You are on page 1of 6

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bảng tổng kết các biện pháp tu từ - Ngữ văn 9

STT

Phép Khái niệm Đặc điểm / cấu tạo / Phân loại Ví dụ


tu từ tác dụng

1 So Là đối chiếu sự vật, sự việc + Mô hình của phép so Có hai kiểu so sánh:
sánh này với sự vật, sự việc khác có sánh: - So sánh ngang bằng
nét tương đồng để làm tăng
- So sánh không ngang
sức gợi hình, gợi cảm cho sự
Vế Phương Từ Vế bằng
diễn đạt.
A tiện so so B
sánh sánh

- A: sự vật, sự việc được so sánh

- B: sự vật, sự việc dùng để so


sánh

- Từ chỉ phương tiện so sánh

- Từ so sánh: như, giống như, như


là...

2 Nhân Là gọi tả con vật, cây cối, đồ Có ba kiểu nhân hóa:


hóa vật … bằng những từ ngữ vốn - Dùng từ ngữ vốn gọi
được dùng để gọi tả con người; con người để gọi vật

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188
Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

làm cho thế giới loài vật, cây - Dùng từ ngữ vốn chỉ
cối, đồ vật,… trở nên gần gũi hoạt động, tính chất của
với con người; biểu thị được người để chỉ hoạt động,
những suy nghĩ, tình cảm của tính chất của vật
con người. - Trò chuyện, xưng hô
với vật như với người.

3 Ẩn dụ Là gọi tên sự vật, hiện tượng Bốn kiểu ẩn dụ:


này bằng tên sự vật, hiện - Ẩn dụ hình thức
tượng khác có nét tương đồng
- Ẩn dụ cách thức
với nó nhằm tăng sức gợi hình,
gợi cảm cho sự diễn đạt. - Ẩn dụ phẩm chất
- Ẩn dụ chuyển đổi
cảm giác

4 Hoán Là gọi tên sự vật, hiện tượng, Bốn kiểu hoán dụ thường
dụ khái niệm bằng tên gọi của gặp:
một sự vật, hiện tượng, khái - Lấy bộ phận để gọi
niệm khác có quan hệ gần gũi toàn thể
với nó nhằm tăng sức gợi hình,
- Lấy vật chứa đựng để
gợi cảm cho sự diễn đạt.
gọi vật bị chứa đựng
- Lấy dấu hiệu của sự vật

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188
Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

để gọi sự vật
- Lấy cái cụ thể để gọi
cái trìu tượng

5 Điệp Là lặp đi, lặp lại từ ngữ hoặc Điệp ngữ có nhiều dạng:
ngữ cả một câu để làm nổi bật ý, - Điệp ngữ cách quãng
gây cảm xúc mạnh
- Điệp ngữ nối tiếp
- Điệp ngữ vòng (ĐN
chuyển tiếp)

6 Liệt kê Là sắp xếp nối tiếp hàng loạt * Theo cấu tạo có hai
từ hay cụm từ cùng loại để kiểu liệt kê:
diễn tả được đầy đủ hơn, sâu - Liệt kê theo từng cặp
sắc hơn những khía cạnh khác
- Liệt kê không theo từng
nhau của thực tế hay của tư
cặp
tưởng, tình cảm.
* Theo ý nghĩa có hai
kiểu liệt kê:
- Liệt kê tăng tiến
- Liệt kê không tăng tiến

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188
Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

7 Tương Là cách sử dụng từ ngữ trái


phản nghĩa, đối lập nhau để tạo hiệu
quả diễn đạt

8 Chơi Là cách lợi dụng đặc sắc về Thường được sử dụng hàng Các lối chơi chữ thường
chữ âm, về nghĩa của từ để tạo sắc ngày, trong văn thơ, đặc biệt gặp:
thái dí dỏm, hài hước,… làm là trong văn thơ trào phúng, - Dùng từ ngữ đồng âm
câu văn hấp dẫn và thú vị. câu đố…
- Dùng lối nói trại âm
(gần âm)
- Dùng cách điệp âm
- Dùng lối nói lái
- Dùng từ trái nghĩa,
đồng nghĩa, gần nghĩa.

Câu Là cách sử dụng câu hỏi nhưng Ý nghĩa biểu thị của câu hỏi
hỏi không có câu trả lời nhằm biểu tu từ:
tu từ thị một ý nghĩa nào đó trong - Gợi lên băn khoăn, suy
diễn đạt nghĩ cho người nghe, người

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188
Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

đọc

10 Nói Là biệp pháp tu từ phóng đại


quá mức độ, quy mô, tính chất của
sự vật, hiện tượng được miêu
tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng,
tăng sức biểu cảm.

11 Nói Là biện pháp tu từ dùng cách Các cách thực hiện:


giảm, diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, - Sử dụng từ đồng nghĩa VD: chết =>
nói tránh gây cảm giác quá đau Hán Việt từ trần
tránh buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh
- Sử dụng hiện tượng Đàn bà ->
thô tục, thiếu lịch sự.
chuyển nghĩa qua hình thức phụ nữ
ẩn dụ, hoán dụ VD: “Bác đã
- Phủ định từ trái nghĩa đi rồi sao Bác
- Tỉnh lược ơi”

Vd: xấu ->


chưa được
đẹp…

12 Lựa Trong câu có thể có nhiều cách Tác dụng của trật tự từ
chọn sắp xếp trật tự từ, mỗi cách sắp
Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188
Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

trật tự xếp đem lại hiệu quả diễn đạt trong câu:
từ riêng. Người nói cần biết lựa - Thể hiện thứ thự nhất định
trong chọn trật tự từ thích hớp với của sự vật , hiện tượng, hoạt
câu yêu cầu giao tiếp. động, đặc điểm.(thú bậc, thứ
tự trước sau của hoạt động,
trình tự quan sát…)
- Nhấn mạnh hình ảnh, đặc
điểm của sự vật hiện tượng.
- Liên kết câu với những câu
khác trong văn bản
- Đảm bảo sự hài hòa về mặt
ngữ âm của lời nói.

Mời các bạn xem thêm các bài Văn lớp 9: https://vndoc.com/ngu-van-lop-9

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188

You might also like