''Acıma'' ve ''şefkat'' b reye zarar verd ğ halde neden evr mleşm şt r? E... http://evr magac .

org/makale/51

''Acıma'' ve ''şefkat'' b reye zarar verd ğ halde neden

evr mleşm şt r? Evr msel açıdan ''üremek'' ne
demekt r?
25 N s, 22:46 (Pazartes , 25 N san 2011, 22:46:41) – Yazdır

Tweet (https://tw tter.com/share)

Sayfamız üyeler nden Bers n İnan aşağıdak soruyu b ze yöneltt :

"Mesela aşkın b r nev nsanlarda c nsell ğ n tet kley c s g b çalıştığını bununda doğal
seç l m yoluyla ayakta kalan b r duygu (bu duygunun lk olarak 'neden' oluştuğu konusu
da ayrı b r soru olab l r) olduğunu düşündük. Ama acıma ve şefkat g b duygular karşı
b reye fayda sağlarken aslında b rey n kend s ne dolaylı olarak zarar verm yor mu?
Örnek, memel ler n yavrularına gösterd kler koruma ve şefkat yavrunun kend ayakları
üzer nde durumayı öğren nceye kadar yavruya fayda sağlarken aslında bu anne, baba
veya d ğer b reyler n zararına onların yaşam alanlarının, beslenme kaynaklarının
kısıtlanmasına neden olmuyor mu? İnsanlarda hak, hukuk, adalet, sevg , şefkat
,v cdan.. g b duygular nsan nüfusunun sürekl ve daha hızlı b r şek lde artmasına
neden olup populasyona fayda(?) sağlarken b rey n kend s ne zarar verm yor mu?
Doğal seç l m bunu neden yapıyor? (Doğal seç l m n b l nçl olmadığının farkında
olarak)"

Evr m Ağacı olarak bu soruya k farklı cevap vermek st yoruz. Daha doğrusu k kademel b r cevap...
Sorunun lk cevabına aşağıdak bağlantıdan ulaşılab l r:

"İnsanlar neden uçamaz?" vb. sorulara cevap! "Trade-off" ned r? Evr msel açıdan "hayatta kalmak" ne demekt r?
(http://evr magac .org/makale/50/)

İk nc cevabımız se aşağıdak g b d r:

Sayın Bers n İnan,

1 -> 4 12.7.2014 15:48

''Acıma'' ve ''şefkat'' b reye zarar verd ğ halde neden evr mleşm şt r? E... http://evr magac .org/makale/51

Sorunuza lk cevabımızda, "hayatta kalmak" ve "üremek" kavramlarının göründüğü

kadar bas t kavramlar olmadığını ve b r "trade-off" durumunu beraber nde get rd kler n
anlatmıştık. Dolayısıyla, bu kavramlara yüzeysel bakmak, çok c dd b r yanlışa düşmek
olacaktır. Dolayısıyla b r organın ya da yet n n evr m n n arka planında gerçekleşenler
çok d kkatl ncelemek gerekmekted r.

Aynı durum, konumuzun başlığını çeren ve b reyler n kend s ne zarar ver yormuş g b
gözüken, halbuk popülasyon genel ne çok öneml faydalar sağlayan "şefkat" ve
"acıma" g b duyguların evr m ve genel olarak, Dünya'dak tüm canlıların temel
amaçlarından k nc s olan "üremek" kavramı ç n de geçerl d r.

B r canlının var olduktan sonrak lk yapması gereken şey hayatta kalmak ve aslında
b yoloj k açıdan baktığımızda, "üreme çağına gel p üreyene kadar" hayatta kalmasıdır.
Başarıyla üred kten sonra ölmes , açıkçası lk ve yüzeysel bakışta önems z g b
görüleb lmekted r. Çünkü hayat amaçlarını yer ne get rm şt r. Ancak durum bu kadar
bas t değ ld r.

Aslında canlıların bu k amacı taşıma sebepler , kend çıkarları değ l, genel olarak
"tür"ün çıkarının korunmasıdır. Burada tek çıkardan söz ed leb l r: Var olmak ve var
olmayı sürdürmek. Dolayısıyla Doğal Seç l m, sadece b reyler n tek tek var olmasını
değ l, türün genel anlamda devamlılığını sağlayacak şek lde "seç m yapacaktır". İşte bu
nokta, konu başlığımızda yazan ve okurumuzun sorduğu soruların tümüne cevap
olmaktadır.

Evet, "şefkatl " olması, b r anne b rey n hayatını r ske atab l r, z ra yavrusunu korumak
pahasına av olab lmekted r ya da kend s az beslenmekte/üreyeb lmekted r. Ancak eğer
k yavrusunu beslemezse, yavrular çok daha kolay av olab lecekt r ve türün devamlılığı
tehl keye g recekt r. Dolayısıyla her zaman daha şefkatl olmaya yatkın anne b reyler
(ve k m zaman erkekler de, ancak erkekler genell kle yuvayı bırakarak üremeye devam
ederler -tek eşl olmayan canlılarda- bu b r nev dengeley c rol oynar tür çer s nde)
Doğal Seç l m tarafından korunacaktır. Çünkü şefkatl b r anne tarafından yet şt r len
yavrular daha kolay hayata tutunab leceklerd r ve bu z nc r sürekl olarak devam
edecekt r.

Dolayısıyla, üremey sadece b reysel üreme olarak algılamak doğru değ ld r. K m

zaman b reyler, toplumun faydası ç n kend ler nden fedakarlıklarda bulunab l rler.
Ancak bu da, tıpkı tavuskuşunun kuyruğu konusundak doğal seç l m/c nsel seç l m

2 -> 4 12.7.2014 15:48

''Acıma'' ve ''şefkat'' b reye zarar verd ğ halde neden evr mleşm şt r? E... http://evr magac .org/makale/51

denges g b b r dengeye tab d r. Eğer k b rey n fedakarlıkları, şahs menfaatler n

zorlamaya başlar ve onun f tness'ını bozacak yönde etk lemeye başlarsa, Doğal
Seç l m bu duruma engel olacak ve fedakarlık oranını ayarlayacaktır.

Umarız açıklayıcı olab lm şt r.

Saygılarımızla.

ÇMB (Evr m Ağacı)

Ayrıca sayfamız üyeler nden Sayın Kub lay Meşe'n n yorumunu da buraya eklemekte fayda görüyoruz:

Ayrıca burada benc l gen kuramı yardımı le b r yorum yapılab l r. Annen n veya
babanın yavrularına yaptığı yardım aslında kend genler ne yaptığı yatırımdır. Ancak
anne yavrusu le %100 akraba değ ld r; genler n n % 50 s yavrudadır. Kuzen yle
arkabalığı1/8, kardeş yle 1/2, k z kardeş yle 1/1 d r. Bunları söylemem n neden akraba
seç l m den len olayda b zlere yardımcı olmalarıdır. Akraba seç l m ve benc l gen
kuramları le düşünüldüğünde, Evr m Ağacı'nın yaptığı yorumlarla beraber ele
alındığında, Sayın Bers n İnan'ın soruları ve bunun g b başka sorular gün ışığına
çıkacaktır.

Et ketler:

Paylaş & yorum yap

Tweet (https://tw tter.com/share)

3 -> 4 12.7.2014 15:48

''Acıma'' ve ''şefkat'' b reye zarar verd ğ halde neden evr mleşm şt r? E... http://evr magac .org/makale/51

4 -> 4 12.7.2014 15:48