1

KABANATA 1

Ang Suliranin at ang KaligiranNito

“Edukasyonsagitna ng
pandemyaanumangparaansapag-aaral,
online class o modular man
aykailangansubukan para
samagandangkinabukasannainaasam.”
(Cerjae, 2020)

Ang edukasyon ay responsabilidad ng bawat isa hindilamang ng mga

mag-aaral, guro, at magulangkundi ng isangkomunidadnahandangsumuporta at

gumabaysapangarap ng isangbatang nag-aasamnamakapag-aral. Noon pa man

aymasasabingbuhul-buholna ang mgasuliranin at

hamonsapagkatutosaedukasyonsaatingbansa. Gayunpaman, kung

patuloylamangtayongmagtutulungan at magkakaisasaisangadhikain,

hindimalabongmangyarina ang inaasamnatingmagandangbukas para sabata at

para sa bayan ay atinnangmakamitsagitna man ng bantangpandemyang COVID-

19.

Kaugnaynito, nabunyagsabansangCalifornianaisinalaysayni Sloan (2020).

Tuwirangnaapektuhan ng pandemya ng COVID-19 ang buongkomunidad ng

Pinag-isang Distrito ng Paaralan ng Stockton (Stockton Unified School District,

SUSD). Nagkaroon ng sistemikongepekto ang pandemya ng COVID-

19salohistika ng pagtuturo, pagpapatakbo at nagpakitaito ng mgahamonsamga

mag-aaral at pamilyasapag-access ng mgapangunahingserbisyo, at

naapektuhannito ang buhay ng atingmga mag-aaral, tauhan, pamilya, at

 2

komunidadsapaaralan. Dahil saepekto ng pandemyangCOVID-

19,napilitannangisara ang lahat ng mgagusali, tanggapan, at

pasilidadmulasapubliko, para matiyak ang kaligtasan at kalusugan ng mga mag-

aaral, tauhan, at pamilya.

SabiniPacleta (2020), bataysakaniyangnatuklasan, Blended Learning ang

gagamitinsapagtututosamga mag-aaralsadaratingnapasukandahilsapandemya.

Kabilangsamgamateryalnagagamitin ang online, TV, radyo, modules o iba pa.

Masakitisipin ang katotohanannamaaaring maraming bata ang mapag-

iiwanasaedukasyondahilnahihirapansamgahamonnakanilangkinakaharapsabuha

ysapanahon ng pandemya.

Sa pag-aaralniOmapas (2021) KwentongModyul. Ang Magugpo Pilot

Central Elementary School, isa sapinakamalakingmababangpaaralan ng Tagum

City, ay may samot-saringmgareaksyon at kwentomulasamgamagulang at mag-

aaralsapaggamit ng kanilangmodyul. Ang Modular Learning ay ang backbone ng

Depedsapagsasagawa ng distance learning programdahilproblema ng

nakararamingkabataan ang pagkamit ng teknolohiyagaya ng kawalan ng gadgets

at internet connection. Isa rinitongmabisangparaansapagpaliban ng face-to-face

classeshanggangmagkaroon ng bakunakontraCovid-19.Hindi madali ang

edukasyonngayon para samgaestudyantedahilmaskiguro ay nahihirapan din

sapanahongngayon ng pandemya, Kinakailangan ang gabay at suporta ng

isangmagulang para ipaintindisaanak/estudyantenanahihirapangumunawa.

Pagkakaisa at pagtutulungan ang

 3

kailanganupangmaisagawaitonawaymataposna ang suliranin ng

bawatisangbansa at upangbumaliknasadati.

Sa kasalukuyangpangyayari may mgabalakid o hadlangupangmatuto ng

wasto ang mga mag-aaralsa Senior High School sapanahon ng pandemya. Ito

ay lubosnabinigyanghalaga ng Department of Education sakadahilanang gusto

ng atingpamahalaanna may mgakaalamannamatutunan ang atingmga mag-

aaralsapanahaon ng pandemya. Dahil ditonagkaroon po tayo ng tinatawagna

blended learning. Ang blended learning naito ay tumutukoysa modular at online

learning. Subalithindimaiiwasannamagkaroon ng balakid ang paghatid ng

mganasasabinguri ng kaalaman. DitosaPilipinas ang pinakabalakidnamaituturing

kung ang isang mag-aaralsakumuha ng online learning ay ang koneksyonsa

internet. Kung ang isang mag-aaral naman ay kumukuha ng modular

hindimaiwasan ang kaba ng bawatmagulang kasi ang COVID- 19 ay

makukuhakahitsaan (UP Press, 2020).

Ayon saulat ng UP Press (2020) napakahalaga ng tungkulin ng mgaguro

at mgamagulang sa kasalukuyangsitwasyon. Upangmabatid ang kahalagahan ng

blended learning dapat po itongsurrin ng maayosupang may sapatnamatutunan

ang mga mag-aarallalung-lalonasa senior high school. Ditosa Davao City halos

lahat ng pribadongpaaralan ay lumahoksa blended learning upangmabigyan ng

sapatnakahalagahan ang mga mag-aaralsa senior high school (DACUN

Magazine, 2020).

Itinuturingna21st century learners ang mga mag-

aaralsahenerasyonngayondahilumanosakanilangadaptive abilities, at ang

 4

pagkaangkla ng kanilangpamamaraan ng pagkatutosateknolohiya. Noongaraw,

nasubukannatingpag-aralan ang mgapaksakasama ang matindinggabay ng

atingmgagurosaloob ng apatnasulok ng silid-aralan. Ngunitsapanahonngayon

ang mga mag-aaral ang siyangnagsisilbingkani-kanilangmga personal

nagurosaapatnasulok ng kanilangmgatahanan. Ito ang kinalalagyan ng

mgaestudyantesapagsibol ng new normal at sapagbukas ng

panibagongakademikongtaonOmapas (2021).

Ang pananaliksiknaito ay naka focus samga mag-aaral ng Alternative

Learning System (ALS) dahilsila ang lubosnanaapektuhannitosapanahaon ng

pandemya. Kung atingtuklasin kung anonguri ng mga mag-aaral meron tayo sa

(ALS) Alternative Learning System sila po yongmga out-of-school youth

nanabigyan ng opportunidadupangtapusin ang kanilangpag-aaral. Sila po ay

mgakasambahay, tricycle driver, construction workers at iba pang uri ng

hanapbuhay. Sila ang dapatpagtoonan ng pansinngayongpanahon ng pandemya

kung sapatba ang kanilangkakayahanupanglumahoksa online learning (Braga,

2020).

Layunin ng Pag-aaral

Pangunahinglayunin ng pananaliksiknaito ay galugarin ang

mgakaranasangpagkatuto ng mga ALS na mag-aaral ng senior high school

sapanahon ng pandemya. Ang sinasaklawsapag-aaralnaito ay ang mga mag-

aaralsapribadongpaaralang Rizal Memorial Colleges, Inc. Sa lungsod ngDavao.

 5

Nilalayon ng mananaliksiknamabigyan ng nararapatnapansin ang

mgahamonghinaharap at ang mgaestratehiya ng mga mag-

aaralupangmalampasan ang mgakaransangito. Sa ganitongparaan, mas

maiintindihan at magigingtiyak ang pakikitungosamga mag-aaral.

Mga KatanungansaPananaliksik

Ang pag-aaralnaito ay isinagawaupangmalaman kung ano ang

mgakaranasangpagkatuto ng mga ALS na mag-aaral ng senior high school

sapanahon ng pandemya. Ninanais ng pag-aaralnaitonamabigyangkasagutan

ang mgasumusunodnamgatanong:

1.Ano-ano ang mgakaranasangpagkatuto ng mga mag-

aaralnagalingsaALS sapanahon ng pandemya?

2. Paano hinaharap ng mga mag-aaralnagalingsa ALS ang

pagkatutosapanahon ng pandemya?

3.Ano-ano ang mgakabatirangnatutuhan ng mga mag-

aaralnagalingsaALS sapanahon ng pandemya?

Rebyu ng MahahalagangLiteratura

Inilahadsabahagingito ang mgakaugnaynaliteratura at ang

mgapananaliksikna may kaugnayansaisinagawangpag-aaral. Ang mgaito ay

hangosamgaaklat at internet. Ito ay upangmaginggabay at

suportasaisinagawangpag-aaral.
 6

Mahalagangipagpatuloy ang pag-aaralsagitna ng pandemyadahilbilang

mag-aaralna may malakingpagpapahalagasaedukasyon,

nararapatlamangnamamulat ang kanilangkamalayansakalagayan ng edukasyon,

mgasuliraninnito at mgasolusyonupangganap ang pagkatuto ng mga mag-

aaralpagpapanatili ng kalidadnaedukasyonsabansa (Cabigao, 2021).

Sa pananaliksiknaginawani Perez (2020), Nang nagsimula ang

pandemya, maramisaatin ang natakot, natuliro, nagtatanong kung

paanoitomaiiwasan, kinakabahan kung sakalingmadapuan, nag-aabang kung

kailanitomatatapos. Lahat ng ito at

hanggangngayo’ynananatilingwalangkasagutan. Lahat ay huminto, pati ang

pagbubukas ng klase ay nagkaroon ng kalituhan kung ito’ymagbubukasba o

hindina. Pero hindiparinnawawalan ng pag-asanamaipagpatuloy ang pag-aaral

ng mga mag-aaraldahil may tinatawagtayong“online class” na kung saan isa

samgaginagamit ang Facebook, messenger at google classroom kung hindi

naman my tinatawag din tayong synchronous classes nagkakaroonsila ng

communciationsamessenger kung mayroonsilang di maintindihan,

puwedenilangitanongsaguro at 'yongPowerPoint ng teacher puwedengi-send

doon sa messenger.

Sa pag-aaralnaisinagawani Altman (2020) ang pandemya ay

tumigilsakaraniwangaktibidad ng mundo, Bago pa man ang sandalingito,

napakaraming mag-aaral ang kailangangmapagtagumpayan ang

mganakasisindaknahadlangupang ma-access at ma-navigate ang edukasyon.

Ang mgastressnakanilangkinakaharapsapanahon ng pandemya ay

 7

pinalakilamang ang mgahamongito. Sa larangan ng edukasyon, nakasalalay ang

anumangispekulasyon, maraming nagsasabinghuwagnangituloy ang

klasesangayon, ngunitmaramirinnamangsumagotnamasasayang ang

panahonkapagitinigil ang pagbubukasngayon. Kaya naipatupad ang tinatawagna

“distance learningmodality” kung saanmaaariparin ang pag-aaralsapamamagitan

ng modular, digital o online learning kung saangumagamit ang kaguruan at mga

mag-aaral ng internet. Para matagumpayan ng mgaguro at pagtuturo para

samga mag-aarasapanahon ng pandemya. Altman (2020).

Para kay Fernandez (2021) ang pagtuturo ay isangsining, Isang larangan

din ito ng agham”.May tatlongparaansapagtuturo ang ginamitngayon ng DepEd

sapanahon ng pandemya Modular Distance Learning (MDL), Online Distance

Learning (ODL), and TV/Radio-Based Instruction. Sa madalingsabi, ito ay

isanguri ng pamamaraan ng pagtuturo ng guro at mga mag-aaralnawalangface

to face napagtuturo at pagkatuto. Maaaririnitonggamitin ng mgamodyulnaginawa

ng mgaguro at pagtuturogamit ang internet at iba pa. Bagamat tayo ay

nasapanahon ng panahon ng pandemya ay hindihadlangitoupangmagkaroon ng

kasiningansapagtuturo. Maaaring ang paglalatag ng

mgamakabagongteknolohiya at estratehiyanapagkatuto. Hindi ba’ttunay ang

kasabihanna ang mga mag-aaral ay silanggitna ng anumanguri ng proseso ng

pagtuturo kung walasilawalangpagtuturo at pagkatutongmagaganap.

Ayon naman kay Luther(2019). Ang pag-andar ng edukasyon ay

upangturuan ang isa na mag-isipnangmasidhi at mag-isip ng kritikal. Katalinuhan

at katangianiyon ang layunin ng tunaynaedukasyon. Ang kompletongedukasyon

 8

ay nagbibigay ng hindilamangkapangyarihan ng konsentrasyon,

ngunitkarapatdapatnamgalayunin kung saandapattumutok. Ang

malawaknaedukasyon ay magdadalasa isa hindilamang ng

naiponnakaalamansalahipatinarin ang naiponnakaranasan ng

panlipunangpamumuhay.

Sa pag-aaralni Jonassen (2018), “knowledge is embedded in the

technology and technology presents that knowledge to student “ May

kaugnayanitosaIpinahayagnina Halal and Liebowitz (2019) na, “as the

technologicalkey to future education, multimedia is defined as “a powerful

combination of earlier technologies that constitutes anextraordinary advance in

the capability of machines to assist the educational process”Sinasabinamalaki

ang maitutulong ng

mgamakabagongkagamitanpampagtuturosamgaguroupangmagbigaydaansamoti

basyon ng kanilangmga mag-aaral.

Ayon saaklatni Sampath(2019) “Learning usually involves both a student

and a teacher. But in some of the recent innovations of the educational system,

the teacher needs not be physically present to teach” Kung

kaya’tgumagamitnarin ang mgaguro ng mgamakabagongkagamitannabunga ng

teknolohiyabilangkagamitanpampagtuturo. Ngunithindi pa rinmaiaalisna may

malakinggampaninparin ang gurosamabilisnapagkatuto ng mga mag-aaral.

Kabilangsamgakagamitangpantulongsapagtuturo ang paggamit ng LCD

projector, kompyuter, lapel at marami pang iba. Ang nabanggitnamgabagay ay

makatutulongupangmapaunlad ang paglinang ng kaalamansamga mag-aaral.

 9

Ayon kay Hidalgo (2018) samodernongpagtuturo at

teknolohikalnapagbabagosa ika-21 siglo, nakatuonsakumpetisyon ang

mgapaaralanngayon. Kaya naman maraming paaralan at institusyon ang

gumagamitna ng mgamakabagongkagamitansakanilangpagtuturo. Ang simpleng

yeso at pisaranagamit noon ng mgagurosapagtuturo ay napapalitanna ng

kompyuter at LCD projector sapagtalakaysakanilangpaksa.

IdinagdagniNombrado (2020) na kung mabibigyan ang mgabata ng

mgamakubuluhanggawain, mapaiintindi ang pinagdadaanan ng

mundosangayon, at maipadadamangnanditotayongmganakatatanda para turuan

at gabayansila, siguradogagaan ang loob ng mgabata at mas iigting ang

kagustuhannilangmatuto at mapalawak ang kanilangkaalamankahit pa nasaloob

lang sila ng bahay at naghihintaynamatapos ang pandemya.

Sa pag-aaralniUmangay (2021). Kaugnaynito, isinusulong ang Distance

Learning na kung saanhindipapayagan ang Face-to-Face Learning at

bibigyanlamang ng mga learning packets ang mga mag-aaral. At

upangmatugunanito, naisasagawa ng mgapaaralan at

mgaguroupangmaisakatuparan ang Distance LearningsaparaangModular Home-

based Study. Ang mgaguro at ang pamunuan ng paaralansapangunguna ng

Curriculum Implementation Division ay bumubuo ng mga learning materials gaya

ng modules, mgaactivity, worksheets, study guides at iba pa nanaaayonsaMost

Essential Learning Competencies o MELC. At may mgabinuonglearning

materials at isinasaayosupangmagingLearningPackets naipamamahagisamga

mag-aaral. Ipamamahagi ang mgalearning packetssabawat mag-

 10

aaralsaiba’tibangkaparaanan.

Maaaringmayroongmgaitatalaganglugarlamangnapupuntahanupangkuhain ang

learning packets o kaya naman ito ay sapamamagitan ng paghahatid ng

ilangkinatawan o gurosabawatbahay ng mag-aaral. Ang mga learning

packetsnaito ay pag-aaralan ng mga mag-aaralsapatnubay ng

kanilangmgamagulang. Ditomaipapakita ang pagsulong ng programang Nanay-

Teacher. Magkakaroon naman ng mgapagsuportangpagtalakay ng

mgagurosapamamagitan ng virtual onlineclassroomgamit ang mgafree online

platformsnahindikinakailangan ng interneto mobile data. Ang pagpapalawak ng

kaalaman ay isasagawasapamamagitan ng paggamit ng

mgamakabagongsanggunianmulasaRadio, at TV o iba pang

kagamitansapagkatutoUmangay (2021).

Ayon naman kay Gavilan (2020), Ditotalagamakikitaiyong inequality

samgabata kasi parang, kahitnasabihinna lahat ay same lessons din per grade

level, iyongaccessnilasaresourceshindi pare-pareho. May

mgabatanaavailableagad ang computer, habang may mgabatangaalalahaninpa

ng magulangkung saankukuha ng pera para magka-internet o di kaya mag-renta

ng computer para saonline classes. Dagdag pa niya,Mahalagangipagpatuloy ang

pag-aaralsagitna ng pandemya para sapagpapahalaga ng edukasyon, Ito ang

hakbang para umunladang pamumuhay. Hindi sapatnarason ang pandemya

para matigil ang atingpagkatuto.

Sa pananaliksikniEstremera (2021) saLungsod ng Dabaw. Sa

ngayonnaipinatupad ang online o distance learningupangmaipagpatuloy ang

 11

edukasyon ng mga mag-aaralngayongpanahon ng pandemya, sapamamagitan

ng ganitongpamamaraansatulong ng guro at magulang mas naitutupadnamga

mag-aaral ang mgapangangailangansapaaralan. At upangmatagumpayan ng

mga mag-aaral ang kanilangmgapangarapsabuhay.

Sa pag-aaralniPalomo (2020), mulasaTandag City, Surigao del Sur. Ang

bagongpamamaraansapagtuturosapanahon ng pandemya ayisangpagsubokdin

ngmgaguronamalampasan ang pandemyanakanilangkinakaharapsangayon.

Ipatupad ang online o distance learningupangmaipagpatuloy ang edukasyon ng

mga mag-aaralngayongsapanahon ng pandemya. Nararapatnabigyan ng

pagkilala ang mgaguro para

sakanilanghindimatatawarangpagsisikapnamagampanan ang

tungkulinnamagturo at masiguronamagigingepektibo para

sakanilangmgaestudyante ang tinatawagnablended educational

programsaatingbagongnormalnaparaan ng pamumuhay. Gaya ng iba pang

frontliner, matituturing din natunaynabayani ang mgagurongayongpanahon ng

pandemya.

Ayon sapag-aaralni Basilio (2017) ang guro ay may

malakingpapelnaginagampanansapaghubog ng kagandahang-asal ng mga mag-

aaral. Subalit sa pamamagitan ng social media, naprodukto ng

makabagongteknolohiya, kay gulo ng takbo ng kanilangpag-iisipsalarangan ng

kanilangpag-aaral. Nakakalungkotisipinna mas nangingibabawna ang

negatibongepekto ng social mediasamga mag-aaral at tilabagaunti-

untinangnahihigitan ang kagandahang-asal at disiplina sa sarili.

 12

Sa pag-aaralnaginawaniVeridiano (2020) sapamamagitan ng

“distancelearning modality” ayisangparaan ng mga mag-aaralupangmapadali ang

kanilangpagkatutugamit ang ganitongpamamraan, may mga mag-

aaralnahindiagadnagingmadalisaganitongkasanaysapag-aaral at mayroon din

naman ibananagingmadali ang kanilangpag-aaral. Sa tulong ng

mgaguroupangmaihatid ang

kanilangpagtuturosaganitongpamamaraannagingmatagumpay naman ang

unangtaon ng pagtuturo ng mgagurogabay ng ganitongpamamaran.

Ayon kay Nieto (2020) idineklara ang ‘No Vaccine, No Face-to-

FaceClasses’ kaya naman binuo ang ilangmgaistratehiyaupangmaisakatuparan

ang pag-aaralkahit pa nasa kanya-kanyangmgatahananlamang. Kaya naman,

inilunsad ang ‘new normal’ o ‘learning from

home’bilangalternatibongparaannanangangailangan ng

pagsasanayupangmaiwasannahindimakasabaysamgapagbabagongmagaganap.

Malaki ang nagingepekto ng pandemyasamgaguro at estudyantesabansa.

Sa pag-aaralni Garcia (2021) nagsimulangkumalat ang

pandemyanoongisangtaon, ang pagpasoksapaaralan ng mgaestudyante ang

unangkinansela ng atingpamahalaanupangmapangalagaan ang

kanilangkalusugan. Ngunit ang hindiinaasahan ng karamihan ay matatapos ang

taunang 2019-2020 ng maaga, at walangmgapagsusulitna.Ngayon,

humigitisangtaon ang nakalipasna, at nagbukasnanga din ang mgapaaralan para

samga mag-aaralsapanibagongpamamaraan para sakanilangkapakanan.

Alaminnatin ang samu’tsaringkwentomulasaiba’tibangpananaw ng

 13

mgamamamayannakalahoksasektor ng edukasyon. Isa

samgasektornalubosnanaapektuhan ng pandemya ay ang edukasyon. Dahil

sabantanadulot ng Coronavirus, napilitan ang

mgapaaralansabuongbansanamagsara at lumipatmulasa on-campus face to face

learning patungosa distance learning. Ngunit, hindiitonagingmadali para sa lahat,

lalonasamgaestudyante, magulang, at guro. 

Ayon kay Geiser at Santelices (2007), ang akademikongperformans ng

mga mag-aaral ay naaapektuhan ng ilangmgamgasalik, tulad ng puntong,

pagpasok, kalagayan, pang-ekonomiya at kaligirangpampaaralan. Sa kabila ng

mgapagsubok at samgahamonnatatahakin, ang Kagawaran ng Edukasyon ay

nangangakongmagkakaroon ng balance sapagitan ng ngpagbibigay ng kalidad

ng edukasyonsabawat isa. Ang mganasabing printed modules ay ihahanda ng

mgaguro at ibibigaysamga mag-aaralisangbesessaisanglinggo. Magtatalagaang

pamunuan ng paaralan ng lugarnapagkukuhaan at oras ng pagkuha ng

mgamodyul. Tungkulin ng guro ang pagsubaybaysapag-usad ng mga mag-aaral.

Gayundin, ang mga mag-aaral ay maaaringhumiling ng

tulongmulasagurosapmamagitan ng email, telepono, text message at iba pa. Ang

mgamagulang o sinumangmiyembro ng pamilya, ay

maaaringmagsilbinggabaysamga mag-aaralsabahay.

Ayon kay Manlangit (2020) “is a form of distance learning that uses Self-

Learning Modules (SLM) based on the most essential learning competencies

(MELCS) provided by DepEd.” Ito ay isangsistemangginawa ng Department of

Education o DepEd upangmakapag-aralparin ang

 14

mgastudyantekahithindipumapasoksapaaralan. Sa sistemangito, pahihiramin ng

paaralan ang mga mag-aaral ng module para matutosamgaaralin, Para samga

mag-aaralna may electronic gadgets gaya ng smartphone at laptop,

maaaringibigaysakanila ang softcopy ng mga module upangmagkaroonsila ng

ibangopsyonsapag-aarala.

Ang mgahamon ng nagdaangilangbuwan ay halos imposibleng mag

pokussaakingedukasyondahilsanangyayaringpandemya. Mahirap mag

aralsatinatawagna “online class”dahilhindimoalamnaisanglingon lang ay

maaaringmahulinasamgapinagaaralan at ang akingkaranasansapag-aaralsa

online ay naiibakaysasa dating

nakasanayannoongwalapangpandemyananangyayarisaatingmundo.Hindi

lamang ang mgaestudyante ang nahihirapankundipatinarin ang mgaguro. Mas

gugustuhinkongmakapuntasaisangpisikalnasilid-aralan at nag-

aaraldahilbinibigyanakonito ng pagkakataongmagtanong ng mgakatanungan

kung kinakailangan, at saakingsarilingopinyon, mas epektiboitokaysasapag-

aaralsa online.

Ayon naman kay Ambayon, (2020) sa modular napagtuturo, natututo ang

mga mag-aaralsakanilangsarilinghakbang o pamamaraan. Ito ay

nakakatulongsamga mag-aaralupangmabigyan ng

mahabangpagkakataongmasagot ang mgagawain. Sa paraangito ng

pagtuturokailangangbigyan ng sapatnapagsasanay ang mgagurotungkolsa kung

paanogagamitin at ipapatupadsaloob ng klase.

 15

Ayon kay Malaluan (2020), bukodsapaghahanda para saposibilidad ng

face-to-face classes, nakatuon din ang kagawaransapagpapalakas ng distance

learning.Sa ilalim ng distance learning, nag-aaral ang

mgaestudyantemulasakanilangmgabahaysapamamagitan ng printed at digital

modules, online classes, telebisyon at radyo.Pero may

mganagsasabingnakararanassila ng mgahamonsa distance learning.

