Yargıtay 10. HD., E. 2018/502 K. 2018/1795 T. 7.3.

2018

T.C. Yargıtay Başkanlığı - 10. Hukuk Dairesi

Esas No.: 2018/502
Karar No.: 2018/1795
Karar tarihi: 07.03.2018
Belgeyi Lexpera’da Görüntüle

davanın kabulü • istinaf yolu • karşı dava • yeniden yargılama

Bölge Adliye Mahkemesi : Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi

İlk Derece Mahkemesi : İş Mahkemesi

Dava, 07.06.2009 tarihinde vefat eden eşi nedeniyle hak sahibi olarak yurtdışında Türk vatandaşlığında
geçen borçlanmaya esas süreleri talep tarihinde Türk vatandaşı olma şartı aranmaksızın 3201 sayılı Kanun
kapsamında borçlanabileceğinin tespiti istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı
davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk
Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz
edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen
raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

I-İstem

Davacı, yasal izinle Almanya vatandaşlığına geçtiğini ve mavi kart sahibi olduğunu ve eşi ...p'ın Almanya
ülkesinde sigortalı olarak çalıştığı süreleri kayıt altına aldırmak amacıyla 1.800 günlük yurt dışı borçlanması
talebinde bulunduğunu ancak davalı kurumun talebi kabul etmediğini beyan ederek davalı kurumun ret
kararının iptaline ve müvekkili davacının eşinden ötürü hak sahibi sıfatıyla 1800 günlük yurt dışı borçlanması
talebinin kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II-Cevap

Davalı Kurum vekili, Davacının talep tarihi itibariyle Türk Vatandaşı olmaması nedeniyle talebinin yasal
olarak kabul edilemeyeceğini, yapılan kurum işlemlerinde herhangi bir hata bulunmadığını beyan ederek
davacının davasının reddine karar verilmesini istemiştir.

III-Mahkeme Kararı

A-İlk Derece Mahkeme Kararı

Mahkemece, Mülga 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 29 ve yürürlükte bulunan 5901 sayılı Türk
Vatandaşlığı Kanunu 28. maddeleri değerlendirildiğinde çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını
kaybedenlerin, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam edebileceği, davacının da
izin suretiyle vatandaşlıktan çıktığı ve 3201 sayılı yasadan yararlanma hakkı olduğu tespit edildiğinden

Sayfa 1/3
10. HD., E. 2018/502 K. 2018/1795 T. 7.3.2018

davanın kabulü ile Hatay Sgk il müdürlüğünün 23/02/2016 tarih ve 96612796/2030215/1116698 sayılı red
kararının iptaline, davacının hak sahibi sıfatı ile eşi ...'a ait 1800 günlük yurt dışı hizmetlerinin borçlanmasının
isteğinin kabulüne karar verilmiştir.

İstinaf Sebepleri:

Davalı kurum vekili, istinaf yolu ile mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine dair karar verilmesini
talep etmiştir.

B-Bölge Adliye Mahkemesi Kararı:

... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesinin 12.10.2017 günlü ilamı ile davalı Kurum tarafından,
talep tarihinde Türk vatandaşı olmaması nedeniyle, murisi adına 3201 sayılı Kanuna istinaden yurtdışı
borçlanma istemi reddedilen davacının, murisinin Türk vatandaşı olarak yurt dışında çalıştığı 1800 gün süreyi
3201 sayılı Kanun gereğince borçlanma hakkının tespiti istemiyle açılan eldeki davada; davacı ve murisinin
İçişleri Bakanlığının 20.07.2005 tarihili ve 2005/29 sayılı izni ile Türk vatandaşlığından çıktığı gözetildiğinde,
istemin kabulüne ilişkin kararın usul ve esas yönlerden hukuka uygun olduğu anlaşılmış ve davalı vekili
tarafından yapılan istinaf başvurusunun HMK’nin 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan
reddine, karar verilmiştir.

IV-Temyiz Eden:

Bölge Adliye Mahkemesi Kararı davalı Kurum avukatı tarafından süresinde temyiz edilmiştir.

V-Temyiz Nedenleri:

... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesince verilen karar, davalı avukatı tarafından, davacı hakkında
Türk vatandaşı olmadığı, bu nedenle borçlanma hakkının bulunmadığı gerekçesi ile temyiz edilmiştir.

V-İlgili Hukuk Kuralları ve Esasın İncelemesi

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297’nci maddesindeki; “...taleplerden her biri hakkında
verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt
uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir” düzenlemesi uyarınca; hükümlerin çelişkiden uzak ve infaza
elverişli olması, gerçeğe ve hukuka uygun bir karar verilmesi gerektiği nazara alınmaksızın; hükmün
gerekçesinde yerinde olarak 403 sayılı Vatandaşlık Kanununun 29'uncu maddesi yasal dayanak olarak
gösterildiği halde, hüküm fıkrasında uyuşmazlıkla ilgisi bulunmayan ... Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin
29'uncu maddesinin 4'üncü fıkrasının yasal dayanak olduğundan bahisle yazılı şekilde hüküm kurulması
hükmün infazında tereddüte neden olabileceğinden, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

Eldeki davada, Mahkemece, davacının talebinin kabul edilebilir olduğuna dair yaklaşım isabetli ise de
hükmün infazında tereddüde meydan verilmeyecek şekilde karar tesis edilmesi gereğinin dikkate
alınmaması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

Ne var ki; bu aykırılığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamalı, 6100
sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 370/2. maddesi gereğince verilen karar, düzeltilerek onanmalıdır.

SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi . Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılması ile
Hatay İş Mahkemesinin 04.01.2017 tarihli hükmünün, bir ve ikinci bentlerinin silinmesi ile yerine; “Davacının,
07.06.2009 tarihinde vefat eden eşinin izinle Türk vatandaşlığından çıkmadan önceki ve 18 yaşını ikmal ettiği

Sayfa 2/3
10. HD., E. 2018/502 K. 2018/1795 T. 7.3.2018

tarihten itibaren, Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri
arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik sürelerini, talep tarihinde Türk vatandaşı olma
şartı aranmaksızın 3201 sayılı Yasa kapsamında borçlanma hakkı bulunduğunun tespitine,” ibaresinin
yazılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, hükmün bir örneğinin Bölge Adliye
Mahkemesine, dosyanın kararı veren Hatay İş Mahkemesine gönderilmesine, 07.03.2018 gününde
oybirliğiyle karar verildi.

Sayfa 3/3