1.

Phái sinh – Tài sản cơ sở

 Phái sinh
a. Khái niệm
- Là 1 sản phẩm bắt nguồn từ một sản phẩm khác
- Mỗi công cụ chứng khoán phái sinh đều được phát hành trên cơ sở một loại tài sản
tài chính nào đó.
- Được giao dịch trên thị trường: OTC (phi tập trung), tập trung (sở GDCK)
+ TT tập trung (SGDCK): được giao dịch trực tiếp trên sàn, nhưng ngày càng
chuyển sang giao dịch điện tử. Hợp đồng được chuẩn hóa và gần như không có rủi
ro tín dụng
+ TT phi tập trung (OTC): thông qua 1 mạng máy tính và điện thoại giữa các nhà
kinh doanh của các định chế tài chính, công ty và quản lý quỹ. Hợp đồng không
được chuẩn hóa nên có 1 chút rủi ro tín dụng.

b. Thị trường phái sinh

- Là nơi tiến hành mua bán các giao dịch phái sinh

c. Sản phẩm phái sinh

- Là 1 công cụ tài chính mà giá trị của nó phụ thuộc vào giá trị của 1 sản phẩm cơ
sở khác
- Các spps cơ bản: hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, hợp
đồng hoán đổi

 Tài sản cơ sở
Tài sản mà giá của các công cụ chứng khoán phái sinh phụ thuộc vào được gọi là tài sản
cơ sở. Tài sản cơ sở được chia làm 4 loại chính: hàng hoá, cổ phiếu phổ thông và các
chỉ số chứng khoán, các loại chứng khoán có thu nhập cố định, và ngoại tệ.
Ví dụ: A kí với B một hợp đồng quyền chọn mua 1000 cổ phiếu FPT với mức giá
100,000/cp, đáo hạn vào ngày 14/2/2007. Trong hợp đồng này, cổ phiếu FPT là một tài
sản cơ sở
Nokia, công ty của Phần Lan, phát hành 10,000 Samurai bond sang Nhật, thu được 1tỷ
Yen, sau đó tiến hành nghiệp vụ hoán đổi để đổi lượng Yen đó sang USD nhằm phục vụ
cho một dự án đầu tư nhỏ của họ. Trong nghiệp vụ này đồng Yen và USD chính là các tài
sản cơ sở
Trên một bản tin có nói rằng giá dầu thô giao tháng 12 trên thị trường New York là
$75/thùng. Ở đây dầu thô chính là tài sản cơ sở của một hợp đồng tương lai
 Thậm chí trong một số trường hợp ngay cả các chứng khoán phái sinh cũng trở
thành tài sản cơ sở của một chứng khoán phái sinh khác.
 Ví dụ: trong futures option, hợp đồng tương lai trở thành tài sản cơ sở của hợp
đồng quyền chọn. Nếu bên mua hợp đồng quyền chọn quyết định thực thi quyền
chọn thì bên bán hợp đồng sẽ phải thực hiện hợp đồng tương lai cơ sở.