Kabilangdito ang mgaproblemasa internet connection at hirap ng

ilangestudyantena mag-isangaralin ang modules.

Sa pag-aaralni Cortez (2020) sagitnananararanasangpandemya,

hindinaginghadlang ang sitwasyongitoupangibaba ng Departamento ng

Edukasyon ang abiso ng pagsisimula ng klase.Ngunitsapagbubukasnito,

maraming mga mag-aaral at mgamagulang ang nag-aalala kung

paanosilamakasusunodsatinatawagna Distance Learning nainilunsad ng

ahensya. Ang Distance Learning ay ang pamamaraan ng pagtuturo kung

saanmayroonpa ring nagaganapnainteraksyonsapagitan ng guro at mga mag-

aaralnamagkalayo ang lokasyonmulasaisa’t isa.

Para kay Dalanon (2020) matagalnangginagamitnapagkatutosamundo

ang module. Ayon sapag-aaralpatungkolsa Distance Education (2001), ang

modyularnapagkatuto ay nagsimulanoong 1800, sa University of Chicago kung

saan noon, ang mgaguro at mga mag-aaralnito ay nakatirasaiba’t-

ibanglugarsaEstados Unidos. Bilangsolusyonsaproblema ay gumawasila ng

isang system na kung saan ay makakapa-aralparin ang

kanilangestudyantenanghindinaluluwas ng kanilang Estado

 16

upangpumasoklamangsakanilangpaaralan. At doon nabuo ang

modyularnapagkatuto.

Ayon kay Omapas (2020) Ang Magugpo Pilot Central Elementary School,

isa sapinakamalakingmababangpaaralan ng Tagum City, ay may samot-

saringmgareaksyon at kwentomulasamgamagulang at mag-aaralsapaggamit ng

kanilangmodyul kung saandalawanglinggona ang nakalipasmula ng magsimula

ang pasukan.ayonsakanilangpag-aaralkailangan ng mahabangpasensya ang

magturo.at ayon pa saiba may mgapanahonnakailangannilangpagalitan at

bigyanmuna ng snacks ang kanyanganak para lang sumunod at

sumagotsamgaaralin. At may iba pang magulangnahindinakapagtapos ng pag-

aaral ay nahihirapansiyangintindihin at kung paanoipa-abotsakanyangmgaanak

ang mgaleksyon.Minsan pa nga ay humihingisiya ng tulongsakanilangkamag-

anak para lang mas maintindihan at maipaliwanagsaanak ang

nakasulatsamodyul. Nahihirapan din siyangpagtimbangin ang kanyangoras.

Bukodsakanyangtrabaho ay kailangan pa niyangturuan ang

kanyangisanganaknanasaunangbaitang.Ngunitsakabila ng mgahinaingnila ay

lubos ang kanyangpaghangasamgagurosawalanghumpaynapasensya,

dedikasyon, at karunungangtaglaypara maimulat ang isipan at linangin ang

kahusayan ng kanilangmgaanak (Omapas, 2020).

Isang malaking tulong sa pagbabawas ng mga resultang covid 19 at

samakatuwid ang mgaresulta ng mgasistema ng edukasyonnabilang ng ilan ay

naka-highlight sa maraming mgatampok. Ang sinabisamgaklasesa online ay

kasingepektibo ng mgaklasengpersonal, na may sukatsapag-aaral ng mag-

 17

aaralsamgatuntunin ng mgamarka, pananaw ng gurosapag-aaral, at pananaw ng

mag-aaralsapag-aaral (Swan 2003). Gayunpaman, ang

pagtangapnaitoayhindiipinaglalaban. bilangisanghalimbawa, sinusunodni Xu

(2014) na ang mganatuklasannaangtagubilinsa online at pansarilingtao ay

nagbubunga ng katuladnamgakinalabasansapag-aaral

nakaramihan ay mula sa mga pag-aaral na isinagawa sa mga piling institusyon a

t mukhang hindipangkalahatan samgakolehiyosapamayanan. mukhang may

kaugnayandahil ang kasalukuyangsenaryoaysumusuboknahingin ang

amingmgakabataanmulasa normal napormalnasistema ng

edukasyonatmagbigay ng isangpagkakataonnaumunladsakanilangpag-

usisadahilsadramatikongpagbabagongkurikulum para sa Covid 19 Pandemic. ito

ay madalasnatotoosabuongmundo at nakakaapektosalahatngmga mag-

aaralbagamansaiba'tibangmga puntos napagtutuossa maraming

mgakadahilanankabilang ang rehiyon kung saansilanakatira,

gayundinsakanilangedad, pinagmulan ng pamilya, at antasngedukasyon. pag-

access sailang "kapalit" naoportunidadsaedukasyonsaloob ng covid 19

pandemics.Noongunangbahagi ng Marso 2019, dahil ang pandemya ay

tumamasapangunahingruroksachinaatumabotsaAsyapartikularsaloob ng

Pilipinas, sanhi ng virus nahumintosakaramihan ng mga mag-

aaraldahilsapaghihigpit ng LGU quarantine ordinansana protocol para

samgakabataannawala pang edad (Sloan, 2020).

Sa pagpasoktaong 2020 hindirininaasahan ng lahat ang pagdating ng

nakamamatay at nakakahawang “Corona Virus” nakilalasatawagna “Covid 19” at

 18

naituturingnamatindingpaghinto ng daigdiglalonasaekonomiya. Isa

samgalubhangnaapektuhan ay ang sektornaedukasyon kung saan ay

napilitangmagsara at ihintomuna ang pagsasagawa ng

tradisyonalnapagtuturopansamanta. Mahigitisangbilyongestudyantesa 186

nabansa ang naapektuhandulot ng pandemyangito. Parehonghindinais ng lahat

na ang mga mag-aaralay matigilsataongitogayundinmgaguro at iba pang

tauhannamawalan ng trabahongunitimposiblenangmaitupad ang

napagkasanayangpag-aaral para narinsakaligtasan ng lahat (Perez, 2020).

Ayon kay Dhawan (2020) sapanahon ng krisisnaito ang mainamnalunas

ay ang pagpatupad ng online learning modenapatuloynapag-usbong at pag-

unlad ng atingmgakakayahanunti-untingnagkaroon ng ibat-ibang modal ng

komunikasyonmulasasimplengradyohanggangsapagkakaroon ng cellphone at

kompyuternaatingginagamitngayonbilang modal ng komunikasyon. Mas napadali

at napabilisnito ang dating sulatnaginagamitupangmakausapnatin ang

mgataongmalalayosaatin, wari'y mas pinapalapitnito ang

mgataongmalalayosaatin. Lalo pang nalinang atnapakinabangan ang uringito ng

komunikasyon at nagagamithanggangsangayonbilang modal naklase.

Sa pag-aaralni Celso (2021) bago pa man ang simula ng pandemya,

isyunasapaaralan kung paanomapupuksa ang pandaraya. Ilansamgahakbang

ang pagkakaroon ng mga CCTV camera bilangpangalawangmata ng

gurongnamamahala ng mgamarkahangpagsusulit at ang pagtatalaga ng mga

roving marshallnanagbabantaysapasilyo. Para maiwasan ang test leakage,

gumagawa ang ilangguro ng dalawangmagkaibangpagsusulit, isang set A, at isa

 19

namang set B.Ngunitwala tayo sanakagawiang face-to-face set-up. Ang

namamagitansamga mag-aaral at guro ay ang ilangmilyangpinapalapitlamang ng

matibayna internet connection at ng screen. Hamon samgaguro kung

paanomapapanatili ang integridad pang-akademiko o academic integrity

sapanahon ng pagkatutong online at modular. Magandang paraan ang

gamification para maengganyo ang mga mag-

aaralsapagkatutongunithamonitosaibanggurongwalanglubosnakaalamansa

educational technology. Kung tutuusin, dagdagnatrabaho pa

itobukodsapagwawasto ng gabundoknamodyul at iba pang

gawainglabasnasapinirmahangkontrata.

Ang online learning ay gumagamit ng teknolohiyana mag-uugnay at

maghaharapsadalawasapagsasalin ng karunungan at kasanayan, at satagisan at

palitan ng kuro-kuro. (Gunigundo, 2020) May dalawanghadlang ang

hindimatatagumpayan ng online class at ito ay ang mahinana internet sapilipinas,

dahilditohindigaanongnakakasabay ang mga mag aaralsakanilang online naklase

at ang pangalawa ay ang mahihirap, dahilditohindinilamabigyan ng kanilanganak

ng sarilingselpon.

LentengTeoretikal

Ang pinanghahawakangteorya ng pag-aaralnaito ay Para kay Jean Piaget

sakanyangteoryangConstructivism Learning Theory (Kneller, 1998) ang

teoryanaito ay tumutukoysamgaestudyantena kung saan ang bawatindibidwal ay

natututosaiba’tibangpamamaraan ng sarilingpagkatuto. Ang trabaholamang ng

 20

mgagurorito ay ang magbantay at gumabaysakanilangmgaestudyante. Hindi siya

sang ayonsatradisyonalnapamamaraan. Sinasabiniyang ang bawat mag-aaral ay

dapatnamalinang ang kanilangkognitibongaspekto. Naniniwalasiyana mas

magigingepektibo at makatotohanan ang pag-aaral kung gagamit ang mgaguro

ng mgamakabagongteknolohiyasapagtuturo para mas mapaunlad ng estudyante

ang kanyangnatututunan.

Ang sentralnaideya ng constructivism ay nagtatayo ng

bagongkaalamansapundasyon ng dating pag-aaral. Ang naunangkaalamangito

ay nakakaimpluwensyasa kung ano ang bago o binagonakaalaman ng

isangindibidwalnamagtatayomulasamgabagongkaranasansapagkatuto (Phillips,

1995). Ang teoryangconstructivism ay nagsasaadna ang mga nag-aaral ay

nagtatayo ng kahuluganlamangsapamamagitan ng aktibongpakikipag-

ugnayansamundo (tulad ng mgaeksperimento o paglutas ng

problemasatotoongmundo). Ang impormasyon ay maaaringnatanggapnang

passively, ngunit ang pag-unawa ay hindimaaari, sapagkatito ay

dapatmagmulasapaggawa ng mgamakabuluhangkoneksyonsapagitan ng dating

kaalaman, bagongkaalaman, at mgaprosesonakasangkotsapag-aaral. Ito rin ay

bumabataysaideyana ang mga mag-aaral ay

aktibongkalahoksakanilangpaglalakbaysapag-aaral, Ang kaalaman ay

itinatayobataysamgakaranasan, habangnagaganap ang mgakaganapan. Ang

mga nag-aaral ay bumuo ng mgaiskemaupangmaiayos ang nakuhanakaalaman.

Ang modelongito ay nakapaloobsapag-aaral ng mgateoryaninaDewy, Piaget,

Vygotsky, Gagne at Bruner.

 21

SinasabingrinsateoryangSituated Cognitive Learning Theoryna mas

natuto ang mga mag-aaralkapagsila ay nabibigyan ng

mgagawainnakanilangmaisasabuhaysaaraw-arawnilangpamumuhay at

magingsapag-aaplynitosakanilangmganalalaman. Dagdag pa ni Digby (2010)

sakanilangteoryana Jean Lave: The Situated Learning Theory, nanakapokus ang

teoryanaitosasocio-cultural setting at action ng isangindibidwal, imbesnasasarili

ng isangindibidwal. Nagbabago ang isangindibidwal base

sakanilangpartisipasyonsaisangkomunidad at ang kanilangpagkatuto ay

nakabasesaimpak ng kanilanglebel ng partisipasyonsaisangkomunidad.

Cognitive ay isangaktibongistilo ng pag-

aaralnanakatuonsapagtulongsaiyonamalaman kung paano I-maximize ang

potensyal ng iyongutak. Ginagawanitong mas madali para saiyonakumonekta ng

bagongimpormasyonsamgamayroonnangmgaideya kung kaya’tpinalalalim ang

iyongmemorya at kapasidadsapagpapanatili, Ang kakayahan ng mgaproseso ng

kaisipan ng utaknatumanggap at mapanatili ang impormasyonsapamamagitan

ng karanasan, pandama at pag-isip ay kilalabilangkognisyon.

Mayroongisangbatangsangay ng sikolohiyanakilalabilangnagbibigay-malay, Ito

ay ang pag-aaral ng panloobnamgaproseso. Ito ang

mgabagaynanangyayarisaiyongutak, tulad ng pag-iisip, paglutas ng problema,

pang-unawa, at iba pa.

Cognitive ay naiintidihannanagmulasamgakakulangan ng

mgateoryangpag-aaral ng pag-uugali ng mahigpitnapampasiigla at

pagsasanaysapagtugonupanglubosnamaipaliwanag kung paanonangyayari

 22

angpag-aaral. Petri at Mishkin (1994) ay tumtutukoysagawain ng

mgamananaliksiknasinaEdward Tolman, Wolfgang Kohler, at Ivan

Krechevskysapapelnaginagampanan ng mgainaasahan, pananaw, hangarin at

paggawa ng teoryanoongunangbahagi ng 1920s at

30sbilangmgapinakamaagangpag-uusisasapagsasaliksik ng

Cognitivist.Gayunpamanhanggangsa1950sna ang mgateorya ng cognitivist ay

nagsimulangmakakuha ng makikitanglakas at pansin.

Ang kahulugan at saklaw ng Cognitivist ay umunladsamganakaraangtaon,

ang mgamaagangpag-aaral ng kognisyon ay ginalugad ang aktibongpagkuha ng

kaalamannataliwassa mas pasibongdiskarte ng pag-aaral ng behaviorism

(Woolfolk, 2015). Ayon samgapinakahulingpananawniNewby (1994), ang

mgateoryangcognitive ay nakatuonsapag-konsepto ng pag-aaral ng mag-aaral at

tugunan ang mgaisyu kung paanonatanggap, naayos, naimbak at nakuha ng

impormasyon. Ang isangmodelongcognitivist, ay tumutukoysamgapakikipag-

ugnayansapagitan ng gumaganangmemorya. Isa

rinitongnakawiwilingteoryasapag-aaralnanakatuonsapag-iisip. Hinihikayat ng

kognisyon ang mga mag-aaralnaisipin ang tungkolsakanilangpag-

iisipbilangisangparaanupangmatulugansilang I-unlock ang isangimahinasyon.

KaranasangPagkatutosaPanahon ng Pandemya
 23

Talangguhitan 1. KonseptuwalnaBalangkas ng Pag-aaral

KABANATA 2
 24

Pamamaraan

Ang buongkabanatangito ay tumatalakaysamgaparaan at

disenyonaginamitsapag-aaral ng mananaliksik. Ito ay

nahahatisasumusunodnabahagi: pilosopikalnapalagay, kwalitatibongpalagay,

disenyo ng pananaliksik, mgakalahok ng pananaliksik, etikalnakonsiderasyon ng

pag-aaral, tungkulin ng mananaliksik, paglikom ng mgadatos, pagsusuri ng

mgadatos at pagtitiwalasakawastuhan ng pag-aaral. Binigyangdiin ang

pagsaalang-alangsamgapaniniwala moral upangmapangalagaan ang kapakanan

ng mgakalahok at maipakita ang

paggalangsakanilabilangmgakalahoksaisinagawangpag-aaral (Creswell,2007).

Pilosopikalnapalagay

Ang pilosopikalnapalagay ay binigyangkonsiderasyon ng akingpag-

aaralupangmatukoy ang mgaposiblengresultanadapatkongisaalang -alang.

Upanglubosnamaunawaan ang kabanatangito, ang mgasumusunod ang

buongnilalaman at mgadatosnito.

Ayon kay Creswell (2013) may

apatnapangunahingpalagaynakailanganisaalang-alang ng

mananaliksiksapagbuo ng pag-aaral: (1) ang ontolohiya, (2) epistemolohiya, (3)

axiolohiya, at (4) retorika.

 25

Ang ontolohiya ay pag-aaral ng kalikasan ng pagiging o pagkakaroon,

sinusubukanitonasagutin ang mgatanongnanagsisimulasaano?

Nararapatnayakapin ng mananaliksik ang ideyasamgamaramihangreyalidad at

pag-ulatsamgaitosapamamagitan ng paggalugad ng maramihanganyo ng

ebidensiyamulasaiba’tibangkaranasan ng indibidwal (Hatch, 2002).

Sa pag-aaralnaito, ipinalalagay ko bilangmananaliksikna maraming

suliranin ang mga mag-aaralsapagkatutosapanahon ng pandemya, isa narito ay

ang kakulangansagamit, tulad ng gadgets gamitsapag-aaral kaya nahihirapan

ang mga mag-aaralnamakisabaysapanahonngayon.

Ang epistemolohiya ay isa samgapangunahingsangay ng pilosopiyana

may kaugnayansaaspeto ng pagkuha ng kaalaman. Ang layuningito ng

pilosopiya ay naglalayongpagtuklas ng tunaynakahulugan ng kaalaman.Sa pag-

aaralnaito, pinili ko ang amingpaaralan ng The Rizal Memorial Colleges, Inc.

Dahil nasusubaybayan ko ang kaalamannanakukuha ng mga mag-aaral (Rubin

& Rubin, 2019).

Ang axiolohiya ay papel ng kahalagahansapananaliksik. Ang mananaliksik

ay kinakailangansakanyangpag-aaral at pag-ulat ng mgaito. Sa pag-aaralnaito,

tinitiyak ng mananaliksikna may solusyon ang problemangkinakaharap (Merriam,

2019).

Ang metodolohiya ay ang paraan o

prosesosinusunodsaisangpananaliksik, pag-aanalisa, paglilikom at pagsusuri ng

datos ay kasalisaprosesonito.Sa pag-aaralnaito, ang magigingkinalabasan ay

tinitiyak ko na ang mgasuliraninsakaranasangpagkatuto ngmga mag-aaral ng

 26

alssa senior high school sapanahon ng pandemya aymasolusyonan at mabigyan

ng kasagutan ang kanilangmgahinanainupangkanilangipagpatuloy ang

kanilangpag-aaral (Yin, 2019).

KwalitatibongPalagay

Ang kwalitatibongpananaliksiknaito ay penomenolohikal kaya

ipinapalalagay ko bilangmananaliksikna: Una ang mgakalahok ay

tutugonsamgatanongna may katapatan at samarangalnaparaan. Pangalawa, ang

mgainklusyonnakrayterya ay angkop kaya samgakalahoknanakararanas ng

parehongpenomenasapagtuturosapanahon ng pandemya.Pangatlo, ang

mgakalahok ay may taos-pusonginteressapaglahoksaakingpag-aaral at

walanghalong personal namotibo o interes (Hatch, 2002).

Disenyo ng Pananaliksik

Ang disenyosapag-aaralnaito ay kwalitatibo, Ang

kwalitatibongpananaliksik ay bataysapaglalarawan ng mgaobserbasyon. Ang

isangkwalitatibongparaan ay naglalarawan ng estruktura ng

mgakaranasanhabanginihahandognila ang kanilangsarilisakamalayan,

hindinakabataysateoryakundiito ay tumutukoysamgakaranasan ng

mgaindibidwaltungkolsakonsepto at penomenolohiya (Creswell, 2007).Ginamit

ko bilangmananaliksik ang kwalitatibongdisenyoupang mas maintindihan at

 27

maisagawa ang pag-susurisamgakaranasangpagkatuto ng mga mag-aaral ng

alssa senior high school sapanahon ng pandemya (Yin, 2019).

Ang kwalitatibongpananaliksik ay tumatalakaysapaggamit ng

kwalitatibongdatostulad ng mgapanayam, mgadokumento at

datosmulasapagmamasid ng kalahok at upangmaunawaan at ipaliwanag ang

mgapenomenasakapaligiran. Ginamitnito ang malalimnapag-aaral ng

mgamaliitnapangkat ng mgataoupanggabayan at suportahan ang pagbuo ng

mgapagpapalagay (Creswell, 2009).

Ang resulta ng kwalitatibongpananaliksik ay

deskriptibosahalipnaprediktibo(Qualitative Research Consultant Association,

2015). Sa pag-aaralnaito, ginamit ko ang palarawangnadatos(descriptive

data)upang ang pag-aaralnaito ay makakuha ng tiyaknadetalye at

iba’tibangkaalamanmulasamgakaranasan ng mgakalahok. Ang pagpili ng

deskriptibongmgadatos ay napakahalagangpamamaraan para sapagkuha ng

may kalidadnamgadatos.

Ang disenyoito ang napilinggamitin para saepektibongpagsasagawa ng

pananaliksik, sapagkatlayunin ng mananaliksiknamakapangalap ng

mgamahahalagangdatosmulasamgasalitangbinigkas ng

mgakalahoksapinalalimnapanayam. Isinailalim ang

mganakuhangimpormasyonsapuspusangpaggalugadnangmabigyan ng

angkopnakasagutan ang mgatanongnanakapaloobsapag-aaral (Creswell, 2009).

Bahagirin ng disenyo ng pag-aaral ang paggawa ng talatanungan o

interview guidenanaglalaman ng
 28

iba’tibangtanongkaugnaysamgakaranasansapagtuturo ng panitikansagitna ng

hamon ng pandemya. Ginamit ang

mgatanongnanagsisilbinggabaysapinalalimnapanayam. Ang

mgatanongnainihanda ng mananaliksik ay magkakapareho. Ito ay ginawa para

malaman kung tiyak, di-nagbabago at tunay ang mgatugon ng

mgakalahoksapinalalimnapanayamhanggangsapangkatangtalakayan (Creswell,

2012).

Ang disenyo ng pananaliksiknaito ay nagingbatayan ko upangmakakuha

ng mas malalimnapag-intindisakaransan ng mga mag-aaralsapagtuturo ng

kontekstuwalisasyon ng mg aralinsapanitikan.

Mga kalahok ng Pananaliksik

Ang purposive sampling ay isangnon-probability sampling

napamamaraan. Nangyayariitokapag ang mgaelementongnapili para sasample

ay piniliayonsapaghatol ng mananaliksikbataynarinsamgatiyaknakategorya,

pamantayan at katangian. Ang mgamananaliksik ay

madalasnananiniwalanamaaarisilangmakakuha ng

isangkinatawansapamamagitan ng paggamit ng

isangmahusaynapaghuhusgaayonsamgatanggapnangmgasimulain (Patton,

2015).

Ang mgakalahoksapag-aaralnaito ay mga mag-aaralnagalingsa

Alternative Leraning System (ALS) noongsila ay Grade 10 subalitsila ay

 29

kasalukuyang nag-aaralng Senior High School sapribadongpaaralang The Rizal

Memorial Colleges, Inc.Napili ko ang labinlimang (15) mgakalahoknaitodahilsila

ay nakatutugonsaakingmgakasagutan. Pito (7) sakanila ay lalahoksa in-depth

interview at ang walo (8) naman ay lalahoksa focus group discussion.

Upangmatiyak ang inklusyon ng krayteryasabawat mag-aaralnamulasa Senior

High School. Sila ang nagingkalahok para makamit ang layunin ng

pananaliksiknaitonamagalugad ang mgakaranasangpagkatuto ng mga mag-

aaralnaALS ng senior high school sapanahon ng pandemya.Sila po ang

akingpinilidahilsila ang pinakaapektadongmga mag-aaralsapanahon ng

pandemyadahiliba ang uri ng pagtuturosakanilasa Alternative Learning System.

EtikalnaKonsiderasyon ng pag-aaral

Pangunahingpakaysaakingpag-aaral ay ang mgakaranasangpagkatuto ng

mgamga-aaral ngALS ng senior high school sapanahon ng pandemya kaya

nararapatlamangnaunahin at isaalang-alang ang kanilangseguridad at

kapakananupanghindimawala ang kanilangpagtitiwalasa akin. Ang

mgaetikalnapamantayansapagsagawa ng pag-aaralnaito ay ang

mgasumusunod: respetosamgatao, beneficence at katarungan (Belmont Report,

1979).

Bilangmananaliksikako ay sumasang-ayonsasinabini Graciano (2010)

nanapakahalag para saisangpag-aaralnamaipakita ng isangtagapagsiyasat ang

pagsaalang-alangsapaniniwalang moral at etikal. Isinasaalang-alang ang

 30

nararapat para samgakalahoknangsagayon ay hindimakaapak o makasira ng

dignidad ang akingginawangpananaliksiksakanilabilang mag-aaral. Inalam ko

ang kanilangmgahindidapatgawin at inunawa ang kanilang gusting

mangyarinapaborsakanilabilangakingmgakalahok.

