chuỗi cung ứng trong nước được duy trì tốt.
Lạm phát cơ bản, không bao gồm lương thực, thực
phẩm, năng lượng và các mặt hàng do Nhà nước
abcd
 3/2022 • CẬP  NHẬT KINH TẾ VĨ MÔ VIỆT NAM
quản lý giá, chỉ tăng 0,7% (so với cùng kỳ năm trước),
tương đương tỷ lệ ghi nhận trong 2 tháng trước đó,
phản ánh nhu cầu trong nước phục hồi yếu.
Hình 7: Đóng góp vào tốc độ tăng CPI
(% và điểm %, so cùng kỳ năm trước)
Nhu cầu tín dụng vẫn cao sau Tết Nguyên Đán
Dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế tăng 15,7% (so
với cùng kỳ năm trước) trong tháng 2, giảm nhẹ so
với 16,3% (so với cùng kỳ năm trước) trong tháng 1
(Hình 8). Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng này cao hơn
so với năm 2021, cho thấy nhu cầu tín dụng vẫn ở
mức cao. Do đó, lãi suất qua đêm trên thị trường
liên ngân hàng được duy trì ở mức 2,56% tại thời
điểm cuối tháng 2, so với mức 2,42% cuối tháng 1 và
tăng 1,8 điểm phần trăm so với cuối tháng 12/2021.
Hình 8: Tăng trưởng tín dụng
(%, NSA)
Ngân sách nhà nước tiếp tục thặng dư trong khi tiến
độ thực hiện các dự án đầu tư công được cải thiện
Cân đối ngân sách nhà nước ghi nhận thặng dư 1,1
tỷ USD trong tháng 2 và 4,2 tỷ USD trong 2 tháng
abcd
TRANG 04
đầu năm 2022. Thu ngân sách tháng 2 tăng 5,3% (so
với cùng kỳ năm trước) trong khi chi ngân sách tăng
6,1% (so với cùng kỳ năm trước) nhờ cải thiện tình
hình thực hiện chương trình đầu tư công. Tổng thu
ngân sách của Chính phủ trong hai tháng đầu năm
đã đạt 22,9% dự toán, cho thấy tác động của các
chính sách gia hạn, miễn, giảm thuế trong Chương
trình phục hồi và phát triển kinh tế chưa được thể
hiện rõ trong kết quả thu ngân sách. Chính phủ
cũng đã chi 12,8% kế hoạch được giao. Giải ngân
vốn đầu tư công được cải thiện đáng kể, đạt 8,6%
kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn nhiều
so với tỷ lệ 5,1% cùng kỳ năm trước.
Kho bạc Nhà nước đã phát hành 412 triệu USD trái
phiếu chính phủ bằng nội tệ trong tháng 2, nâng
tổng giá trị trái phiếu phát hành lên 1,4 tỷ USD
trong 2 tháng đầu năm, tương đương 8,1% kế
hoạch. Tất cả trái phiếu đã phát hành đều có kỳ hạn
dài (ít nhất 10 năm). Thanh khoản dồi dào tiếp tục
giữ chi phí huy động vốn ở mức thấp, với lợi suất
trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm trên thị trường sơ
cấp ổn định ở mức 2,12% vào cuối tháng 2.
Cần theo dõi:
Khi số ca nhiễm COVID-19 mới gia tăng, tiếp tục
tiêm liều vắc-xin tăng cường và ban hành hướng
dẫn y tế đóng vai trò rất quan trọng. Xung đột Nga-
Ukraine đã làm gia tăng tính bất định về sự phục hồi
kinh tế toàn cầu, gây ra những căng thẳng mới đối
với chuỗi cung ứng toàn cầu và tăng áp lực lạm
phát. Cơ quan chức năng nên khuyến khích các nhà
xuất khẩu tìm kiếm thị trường mới và đổi mới sáng
tạo sang những sản phẩm mới thông qua các chuỗi
giá trị toàn cầu (GVC) và hiệp định thương mại tự
do (FTA) hiện có để nâng cao khả năng chống chịu
của xuất khẩu. Giá cả hàng hóa thế giới đã tăng
mạnh và còn có thể tiếp tục tăng trong ngắn hạn.
Do đó, cần theo dõi chặt chẽ diễn biến giá trong
nước. Tuy nhiên, giảm thuế bảo vệ môi trường
không phải là chính sách đúng đắn để hạ nhiệt giá
xăng dầu.
Nguồn và ghi chú:
Toàn bộ dữ liệu từ Haver Analytics và nguồn lấy từ
Tổng cục Thống kê (TCTK) Việt Nam, ngoại trừ: Thu chi
ngân sách nhà nước (Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch Đầu
tư (KH&ĐT)), FDI (Bộ KH&ĐT); PMI (khảo sát của
Nikkei và IHS Markit; Chỉ số nhà quản trị mua hàng lấy
từ khảo sát 400 doanh nghiệp chế tạo chế biến, dựa
trên năm chỉ số riêng lẻ về đơn đặt hàng, sản lượng,
việc làm, thời gian cung ứng hàng (và tồn kho các mặt
abcd
 3/2022 • CẬP  NHẬT KINH TẾ VĨ MÔ VIỆT NAM

hàng đã mua). Số liệu này được điều chỉnh theo mùa
vụ. Chỉ số này nếu vượt 50 nghĩa là ngành chế tạo chế
biến đang phát triển so với tháng trước; dưới 50 nghĩa
là đang bị thu hẹp; còn 50 nghĩa là không thay đổi); số
liệu về khu vực tài chính, bao gồm thông tin tín dụng
(Ngân hàng Nhà nước Việt Nam); tín dụng và tiền gửi
trong tháng 1 và tháng 2 năm 2022 (do cán bộ Ngân
hàng Thế giới tính toán dựa trên dữ liệu lấy từ báo chí
trong nước); số liệu về ca nhiễm COVID-19 và tiêm
vắc-xin COVID-19 (Our World in Data), xu hướng di
chuyển trong cộng đồng (số liệu cơ sở lấy giá trị trung
ab
vị, cho ngày tương đương trong tuần, trong giai đoạn 5
tuần từ ngày 3/1 đến 6/2/2020, và thay đổi mỗi ngày
được so sánh với giá trị ban đầu của ngày đó trong
tuần) (Google); Trái phiếu Kho bạc (Sở Giao dịch Chứng
khoán Hà Nội và Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt
Nam); tỷ giá thực hữu hiệu (REER) (Cơ sở dữ liệu theo
dõi toàn cầu của Ngân hàng Thế giới), tỷ giá trên thị
trường chính thức (Vietcombank).
SA= Điều chỉnh mùa vụ; NSA= Không điều chỉnh mùa
vụ; LHS = Thang bên trái; FOB = giao hàng lên tàu; CIF
= tiền hàng, bảo hiểm, cước tàu.

TRANG 05