Batayang kaalaman sa Panahon ng Kastila

 Espanyol ang opisyal na wika at ito rin

wika ang wikang panturo

Panahon ng Amerikano
Kahulugan ng Wika
 Nang sakupin ng mga Amerikano ang
 Henry Gleason (1999) ang wika ay
Pilipinas, sa simula ay dalawang wika ang
masistemang balangkas (may sinusunod
ginamit ng mga bagong mananakop sa
na pattern) ng sinasalitang tunog na
mga kautusan at proklamasyon, Ingles at
pinipili at isinasaayos sa paraang
Espanyol.
arbitraryo upang magamit ng mga taong
 Sa kalaunan, napalitan ng Ingles ang
kabilang sa isang kultura.
Espanyol bilang wikang opisyal.
 Rolando Bernales (2002) ang wika ay
 Dumami na ang natutong magbasa at
proseso ng pagpapadala at pagtanggap
Magsulat sa wikang Ingles dahil ito ang
ng mensahe sa pmamagitan ng
naging tanging wikang panturo batay sa
simbolong cues na maaring berbal o di-
rekomendasyon ng Komisyong
berbal.
Schurman noong Marso 4, 1899.
 Mangahis (2005) ito ang midyum na
 Noong 1935 halos lahat ng kautusan,
ginagamit sa maayos na paghahatid at
proklamasyon at mga batas ay nasa
pagtanggap ng mensahe na susi sa
wikang Ingles na. (Boras-Vega 2010)
pagkakaunawaan.
 Ngunit sa simula pa lamang ng pakikibaka
 Pamela Constantino at Galileo Zafra
para sa kalayaan, ginamit na ng mga
(200) ang wika ay isang kalipunan ng mga
katipunero ang wikang Tagalog sa mga
salita at ang pamamaraan ng pagsasama-
opisyal na kasulatan. Sa Konstitusyong
sama ng mga ito para magkaunawaan o
Probisyonal ng Biak-na- Bato noong
makapag-usap ang isang grupo ng mga
1897, itinadhanang Tagalog ang opisyal
tao.
na wika.
 Bienvenido Lumbera (2007)
 Noong Marso 24, 1934, pinagtibay Ni
Pambansang Alagad ng Sining sa
Pangulong Franklin D. Roosevelt ng
Literatura ang wika ay parang hininga.
Estados Unidos ang Batas Tydings-
Gumagamit tayo ng wika upang kamtin
McDuffie na nagtatadhanang
ang bawat pangangailangan natin.
pagkakalooban ng kalayaan ang Pilipinas
 Alfonso Santiago (2003) ang wika ang
matapos ang sampung taong pag-iral ng
sumasalamin sa mga mithiin, lunggati,
Pamahalaang Komonwelt.
pangarap, damdamin, kaisipan o saloobin,
 Artikulo XIV Seksyon 3 ng
pilosopiya, kaalaman at karunungan,
Konstitusyon ng 1935 – Sa Saligang-
moralidad, paniniwala, at mga kaugalian
Batas ng Pilipinas, nagtadhana ng tungkol
ng tao sa lipunan.
sa wikang pambansa: “…ang Kongreso
 Kahulugan galing sa Diksyunaryo ang
ay gagawa ng mga hakbang tungo sa
wika ay Sistema ng komunikasyon ng
pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang
mga tao sa pamamagitan ng mga pasulat
wikang pambansa na batay sa isa sa mga
o pasalitang simbolo.
umiiral na katutubong wika.” (Pebrero 8,
 UP Diksyunaryong Filipino (2001) ang 1935)
wika ay lawas ng mga salita at Sistema ng
paggamit sa mga ito na laganap sa isang Katutubong wika/pangunahing wika sa
sambayanan na may iisang tradisyong Pilipinas:
pangkultura at pook na tinatahanan.  Cebuano
 Hiligaynon
Kasaysayan ng wikang  Samar Leyte
 Bikol
pambansa  Ilokano
  Pangasinan
 Kapampangan
 Tagalog
Oktubre 27, 1936
 Itinagubilin ng Pangulong Manuel Louis
M. Quezon sa kanyang mensahe sa
Asemblea Nasyonal ang paglikha ng
isang Surian ng Wikang Pambansa na
gagawa ng isang pag-aaral ng mga
wikang katutubo sa Pilipinas, sa layuning
makapagpaunlad at makapagpatibay ng
isang wikang panlahat na batay sa isang
wikang umiiral.
