You are on page 1of 3

---------- - - - -

KUAT - NHAP

KHAU DICH

VU• GIAD' DOC

DAI

HOC

Vlh

NAM ~

TllUC •
TRANG•
VA GIAI PHAP
ThS. LE VAN VUONG*

1. Dq.i hQi Dang Cc)ng san Vi$t Nam (DCSV.N) ra chien lvqc cho vi$c xuat- nh?p khau GD8H trong
Ian thl.f VI (12/1986) da quyet djnh nhieu van de .h$ tvang lai.
tr9ng cua dat mt6'c, trong d6 c6 van de giao d1,Jc (GO), 2. Thl!C tr~ng xuat- nh~p kh§u djch v~ GDt>H
d~c bi$t la giao d1,1c cl?i hqc (GDDH) vi doi v6'i moi 1) Nh~p khau. Hi$n nay, tinh trq.ng nh?p khau
dan tc)c, GD lu6n ta qu6c sach hang clau. a
GDD H nu6'c ta dien ra theo nhling phllO'ng thl.fc
Tl/ d6 den nay, GDD H da tt1ng bv6'c phat tri§n r6 sau:
r$t ve quy mo, da dq.ng ve loq.i hinh truO'ng, hinh thl.fc - Theo phuong th tic 2: Tieu fhf! ngoai lanh th6~
dao tq.o (DT), nguon llfc xa hc)i duqc huy dc)ng, dq.t Trong thO'i gian qua , Vi$t Nam da nh?p khau theo
duqc ket qua tich clfc, tt1ng bu6'c cung Ling nguon di$n nay kha 16'n . Hang nam , ca
ngan sach nha
llfc lao d<?ng c6 trinh de) cao phvc vv slf nghi$p phat nl16'c va tlf nhan da chi khoang 100 tri$u do la. Tinh
trien kinh te - xa hQi, dan dap U'ng qua trinh CNH, tu 2000-2009 , Bo GD-DT da cLt 7.039 lvu hoc sinh
HDH dat nl16'c, bao dam an ninh quoc phong va hQi (LHS) di h9c nv6'~ ngoai b&ng ngan sach Nh~ mt6'c
nh?p kinh ~e quoc te. ? va Hi$p djnh (trong do di hc;>c tien si la 2.029, thq.c
Tuy so truO'ng dq.i hqc, cao dang (DH, CD) da si la 1.598, !hlfC t?p sinh la 626 va DH la 2.786) ;
tang khoang hO'n 6 Ian so v6'i nam 1987 nhung ve binh quan 1 nam cCt tren 700 LHS di hQc nv6'c
~ chat luqng , nhin chung , giao dvc - dao tq.o (GD- ngoai. Nam hc;>c 2008 -2009, co tren 1.000 nguO'i
DT) nu6'c ta van chlla theo kip v6'i cac trl10'ng DH dvqc cCt di hqc mt6'c ngoai, trong d6 tren 700 ngvO'i
trong khu we va tren the gi6'i. Vi the, vi$c hqp tac h9c tien si, thq.c si, thlfc t?p sinh b&ng nguon ngan
ve GD-£lT v6i nhieu loai hinh deu da dllQ'c trien khai sach nha nl16'c, khong ke cac nguon khac. Rieng
mq.nh me trong thO'i gian qua theo 4 phuang thuc 1o thang dau nam 2009, nv6'c ta da gLli dvqc 900
trong Hi$p dinh GATS/WTO (theo dieu 1, khoan 2 ngvOi di hc;>c nu6'c ngoai, trong d6 c6 585 ngvO'i (330
Hi$p djnh GATS/WTO): 1) Cung cap qua bien gkfi di h9c tien si, 184 di hqc thq.c si va 71 thlfc t~p sinh) ·
(Cross border-Mode 1), duqc hieu la: DT ti/ xa; £lT theo de an 322. TLi nam 2000-2009, BQ GD-DT
tnfc tuyen nhuqng quyen thuang hi$u; £lT qua hinh da Clt 4866 can be), Gv cac CO' s& G0£) H va cac CO'
thl.fc truO'ng 8H ao; 2) Tieu th1,1 ngoai lanh th6• quan nha nl16'c theo hQC tq.i cac CO' so GD8H hO'n
(Consumption abroad - Mode 2): Sinh vien (SV) 30 nv6'c tren the gi6'i (1 ).
ra nv6'c ngoai du h9c (nh?p khau) ho~c thu hut sv - Theo phLIO'ng thlrc 1 va 4: Cung cap qua bien
t6'i nv6'c minh h9c (xuat khau); 3) Hi?n di?n thLIO'ng gi6'iva hi?n di?n cua the° nh8.n. Thong tin ti/ hi$p h9i
m?i(Commercial presence - Mode 3): Thanh l?p GD qu6c te Australia, nam 2009, Vi$t Nam c6 khoang
hi$n di$n thVO'ng mq.i CJ nl16'C ngoai d§ cung cap djch 5.724 SV ap dl,lng theo hinh thLtc nh?p khau djch VIJ
vv (chi nhanh, van phong dq.i di$n hqp dong lien GD£lH nay. Theo thong tin tLJ'B9 GD-£lT, hi$n nl16t . ca
ket8T, thanh l?p trvO'ng lien doanh , thanh l?p truO'ng a
c6 17 truO'ng DH v6'i 66 trung tam 63 tlnh, thanh
100% von nv6'c ngoai); 4) Hi?n di?n cua the° nh8.n pho c6 chvang trinh dao tq..o theo phllO'ng thl.fc ti/ xa
(Presence of natural person - Mode 4): Giang vien va trong 15 nam (1994-2009) da c6 159,957 ngvO'i
(GV) chuyen gia ra nv6'c ngoai de giang dq.y (xuat da tot nghi$p, so hQC vien dang theo h9c la 232.000
khau) ho~c mai GV , chuyen gia t6'i nu6'c minh giang nglfO'i, hQC vien hQC tlr xa akhu VlfC phia B~c, Tay
dq.y (nh?p khau). Nguyen, vung sau, vung xa, Dong bang .song Cw
Nhling nha quan Ii GD can can cU' vao bon
phVO'ng thl.fc tren lam CC1 SO danh gia ve tinh hinh * Khoa Chinh sach giao d~c va so sanh, Truong D~i h9c Tong h~p Hlill
xuat - nh?p khau cua GDDH Vi$t Nam hi$n tq.i, d~t nghj cac dan t9c Nga - Lien bang Nga

