NHẠ P MON NGHIEN CƯU TRUNG QUOC HỌ C

GS.TS ĐO TIEN SAM VA MỌ T SO NGHIEN CƯU

NHÓM 6

TIỂU SỬ
Giáo sư Sử học Đỗ Tiến Sâm sinh ngày 2-5-1953, tại Hà Nam, tốt nghiệp khoa Trung
văn Đại học Sư phạm ngoại ngữ Hà Nội (1976), khoa Lịch sử trường Đại học Tổng hợp
Hà Nội (1984), bảo vệ luận án Phó Tiến sĩ tại Viện Sử học năm (1994), được công nhận
học hàm Phó Giáo sư năm 2006, được Viện Viễn Đông - Viện Hàn lâm Khoa học Nga
phong tặng Bằng Tiến sĩ danh dự (2009), được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh
Giáo sư (2010).

Giá o sư Đo Tien Sâm từng là m Việ n trưởng Việ n Nghiên cứu Trung Quoc Việ n Khoa
họ c-Xã hộ i Việ t Nam trong thời gian dà i, hiệ n là Tong Biên tậ p Tạ p chı́ Nghiên cứu
Trung Quoc.

Về Khoa học
Với gần 30 năm làm công tác nghiên cứu khoa học GS.TS Đỗ Tiến Sâm đã hoàn thành
một đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước KX 03.12/06-10: “Sự phát triển văn
hóa và con ngừơi ở một số nước Đông á – Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam trong
quá trình hội nhập Quốc tế”, hơn 10 đề tài, nhiệm vụ cấp Bộ ( Viện KHXH Việt Nam
quản lý) và nhiều đề tài cấp cơ sở. Ông đã công bố nhiều công trình, nghiên
cứu trong đó tập trung vào Lịch sử Trung Quốc và Lịch sử quan hệ Việt Nam-Trung
Quốc hiện đại, như: - Xí nghiệp hương trấn ở nông thôn Trung Quốc. Quá trình hình
thành và phát triển (chuyên khảo), Nxb KHXH, Hà Nội, 1994; - Cải cách thể chế chính
trị ở Trung Quốc (1978 – 2003) (chủ biên), NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 2003. - Trung
Quốc với việc xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN (chủ biên), NXB Khoa học xã hội,
Hà Nội, 2008. - Vấn đề thực hiện dân chủ cơ sở ở nông thôn Trung Quốc (chủ biên), NXB

1
 Khoa học xã hội, Hà Nội, 2005. - Vấn đề tam nông ở Trung Quốc - Thực trạng và triển
vọng(chủ biên), NXB Từ điển Bách khoa, Hà Nội. - Đỗ Tiến Sâm – Titarenco (đồng chủ
biên): Trung Quốc những năm đầu thế kỷ XXI, NXB Từ điển Bách Khoa, Hà Nội,
2009.v.v. - Đỗ Tiến Sâm - Furuta Motoo (chủ biên): Chính sách đối ngoại rộng mở của
Việt Nam và quan hệ Việt Nam -Trung Quốc, Nxb KHXH, Hà Nội, 2003 v.v…

Về đào tạo
Từ năm 1995 đến nay, ông đã tham gia giảng dạy và hướng dẫn học viên cao học, NCS
tiến sĩ tại một số cơ sở đào tạo như: Đại học KHXH và Nhân văn Đại học Quốc gia Hà Nội,
Học viện Ngoại giao- Bộ Ngoại giao, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh,
Viện Sử học, Viện Nghiên cứu Đông Nam á, Viện kinh tế và chính trị thế giới, Khoa Lịch
sử-Đại học Sư phạm Hà Nội,.. Ông đã hướng dẫn hơn 20 khoá luận tốt nghiệp đại
học, 13 học viên Cao học bảo vệ thành công luận văn Thạc sỹ, hướng dẫn 07 nghiên
cứu sinh, trong đó có 04 nghiên cứu sinh (02 hướng dẫn chính, 02 hướng dẫn phụ) đã
bảo vệ thành công Luận án được cấp Bằng hoặc có quyết định cấp bằng Tiến sỹ. Ông
còn được mời tham gia hội thảo khoa học và giảng dạy tại nhiều Viện nghiên cứu đại
học ở Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Nga, Nhật Bản, Xinhgapo, Malaixia v.v…