Ang respeto ay nagsasaadna ang mgakalahok ng pananaliksik ay

dapatnatratuhinbilangnagsasarilingkalahok. Ibigsabihinsila ay Malaya, may

kakayahangpangalagaan ang sarili, bigyan ng sapatnaimpormasyon at may

kakayahanggumawa ng pasya. Ang prinsipyongito ang siyangbataynsainformed

consent (Creswell, 2007).

Sa pag-aaralnaito, ako ay gumawa ng lihampahintulot(informedconsent)

para samgakalahokupangpormalnamaitala ang layunin ng akingpag-aaral. Ito ay

naglalaman ng mgapaliwanag at nagbibigay ng buongimpormasyon at proseso

ng akingpag-aaral, nanagtataglay ng mgaposiblengpanganib at desisyun para

sakanilangsarili kung sila ay sasali o hindi. Kasalisapahintulot ang karapatan ng

mgakalahoknatumigilsapagsalisapag-aaral, ang pokus ng pag-aaral at ang

mgagawaingisinagawa, mgapahayagtungkolsapagigingkumpidensyal at ang

lagda ng mananaliksik at ng kalahok. Tinitiyak ko rinna ang mgakalahok ay

boluntaryongsasali at hindinapilitanlamang.

Ang pangalawangprinsipyo ay ang

benefiecencenatumutukoysapagpapahalagasamgakalahok, masiguro ang

kanilangbuongkatauhan, limitahan ang posiblengbenepisyo ng pag-aaral at

limitahan ang posiblengkapamahakansapagitan ng mananaliksik at ng kalahok.

 31

Upangmakamit ang beneficencesaakingpananaliksik, sinunod ko ang

pangalawangprinsipyonasiyangdaanupangmaiwasan ang panganib at

magingpantay ang lahat. Ang benepisyo ng pag-aaralnaito ay

naghahangadnamakatulongsamga mag-aaral ng

RMChinggilsakanilangmgakaranasansapagtuturosapanahon ng pandemya. Ito

ay makapagbibigay ng solusyon at

tulongsakanilaukolsakanilangmgahinanaingmulasanasabingpananaliksik at

mgakaranasanmaaaringmakuhamulasapartisipasyon o

sapagkakataongmakagawa ng mabutisakomunidad o makatanggap ng

pagpapahalagasaiba (Creswell, 2007).

Sa pananaliksiknaito ang mgakalahok ay may

mahalagangtungkulinsapananaliksikdahilsila ang

sentrosapagtuturongayonsapanahon ng pandemya. Sa

pamamagitannitonatugunan ng mga mag-aaral ang

kanilangmgapangangailangan at napadali ang kanilangpagkatuto. Tinitiyak ko

rinna ang resulta ng pag-aaralnaito ay magigingpositibo at

magbibigaybenepisyosamga mag-aaralsakanilangpag-aaral.

Ang panghulingprinsipyo ay katarunganna kung saan ay ipinaalam ko

samgakalahok ang kinalabasan ng akingpag-aaralupangsilarin ay magingbahagi

at magkaroon ng kaalamanmulasamganakalapnamgadatosna may

kaugnayansakanilangsarilingpananaw.

Lahat ng pag-uuri at pagpili ng mgakalahoksakabila ng kanilanglahi,

kasarian, edad, at iba pa ay pantay-pantay. Ang pagkakaroon ng

 32

posiblengkapahamakan at benepisyosapag-aaral at ang mgakalahok ay

nararapatnaisalisamgadahilanna may kinalamansamgakatanungan ng pag-aaral

at mgapalagay (Cruz, 2017).

Gaya ng naimungkahi, tiniyakkong ang mgakalahok ng pag-aaralnaito ay

pinilinangmaayos, Sa kwalitatibongpag-aaral, ang karapatan ng mgakalahok ay

malayamulasahindikanais-naisnapaglalathala at pagsisiwalat.Lahat ng

datosnanakalapsapag-aaral ay nanatilingpribado at

kumpidensyalhanggangsakatapusan. Ito ay nangangailangan ng

makatwirangalokasyondala ng panganib at mgabenepisyobilangresulta ng

pananaliksik. Ito ay napakahalagaupangkilalanin ang mgakontribusyon ng

mgakalahokbilangpangunahinghanguan ng mgadatosukolsapag-aaral (Dalanon,

2020).

Tungkulin ng Mananaliksik

Ang tungkulin ng mananaliksiksaisangkwalitatibongpananaliksik ay

napakahalagangisaalang-alang para

samatagumpaynapagsisiyasatsaanumangsuliraninpanlipunan.

Pangunahingtungkulin ko bilangmananaliksik, ay ang

pagsunodsamgaprinsipyonginilahadni Creswell (2013) nanagsasabing ang

kwalitatibongpagsisiyasat ay nangangailangan ng mananaliksiknahanda para

saisangmalawaknapanahon para sapangangalap ng datos at higitsa lahat, taga-

initsadatosnanakalapmulasamgakalahok at

inaasahangnapanatilingkumpedensyal ang mgaito.

 33

Pananagutankongpangalagaan ang anumangtugonsaginawangpag-aaral at

italanangwasto ang mgatugonbataysamgakatanunganginilahad. Ang

katumpakan ng mgaitinala ay nagpapatunaysakabisaan ng pag-aaral.

Bilangtagapanayam, isina-alang-alang ko ang

pagdatingsatamangorasdala ang mgakagamitangkinakailangansapagsagawa ng

panayam at pagiginghandasaisipanupangmakakuha ng

mgakatanunganhindinapaghandaan kung kinkailangan.

Bilangtagapagtala, inilista ko ang mgakasagutan ng

mgakalahoknangwasto at tama. Hindi akomagdadagdag at

hindirinmagbabawasanmulasamganakuhangimporamasyon. Kung ano ang

datosnamakukuhasa ko saakingpagsasaliksikito ay ituturingna confidential at

hindipwedengilabas ang kaanyuhan ng akingmgapartisipante.

Bilangtagapagsalin, isasalin ko sawikang Filipino ang mgakasagutan ng

mgakalahok at ibinigaysanakatalagangdalubhasasapag-aaral ng

kwalitatibongpananaliksik para sapag-analisa ng

mganakalapnadatos.Subalitsaakingpaglalahad ng buongresulta, isasalin ko

sawikang Filipino ang lahat namgadatosnana record saibangwika.

Bilangtagapagsuri, ako ay humingi ng tulongsaakingtagapagsuri ng datos

at saakingtagapayoupangmakita at magingmaayos ang

mgatemabataysamgasagot ng mgakalahok. Sinuri ko ang mgadatosnanakalap at

bumuo ng mgawastongtemamulasamgaresulta. Ang lahat ng temangnabuo ay

binigyan ko ng interpretasyonupanglubosnamaunawaan ng mgamagbabasa.

 34

Hindi kailanmankakikitaan ang mananaliksik ng pagkiling.

Kailangangihiwalay ang Pansarilinginteres at sarilingpagpapakahulugan

(Plummer, Stanley & Wise 1993). Kaya, ang akingpangunahingpapelsapag-

aaralnaito ay ang pagkakaroon ng tiwalasamgakalahoksabuongproseso ng

pangangalap ng datos at ang pagiginginteresado ko

saanumangtugonnakanilangibaba. Ang pagtatag ng tiwalasaakingmgakalahok ay

isangmahalagangbagay para sa akin nakunin ang

tunaynamgasagotmulasakanila.

Paglikom ng mgaDatos

Sa kwalitatibongpananaliksik, hindinakinakailangangmakuha ang

mgadatosmulasa lahat ng mgataosakomunidad. Nagingbatayan ko ang

limangsistematikonghakbangsapaglikom ng mgadatosnaiminungkahini Creswell

(2012).

Unang-una, ang pagkuha ng

pahintulotmulasamgaawtoridadnamaaaringkasangkotsapag-aaral. Ito ay bahagi

ng etikalnaproseso at dapatkongisaalang-alang at sundinbilangmananaliksik.

Kumuhaako ng sulatmulasaDekano ng GradwadongPaaralan ng The Rizal

Memorial Colleges, Inc. at dahil ang pag-aaralnaito ay

tungkolsamgakaranasangpagkatuto ng mga mag-aaralnaalssa senior high

school sapanahon ng pandemya, hiniling ko ang pahintulotsapaaralang The

 35

Rizal Memorial Colleges, Inc. para sapahintulotupangmaisagawa ang pag-

aaralsakanilangpaaralan.

Pangalawa, ang pagpili ng mgakalahoksapananaliksik, ang mgakalahok

ay pinilibataysahinihingi ng pag-aaral.Upangmaisagawa ang pag-

aaralsakanilangpaaralanpinaunawa ko sakanila ang kahalagahan ng

kanilangpartisipasyon. Lahat ng mgapaunawatulad ng kanilangkarapatang mag

withdarwbilangpartisipante ay binigyangdiin.

Pangatlo, ang pagpili ng mgakalahoksapananaliksik. Ang mgakalahok ay

pinilibataysahinihingi ng pag-aaral, kinakailangangsila ay labing-

walonggulanghanggangdalawampongtaonggulangna nag-aaralsaRizal Memorial

Colleges, Inc. May sampunglabin-limang (15) kalahok para sapag-

aaralnaitonalalahoksapamamagitan ng in-depth interview at focus group

discussion.

Pagkataposnito, personal akongnakipag-ugnayansamgakalahokkasabay

ng pagbibigay ng pormalnaliham-pahintulotbilangpagpapabatidnabahagisila ng

pananaliksik. Gayundin, nagbigayako ng lihamsapunongguro ng

mgakalahoknakasalisaakingpananaliksik. Sila ay may kusang-

loobnanagdesisyon kung naisnilangmagingbahagi ng pananaliksik. Kasama

sahakbangnaito ang oryentasyonbilangpagtalaga ng takdangoras at lugar kung

saanisinagawa ang panayam.

Pang-apat, sayugtongito ay ipinabatid ko samgakalahokna ang

nagigingpanayam ay itinala at kailangang-itranscribe.Ipinangako ko

samgakalahoknapangalagaan ko ang kanilangpagkakakilanlansapamamagitan

 36

ng paggamit ng mgaalyas o ibangkatawagan at ang kabuuan ng

mgaimpormasyon at gamitinlamang para sapananaliksik. Ipinaliwanag ko

rinsakanila ang paraan ng pagdokumento ng kanilangmgatugonnagamit ang

cellphone recording, pagkatapos ay isinalinitosausapangparaanupangpatunayan

ang kaangkupan at kabisaan ng resulta.

Pagkataposisagawa ang pinalalimnapanayam at nakuha ang

mgadatosmulasakasagutan ng akingkalahok, isinalin ko ang

kanilangmgakasagutansaparaang verbatim. Humingiako ng

tulongmulasaakingtagapayo at samgaekspertoupangmaiwasto ang mgatema.

Sa hulinghakbang, isinaalang-alang ko ang

etikalnamgasimulainhabangnagsagawa ng pag-aaral. Ang pagigingsensitibo ng

mananaliksiksahamon ng pagsunod ng sistematikongparaan ay

isangmabutingsimulainsapagkakaroon ng isangorganisadongpag-aaral.Ang

hakbangnaito ay ayonsaideyani Patton (2015), na ang mgakalahok ng

kwalitatibongpananaliksik ay dapatalamnanghusto ang

kanilangpartisipasyonsapangkalahatangtalakayan.

Pagsusuri ng mgaDatos

Ayon kay Saldaǹa (2009), ang kwalitatibongpag-aanalisa ng mgadatos ay

nangangailangan ng malawaknaprosesobataysapilosopikalnainterpretasyon.

Nabanggitsadisenyo ng pananaliksikna ang kwalitatibongpag-aaralnaito ay

gumagamit ng mgapangungusap at talatasapagsusuri ng

mgadatosnakaibasakwantitatibongpag-aaral.
 37

PagtitiwalasaKawastuhan ng Pag-aaral

Sa kwalitatibongpananaliksik, upangmatugunan ang kredibilidad ng

pag-aaral, ang pagtitiyaksakawastuhan ay akingpinahalagahan. Para

samgadalubhasanasina Lincoln at Guba (1985), ang pagtitiwalasakawastuhan ay

kinabibilangan ng apatnapamantayangnangangailangangPagtuonan ng

atensiyon; halagasakatotohanan (para sa credibility), pagiging-akma (para sa

transferability), hindipagbabago (para sa dependability) at neutralidad (para sa

confirmability).

Transkripsyon

Pagbuo ng mgakahulugan

Kategorya, Pag-klaster ng
mgatema

TematikongPagsusuri

Depinisyon ng mgaTema
 38

Pagkakaltas ng Resulta

Balidasyon ng mgaResulta

Talangguhitan 2. AnalitikalnaBalangkas ng Pag-aaral

Ang tunaynahalaga ng pag-aaral ay makikitasa credibility nito. Ang

credibility ay isangpagsusuri kung saan ang mganatuklasansapananaliksik ay

kumakatawansaisangmaaasahang haka-hakanginterpretasyon ng

datosnainilabasmulasaorihinalnadatos ng mgakalahokayon kina Lincoln & Guba

(1985). Upangmatugunan ko ang credibility, paulit-ulitnatanong at member

checking.

Ang paulit-ulitnapagtatanong ay naglalayongberepikahin

angmahahalagangkonsepto at

kasagutannanagamitbilangpagtukoysakawastuhan ng mganakuhangresultaayon

kina Lincoln at Guba (1985). Sa akingpananaliksik, ang paulit-ulitnapagtatanong

ay isangbatayansapagkuha ng mahahalagang result ana may

 39

kaugnayansaakingpananaliksik at sapamamagitan din nitotinanggal ko ang

mgakasagutannahindiangkopsaakingpag-aaral.

Ang member checking ay isangpamamaraanupangmatiyak ang credibility

at upang mas higitnamasuri ang buod ng proseso ng pag-

intindisamgadatospatinarin ang mgaresulta (Lincoln & Guba, 1985).

Sa akingpananaliksik, pagkataposkongnakuha ang lahat ng datos at

naisalin ang mgaito, tiniyak ko rinnanabigyan ng pagkakataon ang mgakalahok

nap ag-aralan kung tama ang impormasyonnaibigay at upangmasiguro ang

kredibilidad ng resulta ng pananaliksik. Sa pamamagitan din nito, nasiyasat at

naberipika ang katumpakan ng kanilangmgapahayag. Ang tiwala ay

isangmahalagangaspeto ng kredibilidadsapag-aaral.

Ang transferability ay maipapakitana ang mganatuklasan ay

naangkopsaiba pang mgakonteksto. Ang pagbibigay-

diinsakaragdagangimpormasyon ay mahalagasapagsasagawa at paglilipat ng

datosnamagagamitsaiba pang mgakaugnayannapananaliksik. (Creswell, 2013).

Upangtugunan ang transferability sapag-aaralnaito, isinama ko

saapendiks ang ilansamgadokumentosapag-analisa ng datos. Ito ay

nagkaloobsaibangmgamananaliksik ng posibilidadupangilipat ang

mgakonklusyon o rekomendasyonbilangmgabatayan para sakaragdagangpag-

aaral.

Ang dependability ay pagtatalasamgakalida ng

mgapinagsamangprosesosapangangalap ng datos, pagsusuri ng mgadatos at

phenomenal napagpapaliwanag (Creswell, 2013). Binigyan-diinnina Lincoln at

 40

Guba (1985) ang kalapitan ng credibility at dependability. Ayon sakanila, ang

demonstrasyon ng credibility ay nagbibigay ng kahalagahansapaniniguro ng

dependability. Ito ay makakamitsapamamagitan ng “overlapping methods’,

kagaya ng pinalalimnapanayam.

Sa akingpananaliksik, binigyang-halaga ko ang dependability

sapamamagitan ng paglalahadsa lahat ng

detalyesaprosesongakingginawaupang mas higitnamaintindihan ng susunod

pang mananaliksiknamagsasagawa ng pag-aaralna may

kaugnayansaakingpananaliksik. Akin ding ginamit ang “overlapping method”

kagaya ng pagsasagawa ng iba’tibangpamamaraansapangangalap ng

datostulad ng pinalalimnapanayamgamit ang interview guide question at

pagsasagawa ng trayanggulasyonsamgadatos.

Panghuli, ang confirmability ay tinatawag ding auditability. Ito ay

isangsukatan kung gaanotumutukoysaantas ng neutralidad o ang lawak kung

saan ang mgaresulta ng pag-aaral ay inihugis ng mgakalahok at

walangpagkiling, motibo at interes. (Cohen & Crabtree, 2008) Ang confirmability

ay isangsukatan kung gaanokabuti ang resulta ng pananaliksiknasuportado ng

mgadatosnanakalap (Lincoln & Guba, 1985).

Ang detalyadongpaglalahadsamgaprosesongginawa ay nagbibigay ng

mas malinawnapagkakaintindi kung paanonakalap ang

mgadatossaakingpananaliksik. Ang pinakamahirapsaproseso ng confirmability ay

ang tinatawagna audit trail, ito ay nagpapahintulotsamgamambabasanamalaman

 41

ang pagkasunod-sunodnaprosesonaginawasapananaliksik at ito ay ayon kina

Guba at Lincoln (1985).

Sa akingpag-aaral, tiniyakkongnakuha, naligpitnangmaayos at ligtas ang

mgadatosnaakingnakalap. Dagdag pa, sapanahon ng

pangangailangantinitiyakkongmadaliitongmakita at maiwasto ng mgatagasuri ng

akingtesis at ng akingtagapayo. Ang bawatinterpretasyon at konklusyon ng

pananaliksik ay malinawkongnailatagupangmaisaalang-alangito ng

mgakinauukulan.

KABANATA 3

Mga Resulta

Nakapaloobsakabanatangito ang mgatugonsamgakatanungan at ang

mgapaliwanagsamgatugonsapamamagitan in-depth interview. Ang resulta ay

nagmulasamgaopinyon at pananaw ng mgamag-aaralnamulasa Alternative

 42

Learning System (ALS) at kasalukuyang nag-aaral ng senior high school. Ang

mgakaugnaynapag-aaral ay inilagayupangmaunawaan ang

mgatinalakaynatugon.

Mga karanasangpagkatuto ng mga mag-aaral

Basi sapagsusuri ng mgatugongalingsamgapartisipante kung “ano-anu

ang mgakaranasangpagkatuto ng mga mag-aaralnagalingsa alternative learning

system sapanahon ng pandemya”, ang mgakalahok ay

nagpapahiwatigsakanilangmgatugontungkolsakanilangmgakaranasansapagkatut

osapanahon ng pandemya.

Walangsapatnakoneksyonsa internet. Sa akingpagsusuri ng

mgatugontungkolsakanilangmgakaranasansapagkatutosapanahon ng

pandemyanaitalamulasamga senior high school namga mag-aaralnagalingsa

alternative learning system ang

sumusunodnamgakasugatannanakapaloobsatemangangkopsakatanungam.

Ayon samgapartisipante sap ag-aaralnaito maraming dahilan kung

bakithindimasyadongnasiyahan ang mga mag-aaralsakanilangibat-

ibangkaranasan at kadahilanan. Dahil dito ang mgasumusunodnamgakasagutan

ay naitala.

Basi po saakingkaranasansa online class

sapanahon ng pandemyanapakahirap po kasi wala
po kamingsapatna internet connection. Minsan po
pag kami ay papasoknasa link hindi po maiwasanna
ma late po kami kasi hihintayin pa po naming maging
stable ang internet connection. (P_02)
 43

Para po sa akin napakahirapmagingisang mag-

aaralsapanahon ng pandemya. Ako po ay galling sa
Alternative Learning System (ALS) kung kaya
maramiakongna encounter dirosa Rizal Memorial
Colleges nahindi ko naranasannoongako ay nasa
ALS. (P_07)

Para po sa akin ang uri ng

karanasannaakingnabatidditosa Senior High School
ay ang pagkakaroon po ng tinatawagnating blended
learning. Noongnasa ALS pa ako modular po kami at
isangbesesbawat lingo lang po ang amingpasukan.
Hindi po akomasyadongmagalingsa computer kasi
hindi pa po uso ang computer noon. Forty-Five (45)
years old napoako at
kasalukuyangkasambahayditosa Davao City. Lubos
po akongnahirapansa online class kasi may trabaho
din po ako. (P_01)

Ang uri ng karanasannaakingnabatidhabangako

ay nasa senior high school ng Rizal Memorial
Colleges ay ang pagkakaroon ng mahinang signal
ditosaaminglugar. Ako po ay nakatirasaBaracatan,
Toril, Davao City. Gusto ko manglumahoksa online
class subalithindi ko magawadahilwala po
kamingsapatna internet connection sabahay. (P_04)

Bilangisang mag-aaralnanagtapossa ALS lubos

po akongnahirapansapagpasok ko sa RMC lalong-
lalunangayonnamayroong COVID 19 saatingbansa.
Aking ma konsiderana ang internet connection ay
napakahalagangayondahilito ang magbibigaysaatin
ng daanupangmatutosaatingpaaralan.
Subalitgustohin ko mangmatuto ng
sapatwalakamingkakayahan kasi piso wi-fi lang po
ang akinggamitupangmaka online. (P_06)

Kung akingbabanggitin ang uri ng karanasan

meron akosakasalukuyangsitwasyoniyon ay ang
pagkakaroon ng mabagayna internet connection
ditosaaminglugar. Unang araw pa lang sa orientation
ditosa RMC pinaalalanasa amin ng aming adviser
nakailangang may sapatnainertnet connection
upangmakasalisa online class. Dahil
saakingkagustuhanna mag online class naki connect
po akosa internet saamingkapitbahay. Ayoko po
talaga mag modular kasi walaakongmatutunan.
(P_03)

Ako po ay matandanangunithindiakonawalan ng
pag-asanamakapagtapos ng pag-aaral kaya nag-
 44

enrol po akosa ALS. Maramiakongkaranasansa ALS

nahindi ko maranasanditosa RMC tulad ng modular
kami sa ALS isangbesesisanglinggo lang ang
amingpasokperoditosa RMC araw-araw po at
kailangang may sapatna internet
coonectionupangmakasalisa online class. Mahirap po
talagapagwalangsapatna internet connection. (P_05)

Hindi naminlubosmaisipnananditona kami

ngayonsa RMC. Pinili po naming dito mag senior high
school kasi binibigyan po ng RMC ng halaga ang
bawat mag-aaral. Subalitgustohin man naming
makilahoksa online class ngunitwalakamingsapatna
internet connection. Sa ngayon blended learning po
ang uri ng pagkatutonaginamit naming. Kung
malakas po ang signal mag online po kami
ngunitminsangumagamit din po kami ng
modyulupangmaipasa po naming ang
amingmgaasignatura. (FGD_04,06,07 & 08)

Ayon saulatniOrpilla (2020) Itinuturing ng Department of Education

(DepEd) namaganda ang nagingtakbo ng unanglinggo ng pagbabalik ng

klasesamgapampublikongpaaralansabuongbansa.Pero, inamin naman ng DepEd

nahindi raw talagamaiiwasannamagkaroon ng ilangmgaproblemalalopa’t

distance learning ang ipinatutupadnasistema ng edukasyonngayonsaharap ng

coronavirus pandemic.Sa isang virtual briefing, sinabini Education Usec. Tonisito

Umali, pangunahinsakanilangmganatanggapnareklamo ay ang mahina o

hindikaya’ykawalan ng internet connection ng mga mag-

aaralsailangmgaeswkwelahan para sakanilang online class.

Maging ang problemasapagkuha ng mga modules ay kabilang din

aniyasamgahinaingnanakakaratingsakanilangmgatanggapan. Sa kabilanito,

siniguroni Umali nagumagawana raw ng paraan ang kagawaran para maisaayos

ang naturangmgaproblema, lalonasaisyu ng internet connectivity (Ardiza, 2011).

 45

“Inutusan po [ni Sec. Leonor Briones] ang tamang strand namin, ang ICT,

ang aming undersecretary, mga assistant secretaries, at mga directors to closely

coordinate with [DICT],” wikani Umali.Bataysapinakahulingdatosmulasa DepEd,

nasa 24.83-milyon nangmga mag-aaral ang nag-enroll samgapampubliko at

pribadongpaaralansabuongbansa.Sa nasabingbilang, umabotnasa 22.6-milyon

ang mga enrollees sa public schools, na mas mataasnangbahagyakumparasa

22.5-milyon noongnakalipasnataon (Philippine Daily Inquirer, 2020).

Ang mga mag-aaralnakumukuha ng mga online naklase ay

maaaringmagplano ng kanilangorassapag-aaralsakanilangsarilingiskedyul.

