You are on page 1of 6

MOXART

PUNOI:MIKAELA KOTOBELLI
Wolfgang Amadeus Mozart ishte një kompozitor i
shquar dhe me ndikim gjatë epokës moderne.Mozart
tregoi aftësi të jashtezakonshme nga fëmijëria e tij e
hershme. Ai kompozoi nga mosha pesë vjeçare dhe
performoi para familjes mbretërore Evropiane. Në
moshën 17 vjeçare, ai ishte angazhuar si një muzikant i
gjykatës në Salzburg, por u rrit i shqetësuar dhe udhëtoi
në kërkim të një pozitë më të mirë, gjithmonë
kompozonte me bollëk. Ndërsa duke vizituar Vjenën në
1781, ai u shkarkua nga posti i tij Salzburgut. Ai zgjodhi
për të qëndruar në kryeqytet, ku ka arritur famë, por pak
siguri financiare. Gjatë viteve të tij të fundit në Vjenë, ai i
kompozoi shumë nga simfonitë e tij më të njohura,
koncerte dhe opera, dhe pjesë të Requiem, e cila ishte në
masë të madhe e papërfunduar në kohën e vdekjes së tij.
Rrethanat e vdekjes së tij të hershme kanë qenë shumë
më të mitologjizuara. Ai e la pas gruan dhe dy bijtë e
Constanze
FAMILJA DHE FEMIJERIA
Wolfgang Amadeus Mozart u lind më 27 janar 1756 nga Leopold Mozart ( 1719-
1787 ) dhe Anna Maria , nee Pertl ( 1720-1778 ) , në 9 Getreidegasse në Salzburg .
Kjo ishte kryeqyteti i Kryepeshkopatës së Salzburg , një principatë kishtare në atë
që është tani Austria , atëherë pjesë e Perandorisë së Shenjtë Romake . Ai ishte
më i ri i shtatë fëmijëve, pesë prej të cilëve vdiqën në foshnjëri.Motra e tij e
madhe ishte Maria Anna (1751-1829) , me nofkën " Nannerl " . Mozart u pagëzuar
pas lindjes së tij , në Katedralen St Rupert's . Të dhënat e pagëzimit jep emrin e tij
si "Joannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart" . Ai në përgjithësi e
quajti veten " Wolfgang Amadè Mozart " si një i rritur , por emri i tij nuk kishte
shumë variante .
Leopold Mozart , i lindur ne Augsburg , ishte një kompozitor i mitur dhe një
mësues me përvojë . Në vitin 1743 , ai u emërua si violinisti i katërt në krijimin
muzikor të Count Leopold Anton von Firmian , në pushtet Princi - Kryepeshkop i
Salzburgut .Katër vjet më vonë , ai u martua me Anna Maria në Salzburg . Leopold
u bë zëvendës dirigjent i orkestrës së Kapellmeisterit në 1763 . Gjatë vitit të
lindjes së djalit të tij , Leopold botoi një tekst violinë, Versuch Einer gründlichen
Violinschule , e cila kishte arritur sukses .
Kur Nannerl ishte shtatë , ajo filloi mësimet e tastierës me babain e saj , ndërsa
vëllai i saj tre -vjeçar i shikonte . Vite më vonë , pas vdekjes së vëllait të saj ,
ajo tha :
Ai shpesh kaloi shumë kohë në tastjerë , mbledhje nga të tretat , të cilat ai
ishte gjithnjë grevistë , dhe kënaqësinë e tij tregoi se ajo dukej e mirë .... Në
vitin e katërt të moshës së tij babai i tij , për një lojë si ajo ishin , filluan për ti
mësuar atij një minuet dhe pak pjesë në të tastjerë .... ai mundte ta luajë atë të
përkryer dhe me delikatesë më të madhe , dhe duke e mbajtur pikërisht në
kohë .... në moshën pesë vjeçare , ai ishte tashmë kishte kompozuar copa të
vogla , të cilat ai luajti atit të tij i cili ka shkruar ato .
Biografi i Maynard Solomon vë në dukje se , ndërsa Leopold ishte një mësues i
përkushtuar për fëmijët të tij , ka të dhëna se Mozart ishte i etur për të
përparuar përtej asaj që ai u mësoi .Kompozita e tij e parë spërkati dhe
përpjekjet e tij me zhvillim të parakohshëm me violinë ishin të iniciativës së tij
