722 Gentamicin
(ví d : Quinidin, procainamid) ho c nhóm III (ví d : Amiodaron,
sotalol) vì gây t ng nguy c kéo dài kho ng QT và lo n nh p th t,
k c xo n nh. S d ng th n tr ng trên ng i b nh ang dùng các
thu c khác c ng có kh n ng kéo dài kho ng QT nh erythromycin,
thu c ch ng r i lo n tâm th n, thu c ch ng tr m c m ba vòng.
Tránh dùng ng th i gemi oxacin v i corticosteroid vì làm gia
t ng nguy c r i lo n gân x ng n ng (ví d : Viêm gân, t gân),
c bi t trên ng i cao tu i.
Dùng ng th i gemi oxacin v i warfarin có th gây t ng tác
d c l c h c, làm t ng th i gian prothrombin, INR và/ho c ch y
máu. C n giám sát ch t ch th i gian prothrombin, INR ho c ch
s ông máu phù h p.
Probenecid làm gi m thanh th i, t ng n ng thu c trong máu
c a gemi oxacin.
Insulin, thu c ch ng viêm không steroid (NSAID) có th làm t ng
n ng /tác d ng c a gemi oxacin.
Gi m tác d ng:
Các thu c kháng acid ch a nhôm, magnesi, các ch ph m b sung
a vitamin và khoáng ch t, có ch a kim lo i nh s t, magnesi, k m
làm gi m h p thu gemi oxacin. Dùng các ch ph m này ít nh t
tr c 3 gi ho c sau 2 gi dùng gemi oxacin.
Didanosin làm gi m h p thu gemi oxacin. Dùng ch ph m ch a
didanosin ít nh t tr c 3 gi ho c sau 2 gi dùng gemi oxacin.
Sucralfat làm gi m h p thu gemi oxacin. Nên u ng gemi oxacin
tr c sulcralfat ít nh t 2 gi .
Không nên dùng v c xin th ng hàn s ng cho b nh nhân ang
dùng kháng sinh.
Gemi oxacin có th làm gi m n ng /tác d ng c a mycophenolat.
Quinapril, sevelamer có th làm gi m n ng /tác d ng c a
gemi oxacin.
n nh và b o qu n
Thu c c b o qu n nhi t d i 30 oC, n i khô mát, tránh
ánh sáng.
GENTAMICIN
Tên chung qu c t : Gentamicin.
Mã ATC: D06AX07, J01GB03, S02AA14, S01AA11, S03AA06.
Lo i thu c: Kháng sinh nhóm aminoglycosid.
D ng thu c và hàm l ng
Gentamicin c s d ng d i d ng sulfat, li u l ng tính theo
gentamicin base.
Dung d ch tiêm: 40 mg/ml (1 - 2 ml), 10 mg/ml (2 ml);
Thu c tiêm truy n (trong dung d ch tiêm truy n t nh m ch natri
clorid 0,9%): 1 mg/ml (80 mg/ 80 ml); 3 mg/ml (240 mg/80 ml),
(360 mg/120 ml); 0,8 mg/ml (80 mg/100 ml).
Thu c tiêm trong v : 5 mg/ml (1 ml).
Thu c dùng t i ch (nh tai ho c m t): 0,3% (10 ml).
D c lý và c ch tác d ng
Gentamicin là m t kháng sinh thu c nhóm aminoglycosid có tác
d ng di t khu n qua c ch quá trình sinh t ng h p protein c a
vi khu n. Thu c vào t bào vi khu n nh y c m qua quá trình v n
chuy n tích c c ph thu c oxy. Quá trình này b c ch trong môi
tr ng k khí, acid ho c t ng áp l c th m th u. Trong t bào, thu c
g n v i ti u n v 30S và m t s v i ti u n v 50S c a ribosom
vi khu n nh y c m, k t qu làm cho màng t bào vi khu n b
khuy t t t và t ó c ch t bào phát tri n.
Gentamicin là m t aminoglycosid c s d ng r ng rãi trong i u
DTQGVN 2
tr các nhi m khu n n ng. Là kháng sinh ph r ng nh ng không có
ho t tính kháng các vi khu n k khí và thu c c ng tác d ng kém
ch ng l i các Streptococci và Pneumococci tan huy t.