Maaarisilanggumanakapagsila ay may pinakamaramingdami ng enerhiya,

maagangumaga o hulina ng gabi. Ang mga mag-aaral ay hindikailangang mag-

commute sa campus, kaya makatipidsila ng oras at makapag-aralkahitsaannila

gusto. Hindi rinnilakailangangmakaratingsasilid-aklatandahil ang

mgamateryalessakurso ay lagingnaa-access sa online, kaya'tnakakatipidsila ng

mas maraming oras. Ang mga mag-aaral ay maaari ring

matutosakanilangsarilingbilis at mag-aralayonsakanilangkagustuhan. Para

samgakadahilanangito, ang edukasyonsa online ay ang perpektongpagpipilian

para samga mag-aaralnakailangangbalansehin ang kanilangtrabaho at

mgapangakosapamilya (Orpilla, 2020).

Pagsanggunisamgaguro. Akingnaitala ang

temangdapatsumanggunisamgaguro kung

mayroonghindimagandangpinagdaanan ang mag-aaral.

Akingnatuklasannanapakahalaganaipaalamsamgaguro ang
 46

anumangpinagdaanan ng mag-aaralupangmabigyankaagad ng lunaslalung-

lalunasapanahon ng pandemya. Ang mgasumusunod ang

angmgatugonnaakingnaitalaayonsaakingpagsisiyasat.

Kapagako po ay nakaranas ng
kalituhansaakingpag-aaralsa RMC lagi po
akongsumasanggunisaakingmgagurolalong-
lalunasaakingsilidtagapayo. Halimbawa po
walaakong internet connection saoras ng amingklase,
palagi ko pong ipinaalamsaakingguroupangmabigyan
po ako ng konsiderasyonnamakapagsumite kung
magandana ang aking connection. (P_02)

Lahat po ay
akingginagawaupangmakapasasamgaasignaturanaa
kingkinukuha. Ang
pinakamabisanggawinupanghindiako ma
markahannalumilibansaklase ang
pagbigaualamsamgaguronahindimakaapsoksakadahi
lanang mg problemasa internet or di
kaya’ysakalusugannaaspeto. Ako po ay COVID 19
survivor, nagkaroon po ako ng diagnosis
noongnakaraang Abril sataongkasalukuyan. Hindi po
akonakapasoksaklase kasi wla pong internet
connection saaking facility. Ang ginawa ko po ay
humingiako ng konsiderasyonsaakingmgaguro at
lahat po sila ay nagbigay ng palugit kung kalian ko po
ma sumite ang takdangaralinnakanilangbinigay.
(P_04)

Marami po
akongkaranasangnapagdaanansapanahon ng
kagipitandahilako po isang working student.
Subalithindi ko po binigyangpansin ang
akingsitwasyonnanahihirapannasaakingakingmgaklas
elalung-lalunangayonsapanahon ng pandemya.
Nasunugan po kami noongAugosto 2020,
napakahirap po ng akingdinanassubalit ang lahat ng
kahirapan ay napunannoongnagbigay ng tulong ang
akingbutihingsilidtagapayo. Mulapinasyal,
emosyonalnaaspeto ay pinadama ng akingguro.
Naka recover akosaakingmgakulangnamga
requirements kasi binigyanako ng special tasks ng
akingmgaguro. (P_07)

Sa amingkalagayanbilang mag-aaralna galling

ALS ay napakahirap po dahilkaramihansa amin ay
 47

mga working students po. Nagpapakatatag po kami

upangmairaos ang amingpag-aaral. Sa
panahonnitongpandemya, napakarami pong
mgabagaynadapat naming unahin, subalithindi po
naming isinangtabi ang amingobligasyonbilang mag-
aaral. Ang amingmgaguro ang
amingkaagapayupangamingmaipasa ang
amingmgaasignatura.
Lubosakongnagpasalamatnanapakabait ng
mgagurosa RMC senior high school kasi palagi
nilakaminginiintindi kung kami ay may
mgapangangailangan. (FGD_ 01 & 05)

Ang mgakabataan ay nagkakaiba-iba ng mgakaranasansapag-aaralsa

online sapaaralanhabangnagtatagosalugar. Ang ilangmgakabataan ay

walangisangpribadongsilid kung saanmaaarisilangdumalosamgaklase ng Zoom,

ang ilan ay walangmga laptop o wi-fi upangmakumpleto ang mgatakdang-aralin,

at ang ilangpakikibakasakakulangan ng pakikipag-ugnayansalipunan. Kung ang

isang mag-aaral ay may ganitongkaransanmaaari pong

sumanggunisakanilangmgaguroupangmalutaskaagad ang problema (Orpilla,

2020).

Ang totoo, ang pag-aaralsa online ay simplenghindipareho. Ang mga mag-

aaral, para sakaramihan, ay sinanaynamatutosaisangsilid-aralan. Ang iba ay

samga social media aaral: pinakamahusaynanatututosa tabi ng

amingmgakapantay at may higit pang mgaorganikongpag-uusapnang personal.

Habang ang mgaguro ay maaaringgumamit ng mga tool sa online

sakanilangmgaklasebago, ang buongpaglipat ng online ay nag-aalis ng

maraming mga mag-aaral ng kanilanglikasnalakassasilid-aralan:

kanilangmgaguro at mgakapantay (Palomo, 2021).

Ayon kay Gavilan (2020) kung isangsilid-aralan ng Zoom, isang video, o

simplengpagtatalaga, maraming mga mag-aaral ang hindinakakakuha ng

 48

kailangannilangmalaman. Ang isang mag-aaral ay nagbahagina ang

ilangmgapaksa, tulad ng matematika at kimika, ay

pinakamahusaynanatutunansatao, kapag ang mga mag-aaral ay

maaaringmagtanongsamgakapantay at guronanililinaw ang mgakatanungan. Ang

pag-aaralsa online ay nangangahulugangnaghihirap ang

kanyangmgamarka. Mas mainamna ang gabay ng guro ay

palaginghandaupangkaagadmabigyanglunas ang hindimagandangnaranasan.

"Paaralan," aniya, "ay hindinakakaramdam ng totoo." Nai-disconnect

mulasamgakapantay at guro, nahihirapansiyanghanapin ang

motibasyonnamatapos ang taon.Hindi siya nag-iisa. Ang mga mag-

aaralnaamingnakipag-usap ay ibinahagina ang pagpuntasapaaralan, nakikita

ang mgakaibigan, nanasamgakoponansapalakasan at nakikita ang

mgaguronanakatulongsapag-udyoksakanila. Mulananglumipat ang paaralansa

online, nagpupumilitsilangmaihatid ang motibasyonnadumalosamgaklase at

kumpletongmgatakdangaralin. In-person napakikipag-ugnaysabagay - ang

teksto, video call, at mgapakikipag-ugnaysa online ay walangkapalit para makita

ang mgataonang personal. Kabilangdito ang mgatagapayo ng kagalingan

(Gavilan, 2020).

Pagsalisa online class. Sa panahonnatinngayonlumawakna ang

kaalamannatinsamgateknolohiya, kadahilanannito ang

pagkaramingmganabuonamgabagay. Dahil sainbensiyonnanabuo ng

mgatagainbentor ay nagingmadali at mabilis ang pang araw-

arawnatinnapamumuhay. Isa samgabagaynanaimbento ay ang Internet na kung

 49

saanmahalagaitosamga mag-aaralsakanilangpaglahoksa online class,

dahilnabibigyan ng madalinasolusyon ang mgabagay-bagay. Ang pag-aaral ay

isa samgabagaynanabigyan ng malakingtulong ng Internet,

ngunithindilamangmga mag-aaral ang nangangailangan ng Internet patinarin ang

mgataong nag tatrabahosamgaopisina (Nieto, 2020).

Ayon saakingpagsisiyasat, ang mgatugonsamgakatanungan

“anongsitwasyon ang iyong ma konsideranamahalagasapagkatutosapanahon ng

pandemya” ay nagtala ng mgakasagutangangkopsatemang “pagsalisa online

class”. Ang mgasumusunod ay ang mgatugon ng mga mag-aaralsa senior high

school.

Para po saakingsarilingpananawbilang mag-

aaralsa senior high school ang pagpasok po
saklasesapamamagitan ng online naklase ang
mahalagangayongpandemya. Ako po ay nagtapos ng
Junior High School sa Alternative Learning System
kung saanmodyular po ang amingklase. Kakaiba po
talaga kung ang klase ay sapamamagitan ng online
kasi makikinig po ang bawat mag-aaralsaleksyon ng
guro at kung may hindi man kami
naintindihanmaitanongnaminkaagadsaguro kung ano
ang tamangsagot. Para sa akin mahalaga po ang
online naklase kasi kahitnasapandemya tayo
magkitaparin ang bawat mag-aaral at
kanilangmgaguro. (P_01)

Malaki po talaga ang pagkakaiba ng modyular at

online naklase. Para sa akin maraming matutunan
ang mga mag-aaral kung kami ay lalahoksa online
class kasi nagtuturotalaga ang guro naming at
kahitnamalayo kami saisat-isa ay makikitaparinnamin
ang amingmgamukha at maiparating naming kaagad
kung kami ay may mgakatanungan. Noongako ay
nasa ALS pa lamang, maraming pagkakataon ang
lumipasnaakosana ang
gagawasaakingtakdangaralinsubalitito ay
pinasasagot ko saakingmgakaibigandahilako ay may
trabahosakonstruksyon. Ako ay
lubosnanagsisidahilwalatalagaakongnatutunan.
 50

Sisikapin ko ngayong senior high

naakonamatutoakosabawatasignaturanaakingkinuku
hasakasalukuyan. (P_05)

Ang online class ang

atingkasanggangayongpanahon ng pandemya.
Siguro kung walang online class walangmatutunan
ang lahat ng mga mag-aaral. Tulad ko noongnasa
ALS pa akoiba po ang
sumasagotsaakingmgatakdangaralin kasi
minsannasabarkadaako at minsannasabisyo. Ditosa
RMC iba ang akingnaramdaman kasi mabait ang
mgaguro at gusto
talaganilakamingtulungansaamingpag-aaral. (P_07)

Napakahalaga ng gadyetsapanahon ng
pandemyadahilito ang gagabaysamga mag-
aaralupang may matutunansakanilangpag-aaral. Ang
pagkaroon ng online class ay napakahalagaupang
maraming magandangaralnamakukuha ang atingmga
mag-aaral. Tulad naming mganagsisipagtapossa ALS
ay lubosnanagpapasalamat at lalahoksaaming online
class kasi
dahilditomaramamikamingmauunawaannamga
lessons saamingguro. (FGD_03, 06, 08)

Ayon kay Rivera (2020) ang internet o social media ay nagsisilbingtulay

ng mag mag-aaralnanahihiyanakumausap o magtanongsakanilangmgaguro.

Hindi naman natinkasama ang atingmgagurosa lahat ng oras kaya satulong ng

mga social media application ay

madalinatinsilangnatatanungansamgatanongnanahihirapan tayo o

samgatanongnahindinatinnasagot. Sa madalingsalitasaisangsimpleng “click”

maaarinatinmatakbuhan ang atingmgaguro. Nagingmadali din itosamgaguro

kung saannasasabihannila ang kanilangmga mag-aaral kung ano man ang

mgabagaynakanilangnakalimutan o mga announcement. Malaki ang ambag ng

Internet sa online class saatinlalonasaatinghenerasyonngayonna halos lahat ng

mgagawain ay matutunannasa Internet.

 51

Maraming naidudulotnamagandang at hindimagandangepekto ang

Internet samga mag-aaralngayon. Nagdudulotito ng

mgandangkapakinabangsamga mag-aaral, ang Internet lalona, samga research

paper, mgaproyekto at mgatakdang-aralin. Halos lahat na ng kailangan ng mga

mag-aaral ay nasa Internet o masasagot ng isangmadaling “click” lamang. Pero

dahilsapagigingkampante ng mgaestudyantenanasa Internet na lahat ng

kanilangkinakailangan, tatamarinsilangmagpuntasamgasilid-aklatan o magbukas

ng kanilangmgalibro (Rivera, 2020). Ang Internet o social media ay naglalaan din

ng mgalarong pang edukasyon, sabinganilana mas masaya ang pag-aaral kung

ikaw ay nagsasaya. At satulong ng Internet mas naganahan mag-aral ang

mgaestudayantekaysanoongwala pang Internet dahilsamgaeduactional games

(Orpilla, 2020).

Kung atingikukumpara ang pag-aaral noon at ngayon, mas nagingmadali

at mabilis ang edukasyonngayondahilitosa Internet o social media. Kaya

kailangannatingmagpasalamatsa nag inbento ng ating Internet dahilpinadaliniya

ang atingbuhay. Kaya naman masasabi ko namalaki ang nagingtulong ng

Internet saatingpamumuhay at saatingpag-aaral (Rivera, 2020).

Pagdiriwang ng ibat-ibangselebrasyon online. Noongnakaraangtaon,

maramisaatin ang nagplanona kung saan at paanoipagdiriwang ang

paratingnakapaskuhan, kaarawan, at iba pang okasyonsaDisyembre.

Ngunitdahilngasabanta ng COVID-19 saatingkalusugan, maraming plano ang

mauudlot o mapipilitangmagbagoalang-alangsakaligtasannatin at ng

atingmgakapamilya’tkaibigan (Orpilla, 2020).

 52

Sa ngayon, mahigpit pa ring ipinagbabawal ang mass gathering at

sobranglimitado ang mgalugarnamaaaringpuntahan para magdiwang ng

iba’tibangokasyon. Bilangpag-iingatsamulingpagtaassadami ng coronavirus

cases at pagpigilsapaglala ng health crisis saatingbansa, sinaranamuna ang

karamihansamga tourist spots sabansananakaugaliannangpagdausan ng kung

anu-anongselebrasyon (Rivera, 2020).

Sa ganitongparaan, naitala ang tugon ng mga mag-aaralnanagpapatunay

kung gaanokahalaga ang pagdiriwang ng ibat-ibangselebrasyon online.

NoongnasaAternative Learning System pa po

akohindi ko naranasan ang pumasoksaklasearaw-
arawdahilbawatsabadolamang po ang amingpasukan
at saarawnaiyon ang lahat ng asignatura ang
akingsasalihansaisangarawlamang. Ditosa RMC
kahit po nasapandemya po tayo ay pumapasok po
akoaraw-araw kasi gusto ko po namatuto hind isa
isangarawlamang. Maraming mgakaganapansa RMC
kahitnasa online tulad ng united nations
naselebrayson at ang pagkakaroon ng
itramuralssapaaralan. (P_02 & 04)

Sa akingpag-aaralditosa RMC saloob ng

isangtaonmahigitmarami ang
mgabagaynaakingnatutunan at nasalihan. Hindi ko
po nagawangsumalikahitsaaktwalnapatimpalaksa
ALS subalitditosa RMC ay
nagingrepresentanteakosaisangpatimpalak online.
Napakasaya ko dahilsabuongbuhay ko napatunayan
ko saakingsarilina may ibubuga at ilalaban din
palaakokahitnasa online ang kompetisyon. (P_05)

Maramiakongnatutunanditosa RMC kahitako ay

matandana.Minsantinatawagako ng akingmga ka
klasena ate, mama, momshie at
ibadahilakoymatandakaysakanila. Isang bagay ang
hindi ko makalimutanditosa RMC ay ang
pagdiriwangnito ng mga online namgaaktibidades.
Noongnakaraangtaonnasaksihan ko po kung
paanopinagdiriwang ang intramurals sa RMC
sapamamagitan ng online at isa din po
 53

akosatumulongsaaming ka klasenanagingpartisipante
po isahangkantahan. (P_06)

Napakasayasa RMC campus

kahitnasapandemya at online halos lahat ng
mgaaktibidades. Wala po sa ALS ang pagkakaroon
ng mgabirtwalnapatimpalakdito ko lang naranasansa
RMC. Mahalaga ang mgaitodahilito ay nagbibigay
sigla sabawat mag-aaral. (P_07)

Lahat ng mga mag-aaral ay may ibat-

ibangkaranasan. Noong kami ay nasa ALS
mgabagaynaamingpinalagpas ang
pagkakataonnasana ay kami matuto at makapulot ng
magandangaral. Ditosa RMC marami din talaga ang
oportunidadupangamingmapalawak ang
amingkaisipan at magkaroon ng
lubosnatiwalasaamingsarili. Kahit nasa online
sinisikap ng amingmgagurona kami ay
sasalisamgapagdiriwangnadinadaansapamamagitan
ng online namgapatimpalak. Malaki po ang
naiambagnitosapagbigay ng aliwsamga mag-
aaralnalubosnanagdadalamhatisapanahon ng
pandemya. Sa pamamagitan ng pasali ay maibsan
ang amingmgakalungkutan. (FGD_03,04,06,07 & 08)

Kung nagpaplano kayo naipagdiwang ang isangnalalapitnaokasyon, ang

pinakaligtasnaparaan ay ang pagdadaos ng online celebration sa kanya-

kanyangbahay. Hindi pangkaraniwan ang virtual Christmas o birthday celebration

saatingmga Pilipino dahil parang nawawala ang essence ng okasyon kung

hindimagkakasamanang personal ang magkakapamilya at magkakaibigan.

Ngunitwala naman tayong choice sangayondahilsobrangtaas ng infection risk

kung magtitipon ang maraming taosaisanglugar at magsasalo-salo, kung

saanhindimaiiwasannamagtanggal ng face mask at makipag-usapsaiba (Orpilla,

2020).

Posible lang ang pagtitipon at pagdiriwangsaisanglugar kung kayo-kayo

rin ang magkakasamasaiisangbahay. Nakasisigurokayong lahat

 54

nawalangpositibosainyosa COVID-19 at hindi kayo mangangambanabaka may

isang virus carrier sainyodahilgalingsiyasaibanglugar (Rivera, 2020)

Ngunitkahitanongpagbabawal ng awtoridad, mayroon pa rinsaatinna mas

pipiliinnamagdiwangnangkasama ang mgakapamilya’tkaibigankahit may banta

ng coronavirus. Kung hinditalagamaiiwasan, mas mabutinangidaos ang

selebrasyonsa outdoor space. Napag-alamansamgapagsusurina mas mataas

ang transmission rate ng virus kung nasa indoor space ang mgatao. Isa pa, mas

makabubuti kung iigsian lang ang oras ng pagdiriwangupanghindirintumaas ang

risk level (Saldaña, 2009).

Hangga’tmaaari, limitahan ang dami ng mgadadalo. Sapat naman

nasigurona ang immediate family at ilangmalapitnakamag-anak o kaibigan lang

ang imbitadosainyong simple celebration. Mahalaga din namasiguroniyong lahat

ng dadalo ay hindi at-risk at walangnakasalamuhangnagpositibosa COVID-19.

Mas magandanggawin ng bawatpaaralan ay ang pagdaos ng ibat-

ibangselebrasyonsapamamagitan ng birtwalnapagtatanghal (Rivera, 2021).

 55

Walangsapatnakone Pagsanggunisamgag
ksyonsa internet uro

Mga
KaranasangPagkatutosapa
nahon ng pandemya

Pagdiriwang ng ibat-
Pagsalisa online klas ibangselebrasyon
online
 56

Talangguhitan 3: Mga KaranasangPagkatuto ng mga mag-aaralnagalingsa

ALS sapanahon ng pandemya

Paano hinarap ng mga mag-aaralnagalingsa ALS ang pagkatuto sa panahon ng

pandemya

Bawat isa samga mag-aaral ay naglahad ng

kanilangmgatugonsakatanungang “paanomohinarap ang

mgakaganapanupangikaw ay matuto” nasiyangpinagmulan ng mgatema.

Pokus at determinasyon. Sa panahonngayon, marami-rami na ring

mgaestudyante ang binabalewalanalang angpagpasoksaklase. Minsanang

kadahilanannito’y ang masasamangimpluwensya ng barkadao kung minsan

naman ay may sapat at katanggap-tanggapnadahilan ang mga mag-aaral.Sinabi

ng atingpambansangbayaninasi Dr. Jose P. Rizal na “Ang kabataan ang pag-asa

ng bayan.” Ngunit, paanomagigingpag-asa ng bayan ang mgakabataan kung

silamismoaytumutungosamalinglandas at mas pinipili pa ang

kanilangkagustuhankaysasakanilangkinabukasan (Orpilla, 2020).

 57

 Alamnatinna ang madalas napaglibansaklase ay

nakakaapekto saatingkinabukasan. Maramisilangnalilibanangmgapaksasaklase,

at dahildito, makakaapektoitosakanilangmgagrado at maaririn tong

magingdahilanupangbumagsaksila at umulitnanamansaasignaturangiyon.

Kailngan ng mga mag-aaraldeterminasyon at

pokusupanglalongmatutosaanumangbagaysapanahon ng pandemya. Ang tugon

ng mga mag-aaral ay naitalasaganitongparaan.

Napakaraminghadlangnagyonupangatinglubosn
amakamtan ang tunaynakwalidad ng edukasyon.
Noongnasa Alternative Learning System pa lamang
po akomaraminapoakongbalakidnanalagpasan.
Lumakiakosaakinglola at walangama’tina. Ang
akingkatayuan ang isangtalinghaga kung ano ang
dapat kung gawinupangmakatapossaakingpag-aaral.
Para sa akin kailangang may
sapatnapokusakoupangmakamit ko ang
akingpangarapsabuhaykahitnasapandemya po tayo.
(P_03)

Para sa akin
mahirapmangarapnawalangsapatnakaalaman at
mahirap ding matuto kung ikaw ay
walangsapatnasupportagalingsayongmga mahal
sabuhay. Kahit nilalaitnilaakonawalaakongsilbi at
salotdawakosalipunanpapatunayan ko po
namagigingtanyagakosakasalukuyan. Ang kailangan
ko ngayon ay ang tiwalasasarili at determinasyonsa
lahat ng akingginagawa. Kahit galingakosa ALS
papatunayan ko nahindihadlang ang
pandemyaupangakingmakamit ang
akingmgaminimithi. ((P_05)

Bawat isa saatin ay may ibat-

ibangsolusyonsamga problem ana atingdinanas. Ang
bawatkaganapannaakingnaranasanngayongpanahon
ng pandemya ay haharapin ko satulong ng
akingmgaguronasapatnapokus at
walanganumangpagalinlangan. (P_06)

Ang pagigingdeterminado ko ang

siyangakingpananggaupangakingmalagpasananuma
ngpagsuboksaakingbuhay. Ditosa RMC
 58

maraminaakongmgapagsuboknapinagdaanansubalith
inarap ko ito ng buongpuot at walangpagalinlangan.
(P_07)

Ang mga mag-aaralnagyongpanahon ng

pandemya ay ibat-ibanguri ng karanasanlalung-
lalonakamingmgagalingsa Alternative Learning
System. Maramikamingmgakaranasansa ALS
nahindinaminnaranasanditosa RMC.
Upangmaktamtan ang ambisyon ng bawat isa at
malampasan ang mgabalakidnito, dapat ang bawat
mag-aaral ay may pokus at
determinasyonsakanilangmgaginagawa.
(FGD_02,04,05, & 08)

Isang mabigatnasuliranin ang kinahaharaphindi lang ng Pilipinaskundi ng

buongmundosakasagsagan ng coronavirus disease 2019. Malakinghamon ang

epektonitosaekonomiya ng bansa, pamumuhay ng mamamayan, edukasyon ng

mgakabataan at iba pang aspeto.Dahil sapatuloynapaglobo ng bilang ng

nagpopositibosa virus naito, idineklara ng pamahalaan ang

iba’tibangmgapatakaranalinsunodsaipinatupadna quarantine.Gayunpaman, lubos

pa rin ang pagnanaisnaisulong ang edukasyonsagitna ng

pandemyaupanghindimaudlot ang patuloynapagkatuto ng mgakabataan (Orpilla,

2020).

Kamakailan lang, idineklara ang ‘No Vaccine, No Face-to- Face Classes’

kaya naman binuo ang ilangmgaistratehiyaupangmaisakatuparan ang pag-

aaralkahit pa nasa kanya-kanyangmgatahananlamang.Kaya naman, inilunsad

ang ‘new normal’ o ‘learning from home’

bilangalternatibongparaannanangangailangan ng

pagsasanayupangmaiwasannahindimakasabaysamgapagbabagongmagaganap.

Malaki ang nagingepekto ng pandemyasamgaguro at

 59

estudyantesabansa.Nagdulotito ng pangambadahilsaposiblengpagbaba ng

kalidad ng edukasyonbunsod ng ‘distance learning’.Nakapaloobdito ang

pagsulong ng ‘online classes’ o ang paggamit ng internet at ng ‘social networking

sites’ sapag-aaralnaininda ng karamihandahilsakawalan ng

kakayahannamagkaroon ng internet at bumili ng mgagadyet (Rivera, 2020).

