MOZART MUZIKA QE RRJEDHE SI LUME By:Jon Aliu 9/7 Biografi e shkurter
▪ Wolfgang Amadeus Mozart (1756 Salzburg-1791 Vjene) qe ne femijeri u shfaq gjeni.Ai
kishte aftesi te mrekullueshme muzikore dhe nje talent te paanshem te cilin e shprehte ne instrumentin e pianos,violines dhe duke kompozuar qe ne melodite e tij te para.Poashtu,i ati i Mozartit ishte nje muzicient (violinist dhe teorik i shquar) i cili pati rol shume te rendesishem ne veprimtarine muzikore te Mozartit,duke e inkurajuar qe te mos hiqte dore nga talenti i tij. ▪ Qe ne moshen 4 vjecare kishte kompozuar koncerte pianistike,kurse ne moshen 11 vjecare kishte kompozuar operen “Bastieni e Bastiena”,e poashtu kishte perpiluar shume simfoni.Aftesite e Mozartit ishin verejtur fillimisht ne qendrat me te medha europiane,ku vlene te ceket qe ne moshen 13 vjecare,u pranua si udheheqes i muzikes ne oborrin e kryepeshkopit te Salzburgut,ne te cilin punoi per 12 vite.Gjate kesaj kohe ai beri koncerte te shumta,duke mbajtur ne dijeni popuj te shumte per muziken qe ai krijonte.Kur ai kaloi per te jetuar ne Vjene muziken te cilen ai e kompozonte, e kompozonte ne ankth.Ndonese artist tej mase i talentuar,jeten e tij ai e kaloi ne skamje dhe te ardhurat e tij bazoheshin ne koncertet,mesimdheniet dhe shitjen e veprave te tij.Gjate tere jetes se tij krijoi 600 vepra. Veprimtaria
Veprimtaria e Mozartit ishte e gjere dhe perfshinte te
gjitha gjinite muzikore,por kryesisht ne veprimtarine e tij gjejme opera,simfoni dhe koncerte.Stili i tij muzikor ishte klasik krahas Hajdenit dhe Beethovenit (e shume te tjereve). Ne muziken e tij,Mozarti shprehe nuanca emocionale,duke na lene te kuptojme se muzika te cilen ai e kishte kompozuar buronte nga zemra.Ajo buron nga gezimi jetesor,humori e optimizmi,e krahas ketyre gjejme edhe drame. Sic e thame,ne muziken e Mozartit gjejme laramani kompozimesh,e secila prej tyre,eshte nje bote me vete. Kuriozitete
▪ A ndikon muzika në zhvillimin e inteligjencës sonë?!
▪ Tingujt, prej shkencëtarëve pra besohet se rrisin aftësinë për të medituar e gjykuar te njerëzit. E këtu bëhet fjalë për “Efektin Mozart”. Dhjetë minuta melodi të këndshme nga pjesët e famshme të gjeniut nga Salcburgu, i shndërrojnë njerëzit në një gjendje gatishmërie e aftësie më të madhe për të medituar. Studimet kanë treguar se ndikimet nga muzika në “shpirtin” njerëzor, janë të shumta. ▪ Ato kanë provuar se edukimi i hershëm muzikor, mund të stimulojë aftësinë, apo rritjen e nivelit të mëvonshëm të inteligjencës te njerëzit dhe se struktura e trurit mund të ndryshojë, pasi është mësuar të dëgjojë për një kohë të gjatë pjesë në piano. Ndërkohë, është studiuar e marrë në shqyrtim dhe ndikimi kur dëgjohen rryma moderne të muzikës, që në dukje janë shumë larg asaj klasikes, si pop apo heavy metal, të cilat gjithashtu ushtrojnë efekte të ndryshme te njeriu. ▪ Është hetuar në detaje edhe se në ç’moshë është koha më e mirë për t’ia nisur nga mësimet në muzikë, dhe nëse të dëgjosh thjesht muzikë, pra të jesh një recipient pasiv, do të ishte e mjaftueshme, ashtu sikurse të këndosh apo të luash vetë në një vegël, pra të bësh muzikë në mënyrë aktive.