You are on page 1of 4

KOMUNIKASYON • Itinagubilin ng Pangulong Manuel Louis M,

Quezon sa kanyang mensahe sa Asemblea


KASAYSAYAN NG WIKANG PAMBANSA (lesson 1)
Nasyonal ang paglikha ng isang surian ng wikang
PANAHON NG KASTILA Pambansa na gagawa ng isang pag – aaral ng
wikang katutubo sa Pilipinas
ESPANYOL – ang opisyal na wika at ito rin ang
wikang panturo. NOBYEMBRE 13, 1936
PANAHON NG AMERIKANO • Pinagtibay ng Batasang-Pambansa ang Batas
Komonwelt Blg. 184 na lumikha ng isang surian
• Sa simula ay dalawang wika ang ginamit ng mga
ng Wikang Pambansa.
bagong mananakop sa mgakautusan at
proklamasyon Ingles at Espanyol. ENERO 12, 1937
• Sa kalaunan, napalitan ng Ingles ang Espanyol
• Hinirang ni Pangulong Quezon ang mga kagawas
bilang wikang opisyal.
na bubuo ng surian ng wikang Pambansa alin
• Dumadami na ang natutong magbasa at
sunod sa tadhana ng Seksyon 1, Batas
magsulat sa wikang Ingles dahil ito ang naging
komonwelt Blg. 184, sa pagkakasusog ng Batas
tanging wikang panturo batay sa
Komonwelt Blg. 333.
rekomendasyon ng Komisyong Schurman noong
Marso 4,1899. NOBYEMBRE 9, 1937
• Noong 1935 halos lahat ng kautusan,
• Ang surian ng wikang Pambansa ay nagpatibay
proklamasyon at mga batas ay nasa wikang
ng isang resolusyon na roo’y ipinahahayag na
Ingles na (Boras-Vega 2010).
ang tagalog ang “siyang halos lubos na
• Konstitusyong probisyonal ng biak na bato
nakatutugon sa mga hinihingi ng batas
nonng 1897, itinadhanang tagalog ang opisyal na
komonwelt Blg. 184”.
wika
DISYEMBRE 30, 1937
ARTIKULO XIV SEKSYON 3 NG KONSTITUSYON NG
1935 • Tagapagpaganap Blg. 134 na nagsasabing ang
wikang Pambansa ng pilipinas ay batay sa
• Ang kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo
tagalog.
sa pagpapatupad ng isang wikang Pambansa na
batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. ABRIL 1, 1940
(Pebrero 8, 1935)
• Kautusang Tagapagpaganp Blg. 263
PANGUNAHING WIKA SA PILIPINAS • Pagpapalimbag ng Tagalog-English Vocabulary
at ng isang aklat sa gramatika
• Cebuano
• Pagtuturo ng Wikang Pambansa simula Hunyo
• Hiligaynon
19, 1940 sa mga Paaralang Publiko at Pribado.
• Samar Leyte
• Bicol PANAHON NG PANANAKOP NG MGA HAPON
• Ilocano
• Noong 1942, nabuo ang isang grupong
• Pangasinan
tinatawag na “purista”
• Kapampangan
• Sila ang mga nagnanais nag awing Tagalog na
• Tagalog mismo ang wikang Pambansa at hindi na
OKTUBRE 27, 1936 batayan lamang.
• Ayon kay Prof. Leopoldo Yabes, ang
pangasiwaang hapon ang nag-utos na baguhin
ang probisyon sa konstitusyon at gawing Tagalog • Filipino – kasalukuyang tawag sa pambansang
ang Pambansang Wika. wika ng Pilipinas, lingua franca ng mga Pilipino at
• Sa layunin ng mga hapon na burahin sa mga isa sa mg a opisyal na wika sa Pilipinas kasama
Pilipino ang anomang kaisipang Pang- Aerikano ng Ingles 1987)
• Niponggo at Tagalog ang naging opisyal na mga
LESSON 2
wika.
MONOLINGGUWALISMO
SA PANAHON NG PAGSASARILI
• Pagpapatupad ng iisang wika sa isang bansa
• Marso 26, 1954, nilagdaan ng Pangulong
• Iisang wika ang ginagamit na wikang panturo sa
Magsaysay ang Proklama Blg. 12 na
lahat ng larangan/asignatura
nagpapahayag ng pagdiriwang ng Linggo ng
Wikang Pambansa simula Maro 29 – Abril 4 MULTILINGGUWALISMO
taon-taon.
• Dahil sa napakaraming wika na umiiral sa ating
• Agosto 13, 1959, inilabas ni kalihim Jose F.
bansa, ang Pilipinas ay maituturing na
Romero ng kagawaranng Edukasyon ang
multilingguwalismo
kautusang pangkagawan Blg. 7
• Kailanma’t tutukuyin ang Wikang Pambansa, ang BILINGGUWALISMO
salitang Pilino ay isang gagamitin.
• Bilang paggamit o pagkontrol ng tao sa dalawang
• Oktubre 24, 1967, kautusang tagapaganap blg
wika na tila ba ang dalawang wika ay kanyang
96 mula kay Pangulong Marcos.
katutubong wika.
• Marso 27, 1968, Memorandum Sirkular Blg. 172
na nag-aatas na ang lahat ng letterhead ng mga UNANG WIKA – tinatawag itong katutubong wika,
tanggapan. mother tongue, arterial na rika
