LÝ THUYẾT SỬ DỤNG VÀ HÀI LÒNG (USES AND GRATIFICATIONS)

1. khái niệm
Uses and Gratifications >< Hypodermic Needle (Margic Bullet)
Thuyết viên đạn thần kì cho rằng pttt có vai trò to lớn chi phối khán giả trong
khi thuyết hài lòng và sử dụng cho rằng pttt nắm vai trò nhỏ hoặc không có mà
khán giả mới là người chủ động trong việc sử dụng pttt để thoả mãn nhu cầu của
bản thân và đánh giá mức độ hài lòng khi sử dụng của mình
Media - little power
Audience – active users
2. lịch sử
1940s: Lasswell đặt ra những câu hỏi về thuyết viên đạn thần kì và ông cho rằng
pttt phục vụ cho 4 chức năng:
Mô hình viên đạn thần kì: Media –> Message –> Audience
Media là ai? Message là gì? Tới Audience nào? => Lasswell tự hỏi mô hình này
có thực sự hiệu quả hay không?
4 chức năng của pttt:

Năm 1974: Blumler, Katz and Gurevitch làm rõ hơn giả thuyết của Lasswell, họ
cho rằng khán giả có vai trò vô cùng to lớn trong việc quyết định mức độ hài
lòng của pttt
Chương trình k có rating cao thì buộc phải cắt bỏ để dành thời gian cho các
chương trình khác ăn khách hơn
3. tại sao thuyết này quan trọng
Mô hình lý thuyết sdvhl

Đối tượng của truyền thông là khán giả, khán giả có vai trò quyết định sự sống
còn của chương trình
Độ phủ sóng, độ nhận diện của khán giả là tấm gương phản chiếu cho chất
lượng của chương trình và sản phẩm, ví dụ như iPhone quảng cáo dựa vào chính
trải nghiệm của khách hàng – Sự thành công của thương hiệu Apple => sự hài
lòng của khách hàng chính là yếu tố làm nên sự thành công của Apple khi có rất
nhiều dòng điện thoại trên thị trường thì Apple vẫn là sự lựa chọn hàng đầu của
nhiều người khi nghĩ tới việc sở hữu một chiếc điện thoại hay tablet
Phim “little women”: bị tẩy chay tại thị trường việt nam vì có yếu tố xuyên tạc
lịch sử việt nam
Phim “a piece of my mind”: buộc phải rút ngắn từ 16 còn 12 tập vì rating quá
thấp, phải nhường chỗ cho chương trình ăn khách hơn
Running man việt nam, rap việt: không còn giữ được sức nóng, k giữ chân được
khán giả ở mùa 2, k tạo được tiếng vang như mùa 1
Một ví dụ khác cho thuyết là vào năm 2010, tại úc có một cuộc bầu cử liên bang
và đồng thời vào lúc đó là lịch phát sóng của tập chung kết masterchef, chính
quyền là lùi lịch chiếu cuộc tranh biện bầu cử vì sợ rằng người dân sẽ thà là xem
hai thí sinh xào thịt hơn là xem ai sẽ là người điều hành bang của họ.
4. hạn chế của lý thuyết sdvhl
Sdvhl chưa tính đến khả năng “lướt kênh” hay tiếp nhận thông tin không ý thức,
ví dụ như khi bạn vừa xem phim vừa rửa bát thì bộ phim k thể truyền tải 100%
thông điệp của nó tới bạn
Các nghiên cứu tính toán đôi khi còn sai lệch bởi vì nó dựa vào các con số và
các con số thì không thể phản chiếu được chính xác mối quan hệ phức tạp giữa
khán giả, khách hàng với truyền thông. Những con số không trả lời được câu hỏi
tại sao khán giả lại xem chương trình này, tại sao khán giả lại không xem
chương trình này. Lấy ví dụ đơn giản là số lượng khán giả xem trên netflix hay
vieon hay hitv chưa chắc đã là số lượng chính xác vì có một bộ phận lớn khán
giả theo dõi phim qua các page lậu và các số liệu đó sẽ không được tính vào
rating phim.