You are on page 1of 3

ÖRNEKLER

ZARFLAR/ BELİRTEÇLER

• Usulca yürüyorum uzaklara doğru.


Zarflar; fiillerin, fiilimsilerin, sıfatların ve kendi türün-
• Hatıralar sinsice sarmış dört bir yanımızı.
den sözcüklerin durumunu, yerini ve yönünü, zama-
• Güllerin içinden canım, koşarak koşarak
nını belirten kelimelerdir.
gel bana.

ÖRNEKLER NOT 1: Kesinlik veya ihtimal, sınırlama bildiren


kelimeler de durum/niteleme zarfı kabul edilir.
• Seni düşündüm dün gece.
• Dışarı çıkmanın bence tam vaktidir. ÖRNEKLER
• Elindeki suyu bir dikişte içti.
• Ne zaman görüşmeyi düşünüyorsunuz
• Elbet bir gün buluşacağız.
onunla?
• Seni ben asla unutmayacağım.
• Elindeki zarfları dağıtarak yanıma geldi.
• Galiba kendimi yitiriyorum ben.
• Belki üstümüzden bir kuş geçer.
Uyarı: Zarflar ve sıfatlar genellikle karıştırılmaktadır.
Oysa bu iki tür arasındaki ayrım çok nettir. Sıfatlar,
NOT 2: Niteleme sıfatları ile niteleme zarfları
isim ya da direkt olarak zamirle ilgilidir. Zarfların ise
sıkça karıştırıldığı için soru bankaları ve ÖSYM bu
ilgili olduğu konular genellikle fiil veya fiilimsilerdir.
soru tipi üzerinde durmaktadır. Niteleme sıfatları
www.edebiyatveturkce.com

da niteleme zarfları da nasıl sorusuna cevap ve-


Örnek:
rir ancak biri fiil ya da fiilimsiye gelirken diğeri
isim ya da zamirlere gelir.
• Akıllı insanların dünyaya katkısı daima
sıfat isim
• Seni sevmek güzel şey.
fazladır.
(Nasıl şey: sıfat)
• Güzel düşlüyorum geleceğimi.
• Bu aralar çok akıllı davranıyor.
(Nasıl düşlüyorum: zarf)
zarf fiil

NOT3: Niteleme belirteçleri, fiilin önünde olmak zo-


ZARF ÇEŞİTLERİ runda değildir.

• Durum / Niteleme Zarfları • Yitiririm aklımı yavaş yavaş uzaklarda.


• Yer-Yön Zarfları fiil zarf
• Zaman Zarfları
• Miktar Zarfları YER-YÖN ZARFLARI
• Soru Zarfları

Eylemin ya da eylemsinin ne yöne doğru gerçek-


DURUM / NİTELEME ZARFLARI leştiğini ya da gerçekleşeceğini belirten zarflardır.

Niteleme zarfları, fiil ya da fiilimsileri belirterek on- • “Nere?” sorusuna cevap verir.
ların “nasıl” gerçekleştiklerine dair bir bilgi verir. • İçeri, dışarı, ileri, geri, öte, beri gibi sözcük-
ler yer yön zarfı olarak kullanılır.
• Fiil ya da fiilimsiye sorulan “nasıl?” soru-
suna cevap verir.

www.edebiyatveturkce.com
ÖRNEKLER NOT 3: Yazın, kışın; yazları, kışları gibi kelimeler kul-
lanıldığı yere göre zarf ya da isim görevinde olabi-
• Aşağı in de beni biraz bekle orada. lir.
• Az önce dışarı çıktığını söylediler.
• Yazın yakıcılığını unutamam hiçbir zaman.
NOT 1: Yer-yön zarfları çekim eki aldıklarında zarf İsim
özelliklerini yitirerek “isim” olurlar. • Onunla yazın görüştük.
zarf
• Geriye dönmemi bekleme artık. • Kışları soğuk olur buralar.
• Biraz geride bekle beni. zarf
• Kışları anımsar gönlüm her yaz.
NOT 2: Aşağı, yukarı vb. sözcükler sıfat görevli isim
olabilir. Zarf ile karıştırılmamalıdır.
MİKTAR ZARFLARI
• Dün onu aşağı mahallede görmüşler.
sıfat isim Fiillerin, fiilimsilerin, sıfatların ya da kendi türünden
• “Yukarı bak!” diye bağırdı. sözcüklerin miktarını, derecesini bildiren zarflardır.
zarf fiil
• “Ne kadar?” sorusuna cevap verirler.
ZAMAN ZARFLARI • En, pek, çok, daha gibi kelimeler sıkça ter-
www.edebiyatveturkce.com

cih edilen miktar zarflarıdır.


