8/25/2021

Nội dung
 Caáu truùc chöông trình
LẬP TRÌNH TIỆN CNC • Các khai báo tổng quát đầu chương trình
HỆ FAGOR • Các lệnh nội suy
• Các lệnh lập trình nâng cao
• Các chức năng đơn giản lập trình
• Bài tập tổng hợp

Cấu trúc chương trình Maõ ñaàu baêng vaø cuoái baêng

• Maõ ñaàu baêng vaø cuoái baêng cuûa chöông

trình ñöôïc kyù hieäâu baèng %. Hai kyù hieäu
naøy khoâng xuaát hieäân treân maøn hình cuûa
maùy CNC, nhöng khi xuaát nhaäp chöông
trình töø maùy CNC ra ngoaøi hay ngöôïc laïi
thì chuùng seõ ñöôïc duøng.

Soá cuûa chöông trình gia coâng CNC
• Chöông trình trong heä FAGOR ñöôïc ñaët teân
baèng chöõ soá töø 0 ñeán 99998.
• Baïn coù theå duøng baát cöù soá naøo mieãn laø naèm
trong vuøng cho pheùp.
• Neáu caàn vieát ghi chuù cho deã nhôù thì ñeå trong
ngoaëc ñôn. Thí duï
• 00001 (Progam A)
• Heä thoáng seõ ñoïc nhöng khoâng xöû lyù nhoùm töø
trong ngoaëc ñôn.
Soá thöù töï vaø block
• Soá thöù töï block N ñöôïc duøng cho deã truy xuaát doøng leänh.
• Phaïm vi soá thöù töï: N0- N9999
• Neáu khoâng duøng soá thöù töï block thì cuõng khoâng sao.
• Soá thöù töï block N khoâng ñöôïc ñöùng tröôùc soá chöông trình.
• Coù theå boû qua vieäc ñaùnh soá moät soá doøng leänh.
• Khi laäp trình baèng tay, ñeå ñeà phoøng vieát thieáu, phaûi cheøn
theâm doøng leänh, soá cuûa doøng leänh neân vieát caùch quaûng,
thí duï 5, 10, 15,...
• Coù theå duøng soá 0 ñeå chæ soá thöù töï N vaø soá chöông trình.

1
 8/25/2021

Caáu truùc cuûa moät block Caáu truùc moät töø leänh

Caùc ñòa chæ trong heä Fagor

Caùc ñòa chæ trong heä Fagor

Phaïm vi giaù trò caùc ñòa chæ

Phaïm vi giaù trò caùc ñòa chæ

2
 8/25/2021

Thöïc hieän moät block coù ñieàu kieän Thöïc hieän moät block coù ñieàu kieän
• Ñeå thöïc hieän moät block coù ñieàu kieän duøng daáu “.” ñaët ôû • Neáu vieát “..” sau soá thöù töï block, thí duï
sau soá block. Heä thoáng seõ thöïc hieän block naøy neáu treân
panel ñieàu khieån cuûa maùy CNC baät ON coâng taéc N20.. G00 X10.0 baïn chæ caàn baät ON coâng
OPSKIP. Neáu ñeå OFF, block bò boû qua. Thí duï caùch vieát taéc töông öùng tröôùc noù moät block laø noù seõ
boû qua block coù ñieàu kieän: ñöôïc thöïc hieän.
• Vieát ñuùng: N20. G00 X10.0
• Thoâng thöôøng heä thoáng ñoïc tröôùc 4 block khi thöïc hieân
• Vieäc thöïc hieän block coù ñieàu kieän N4..
chöông trình. Do ñoù ñeå thöïc hieän block coù ñieàu kieän baïn huûy buø tröø baùn kính dao G41 vaø G42.
phaûi kích hoaït (baät ON) coâng taéc töông öùng tröôùc noù ít
nhaát laø 5 block.

Keát thuùc chöông trình Chöông trình con

• Chöông trình CNC ñöôïc keát thuùc bôûi caùc • Khi caàn gia coâng laëp laïi nhieàu laàn moät
maõ leänh sau ñaây: maãu thì neân duøng bieåu dieãn maãu döôùi
• M02: Keát thuùc chöông trình chính daïng moät chöông trình con ñeå ñôn giaûn
• M30: Keát thuùc vaø trôû veà ñaàu chöông vòeâc laäp trình.
trình chính • Moät chöông trình chính coù theå goïi moät
• G24: Keát thuùc chöông trình con chöông trình con nhìeàu laàn.
• Moät chöông trình con coù theå goïi moät
chöông trình chaùu nhieàu laàn.

