MANGALA OYUNU GELİŞTİRDİĞİM

STRATEJİLER

ELİF YÜCEEL
190444025
2.SINIF
İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ
OYUNUN ADI: MANGALA

OYUNA DAİR GÖRSELLER: Oyunu oynarken çektiğim video linki ektedir.

https://drive.google.com/file/d/1J5TA5bG-8cIjGM7_yiV5RmUd_K2hXzTY/view?usp=

OYUN HAKKINDA ÖN BİLGİ:

MANGALA OYUNU NASIL ORTAYA ÇIKTI?

Mangal dünyanın en eski oyunlarından biri olarak bilinir. Afrika’da mangala oyununu yerde açtıkları
çukurların içinde çakıl taşlarıyla, kum üzerine çizdikleri çemberlerde deniz kabuklarıyla ya da
oydukları tahtalar içinde tohumlarla oynarlarmış. Türkler mangalayı hayvancılık döneminde keçi,
koyun veya develerin kurumuş gübresi olan korgol veya kumalak ile oynarlarmış. Dünyada bilinen
isimleri Mancala, Mankalah, Mangala ve benzeridir. Türkiye'de Türk dünyasındaki bilinen genel ismi
Köçürme'dir. Oyun, bin yıl önce yazılan Kaşgarlı Mahmut'un Divan-ı Lügat'it Türk adlı kitabında da
Köçürme ismiyle geçmektedir. Mangala oyunun yaklaşık olarak 4 bin yıllık bir geçmişe dayanır.
Kazakistan'da Dastarbaşı'nda oyunun 4000 yıllık bir taşı bulunmuştur. Tarihi araştırmalar  Mangala
oyununu Hunlar, Sakalar ve Göktürklerin oynadığını göstermektedir.
MANGALA OYUNU NASIL OYNANIR?
Oyun tahtası üzerinde 12 küçük kuyu ve her oyuncunun taşlarını toplayacağı 2 hazine bulunmaktadır.
Mangala Oyunu 48 taş ile oynanmaktadır. Oyuncular 48 taşı her bir kuyuya 4’er adet olmak üzere
yerleştirirler. Oyunda her oyuncunun önündeki 6 küçük kuyu, o oyuncunun bölgesidir. Oyuncular sağa
doğru oynamak zorundadırlar. Oyuncular hazinelerinde en fazla taşı biriktirmeye çalışmaktadır. Oyun
sonunda en çok taşı hazinesine toplayan oyuncu o seti kazanmış olur. Toplamda 48 taş olduğu için 24
taştan fazlasını toplayan oyuncu kazanmış olur. 24-24 berabere de bitebilir. Oyuna kura ile başlanır.

OYUNCU SAYISI: 2 kişi ile oynanır.

OYUNUN YAŞ DÜZEYİ: 5 yaş ve üzerinde herkesin kolaylıkla oynayabileceği bir oyundur.

OYUN MALZEMELERİ: Mangala oyununu, 12 kuyu 2 hazinesi olan tahtası ve 48 taşı dahil olarak
satın alabiliriz. Eğer alamıyorsak görselde olduğu gibi 12 çay tabağı, 2 tabak ve 48 bilye ile de
oyunumuzun malzemelerini tamamlayabiliriz.

OYUNUN AMACI: Her oyuncu kuyularındaki taşları hazinesine rakibinden önce toplamayı ve en
çok taşı toplamış olarak oyunu bitirmeyi hedefler.

FARKLI OYNAMA ŞEKİLLERİ: Mangala’nın 150 civarında kuralları değişik oyun türü
bulunduğu tahmin edilmektedir. Benim bildiğim ve öğrendiğim tek bir oynama şekli var. Bu da
aşağıda bahsettiğim şekildedir.