Ayon kay Orpilla (2020) kaakibat din nito ang isa pang

maaaringpagpilianmulasaKagawaran ng Edukasyonna ‘Modular Learning’ kung

saan ang mgawalang internet ay maaaringgumamit ng mgaipamamahaging

printed modules mulasapaaralan.Ikinababahalarin ng mgaguronasa ‘distance

learning’ ay hindimaituon ang buongpokus at atensyon ng

mgaestudyantesakanilangmgaaralinkaya’tinaasahan din ang suporta at

paggabay ng mgamagulang o tagapangalagasapag-aaral ng mgabatasakani-

kanilangmgatahanan.

Sa kasalukuyan, lubos ang pagpupursigi ng Kagawaran ng Edukasyon at

ng mgaguronamapaghandaan at makabuo ng mgaparaanupang mas mapadali

at maisaayos ang pagbabalik-aral ng mgakabataan.Sa kabilangdako,

mahalagarin ang patuloynapananalanginnamatuldukanna ang

pandemyangitoupangmaisaayosnamuli ang lahat pabaliksamga normal

nakinagawian (Nieto, 2020).

Sikapin din ang palagingpagsunodsamgapatakaranupanghindinadumami

pa ang kaso ng positibosa virus.Patuloynapag-alabin ang sulo ng

edukasyonkahit pa iniinda ang pandemya.Mapa-estudyante, guro, magulang,

manggagawa, propesyonal o kahitano pa mangtungkulin o katayuansabuhay,

 60

nawa’ymagkaisa ang lahat nalabanan ang patuloynapaglaganap ng COVID-19

(Nieto, 2020).

Pagbibigay ng pedbak. Sa kasalukuyan, patuloy ang paghahanda ng

mgapampubliko at

pribadongpaaralansapagharapsanalalapitnapasukansapamamagitan ng

pagsasagawa ng mga online webinars, workshops, at trainings

partikularnasamgaisasagawang Learning Delivery Modalities tulad ng Distance

Learning at Blended Learning. Abalarin ang mgagurosapagsusulat at paglilikha

ng mgamodyulnasiyanggagamitin ng mgabatana Modular Learning ang

pinilingpamamaraan ng pag-aaral. Samantalangkabi-kabilarin ang mga online

demo teaching simulation samgaiba’tibangpaaralansabansa (Nieto, 2020).

“Mahalagangipagpatuloy ang pag-aaralsagitna ng pandemyadahilbilang

mag-aaralna may malakingpagpapahalagasaedukasyon, tinitingnan ko

itobilanghakbang para umunlad ang amingpamumuhay. Hindi sapatnarason ang

pandemya para matigil ang atingpagkatuto,” ayon kay Mantes (2021) , mag-

aaralsaika-walongbaitang ng Marikina Science High School. Pinilini Mantes ang

Online at Modular Learning ngayongpasukan.

Ang edukasyon ay responsabilidad ng bawat isa – hindilamang ng mga

mag-aaral, guro, at magulangkundi ng isangkomunidadnahandangsumuporta at

gumabaysapangarap ng isangbatang nag-aasamnamakapag-aral. Noon pa man

aymasasabingbuhul-buholna ang mgaproblemasaedukasyonsaatingbansa.

Gayunpaman, kung patuloylamangtayongmagtutulungan at

magkakaisasaisangadhikain, hindimalabongmangyarina ang

 61

inaasamnatingmagandangbukas para sabata at para sa bayan ay

atinnangmakamitsagitna man ng pandemyang COVID-19 (DepEd Tambayan,

2020).

Sa katanungang “anongkaganapan ang mahalaga para sayoupangikaw

ay lubosnamatutosapanahon ng pandemya”, ang tugon ng mgapartisipante ay

naitalanaangkopsatemang “pagbibigay ng pedbak”. Ito ay pinatunayan ng mga

mag-aaralnagalingsa ALS at binigyangdiin ang

kahalagahannitosamgasumusunodnatalata.

Upanglubosnamatuto ang isang mag-

aarallalonangayongpanahon ng
pandemyadapatipaalam po ng mgaguro ang resulta
ng pagsulit o anumangtakdangaralinupangmalaman
din ng mga mag-aaral kung saanongparte ng
pagsulitsilanagkamali. (P_01)

Ditosa RMC blendid learning po ang

kadalasangpinipili ng mga mag-aaral. Kung modyular
po napakahalaganamaibalik ng mgagurosakanilang
mag-aaral ang parte ng modyulna may
mgasagotupangmalaman ng estudyante kung ano
ang kanilangkamalian. (P_04)

Upanglubosakongmatutodapat ay alam ko kung

tam aba o mali ang
akingmgasagotsamgatakdangaralin. Dapat po
talagaipaalam ng mgagurosakanilangmga mag-aaral
ang result nito at ang kanilangmarka. (P_06)

Ang pagbibigayalamsa akin ng mgadapat kung

iwasto ay isangparaanupangako ay lubos pang
matuto. Dapatlamangnakausapin ng guro ang mag-
aaral kung ano ang dapatgawinupangmaiwasto ang
mgamalingnasagotsapagsulit at mgatakdangaralin.
(P_07)

Sa lahat ng bagaydapat may pag-uusap ang

mgaguro at mag-aaralupangmagkaroon ng
kaunawaan ang mgabagaynadapatiwasto. Dapat po
maibalik ang lahat ng mgamodyulsamga mag-
aaralsasabihinsakanila kung bakitmali ang
kanilangsagot. (FGD_01 & 06)
 62

Ayon kay Orpilla (2020) dahilsabanta ng COVID-19 naapektuhan ang pag-

aaral ng mag-aaralsaibat-ibangpaaralan, ito ay dahilipinagbabawal ang

pisikalnadiskusyonsaloob ng silidaralan. Malaki ang papel ng internet ditoupang

ang lahat ng mag-aaral ay makakapagpatuloysagitna ng pandemya.

Nagsisilbiitongintrumentosa lahat dahilsapinapatupadna online learning, isa

itongnagbibigayalam at komunikasyonsa mag-aaral at guro, gamitito ay may

koneksyon ang mgagurosakanilangestudyante. Ngunitsagitnanitohindi lahat ay

may access sa internet o kaya may cellphone at laptop

ngunithindiitonaginghadlangupang ang mga mag-aaral ay tumigilsapag-aaral.

Dahil na din sapagigingkonsiderasyon at unawa ng guro ay mabibigyan ng

pagkakataon ang estudyantesamgahulingpumapasa ng aktibidad. Hindi

naginghadlang ang pandemyasamgapangarap ng mga mag-

aaralnamakatapossubalitginawanilaitonginspirasyonupangmagsumikapsabuhay

at mabigyan ng magandangbuhay ang pamilya, tinuturuan ng panahon ang lahat

napahalagahan angmayroon tayo at huwagitongabusohin, bagkus.

tayongmaginggalakdahilsagitna    pandemya ay binibigyan tayo ng

pagkakataonnamakapag-aral.Ang edukasyon ay

isangmakabuluhangkadahilanansapagkamit ng tagumpay,pagbuo ng karater at

makapagbigay ng maganda at masayangbuhay. 

Pagkaroon ng sapatnagadyet. Ang bawatpartisipante ay tinanong kung

“ano ang pinakatumpaknasolusyonupangiyongmalagpasan ang

 63

mgahadlangupangikaw ay matutosapanahon ng pandemya”, at naitala ang

kanilangmgatugonnanagpapahiwatig ng buongsinseredad.

Napakahirapsumalisa online klasngayon kung

ikaw ay walangsapatnagadyet kasi halos lahat ng
transaksyon ay dumadaansa online. Ako ay
nangangarapnasanaymagkaroonako ng
sarilinggadyetupangmakapokus po akosaakingpag-
aaral. (P_03)

Sa ngayonako ay nagsikapsaakingpag-aaral at
saakingpagtatrabahodahil gusto ko po
talagamagkaroon ng gadyetupang may magagami
din po akosakolehiyo. Noongnamigay ang
atinggoberno ng mga laptop ako ay pumuntatalaga
doon kasi gusto konglumahoksa online class. Sa
panahon ng pandemic napakahalagatalaga ng
gadyetupang tayo ay lubosnamatuto. (P_05)

Personal nasolusyon ang aking ma

mungkahiupanglubosnamatuto ang mga mag-
aaralsapanahon ng pandemya.
Dapatsanamagkaroon ng sarilinggadyet ang bawat
mag-aaralupangmakapokus ang mga mag-
aaralsakanilangpag-aaral. (P_06)

Ang pagkakaroon ng sarilinggadyet ang

angmabisangsolusyonupangmalagpasan ang
mgabalakid o hadlangupangsila ay matuto. Mahalaga
ang gadyetngayongpanahon ng pandemya kasi ito
ang
sandatanaatinggagamitinupangmatutosamgabagay-
bagay. (P_07)

Ang pinakamabisangsolusyonupangmalagpasan
ang mgahadlangupangmatuto ang isang mag-
aaralsapanahon ng pandemya ay ang pagkaroon ng
sarilinggadyetnagagamitinsa online class.
(FGD_03,06 & 08)

Marami ang

lubosnanaapektuhansaatingkasalukuyangkinakaharapnapandemyahindi lang

saatingbansangunitmagingsabuongmundotulad ng pampubliko at
 64

pangpribadongkumpanya, mgapaaralan, kabuhayanpatinarin ang

mgataosasanlibutan.  Dahil sakaganapangito ay minabuti ng

atingpamahalaannaipasara at ipagpalibanmuna ang pagpasoksaopisina at

eskwela at huwaglumabas ng atingbahayupangmagkwarantin ng

ilangbuwanupangmakaiwas at mabawasan ang mabilisnapagkalat ng sakitna

COVID-19 saatingbansa (Phillipine Daily Inquirer, 2020).

Teknolohiya ang isangmabisangparaan at solusyonupangmagpatuloy ang

paghahanapbuhay ng mgatao at pag-aaral ng mgaestudyatesagitna ng

pandemya. Sa pamamagitan ng radyo at telebisyon ay mabilisnanaibabalita o

nabibigyan ng impormasyon ang

mgamamamayantungkolsamgapangyayarisaatingkapaligiran. Dahil sapag-

iwassa face-to-face at pagtupadsa social distancing ng mgatao, sapamamagitan

ng internet, kompyuter o maging cellphone man ayligtas at malayangnakakapag-

usap ang mgatao.  Silarin ay nakakapag-oonlinesapagtitinda ng mgaprodukto,

miting o webinar para samgaempleyado at online distance learning para

samgaestudyante (Orpilla, 2020).

Ito ay ilanlamangsapagpapatunayna ang teknolohiya ay malaki ang

natitutulongsaatinngayonsagitna ng pandemya. Ganun pa man

aylagirinnatingtatandaanna ang labisnapaggamit ng teknolohiya o kahitano pa

mangbagay ay maaaringmagdulotnangmasama at ikapahamakhindi lang ng

atingsarilingunit ng atingkapwa. Kaya ang payo ko sainyong lahat, tayo ay

magingwaissapaggamitnitoupangito ay makapagdulotsaatinnangmabuti at
 65

magawa o magampanannatinnangtama ang atingtungkulinsatulong ng

teknolohiya (Bigornia, 2020).

Pagbibigay ng konsiderasyon. Tinanong ko ang lahat ng

partisipantesakanilangpananawsakatanungang “anu-anongmgarason ang iyong

ma konsideraupangikaw ay lubosnamatutosapanahon ng pandemya?” Naitala

ang kanilangmgatugonnaangkopsatemang “pagbibigay ng konsiderasyon”

sanakasaadbasisakanilangmgakaranasan.

Hindi maiwasan ang ibat-

ibangbalakidnamaranasan ng isang mag-
aaralsapanahon ng pandemya. Ditosa RMC ang
mgaguro ay nagbibigay ng konsiderasyon kung ang
mag-aaral ay may
mgaproblemangnaranasansakanilangmgaklases.
(P_03)

Ang mgaguro ay
nandyanupanggagabaysabawat mag-aaral. Ang
pagbibigay ng konsiderasyon ay
napakahalagaupangmabigyan ng kahalagahan ang
ginagawa ng isang mag-aaral. (P_05)

Ditosa RMC kung ang isangestudyante ay

hindimakapasasakanyangtakdangaralinsatamangpan
ahon ang mgaguro ay
nagbibigaypalugitupangmabigyan ng
konsiderasyonnamakapasa ang estudyante. (P_07)

Minsanhindimakapasok ang isang mag-

aaralsakanyangklase kasi wlangkoneksyonsa
internet, minsanwalanggadyetnagagamitin at kung
minsan may mga personal nalakad. Ang pagbibigay
ng sapatnapanahon at oras ng guro ay
siyangnagpapatibay ng loob ng mag-aaralnagagawin
ang kanyangtungkulinbilang mag-aaral. (FGD_ 06 &
08)

Ayon kay Galias (2020) bago pa man nagkaroon ng COVID-19 pandemic,

ramdamnanatin ang learning crisis saatingbansa at bilangmgaguro,

 66

alamnatinnahabangtumatagal ang panahonnahindinakakabalik ang

atingmgaestudyantesa formal schooling, mas maraming negatibongepekto ang

maaaringidulotnitosakanilangmgasarili.Nakita nanatin ang mganangyarisa Sierra

Leone sapanahon ng Ebola outbreak kung saaninihinto ang mgapag-aaralsaloob

ng isang academic year. Sa mulingpagbubukas ng kanilangmgapaaralan, mas

dumami ang hindinanagpatuloy ng pag-aaralbunga ng child labor, teenage

pregnancy, child abuse and neglect, health and family economic problems. Ayon

din samgapandaigdigangpag-aaral, kahitsa normal

nadalawangbuwangbakasyon, 20-50 % ng mganatutunang skills ay

maaaringmawala o nakalimutanna ng mag-aaral. Mas magigingmahirap din ang

pag monitor sanutrisyon, at pisikal, mental at emosyonalnakalusugan ng

mgabata kung tuluyangmagsasara ang mgapaaralansaloob ng isangtaon.

Dapat din natingbigyan ng konsiderasyonnahindi lahat ng atingestudyante

ay magigingmasayasakalingtuluyangihinto ang mulingpagbubukas ng

mgapaaralanngayongtaon. At dahil mas abala tayo

sapagigingkritikosamgaginagawangdesisyon ng atinggobyerno,

maaaringnakakaligtaannanatingbigyan ng atensyon ang pagdinigsaboses ng

atingmganasasakupan – ang

mgamusmosnatahimiknanagmamatyagsaatingmgaikinikilos.

Naiiwansilangnakabitinsapag-aalinlangan attakotsalumalaganapnasakit at kung

paanonamabibigyan ng prayoridad ang kanilangkarapatansapag-aaral (Galias,

2020).
 67

Ngunit may mgahakbangtayongpwedengmaiambagupangmaipamalas ang

malasakitsamgabatangtumitingala at nagtitiwalasaatin. Sa pagbibigay ng

konsiderasyon ang simpleng text o personal na post sa social media ay

mabisangparaanupangmaramdaman ng mgaestudyantenasila ay nasaisipan ng

kanilangguro. Ang pagbibigay ng katiyakanna ang kanilangguro ay

nakantabaysakanilangemosyonalnapangangailangan ay may

malakingmaitutulongupangmagkaroonsila ng inspirasyonnamakayan ang

mgakasalukuyangproblema.May mga resources gaya ng mga counseling

reading materials sa self-care activities at mental health management

saatingmga SDOs namaaarinatinghinginupangmai share saating mag-aaaral

(Galias, 2020).

Kamakailan, inaprubahanniPangulong Rodrigo Duterte ang

rekomendasyon ng Department of Education naipagpalibanmuna ang

pagbubukas ng klasesa Agosto 24. Ang bagongpetsa ay Oktubre 5. Ito ay

upangmabigyanpa ng dagdagnapanahon ang DepEd at mgapaaralan para

plantsahin at ayusin pa ang lahat ng kailangansapag-implementa ng learning

continuity plan sapanahon ng pandemya.

Ito ay pagbibigay din ng konsiderasyon at pagmamalasakitsasitwasyon ng

mga mag-aaralpatisakanilangmgamagulangnaapektado ang

pamumuhaydahilsakrisisnapinagdaraanannatinngayon. Kaya naman, upang mas

maprotektahan ang atingmga mag-aaral, ipatutupad ang tinatawagna “blended

learning” kung saangagamitin ang iba’tibang online at offline teaching techniques

(Galias, 2020).
 68

Subalit, alamnating maraming mahihirapansapag-a-adjust lalona ang

mahihirapnamgaestudyante. Sa anumangdesisyon ng gobyerno, ang

mgamahihirap at vulnerable ang prayoridadnatin. Kaya

nakikiusaptayongmulingbigyan ng konsiderasyon ang mgaestudyante para

hindimaipasasakanila ang pasakit ng pag-a-adjust samakabagongparaan ng

pag-aaral. Siguraduhinnating may pantay-pantaynaoportunidad ang

mgabatanamakapag-aralkahitsaanmangparte ng bansasilanaroon at

anumangestadonilasabuhay. Gayundin, bigyan ng konsiderasyon ang

maraminatingkababayannawalangpambili ng kagamitan, walang access sa

internet at walangpambayadsamatrikula at iba pang gastusindahilnawalan ng

trabaho ang pamilyadahilsakrisisnaepekto ng pandemya (Go, 2020).

 69

Hinaharap ng mgamag-
aaralsapanahon ng pandemya

 Pokus at determinasyon
 Pagbibigay ng pedbak
 Pagkaroon ng sapatnagadyet
 Pagbibigay ng konsiderasyon

Talangguhitan4: Hinaharap ng mga mag-aaralnagalingsa ALS at ang

 70

pagkatutosapanahon ng pandemya

Mga kabatirangnatutunan

Isang malakingisyusagitna ng coronavirus pandemic ang

mgaproblemangumusbongtungkolsaedukasyon.  Iba'tiba ang paraan ng

mgaeskwelahan at ahensya ng gobyernosapagsagotsasitwasyon. May

mgaeskwelahangnagsuspende ng klase, lumipat online, at may

ibanamangtinapos ang school year.Sa paparatingnapasukanngayong Agosto,

ang mgaestudyante at magulang ay

naghahandasamgaposiblengmagingproblemangpapasaninnilahabanghindi pa

natatapos ang coronavirus pandemic (Orpilla, 2020).

Ang pagsiklab ng pandemyasabansa ay nagbunsod ng

malalakinghamonnaakingkinaharapsapanahongito. Nariyan ang takot at

pangambasaakingkaligtasangayundin ng akingpamilyasapagkat ang

sakitnakumakalatsabansa ay labis at lubhangnakahahawa.Kung kaya naman ito

ay nag-iwan ng takotsaakingisipan. Sa usapingedukasyon, ako ay kumakaharap

ng isangmatindinghamonsapagbabago ng pamamaraan ng pagtuturogayundin

ang paggamit ng mgakinakailangangmaterial (Bigornia, 2020).

 71

Hindi madali ang matuto ng leksyonsasarilingmgakamaysapagkat may

mgakaalamannahindi pa abot ng akingkaunawaan.Sa paggamit naman ng

cellphone at internet, hindirinnagingmadalisapagkatito ay

nakadaragdagsagastusin ng akingpamilya.Batidkong lahat ay

nahihirapansapanahon ng panddemyasubalit ang mgapagsuboknaito ay

hindinatindapatsukuan (Galias, 2020).

Dahil sanakamamatayna COVID-19 maraming bagay ang

nagbagokabilangna ang sistema ng edukasyonsabansa. Ang pagsiklab ng

pandemyasabansa ay nagbunsod ng

malalakinghamonnaakingkinaharapsapanahongito. Dahil sanakamamatayna

COVID-19 maraming.Pinapasok ang mgadayuhankahitnaitoydelikado. Ang pag-

aaral ay naglalayongsiyasatin ang mgakaranasan ng mgapamilyasapanahon ng

epidemyang coronavirus. Mahirap mag aralsatinatawagna online class

dahilhindimoalamnaisanglingon lang ay maaaringmahulinasamgapinagaaralan at

ang akingkaranasansapag-aaralsa online ay naiibakaysasa face-to-face (Go,

2020).

Sa kabila ng pandemyangito ay nagsisikap pa rin ang

akingmgamagulangupangmaitaguyod kami at may maipanggastossaaraw-araw.

Nariyan ang takot at pangambasaakingkaligtasangayundin ng

akingpamilyasapagkat ang sakitnakumakalatsabansa ay labis at

lubhangnakahahawa. Ano ang iyongkaranasansakakapusansapanahon ng

pandemya (Bigornia, 2020).

 72

Dapatmagingmaparaan. Sa katanungang “ano ang

mgakabatirangiyongnatutunansapanahon ng pandemya” ay naitala ang

mgatugon ng mga mag-aaralnaangkopsatemang “dapatmagingmaparaan”

nanakaulatbasisakanilangmgakasagutan.

Ang bawat mag-aaral ay may mgaistiloupang

may matutunansakanilangpag-aaral. Halimbawa
kung ang isang mag-aaral ay may
problemasakanyang internet koneksyonpwede po
nagagamit ng
ibangparaanupangmakapasoklamangsakanyang
online class. (P_03)

Ang kabatirangakingnatutunansaakingpag-
aaralsapanahon ng pandemya ay ang
pagigingmadiskarteupangmalagpasan lahat ng
pagsuboknanaranasan. Ang pakikipag-
usapsamgagurosawastongparaan ay
magandangpakikitungoupangmaibsan ang
problemangdinanas. (P_05)

Bilangisang mag-aaraldapat po ay
hindilamangaasasa internet koneksyon, kung may
ibangparaanupangmabigyangsolusyon ang
mgakaranasanghahadlangsapagkatuto. ((P_06)

Ang madiskarteng mag-aaral ay may

magandangkinabukasanghinaharap. Sa panahon ng
pandemyanararapat po lamangnamagingmaparaan
ang guro at mag-aaralupangwastongmaihatid ang
kaalamansabawat isa. (FGD_05)

Malaki ang ginagampanan ng teknolohiyasapaghabi ng kultura,

lalonasakabataan. Ayon kay Guinto (2010), ang kulturang popular ay

nakabataysapagdisimina ng iba’tibangbagaygamit ang isangmidyum. Hindi

natinmaikakailana ang Internetayisangpenomenananagingkaakibat ng

isangmakabagongkultura. Hindi siguroakalainni Tim Burners Lee kung

gaanokalaki ang
 73

kanyangmagigingkontribusyonsapandaigdiganglipunannoongnaimbentoniya ang

World Wide Web. Labing-dalawangtaonna ang nakakaraan at

maraminangmgaiba’tibangsistema ang napalaganapsa Internet nanakakagawian

ng mgakabataanngayon. Wala na ang mgaaraw kung saansilay ay

maghapongnakatutoksatelebisyon o nagsisitambayansakalsada.

Nabawasannarin ang kanilangpaggagala kung saanesaan at dumadalas

ang pagkulongsakwarto. Sa bawathenerasyon ng makabagongteknolohiya ay

maraming kahalagahan ang naiaambagnitosapamumuhay ng taosa pang-araw-

araw. Hindi maipagkakailana ang mga Social Networking Sitesay isa

sanagingprodukto ng makabagongpanahondahilnapapabilisnito ang

komunikasyon. Ayon kay Espina at Borja (2020) ang komunikasyon ay

isangmakabuluhangkasangkapanupangmaangkin ng bawatnilikha at ang

kakayahangmaipaliwanagnangbuonglinaw ang iniisip at nadarama.

Ditokusangumuusbong ang isangmatatagnapagkakaunawaan atrelasyon ng

mgataosaisanglipunan. Nagigingbukas ang isipansamgapangyayarisaloob at

labas ng isangbansa at nagsisilbinglibangan ng karamihan.

Ngunitkailanganparinnamaimulatangmgaestudyantesa ang maaaringdulot o

epektonitosakanilangpag-aaral at patinarinsakanilangpag-uugali. Dahil

samodernisasyongnagaganap at napapanahonngayon, hinditalagamaiiwasan

ang pagbabago. Kabilangnadito ang pananaw ng mga mag-aaralsapagtangkilik

at pagkilalasamgamakabagongteknolohiyalalong-lalonasapaggamit ng

mgaitosakanilangedukasyon.
 74

Nagbabago din ang estilonilasa kung

paanosilamakipagsalamuhasakanilangkapwa. Ayon sapag-aaralnina Basilio at

Bernacer (2007) ang guro ay may malakingpapelnaginagampanansapaghubog

ng kagandahang-asal ng mga mag-aaral. Subalit sa pamamagitan ng social

media, naprodukto ng makabagongteknolohiya, kay gulo ng takbo ng

kanilangpag-iisipsalarangan ng kanilangpag-aaral. Nakakalungkotisipinna mas

nangingibabawna ang negatibongepekto ng Social Mediasamga mag-aaral at

tilabagaunti-untinangnahihigitan ang kagandahang-asal at disiplinasasarili.

