pages) bao gồm văn bản, hình ảnh, video, flash v.v... thường chỉ nằm trong một tên miền (domain name) hoặc tên miền phụ (subdomain). Trang web được lưu trữ (web hosting) trên máy chủ web (web server) có thể truy cập thông qua Internet. - Website đóng vai trò là một văn phòng hay một cửa hàng trên mạng Internet – nơi giới thiệu thông tin về doanh nghiệp, sản phẩm hoặc dịch vụ do doanh nghiệp cung cấp… Có thể coi website chính là bộ mặt của doanh nghiệp, là nơi để đón tiếp và giao dịch với các khách hàng, đối tác trên Internet. ĐẶC ĐIỂM CỦA WEBSITE
- Tính tương tác: giúp doanh nghiệp có thể
tương tác dễ dàng đối với khách hàng; là cách doanh nghiệp cam kết, lắng nghe và học hỏi từ khách hàng. - Tính cá nhân: mọi cá nhân đều tự tạo ra cho mình được kinh nghiệm sử dụng web. - Tính riêng tư. - Thông tin - Ngay lập tức: thông tin được truyền tới người sử dụng internet nhanh hơn so với tivi, radio, báo chí. - Tính đo được – Tính linh hoạt – Tính liên kết. NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA MỘT WEBSITE - Trang chủ: trang đầu tiên hiện lên khi người ta truy cập website đó, nơi liệt kê các liên kết đến các trang khác của website. Trang chủ thường dùng để trưng bày những thông tin mới nhất mà DN muốn giới thiệu đầu tiên đến người xem. - Trang thông tin giới thiệu về doanh nghiệp: người xem khi đã xem website và muốn tìm hiểu về nhà cung cấp, do đó DN cần có một trang giới thiệu về mình, nêu ra những thế mạnh của mình so với các nhà cung cấp khác. - Trang giới thiệu về sản phẩm hay dịch vụ: giới thiệu sản phẩm, dịch vụ với các thông tin và hình ảnh minh họa. NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA MỘT WEBSITE - Trang hướng dẫn hoặc chính sách: dùng để cung cấp thông tin cho người xem trong trường hợp họ muốn mua hay đặt hàng, dịch vụ. Thông tin trên trang này sẽ hướng dẫn họ phải làm gì, chính sách của doanh nghiệp như thế nào v.v... Trang này sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm nhiều công sức trả lời các câu hỏi “làm thế nào” của người xem và tạo cho người xem ấn tượng tốt về tính chuyên nghiệp của doanh nghiệp. - Trang liên hệ: trưng bày thông tin liên hệ với doanh nghiệp và thường có một form liên hệ để người xem gõ câu hỏi ngay trên trang web này. WEBSITE THÔNG THƯỜNG VÀ TMĐT Website thông thường: - Cung cấp thông tin cho người sử dụng về doanh nghiệp, tổ chức hoặc/và cá nhân. - Giới thiệu về sản phẩm, dịch vụ của DN, tổ chức hoặc cá nhân vì mục tiêu quảng cáo. - Các thông tin trên website thông thường được cung cấp dưới dạng tổng quan về một chủ đề. - Thường có các đường link đến các website khác và có thể có thông tin quảng cáo hoặc tiếp nhận thông tin phản hồi qua các feedback form. - Không được trang bị các công cụ để thực hiện giao dịch, mua bán hàng hoá trên mạng. WEBSITE THÔNG THƯỜNG VÀ TMĐT Website TMĐT thường trang bị: - Giỏ mua hàng (shopping cart): cho phép khách hàng đặt hàng, xem lại đặt hàng, thay đổi và tính giá. - Các phần mềm xử lý thanh toán trực