.T~p chi Giao dye so 302 Is


(k i 2 .- 1/2013)
Long chie~ khoang 30% , so hQC vien dang theo hQc TP . Ho Chi Minh, binh quan c6 34 LHS/1 trlfong);
chu yeu lam trong ca quan, xi nghi~ va ca so kinh 827 LHS/6 ca so thu<)c cac dja phltang, binh quan
doanh chiem 60-70% , hQC vien chu yeu theo nganh c6 138 LHS/trlfong); so LHS den tq.i 19 nl16'c gom:
slf phcµn, kinh doanh, tai chinh, di~n til, tin hQC, lu?t... Lao: 1018; Campuchia: 440; Trung Quoc: 713; Han
- Theo phllo'ng thtic 3: Hi?n di?n thl!O'ng m~i. Ouoc: 79; Thai Lan: 31; Mong Co: 21 : Phap: 13;
Nh?p khau theo di~n lien ket DT: thOi gian qua, nhieu Turkmenistan: 7; Mozambique: 5; Nga: 1; Canada:
truong DH Vi$t Nam da chu d¢ng hQ'p tac v&i nhieu 1; Hoa Ki: 1; Trieu Tien: 2; Malaysia: 2; Australia:
truong DH tren the gi6i, hi$n da c6 70 truang DH Vi~t 1; An 8<): 2; Tho NhT Ki: 2; Ucraina: 2; Maroc: 2
Nam lien ket DT v6i gan 100 truang DH cua 25 nlf6'c (trong so nay kh6ng c6 so li$u Cl,I the ve 350 LHS
(Trung Quoc, Hoa Ki, Anh , DLtc, Phap, New Zealand, thUQC f)H Ngoq.i giao) . Di$n hQC bong LHS dang
Australia, Hungary, Singapore, Sec, Nga, Nh?t, Phan theo hQc gom: hi?p djnh giOa hai chfnh phu la 1000
Lan, Ha Lan , Thai Lan, Lao, Han au&, Bl, CanaC!a, LHS, hqp tac song phl!O'ng (gilia cac tlnh , thanh
Malaysia, Philippines, Na Uy, Dan M9Ch, Italia), 2 va
pho cac ca so GD ...) la: 495 LH s; ti/ tuc ·cac di?n
vung lanh tho (E>ru Loan, Hong Kong) v6i 205 chlfang hQc b6ng khac la: 1106 LHS; Cac chuyen nganh
trinh dlfQ'C lien ket trong nam 2012. Cac chlfang trinh LHS quoc te den VN hQc hi$n c6 tren 50 chuyen
lien ket chu yeu thUQC cac finh Vl!C Cong ngh~ thong nganh khac nhau (thu¢c 3 rinh vlfc chuyen nganh
tirt, vi~n thong, hqp tac quoc te, kinh te, tai chinh, van h6a, GD, y te, the thao va du ljch; kinh te, thlfang
thlfang mq.i, y te, GD , mithu?t... m9i, tai chinh, ngan hang va cac chuyen nganl:i ve
£)9i di~n thlfang m9i 0 nlf6'c ngoai de cung cap rinh Vl/C kT thu~t...) (2).
djch v1=1, thanh l?p ca so GDDH 100% v6n nlf6'c ngoai Xuat khau theo phltang thU'c 4: Hi?n di?n cua
va hqp tac. Sau 2009, cam ket gifra Vi~t Nam - WTO the' nhfln. Hi$n nay, chlfa c6 so li$u chinh xac ve
c6 hi$u ll/c, Vi~t Nam hi$n da c6 E>H AMIT: dau tlf so GV cua, Vi$t Nam tham gia giang d9y tq.i cac ca
44,1 tri~u USO; DH Anh: 15,481 tri~u USO; TrltO'ng so GD8H tren the gi&i. Tuy nhien, nam 2009 , m(>t
Ct> quoc te Kent: 1 tri$u USO; Ct> quoc te Cetana nh6m tac gia da tien hanh khao sat tq.i 82 ca so
