Learning Area ARALING PANLIPUNAN

Learning Delivery Modality

Paaralan TUGTUG Baitang Baitang 5

ELEMENTARY
SCHOOL

BANGHAY SA Guro DARREL L. Aralin Aralin 5- Real Sociedad

PAGTUTURO PALOMATA

Petsa NOVEMBER 28- Markahan Ikalawang Markahan

DECEMBER
2,2022

Oras Bilang ng Araw 1 araw

I. LAYUNIN Sa araling ito ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Nasusuri ang epekto ng mga patakarang kolonyal na ipinatupad ng Espanya sa
bansa- Real Sociedad Economica de los Amigos del Pais. 2. Natatalakay ang epekto ng
mga patakarang kolonyal na ipinatupad ng Espanya sa bansa - Real Sociedad
Economica de los Amigos del Pais. 3. Naipahahayag ang damdamin kaugnay sa
pagpapatupad ng Real Sociedad Economica de los Amigos del Pais (Royal Economic
Society of Friends of the Country).

A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa konteksto,ang bahaging ginampanan ng

Pangnilalaman simbahan sa, layunin at mga paraan ng pananakopng Espanyol sa Pilipinas at ang
epekto ng mga ito sa lipunan.

B. Pamantayan sa Pagganap Nakapagpapahayag ng kritikal na pagsusuri at pagpapahalaga sa konteksto at dahilan

ng kolonyalismong Espanyol at ang epekto ng mga paraang pananakop sa katutubong
populasyon

C. Pinakamahalagang
Kasanayan sa Pagkatuto
(MELC)
Nasusuri ang epekto ng mga patakarang kolonyal na ipinatupad ng Espanya sa bansa.
A. Patakarang pang-ekonomiya (Halimbawa: Pagbubuwis, Sistemang Bandala,
Kalakalang Galyon, Monopolyo sa Tabako, Royal Company, Sapilitang Paggawa
at iba pa)
B. Patakarang pampolitika (Pamahalaang kolonyal)

D. Pagpapaganang Kasanayan Naipaliliwanang ang mga naging reaksyon ng mga Pilipino sa pamamahala ng mga
(Enabling Competency) prayle.
Nakapagbibigay ng sariling pananaw tungkol sa naging epekto sa lipunan ng
pamamahala ng mga prayle.

E. Pagpapayamang
Kasanayan

II. NILALAMAN Real Sociedad Economica de los Amigos del Pais

(Royal Economic Society of Friends of the Country)

III. KAGAMITANG PANTURO

A. Mga Sanggunian MELC PIVOT 4A BUDGET OF WORK- ARALING PANLIPUNAN 5, Pah. 177-
178 Curriculum Guide sa Araling Panlipunan pahina 108
 1. Mga Pahina sa Gabay ng Lesson Exemplar in Araling Panlipunan Ika-apat na Markahan
Guro

2. Mga Pahina sa Kagamitang Learners’ Activity Sheet

Pangmag
aaral

3. Mga Pahina sa Teksbuk Araling Panlipunan 5: Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina-182-183

4. Karagdagan Kagamitan
mula sa Portal ng
Learning Resource

1
B. Listahan ng mga Kagamitan Larawan, activity sheet, powerpoint presentation, mga links mula sa google at
Panturo para sa mga Gawain youtube
sa Pagpapaunlad at
Pakikipagpalihan

IV. PAMAMARAAN

A. Panimula (Introduction) BALITAAN TAYO!

Panuto: Magbigay ng napapanahong pangyayaring nagaganap sa ating bansa. Ibahagi
ito sa klase.

BALIKAN NATIN: MAGLARO TAYO!

Passing The Box!
May inihandang mga katanungan ang guro na nasa loob ng Kahon at musika habang
ipinapasa ang kahon ng mga katanungan. Kung kanino tumigil ang musika ay kukuha
ang mag-aaral ng isang katanungang nasa loob ng kahon upang siya ang sumagot.
Panuto: Punan ang patlang ng mga nawawalang titik upang mabuo ang wastong salita.
1. T R __ B __ __ O
Tumutukoy sa sistema ng pagbubuwis sa bawat pamilyang Pilipino upang makalikom
ng pondo.
2. __ __ __ L E __
Yunit ng pananalapi na ginamit ng Espanya mula ika-14 na siglo hanggang sa
mapalitan ito ng escudo
3. B__ __ D __ L __
Sapilitang pagbili ng pamahalaan ng ani ng mga magsasaka. 4. __ __ __
__ __ __ __ __ N G G__ __ __ __N
Kalakalan sa pagitan ng Maynila at Acapulco.
5. __ __ __ O Y S __ __ V __ __ __ O
Sapilitang pagtatrabaho ng kalalakihang may 16 hanggang 60 taong gulang
PAGGANYAK: SINO SIYA!
Magpapakita ang guro ng isang larawan ng isang Gobernador Heneral.