tuyến thông qua một tài khoản thương mại (merchant account). - Các công cụ/ phần mềm chứng thực điện tử (SSL, SET). - Thông tin về phương thức giao nhận (shipping & delivery). Trung tâm hỗ trợ trực tuyến (helpdesk). - Chuyên mục tìm kiếm (search). - Câu hỏi thường gặp (FAQ). CÁC ĐIỂM CẦN LƯU Ý KHI THIẾT KẾ WEBSITE CHO TMĐT - Xác định mục đích nội dung thông tin. - Đưa ra các mục tiêu, tiêu chí đánh giá hoạt động cho trang web. - Tổ chức nội dung. Tiêu đề của các trang web. - Chiều dài của trang, cách thức bố trí thông tin trên một trang. - Font chữ, kích cỡ chữ. - Sử dụng kết nối. - Đồ họa. - Phần mềm, phần cứng liên quan đến tốc độ của quá trình download thông tin trên web, duyệt web. - Màu sắc, cách thức bố trí và kết nối thông tin. CƠ SỞ DỮ LIỆU - Dữ liệu điện tử: là tất cả các mục thông tin, văn bản, hình ảnh, âm thanh hoặc sự kết hợp giữa chúng được lưu giữ bằng các phương tiện điện tử. - Cơ sở dữ liệu là một hệ thống dữ liệu điện tử có cấu trúc, được kiểm soát và truy cập thông qua máy tính. - Files: là một mẫu đơn giản nhất của tổ chức dữ liệu được sử dụng trong quá trình xử lý dữ liệu kinh doanh. DUY TRÌ WEBSITE TMĐT Sau khi thiết kế Website và đưa nó hiện diện trên Internet, công việc tiếp theo của bạn là E- marketing tức là quảng bá Website, phát triển, duy trì hình ảnh của doanh nghiệp trên Internet, mở rộng danh sách khách hàng: Và thực hiện chiến lược online hiệu quả, mở rộng thêm doanh số...bạn cần lưu ý các công việc sau: 1. Truy tìm thông tin của người truy cập: Việc truy tìm giúp bạn biết được người truy cập đi từ đâu sang trang web của bạn, họ vào trang nào trước, ở đó bao lâu, và họ làm gì trong đó. DUY TRÌ WEBSITE TMĐT Việc truy tìm được thực hiện thông qua các chương trình phân tích thông tin người truy cập được cài vào mạng Server của bạn. Bạn có thể chọn mua các chương trình đang phổ biến hiện nay như WebCrumbs, WebTrends, ARIA, net.Genesis, and Net Tracker. Dựa vào kết quả phân tích được, bạn có thể biết người truy cập vào trang web của bạn là những ai, họ quan tâm đến trang nào nhất, và phương tiện quảng bá nào đã mang họ đến với bạn. DUY TRÌ WEBSITE TMĐT
2. Lập kế hoạch duy trì và cập nhật: Cần lên
kế hoạch cụ thể ai sẽ chịu trách nhiệm duy trì và cập nhật cho trang web, bao lâu một lần, và ai sẽ cung cấp nội dung thông tin cập nhật. Có nhiều cách để cập nhật thông tin. Ví dụ như bạn có thể tạo cơ sở dữ liệu cho phần nội dung như khẩu hiệu hay hình ảnh. Cơ sở dữ liệu này được lập trình sao cho có thể nhập một cách tùy ý mỗi khi làm mới trang web. Cách thứ hai là làm các mẫu thông tin để người sử dụng có thể đưa lên nội dung hoặc hình ảnh vào mà không cần phải sử dụng HTML. DUY TRÌ WEBSITE TMĐT 3. Tổng kết và nâng cấp: Việc nâng cấp phải dựa trên cơ sở tổng kết các kết quả truy tìm thông tin người truy cập và các thông tin phản hồi khác. Bạn nên tổ chức một buổi họp tổng kết có sự tham gia của người chủ và người thiết kế trang Web để bàn bạc các vấn đề nào sẽ được nâng cấp. Tổng kết và nâng