OYUNUN KURALLARI: Temel kuralları şunlardır;

1) Oyuncu taşlarını sağa doğru yerleştirdiğinde son taş hazinesine denk gelirse yeniden
oynamaya hak kazanmış olur.
2) Oyuncu taşlarını sağa doğru yerleştirdiğinde rakibinin bölgesine de taş bırakmaya devam
edebilir. Eğer rakibinin bölgesine bıraktığı son taşı, o kuyuyu çift sayı yapıyorsa rakibinin bu
kuyusundaki tüm taşlarını alır ve hazinesine aktarır.
3) Oyuncu taşlarını sağa doğru yerleştirirken son taşı, yine kendi bölgesindeki boş bir kuyuya
denk gelirse ve eğer boş kuyusunun karşısındaki kuyuda da rakibine ait taş varsa, hem
rakibinin kuyusundaki taşları alır, hem de kendi boş kuyusuna bıraktığı taşı alıp kendi
hazinesine aktarır
4) Bir oyuncunun kendi kuyularında hiç taşı kalmazsa yani kendi kuyusundaki taşları hazinesine
ilk aktaran oyuncu, rakibin tüm kuyularındaki taşları alır ve kendi hazinesine atar. Oyun
burada biter.
OYUN STRATEJİLERİM:

Oyunu daha önce kuzenimle birkaç kez oynamıştım. Fakat kurallarına tam hakim değildim. Derste
öğrendikten sonra evdeki malzemeler ile mangala tasarlamaya çalıştım. Görselde ve videoda
gördüğümüz üzere kuyular için 12 çay tabağı, hazineler için 2 tabak ve taşlar için de 48 adet bilye
kullandım. Oyunu evde abim ile birkaç sefer oynadık ve oyunu ona da öğrettim. Artık sıkı bir rakip
olmuştu. Oynadığımız bir oyunumuzu videoya çektim ve o oyunumuzdaki hamlelerimizi anlattım. Taş
kağıt makas oynayarak ilk kimin başlayacağına karar verdik ve ilk olarak rakibim başladı. İlk
başlamanın avantajlı olduğunu düşünmüyorum çünkü genel olarak ilk hamlesini tahmin edebiliyorum.
Oyunda arkaya arkaya iki hamle yapmak için ilk olarak 3.kuyudan başlamak gerekir. Bu en iyi
başlangıçtır. O da 3.kuyusunu oynadı ve son taşı hazinesine geldiği için yeniden oynamaya hak
kazandı. Sonra 3.kuyusunda kalan tek taşını 2.kuyusuna attı. Ben de ilk olarak 3.kuyumu oynadım ve
son taş hazineme geldiği için yeniden oynamaya hak kazandım. Sonra 4.kuyumu oynadım. Rakibim
1.kuyusunu oynadı ve benim 4.kuyumu çift yaparak iki taşı hazinesine aldı. Ben 6.kuyumdaki
taşlarımı oynadım. Rakibim 1.kuyusundaki taşını hazinesine atarak yeniden oynamaya hak kazandı.
Sonra 2.kuyusunu oynadı ve 3.kuyumu çift yaparak iki taşını hazinesine aldı. Ben 6.kuyumdan bir
taşımı 5.kuyuma oynadım. Rakibim 1.kuyusundaki taşını hazineye oynadı ve yeniden oynama hakkı
kazandı. Sonra 4.kuyusunu oynadı. Kötü gidiyordum rakibim çok iyi bir başlangıç yapmıştı. Daha
sonra 1.kuyumu oynadım ve rakibimin 3.kuyusunu çiftleyerek iki taşı hazineme aldım. Rakibim
6.kuyusunu oynadı. Ben 1.kuyumu oynadım ve son taş hazineme geldiği için yeniden oynamaya hak
kazandım. Sonra 3.kuyumu oynadım ve son taşım boş kuyuya denk geldiği için karşı kuyudaki
rakibimin taşını da hazineme yolladım. Rakibim 5.kuyusunu oynadı ve son taşı hazineye geldiği için
yeniden oynamaya hak kazandı. Sonra 2.kuyusunu oynayarak benim 5.kuyumu çift yaptı ve iki taşı
hazinesine yolladı. Biraz gerideydim ama kazanma şansım hala vardı. 2.kuyumda biriken taşlarımı
oynadım ve rakibimin 2.kuyusunu çiftlediğim için iki taşı hazineme gönderdim. Rakibim 4.kuyusunu
oynadı ve son taşı hazinesine geldiği için yeniden oynamaya hak kazandı. Sonra 3.kuyusunu oynadı ve
