Irakasgaia: ZINEMA KLASIKOAREN HISTORIA

Ikasturtea: 2022-2023
Irakaslea: IÑIGO MARZABAL

1) Gaitasunak:

Irakasgaiarenak
1) Zinemaren Historian zehar, bere hasieretatik “aro klasikoa” bitartean, batera existitu
diren lerro orokor zein berezitasunen definizio argudiatu bat eman.
2) Sasoi honetan koka daitekeen edozein pelikula bere testuinguruan jarri, historikoki
zein estilistikoki.
3) Garai honetako edozein filma mota doitasun metodologikoaz aztertu.

Graduarenak
1) Modu kritikoan gertaerak, prozesu sozialak, testuak eta proiektu komunikatiboak aztertzea,
interpretatzea, azaltzea eta balioestea
2) Ikus-entzunezko komunikazioko alor (inter)diziplinarreko testuinguruan teoria, kontzeptu eta
metodologien ezaguera lortzea eta ulertzea

2) Irakasgaiaren programa

1. Aurkezpena eta Sarrera

1.1 Zinemaren historia istorio gisa: zenbait zergaiti
1.2 Erakutsi, Erakarri

- Louis eta Auguste Lumière eta Georges Mélièsen laburmetraiak (1895-1904)

2. Zinema narratiborantz: Kontatu

2.1 Errepresentazio Era Instituzionalari buruz
2.2 David Wark Griffith

- Edwin S. Porterren laburmetraiak (1902-3)

- La telegrafista de Lonedale (The Lonedale Operator, D.W. Griffith, 1911)
- El nacimiento de una nación (The Birth of a Nation, D.W. Griffith, 1914)
- Intolerancia (Intolerance, D.W. Griffith, 1916)

Azterketarako filma: Lirios rotos (Broken Blossoms, D.W. Griffith, 1919)

1
3. Espresionismo alemaniarra
3.1 Subjektibotasunaren aldarrikapena
3.2 Definizio zinematografiko bat

- El estudiante de Praga (Der student von Prag, Stellan Rye eta Paul Wegener, 1913)
- El gabinete del Dr. Caligari (Das Cabinet der Dr. Caligari, Robert Wiene, 1919)
- El Golem (Der Golem, Paul Wegener, 1920)
- Nosferatu (Nosferatu, F.W. Murnau, 1922)

Azterketarako filma: Metropolis (Metropolis, Fritz Lang, 1927)

4. Sobietar zinema
4.1 Muntaia errege
4.2 Sergei Mijáilovich Eisenstein

- La huelga (Stachka, S. M. Eisenstein, 1923)

- El acorazado Potemkin (Bronenósets Potyomkin, S. M. Eisenstein, 1925)
- La madre (Matb, Vsévolod Pudovkin, 1926)
- Lo viejo y lo nuevo (Staroye i novoye, S. M. Eisenstein, 1929)
- El hombre de la cámara (Chelovek kinoapparátom, Dziga Vertov, 1929)

Azterketarako filma: Octubre (Oktyabr, S.M. Eisenstein, 1927)

5. Surrealismoa
5.1 Azpikontzientetik
5.2 Luis Buñuel

- Un perro andaluz (Un chien andalou, Luis Buñuel, 1927)

- Viridiana (Viridiana, Luis Buñuel, 1961)
- El ángel exterminador (El ángel exterminador, Luis Buñuel, 1962)

Azterketarako filma: La edad de oro (L’âge d’or, Luis Buñuel, 1930)

6. Hollywood (1)
6.1 Zertan datza Hollywoodeko estilo klasikoa
6.2 Howard Hawks

- La fiera de mi niña (Bringing Up Baby, Howard Hawks, 1938)

- Sólo los ángeles tienen alas (Only Angels Have Wings, Howard Hawks, 1939)
- Tener y no tener (To Have and Have Not, Howard Hawks, 1944)
- La novia era él (I Was a Male War Bride, Howard Hawks, 1949)

Azterketarako filma: Luna nueva (His Girl Friday, Howard Hawks, 1940)

2
7. Hollywood (2)
7.1 Generoak. Westerna: mitoa eraikiz
7.2 John Ford

- La diligencia (Stagecoach, John Ford, 1939)

- Pasión de los fuertes (My Darling Clementine, John Ford, 1946)
- Centauros del desierto (The Searchers, John Ford, 1956)

Azterketarako filma: El hombre que mató a Liberty Valance (The Man Who Shot Liberty
Valance, John Ford, 1962)

8. Lehenengo sei filmen azterketa (2022/11/02)

9. Hollywood (3)
9.1 Arauak hautsiz
9.2 Orson Welles

- Ciudadano Kane (Citizen Kane, Orson Welles, 1941)

- Mr. Arkadin (Mr. Arkadin, Orson Welles, 1955)
- Sed de mal (Touch of Evil, Orson Welles, 1958)
- El proceso (The Trial, Orson Welles, 1962)
- Fraude (F for Fake, Orson Welles, 1972)

Azterketarako filma: El cuarto mandamiento (The Magnificent Ambersons, Orson Welles,

1942)