cấp là bước cuối cùng của quá trình xây dựng Website, nhưng nó không phải là điểm kết thúc của dự án. Đây chỉ là một trạm kiểm tra trong quá trình sử dụng Website. TẠO TÍNH HIỆU QUẢ CHO WEBSITE Để website mang lại hiệu quả, có 03 yếu tố phải thỏa mãn: chất lượng website, marketing website, và chất lượng dịch vụ hỗ trợ người xem. - Chất lượng website: là yếu tố chính để giữ chân và tạo ấn tượng tốt cho người xem một khi họ đã vào xem website của doanh nghiệp. Chất lượng website được đánh giá thông qua các yếu tố sau: + Trình bày thiết kế, bố cục: trình bày trang nhã, ấn tượng, bố cục rõ ràng, đơn giản, không bề bộn, không có quá nhiều thông tin trên một trang... + Thông tin: thông tin phải chính xác, đầy đủ, súc tích, được cập nhật thường xuyên. Quan trọng hơn là thông tin phải hữu dụng cho người xem. TẠO TÍNH HIỆU QUẢ CHO WEBSITE
+ Tốc độ hiển thị: tốc độ hiển thị trang web
phải nhanh, nếu không người xem sẽ chán và bỏ qua, đặc biệt là ở Việt Nam tốc độ truy cập Internet bằng điện thoại rất chậm. + Các chức năng tiện ích phục vụ người xem: website phải có các chức năng tiện ích phục vụ người xem như form liên hệ, chức năng tìm kiếm, chức năng chọn hàng, đặt hàng v.v... để tránh làm mất thời gian, gây phiền phức cho người xem. TẠO TÍNH HIỆU QUẢ CHO WEBSITE - Marketing website: đây là khâu quan trọng nhất để thu hút người vào xem website (chủ yếu là lần đầu). Nếu không marketing, không ai biết đến địa chỉ website này, từ đó, hàng năm chỉ có một số rất ít người vào xem làm cho website trở nên vô dụng. Doanh nghiệp sau khi xây dựng xong website và đưa vào hoạt động, cần phải đầu tư cho marketing website. Marketing website hiệu quả là một việc không dễ, và đòi hỏi nhiều công sức, thời gian, đầu tư... nhưng rất cần thiết đối với sự thành công của website. Nếu không nỗ lực marketing, website của doanh nghiệp sẽ chìm sâu trong “đại dương” Internet và những đầu tư cho website sẽ là “công dã tràng”. TẠO TÍNH HIỆU QUẢ CHO WEBSITE - Hỗ trợ khách hàng: nếu DN đã làm tốt khâu marketing và từ đó có nhiều người biết đến và ghé qua thăm viếng website. Nếu DN đã làm tốt khâu chất lượng website để cho những ai đã ghé qua thăm viếng website đều có ấn tượng tốt, có thể tìm thấy trên website này những thông tin bổ ích cho họ, những điều họ đang đi tìm... Nhưng như thế chưa đủ để mang lại thành công cho website của doanh nghiệp. Điều còn thiếu là: chất lượng dịch vụ hỗ trợ người xem (khách hàng), tức tốc độ phục vụ trả lời email, xử lý đơn hàng, cung cấp thông tin theo yêu cầu của từng người... TẠO TÍNH HIỆU QUẢ CHO WEBSITE
Nếu một người quan tâm gửi câu