CÁC ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

Danh sách các đề tài nghiên cứu

STT Tên đề tài Cấp Năm Chú thích

Quan hệ đối ngoại Kinh tế Trung Quốc thời kì mở cửa 1994-

1 Bộ Tham gia
1995

Tìm hiểu vấn đề sản nghiệp hoá trong quá trình hiện Chủ
2 Viện 1996
đại hoá nông nghiệp ở Trung Quốc nhiệm

Tìm hiểu chế độ hành chính nhà nước ở Trung Quốc Chủ
3 Viện 1997
hiện nay nhiệm

2
 Tìm hiểu vấn đề công nghiệp hoá ở Trung Quốc Chủ
4 Viện 1999
nhiệm

Hai mươi năm cải cách thể chính trị ở Trung Quốc Chủ
5 Viện 1999
nhiệm

Đề tài
hợp tác
quốc tế
Viet Nam China Cross – Border Trading in the do TTNC
6 1999 Tham gia
Northerm Highlands of Viet nam Thế giới
thứ 3 ở
Philippin
tổ chức

Thể chế kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa có đặc sắc
7 Trung Quốc – Một số đột phá mới về lý luận và thực Bộ 2000 Tham gia
tiễn từ đại hội XV Đảng Cộng sản Trung Quốc đến nay

Chính sách mở cửa hội nhập quốc tế và tác động của Hợp tác
nó đến sự phát triển ổn định của Việt Nam với đại
học
8 2001 Tham gia
Tokyo
Nhật
Bản

Trung Quốc gia nhập WTO và tác động đối với Đông Đề tài
9 Nam Á hợp tác 2001 Tham gia
quốc tê

Cải cách thể chế Chính trị Trung Quốc từ năm 1978 Chủ
10 Bộ 2002
đến nay nhiệm

Điều chỉnh một số chính sách kinh tế ở Trung Quốc

11 Bộ 2003 Tham gia
giai đoạn 1992-2010

Vấn đề thực hiện dân chủ cơ sở ở nông thôn Trung

12
quốc

Sự điều chỉnh chính sách của Đài Loan sau khi gia Chủ
13 Bộ 2004
nhập WTO và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam nhiệm

Trung Quốc với việc xây dựng Nhà nước pháp quyền Chủ
14 Bộ 2005
xã hội chủ nghĩa nhiệm

Đánh giá tình hình phát triển kinh tế xã hội Trung Chủ
15 Bộ 2005
Quốc 2000-2005 và triển vọng đến năm 2010 nhiệm

3
 Trung quốc với việc giải quyết vấn đề nông nghiệp, Chủ
16 Bộ 2005
nông thôn, nông dân( Tam nông) nhiệm

17 Từ điển giải nghĩa cải cách mở của Trung Quốc Viện 2005 Tham gia

Nghiên cứu về tình hình buôn bán thương mại qua Do tổ

biên giới của tỉnh Tây Bắc Việt Nam chức
JICA, Đồng Chủ
18 2007
Nhật nhiệm
Bản tài
trợ

Sự phát triển văn hoá và con người ở một số nước

Cấp Nhà 2007- Chủ
19 Đông Nam Á- Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
nước 2009 nhiệm
trong quá trình trình hội nhập quốc tế

The Role of China’s in Viet Nam. In “An Assesment to Được hỗ

China’s Trade anh Investment in Viet Nam trợ tài
chính
20 2008 Tham gia
bởi
Oxfam
Anh

Kinh nghiệm cải cách thể chế của Trung Quốc và bài Đồng chủ
21
học của Việt Nam nhiệm