dhe erdhi si një e papritur për babain e tij . Leopold përfundimisht hoqi dorë
kompozimin kur talentet muzikore e djalit të tij u bë e qartë . Në vitet e tij të
hershme , babai i Mozartit ishte mësuesi i tij vetëm . Së bashku me muzikë , i
mësonte fëmijët e tij gjuhë dhe lëndët akademike .
VDEKJA
Mozart u sëmurë në Pragë ne 6 shtator 1791 premierën e operës së tij La clemenza di Tito , e
shkruar në të njëjtin vit në komision për festimet kurorëzimin e perandorit . Ai vazhdoi
funksionet e tij profesionale për disa kohë , dhe realizuar premierën e Magic Flute më 30
shtator . Shëndeti i tij u përkeqësua më 20 nëntor , në të cilën pikë ai qëndron në shtrat ,
duke vuajtur nga ënjtje , dhimbje, dhe të vjella .
Mozart u shtrua në sëmundjen e tij të fundit nga gruaja e tij dhe motra e saj më e re, dhe u
ndoq nga mjeku i familjes , Thomas Franz Closset . Ai ishte i zënë mendërisht me detyrën për
të përfunduar Requiem tij , por dëshmi thone se ai në fakt diktuar pasazhe të studentit të tij
Franz Xaver Süssmayr ishte minimal .
Mozart vdiq në shtëpinë e tij më 5 dhjetor 1791 ( të moshës 35 ) at 1:00 am . Grove New
përshkruan varrimin e tij :
Mozart u varros në një varr të përbashkët , në përputhje me porosi bashkëkohore vjene , në
St. Marx Cemetery jashtë qytetit më 7 dhjetor . Në qoftë se , siç thonë raportet e mëvonshme
, asnje vajtues nul mori pjesë , edhe kjo është në përputhje me zakonet e Vjenës të varrimit
në atë kohë , më vonë Jahn ( 1856 ) shkroi se Salieri , Süssmayr , van Swieten dhe dy
muzikantë të tjerëishin të pranishëm . Përralla e një stuhie dhe dëborë nuk është e vërtetë, .
Dita ishte e qetë dhe të butë.
VIENA
Në janar 1781, opera Idomeneo e Moxartit ishte premierë me " sukses të konsiderueshëm " në Mynih
.Mars vijim , Mozart u thirr në Vjenë , ku punëdhënësi i tij , Kryepeshkopi Colloredo , ishte duke marrë
pjesë në festimet për anëtarësimin e Jozef II ne fronin austriak . Fresh nga miklim që kishte fituar në
Mynih , Mozart u ofenduar kur Colloredo e kishte trajtuar atë si një shërbëtor i thjeshtë dhe
veçanërisht kur kryepeshkopi kishte ndaluar atë për të kryer para perandorit në konteshë Thun -së
për një tarifë të barabartë me gjysmën e pagës së tij vjetore të Salzburgut .Grindja arriti kulmin në
maj : Mozart u përpoq të japë dorëheqjen dhe duke refuzuar . Muajin tjetër , leja është dhënë , por
në një mënyrë tejet ofenduese :kompozitori u shkarkua fjalë për fjalë " me shqelma jashte " , e
administruar nga kryeshërbëtorit të shtëpisë së kryepeshkopit -së , Konti Arco . Mozart kisht
vendosur për tu vendosur në Vjenë si një interpretues i pavarur dhe kompozitor .
Grindja me kryepeshkopin shkoi vështirë për Mozart sepse i ati i njëanshëm kundër tij . Duke
shpresuar të zjarrtë se ai me bindje do të ndjekë Colloredo përsëri në Salzburg , babai Mozartit
shkëmbyen letra intensive me djalin e tij , duke i kërkuar atij që të pajtohet me punëdhënësin e tyre .
Mozart me pasion mbrojti qëllimin e tij për të ndjekur një karrierë të pavarur në Vjenë . Debati
përfundoi kur Mozart u shkarkua nga kryepeshkopi , duke çliruar veten të dy punëdhënësit të tij dhe
kërkesat e babait të tij për t'u kthyer . Salomoni karakterizon dorëheqjen e Moaartit si një "hap
revolucionar " , dhe kjo në masë të madhe ndryshuar rrjedhën e jetës së tij .

You might also like