hỏi từ trang liên hệ của website mà phải chờ vài ngày không thấy câu trả lời, hoặc nhận được câu trả lời không rõ ràng, không đầy đủ, với văn phong cẩu thả... Thì khi đó chắc chắn doanh nghiệp sẽ bị mất nhiều khách hàng tiềm năng. CÁC MÔ HÌNH DOANH THU TRONG TMĐT Mô hình doanh thu là cách thức để doanh nghiệp có doanh thu, tạo ra lợi nhuận, và mức lợi nhuận lớn hơn trên vốn đầu tư. Chức năng của một tổ chức kinh doanh là tạo ra lợi nhuận và thu được doanh lợi trên vốn đầu tư lớn hơn các hình thức đầu tư khác. Bản thân các khoản lợi nhuận chưa đủ để khẳng định sự thành công của một doanh nghiệp. Một doanh nghiệp được xem là kinh doanh thành công cần tạo ra mức lợi nhuận lớn hơn các hình thức đầu tư khác. Bằng không, doanh nghiệp không thể tồn tại. MÔ HÌNH DOANH THU QUẢNG CÁO Doanh nghiệp cung cấp một website với các nội dung hữu ích hoặc để các đối tác đưa các thông tin kinh doanh, giới thiệu các sản phẩm hay các dịch vụ hoặc cung cấp vị trí để họ quảng cáo và thu phí từ các đối tượng quảng cáo này. Các website quảng cáo như vậy có thể thu hút sự chú ý của nhiều người và đối với những đối tác có nhu cầu đặc biệt, doanh nghiệp có thể thu các mức phí cao hơn. Thí dụ tiêu biểu cho mô hình này là công ty Yahoo.com, một công ty mà doanh thu chủ yếu thu được từ việc kinh doanh các dải băng (banner) quảng cáo. MÔ HÌNH DOANH THU ĐĂNG KÝ
Các thông tin hay dịch vụ mà doanh nghiệp
cung cấp được đưa ra thông qua một website. Người sử dụng sẽ phải trả một khoản phí đăng ký cho việc truy cập tới một số hoặc toàn bộ các nội dung nói trên. Người sử dụng có thể trả phí theo tháng hoặc trả phí theo năm. Thí dụ như trường hợp công ty Consumer Reports Online, người đăng ký sử dụng dịch vụ của công ty sẽ phải trả khoản phí 3,95 USD/1 tháng hoặc 24 USD/1 năm. MÔ HÌNH DOANH THU PHÍ GIAO DỊCH
Ở mô hình này, doanh nghiệp nhận được một
khoản phí khi các đối tác thực hiện giao dịch thông qua website của doanh nghiệp. Thí dụ như công ty eBay.com tạo một thị trường bán đấu giá và nhận một khoản phí giao dịch nhỏ từ những người bán hàng khi họ bán các hàng hoá của mình qua website của eBay; E-Trade - một công ty môi giới chúng khoán trực tuyến - thu các khoản phí giao dịch khi họ đại diện cho khách hàng thực hiện các giao dịch chứng khoán. MÔ HÌNH DOANH THU BÁN HÀNG
Doanh nghiệp theo mô hình này thu được doanh
thu từ việc bán hàng hoá, dịch vụ và thông tin cho khách hàng. Các doanh nghiệp như Amazon.com bán sách, băng đĩa nhạc và các sản phẩm khác; tương tự DoubleClick.net thu thập các thông tin về những người sử dụng trực tuyến, sau đó bán các thông tin này cho các doanh nghiệp khác; và Salesforce.com bán các dịch vụ quản lý lực lượng bán hàng trên Web. MÔ HÌNH DOANH THU LIÊN KẾT
Theo mô hình này, hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp kinh doanh được tiến hành trên cơ sở xây dựng một website liên kết - hợp tác với các doanh nghiệp sản xuất hay các nhà phân phối. Doanh thu của doanh nghiệp thu được là các khoản phí tham khảo (hay phí liên kết kinh doanh) (referral fee) hoặc một khoản phần trăm trên doanh thu của các hoạt động bán hàng thực hiện trên cơ sở các liên kết giới thiệu trên, chẳng hạn như trường hợp của công ty MyPoints.com. MÔ HÌNH DOANH THU LIÊN KẾT (tt) MyPoints liên kết website của mình với các nhà sản xuất và các nhà phân phối như Kmart, Barnes & Noble Booksellers, Marriott, Macy's, Hollywood