Kolaborasyon ng guro, magulang at mag-aaral. Ang

positibongsaloobinhinggilsapag-aaral ay napakahalaga at naiimpluwensyahan

ang tagumpay ng mag-aaral. Napakahalaga ng kolaborasyonsapamamagitan ng

mgaguro, magulang at mag-aaral (Guinto, 2010).Tinanong ko ang

mgakalahoksaakingpananaliksik kung ano ang

kanilangsaloobinhinggilsakatanungang “saanongparaaanmapalawak ang

kabatirangiyongnaranasan?”. Napakahalaga ng

mgatugonnaakingnaitalaupanglalongmaintindihan ng bawat isa ang

“kolaborasyon” sapamamagitan ng mgaguro, magulang at mga mag-

aaralnasiyanglumitawbilangtemasanasabingkatanungan. Nailahad ang mgasagot

ng mgakalahoksaganitongpaglalahad.

Upangmapalawak ang lahat ng karanasan ng

mga mag-aaraldapat may pag-uusap ang
mgamagulang, guro at mag-
aaralupangmabigyangdiin kung
anomangmgabagaynadapatlutasin. (P_04)

Ang pagkakaroon ng koneksyonsamgamagulang

at mgaguro ay isangparaanupangmagkaroon ng
 75

katibayanna ang pagtuturosaatingmga mag-aaral ay

hindilamangsapaaralannangyayari. (P_05)

Sa panahon ng pandemyadapat po lamangna

may pag-uusap ang mgaguro at
atingmgamagulangupanglubosnaipaintindisamga
mag-aaral ang kahalagahan ng pag-aaralsapanahon
ng pandemya. (P_06)

Papayag po akona may koneksyon ang

atingmgamagulangsaatingmgagurosapaaralanupangl
ubostayongmakilala ng atingmgaguro. May
mgabagay kasi nahindinatinnatuklasansa mag-
aaralsubalitnalamannatinitosakanilangmgamagulang.
(P_07)

Ang mgamagulang ay dapat may

kontaksamgaguroupangmabilisnamaresolba kung
anomang problem nanaranasan ng mag-aaral.
(FGD_05)

Ayon kay Espina (2020) ang pakikipag-ugnayan ng magulang at pamilya

ay lalongnagigingtungkolsakomunikasyonsaisa't isa at mgarelasyon ng

pagtitiwala. Sa pagsisimula ng bagongtaon, kakailanganin ng tapat at

kabilaangkomunikasyonhabangnagtutulungan ang tahanan at ang paaralan para

satagumpay ng mag-aaral. Paparatingna ang pagbabago. Inaasahanito. Hindi

itomapipigilan. Isa itongoportunidadnanagbubunga ng mgabenepisyo.

Dapatmagkatugmangmagtulungan ang mgatagapagturo at mgamagulang para

magamit ang pagbabagoupangmaitaas ang tagumpay ng mag-aaral.

Maaarimongpanghinayangan ang pagbabago o yakapinito.

Maaarikangmanabiknang may pag-asa o maaarimongalalahanin ang

nakaraannang may matindingpagkayamot. Ganito ang sabini Billy Coz (2020)

"Magbabago (para sa mas mabuti) lamang ang buhaykapagnaging mas

dedikado ka saiyongmgapangarapkumparasaiyongkomportablengkalagayan."
 76

Ang coronavirus at ang tugonnatindito ay bumuo ng

napakalakingpagbabagosaatingmgakomunidad, lalonasaatingmgapaaralan.

Naalis ang mga mag-aaralmulasamgapamilyarnakapaligiran at

nakasanayangrutina. Nalayo ang mga mag-aaral, at sailangsitwasyon ay

nawalan ng ugnayan, samgaguro at kaibigan. Nagingtagapagturo ang

mgamagulang, at nagingtagapagsanaysaakademya ang mgaguro. Para

samgapamilya, lubosnanagulo ang pagtatrabaho ng

mgadiskartesapagtatrabahosatahanan, pamamahingamulasatrabaho, at

pagkakatanggalsatrabaho. Nagdudulot ng higitnapagkabalisa ang

kasalukuyangpagkabagabag ng mamamayansailangkomunidad. Sa harap ng

pagbabago at minsan ay pagkakaroon ng pakiramdaman ng kaguluhan, paano

tayo uusad? Handog ng pilosoponasi Socrates ang matalinongpayongito, "Ang

sikretosapagbabago ay ituon ang lahat ng iyonglakashindisapaglabansa kung

ano ang dati, kung hindi ang pagbuo ng bago (Orpilla, 2020).

Papasoksaklasearaw-araw. Nakasaadsamungkahi ng kalihim ng

edukasyonsaPilipinasnamainamna ang mag-aaral ay papasoksakanilang online

class araw-arawupangmatuto ng wasto at tama kaya tinanong ko ang

akingmgakalahok kung “anu-ano ang

mgakabatirangiyongmaituringnamahalagasapanahon ng pandemya?”. Ang

kanilangmgakasagutan ay angkopsatemang “papasoksaklasearaw-araw”.

Naitala ang kanilangmgatugonsapamamagitan ng

pagrekordnitosamgasumusunodsaknong.

Ang pandemya ay
hindihadlangupangmatuto ang isang mag-aaral. Isa
 77

sapinakamahalagangbagay ay ang pagpasoksa

online klasaraw-araw. Kahit nasa online maraming
bagay ang matutunan ng mag-aaral kasi nagbibigay
ng lektyur ang mgaguro. (P_03)

Ang pagpasoksaklase ng mag-aaralara-araw

ang napakahalagang Gawain ng mag-
aaraldahilmakapulotsiya ng mgaaralnaibabahagi ng
kanilangmgaguro. Dapatmagkaroon ng interest ang
bawat isa sapagpasoksaklaseupangmalabanan ang
anumangbalakidnadulot ng pandemya. (P_05)

Kahit walang internet koneksyonsabahay ng

mag-aaraldapathahanap po ng
paraanupangmakasalisaklase.
Napakaimportantenalalahoksaklaseupanghindimahira
pan kung may pagsusulitnaibibigay ang guro. (P_07)

Hindi maiiwasan ng isang mag-aaral ang

paglibansaklaselalung-lalonasapanahon ng
pandemya. Ang
paglibansaklasenawalangsapatnadahilan ay
dapatiwasan ng mga mag-
aaralupanghindimahirapansapanahon ng pagsagot
ng mgatakdangaralin at mgapagsusulit. Ang pagsali
sa online klas ang magbigaydaanupangmakamit ng
mag-aaral ang kanyangpangarapsabuhay. (FGD_02
& 07)

Bagama'tmaituturingnabanta para sa lahat ng miyembro ng lipunan ang

pandemyangdulot ng COVID-19, hindihamakna mas lubosnanaaapektuhandito

ang mgataong may mgakapansanandahilsamganabuongpangpananaw,

pangkalikasan at pang-institusyonnahadlangkaugnay ng pagtugonsa COVID-19.

Maraming taong may mgakapansanan ang may

datinangmgakundisyonsakalusugan, kung kaya't mas madalisilangmahawahan

ng virus nanagigingdahilan para makaranassila ng mga mas

malalangsintomaskapagnahawahan, nanagreresultasamatataasna rate ng

pagkamatay. Sa panahon ng krisiskaugnay ng COVID-19, posiblengmakaranas

ng isolasyon at mahirapansapanahon ng pagpapatupad ng mgapag-iingatsa

 78

lockdown ang mgataong may mgakapansanannanakadependesasuporta para

sakanilang pang-araw-arawnapamumuhay, habangmaituturingnangpartikularna

may mataasnapanganib ang mganakatirasamgainstitusyon, gayanarin ng

makikitasanapakaramingbilang ng mgapagkamataysamga residential care home

at psychiatric napasilidad. Lalo pang tumindi ang mgahadlangsapag-access ng

mgaserbisyo at impormasyongpangkalusugan para samgataong may

mgakapansanan (Galias, 2020).

Dagdag pa rito, patuloynahumaharap ang mgataong may

mgakapansanansadiskriminasyon at iba pang hadlangsapag-access ng

suportasakabuhayan at kita, pakikilahoksamga online nauri ng edukasyon, at

paghahanap ng proteksyonlabansakarahasan. Mas malaki pa ang

hinaharapnapanganib ng mgapartikularnagrupo ng mgataong may

mgakapansanan, gaya ng mgabilanggo at iyongmgawalangbahay o

walangbahaynasapatnanakatutugonsakanilangmgapangangailangan (Go, 2020).

Kahalagahan ng komunikasyon.Ang pag-aaral ay isangmahalagangbagay

para samga mag-aaral at samgamagulang. Maraming mga mag-aaral ang

naismakapagtapos ng pag-aaralatmaramirinsamgabata at kabataan ang

naismakapag-aral. Dahil sadulotngpandemyasaatingmundo ay maraming

nagbago, katuladnalang ng patakaransapag-aaralngayon, may mga mag-aaralna

nag-aaral ng birtuwal, modyul at angiba naman ay humintomunasapag-

aaraldahilnahihirapansila (Orpilla, 2020).Mapapansinnatinna ang birtwalnapag-

aaral ang karaniwannaipinatupadsamgapaaralandahilmasmaiintindihandaw ng

mga mag-aaral ang

 79

mgaleksiyondahilsamaynagtuturoparinnagurosakanilasapamamagitan ng

mgateknolohiya. Tinanong ko ang mgakalahoksakatanungang “anongkabatiran

ang mahalaga at magagamitbilangmabisangkaalamansapanahon ng

pandemya?”. Naitala ang kanilangmgatugonnaangkopsatemang “kahalagahan

ng komunikasyon” ng walangpag-alinlangansamgasumusunodnaangkop.

Ang pakikipag-usap ng maayos ay

isangmabisangparaanupang ma solusyonan ang
anumangbalakidnanaranasansapanahon ng
pandemya. Bilangisang mag-aaralnapakahalaga po
komunikasyonlalung-lalonasaatingmgaguro. Dapat
may respeto ang pakikipag-usapsabawat isa
upangmaiwasan ang anumanghindipagka-uunawaan.
(P_02)
Ang komunikasyonsapanahon ng pandemya ay
tungkolsapamamahagi o pakikipagpalitan ng
impormasyonsaanumangparaan. Para
samgaNabigante, ang
dalawasapinakamahalagangparaan ng
komunikasyon ay sapamamagitan ng pakikipag-usap
o sapamamagitan ng elektronikongparaan ng
pakikipagpalitan. Halimbawa, dapat nag-uusap ang
mgaguro at mgamagulang ng mga mag-
aaralupangmaiwasto ang
anumanghindimagandangasal ng estudyante. (P_04)
Bilangisang senior high sa RMC ang
mabutingkomunikasyon at mabutingpakikipagpalitan
ng impormasyonsapanahon ng pandemya ay
ganapnamahalagasamabutingnabigasyon. Ang
mganabigante ay kailangangtiyakna ang
impormasyonnakanilangsinasabi ay
parehongnapadala at natanggapnangwasto. (P_05)
Sa panahon ng pandemya, ang
malingkomunikasyon o ang paggamit ng
hindimahusaynaimpormasyon ay ang
nangungunangsanhi ng mgaaksidente at malaki ang
nawawalasaatin kung pinag-uusapan ang
reputasyon, pera at epektosakapaligiran.
Dapathindihahantongsaganitongsitwasyon ang
mgapangyayari. (P_07)
Ditosa RMC ang kamalayansapanganib, at ang
ligtasnapamamahalasapanganib ay lubosna mas
 80

mabisakapagnaibabahagisa lahat ng mgakasapi ng

RMC. Upangmaiwasan ang ganitongpangyayaridapat
may wastongpag-uusap ang guro at ang mga mag-
aaral. (FGD_03 & 05)

Mahalagangsaliksabuhay ng isangtao ang

mgakaalamangnatututuhansapaaralan para

sasapatnakakayahansapagharapsamgahamon ng buhayditosamundo. Ngunit,

sinonga bang makapagsasabing ang

mgainaasahangmatututuhangkaalamansapaaralan ay

mabilisnanatuldukansapagpasok at paglaganap ng (COVID-19) sabuongdaigdig.

Kaya’tnaginghamonsabawat isa ang mgapagbabagongnaganapsa Sistema ng

pag-aaral. Buongtapangnahinarap ng atingpamahalaan ang sagabalnaito para

sapatuloynapagkatuto ng mga mag-aaralsapamamagitan ng pagsasagawa ng

mgakatanggap-tanggapnapamamaraansagitna ng pandemya (Espina, 2020).

Noong Agosto 2020, nailahadsaBalita Central niLandig (2020), ang

mgaalternatibongsolusyon at mungkahingtugonsatumitindingmgahamonsasektor

ng edukasyon. Sa paglagdaniPangulong Rodrigo Duterte sa Republic Act 11480

na nag-aamyendasa R.A. 7797 nabinigyangkapangyarihan ang Kalihim ng

Edukasyonnamagrekomenda ng mgapagsasaayossa school calendar

sapanahon ng krisis. Sa pangungunani Secretary Leonor Briones nailungsad ang

tinawagna “new normal o bagongkadawyan” napamamaraan ng pagkatuto ng

mga mag-aaralupangmaipagpatuloy ang edukasyonsakabila ng

sitwasyongnararanasan. Pinatunayan ng DepEd nahandanitongtugunan ang

iba'tibangpangangailangan ng mga mag-aaralupangmaitaguyod ang

kanilangpag-aaral. Kaya’tunti-untingnabuo ang konseptonatinawagna “Learning

 81

Delivery Modalities” ipinakita ng Kagawaran ang iba’tibangalternatibongsubok at

datinangparaan ng pagkatutoupangmakatulongsapagbuo ng desisyon ng

mgamagulang kung alin ang

angkopsakanilangsitwasyontungosaligtasnapagpapatuloy ng edukasyon ng

kanilangmgaanak (Orpilla, 2020).

Isa samgaalternatibongparaannaito ang Distance Learning

namayroongtatlonguri: Modular Distance Learning (MDL); Online Distance

Learning (ODL); at TV/radio-Based Instruction. Sa ilalim ng modular, gagamit ng

self-learning modules (SLMs) namaaaring printed o digital format. Susubaybayan

ng mgaguro ang progreso ng mag-aaralgamit ang email, text message, instant

message (chat) o telepono. Sa online distance learning naman, nagaganap ang

pagtuturo ng mgaguro at ang pagkatuto ng mga mag-aaralgamit ang

teknolohiyanakinapapalooban ng iba’tibang online flatforms nakinakailangan ng

internet access. Maaaringidownload ang mga learning materials at mag-submit

ng mga homework online. Para naman samga mag-aaralnawalang access sa

internet at computer, tablet at smartphones, nariyan ang tv/radio-based

instruction kung paanong ang SLMs ay maaaringmaiturosapamamagitan ng

pagpapalabassatelebisyon at pagpapakinigsaradio (Bigornia, 2020).

 82

Kabatirangnatutunan ng
mga mag-aaral

 Magingmaparaan

 Kolaborasyon

 Papasoksaklase

 Kahalagahan ng
Komunikasyon

Talangguhitan5: Mga kabatirangnatutunan ng mga mag-aaralna

galingsa ALS sapanahon ng pandemya

Kabatiran at Nagpag-aralan.Malaki ang epektosapamumuhay ang

pandemyang COVID-19. Lahat tayo nahihirapansasitwasyon, subalit ang pag -

 83

aaral o pagkatuto ay hindidapatisawalangbahala. Karapatan ng

mgakabataannamakapagaral. May kasabihannga, “Ang kabataan ang pag-asa

ng bayan”. Kaya naniniwalaakonakahitanonghirap ng sitwasyonnatin,

maraminamangparaanupangmatugunan ang pag-aaral ng mgakabataan. Ang

mahalaga ay hindimasasayang ang isangtaonsabuhay ng mga mag- aaral.

Upangmatagumpayanitokailanganmagtulong-tulong ang bawat isa.

Bilangmagulang, malaki ang responsibility namin para magingmaayos at

magtagumpaysapag-aaral ng amingmgaanak,” sambitni Delia Magallanes, ina ng

isang mag-aaralsaisangpribadongpaaralansa Davao City noongnakaraangbirtwal

PTA meeting sa RMC.

Bilangguro, naniniwalaakongkailangangipagpatuloy ang edukasyonkahit

may pandemyadahil isa

itongepektibongparaanupangmaiparamdamsamgabatanahindisilanakakalimutan

ng lipunan. Iba-iba man ang mgakaranasannilasaloob ng kani-kanilangbahay,

alamkongmarami ang nami-miss na ang paaralan at ang

mgabagaynamadalasnilanggawinkasama ang mgakaklase at mgaguro.

Mahalagangipagpatuloy ang pag-aaralsagitna ng pandemyadahilbilang

mag-aaralna may malakingpagpapahalagasaedukasyon, tinitingnan ko

itobilanghakbang para umunlad ang amingpamumuhay. Hindi sapatnarason ang

pandemya para matigil ang atingpagkatuto,” ayon kay Ira Gabriel Mantes, mag-

aaralsaika-walongbaitang ng Davao City National High School. Pinilini Mantes

ang Online at Modular Learning ngayongpasukanupanglubosniyangmaintindihan

 84

ang mag aralin. Ang blendid learning ay maganda kung ang mag-aaral ay may

sapatna internet koneksyonsabahay.

Ang edukasyon ay responsabilidad ng bawat isa hindilamang ng mga

mag-aaral, guro, at magulangkundi ng isangkomunidadnahandangsumuporta at

gumabaysapangarap ng isangbatang nag-aasamnamakapag-aral. Noon pa man

aymasasabingbuhul-buholna ang mgaproblemasaedukasyonsaatingbansa.

Gayunpaman, kung patuloylamangtayongmagtutulungan at

magkakaisasaisangadhikain, hindimalabongmangyarina ang

inaasamnatingmagandangbukas para sabata at para sa bayan ay

atinnangmakamitsagitna man ng pandemyang COVID-19.

 85

KABANATA 4

ImplikasyonsaPananaliksiksaHinaharap

Ang karanasangpagkatuto ng mga mag-aaralnagalingsa alternative

learning system nanasa senior high school sapanahon ng pandemyaay

isanghamonsamgaguro at mag-aaral. Ditomatutuklasan kung ano ang kabutihan

o kahirapangdulot ng dulognaitosapagkatuto ng mga mag-aaral.

Implikasyon

Isa samgasektornalubosnanaapektuhan ng pandemya ay ang edukasyon.

Dahil sabantanadulot ng Coronavirus, napilitan ang

mgapaaralansabuongbansanamagsara at lumipatmulasa on-campus face to face

learning patungosa distance learning. Ngunit, hindiitonagingmadali para sa lahat,

lalonasamgaestudyante, magulang, at guro. Ang pangyayaringito ay

lubosnanakaapektosamga mag-aaral ng senior high school lalung-

lalonayongmga mag-aaralnanagtapossa alternative learning system (ALS).

Sa kabila ng ilangmgahamon, ang mga mag-aaral ay

maaaringumangkopsamgabagongpamamaraansapagkatutong pag-aaralsamga

mag-aaral ng senior high school nanagtapossalaternative learning system (ALS)

at karamihan ay sumasang-ayonna ang pinagsamangpag-aaral at ang distansya

ng pag-aaral ay maaaringipatupadmulangayon. Ang kasalukuyang COVID-19, ay

binabagohindilamang ang paggamit ng teknolohiyasaedukasyonngunit ang

mgadiskartesa pedagogy sahinaharap. At isangmalakinghamon para samga

 86

mag-aaralsasenior high school ay ang

malakingpagkabalisanamanatililamangsaloob ng bahay at mag-aral ng klasesa

internet at ang sitwasyon ay lalonglumalala "Isang malakingkadahilanan ang

lahat ng mgaguro ay pilosoponasumakay ay dahilnaisnilangbumuo ng mga

personal nakoneksyonsamga mag-aaral, "sabiniBintliff, na nag-aral ng

kabutihankasama ang mgaguro ng Rizal Memorial Colleges, senior high

schoolnaisnilangbumaba ang mga mag-aaralsaoras ng opisina at makipag-usap

o samgaorasnapupunta ang mga mag-aaralupangmagkaroon ng kapekasama

ang kanilangpropesor. At kinukuhanamin ang mgatrabahongito at ang

mgatungkulindahil mahal namin ang pangangalaga ng mga mag-aaralsaoras ng

pag-unladnaiyon. "Ang mga mag-aaralsenior high schoolnaedukasyon ay

hindinagbabago ng kanilangpananawsabuhaykahitnanakakaranassila ng

anumangpagsuboksapanahon ng pandemya.

Sa usapang distance learning, ang mgaestudyantesa senior high school

na galling sa alternative learning system ang higitnanakakaalam kung anoba ang

realidadsaloob ng sistemanaito. Sila ang pinakasentro ng

implementasyonnahumaharapsapagbabagongdalanitosasektor ng edukasyon.

Nararapat din namalamanna ang bawatestudyantemulasaiba’tibangkatayuan at

kalagayansabuhay ay may mgasarili at

naiibangkwentonanararapatmapakinggan.

Sa kagustuhangmakapag-aral ng mgaestudyante lahat ng paraan ay

kanilangginagawatulad ng pag-akyatsapuno o pag-

akyatsakanilangbubongsakanilangbahayupangmakakuha lang ng
 87

magandangkoneksyonsa internet. Ang ibangestudyante ay nagtrabaho o

nagtindahabang may pandemya para lang makabili ng cellphone o

makapagpaload lang nagagamitinsa online class magingang mgaguro ay

naghahanap ng

paraannangsaganoonsila’ymakapagturosakanilangmgaestudyante. Ang

ibangguro ay pumupunta pa sa computer shop kahitna may pandemic para lang

makapagturo. Ang ibangestudyante ay pinagsasabay ang pagtatrabaho at pag-

aaralsahalipnamagpahinga o matulognalangperoginagawanilangsagutan ang

kanilang module para maipasasatakdangoras.

Mga RekomendasyonsaKaragdagangPananaliksik

Saklaw ng pag-aaralnaito ay mahalagangmalaman ang mgakaranasan at

suliranin ng mgamag-aaralsa senior high school nanagtapossa alternative

learning system (ALS). Ang resulta ng pananaliksiknaito ay ayayonsakasagutan

ng labinlimang (15) mag-aaralsa senior high school nanagtapossa ALS ng Rizal

Memorial Colleges.

Ang ganitonguri ng pananaliksik ay mauulitsa senior high school ng Rizal

Memorial Colleges gamit ang kwantitatibongpamamaraangamit ang iba-

ibangkatanungan. Ang metodolohiyanaito ay gagamit ng survey upangmaisama

ang mga statistical namgadatosnaangkopsakasalukuyangmgadatos. Ang

paggamit ng mgamagulangbilangpartisipantesaganitonguri ng pananaliksik ay

maaringulitingamit ang kwalitatibongdesinyona my focus group discussion o di

 88

kayay face-to-face interview na my ibat-ibangkatanungan. Ang

impormasyongmakalap ay magbigay ng

perspektibosamgamagulangsakanilangpakikilahok. Ang ganitonguri ng

pananaliksik ay maaringulitingamit ang kwantitatibong survey design

samahigitisangpaaralanna may lugar ng payramid. Ang pananaliksiknaito ay

maari ding mag anyaya ng

ibangpaaralanupanglumahoksapangmalakihangpananaliksik.

Ang resulta ng pananaliksiknaito ay maaringmagingparte ng

magkasamangpagsisikapupangtumulongsaibangpaaralanna may

naranasanghawigsaproblema ng mga mag-aaralsa senior high school

sapanahon ng pandemya. Ang ibangpaaralan ay makabenipisyosapamamagitan

ng pag present handog ng mas marami pang webinars para samga mag-

aaralupanglubosnilangmaunawaan ang kasalukuyangnaranasan.

 89

Talaan ng mgaSanggunian

Altman, A. (2020). Prioritizing Education in a Pandemic-Mission Asset

Fundhttps://www.missionassetfund. Retrieved August 13,2021.

Ambayon (2020). Modular-Based Approach and Students’ Achievement in

Literature. https://www.researchgate.net/publication/343684458_Modular-
Based_Approach_and_Students'_Achievement_in_Literature

Ardiza, A.(2011). Impluwensya ng AlternatibongPagtatayasaPagkatuto ng

Filipino2.https://www.academia.edu/31235680/impluwensya_ng_alternatib
ong_pagtataya_sa_pagkatuto_ng_mga_estudyante_sa_filipino_2_abstrac
t_pamagat_imluwensya_ngalternatibong_pagtataya_sa_pa
gkatuto_ng_filipino_2

Basilio at Bernacer (2019). Epekto ng

makabagongteknolohiyasakabataanhttps://www.coursehero.com
Retrieved August 13,2021.