Ph tác d ng
Ph di t khu n c a gentamicin g m nhi u ch ng vi khu n hi u khí
Gram âm, nh : Brucella, Calymmatobacterium, Campylobacter,
Citrobacter, Escherichia, Enterobacter, Francisella, Klebsiella,
Proteus, Providencia, Pseudomonas, Serratia, Vibrio và Yersinia.
Trong các vi khu n Gram d ng: Staphylococcus aureus nh y c m
cao v i gentamicin.
Listeria monocytogenes và m t vài ch ng c a Staph. epidermidis
c ng v n còn nh y c m v i gentamicin, nh ng Enterococci và
Streptococci th ng không còn nh y c m.
M t s Actinomycete và Mycoplasma nh y c m v i gentamicin
nh ng mycobacteria không còn nh y c m trên lâm sàng.
Tác d ng v i các kháng sinh khác: Gentamicin hi p ng tác d ng
v i các beta-lactam, có th vì các beta-lactam tác ng vào thành t
bào vi khu n làm t ng gentamicin xâm nh p. Tác d ng này có th
th y khi cho m t penicilin (nh ampicilin ho c benzylpenicilin)
k t h p v i gentamicin t ng tác d ng ch ng l i Enterococci;
gentamicin v i ticarcilin hi p ng ch ng l i Pseudomonas spp.
và k t h p v i vancomycin t ng c ng tác d ng ch ng l i
Staphylococci và Streptococci.
Kháng thu c
Gentamicin không còn tác d ng v i các vi khu n k khí, men bia
và n m kháng thu c. Gentamicin ít có tác d ng i v i các khu n
l u c u, liên c u, ph c u, não mô c u, Citrobacter, Providencia
và Enterococci. Các vi khu n k khí b t bu c nh Bacteroides,
Clostridia u kháng gentamicin.
Trong nh ng n m g n ây, th gi i quan tâm nhi u n s
kháng thu c i v i gentamicin. Vi t Nam, các ch ng
E. aerogenes, Klebsiella pneumoniae, tr c khu n m xanh u
ã kháng gentamicin nh ng gentamicin v n còn tác d ng v i
H. in uenzae, Shigella exneri, t c u vàng, S. epidermidis c bi t
Staphylococcus saprophyticus, Salmonella typhi và E. coli.
D c ng h c
Gentamicin h p thu kém qua ng tiêu hóa. Thu c h p thu nhanh
và hoàn toàn sau khi tiêm b p. Gentamicin c s d ng tiêm t nh
m ch ho c tiêm b p. N ng nh trong huy t thanh t c
trong vòng 30 - 60 phút khi tiêm b p và 30 phút khi tiêm t nh m ch
ho c sau 30 phút truy n. i v i ng i b nh có ch c n ng th n
bình th ng, sau khi tiêm b p 30 n 60 phút li u 1 mg/kg th
tr ng, n ng nh trung bình trong huy t t ng t c kho ng
4 microgam/ml, gi ng nh n ng sau tiêm truy n t nh m ch.
Thu c ít g n v i protein huy t t ng (d i 30%).
Gentamicin khu ch tán ch y u vào các d ch ngo i bào và khu ch
tán d dàng vào ngo i d ch tai trong. Thu c khu ch tán ít vào d ch
não t y và không t c n ng có hi u qu tác d ng ngay c
khi màng não b viêm. Thu c khu ch tán ít vào trong m t. Thu c
qua c nhau thai nh ng ch m t l ng nh qua s a.
Thu c có th h p thu toàn thân gi ng nh các aminoglycosid khác
sau khi s d ng t i ch trên vùng da b tr t m t l p da, b b ng, v t
th ng và các h c c a c th tr bàng quang và kh p.
N a i th i tr trong huy t t ng c a gentamicin t 2 n 3
gi , nh ng có th kéo dài tr s sinh và ng i b nh suy th n.