Caáu truùc moät chöông trình con Caùch goïi moät chöông trình con

Thí duï G20 N5.4 coù nghóa laø goïi chöông trình
N5 boán laàn

3
 8/25/2021

Caùch goïi moät chöông trình con Caùch goïi moät chöông trình con
• Trong moät chöông trình chính coù theå goïi
chöông trình con nhieàu laàn, vaø chöông
trình con coù theå goïi chöông trình chaùu
nhieàu laàn. Soá theá heä toái ña coù theå loàng
nhau laø 15. Soá laàn goïi toái ña moät chöông
trình con laø 255.

Baûng maõ leänh G-code

Thöù töï thöïc hieän chöông trình con

Baûng maõ leänh G-code Baûng maõ leänh G-code

4
 8/25/2021

Baûng maõ leänh G-code

Baûng maõ leänh G-code

Baûng maõ leänh G-code Baûng maõ leänh G-code

Baûng maõ leänh G-code Ghi chuù:

1. * = laø daáu chæ nhöõng leänh G maø maùy phuïc hoài sau khi höïc hieän leänh M02,
M30, nuùt EMERGENCY hay RESET treân maùy tieän.
2. G70 hay G71 ñöôïc thieát laäp tröôùc khi taét maùy seõ vaãn coøn löu giöõ veà sau.
3. Caùc leänh G14, G15, G16, G75N2 vaø G76 chæ coù treân maùy CNC model TS.
4. Leänh G nhoùm modal coù hieäu löïc cho ñeán khi xuaát hieän moät leänh cuøng
nhoùm.
5. Neáu xuaát hieän leänh G khoâng coù trong danh saùch, heä thoáng seõ baùo loãi (No.
010).
6. Nhieàu leänh G coù theå ñöùng chung trong moät block. Neáu trong moät block
coù nhieàu leânh G cuøng nhoùm thì leäânh G cuoái cuøng seõ coù hieäâu löïc.
7. Caùc leänh G coù theå ñöôïc laäp trình trong moät block theo baát cöù traät töï naøo,
tröø nhöõng leänh phaûi ñöùng rieâng trong moät doøng leänh nhö G14, G15, G16, G20,
G21, G22, G23, G24, G25, G26, G27, G28, G29, G30, G31, G33, G50, G52,
G53, G59, G72, G73, G74, vaø G92.

5
 8/25/2021

Caùc maõ leänh M-code Caùc maõ leänh M-code

NHÖÕNG KHAI BAÙO TOÅNG Choïn maët phaúng laäp trình

QUAÙT ÑAÀU CHÖÔNG • Ñeå choïn maët phaúng laâp trình, dung caùc
TRÌNH CNC leänh sau ñaây:
G71G18G54G90G95G96 • G17 – maët phaúng XY
G74 • G18 - maët phaúng ZX
T01.01 • G19 - maët phaúng YZ
• Vôùi maùy tieän CNC, maët phaúng maëc ñònh
G55 laø ZX, nghóa laø khi baät maùy leân maùy leänh
S150 M03 M08 F0.3
G18 coù hieäu löïc.

Khai baùo heä ño kich thöôùc Heä meùt vaø heä inch
• Vôùi heä FAGOR vieäc khai baùo ñôn vò ño G71 G70
ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc leânh sau:
• G70 = heä ño laø in.
• G71 = heä ño laø mm.
• Trong moät soá heä ñieàu khieån khaùc, thí duï
nhö heä FANUC duøng G20 vaø G21 thay vì
G70 vaø G71.

6
 8/25/2021

Khai baùo ñôn vò toác ñoä caét S Toác ñoä truïc chính
G96 – Toác ñoä caét S coù ñôn vò laø m/ph hay
inch/ph, khoâng ñoåi treân toaøn maët gia G97
coâng. Thí duï G96 S150. G96
G97 - Toác ñoä caét coù ñôn vò laø vg/ph, khoâng
ñoåi soá voøng quay truïc chính trong suoát
quaù trình gia coâng. Thí duï G97 S1500.

Toác ñoä caét treân maët khoâng ñoåi - G96 Soá voøng quay cuûa truïc chính
khoâng ñoåi - G97

Khi ñöôøng kính lôùn, soá voøng quay nhoû

Khi ñöôøng kính lôùn toác ñoä caét lôùn
Khi ñöôøng kính nhoû, soá voøng quay lôùn Khi ñöôøng kính nhoû toác ñoä caét nhoû

Vò trí goác toaï ñoä laäp trình phaûi Giôùi haïn soá voøng quay truïc chính
naèm treân taâm truïc chính G92 khi duøng G96
Thí duï G92 S3000

Khi soá voøng quay ñaït giôùi haïn Nmax thì truïc
chính seõ quay vôùi soá voøng quay ñoù