PSB lntelilis: 2,8 tri~u USO; Truong E>H American GD8H/ca nlf&c va c6 45% so ca so dltac khao sat
' Pacific University APU: 21 tri~u USO; E>H Vi~t-Phap: phan hoi, qua thong ke hi~n c6 77 GV, c~n b¢ dang
khoang 190 tri$u USO; Vi$t -DU'c: khoang 180 tri$u tham gia giang dq.y tq.i nlfOC ngoai, trong SO nay CO
USO; Vi~t - Anh: 100 tri~u USO; MT - Thai Binh 19 GV (chiem 24,7%) di dq.y theo di$n hi$p djnh ki
Dlfang: 100 tri$u USO; Vi~t - Nga va m¢t so ca so ket; 27 GV (chiem 35,1%) di theo di./ an cua trlfO'ng;
GD dau tll nho le khac ... (1 ). 46 GV (chiem 59,7%) do cac truang nlf6'c ngoai
2) Xuat khau GDfJH Vi~t Nam: E>oi chieu ca m&i giang, cac GV di thlnh giang tq.i nlf6'c ngoai chu
4 phlfang thvc da neu, hi~n tq.i GDE>H Vi~t Nam yeu den cac nlf&c thu¢c chau MT, chau Au , chau
chlfa dq.t ket qua dang ke; phlfang tht.fc 2 (Tieu Uc, ngoai ra con m¢t so LHS cua Vi~t Nam ra nlf6'c
thl/ ngoai lanh tho) va phltang thvc 4 (Hi?n di?n ngoai hqc t?p tq.i cac nu&c Nh?t Ban, Han Quoc,
cua the' nhan) dq.t dlfQ'C mQt SO ket qua dang ke, Singapore, Trung Quoc va nhieu mr6'c khac tren
nhlfng SO VOi cac nlfOC trong khu Vl/C Va tren the the gi6'i, sau kh i tot nghi$p dltQ'C cac ca SO mai 0 lq.i
gi6'i v~n con rat khiem ton. (xem bieu do) tham gia giang dq.y ...
Theo so li~u thong ke chlfa day du ve xuat khau so
3. MQt giai phap cha vi~c xuat • nh~p kh~u
phlfang thU'c 2, hi~n nay, Vi~t Nam c6 gan 10.000 djch v~ GDE>H trong thai gian t6i
sv mr6'c ngoai dang hqc tq.i cac trlfang 8H, CE>, so TU' thl/C trq.ng da phan tich tren, chung toi de xuat
v6i Australia la 203.324; Trung quoc c6 260.000 LHS m(>t so giai phap c1.,1 the giup GDDH Vi~t Nam nang
va Trung Quoc dang phan dau den nam 2020 tang cao chat lvqng DT, dap U'ng nhu cau xa hQi va tham
len 500.000 LHS thi Viet Nam con rat xa. gia mq.nh me hO'n vao th i trlf&ng xuat khau djch v~
Theo ket qua khao· sat tq.i 35 ca so GDD H Vi~t GD8H khu Vl/C va the gi6i:
Nam (nam 2011) ve so llfQ'ng LHS nlf6'c ngoai den · Xay dl.fng chien luqc h<)i nh?p qu6c te, nang cao
Vi~t Nam h9c t?p tv 2008-2012, c6 tong so 2701 nang 11/C hQ'p tac va SltC cq.nh tranh cua GD8H Vi~t
LHS dang theo hqc tq.i 35 ca so GDDH cua Vi$t Nam , thlfc hi~n cac hi~p djnh va cam ket quoc te;
Nam, binh quan c6 77,2 LHS/1 ca so (trong so chien llfQ'C xuat • nh?p khau djch Vl,I GD8Hcho ng~n
d6 c6 1773 LHS/25 ca so khu Vl/C Ha NQi, binh hq.n va dai hq.n.
quan 71 LHS/1 trltO'ng); 101 lHS/3 ca so khu vlfc (Xem tiep trang 15)

