Eduardo Pondal

- (1835 - 1917).
- comarca de Bergantiños en protagonista do seu mundo épico e lírico.
- se centrou na creación dun mundo mítico sobre o que asentar o ideario galeguista.
- “Queixumes dos pinos”:
● publicado en 1886.
● obra clave de Pondal.
● supón unha reelaboración doutra edición bilingüe.
● os poemas están enmarcados.
○ ambos presentan a un personaxe que, mentres guía un carro en noite de
luar, vai ceibando o seu canto ao que parecen responder os piñeiros.
● cantos que recollen a memoria telúrica e histórica de Galicia: vaticinio poético.
● os protagonistas son figuras idealizadas.
- incabada obra épica “Os Eoas”.
- 4 temas: o destino individual do poeta,a mitoloxía dignificadora da colectividade, a visión
da natureza e a pulsión erótica.
- Pondal, considérase como o vate elexido por unha chamada cósmica, ao igual que os
bardos célticos e mostrarlle a senda dun futuro glorioso.
- a superioridade dos valores que encarna convérteno nun elexido entre os mortais.
- o bardo representa a individualidade do poeta.
- trátase dunha figura sublime.
- conecta o seu verso co tempo do Rexurdimento mediante un compromiso ético.
- a dirección cívica da poesía pondaliana parte:
● dun pasado de esplendor e liberdade, poboado de resonancias célticas, que
constitúen unha pura ficción literaria.
- a crenza nas raíces célticas de Galicia servía daquela para reforzar o ideario galeguista.
- a conexión cun remoto pasado glorioso.
● facoreceu as reivindicacións nacionais do s. XIX.
- Pondal, contaba cun só héroe (Breogán).
● Breogán non aparece nunca como un personaxe activo senón como unha alusión.
- o helenismo: é outro dos elementos que conforman a poesía pondaliana.
● serve para equilibrar o lirismo nostálxico do celtismo coa enerxía da épica clásica.
● e así fornece un modelo de comportamento baseado nuns valores éticos espartanos
que configuran a noción do heroico.
- a visión da natureza: espazo sagrado.
● ás veces aparece o dolmen ou o castro.
● a percepción da paisaxe vincúlase coa memoria do pasado histórico.
● natureza manifesta de forma cifrada a mensaxe cósmica e telúrica.
● o ámbito bardo é a natureza.
- a vivencia do tempo, nostalxia, liberdade e a misantropía.
- a pulsión erótica: significada dirección da poesía pondaliana.
● sentimentos e actitudes cara á muller: desde a idealización próxima á a cantiga de
amor trobadoresca ata a posesión violenta.

1
 ● a concepción do amor e da muller está emparentada co primitivismo.
● ás veces nega a vontade feminina.
● a muller, merece mención á parte a figura da “fada”.
● trátase de mulleres ligadas ao mundo mítico.
- recibe na súa obra un tratamento culto.
- o estilo é suxestivo:
● ás veces é a subordinación exuberante, noutros o hipérbato ou o lítote.
- dous eixos que polarizan a súa ética: valores positivos e negativos.
- foi o 1º grande estilista moderno.
- elevou a lingua galega de cultura.
- poesía viril que ten o lado escuro.