7
 8/25/2021

Cho dao trôû veà ñieåm chuaån R

Khai baùo ñôn vò löôïng aên dao F
G94 – Ñôn vò löôïng chaïy dao F laø mm/ph
hoaëc inch/ph. Thí duï G71G94 F100 cho
löôïng aên dao laø 200 mm/ph
G95 - Ñôn vò löôïng chaïy dao F laø mm/vg
hoaëc inch/vg. Thí duï G71G95 F0.3 cho
löôïng aên dao laø 0,3 mm/vg
Treân maùy tieän, neân duøng G96 vaø G95.
Lyù do: Dao beàn hôn, ñoä nhaùm beà maët toát
hôn
cuûa maùy G74
• Tröôùc khi chaïy chöông trình CNC hay
tröôùc khi ñoåi dao, phaûi cho dao trôû veà
ñieåm chuaån R (vò trí dao naèm xa nhaát so
vôùi maâm caëp cuûa maùy tieän)
• Coù hai caùch cho dao trôû veà ñieåm chuaån R.
• 1) Baèng tay: nhaán nuùt HOME treân panel
ñieàu khieån.
• 2) Töï ñoâïng: duøng leänh G74.

Cho dao veà chuaån R (home) Cho dao veà chuaån R (home)
1) Khi duøng leänh
Ñieåm trung gian
G74 coù theå cho dao ñi
qua moät ñieåâm trung
Ñieåm chuaån
gian ñeå traùnh dao va
chaïm vaøo chi tieát gia
coâng. Thí duï G74
G91 X-50 Z30.
Khi vieát G74 Z_ X_
duïng cuï seõ di chuyeån
theo phöông Z tröôùc

Caøi ñaët goác toïa ñoä gia coâng

Choïn goác toaï ñoä phoâi
nhö theá naøo ?
Thí duï G53

• Coù 4 caùch caøi ñaët goác toïa ñoä phoâi:

• - Duøng G92
• - Duøng caùc maõ G53-G59
G53
G53 • - Duøng maõ G52
OM = Goác toaï ñoä maùy
OP = Goác toaï ñoâ phoâi

8
 8/25/2021

Caùch 1: Duøng G92. Caùch 2. Duøng caùc maõ leänh G53-G59.

Goác toïa ñoä phoâi • Sau khi cho dao trôû veà ñieåm chuaån R, baïn duøng
ñöôïc thieáât laäp khi muõi dao ñeå raø ñieåm zero treân phoâi. Toïa ñoä cuûa
ñieåm zero naøy seõ ñöôïc gaùn cho caùc maõ leänh G53,
chæ ra toïa ñoä hieän
G54, G55, G56, G57, G58, G59. Moãi dao coù theå
taïi cuûa muõi duïng cuï duøng moät maõ leäânh rieâng, thí duï dao T01.01 duøng
caét. Thí duï: G54, T02.02 duøng G55,...
G92 X128.7 Z375.1. • Khi laäp trình, ngöôøi laäp trình chæ caàn chæ ra duïng
cuï vaø maõ goác toïa ñoä cuûa noù. Coøn giaù trò offset
cho pheùp thieát laäp vaø vò trí thöïc teá cuûa goác toïa ñoä seõ ñöôïc thieát laäp
goác toïa ñoä phoâi taïi khi vaän haønh maùy.
ñieåm zero.

Thí duï thieát laäp goác toaï ñoä

G53, G54, G55 cho moät duïng cuï
G55 G54 G53
G53 X0 Z340
G54 X0 Z170
G55 X0 Z0

Neáu trong baûng Tool offset ghi Neáu trong baûng Tool offset ghi
T01 X0 Z0 R0 F3 I0 K0 T01 X-53.12 Z-15.13 R0 F3 I0 K0 Goác toaï ñoä maùy
Thì ghi G53 X53.12 Z135.13 thì ghi G53 X0 Z120

Choïn duïng cuï caét Txx.xx

Thí duï thieát laäp goác toaï ñoä G52 Soá offset dao
Vò trí dao treân maâm dao
T02 X Z R F I K
G52 G52 G53
Thí duï T02.02
G53 X0 Z340
G52 X0 Z-170
G52 X0 Z-340

Goác toaï ñoä maùy

Thay dao baèng tay Thay dao töï ñoäng

9
 8/25/2021

Baûng thoâng soá duïng cuï caét Offset chieàu daøi dao
• Thoâng tin duïng cuï goàm T, X, Z, F, R, I, K:
• T: Soá cuûa duïng cuï caét, thí duï T02 Ñieåm chuaån cuûa
• X: Offset dao theo truïc X (tính theo baùn duïng cuï caét
kính)
• Z: Offset dao theo truïc Z
 F: Tö theá dao
 R: Baùn kính muõi dao
 I: Löôïng moøn theo X
 K: Löôïng moøn theo Z