Gentamicin không b chuy n hóa và c th i tr (g n nh không
thay i) ra n c ti u qua l c c u th n. tr ng thái n nh, có
ít nh t 70% li u dùng c bài xu t ra n c ti u trong 24 gi và
n ng trong n c ti u có th v t quá 100 microgam/ml. Tuy
v y, gentamicin tích l y v i m t m c nào ó các mô c a c
th , nh t là trong th n. Thu c gi i phóng ch m và m t l ng nh
DTQGVN 2 Gentamicin 723

c a các aminoglycosid có th phát hi n trong n c ti u 20 ngày tr hàng ngày, nên i u ch nh li u tránh n ng nh trong máu
ho c h n sau khi ng ng i u tr . M t l ng nh gentamicin xu t trên 10 microgam/ml và n ng áy (tr c khi tiêm li u ti p theo)
hi n trong m t. v t quá 2 microgam/ml.
Vì kho ng cách gi a li u i u tr và li u gây c c a gentamicin Th i k mang thai
t ng i nh , do ó òi h i ph i có s theo dõi c n th n. H p thu T t c các aminoglycosid u qua nhau thai và có th gây c th n
gentamicin qua ng tiêm b p có th b h n ch ng i b nh cho thai.
n ng nh trong tình tr ng s c, s t i máu gi m, ho c ng i Gentamicin ch a có nghiên c u y trên ng i, nh ng vì nguy
b nh t ng th tích d ch ngo i t bào, ho c gi m thanh th i c a c t n th ng dây th n kinh thính giác và dây th n kinh ti n ình
th n bao g m c c tr ng, x gan, suy tim, suy dinh d ng, khi dùng các aminoglycosid trong giai o n th hai và th ba c a
b ng, b nh nhày nh t và có th trong b nh b ch c u. thai k , nên tránh dùng getamicin cho ng i mang thai, tr khi th t
Ng i b suy th n và b gi m thanh th i th n vì b t k lý do c n thi t. C n ph i cân nh c l i và h i khi ph i dùng gentamicin
gì (nh tr s sinh v i ch c n ng th n còn ch a hoàn ch nh ho c trong nh ng b nh e d a tính m ng ho c nghiêm tr ng mà các
ng i cao tu i có ch c n ng th n gi m theo tu i) có th có k t thu c khác không th dùng c ho c không hi u l c.
qu t ng rõ n ng thu c trong máu và/ho c kéo dài n a i c a Th i k cho con bú
thu c. N ng thu c trong máu c ng có th t ng nh ng ng i Các aminoglycosid c bài ti t vào s a v i l ng nh . C n s
béo (ng i có th tích ngo i t bào th p liên quan n tr ng l ng d ng th n tr ng cho ng i ang cho con bú.
c th ) và trong ng i b nh thi u máu.
Tác d ng không mong mu n (ADR)
Ch nh Th ng g p, ADR >1/100
Gentamicin th ng c dùng ph i h p v i các kháng sinh khác TKTW: c h i th n kinh (chóng m t, hoa m t, m t i u hòa v n
(beta-lactam) i u tr các b nh nhi m khu n n ng toàn thân gây ng).
ra b i các vi khu n Gram âm và các vi khu n khác còn nh y c m, Th n kinh c , x ng: Dáng i không v ng.
bao g m: Nhi m khu n ng m t (viêm túi m t và viêm ng Tai: Nhi m c tai không h i ph c và do li u tích t , nh h ng c
m t c p), nhi m Brucella, các nhi m khu n trong b nh nhày nh t, n c tai ( i c, ban u v i âm t n s cao) và h th ng ti n ình
viêm màng trong tim (trong i u tr và d phòng viêm màng trong (chóng m t, hoa m t).
tim do Streptococci, Enterococci, Staphylococci), viêm màng trong Tim m ch: Phù.
d con, nhi m khu n huy t, nhi m Listeria, viêm màng não, viêm Th n: Nhi m c th n, gi m Clcr.
ph i, viêm tai ngoài, viêm tai gi a, viêm các b ph n trong ti u Ít g p, 1/1 000 < ADR < 1/100
khung, nhi m khu n ngoài da nh b ng, loét, nhi m khu n x ng, Nhi m c th n có h i ph c. Suy th n c p, th ng nh nh ng c ng
kh p, nhi m khu n trong b ng (bao g m viêm phúc m c), các có tr ng h p ho i t ng th n ho c viêm th n k .
nhi m khu n v ng ti t ni u (viêm th n b th n c p) c ng nh c ch d n truy n th n kinh c , có tr ng h p gây suy hô h p và
trong vi c phòng nhi m khu n khi m và trong i u tr ng i b nh li t c .
suy gi m mi n d ch và ng i b nh ang c ch m sóc tích c c... Tiêm d i k t m c gây au, sung huy t và phù k t m c.