Bigornia (2020). The Philippine Higher Education Sector in the Time of COVID-
19. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/feduc.2020.576371/full

Boyatziz, S (1998). Philippine basic education. Retrieved from

http://www.philippinesbasiceducation.us/2013_05_01_archive.html

Cabigao, J. R. (2021). Pagbuo at balidasyon ng

isangmungkahingmodelongrubriksapagmamarka ng
mgasulatinsaantasgraduwado (development and validation of a proposed
model rubric in rating written outputs at the
graduateschoollevel)https://www.researchgate.net/publication/35088831_
pagbuo_at_balidasyon_ng_isang_mungkahing_modelong_rubrik_sa_pag
mamarka_ng_mga_sulatin_sa_antas_graduwado_development_and_vali
dation_of_a_proposed_model_rubric_in_rating_written_outputs_at_the_gr
aduatehttps://www.researhgate.net/publication/
351228101_developmentand_validation_of_a_proposed_model_rubric_in
_rating_written_outputs_at_the_graduate_school_leve l
 90

Celso (2020). A premier national university that develops leaders in the global
knowledge economy.
https://batstate-u.edu.ph/research-and-extension/research-culture/
conference/irciest-4-0/conference-irciest-4-0-masterclass-speakers/dr-
celso-co/

Cohen (2008). Evaluative Criteria for Qualitative Research in Health

CareControversiesandRecommendationshttps://www.researchgate.net/pu
blication/
5226409_Evaluative_Criteria_for_Qualitative_Research_in_Health_Care

Cortez, (2020). Mga ProgramasaEdukasyon at Coronavirus.

https://www.academia.edu Retrieved September 2021.

Creswell, J.W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among
approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. Retrieved November 5,
2018, from http://psycnet.apa.org/record/2006-13099-000

Creswell, J. W., & Plano, C. V. L. (2009). Designing and conducting mixed

methods research. Los Angeles: SAGE Publications. Retrieved November
5, 2018, from https://in.sagepub.com/en-in/sas/designing-and-conducting-
mixed-methods-research/book233508

Creswell, J. W., & Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design:

Choosing among five approaches. Retrieved November 5, 2018, from
http://us.sagepub.com/en-us/nam/qualitative-inquiry-and-research-
design/book246896

Creswell, J.W. (2012) Educational research: Planning conducting, and evaluating

quatitative and qualitative research (4th ed.). Upper Saddle River, NJ:
pearson Education.

Cruz (2017). Citation analysis of Isagani R. Cruz's Alfredo E. Litiatco lectures.

https://www.researchgate.net/publication/325622568_Citation_analysis_of
_Isagani_R_Cruz's_Alfredo_E_Litiatco

Dalanon, N. (2020). Using a Modular Approach to Course Design. Retrieved from

https://www.boisestate.edu/ctl-idea/teaching-with-tech/primer/using-
amodular-approach-to-course-design/

DepEd tambayan (2020). 5 Life Hacks Every Student Can Use for Online
Learning this 2020. https://depedtambayan.org/5-life-hacks-every-student-
can-use-for-online-learning-this-2020/

Dhawan, K. (2020). Online Learning: A Panacea in the Time of COVID-19 Crisis.

https://doi.org/10.1177/0047239520934018
 91

Digby (2010). An examination of the impact of non-formal and informal learning

on adult environmental knowledge, attitudes, and
behaviors.https://conservancy.umn.edu/handle/11299/59211

Estremera, E. (2021). Latest announcements: University of the Philippines

mindanao. https://www2.upmin.edu.ph Retrieved August 13,2021.

Fernandez, A. (2021). Ang distance learning at ang sining ng pagtuturo at

Pagkatuto ng mga mag-aaralsapanahon ng
pandemyahttp://depedbalangacity.com Retrieved August 13,2021.

Galias, F. (2020). Lagom Ayon kay Margarita Lucero

Galias.https://www.coursehero.com/file/78064007/LAGOMdocx/

Garcia, M.https://lbtimes.ph/2021/06/08/kwentong-distance-learning-mga-tinig-
ng-estudyante-magulang-at-guro/

Gavilan, (2020). Mga problemangpasan ng mgaestudyantesagitna ngpandemya.

https://www.rappler.com Retrieved August 13,2021.

Geiser at Santelices 2007 https://pdfcoffee.com/modular-distance-learning-isang-

pananaliksik-pdf-free.html

Go, S. (2020). Online learning during COVID-19 produced equivalent or better

student course performance as compared with pre-pandemic: empirical
evidence from a school-wide comparative study.
https://bmcmededuc.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12909-021-
02909-z

Guinto (2010). Class Differences Online Education in the United States, 2010.
https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED529952.pdf

Gunigundo, M. (2020). Office of Planning, Research, and Knowledge

Management (OPRKM). https://ched.gov.ph/ched/official-organization-
structure/office-planning-research-knowledge-management-oprkm/

Graciano, A.M. (2010). Research methods: A process of inquiry (7th ed).

University of New York: Pearson

Hatch (2020). Doing Qualitative Research in Education

Settings.https://muse.jhu.edu/book/4583

Hidalgo, (2018). Thesis Final-academia.eduhttps://www.academia.edu Retrieved

August 13,2021.
 92

Liebowitz, D. (2020) The Effect of Principal Behaviors on Student, Teacher, and

School Outcomes: A Systematic Review and Meta-Analysis of the
Empirical Literature. https://doi.org/10.3102/0034654319866133

Lincoln, Y.S. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hills: Sage publication

Lincoln, Y. S. &Guba (1985). Naturalistic inquiry. Newbury, CA: Sage Publication

Lincoln (2000). Paradigmatic controversies, contradictions, and

emergingconfluences. In N.K Denzin, The handbook of qualitative
research (2nd ed.,pp. 163-188). Beverly Hills, CA: Sage.

Jonassen, (2018). Thesis final knowledge is embedded in the

technologyhttps://www.academia.eduRetrieved August 13,2021

Kneller (1998). Creation Process during Learning of Gifted Students:

Contributions from Jean Piaget.
https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED573739.pdf

Luther, K. (2019). Mga epektosapakikilahoksaklase ng mgamanggagawang Mag-

aaral.https: slideshare.net Retrieved August 13,2021.

Malaluan, N (2020). DepEd official: Close to 4 million learners did not enroll for
next school year due to COVID-19 crisis.
https://www.cnnphilippines.com/news/2020/8/12/4-million-out-of-
schoolyouth-covid-crisis.html

Manlangit(2020). https://www.coursehero.com/file/76663852/PANIMULAdocx/

Mantes, (2021). On the opening of classes for SY 2020-

2021.https://www.deped.gov.ph/2020/04/21/on-the-opening-of-classes-for-
sy-2020-2021/

Newby (1994). Behaviorism, Cognitivism, Constructivism: Comparing Critical

Features from an Instructional Design
Perspective.https://www.researchgate.net/publication/229494297_Behavio
rism_Cognitivism_Constructivism_Comparing_

Nieto, S. (2020). Edukasyonsakasagsagan ng

pandemya.https://www.remate.phRetrieve August 13,2021.

Nombrado, (2020). Pagsusumikapsakabila ng

pagbabagonghinaharap.https://teachforthephilippines.com Retrieved
August 13,2021.
 93

Omapas, K. (2020). KwentongModyulhttps://depedroxi.ph Retrieved August

13,2021

Orpilla, B. (2020). Mahinang internet, modules ilansamgaproblemasaunanglinggo

ng pasukan – DepEd. https://www.bomboradyo.com/mahinang-internet-
modules-ilan-sa-mga-problema-sa-unang-linggo-ng-pasukan-deped

Pacleta, E. (2020). Tuloy ang pagkatuto: Ang pilipinong mag-aaralsagitna

ngpandemya.https://teachforthephilippines.com Retrieved August
13,2021.

Palomo, (2021). Mga pagsuboksabagong normal

saedukasyon.http://pilipinomirror.com Retrieved August 13,2021.

Patton, M. Q. (2015). Qualitative research and evaluation methods: Integrating

theory and practice 94th ed.). Thousand Oaks, CA: Sagej

Perez, K. (2020) Edukasyonsagitna ng pandemya salamat

samodernongteknolohiya.https://socialmedia675085498.wordpress.com
Retrieved August 13,2021.

Petri (1994). Students guide to learning design and

research.https://edtechbooks.org/studentguide/cognitivism

Phillips, D.C. (1995).The Good, the Bad, and the Ugly: The Many Faces of
Constructivism. https://doi.org/10.3102/0013189X024007005

Philippine daily inquirer (2020). Learning still best in classrooms, parents,

education experts sayRead more:
https://newsinfo.inquirer.net/1487430/learning-still-best-in-classrooms-
parents-education-experts-say#ixzz7DhN7A4BWFollow us:
@inquirerdotnet on Twitter | inquirerdotnet on Facebook

Plummer(1993). Hancock, B., W.K. et al. (2007). AnIntroduction to Qualitative

Research. YH, The NIHR RDS EM

Polkinghorne, D.E. (1989). Phenomenological research methods. Existential-

phenomenological perspective in psychology. New York: Plenum

Qualitative Reasearch Consultant Association. (2015). Crouch, M &McKenzie, H

(2006). Social Science Information 45 (4): 483-499.Qualitative Reasearch
Consultant

Republic Act 11480 (2021). An act amending section 3 of republic act no. 7797,
otherwise known as "an act to lengthen the school calendar from two
 94

hundred (200) days to not more than two hundred twenty (220) class
days".https://lawphil.net/statutes/repacts/ra2020/ra_11480_2020.html

Rivera (2020).Impact of online classes on the satisfaction and performance of

students during the pandemic period of COVID
19.https://link.springer.com/article/10.1007/s10639-021-10523-1

Roulston, S. (2001). Designing fieldwork strategies and materials. qualitative

research practices a guide for social science students and researchers.
London, SAGE Publications

Rubin, H. (2019). Qualitative interviewing: The art of hearing data. (2nd ed.).
Thousand Oaks, CA: Sage Schwartz, A. (2010). Making research in
education finance and policy matter now. Education Finance and Policy,
5(1), 1-13. Retrieved from ERIC database. (Accession No. EJ872461)

Saldaña, J. (2009). The coding manual for qualitative researchers. London:

SAGE Publication Ltd.

Sampath et. al.(2019). Thesis final: academia

edu.https://www.academia.eduRetrieved August 13,2021.

Santelices, M. V. (2007). Validity of High-School Grades in Predicting Student

Success beyond the Freshman Year: High-School Record vs.
Standardized Tests as Indicators of Four-Year College Outcomes.
Research & Occasional Paper Series. Centre for Studies in Higher
Education, University of
California.http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED502858.pdf

Sloan, C. (2020). 2021-21 Learning continuity and attendance plan

https://www.stocknusd.net/cms/lib/Retrieved August 13,2021.

Swan, K. (2003). Learning effectiveness: What the research tells

us.https://www.researchgate.net/publication/237590499_Learning_effectiv
eness_What_the_research_tells_us

Umangay, J. (2021). Ano man ang sitwasyontuloy ang

edukasyondepedvalenzuela. http://lawangbatonhs.depedvalenzuela.ph
Retrieved August 13,2021.

UP Press (2020) Ang mgaepekto ng pag-aaralsa online

naedukasyonsapagganap ng mga mag-aaraldahil ng covid 19 pandemic.
Retrieved from
https://www.academia.edu/45008712/Ang_mga_epekto_ng_pag_aaral_sa
_online_na_edukasyon_sa_pagganap_ng_mga_mag_aaral_dahil_ng_cov
id_19_pandemic
 95

Veridiano, (2020). Tuloy ang pagkatuto: ang pilipinong mag-aaralsagitna ng

pandemya. https://www.pressreader.com Retrieved August 13,2021.

Woolfolk, A. (2015). Theories of Learning and Teaching in TIP.

https://www.researchgate.net/publication/271626453_Theories_of_Learni
ng_and_Teaching_in_TIP

APENDIKS
 96

A.LIHAM PAHINTULOT
SA DEKANO NG
KOLEHIYO
 97

T he R izal Memorial Colleges, I nc.

RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

October 10, 2021

ALBERT G. MUSICO, PhD

Principal, Integrated Basic Education
Rizal Memorial Colleges, Inc.

Dr. Musico:

This is to respectfully endorse the request for permission to conduct study of

Miss LORDELIE G. LUMBA, a candidate for Master of Arts in Teaching Filipino
with a study titled “KARANASANG PAGKATUTO NG MGA MAG-AARAL NA
GALING SA ALTERNATIVE LEARNING SYSTEM NA NASA SENIOR HIGH
 98

SCHOOL SA PANAHON NG PANDEMYA” in partial fulfillment of the

requirements in MAT-Fil.

Miss Lumba will coordinate with the school authorities to properly observed
safety protocols set the government in the data gathering and other forms of
communication.

Your utmost concerns for the educational upbringing of the researcher is greatly
appreciated and valued.

Very truly yours,

DR. PABLO F. BUSQUIT

Dean, Graduate School

B.LIHAM PAHINTULOT
SA PUNONG GURO
 99

T he R izal Memorial Colleges, I nc.

RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

October 10, 2021

ALBERT G. MUSICO, PhD

Principal, Integrated Basic Education
Rizal Memorial Colleges, Inc.

Dr. Musico:

Mapitaganghinihiling ng nakalagdana mag-aaral ng PaaralangGradwado ng

Rizal Memorial Colleges, Inc. ang iyongpahintulotnamakapagsagawa ng
paglikom ng mgadatossapaaralangiyongpinangasiwaan. Ang magigingkalahok
po nito ay ang mga grade 12 senior high school nanagtapossa alternative
learning system at kasalukuyang nag-aaralsa RMC.

Ang mgadatosnamalilikom ay makabuluhanupangmaisakatuparan ang

kanyangpananaliksiknatungkolsa “KaranasangPagkatuto ng mga Mag-
aaralnagalingsa Alternative Learning System nanasa Senior High School
 100

sapanahon ng Pandemya”bilangkahilingansapagtatamo ng digring Master of

Arts in Teaching Filipino.

Ang inyo pong postibongpagtugonsakahilingannaito ay

isangmalakingtulongsamatagumpay nap ag-aaralnaito.

Lubosnasumasainyo,

LORDELIE G. LUMBA
Mananaliksik

C. LIHAM PAHINTULOT
SA MGA KALAHOK
 101

T he R izal Memorial Colleges, I nc.

RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

 102

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 103

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 104

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 105

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 106

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 107

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 108

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 109

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 110

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.
 111

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.

Lagda ng kalahok: __________________________

 112

Lagda ng mananaliksik: __________________________

Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
 113

Petsa: __________________________
T he R izal Memorial Colleges, I nc.
RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
 114

T he R izal Memorial Colleges, I nc.

RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
 115

T he R izal Memorial Colleges, I nc.

RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

OFFICE OF THE DEAN GRADUATE SCHOOL

PAHINTULOT SA MGA KALAHOK

Pamagat: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative

Learning System nanasa Senior High School sa
panahon ng Pandemya

Mananaliksik: Lordelie G. Lumba

OO HINDI
Porma ng Pahintulot

_______ _______
1. Nakatanggapako ng lihamnanagsasaad ng
pahintulotnaako’ypanayamin.

2. Ipinaalam at ipinaliwanagsa akin ang pag- _______ _______

aaralnaitomulasamananaliksik at ang lahat ng
mgakatanungan ay kasiya-siyakongnasagutan

3. Naintindihan ko ang layunin ng pag-aaral at

batid ko na ang paglahok ay kailngan.
_______ _______
4. Malaya akongmagtanong ng
mgaimpormasyonanumangoras.
_______ _______
5. Maaariakongtumanggisapaglahok ng pag-
aaralnaito o umalisanomangoras ng _______ _______
walangibinigaynakatwiran.

6. Nabasa ko ang pahintulot at

_______ _______
boluntaryongnakilahok sap ag-aaralnaito.

Lagda ng kalahok: __________________________

Lagda ng mananaliksik: __________________________
Petsa: __________________________
 116

D. BALIDASYON NG
MGA EKSPERTO

T he R izal Memorial Colleges, I nc.

RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City
 117

Validation Sheet for Qualitative Design

Name of Researcher: _____________________ Degree Enrolled: _______________

Title of Research: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative
Learning System nanasa Senior High School sapanahon ng
Pandemya

Name of Evaluator: _____________________ Date Evaluated: ________________

Degree of Evaluator: _____________________ Signature: _____________

Rating Scale:

( ) 4 Very Good ( ) 2 Maybe upgraded if revised

( ) 3 Good ( ) 1 For revalidation

To the evaluator: Kindly check the clumn that best fits your evaluation of the item.

Items 4 3 2 1
1.Introduction (purpose, confidentiality, duration and way of
Ethics conduct and closing components (additional commentsare
provided.
2.Informed consent is included.
3.Script included/built in, so interview can introduce, guide and
Artistry conclude the interview in a consistent manner.
4.Questions are appropriate to the study enhancing the possibility
of storytelling and narratives.
5. Questions are open-ended to encourage in depth responses;
avoiding close-ended questions which are answerable by yes or
no.
6. Questions are stated in an affirmative manner.
7. Probing questions are provided.
Rigor 8. Questions are logically ordered asking the highest priority first.
Opinion questions follow informations questions.
9. Questions are stated in simple and simple terms.
10. Number of questions can be covered within 60-90 minutes, not
exceeding 15 open-ended items (probes excluded) for every
research question, except special cases.

Remarks:
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
ASCU-ACI accredited: Master of Arts in Education Program

T he R izal Memorial Colleges, I nc.

RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

Validation Sheet for Qualitative Design

 118

Name of Researcher: _____________________ Degree Enrolled: _______________

Title of Research: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative
Learning System nanasa Senior High School sapanahon ng
Pandemya

Name of Evaluator: _____________________ Date Evaluated: ________________

Degree of Evaluator: _____________________ Signature: _____________

Rating Scale:

( ) 4 Very Good ( ) 2 Maybe upgraded if revised

( ) 3 Good ( ) 1 For revalidation

To the evaluator: Kindly check the clumn that best fits your evaluation of the item.

Items 4 3 2 1
1.Introduction (purpose, confidentiality, duration and way of
Ethics conduct and closing components (additional commentsare
provided.
2.Informed consent is included.
3.Script included/built in, so interview can introduce, guide and
Artistry conclude the interview in a consistent manner.
4.Questions are appropriate to the study enhancing the possibility
of storytelling and narratives.
5. Questions are open-ended to encourage in depth responses;
avoiding close-ended questions which are answerable by yes or
no.
6. Questions are stated in an affirmative manner.
7. Probing questions are provided.
Rigor 8. Questions are logically ordered asking the highest priority first.
Opinion questions follow informations questions.
9. Questions are stated in simple and simple terms.
10. Number of questions can be covered within 60-90 minutes, not
exceeding 15 open-ended items (probes excluded) for every
research question, except special cases.

Remarks:
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
ASCU-ACI accredited: Master of Arts in Education Program

T he R izal Memorial Colleges, I nc.

RMC Buildings, Purok 5, Lopez Jaena & F. Torres Streets
Barangay 8-A Poblacion District, Davao City

Validation Sheet for Qualitative Design

Name of Researcher: _____________________ Degree Enrolled: _______________

Title of Research: KaranasangPagkatuto ng mga Mag-aaralnagalingsa Alternative
 119

Learning System nanasa Senior High School sapanahon ng

Pandemya

Name of Evaluator: _____________________ Date Evaluated: ________________

Degree of Evaluator: _____________________ Signature: _____________

Rating Scale:

( ) 4 Very Good ( ) 2 Maybe upgraded if revised

( ) 3 Good ( ) 1 For revalidation

To the evaluator: Kindly check the clumn that best fits your evaluation of the item.

Items 4 3 2 1
1.Introduction (purpose, confidentiality, duration and way of
Ethics conduct and closing components (additional commentsare
provided.
2.Informed consent is included.
3.Script included/built in, so interview can introduce, guide and
Artistry conclude the interview in a consistent manner.
4.Questions are appropriate to the study enhancing the possibility
of storytelling and narratives.
5. Questions are open-ended to encourage in depth responses;
avoiding close-ended questions which are answerable by yes or
no.
6. Questions are stated in an affirmative manner.
7. Probing questions are provided.
Rigor 8. Questions are logically ordered asking the highest priority first.
Opinion questions follow informations questions.
9. Questions are stated in simple and simple terms.
10. Number of questions can be covered within 60-90 minutes, not
exceeding 15 open-ended items (probes excluded) for every
research question, except special cases.

Remarks:
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
ASCU-ACI accredited: Master of Arts in Education Program
 120

E.GABAY SA
PAKIKINAYAM

GabaysaPakikinayam

Research Guide Questions Probing Questions

Questions
1.Ano-ano ang 1.1 Anonguri ng 1.1.1Anongsitwasyon ang iyong ma
mgakaranasangpa karanasansapagkatuto ang konsidernamahalagasapagkatutongayo
gkatuto ng mga iyongnaranasansapanahon ng ngpandemya?
mag-aaralnagaling pandemya?
 121

ALS sapanahon 1.2 Paano moginampanan 1.1.2Ano-anu ang

ng pandemya? ang mgakaranasangiyongnapagdaanandito
mgakaranasangiyongnapagda sa RMC nahindi mu naranasansa ALS
anan? sapanahon ng pandemya?
2. Paano 2.1 Paano mohinarap ang 2.1.1Ano ang
hinaharap ng mga mgakaganapanupangikaw ay pinakatumpaknasolusyonupangiyongm
mag-aaralnagaling matuto? alagpasan ang mgahadlangupangikaw
ALS ang ay matuto?
pagkatutosapanah 2.2 Anongkaganapan ang 2.1.2 Anu-anongmgarason ang iyong
on ng pandemya? mahalaga para ma
sayoupangikaw ay konsideraupangikawsalubosnamatutos
lubosnamatuto? apanahon ng pandemya?
3.Ano-ano ang 3.1 Isa-isahinmo ang 3.1.1Ano-anu mgakabatiran ang
mgakabatirangnat mgakabatirangiyongnatutunan iyongmaituringnamahalagasapanahon
utuhan ng mga sapanahon ng pandemya? ng pandemya?
mag-aaralnagaling
ALS sapanahon 3.2 Sa 3.1.2Anongkabatiran ang importante at
ng pandemya? anongparaanmapalawak ang magagamitbilangmabisangkaalamansa
kabatirangiyongnarasan? panahon ng pandemya?

TRANSKRIPSYON

Mga KaranasangPagkatuto

1.1 Anonguri ng karanasansapagkatuto ang iyongnaranasansapanahon

ng pandemya?

WalangSapatna Internet Connection

Basi po saakingkaranasansa online class sapanahon ng

pandemyanapakahirap po kasi wala po kamingsapatna internet connection.
Minsan po pag kami ay papasoknasa link hindi po maiwasanna ma late po kami
kasi hihintayin pa po naming maging stable ang internet connection. (IDI_02)

Para po sa akin napakahirapmagingisang mag-aaralsapanahon ng pandemya.