• Panunumpa sa tungkulin ng mga pinuno at
PANGALAWANG WIKA – tawag sa pagkakaroon ng
empleyado ng pamahalaan ay sa Pilipino
exposure sa iba pang wika ng isang tao na maaring
gagawin
magmula sa telebisyon o ibang tao.
KASALUKUYANG PANAHON
IKATLONG WIKA – ito’y tawag sa bagong wika na
• Pebrero 2, 1987. Pinagtibay ang bagong naririnig o nakikilala ng isang tao na kauna’y
konstitusyon ng pilipinas. Artikulo XIV, SEKSYON natutuhan niya at nagagamit sa pakikipagtalastsan
6-7. sa mga tao.
• Seksyon 6. Ang wikang Pambansa ng pilipinas ay FILIPINO AT INGLES – gagamiting wikang panturo sa
Pilipino. mataas na antas ng elementary hanggang kolehiyo
• Seksyon 7. Ukol sa mga layunin ng
komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang LESSON 3
opisyal ng pilipinas ay Filipino at hangga’t walang HETEROGENOUS NA WIKA – wikang iba-iba ayon sa
itinatadhana ang batas, Ingles. lugar, grupo, at maraming baryasyon na wika.
• Hulyo 1997. Pangulong Fidel Ramos ang
proklama Blg. 1041 na nagtatakda na ang buwan HOMOGENEOUS – nagsasabing ang wikang
ng Agosto ay magiging Buwan ng wikang Filipino. “PORMAL” ay iba sa “NAIMBENTONG” wika
• Tagalog – katutubong Wikang pinagtibayan ng DAYALEK – barayti ng wikang nalilikha ng
pambansang wika ng Pilipinas (1935) dimensyong heograpiko at ito ay wikang ginagamit
• Pilipino – unang tawag sa pambansang wika ng sa isang particular na rehiyon.
Pilipinas
SOSYOLEK – ang tawag sa barayting nabubuo batay JARGON
sa dimensyong sosyal. Tinatawag din itong
➢ Justice, Court, Hearing (ABOGADO)
pamantayan dahil nakabatay ito sa mga pangkat
➢ Class record, Lesson Plan, Kurikulum
panlipunan.
(TITSER)
IDYOLEK – indibidwal na paraan/istilo ng paggamit
PIDGIN
ng wika
➢ Kayo bili alak akin ( kayo na ang bumili ng
PIDGIN – tinatawag sa Ingles na nobody’s native
alak para sa akin)
language. Tagapagsalita ng dalawang magkaibang
wika na komong wika ay nagtatakang magkaroon ng CREOLE
kumbersyong makeshift.
➢ Chavacano – pinaghalong wikang Esapanyol
EKOLEK – wika sa bahay at Filipino
ETNOLEK – wika ng mga etnolinggwistikong grupo LESSON 4
REGISTER – wikang ginagamit sa isang particular na INTERAKSYON – ginagamit ito sa pagpapanatili ng
domeyn na may tiyak na pagpapakahulugan. mga relasyong soyal, katulad ng pagbati sa iba’t
ibang okasyon, panunukso, pasasalamt,
VARAYTI NG WIKA
pagpapalitan ng kuro-kuro tungkol sa isang
• Ito’y sanhi ng pagkakaiba ng uri ng lipunan na particular na isyu.
ating ginagalawan, heograpiya , antas ng
INSTRUMENTAL – tumutulong sa tao para
edukasyon at uri ng pangkat etniko.
maisagawa ang mga gusto niyang gawin. Magagamit
DAYALEK/DAYALEKTO ang wika sa pagpapangral, verbal na pagpapahayg,
pagmumungkahi, at papakita ng mga patalstas
➢ Tagalog manila – Bakit?
tungkol sa isang produkto
➢ Tagalog Batangas – Bakit ga?
REGULATORYO – wika na nangangahulugang
SOSYOLEK
nagagamit ito sa pagkontrol sa mga ugali o asal ng
➢ Sge, jujumbugin kita! (sige ka, susuntukin ibang tao at sitwasyon.
kita)
PERSONAL – pagpapahayag ng personalidad at
IDYOLEK damdamin ng isang indibidwal.

➢ “I shall return” ni Douglas MacArthur Paglalahad ng sariling opinion at kuro – kuro sa


➢ “Ito ang iyong Igan” ni Arnold Clavi paksang pinag – uusapan.

ETNOLEK HEURISTIKO – ginagamit ito ng tao upang matuto at


magtamo ng mga tiyak na kaalaman tungkol sa
➢ PAYEW – hagdan-hagdang Palayan (wikang
mundo, sa mga akademiko at propesyunal na
Ifugao)
sitwasyon.
➢ VAKUL – tumutukoy sa gamit ng Ivatan na
pantakip sa kanilang ulo tuwing panahon ng IMPORMATIBO – ang wika ay instrument upang
tag – init at tag – ulan ipaalam ang iba’t – ibang kaalaman at insight
tungkol sa mundo. Ginagamit upang magbigay ng
EKOLEK
impormasyon sa paraang pasulat at pasalita.
➢ Palikuran – banyo
➢ Pamingganan – lalagyan ng platoo
IMAHINASYON – likas sa mga Pilipino ang
pagkamalikhain. Sa pamamagitan ng wika
napapagana ang imahinasyon n tao.
NAKASUSULAT ANG TAO NG :
➢ Tula
➢ Maikling kwento

You might also like