Gentamicin th ng c dùng cùng v i các thu c di t khu n khác Tiêm trong m t: Thi u máu c c b võng m c.
m r ng ph tác d ng và làm t ng hi u l c i u tr . Gentamicin Khác: Chán n, khát, bu n ng , khó th , viêm ru t, viêm d dày,
c ph i h p v i penicilin trong các nhi m khu n do c u khu n au u, chu t rút c , bu n nôn, nôn, gi m cân, t ng ti t n c b t,
ng ru t và liên c u gây ra, ho c ph i h p v i m t beta-lactam rung, gi m magnesi huy t khi i u tr kéo dài, viêm ru t k t liên
kháng tr c khu n m xanh trong các nhi m khu n do tr c khu n quan n kháng sinh, r i lo n máu.
m xanh gây ra, ho c v i metronidazol hay clindamycin trong các Hi m g p, ADR < 1/1 000
b nh do h n h p các khu n a khí - k khí gây ra. Ph n ng ph n v .
Ch ng ch nh R i lo n ch c n ng gan (t ng men gan, t ng bilirubin huy t).
Ng i b nh d ng v i gentamicin và v i các aminoglycosid khác H ng d n cách x trí ADR
ho c v i b t k thành ph n nào c a thu c. Ng ng s d ng thu c.
Tránh dùng cho ng i b b nh nh c c , h i ch ng Parkinson ho c Không c dùng chung v i các thu c gây c h i cho thính giác
có tri u ch ng y u c . và th n.
Ch ng ch nh dùng d ng thu c nh tai gentamicin cho ng i Ph i theo dõi n ng thu c trong huy t t ng tránh n ng
b nh ã b ho c nghi ng b th ng màng nh . gây ng c.
Th n tr ng Li u l ng và cách dùng
T t c các aminoglycosid u c h i i v i c quan thính giác Cách dùng:
và th n. Tác d ng không mong mu n quan tr ng th ng x y ra v i ng tiêm: Ch y u tiêm b p, có th tiêm t nh m ch, truy n t nh
ng i b nh cao tu i và/ho c v i ng i b nh ã b suy th n. m ch theo phác nhi u l n trong ngày (2 - 3 l n/ngày) ho c theo
C n ph i i u ch nh li u, theo dõi r t c n th n ch c n ng th n, phác 1 l n/ngày. Li u tiêm b p t ng t li u tiêm t nh m ch.
thính giác, ti n ình cùng v i n ng gentamicin trong máu Không tiêm d i da vì nguy c ho i t da. Truy n t nh m ch có
ng i s d ng li u cao và kéo dài, tr em, tr s sinh, ng i cao th cho n ng gentamycin áy d i m c i u tr ho c quá cao,
tu i và suy th n. Tránh s d ng thu c dài ngày. trong khi ó tiêm t nh m ch c li u có th gây ch n th n kinh c .
Ng i b nh có r i lo n ch c n ng th n, r i lo n thính giác... có M , truy n t nh m ch v i li u khuy n cáo c pha vào 50 - 200
nguy c b c h i v i c quan thính giác nhi u h n. Ph i s d ng ml dung d ch tiêm natri clorid 0,9% (ho c dung d ch tiêm glucose
r t th n tr ng n u có ch nh b t bu c nh ng ng i b nh c c 5%) và truy n trong 30 phút - 2 gi . Anh, truy n t nh m ch m t
n ng, b Parkinson ho c có tri u ch ng y u c . Nguy c nhi m c l ng h n ch (100 ml) trong th i gian không quá 20 - 30 phút.
th n th y ng i b h huy t áp, ho c có b nh v gan ho c ph n . Tiêm t nh m ch ch m c li u trong ít nh t 2 - 3 phút. Th i gian i u
ng i b nh cho dùng nhi u li u gentamicin trong phác i u tr th ng gi i h n trong 7 - 10 ngày.