10 IT~P ~hi Giao dye so 302 (ki 2 -1 /2013)


li$u, quy djnh cac chuyen de can phai hQC t?p, nghien TW ngiiy 1510612004 cua Ban Bi thu Trung uang
cvu de HT dang ki thl!C hi$n; trong cac nam hQC t6 Dang v€ vi~c Xay di,mg, nang cao chdt lu(J'ng d9i ngii.
cht'.rc cac hqi nghj, hqi thao chuyen de ve OLG O; g~n nhil giao va can b9 quizn Li giao d1,1.c ban hiinh kem
ket qua EH, tl! hQc, tl! 80 vao nqi dung danh gia thi theo Quyet djnh so' 09/QD - TTg ngiiy 1110112005
dua khen thllOng hang nam de t?O them dQng ll!C cua Thii tuang Chinh phu, 2004.
tl! hQC, tl! nghien CltU cho can b9. Sil d1,mg m9t phan 2. BO GD-DT. Thang tu so'2912009/TT-BGDDT ngiiy
kinh phi ho trQ' cho ho?t dqng tl! EH, BO nhll: tai li$u, 2211012009 ciia B9 GD-DT quy djnh Chudn hi¢u
truong truong trung h(Jc ph6 th6ng ca so, trung h(Jc
nghien Clru dieu tra Xa hQi hQC ...
ph6 thong va truong phtf th6ng c6 nhiJu cttp h(Jc,
***
2009.
Xu hu&ng doi m6'i OLGD hi$n nay la tlf chu va tlf 3. UBND tlnh Phu ThQ. Quyet djnh s6 2641/QD-
chiu trach nhi~m. cac giai phap doi m6'i, nang cpo UBND ngay 101912009 cua UBND tinh Phu Th9 vJ
chat lllQ'ng EH, SD, khuyen khich tt!EH, 80 doi v6'i quy djnh nuec hO rw doi vai ngu&i di h(Jc, 2009.
o
HT va can bQ ke c?n vCra trinh bay tren la can thiet
va c6 tinh kha thi cao. Tuy nhien, cac giai phap nh~m SUMMARY
phat trien d¢i ngu HT truang TH PT cong l?p tlnh Phu To develop a principal team of Public High School
ThQ den nam 2020 can dllqc thl!C hi$n dong bQ m6i in Phu Tho province in order to meet the require-
ments of the education and training, the Department
phat huy hi~u ·qua g6p phan nang cao chat luqng of Education and Training has implemented many
GD THPT n6i chung otinh Phu Th9. D solutions including training and fostering the princi-
pal team of the high school. However, this solution is
Tai lif u tham khlio still face many limitations, hence It should be changed
I. Ban Bf thu Trung 11CYJ1g Dang. Chi thj so' 40- CTI for more effectiveness and feasibility solutions.