Video, Olive Garden... Mỗi hội viên của MyPoints (cũng là khách hàng tiềm năng của các đối tác) có một tài khoản "điểm" để lưu giữ "điểm thưởng" và họ tích luỹ điểm bằng cách thực hiện các yêu cầu của MyPoints: đọc các thư chào hàng, trả lời các câu hỏi điều tra, thực hiện hoạt động mua bán trực tuyến... Điểm thưởng của khách hàng có thể đổi lấy các phần thưởng như băng đĩa nhạc, sách vở, quần áo, vé máy bay, phiếu mua hàng... và MyPoints sẽ thu được các khoản phí từ các đối tác hay hưởng phần trăm trên giá trị các giao dịch mua bán được thực hiện. Những lưu ý khi chọn nhà cung cấp dịch vụ thiết kế và duy trì website Muốn xây dựng website cho mình, doanh nghiệp phải tìm nhà cung cấp dịch vụ thiết kế web và lưu trữ web (hosting). Doanh nghiệp phải chọn một nhà cung cấp dịch vụ từ nhiều nhà cung cấp dịch vụ. Làm thế nào để chọn mà không “hối tiếc”? Các lưu ý sau sẽ giúp doanh nghiệp chọn được nhà cung cấp dịch vụ tốt: - Tránh chọn dịch vụ lưu trữ miễn phí: hosting miễn phí không cho doanh nghiệp chức năng host với tên miền (domain) riêng. Website của doanh nghiệp có tên là www.tenbanchon.xyz.com (xyz là tên nhà cung cấp free hosting chọn), do đó, nhìn vào địa chỉ website là người xem biết ngay website của doanh nghiệp đặt trên host miễn phí, dẫn đến việc làm giảm ấn tượng chuyên nghiệp của website. Những lưu ý khi chọn nhà cung cấp dịch vụ thiết kế và duy trì website - Tránh chọn Hosting không có khả năng mở rộng: khi xây dựng website, doanh nghiệp phải nghĩ đến khả năng website của mình được mở rộng theo thời gian, có nghĩa là dung lượng chứa sẽ tăng, lượng thông tin upload/download sẽ tăng do số lượng người xem tăng, số email cần thiết sẽ tăng v.v... Do vậy, doanh nghiệp nên lưu ý khía cạnh này khi mua host, dĩ nhiên là mở rộng host thì doanh nghiệp phải trả thêm tiền, nhưng như thế tiện lợi hơn nhiều so với việc doanh nghiệp phải đi tìm host khác nếu host cũ không có chức năng cho phép “nâng cấp” để đáp ứng nhu cầu mở rộng host của doanh nghiệp. Những lưu ý khi chọn nhà cung cấp dịch vụ thiết kế và duy trì website - Tránh chọn host quá rẻ: “tiền nào của nấy”, host quá rẻ (vài dollar Mỹ/tháng) thì chất lượng host thấp (dịch vụ hỗ trợ, chức năng, bảo mật v.v...). Doanh nghiệp nên chấp nhận chi nhiều hơn một ít cho host để đổi lấy sự yên tâm trong bảo mật, dịch vụ hỗ trợ, và quan trọng là website “chạy” ổn định v.v... - Nên tách riêng việc mua tên miền và việc host: vì có nhiều trường hợp nhà cung cấp dịch vụ không chịu giao quyền quản lý tên miền cho doanh nghiệp khi doanh nghiệp không hài lòng với dịch vụ duy trì website và muốn chuyển sang host nơi khác. Những lưu ý khi chọn nhà cung cấp dịch vụ thiết kế và duy trì website - Khi mua host từ nhà cung cấp dịch vụ, doanh nghiệp cần hỏi rõ: Dung lượng host bao nhiêu MB, cho phép maximum bao nhiêu MB dung lượng upload/download (transfer) mỗi tháng, có khả năng mở rộng không? Trong trường hợp website bị hacker “đánh sập” thì khả năng cứu vãn và phục hồi website như thế nào?