Castelao

- Rianxo (1886) - Bos Aires (1950).

- humilde e esforzo.
- símbolo da galeguidade honesta. - opta por dar testemuño da realidade
- representa a conciencia ética da presente dando protagonismo ás clases
galeguidade. populares.
- autor de novelas, relatos, teatro e - o pai emigra a Arxentina.
poesía, ensaísta, pintor, debuxante, - colaborou coas Irmandades.
político, ía cara os que + o necesitaban. - foi director artístico da Revista Nós.
- identifícase coa terra e co pobo - ten acceso de cegueira.
campesiño.
- é galeguista - nacionalista - republicano - esquerdista.
- únese ao movemento Acción gallega (1912):
■ obxectivo: espertar a conciencia de clase do campesiñado galego.
■ adicouse á pintura.
■ incorporación ás Irmandades da Fala (1916).
■ o pensamento madurou ata desembocar de forma aberta no nacionalismo.
■ desde 1926 foi membro da Academia galega.
- a súa obra ten unha coidada elaboración, austera e exacta.
- retocaba as súas pezas ata conseguir o efecto desexado.
- ten unha sutil concepción do humor e os defectos da sociedade galega.
- acceder ao sentido mediante a intelixencia e reflexión.
- obra está en función da realidade sociocultural galega e dunha función pedagóxica de
denuncia.
- utiliza o humorismo sarcástico ou esperpéntico.
- a súa obra literaria:
■ “un ollo de vidro”, “memorias dun esquelete” (1922): indicar un motivo fantástico e
de ultratumba, humor negro.
■ “cousas” (1926 - 29):
➢ pequenas pezas narrativas.
➢ sinxeleza fronte ao ostentoso.
➢ vivir cotián.
➢ o título fai referencia á variedade de asuntos tratados.
➢ a universalidade acádase a partir do próximo.
■ “os dous de sempre” (1934):
➢ única novela.
➢ reflicte dúas maneiras de concibir a vida.
● 1º: pasividade e o conformismo.

1
 ● 2º: actividade e insatisfación.
➢ empaque picaresco.
➢ derívase o humorismo.
■ “os dous de sempre” (1934):
➢ única novela.
➢ reflecte 2 maneiras de concibir a vida, de empaque picaresco.
➢ presenta 2 personalidades opostas:
● un simboliza a pasividade e o conformismo.
● outro a actividade e insatisfacción.
➢ derívase humorismo a partir da antítese dos personaxes.
■ “retrincos” (1934):
➢ relatos que se presentan co dinamismo da pura narratividade.
➢ o autor parte de contar anacos da súa vida.
➢ consta de 5 contos: “o segredo”, “o inglés”, “peito lobe”, “o retrato” e
“Sabela”.
■ tras dese libro adicouse á causa política galega creando: “Sempre en Galiza” (1944):
➢ deixando un pouso do idealismo e conciencia ética.
➢ reflicte o seu ideario político - social.
- nas Cortes Constituíntes da República foi nomeado deputado e participou na elaboración
do proxecto do Estatuto galego.
- padeceu o desterro.
- conseguiu co Partido Galeguista a aprobación do Estatuto de Autonomía de Galicia e
cando foi a presentalo a Madrid estourou o golpe de Estado fascista.
- exiliado trala Guerra Civil.
- formou parte do goberno republicano no exilio.
- ten outros libros:
■ “do meu diario”.
■ obra teatral: “os vellos non deben de namorarse” (1941).
➢ esta peza é unha farsa que explora o tema dos vellos namorados das mozas.
➢ divídese en 3 lances.
- os seus debuxos e pinturas: son testemuñas da mesma posición de realismo crítico,
marcados polo humor e a ironía.
■ en 1927 abandonou a pintura con “a tentación de Colombia” para entregarse ao
debuxo e á obra gráfica.
■ caracterízanse por unha acentuada estilización no branco e negro.
■ esparexifo en distintas publicacións periódicas.
- desde 1922 traballou no Diario de Galicia.
- a narrativa de Castelao apóiase no humor e no lirismo.
■ humor como fórmula reflexiva.
■ móvenos a identificación cos personaxes humildes cun transfondo de piedade.
■ procura a sinxeleza da arte popular e a altura estética da realización culta.