“José Basco y Vargas - Alchetron, the Free Social Encyclopedia.” Alchetron.com, November 28,
2021. https://alchetron.com/Jos%C3%A9-Basco-y-Vargas#jos-basco-y-vargas-bbb9ff47-262e-
49dd-805c b5aa1b0f72c-resize-750.jpg.

Magbibigay ang guro ng ilang kaugnay na tanong batay sa larawan.

Gawain1: KWL Chart

Panuto: Punan ng sagot ang ALAM at NAIS MALAMAN gamit ang KWL or ANNA
chart. Isulat sa kolum na ALAM ang mga nalalaman sa Real

2
Sociedad Economica de los Amigos del Pais o (Royal Economic Society of Friends of
the Country) at sa kolum na NAIS MALAMAN sa mga nais pang matutunan.
Real Sociedad
ALAMNAIS
MALAMAN NALAMAN
Economica de los
Amigos del Pais o
(Royal Economic
Society of Friends
of the Country)
∙ Ano ang alam mo sa Real Sociedad Economica de los Amigos del Pais o (Royal
Economic Society of Friends of the Country)? ∙ Ano ang nais mong malaman Real
Sociedad Economica de los Amigos del Pais o (Royal Economic Society of
Friends of the Country)?
B. Pagpapaunlad (Development) DAPAT ALAM MO!
Panuto: Basahin at unawain ang nilalaman ng teksto.

Programang Pang-ekonomiya sa Panahon ni Jose Basco

Noong Hulyo 1778, dumating sa Pilipinas ang bagong itinalagang gobernador-
heneral na si Jose Basco y Vargas. Siya ay naging tanyag na pinunong Espanyol ng
Pilipinas dahil sa pagpapatupad niya ng mga repormang pang- ekonomiya. Ang mga
programa at patakarang ekonomikong ito ay nagpanumbalik sa sigla ng ekonomiya ng
kolonya. Sa kabilang dako, nagdulot din ito ng hindi mabubuting epekto sa
kabuhayan ng maraming Pilipino.
Tatlo sa mga programang ekonomiko ng Pilipinas sa panahon ni Basco ay ang Real
Sociedad Economica de los Amigos del Pais, Monopolyo ng Tabako, at Real
Compania de Filipinas.
Real Sociedad Economica de los Amigos del Pais
Itinatag ang Real Sociedad Economica de los Amigos del Pais (Royal Economic
Society of Friends of the Country) noong 1781 bilang samahang magtataguyod ng
kaunlarang pang-ekonomiya at industriya ng bansa. Kinabilangan ito ng mga
negosyante at propesyonal na naglalayong pataasin ang produksiyon sa agrikultura at
industriya, at mapasigla ang kalakalan ng bansa. Ipinagkaloob din sa samahang ito
ang itinakdang pondo upang matustusan ang kanilang paglahok sa kalakalang galyon.
Pinangunahan ng Samahan ang mga sumusunod na Proyekto ∙ Pagtatanim ng mga
bagong halaman tulad ng bulak, indigo, at mga pampalasa;
∙ Pag-aangkat ng mga kagamitang pansaka mula sa United States.
∙ Pagkakaloob ng gantimpala sa mga taong may bagong imbensiyon sa
irigasyon at pagsasaka; at
Pagpapatayo ng kauna-unahang paaralang pang-
agrikultura sa bansa.
Maraming hakbangin ang nais isakatuparan ng Real Sociedad upang mapaunlad ang
Pilipinas ngunit nabigo ito. Ilan sa mga dahilan nito ay ang maigting na pagtutol ng
konsolado sa mga plano ng samahan, kawalan ng mga makinarya at pasahod sa mga
tekniko, at mahigpit na kompetisyon ng mga produktong agrikultural ng mga Filipino
sa India at China. Panandaliang natigil ang operasyon ng Real Sociedad noong 1787.
Tuluyan itong nagsara sa gitna ng dekada 1890.