Xuat • nh~p khau dlCh VI) giao dl)C ... de chu dQng hO'n trong van de h9i nh?p qu6c te, nang
·.,
(Tiep theo trang 10) cao ca so v?t chat; c6 chien lllqc £lT nang cao trlnh
- Trien khai vi~c d?Y va hQC b~ng tieng nl16'c d9 cha d9i ngu can b9 quan Ii GV va de ra cac chinh
ngoai, tru6'c m~t la b~ng tieng Anh; nang cao chat sach !hU hut CclC nha khoa hQC phl,JC VIJ lau dai trong
lllQ'ng cac chllO'ng trlnh EH va nghien cw co kha cac CO' so GD£lH, t?O m6i trllO'ng C?nh tranh lanh
nang thu hut ngllO'i nu6'c ngoai; tiep thu c6 ch9n l9c m?nh cho cac CO' so GO£lH trong nll&c va quoc te
cac chllang trinh EH lien lien cua the gi6'i; d?t dllqc t?i Vi~t Nam. ·
thoa thu?n ve lllO'ng dllO'ng van b~ng, chllO'ng trinh - Thanh l?p van phong d~i di~n CO' so GDB H cua
BT v6'i cac CO' so GO£lH tren the gi6'i; khuyen khich o
Vi~t Nam nll&c ngoai. D
cac hlnh thLi'c lien ket EH chat luqng cao, trao doi
GV, chuyen gia v&i nu&c ngoai; khuyen khich GV la (I) (2) BC> GD-DT. Bao cao h9i nght t6"ng ktt JO ndm
o
ngllO'i Vi~t Nam nu6'c ngoai tham gia giang d?Y t?i diio ti;io can b9 nuac ngoai bdng ngan sach nha nuac.
Vi~t Nam; tang solllqng LHS nll&c ngoai tcµ Vi~t Nam. 2010.
Khuyen khich du hQC t?i cho; co CO' che tll van va Tai lif u th am khlio
quan Ii thich hQP gi(.p SV Vi$t Nam du hQC djnh hll&ng 1. BO GD-DT. 50 nam phat tri~n S\f nghi~p giao dl}c
nganh nghe,ll!a chQn truang va hQC t@ c6 chat lllqng, va dao ti;to. NXB Gido d1,1.c, H. 1995.
d?t hi$u qua cao.
- Sam trien khai Lu~t GDE>H (08/2012/QH13, SUMMARY
ngay 18/6/2012) vao CUQc song, d?c bi$t, CIJ the hoa More than 20 years ofinnovation and 10 years of ·
nhling n9i dung duqc ghi t~i tCr dieu 43-46, chuang education development strategy, higher education in
Vietnam has achieved great progress in terms of size,
VI (ho?t d9ng hqp tac quoc te), Lu~t GDE>H. diversity of types of schools, training forms, step by
- Tao ca che va dieu kien thuan lai de cac nha step supply high-quality workforce.In the context of
dau tll,· cac ca so GD£lH c6 uy ti~ tre.n the gi6'i ma integration, the export or import of education are
sa
ca GD£lH quoc te t~i Vi$! Nam ho?c lien ket £lT highly effective for the development of the intellec-
tual resources of the country. The paper analyzes soine
v&i cac CO' soGD£lH Vi~! Nam. of the outline of the import and export situation of
sa
-Tiep tl,JC giao quyen ll! chu'cho cac ca GD£lH higher education of our country Jn 10 years.

T~p chi Giao dye .so 302 I 1s


(kl2 --1 /2013)

You might also like