Nobyembre 13, 1936
 Pinagtibay ng Batasang-Pambansa ang
Batas Komonwelt Blg. 184 na lumilikha ng
isang Surian ng Wikang Pambansa, at
itinakda ang mga kapangyarihan at
tungkulin niyon.
Tungkulin ng SWP:
 Pag-aaral ng mga pangunahing wika na
ginagamit ng may kalahating milyong
Pilipino man lamang;
 Paggawa ng paghahambing at pag-
aaral ng talasalitaan ng mga
pangunahing dayalekto;
 Pagsusuri at pagtiyak sa fonetika at
ortograpiyang Pilipino;
 Pagpili ng katutubong wika na siyang
magiging batayan ng wikang pambansa
na dapat umaayon sa
a. ang pinakamaunlad at mayaman sa
panitikan, at
b. ang wikang tinatanggap at ginagamit
ng pinakamaraming Pilipino.
Enero 12, 1937
 Hinirang ng Pangulong Manuel L. Quezon
ang mga kagawad na bubuo ng Surian ng
Wikang Pambansa alinsunod sa tadhana
ng Seksiyon 1, Batas Komonwelt Blg.
184, sa pagkakasusog ng Batas
Komonwelt Blg. 333.
Ang mga nahirang na kagawad ay ang mga
sumusunod:
 Jaime C. Veyra (Visayang Samar) –
Tagapangulo
 Cecilio Lopez (Tagalog) – Kalihim
at Punong Tagapagpaganap
 Santiago A. Fonacier (Ilokano) -
Kagawad
 Filemon Sotto – (Visayang Cebu) -
Kagawad
 Felix S. Rodriquez (Visayang
Hiligaynon) – Kagawad
 Casamiro F. Perfecto (Bikol) –
Kagawad
 Hadji Butu (Muslim) – Kagawad
Mga Kagawad
 Lope k. Santos (Tagalog)
 Jose I. Zulueta (Pangasinan)
 Zoilo Hilario (Kapampangan)
 Isidro Abad ( Visayang Cebu)
Nobyembre 9, 1937
 Bunga ng ginawang pag-aaral, at
alinsunod sa tadhana ng Batas
Komonwelt Blg. 184, ang Surian ng
Wikang Pambansa ay nagpatibay ng
isang resolusyon na roo’y ipinahahayag
na ang Tagalog ang “siyang halos na
lubos na nakatutugon sa mga hinihingi ng
Batas Komonwelt Blg. 184”, kaya’t
itinagubilin niyon sa Pangulo ng Pilipinas
na iyon ay pagtibayin bilang saligan ng
wikang pambansa.
Disyembre 30, 1937
 Inilabas ng Pangulong Quezon ang
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na
nagsasabing ang wikang pambansa ng
Pilipinas ay batay sa Tagalog.
 Tagalog ang ginawang saligan ng Wikang
Pambansa sa dahilang ito’y nahahawig sa
maraming wikain sa bansa. Sa madaling
salita’y hindi magiging mahirap ang
Tagalog sa mga di- Tagalog dahil kahawig
ito ng lahat ng wika ng Pilipino sa
ganitong ayos:
 59.6% sa Kapampangan
 48.2% sa Cebuano
 46.6% sa Hiligaynon
 49.5% sa Bikol
 31.3% sa Ilokano
 9 to 10 libong salitang magkakatulad at
magkakahawig sa bigkas, baybay at
kahulugan sa pangunahing wika natin.
Abril 1, 1940
 Inilabas ang Kautusang Tagapagpaganap
Blg. 263. Ipinag-uutos nito ang:
 Pagpapalimbag ng A Tagalog-English
Vocabulary at ng isang aklat sa
gramatika na pinamagatang Ang
Balarila ng Wikang Pambansa; at
 Pagtuturo ng Wikang Pambansa
simula Hunyo 19, 1940 sa mga
Paaralang Publiko at Pribado sa
buong kapuluan.