724 Gentamicin DTQGVN 2

ng dùng khác: Phác ngày 1 li u: N ng áy ph i d i 1 microgam/ml

ôi khi u ng i u tr nhi m khu n ng ru t. (1 mg/lít).
Hít qua phun s ng: X nang tuy n t y. Phác nhi u li u/ngày: N ng ( nh) 1 gi sau khi tiêm ph i
Tiêm vào khoang d i màng nh n t y s ng (trong ng t y s ng) là 5 - 10 microgam/ml, 3- 5 microgam/ml i v i viêm n i tâm
ho c tiêm trong não th t (viêm màng não). m c, 8 - 12 microgam/ml i v i x nang tuy n t y); n ng áy
Dùng t i ch : Bôi trên da, dùng dung d ch n ng 0,1% nh ng d ph i d i 2 microgam/ml (d i 1 microgam/ml i v i viêm n i
gây kháng thu c, không nên dùng. Nh tai, nh m t: Dùng dung tâm m c).
d ch n ng 0,3%. Tiêm vào khoang d i màng nh n, t y s ng ( ng s ng) ho c vào
Theo dõi th ng qui n ng gentamycin trong huy t t ng tìm não th t: N ng d ch não t y không c v t quá 10 microgam/ml.
li u và kho ng cách cho thu c i v i t ng ng i b nh; t c Nhi m khu n huy t s sinh:
n ng i u tr càng nhanh n u có th . nh l ng n ng nh Phác tiêm li u cách xa nhau: Tiêm t nh m ch ch m ho c truy n
(theo dõi hi u qu ) và n ng áy ( tránh tích l y gây c). Ph i t nh m ch. Tr s sinh (< 32 tu n thai tính t sau khi t t kinh): 4 - 5
i u ch nh li u cho t t c ng i b nh, c bi t i v i ng i cao mg/kg, cách 36 gi m t l n. Tr s sinh (≥ 32 tu n thai tính t sau
tu i và tr nh , ng i béo phì, suy th n ho c dùng li u cao. i khi t t kinh): 4 - 5 mg/kg, cách 24 gi m t l n.
v i phác i u tr nhi u li u/ngày, n ng áy huy t t ng ( nh Phác nhi u li u/ ngày: Tiêm t nh m ch ch m. Tr s sinh (< 29
l ng ngay tr c li u sau) ph i d i 2 microgam/ml và n ng tu n thai tính t sau khi t t kinh): 2,5 mg/kg, cách 24 gi m t l n.
nh ph i t ít nh t 4 microgam/ml, nh ng không c v t quá Tr s sinh (29 - 35 tu n thai tính t sau khi t t kinh): 2,5 mg/kg,
10 microgam/ml. N ng nh th ng c nh l ng 1 gi sau cách 18 gi m t l n. Tr s sinh (> 35 tu n thai tính t sau khi t t
li u tiêm b p hay t nh m ch. kinh): 2,5 mg/kg, cách 12 gi m t l n.
Xác nh tr ng l ng c th tính li u: Dùng tr ng l ng c th Nhi m khu n huy t, viêm màng não và các nhi m khu n khác c a
lý t ng (IBW) xác nh li u (mg/kg/li u) chính xác h n là h TKTW, nhi m khu n ng m t, viêm th n b th n, viêm ph i
dùng t ng tr ng l ng c th (TBW). i v i ng i b nh béo phì m c t i b nh vi n, i u tr b tr cho viêm màng não do Listeria,
có th dùng cân n ng tính li u theo công th c sau: IBW + 0,4 viêm n i tâm m c:
(TBW-IBW). Phác 1 li u/ngày: Tiêm truy n t nh m ch; Tr 1 tháng tu i –
Li u l ng 18 tu i, kh i u 7 mg/kg, sau ó i u ch nh li u theo n ng
Li u pháp “bao vây”, “mù” i u tr nhi m khu n n ng ch a gentamicin trong huy t thanh.