Sanggunian: Araling Panlipunan 5: Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina: 182-183

3
 Pamprosesong Tanong:
1. Sino ang nagtatag sa Pilipinas ng Real Sociedad Economica de Amigos del Pais o
Royal Economic Society of Friends of the Country? 2. Ano ano ang mga layunin sa
pagpapatupad Real Sociedad Economica de Amigos del Pais o Royal Economic
Society of Friends of the Country?
3. Bakit kinailangang isinakatuparan ang programa sa Pilipinas? 4. Ano ano ang
naging epekto ng Real Sociedad Economica de Amigos del Pais o Royal Economic
Society of Friends of the Country? sa pamumuhay ng mga opisyales na mga Kastila at
Pilipino? 5. Nakatulong ba ang Real Sociedad Economica de Amigos del Pais o
Royal Economic Society of Friends of the Country? sa mga karaniwang Pilipino?
Maglahad ng sitwasyon o halimbawa upang patunayan ang kasagutan

Gawain 2: Sagutin Mo!

Panuto: Punan ang kahon ng mga impormasyon na nagpapakilala at tumatalakay sa
Real Sociedad Economica de Amigos del Pais o Royal Economic Society of Friends
of the Country.

Gawain 3: Ating Punan!

Panuto: Suriin Itala ang mga proyekto ng Samahan upang mapabuti at mapaunlad
ang kalakalan ng bansa. Gamitin ang graphic oraganizer.

C. Pakikipagpalihan Gawain 4: Kaya ko to!

(Engagement) Panuto: Suriin ang mga pangungusap. Lagyan ng tsek (/) ang patlang kung ang
pangungusap na tumatalakay sa Real Sociedad Economica de Amigos del Pais o
Royal Economic Society of Friends of the Country. _____ 1. Ang Real Sociedad
Economica de Amigos del Pais ay itinatag upang pasiglahin ang ekonomiya ng bansa.
_____ 2. Pinagkalooban ng Samahan ang mga Pilipinong may mga bagong
imbensiyon sa larangan ng medisina.
_____ 3. Pagtatanim ng mga bagong halaman tulad ng bulak, indigo, at mga
pampalasa ang pangunahing proyekto ng Samahan upang mapaunlad ang agrikultura
sa bansa.
 4
_____ 4. Naging matagumpay ang pagpapatupad ng mga proyekto pangkabuhayan na
ipinatupad ni Gobernador Basco.
_____ 5. Naging balakid sa pagpapatupad ng proyekto ang kawalan ng makabagong
makinarya sa pagsasaka.

D. Paglalapat (Assimilation) Gawain 5: Alam Ko Na!

Panuto; Punan ang ikaapat na hanay (NALAMAN) ng KWL Chart batay sa iyong
natutunan tungkol sa araling ito tungkol sa Real Socieda de Los Amigos del Pais o
(Royal economic Society of Friends of the Country. Real Sociedad
ALAM NAIS MALAMAN NALAMAN
Economica de
los Amigos del
Pais o (Royal
Economic
Society of Friends
of the Country)

E. Pagninilay Gawain 6: Ating Limiin!

Panuto: Maglahad ng ilang sitwasyon na magpapatunay sa kaisipang nakalahad.
Naging matagumpay ang mga programang pangkabuhayan na ipinatupad ni
Gobernador Jose Basco Y Vargas bagamat ilan din sa mga ito ang naging daan sa
pang aabuso sa mga Pilipino. Higit na naniniwala ang mga Pilipino na higit na
nakabuti ito sa mga mananakop kaysa mga pangkaraniwang Pilipino.

Takdang Aralin Panuto: Sumulat ng talata na binubuo ng 20-25 salita na nagpapakita ng naging
epekto ng Real Socieda Economica de los Amigos del Pais. Tingnan ang rubriks sa
pagmamarka ng talata
Anyo
54321
Pagsunod sa uri ng anyong
hinihingi o ipinasusulta
Balirala
Wastong gamit ng wika/salita,
baybay, bantas,estruktura ng
pangungusap
Hikayat
Paraan ng pagtalakay sa paksa
Lohikal ang pagkakaayos/ daloy
ng ideya
Pagkakaugnay ng mga idea
Nilalaman
Lawak o lalim ng paglakbay ng
paksa

References Section

MELC PIVOT 4A BUDGET OF WORK- ARALING PANLIPUNAN 5. Pahina 177-178

Curriculum Guide pahina 108
Lesson Exemplar in Araling Panlipunan Ikatlong Markahan
Araling Panlipunan 5: Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina: 182-183

Prepared by:
DARREL L. PALOMATA
 Teacher II
Approved:
DULCE A. GUTIERREZ
Principal II