Fiil ya da fiilimsilerin gerçekleştiği, gerçekleşeceği
zamanı bildiren zarf çeşididir. ÖRNEKLER

• “Ne zaman?” sorusuna cevap verir. • Bugünlerde çok konuşuyoruz onunla.


• Azıcık iyileşmiş sanırım kardeşi.
ÖRNEKLER • Bu kadar çalışmaya bu sonuç olmama-
lıydı.
• Seninle yarın görüşelim bence.
• Bir kedi gördüm az önce. NOT 1: En, pek, çok, daha vb. kelimeler zarfların
• Gelecek sene bu program yeniden dü- önüne gelerek derecelendirme ya da üstünlük
zenlenecektir. zarfı olabilir.

NOT 1: Zaman zarfları çekim eki alırsa zarf göre- • En hızlı yürüyen kişi oydu.
vinden uzaklaşırlar. Zarf zarf fiilimsi (Ne kadar hızlı? En
hızlı)
• Bu işin yarınını görecek o arkadaş. • Çok dertli görünüyorsun bu ara.
Zarf zarf fiil (Ne kadar dertli? Çok
NOT 2: Sabah, akşam gibi kelimeler “özne” görevi dertli)
üstlenirse isim olurlar.
NOT 2: En, pek, çok, daha vb. kelimeler sıfatların
• Akşam, ruhumun güneşe yansımasıdır. önüne gelebilir.
• Sabah, anımsatan vakittir seni bana.
• Bugünler en güzel günlerim benim.
zarf sıfat isim (Ne kadar güzel?
En güzel?

www.edebiyatveturkce.com
NOT 3: Çok vb. kelimeler ismin önüne gelirse sıfat BASİT ZARFLAR
görevi kazanır.

Yapım eki almamış ve en az iki kelimeden oluşma-


• Çok para, insana zarar getirir.
mış zarflardır.
Sıfat isim
• Sen bu ara Çok gülüyorsun.
• Seninle akşam konuşmak istiyor.
zarf fiil
Tür: Zarf
Yapı: Basit
SORU ZARFLARI
• Bu aralar iyi gülüyorsun.
Tür: Zarf
Fiil ya da fiilimsileri soru yoluyla belirten kelimelere Yapı: Basit
denir.
TÜREMİŞ ZARFLAR
• “Ne, nasıl, ne kadar, ne zaman, niye, ne-
den, niçin…”
Yapım eki almış ve en az iki kelimeden oluşmamış
zarflardır.
ÖRNEKLER

• Hiç sabırlı davranmıyorsun.


• Sana nasıl davranacaklar peki? Tür: Zarf
• Onunla en son ne zaman görüştünüz?
www.edebiyatveturkce.com

Yapı: Sabır+lı = Türemiş


• Neden böyle davranıyorsun? • Seninle kışın görüşmüşler.
Tür: Zarf
NOT 1: “Ne?” sorusu kullanıldığı yere göre tür değiş- Yapı: Kış+ın = Türemiş
tirir. • Korkarak dışarı çıktığını söylediler.
Tür: Zarf
• Sana ne demeli peki? (Zamir) Yapı: Kork-arak = Türemiş
• Ne ağlar durursun be çocuk? (Niye anla-
mında = Zarf)
BİRLEŞİK ZARFLAR
• Ne yönden gittiler? (İsmin önünde ve hangi
anlamında= sıfat)
• Ne zor sorular bunlar. (Sıfatın önünde ve En az iki kelimeden oluşmuş zarflardır.
çok anlamında = zarf)
• Ne yardan ne serden. (Ne…ne tekrarlı • Bana bunu nasıl yaparsın sen?
bağlacı) Tür: Zarf
Yapı: Ne+asıl = Birleşik
NOT 2: “Nasıl?” sorusu ismin önüne gelirse sıfat, • Niçin böyle konuşuyorsun?
fiilin ya da fiilimsinin önüne gelirse zarf olur. Tür: Zarf
Yapı: Ne + için = Birleşik
• Nasıl kitaplar istemiş senden? (Sıfat)
• Nasıl konuşursun benimle böyle? (Zarf) ÖBEKLEŞMİŞ ZARFLAR

NOT 3: Soru anlamı zarfla sağlanmıştır sorularında Birden fazla kelimenin farklı şekillerle bir araya ge-
cümle içerisinde “mı, mi” soru edatı varsa o şık lerek oluşturduğu zarflardır.
elenmelidir. Çünkü soru anlamını “mı, mi” varsa edat
sağlar. • İki kapılı bir handa gidiyorum gündüz gece.

www.edebiyatveturkce.com

You might also like