10. Hollywood (4)

10.1 Manierismo zinematografikoa
10.2 Alfred Hitchcock

- La sombra de una duda (Shadow of a Doubt, Alfred Hitchcock, 1943)

- La ventana indiscreta (Rear Window, Alfred Hitchcock, 1954)
- Vértigo (Vertigo, Alfred Hitchcock, 1958)
- Psicosis (Psycho, Alfred Hitchcock, 1960)

Azterketarako filma: Los pájaros (The Birds, Alfred Hitchcock, 1963)

3
11. Hollywood (5)
11.1 Zinema beltza: sasi-genero berri bat
11.2 Amets amerikarraren amesgaiztoa

- Detour (Detour, Edgar G. Ulmer, 1945)

- El cartero siempre llama dos veces (The Postman Always Rings Twice, Tay Garnett,
1946)
- Retorno al pasado (Out of the Past, Jacques Tourneur, 1947)
- Cara de ángel (Angel Face, Otto Preminger, 1953)

Azterketarako filma: Perdición (Double Indemnity, Billy Wilder, 1944)

12. Europa, 1930eko hamarkada

12.1 Errealismo poetikoa edo politikoa?
12.2 Jean Renoir

- Cero en conducta (Zéro de conduite, Jean Vigo, 1933)

- Toni (Toni, Jean Renoir, 1935)
- El crimen del Sr. Lange (Le crime de Monsieur Lange, Jean Renoir, 1936)
- Al despertar el día (Le jour se lève, Marcel Carné, 1939)
- La regla del juego (La règle du jeu, Jean Renoir, 1939)

Azterketarako filma: La gran ilusión (La grande illusion, Jean Renoir, 1937)

13. Italiar Errealismo berria

13.1 Zinema eta konpromiso soziala
13.2 Roberto Rossellini

- Roma, ciudad abierta (Roma città aperta, Roberto Rossellini, 1945)

- Paisà (Paisà, Roberto Rossellini, 1946)
- Alemania, año cero (Germania, anno zero, Roberto Rossellini, 1948)

Azterketarako filma: Te querré siempre (Viaggio in Italia, Roberto Rossellini,

1954)

14. « Periferiatik »
14.1 Japoniar zinema
14.2 Yasujiro Ozu

4
 - Rashomon (Rashômon, Akira Kurosawa, 1950)
- Vivir (Ikiru, Akira Kurosawa, 1952)
- Vida de Oharu, mujer galante (Saikaku ichidai onna, Kenji Mizoguchi, 1952)
- Cuentos de la luna pálida (Ugetsu Monogatari, Kenji Mizoguchi, 1953)
- Historias de Tokyo (Tokyo Monogatari, Yasujiro Ozu, 1953)

Azterketarako filma: Primavera tardía (Banshun, Yasujiro Ozu, 1949)

15. Ikusi beharreko azken sei filmen azterketa (2022/12/20)

3) Ebaluazioa

1) Etengabeko ebaluazioa:

Bide hau aukeratu ahal izateko asistentzia ezinbestekoa da. Gutxienez %80a (21/27)
Azken nota bi irizpideen fruitua izango da :

1.- Ikasturtean zehar ikusi beharreko filmen inguruan egingo diren bi ariketa
(%50a)
2.- Azterketa idatzia dekanotzak ezarritako data ofizialean, eskoletan azaldu eta
aurkeztutakoaren arabera (%50a)

Ariketen atala zein azterketarena gainditu behar dira

2) Bukaerako proba:

* Indarreko arautegiaren arabera eskatu beharko da

* Dekanotzak finkatutako egun eta orduan izango da.
* Edukia ikasleak jasoko dituen irakurgaien araberakoa izango da.
* Azken notaren %100a balioko du

3) Ez ohiko deialdia : ohikoan erabilitako irizpide berdinak jarraituko dira

Oharra: eskola orduetan telefono mugikorra erabiltzen duen ikaslea

kanporatua izango da eta etengabeko ebaluazioaren aukera galduko
du. Ordenagailuen erabilpen desegokiak ondorio berbera izango du.

5
4) Oinarrizko bibliografia

Liburuak:

* Bordwell, David eta Thompson, Kristin: Film History. An Introduction, McGraw-Hill,

1994 (Third edition, 2009)

* Bordwell, David eta Thompson, Kristin: Arte zinematografikoa. EHUko Argitalpen

Zerbitzua, Bilbao, 2011

* Sánchez Noriega, José Luis: Historia del cine. Teorías, estética, géneros, Alianza
Editorial, Madrid, 2002

Behar denean, irakasleak gai edota ikasgai-zerrendaren atalei egokitutako berariazko

bibliografia banatuko du.

Webgune bat:
www.davidbordwell.net

Bideoak:
Mark Cousins: La historia del cine. Una odisea (12 bideo. Youtube)

5) Tutoretzak

Lekua: 4.29 bulegoan

Eguna eta ordua: Asteartea: 13,00-15,00

Asteazkena: 09,00-11,00
Ostirala: 11,00-13,00

Telefonoa: 5257

e-m: inigo.marzabal@ehu.eus