 122

Ako po ay galling sa Alternative Learning System (ALS) kung kaya

maramiakongna encounter dirosa Rizal Memorial Colleges nahindi ko
naranasannoongako ay nasa ALS. (IDI_07)

Para po sa akin ang uri ng karanasannaakingnabatidditosa Senior High School

ay ang pagkakaroon po ng tinatawagnating blended learning. Noongnasa ALS
pa ako modular po kami at isangbesesbawat lingo lang po ang amingpasukan.
Hindi po akomasyadongmagalingsa computer kasi hindi pa po uso ang
computer noon. Forty-Five (45) years old napoako at
kasalukuyangkasambahayditosa Davao City. Lubos po akongnahirapansa
online class kasi may trabaho din po ako. (IDI_01)

Ang uri ng karanasannaakingnabatidhabangako ay nasa senior high school ng

Rizal Memorial Colleges ay ang pagkakaroon ng mahinang signal
ditosaaminglugar. Ako po ay nakatirasaBaracatan, Toril, Davao City. Gusto ko
manglumahoksa online class subalithindi ko magawadahilwala po
kamingsapatna internet connection sabahay. (IDI_04)

Bilangisang mag-aaralnanagtapossa ALS lubos po akongnahirapansapagpasok

ko sa RMC lalong-lalunangayonnamayroong COVID 19 saatingbansa. Aking
ma konsiderana ang internet connection ay napakahalagangayondahilito ang
magbibigaysaatin ng daanupangmatutosaatingpaaralan. Subalitgustohin ko
mangmatuto ng sapatwalakamingkakayahan kasi piso wi-fi lang po ang
akinggamitupangmaka online. (IDI_06)

Kung akingbabanggitin ang uri ng karanasan meron

akosakasalukuyangsitwasyoniyon ay ang pagkakaroon ng mabagayna internet
connection ditosaaminglugar. Unang araw pa lang sa orientation ditosa RMC
pinaalalanasa amin ng aming adviser nakailangang may sapatnainertnet
connection upangmakasalisa online class. Dahil saakingkagustuhanna mag
online class nakiconnect po akosa internet saamingkapitbahay. Ayoko po
talaga mag modular kasi walaakongmatutunan. (IDI_03)

Ako po ay matandanangunithindiakonawalan ng pag-asanamakapagtapos ng

pag-aaral kaya nag-enrol po akosa ALS. Maramiakongkaranasansa ALS
nahindi ko maranasanditosa RMC tulad ng modular kami sa ALS
isangbesesisanglinggo lang ang amingpasokperoditosa RMC araw-araw po at
kailangang may sapatna internet coonectionupangmakasalisa online class.
Mahirap po talagapagwalangsapatna internet connection. (IDI_05)

Hindi naminlubosmaisipnananditona kami ngayonsa RMC. Pinili po naming dito

mag senior high school kasi binibigyan po ng RMC ng halaga ang bawat mag-
aaral. Subalitgustohin man naming makilahoksa online class
ngunitwalakamingsapatna internet connection. Sa ngayon blended learning po
ang uri ng pagkatutonaginamit naming. Kung malakas po ang signal mag online
po kami ngunitminsangumagamit din po kami ng modyulupangmaipasa po
 123

naming ang amingmgaasignatura. (FGD_04,06,07 & 08)

1.2 Paano moginampanan ang mgakaranasangiyongnapagdaanan?

PagsanggunisamgaGuro

Kapagako po ay nakaranas ng kalituhansaakingpag-aaralsa RMC lagi po

akongsumasanggunisaakingmgagurolalong-lalunasaakingsilidtagapayo.
Halimbawa po walaakong internet connection saoras ng amingklase, palagi ko
pong ipinaalamsaakingguroupangmabigyan po ako ng
konsiderasyonnamakapagsumite kung magandana ang aking connection.
(IDI_02)

Lahat po ay akingginagawaupangmakapasasamgaasignaturanaakingkinukuha.
Ang pinakamabisanggawinupanghindiako ma markahannalumilibansaklase ang
pagbigaualamsamgaguronahindimakaapsoksakadahilanang mg problemasa
internet or di kaya’ysakalusugannaaspeto. Ako po ay COVID 19 survivor,
nagkaroon po ako ng diagnosis noongnakaraang Abril sataongkasalukuyan.
Hindi po akonakapasoksaklase kasi wla pong internet connection saaking
facility. Ang ginawa ko po ay humingiako ng konsiderasyonsaakingmgaguro at
lahat po sila ay nagbigay ng palugit kung kalian ko po ma sumite ang
takdangaralinnakanilangbinigay. (IDI_04)

Marami po akongkaranasangnapagdaanansapanahon ng kagipitandahilako po

isang working student. Subalithindi ko po binigyangpansin ang
akingsitwasyonnanahihirapannasaakingakingmgaklaselalung-
lalunangayonsapanahon ng pandemya. Nasunugan po kami noongAugosto
2020, napakahirap po ng akingdinanassubalit ang lahat ng kahirapan ay
napunannoongnagbigay ng tulong ang akingbutihingsilidtagapayo.
Mulapinasyal, emosyonalnaaspeto ay pinadama ng akingguro. Naka recover
akosaakingmgakulangnamga requirements kasi binigyanako ng special tasks
ng akingmgaguro. (IDI_07)
Sa amingkalagayanbilang mag-aaralna galling ALS ay napakahirap po
dahilkaramihansa amin ay mga working students po. Nagpapakatatag po kami
upangmairaos ang amingpag-aaral. Sa panahonnitongpandemya, napakarami
pong mgabagaynadapat naming unahin, subalithindi po naming isinangtabi ang
amingobligasyonbilang mag-aaral. Ang amingmgaguro ang
amingkaagapayupangamingmaipasa ang amingmgaasignatura.
Lubosakongnagpasalamatnanapakabait ng mgagurosa RMC senior high school
kasi palagi nilakaminginiintindi kung kami ay may mgapangangailangan. (FGD_
01 & 05)

1.3 Anongsitwasyon ang iyong ma

konsideranamahalagasapagkatutongayongpandemya?

Pagsalisa Online Class

 124

Para po saakingsarilingpananawbilang mag-aaralsa senior high school ang

pagpasok po saklasesapamamagitan ng online naklase ang
mahalagangayongpandemya. Ako po ay nagtapos ng Junior High School sa
Alternative Learning System kung saanmodyular po ang amingklase. Kakaiba
po talaga kung ang klase ay sapamamagitan ng online kasi makikinig po ang
bawat mag-aaralsaleksyon ng guro at kung may hindi man kami
naintindihanmaitanongnaminkaagadsaguro kung ano ang tamangsagot. Para
sa akin mahalaga po ang online naklase kasi kahitnasapandemya tayo
magkitaparin ang bawat mag-aaral at kanilangmgaguro. (IDI_01)

Malaki po talaga ang pagkakaiba ng modyular at online naklase. Para sa akin

maraming matutunan ang mga mag-aaral kung kami ay lalahoksa online class
kasi nagtuturotalaga ang guro naming at kahitnamalayo kami saisat-isa ay
makikitaparinnamin ang amingmgamukha at maiparating naming kaagad kung
kami ay may mgakatanungan. Noongako ay nasa ALS pa lamang, maraming
pagkakataon ang lumipasnaakosana ang
gagawasaakingtakdangaralinsubalitito ay pinasasagot ko
saakingmgakaibigandahilako ay may trabahosakonstruksyon. Ako ay
lubosnanagsisidahilwalatalagaakongnatutunan. Sisikapin ko ngayong senior
high naakonamatutoakosabawatasignaturanaakingkinukuhasakasalukuyan.
(IDI_05)

Ang online class ang atingkasanggangayongpanahon ng pandemya. Siguro

kung walang online class walangmatutunan ang lahat ng mga mag-aaral. Tulad
ko noongnasa ALS pa akoiba po ang sumasagotsaakingmgatakdangaralin kasi
minsannasabarkadaako at minsannasabisyo. Ditosa RMC iba ang
akingnaramdaman kasi mabait ang mgaguro at gusto
talaganilakamingtulungansaamingpag-aaral. (IDI_07)

Napakahalaga ng gadyetsapanahon ng pandemyadahilito ang gagabaysamga

mag-aaralupang may matutunansakanilangpag-aaral. Ang pagkaroon ng online
class ay napakahalagaupang maraming magandangaralnamakukuhaang
atingmga mag-aaral. Tulad naming mganagsisipagtapossa ALS ay
lubosnanagpapasalamat at lalahoksaaming online class kasi
dahilditomaramamikamingmauunawaannamga lessons saamingguro.
(FGD_03, 06, 08)

1.4 Ano-anu ang mgakaranasangiyongnapagdaananditosa RMC nahindi

mu naranasansa ALS sapanahon ng pandemya?

Pagdiriwang ng ibat-ibangSelebrasyon Online

NoongnasaAternative Learning System pa po akohindi ko naranasan ang

pumasoksaklasearaw-arawdahilbawatsabadolamang po ang amingpasukan at
saarawnaiyon ang lahat ng asignatura ang akingsasalihansaisangarawlamang.
 125

Ditosa RMC kahit po nasapandemya po tayo ay pumapasok po akoaraw-araw

kasi gusto ko po namatuto hind isa isangarawlamang. Maraming
mgakaganapansa RMC kahitnasa online tulad ng united nations naselebrayson
at ang pagkakaroon ng itramuralssapaaralan. (IDI_02& 04)

Sa akingpag-aaralditosa RMC saloob ng isangtaonmahigitmarami ang

mgabagaynaakingnatutunan at nasalihan. Hindi ko po
nagawangsumalikahitsaaktwalnapatimpalaksa ALS subalitditosa RMC ay
nagingrepresentanteakosaisangpatimpalak online. Napakasaya ko
dahilsabuongbuhay ko napatunayan ko saakingsarilina may ibubuga at ilalaban
din palaakokahitnasa online ang kompetisyon. (IDI_05)

Maramiakongnatutunanditosa RMC kahitako ay

matandana.Minsantinatawagako ng akingmga ka klasena ate, mama, momshie
at ibadahilakoymatandakaysakanila. Isang bagay ang hindi ko
makalimutanditosa RMC ay ang pagdiriwangnito ng mga online
namgaaktibidades. Noongnakaraangtaonnasaksihan ko po kung
paanopinagdiriwang ang intramurals sa RMC sapamamagitan ng online at isa
din po akosatumulongsaaming ka klasenanagingpartisipante po
isahangkantahan. (IDI_06)

Napakasayasa RMC campus kahitnasapandemya at online halos lahat ng

mgaaktibidades. Wala po sa ALS ang pagkakaroon ng
mgabirtwalnapatimpalakdito ko lang naranasansa RMC. Mahalaga ang
mgaitodahilito ay nagbibigay sigla sabawat mag-aaral. (IDI_07)

Lahat ng mga mag-aaral ay may ibat-ibangkaranasan. Noong kami ay nasa

ALS mgabagaynaamingpinalagpas ang pagkakataonnasana ay kami matuto at
makapulot ng magandangaral. Ditosa RMC marami din talaga ang
oportunidadupangamingmapalawak ang amingkaisipan at magkaroon ng
lubosnatiwalasaamingsarili. Kahit nasa online sinisikap ng amingmgagurona
kami ay sasalisamgapagdiriwangnadinadaansapamamagitan ng online
namgapatimpalak. Malaki po ang naiambagnitosapagbigay ng aliwsamga mag-
aaralnalubosnanagdadalamhatisapanahon ng pandemya. Sa pamamagitan ng
pasali ay maibsan ang amingmgakalungkutan. (FGD_03,04,06,07 & 08)

Hinaharap ng mga Mag-aaralsaPanahon ng Pandemya

2.1 Paano mohinarap ang mgakaganapanupangikaw ay matuto?

Pokus at Determinasyon

Napakaraminghadlangnagyonupangatinglubosnamakamtan ang
tunaynakwalidad ng edukasyon. Noongnasa Alternative Learning System pa
lamang po akomaraminapoakongbalakidnanalagpasan. Lumakiakosaakinglola
at walangama’tina. Ang akingkatayuan ang isangtalinghaga kung ano ang
 126

dapat kung gawinupangmakatapossaakingpag-aaral. Para sa akin kailangang

may sapatnapokusakoupangmakamit ko ang
akingpangarapsabuhaykahitnasapandemya po tayo. (IDI_03)

Para sa akin mahirapmangarapnawalangsapatnakaalaman at mahirap ding

matuto kung ikaw ay walangsapatnasupportagalingsayongmga mahal sabuhay.
Kahit nilalaitnilaakonawalaakongsilbi at salotdawakosalipunanpapatunayan ko
po namagigingtanyagakosakasalukuyan. Ang kailangan ko ngayon ay ang
tiwalasasarili at determinasyonsa lahat ng akingginagawa. Kahit galingakosa
ALS papatunayan ko nahindihadlang ang pandemyaupangakingmakamit ang
akingmgaminimithi. ((IDI_05)

Bawat isa saatin ay may ibat-ibangsolusyonsamga problem ana atingdinanas.

Ang bawatkaganapannaakingnaranasanngayongpanahon ng pandemya ay
haharapin ko satulong ng akingmgaguronasapatnapokus at
walanganumangpagalinlangan. (IDI_06)

Ang pagigingdeterminado ko ang

siyangakingpananggaupangakingmalagpasananumangpagsuboksaakingbuhay
. Ditosa RMC maraminaakongmgapagsuboknapinagdaanansubalithinarap ko
ito ng buongpuot at walangpagalinlangan. (IDI_07)

Ang mga mag-aaralnagyongpanahon ng pandemya ay ibat-ibanguri ng

karanasanlalung-lalonakamingmgagalingsa Alternative Learning System.
Maramikamingmgakaranasansa ALS nahindinaminnaranasanditosa RMC.
Upangmaktamtan ang ambisyon ng bawat isa at malampasan ang
mgabalakidnito, dapat ang bawat mag-aaral ay may pokus at
determinasyonsakanilangmgaginagawa. (FGD_02,04,05, & 08)
2.2 Anongkaganapan ang mahalaga para sayoupangikaw ay
lubosnamatuto?

Pagbibigay ng Pedbak

Upanglubosnamatuto ang isang mag-aarallalonangayongpanahon ng

pandemyadapatipaalam po ng mgaguro ang resulta ng pagsulit o
anumangtakdangaralinupangmalaman din ng mga mag-aaral kung
saanongparte ng pagsulitsilanagkamali. (IDI_01)

Ditosa RMC blendid learning po ang kadalasangpinipili ng mga mag-aaral.

Kung modyular po napakahalaganamaibalik ng mgagurosakanilang mag-aaral
ang parte ng modyulna may mgasagotupangmalaman ng estudyante kung ano
ang kanilangkamalian. (IDI_04)

Upanglubosakongmatutodapat ay alam ko kung tam aba o mali ang

akingmgasagotsamgatakdangaralin. Dapat po talagaipaalam ng
mgagurosakanilangmga mag-aaral ang result nito at ang kanilangmarka.
 127

(IDI_06)

Ang pagbibigayalamsa akin ng mgadapat kung iwasto ay

isangparaanupangako ay lubos pang matuto. Dapatlamangnakausapin ng guro
ang mag-aaral kung ano ang dapatgawinupangmaiwasto ang
mgamalingnasagotsapagsulit at mgatakdangaralin. (IDI_07)

Sa lahat ng bagaydapat may pag-uusap ang mgaguro at mag-

aaralupangmagkaroon ng kaunawaan ang mgabagaynadapatiwasto. Dapat po
maibalik ang lahat ng mgamodyulsamga mag-aaralsasabihinsakanila kung
bakitmali ang kanilangsagot. (FGD_01 & 06)

2.3 Ano ang pinakatumpaknasolusyonupangiyongmalagpasan ang

mgahadlangupangikaw ay matuto?

Pagkaroon ng sapatnaGadyet

Napakahirapsumalisa online klasngayon kung ikaw ay walangsapatnagadyet

kasi halos lahat ng transaksyon ay dumadaansa online. Ako ay
nangangarapnasanaymagkaroonako ng sarilinggadyetupangmakapokus po
akosaakingpag-aaral. (IDI_03)

Sa ngayonako ay nagsikapsaakingpag-aaral at saakingpagtatrabahodahil gusto

ko po talagamagkaroon ng gadyetupang may magagami din po akosakolehiyo.
Noongnamigay ang atinggoberno ng mga laptop ako ay pumuntatalaga doon
kasi gusto konglumahoksa online class. Sa panahon ng pandemic
napakahalagatalaga ng gadyetupang tayo ay lubosnamatuto. (IDI_05)

Personal nasolusyon ang aking ma mungkahiupanglubosnamatuto ang mga

mag-aaralsapanahon ng pandemya. Dapatsanamagkaroon ng sarilinggadyet
ang bawat mag-aaralupangmakapokus ang mga mag-aaralsakanilangpag-
aaral. (IDI_06)

Ang pagkakaroon ng sarilinggadyet ang

angmabisangsolusyonupangmalagpasan ang mgabalakid o hadlangupangsila
ay matuto. Mahalaga ang gadyetngayongpanahon ng pandemya kasi ito ang
sandatanaatinggagamitinupangmatutosamgabagay-bagay. (IDI_07)

Ang pinakamabisangsolusyonupangmalagpasan ang mgahadlangupangmatuto

ang isang mag-aaralsapanahon ng pandemya ay ang pagkaroon ng
sarilinggadyetnagagamitinsa online class. (FGD_03,06 & 08)

2.4 Anu-anongmgarason ang iyong ma konsideraupangikaw ay

lubosnamatutosapanahon ng pandemya?

Pagbibigay ng Konsiderasyon
 128

Hindi maiwasan ang ibat-ibangbalakidnamaranasan ng isang mag-

aaralsapanahon ng pandemya. Ditosa RMC ang mgaguro ay nagbibigay ng
konsiderasyon kung ang mag-aaral ay may
mgaproblemangnaranasansakanilangmgaklases. (IDI_03)

Ang mgaguro ay nandyanupanggagabaysabawat mag-aaral. Ang pagbibigay

ng konsiderasyon ay napakahalagaupangmabigyan ng kahalagahan ang
ginagawa ng isang mag-aaral. (IDI_05)

Ditosa RMC kung ang isangestudyante ay

hindimakapasasakanyangtakdangaralinsatamangpanahon ang mgaguro ay
nagbibigaypalugitupangmabigyan ng konsiderasyonnamakapasa ang
estudyante. (IDI_07)

Minsanhindimakapasok ang isang mag-aaralsakanyangklase kasi

wlangkoneksyonsa internet, minsanwalanggadyetnagagamitin at kung minsan
may mga personal nalakad. Ang pagbibigay ng sapatnapanahon at oras ng
guro ay siyangnagpapatibay ng loob ng mag-aaralnagagawin ang
kanyangtungkulinbilang mag-aaral. (FGD_ 06 & 08)

Mga KabatirangNatutunan

3. 1 Ano ang mgakabatirangiyongnatutunansapanahon ng pandemya?

DapatmagingMaparaan

Ang bawat mag-aaral ay may mgaistiloupang may matutunansakanilangpag-

aaral. Halimbawa kung ang isang mag-aaral ay may problemasakanyang
internet koneksyonpwede po nagagamit ng
ibangparaanupangmakapasoklamangsakanyang online class. (IDI_03)

Ang kabatirangakingnatutunansaakingpag-aaralsapanahon ng pandemya ay

ang pagigingmadiskarteupangmalagpasan lahat ng pagsuboknanaranasan.
Ang pakikipag-usapsamgagurosawastongparaan ay
magandangpakikitungoupangmaibsan ang problemangdinanas. (IDI_05)

Bilangisang mag-aaraldapat po ay hindilamangaasasa internet koneksyon,

kung may ibangparaanupangmabigyangsolusyon ang
mgakaranasanghahadlangsapagkatuto. ((IDI_06)

Ang madiskarteng mag-aaral ay may magandangkinabukasanghinaharap. Sa

panahon ng pandemyanararapat po lamangnamagingmaparaan ang guro at
mag-aaralupangwastongmaihatid ang kaalamansabawat isa. (FGD_05)
 129

3.2 Sa anongparaanmapalawak ang kabatirangiyongnaranasan?

Kolaborasyon ng guro, magulang at mag-aaral

Upangmapalawak ang lahat ng karanasan ng mga mag-aaraldapat may pag-

uusap ang mgamagulang, guro at mag-aaralupangmabigyangdiin kung
anomangmgabagaynadapatlutasin. (IDI_04)

Ang pagkakaroon ng koneksyonsamgamagulang at mgaguroay

isangparaanupangmagkaroon ng katibayanna ang pagtuturosaatingmga mag-
aaral ay hindilamangsapaaralannangyayari. (IDI_05)

Sa panahon ng pandemyadapat po lamangna may pag-uusap ang mgaguro at

atingmgamagulangupanglubosnaipaintindisamga mag-aaral ang kahalagahan
ng pag-aaralsapanahon ng pandemya. (IDI_06)

Papayag po akona may koneksyon ang

atingmgamagulangsaatingmgagurosapaaralanupanglubostayongmakilala ng
atingmgaguro. May mgabagay kasi nahindinatinnatuklasansa mag-
aaralsubalitnalamannatinitosakanilangmgamagulang. (IDI_07)

Ang mgamagulang ay dapat may kontaksamgaguroupangmabilisnamaresolba

kung anomang problem nanaranasan ng mag-aaral. (FGD_05)

3.3 Ano-anu ang mgakabatiran ang iyongmaituringnamahalagasapanahon

ng pandemya?

Papasoksaklasearaw-araw

Ang pandemya ay hindihadlangupangmatuto ang isang mag-aaral. Isa

sapinakamahalagangbagay ay ang pagpasoksa online klasaraw-araw. Kahit
nasa online maraming bagay ang matutunan ng mag-aaral kasi nagbibigay ng
lektyur ang mgaguro. (IDI_03)
Ang pagpasoksaklase ng mag-aaralara-araw ang napakahalagang Gawain ng
mag-aaraldahilmakapulotsiya ng mgaaralnaibabahagi ng kanilangmgaguro.
Dapatmagkaroon ng interest ang bawat isa
sapagpasoksaklaseupangmalabanan ang anumangbalakidnadulot ng
pandemya. (IDI_05)

Kahit walang internet koneksyonsabahay ng mag-aaraldapathahanap po ng

paraanupangmakasalisaklase.
Napakaimportantenalalahoksaklaseupanghindimahirapan kung may
pagsusulitnaibibigay ang guro. (IDI_07)

Hindi maiiwasan ng isang mag-aaral ang paglibansaklaselalung-

lalonasapanahon ng pandemya. Ang paglibansaklasenawalangsapatnadahilan
 130

ay dapatiwasan ng mga mag-aaralupanghindimahirapansapanahon ng

pagsagot ng mgatakdangaralin at mgapagsusulit. Ang pagsali sa online klas
ang magbigaydaanupangmakamit ng mag-aaral ang
kanyangpangarapsabuhay. (FGD_02 & 07)

3.4 Anongkabatiran ang mahalaga at

magagamitbilangmabisangkaalamansapanahon ng pandemya?

Kahalagahan ng Komunikasyon

Ang pakikipag-usap ng maayos ay isangmabisangparaanupang ma solusyonan

ang anumangbalakidnanaranasansapanahon ng pandemya. Bilangisang mag-
aaralnapakahalaga po komunikasyonlalung-lalonasaatingmgaguro. Dapat may
respeto ang pakikipag-usapsabawat isa upangmaiwasan ang
anumanghindipagka-uunawaan. (IDI_02)

Ang komunikasyonsapanahon ng pandemya ay tungkolsapamamahagi o

pakikipagpalitan ng impormasyonsaanumangparaan. Para samgaNabigante,
ang dalawasapinakamahalagangparaan ng komunikasyon ay sapamamagitan
ng pakikipag-usap o sapamamagitan ng elektronikongparaan ng
pakikipagpalitan.Halimbawa, dapat nag-uusap ang mgaguro at mgamagulang
ng mga mag-aaralupangmaiwasto ang anumanghindimagandangasal ng
estudyante. (IDI_04)

Bilangisang senior high sa RMC ang mabutingkomunikasyon at

mabutingpakikipagpalitan ng impormasyonsapanahon ng pandemya ay
ganapnamahalagasamabutingnabigasyon. Ang mganabigante ay
kailangangtiyakna ang impormasyonnakanilangsinasabi ay parehongnapadala
at natanggapnangwasto. (IDI_05)

Sa panahon ng pandemya, ang malingkomunikasyon o ang paggamit ng

hindimahusaynaimpormasyon ay ang nangungunangsanhi ng mgaaksidente at
malaki ang nawawalasaatin kung pinag-uusapan ang reputasyon, pera at
epektosakapaligiran.Dapathindihahantongsaganitongsitwasyon ang
mgapangyayari. (IDI_07)
Ditosa RMC ang kamalayansapanganib, at ang
ligtasnapamamahalasapanganib ay lubosna mas mabisakapagnaibabahagisa
lahat ng mgakasapi ng RMC. Upangmaiwasan ang ganitongpangyayaridapat
may wastongpag-uusap ang guro at ang mga mag-aaral. (FGD_03 & 05)
 131

PANSARILING TALA NG MANANALIKSIK

I.PANSARILING DATOS

Pangalan Lordelie G. Lumba

Pagkamamamayan Filipino
 132

KatayuangSibil Married

Numero ng Telepono 09483965146

Elektronikongliham lumbalordelie5@gmail.com

Trabaho Senior High School Teacher

The Rizal Memorial Colleges, Inc.
F. Torres Street, Davao City

II.EDUKASYON

ELEMENTARYA Magallanes Elementary School

June 1991 to March 1998

SEKONDARYA Mabini National High School

June 1999 to March 2002

TERSIYARYO Rizal Memorial Colleges

Bachelor in Elementary Education Generalist
June 2003 to October 2007

GRADUATE STUDY The Rizal Memorial Colleges, Inc.

Master of Arts in Teaching Filipino
2016-2021