महाराष्ट्र राज्य माध्यममक व उच्च

माध्यममक मिक्षण मंडळ, पुणे

तोंडी परीक्षा आराखडा
प्रा.नीला कदम
 तोंडी परीक्षा एकूण गण
ु 20
• श्रवणकौिल्य 10 गण
ु

1. िब्दलेखन 02 गण
ु

2. वाक्यलेखन 02 गण
ु

3. वाक्प्रचाराचा अर्थ सांगन

ू वाक्यात उपयोग करा 02 गण
ु

4. अ) ददलेल्या इंग्रजी म्हणीचा मराठी अर्थ मलहा 01 गण

ु

आ) ददलेल्या पाररभाषिक िब्दांसाठी मराठी संज्ञा मलहा 01 गण

ु

5. सारांिलेखन 02 गण
ु
 1) िब्दलेखन 02 गण
ु
• 1. मिक्षकाने िब्दलेखनासाठी पाठ्यपुस्तकातील
चार िब्दांची ननवड करावी.

• 2. प्रत्येक िब्द िांतपणे, स्पष्ट्ट उच्चार करून

षवद्यार्थयाांना मलदहण्यासाठी सांगावा.

• 3. एका िब्दाचा उच्चार दोन वेळा करावा.

• 4. प्रमाणलेखनावर आधाररत षवद्यार्थयाांच्या

वयोगटाचा षवचार करणारे िब्द असावेत.
 2) वाक्यलेखन 02 गण
ु
• वाक्यलेखनासाठी पाठ्यपस् ु तकातील दोन वाक्ये
ननवडावीत.
• मिक्षकाने षवचारदिथन करणारी, सभ ु ाषितवजा दोन
वाक्ये षवद्यार्थयाांना मलदहण्यासाठी उच्चारायची
आहे त.
• प्रत्येक वाक्य िांतपणे, स्पष्ट्ट उच्चार करून
षवद्यार्थयाांना मलदहण्यासाठी सांगावे.
• एका वाक्याचा दोन वेळा उच्चार करावा.
• वाक्यातील िब्दसंख्या सम ु ारे दहा ते बारा असावी.
 3) वाक्प्रचाराचा अर्थ सांगन
ू वाक्यात
उपयोग करा. गणु 02
• पाठ्यपस्ु तकातील दोन वाक्प्रचार षवद्यार्थयाांना
द्यावेत.
• दोन पैकी एका वाक्प्रचाराचा अर्थ सांगनू
वाक्यात उपयोग करणे अपेक्षक्षत आहे .
• वाक्प्रचाराचा अर्थ 01 गणु . वाक्यात उपयोग
01 गुण
• गुणदान तारतम्याने करावे.
 4) अ) ददलेल्या इंग्रजी म्हणीचा
मराठी अर्थ मलहा 01 गुण

• मिक्षकाने पाठ्यपस्
ु तकातील एका इंग्रजी
म्हणीचा उच्चार करावा.

• त्या म्हणीचा मराठी अर्थ असणारी म्हण

षवद्यार्थयाांनी मलदहणे अपेक्षक्षत आहे .
ददलेल्या पाररभाषिक िब्दांसाठी मराठी
संज्ञा मलहा 01 गण ु

• मिक्षकाने एका इंग्रजी पाररभाषिक िब्दाचा

उच्चार करावा.

• षवद्यार्थयाांनी त्यासाठी असणारी मराठी संज्ञा

मलदहणे अपेक्षक्षत आहे .
 5) पाठ्यपुस्तकातील कषवता /कर्ा/
उतारा/नाट्यउतारा/ ध्वनीफित ऐकून पाच
ओळींत मादहती/ सारांिलेखन/ मध्यवती
कल्पना मलहा. गण ु 02
• सम ु ारे बारा ते पंधरा ओळींची
पाठ्यपस् ु तकातील कषवता असावी.
• पाठ्यपस् ु तकातील /कर्ा/ उतारा/नाट्यउतारा
प्रत्येकी 15 ते 20 ओळींचा असावा.
• कषवता /कर्ा/ उतारा/नाट्यउतारा/ ध्वनीफित
यापैकी कोणताही एक प्रकार िांतपणे व
स्पष्ट्टपणे उच्चारून षवद्यार्थयाांना ऐकवावा.
• गरज भासल्यास उपरोक्त प्रकार पुन्हा एकदा
उच्चारावा.
• षवद्यार्थयाांना श्रवण करून, सहज आकलन होईल
अिा प्रकाराचा उतारा फकंवा कषवता असावी.
• ऐकल्यावर पाच ओळींत सारांि/ मादहती /
मध्यवती कल्पना मलदहण्यासाठी त्यांना समु ारे 5
ममननटे वेळ ददला जावा.
• एकदा श्रवण करून सारांि मलदहता येईल अिाच
प्रकारे उतारा / कषवता यांची ननवड करावी.