ch n oán c tác nhân gây b nh, gentamicin th ng ph i h p Phác nhi u li u trong ngày: Tiêm b p ho c tiêm t nh m ch ch m
v i m t penicilin ho c metronidazol ho c c hai. ít nh t 3 phút. Tr 1 tháng tu i – 12 tu i, li u 2,5 mg/kg, cách 8 gi /
Ng i l n: l n. T trên 12 tu i – 18 tu i, li u 2 mg/kg, cách 8 gi /l n
Nhi m khu n huy t, nhi m khu n huy t s sinh, viêm màng não Nhi m khu n ph i do Pseudomonas trong b nh x nang tuy n t y:
và các nhi m khu n khác c a h TKTW, viêm n i tâm m c, nhi m Phác nhi u li u trong ngày: Tiêm b p ho c tiêm t nh m ch ch m
khu n ng m t, viêm th n b th n, viêm ph i m c t i b nh vi n, ít nh t 3 phút. Tr 1 tháng tu i – 18 tu i, li u 3 mg/kg, cách 8 gi /
i u tr b tr cho viêm màng não do Listeria: l n.
Phác nhi u li u trong ngày: Ng i l n, tiêm b p ho c tiêm t nh Nhi m khu n não th t và h th n kinh trung ng (b sung cho
m ch ch m ít nh t 3 phút ho c tiêm truy n t nh m ch, 3 - 5 mg/kg/ li u pháp toàn thân):
ngày, chia làm 3 l n cách nhau 8 gi . Tiêm vào khoang d i màng nh n, t y s ng ( ng s ng) ho c não
V i tr ng h p viêm n i tâm m c: Gentamycin c dùng ph i th t (c n n ý ki n chuyên gia): S sinh do chuyên gia th c hi n.
h p v i m t s kháng sinh khác. Ng i l n, 1 mg/kg, cách 12 gi
Tr t 1 tháng tu i - 18 tu i, li u 1 mg/ngày (t ng t i 5 mg/ngày
m t l n.
n u c n), ph i dùng dung d ch tiêm không ch a ch t b o qu n.
Phác 1 li u/ngày: Tiêm truy n t nh m ch: Kh i u 5 - 7 mg/kg,
Thu c nh m t: Dùng ch ph m l ng có n ng gentamycin 0,3%.
sau ó i u ch nh li u theo n ng gentamicin trong huy t thanh.
Thu c nh tai: Dùng ch ph m l ng có n ng gentamycin 0,3%
D phòng trong ph u thu t: Ng i l n trên 18 tu i: Tiêm t nh
i u tr viêm tai ngoài. Ch ng ch nh trong tr ng h p viêm tai
m ch ch m ít nh t 3 phút, 1,5 mg/kg cho t i 30 phút tr c khi làm
gi a th ng nh .
ph u thu t ( i v i các th thu t có nguy c cao, có th cho thêm Ng i b nh suy th n:
t i 3 li u 1,5 mg/kg cách nhau 8 gi ) ho c ( i v i ph u thu t thay Dùng li u thông th ng: c i u ch nh theo Clcr nh sau:
kh p), truy n t nh m ch, 5 mg/kg m t li u duy nh t cho t i 30 phút Clcr ≥ 60 ml/phút: Cách 8 gi /l n.
tr c khi làm th thu t. Clcr 40 - 60 ml/phút: Cách 12 gi /l n.
Tiêm vào khoang d i màng nh n t y s ng ( ng s ng): 1 mg/ngày Clcr 20 - 40 ml/phút: Cách 24 gi /l n.
(t ng n u c n t i 5 mg/ngày) cho ng i l n và tr em trên 18 tu i, Clcr < 20 ml/phút: Li u n p (t n công), sau ó theo dõi n ng
ch dùng dung d ch tiêm không có ch t b o qu n. thu c trong huy t thanh.
Ghi chú: V i phác nhi u li u/ngày, n ng ( nh) trong Dùng li u pháp li u cao: Kho ng th i gian cho thu c ph i n i r ng
huy t thanh 1 gi sau khi tiêm ph i là 5 - 10 microgam/ml (3- 5 (cách 48 gi /l n) i v i ng i b nh có Clcr 30 - 59 ml/phút và/
microgam/ml i v i viêm n i tâm m c), n ng áy (tr c li u ho c i u ch nh li u d a theo n ng thu c trong huy t thanh.
sau) ph i d i 2 microgam/ml (d i 1 microgam/ml i v i viêm Th m phân máu nh k (cho sau khi th m phân máu vào ngày
n i tâm m c). th m phân):
Tr em: Nhà s n xu t khuy n cáo tiêm t nh m ch ch m li u 1 - 1,7 mg/kg
Thông s d c ng h c (khi nh l ng n ng gentamycin vào cu i m i k th m phân, ph thu c vào m c n ng c a nhi m
trong huy t thanh): khu n.
