Chöông VII:

LÒCH SÖÛ TIEÁN HOAÙ CUÛA TRAÙI ÑAÁT VAØ SINH QUYEÅN

Mục tiêu:
- Trình bày được các cách thẩm định thời gian địa chất.
- Định nghĩa hoá thạch, mô tả được các kiểu hoá thạch
- Mô tả được các giai đoạn tiến hoá của lịch sử địa cầu.
- Trình bày được mối liên hệ trái đất – sinh quyển – loài người.

I. Thaåm ñònh thôøi gian ñòa chaát

1. Tuoåi cuûa vaät trong quaù khöù (the age of things past).
Tuoåi tuyeät ñoái (absolute age)
Tuoåi töông ñoái (relative age)
2. Caùc nguyeân lyù cô baûn cuûa lòch söû traùi ñaát (basic principles in earth history).
Nguyeân lyù quaù trình ñoàng nhaát (principle of uniform processes).
Nguyeân lyù choàng chaát (principle of superposition)
3. Xaùc ñònh tuoåi töông ñoái (determining relative age).
Baát chænh hôïp (unconformity)
4. Ñònh tuoåi tuyeät ñoái :
Nhöõng coá gaéng ban ñaàu (absolute dating: early attempts)
Caùc ñoàng vò phoùng xaï: ñoàng hoà nguyeân töû (radioactive isotopes: Atomic
clocks).
Ñònh tuoåi baèng phoùng xaï (radioactive dating).
5. Hoùa thaïch – chìa khoùa cuûa quaù khöù
- Hoùa thaïch laø gì (what fossils are).
- Hoaù thaïch tìm thaáy ôû ñaâu (where fossil are found).
- Caùc kieåu hoaù thaïch (types of fossils).
- Thay ñoåi hoùa thaïch (fossils change).
- Hoaù thaïch vaø thay ñoåi sinh vaät (fossils and changing life).
- Hoaù thaïch vaø tuoåi cuûa ñaù (fossils and the age of rocks). Hoùa thaïch chæ ñaïo
(index fossils).
II. Quaù khöù cuûa Traùi ñaát: Sô löôïc veà ñòa taàng vaø ñòa nieân bieåu
a. Coät ñòa taàng (the geologic column).
b. Thang thôøi gian ñòa chaát (the geologic time scale).
c. Traùi ñaát qua caùc thôøi kyø:
- Tieàn Cambri (the Precambrian Era).
- Ñaïi Coå sinh (the Paleozoic Era).
- Ñaïi Trung sinh (the Mesozoic Era).
- Ñaïi Taân sinh (the Cenozoic Era).
III. Traùi ñaát – Sinh quyeån vaø loaøi ngöôøi:

Caâu hoûi:
“Caùc quaù trình ñòa chaát hieän ñang xaûy ra cuõng gioáng nhö caùc quaù trình ñaõ xaûy ra trong quaù
khöù” laø nguyeân lyù:
a. ñoái saùnh (correlation)
b. tai bieán (catastrophism)
c. ñoàng nhaát (uniformitarism)
d. caû ba caâu treân ñeàu ñuùng

Hoùa thaïch ñöôïc tìm thaáy nhieàu nhaát trong:

a. tro buïi nuùi löûa
b. coàn caùt do gioù
c. xaâm nhaäp daïng maïch
d. traàm tích goác bieån

Hoùa thaïch boï ba thuøy (trilobite) ñöôïc tìm thaáy nhieàu nhaát trong caùc taàng ñaù coù tuoåi:
a. Tieàn Cambri (PreCambrian)
b. Coå sinh (Paleozoic)
c. Trung sinh (Mesozoic)
d. Taân sinh (Cenozoic)

Treân maët caét ñòa chaát ta thaáy caùc lôùp ñaù traàm tích (A) bò moät theå maïch (B) xuyeân caét, tuoåi cuûa
caùc ñaù ñöôïc ñònh laø:
a. A treû hôn B
b. B treû hôn A
c. B giaø hôn A
d. A vaø B cuøng tuoåi

Trong giai ñoïan Trung sinh, hoùa thaïch ñoäng vaät ñöôïc tìm thaáy nhieàu nhaát laø:
a. than vaø daàu
b. cuùc ñaù vaø khuûng long
c. caù vaø taûo
d. boï ba thuøy vaø ñoäng vaät coù vuù

Saûn phaåm sau khi phaân huûy phoùng xaï cuûa Uranium laø:
a. Saét
b. Argon
c. Strontium
d. Chì

Khoâng theå duøng ñoàng vò phoùng xaï C-14 ñeå ñònh tuoåi cho
a. goã (wood)
b. voû soø (shell)
 c. granit (granite)
d. xöông (bone)

Neáu chuùng ta coù 100g chaát ñoàng vò phoùng xaï thì sau 3 baùn ñôøi (half-lives) löôïng ñoàng vò phoùng
xaï coøn laïi laø:
a. 75g
b. 50g
c. 25g
d. 12,5g

Tuoåi cuûa Traùi ñaát vaøo khoûang:

a. 100 trieäu naêm
b. 4,5 tyû naêm
c. 560 trieäu naêm
d. 4,5 trieäu naêm