Panahon ng pananakop ng mga
Hapon
“Gintong Panahon ng Tagalog”
1942
 Nang lumunsad sa dalampasigan ng
Pilipinas ang mga Hapon noong 1942,
nabuo ang isang grupong tinatawag na
“purista”. Sila ang mga nagnanais na
gawing Tagalog na mismo ang wikang
pambansa at hindi na batayan lamang.
Malaking tulong ang nagawa ng
pananakop ng mga Hapon sa kilusang
nabanggit.
 Ayon kay Prof. Leopoldo Yabes, ang
Pangasiwaang Hapon ang nag-utos na
baguhin ang probisyon sa konstitusyon at
gawing Tagalog ang Pambansang Wika.
Sa layunin ng mga Hapon na burahin sa
mga Pilipino ang anomang kaisipang
pang-Amerikano at mawala ang
impluwensya ng mga ito, Tagalog ang
kanilang itinaguyod.
 Nang panahong iyon, Niponggo at
Tagalog ang naging opisyal na mga wika.
 Pinasigla ng pamahalaang Hapon ang
Panitikang nakasulat sa Tagalog.
Maraming manunulat sa wikang ingles
ang gumamit ng Tagalog sa kanilang mga
tula, maikling kuwento, nobela, at iba pa.
Sa panahon ng pagsasarili
Hunyo 7, 1940
 Pinagtibay ang Batas Komonwelt Blg.
570, na nagtatakdang wikang opisyal na
ang pambansang wika (Tagalog) simula
Hulyo 4, 1940.
 Nang matapos ang digmaan, ilang taon
ding hindi Napagtuunan ng panahon ang
pagpapalaganap sa Wikang Pambansa
hanggang sa mailuklok bilang pangulo ng
bansa si Ramon Magsaysay.
Marso 26, 1954
 Nilagdaan ng Pangulong Ramon
Magsaysay ang proklama blg. 12 na
nagpapahayag ng pagdiriwang ng Linggo
ng Wikang Pambansa simula sa Marso 29
hanggang Abril 4 taon-taon, sang-ayon sa
tagubilin ng Surian ng Wikang Pambansa.
Napapaloob sa panahong saklaw ng
pagdiriwang ang Araw ni Balagtas (Abril
2).
Setyembre 23, 1955
 Nilagdaan ng Pangulong Ramon
Magsaysay ang Proklama Blg. 186
nagsususog sa Proklama Blg. 12 serye ng
1954, na sa pamamagitan nito’y inililipat
ang panahon ng pagdiriwang ng Linggo
ng Wikang Pambansa taon-taon simula
Agosto 13 hanggang 19. (bilang
paggunita sa kaarawan ni Manuel Quezon
(Agosto 19) na kinikilala bilang “Ama ng
Wikang Pambansa”.
Agosto 13, 1959
 Inilabas ni Kalihim Jose F. Romero ng
Kagawaran ng Edukasyon ang Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7 na nagsasaad na
“kailanma’t tutukuyin ang Wikang
Pambansa, ang salitang Pilipino ay siyang
gagamitin.
Oktubre 24, 1967
 Naglagda ang Pangulong Marcos ng
isang Kautusang Tagapagpaganap Blg.
96 na nagtatadhanang ang lahat ng
gusali, edipisyo, at tanggapan ng
pamahalaan ay pangangalanan na sa
Pilipino.
Marso 27, 1968
 Inilabas ni Kalihim Tagapagpaganap
Rafael M. Salas ang Memorandum
Sirkular Blg. 172 na nag-aatas na ang
lahat ng letterhead ng mga tanggapan,
kagawaran at sangay ng pamahalaan ay
dapat na nakasulat sa Pilipino kalakip ang
kaukulang teksto sa Ingles.
 Iniutos din ng sirkular na ang pormularyo
ng panunumpa sa tungkulin ng mga
pinuno at empleyado ng pamahalaan ay
sa Pilipino gagawin.
Hulyo 21, 1978
 Nilagdaan ng Ministro ng Edukasyon at
Kultura Juan L. Manuel ang Kautusang
Pangministri Blg. 22 na nag-uutos na
isama ang Pilipino sa lahat ng kurikulum
na pandalubhasang Antas/kolehiyo.
Magkakaroon ng anim na yunit ng Pilipino
sa lahat ng kurso, maliban sa kursong
pang-edukasyon na dapat Kumuha ng
labindalawang (12) yunit.