Phác tiêm li u cách nhau xa tr s sinh: N ng áy ph i B sung 2/3 li u thông th ng c khuy n cáo sau th m phân
d i 2 microgam/ml (2 mg/lít). máu.
DTQGVN 2
T ng tác thu c
Vi c s d ng ng th i gentamicin v i các thu c gây c cho th n
bao g m các aminoglycosid khác, vancomycin và m t s thu c h
cephalosporin, ho c v i các thu c t ng i c i v i c quan
thính giác nh acid ethacrynic và có th furosemid s làm t ng
nguy c gây c. Nguy c này c ng t ng lên khi dùng gentamicin
ng th i v i các thu c có tác d ng c ch d n truy n th n kinh
c . Indomethacin có th làm t ng n ng huy t t ng c a các
aminoglycosid n u c dùng chung. Vi c s d ng chung v i các
thu c ch ng nôn nh dimenhydrinat có th che l p nh ng tri u
ch ng u tiên c a nhi m c ti n ình.
S ào th i qua th n c a zalcitabin có th gi m b i các aminogly-
cosid.
Gi m calci huy t tr m tr ng có th x y ra ng i b nh i u tr v i
aminoglycosid và bisphosphonat.
Gentamicin c ch ho t tính c a -galactosidase, không nên s
d ng ng th i v i agalsidase alpha và agalsidase beta; v c xin
BCG, gali nitrat, v c xin th ng hàn.
Gentamicin dùng toàn thân có th t ng tác d ng c a các thu c sau:
Abobotulinumtoxin A, các d n xu t c a bisphosphonat, carboplatin,
colistimethat, cyclosporin, galium nitrat, onabotulinumtoxinA,
rimabotulinumtoxinB.
Tác d ng c a gentamicin có th t ng lên b i amphotericin B,
capreomycin, cephalosporin, cisplatin, thu c l i ti u quai, thu c
NSAID, vancomycin.
Tác d ng c a gentamicin có th gi m b i các penicilin.
n nh và b o qu n
B o qu n nhi t 2 - 30 °C. Tránh ông l nh. Không dùng
n u dung d ch tiêm bi n màu ho c có t a.
T ng k
Aminoglycosid b m t ho t tính in vitro b i nhi u lo i penicilin và
cephalosporin do t ng tác v i vòng beta-lactam; m c m t ho t
tính ph thu c vào nhi t , n ng và th i gian ti p xúc. Các
aminoglycosid có n nh khác nhau. Amikacin là ch t v ng
b n nh t, tobramycin b b t ho t nh y nh t, gentamicin có b t
ho t trung gian.
Gentamicin t ng k v i furosemid, heparin, natri bicarbonat
và m t vài dung d ch dinh d ng dùng ngoài ng tiêu hóa.
Gentamicin có ph n ng v i các ch ph m có pH ki m ho c v i
các thu c không n nh pH acid.
Không c tr n l n gentamicin và các aminoglycosid v i các
thu c khác trong cùng m t b m tiêm ho c trong cùng m t d ch
truy n và không c tiêm chung cùng m t ng t nh m ch. Khi
các aminoglycosid c tiêm ph i h p v i m t beta-lactam thì
ph i tiêm nh ng v trí khác nhau.
Quá li u và x trí
Không có thu c gi i c c hi u. i u tr tri u ch ng và h tr .
Th m tách máu ho c th m tách phúc m c lo i aminoglycosid ra
kh i máu c a ng i b nh suy th n.
Dùng các thu c kháng cholinesterase, các mu i calci, ho c hô h p
nhân t o i u tr ch n th n kinh c d n n y u c kéo dài và
suy hô h p ho c li t (ng ng th ) có th x y ra khi dùng hai ho c
nhi u aminoglycosid ng th i.
Thông tin qui ch
Gentamicin có trong Danh m c thu c thi t y u tân d c ban hành
l n th VI, n m 2013 và Danh m c thu c tân d c thu c ph m vi
thanh toán c a qu b o hi m y t , n m 2015.