KYÙ HIEÄU TÖ THEÁ DAO F

Baùn kính muõi dao Löôïng moøn dao Khi ñaøi dao naèm ôû
phía sau maùy

KYÙ HIEÄU TÖ THEÁ DAO F Khai baùo tö theá dao vaø baùn kính
Khi ñaøi dao naèm ôû
dao ñeå laøm gì?
phía tröôùc maùy
Ñeå thöïc hieäân vieäc di
chuyeån taâm dao theo
phöông X vaø Z moät
caùch chính xaùc tröôùc
khi offset baùn kính
dao

10
 8/25/2021

Thí duï veà caùch ghi offset dao

treân maùy CNC: Ñôn vò nhaäp nhoû nhaát
• T01 X-153.120 Z-15.13 R0.4 F3 I0.0 K0.0 • Ñôn vò nhaäp nhoû nhaát laø soá gia nhoû nhaát
• trong ñoù:
maø heä thoáng coù theå chaáâp nhaän. Trong haàu
• X-153.12 Z-15.13 laø giaù trò offset muõi dao dao so
vôùi chuaån gaù dao heát caùc heä ñieàu khieån CNC, soá gia nhoû
• R0.4 laø baùn kính muõi dao nhaát laø 0.001 mm vaø 0.0001 inch, 0.001o.
• F3 kieåu boá trí dao laø soá 3. Moät soá lieäu nhaäp vaøo nhoû hôn caùc giaù trò
• I0.0 laø löôïng moøn dao theo X treân ñeàu ñöôïc laøm troøn.
• K0.0 laø löôïng moøn dao theo Z
• Neáu T khoâng ñöôïc laäp trình, heä thoáng seõ cho laø
dao mang soá T00.00 vôùi giaù trò offset dao baèng
khoâng.

Laäp trình theo ñöôøng kính vaø

Thí duï:
baùn kính
• Kích thöôùc chi tieát troøn xoay thöôøng ñöôïc
ghi theo ñöôøng kính. Vì vaäy khi laäp trình
ngöôøi ta cuõng ghi theo ñöôøng kính. Thí duï
caùch ghi kích toïa ñoä ñieåm A vaø B treân
hình 6-11. Caùch ghi naøy laø maëc ñònh ñoái
vôùi maùy tieän CNC

Thí duï
Thí duï laäp laäp trình
trình theo theo baùn
ñöôøng kính
kính

Giaù trò toaï ñoä cuûa ñieåm A vaø Bù Giaù trò toaï ñoä cuûa ñieåm A vaø B

11
 8/25/2021

Ghi toaï ñoä caùc ñieåm theo baùn
kính vaø ñöôøng kính
Khi choïn caùch ghi laø ñöôøng kính,
phaûi löu yù moät soá ñieàu sau:
Toïa ñoä X, trong caùch leänh di chuyeån duïng cuï G00,
G01, G02, G03, thieát laäp goác toïa ñoä theo G92,
tool offset (I) laø ghi theo ñöôøng kính (neáu muoán
ghi theo baùn kính phaûi thieát laäp laïi tham soá P11).
Chieàu saâu caét theo truïc X trong caùc chu trình laäp
saün (canned cycles G81, G82, G83, G84, G85, G87,
G88, G89), baùn kính R, toïa ñoä taâm töông ñoái I, K
cuûa cung troøn, löôïng aên dao F theo phöông X laø
ghi theo baùn kính.

Thí duï
Laäp trình tuyeät ñoái vaø töông ñoái Duïng cuï ñi töø
ñieåm
P (200, 450)
G90 X_ Z_ – ghi toïa ñoä tuyeät ñoái.
tôùi ñieåm
G91 X_ Z_ -- ghi toïa ñoä töông ñoái. Q (400, 50)
Theo caùch ghi
tuyeät ñoái, ta coù
toïa ñoä cuûa ñieåm
Q seõ laø
X400 Z50

Thí duï CAÙC CHÖÙC NAÊNG KHAÙC

Duïng cuï ñi töø
ñieåm P (200, 450)  M03 = Truïc chính quay theo chieàu kim ñoàng hoà
tôùi ñieåm Q(400,  M04 = Truïc chính quay ngöôïc chieàu kim ñoàng
50), hoà
Theo caùch ghi  M05 = Döøng truïc chính
töông ñoái, ta coù  M08 = Môû bôm
toïa ñoä cuûa ñieåm  M09 = Taét bôm
Q seõ laø  F = Löôïng aên dao (toác ñoä chaïy dao, löôïng tieán
X-200 Z-400 dao, toác ñoä tieán dao)

12