son taşı yine hazinesine geldiği için yeniden oynamaya hak kazandı. Daha sonra 2.kuyusundaki taşının
birini 1.kuyuya attı. Ben 1.kuyumdaki tek taşımı hazineye attığım için yeniden oynamaya hak
kazandım. Sonra 2.kuyumdaki taşımı boş olan 1.kuyuma attım ve karşısında rakibimin kuyusundaki
taşı alıp hazineme yolladım. Rakibim 5.kuyusundaki bir taşı 4.kuyusuna attı. Ben 3.kuyumdaki taşımı
boş olan 2.kuyuma yolladım ve karşısındaki rakibimin kuyusundaki taşı da hazineme yolladım.
Rakibim 1.kuyusundaki çok olan taşlarını oynayıp benim kuyularımı biraz bombaladı. Ben
6.kuyumdaki taşımı çok olan 5.kuyuma yolladım. Rakibim 1.kuyusundaki taşını hazineye yolladı ve
yeniden oynamaya hak kazandı. Sonra 2.kuyudaki taşını 1.kuyusuna yolladı. Ben 5.kuyumdaki çok
taşlarımı oynayıp rakibimi bombaladım ve 3.kuyusunu çift yaptığım için iki taşı hazineme yolladım.
Rakibim 6.kuyusundaki tek taşını 5.kuyusuna yolladı. Ben 1.kuyumdaki taşı hazineme yolladım ve
yeniden oynamaya hak kazandım. Sonra 5.kuyumdaki tek taşımı 4.kuyuma yolladım. Rakibim
1.kuyusundaki taşı hazinesine yolladı ve yeniden oynamaya hak kazandı. Sonra 5.kuyudan tek taşı
4.kuyusuna attı. Ben 4.kuyumu oynadım. Rakibim 5.kuyudan tek taşını 4.kuyusuna attı. Ben
4.kuyumdaki tek taşımı 3.kuyuma atım. Rakibim 4.kuyusundaki çok taşlarını oynadı ve son taşı
hazineye geldiği için yeniden oynamaya hak kazandı. Sonra 1.kuyusundaki taşı oynadı ve hazineye
geldiği için yeniden oynamaya hak kazandı. Daha sonra 4.kuyusundaki tek taşını 3.kuyuya attı. Ben
3.kuyumdaki taşları oynadım ve hazineye geldiği için yeniden oynamaya hak kazandım. Sonra
1.kuyumdaki taşımı hazineye yolladım ve yeniden oynamaya hak kazandım. Daha sonra 2.kuyumdaki
taşı oynadım ve son taş hazineye geldiği için yeniden oynamaya hak kazandım. Daha sonra
1.kuyumdaki taşı hazineme yolladığım için yeniden oynamaya hak kazandım. Daha da sonra
3.kuyumdaki tek taşımı 2.kuyuma attım. Rakibim 3.kuyusundaki taşı 2.kuyuya attı. Ben 2.kuyumdaki
taşı 1.kuyuma attım. Rakibim 2.kuyusundaki tek taşını 1.kuyuya attı. Ben 2.kuyumdaki taşı 1.kuyuya
attım. Rakibim 1.kuyusundaki taşı hazineye yolladı ve yeniden oynamaya hak kazandı. Sonra
3.kuyusundaki tek taşı 2.kuyuya yolladı. Ben 1.kuyumdaki taşımı hazineye yolladım ve yeniden
oynamaya hak kazandım. Sonra 1.kuyumda kalan son taşımı da hazineye yolladım. Önce ben kendi
kuyumdaki taşlarımı bitirdiğim için rakibimin kuyusunda kalan taşları da kendi hazineme gönderdim.
Ve rakibimin kuyusundaki iki taşı da hazineme yolladım. Oyun bittiğinde 27-21 ben kazandım. Bu
oynayış stratejim benim performansımı arttırdı. Daha sonraki oynayışlarımda yaptığım hataları
yapmadım ve oyunu kolaylıkla kazanmamı sağladı. Oyunu öğrenip birkaç sefer oynadıktan sonra
edindiğim stratejiler şunlardı; Rakibim oyuğunu boş bırakmaya çalıştığı zamanlarda oyuğunun
karşısındaki taşlarımı kaçırarak orada daha az taş bırakmaya çalıştım. Çok biriken taşlara odaklanmak
yerine çift yapmaya ve onun yapabileceği hamlelere odaklandım. Artık mangalanın tüm kurallarını
öğrendim ve uygulayabiliyorum. Daha çok oynayacağım ve daha çok kazanacağım…

Kaynakça
https://www.oyunbilim.com/zeka/mangala/
https://tr.wikipedia.org/wiki/Mankala