Tên th ng m i
Carmize; Claben; Diabifar; Dowanine; Glibendarem 5;
Gi i c t u n ván h p ph 725
Glidamont; Glihexal; Glilucol; Glimel; Glumeben; Glyburid;
Glyclamic; Maninil 5; Plariche; Plariche; Xeltic.
GI I C T U N VÁN H P PH
(V c xin u n ván h p ph )
Tên chung qu c t : Vaccinum tetani adsorbatum (Tetanus toxoid,
Tetanus vaccine).
Mã ATC: J07AM01.
Lo i thu c: V c xin.
D ng thu c và hàm l ng
H n d ch tiêm: L 5 Lf/0,5 ml ho c 40 n v qu c t (IU)/0,5 ml.
Các thành ph n khác: Nhôm kali sulfat, natri mercurothiolat (ch t
b o qu n) và dung d ch natri clorid.
D c lý và c ch tác d ng
V c xin u n ván c i u ch b ng cách dùng formaldehyd
phân gi i c t c a vi khu n Clostridium tetani, sau ó ch p
ph b i tá d c ch a nhôm nh nhôm kali sulfat. Môi tr ng
s n xu t gi i c t không c có các ch t có ngu n g c t ng a
ho c ng i ho c b t c m t thành ph n nào có th gây các ph n
ng d ng cho ng i.
V c xin u n ván kích thích mi n d ch ch ng ch ng u n ván
b ng cách s n sinh kháng th kháng c t có kh n ng trung hòa
ngo i c t Clostridium tetani l u hành t do trong huy t t ng.
Sau khi th c hi n xong l ch tiêm mi n d ch c b n b ng ch ph m
ch a gi i c t u n ván h p ph , n ng b o v c a kháng c t
u n ván có th kéo dài kho ng 10 n m. Hai li u v c xin tiêm cách
nhau ít nh t 4 tu n có th b o v m t ph n u n ván, nh ng m t li u
thì ít có hi u qu . N u kháng th có hàm l ng t 0,1 n v /ml
tr lên khi nh l ng b ng k thu t ELISA thì c coi là có tác
d ng phòng u n ván. Tuy nhiên, hàm l ng kháng th gi m d n
theo th i gian và d i m c có tác d ng b o v h u h t cá nhân
sau 10 n m k t m i tiêm cu i cùng, b i v y ng i ta khuyên c
10 n m nên tiêm nh c l i 1 l n duy trì hàm l ng kháng c t
trong c th . Khi m t cá nhân ã t ng c tiêm phòng v c xin u n
ván úng theo l ch tiêm ch ng mà b th ng có nguy c b u n ván
thì c n ti n hành tiêm nh c l i n u nh l n tiêm g n nh t cách ó
ã quá 5 n m, trong tr ng h p ó, không c tiêm m i nh c l i
trong vòng 10 n m ti p theo.
Gi i c t u n ván c ng có lo i không h p ph nh ng tác d ng
b o v ng n h n lo i h p ph và hi n nay không còn trên th
tr ng. Gi i c t u n ván h p ph c dùng gây mi n d ch
ch ng cho tr em t 7 tu i tr lên, thi u niên và ng i l n. Gi i
c t u n ván h p ph còn c ph i h p c nh v i gi i c t
b ch h u h p ph (DT) gây mi n d ch cho tr em t 6 tu n tu i
n h t 6 tu i; ho c dùng cho ng i l n, thi u niên và tr em t 7
tu i tr lên (Td). Ngoài ra, gi i c t u n ván h p ph còn c
ph i h p v i gi i c t b ch h u h p ph và v c xin ho gà vô t
bào dùng cho tr t 6 tu n tu i n 6 tu i (Dtap) ho c dùng
cho ng i l n, thi u niên, tr em t 7 tu i tr lên (Tdap).
Ch nh
c dùng gây mi n d ch ch ng phòng b nh u n ván cho tr
em t 7 tu i tr lên, thi u niên và ng i l n.
Ch ng ch nh
Có ti n s d ng v i v c xin hay v i b t c thành ph n nào c a
ch ph m, bao g m c thimerosal. Tránh dùng cho nh ng ng i