Tóm tắt một số nghiên cứu

1. Tác phẩm: Cải cách thể chế chính trị Trung Quốc từ năm 1978 đến 2003

Đề tài khoa học cấp Bộ, chủ nhiệm đề tài GS.TS. Đỗ Tiến Sâm. Cải cách thể chế chính
trị ở Trung Quốc là một vấn đề lớn, nội dung phong phú, phạm vi đề cập rộng, đề tài
nghiên cứu các nội dung sau: Quan niệm của các học giả Trung Quốc về thể chế chính
trị và cải cách thể chế chính trị; Phân tích các nguyên nhân dẫn đến tiến hành cải cách
thể chế chính trị; Trình bày một cách khái quát nội dung, thành tựu và những tồn tại
chủ yếu trong lĩnh vực cải cách thể chế chính trị của Trung Quốc; Rút ra một số bài
học kinh nghiệm từ cải cách thể chế chính trị ở Trung Quốc mà Việt Nam có thể tham
khảo. Phạm vi nghiên cứu của công trình này là nước CHND Trung Hoa (lục địa) từ
khi tiến hành cải cách mở cửa cuối năm 1978 tới nay, không bao gồm lãnh thổ Hồng
Kông, Ma Cao và Đài Loan.

4
 2. Kinh nghiệm cải cách thể chế Trung Quốc và bài học với Việt Nam
Nghiên cứu của GS.TS Đỗ Tiến Sâm và TS. Hoàng Thế Anh.( 20 trang/pdf)
Nội dung chính:
- Khái quát về tiến trình cải cách thể chế của Trung Quốc
- Một số nhận thức về cải cách thể chế thể hiện trong Văn hiện hội nghị TW 3
khoá 18 ĐCS Trung Quốc
- Một số gợi mở đối với Việt Nam( về nhận thức và giải pháp) nhằm hướng tới
“Một thể chế chất lượng cao và một nền quản trị quốc gia hiện đại”( cựu Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng)

3. Cải cách thể chế Chính trị Trung Quốc từ năm 1978 đến nay( 1/1/2002-
24/3/2018) ( đăng trên Viện nghiên cứu Đông Nam Á)
Đề tài khoa học cấp Bộ, chủ nhiệm đề tài PGS.TS. Đỗ Tiến Sâm. Đề tài nghiên cứu các
nội dung sau: Quan niệm của các học giả Trung Quốc về thể chế chính trị và cải cách
thể chế chính trị; Phân tích các nguyên nhân dẫn đến tiến hành cải cách thể chế chính
trị; Trình bày một cách khái quát nội dung, thành tựu và những tồn tại chủ yếu trong
lĩnh vực cải cách thể chế chính trị của Trung Quốc; Rút ra một số bài học kinh nghiệm
từ cải cách thể chế chính trị ở Trung Quốc mà Việt Nam có thể tham khảo.

http://iseas.vass.gov.vn/noidung/nghiencuukhoahoc/Lists/nghiencuukhoahoc/Vie
w_Detail.aspx?iDCapCoQuan=5&ItemID=603

4. Trung Quốc với việc xây dựng nhà nước Pháp quyền xã hội chủ nghĩa

Nhà xuất bản Khoa học xã hội phát hành tháng 5/2008, PGS.TS. Đỗ Tiến Sâm Viện
trưởng Viện Nghiên cứu Trung Quốc làm chủ biên. Ngoài phần mở đầu và kết luận,
cuốn sách được chia thành 5 chương.
Chương I nêu những nhận thức về sự cần thiết phải xây dựng nhà nước pháp quyền
và về những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; trình bày
quan điểm cơ bản của Trung Quốc về nhà nước pháp quyền.
Chương II hoàn thiện chế độ đại hội đại biểu nhân dân và hệ thống pháp luật.

5
 Chương III khái quát về hệ thống tổ chức hành chính nhà nước; những nguyên tắc
cơ bản của quản lý hành chính nhà nước; cải cách bộ máy hành chính nhà nước và
thực hiện hành chính theo pháp luật.
Chương IV cải cách, hoàn thiện thể chế tư pháp và thực hiện tư pháp công bằng trong
tiến trình xây dựng nhà nước pháp quyền.
Chương V cải cách, hoàn thiện phương thức lãnh đạo, phương thức cầm quyền và
nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng.
Ngoài ra, cuốn sách còn có phần phụ lục về Hiến pháp nước Cộng hoà nhân dân
Trung Hoa đã được hội nghị lần thứ 5 Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc ngày 4
tháng 2 năm 1982 thông qua