Professional Documents
Culture Documents
Araling Panlipunan: Ikatlong Markahan - Modyul 1
Araling Panlipunan: Ikatlong Markahan - Modyul 1
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 1
Mga Dahilan, Paraan at Epekto ng
Kolonyalismo at Imperyalismo ng mga
Kanluranin sa Unang Yugto (ika-16 at
ika-17 siglo) Pagdating nila sa Timog
at Kanlurang Asya
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anumang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Management Team
Chairperson: Dr. Arturo B. Bayucot, CESO III Regional Director
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat mong
Alamin matutuhan sa modyul.
i
Binubuo ito ng mga gawaing para sa malayang
pagsasanay upang mapagtibay ang iyong pang-
Pagyamanin
unawa at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong
iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay gamit ang
susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.
ii
Pangkalahatang Panuto
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari
ka ring humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o
sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging
itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.
iii
Talaan ng Nilalaman
1
Subukin
Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot sa sagutang papel.
2
_____6. Ang mga sumusunod ay mga bansang kanluranin na nakarating
sa India maliban sa;
a. England
b. France
c. Portugal
d. Wala sa nabanggit
_____7. Ito ay nagmula sa salitang Latin na “colonus” na ang ibig sabihin ay
magsasaka.
a. Imperyalismo
b. Kapitalismo
c. Kolonyalismo
d. Merkantilismo
_____8. Ito ay nagmula sa salitang Latin na “imperium” na ang ibig sabihin
ay command.
a. Imperyalismo
b. Kapitalismo
c. Kolonyalismo
d. Merkantilismo
_____9. Ito ay ginagamit upang malaman ang direksyon ng pupuntahan.
a. Astrolabe
b. Barometer
c. Compass
d. Telescope
_____10. Ano ang tawag sa pagkakaroon ng mga pamilihang paglalagyan
ng mga produkto?
a. Ekonomiya
b. Kabuhayan
c. Pamahalaan
d. Wala sa nabanggit
3
_____11. Anong uri ng epekto ng kolonyalismo at imperyalismo sa Timog at
Kanlurang Asya ang pahayag na “Ang mga istilo ng pamumuhay ay
iginaya sa Kanluranin”?
a. Ekonomiya
b. Kalusugan
c. Politika
d. Sosyo-kultural
_____12. Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa magandang epekto
ng kolonyalismo at imperyalismo?
a. Lumawak ang kalakalan
b. Nakilala ang iba’t ibang produkto
c. Lumawak ang kaalaman sa Heograpiya
d. Ang mga paniniwala at pananampalataya ng mga Asyano ay
napalitan
_____13. Naging tanyag ang Portugal dahil ito ang;
a. nanguna sa kalakalan
b. may mahabang baybayin
c. may kaalamang pandagat
d. unang bansang pumalaot sa kolonisasyon
_____14. Ito ay ang pagtatatag ng permanenteng teritoryo sa mga
dayuhang lupain.
a. Imperyalismo
b. Kolonyalismo
c. Nasyonalisimo
d. Terorismo
_____15. Ano ang kahalagahan ng instrumentong Astrolabe?
a. Instrumentong gabay sa tamang direksiyon
b. Instrumentong sumukat sa taas ng araw at bituin.
c. Instrumentong ginagamit upang malaman ang oras at latitud
d. Instrumentong panukat sa mga anggulong kinalalagyan ng
mga bituin at araw
4
Mga Dahilan ng Kolonyalismo at
Imperyalismo ng mga Kanluranin sa
Aralin
Unang Yugto (ika-16 at ika-17 siglo)
Pagdating nila sa Timog at Kanlurang
Asya
Balikan
5
Tuklasin
PROUTGAL
______________________
Pena Palace
2.
FANRCE
______________________
Eiffel Tower
3.
NEHTERALNDS
______________________
The Anne Frank House
4.
EGLNAND
______________________
6
Suriin
Ang kolonyalismo ay nagmula sa salitang Latin na “colonus” na ang
ibig sabihin ay magsasaka. Ito ay isang patakaran ng isang bansa na
mamamahala ng mga sinakop upang makamit ang likas na yaman ng mga
sinakop para sa sariling interes, samantalang ang imperyalismo ay nagmula
sa salitang Latin na “imperium” na ang ibig sabihin ay command. Ito ay
nangangahulugang dominasyon ng isang makapangyarihang bansa sa
aspektong pangpolitika, pangkabuhayan at kultural na pamumuhay ng mahina
at maliit na bansa upang maging pandaigdigang makapangyarihan.
7
Talahanayan 2: Mga Dahilan na Nagbunsod sa mga Kanluranin na
Magtungo sa Asya
8
• Nang lumakas ang Turkong Muslim at sinakop
ang Jerusalem, nanganib at bumagsak ang ito
sa mga Turkong Muslim.
9
mangangalakal at makilala ng mga Kanluranin
ang mga likas na yaman, mga hilaw na
materyal na panustus sa industriya.
10
1600 – ginamit ang East India Company India
upang mangalakal at pamahalaan ang
pananakop nito at pangalagaan ang
interes nito sa ibayong dagat
1612 – nabigyan ng permiso ang Ingles Surat sa India
para makapagtatag ng pagawaan
11
Talahanayan 4: Mga Epekto ng Kolonyalismo at Imperyalismo sa Timog
at Kanlurang Asya
Larangan Mga Patunay
12
Pagyamanin
14
Isagawa
Tayahin
15
_____3. Ang mga sumusunod ay mga bansang kanluranin na nakarating sa
India maliban sa;
a. England
b. France
c. Portugal
d. Wala sa nabanggit
_____4. Ito ay nagmula sa salitang Latin na “colonus” na ang ibig sabihin ay
magsasaka.
a. Imperyalismo
b. Kapitalismo
c. Kolonyalismo
d. Merkantilismo
_____5. Ang mga sumusunod ay mga teritoryong hindi nakuha ng France
maliban sa;
a. Canada
b. England
c. Laos
d. Louisiana sa Amerika
_____6. Ito ay gingamit upang malaman ang direksyon ng pupuntahan.
a. Astrolabe
b. Barometer
c. Compass
d. Telescope
_____7. Ito ay ang pagtatatag ng permanenteng teritoryo sa mga dayuhang
lupain.
a. Imperyalismo
b. Kolonyalismo
c. Nasyonalismo
d. Terorismo
16
_____8. Ang aklat na inilimbag ni Marco Polo sa kanyang pagbalik sa Italy
noong 1295 ay ang;
a. The Travels of Papa Urban II
b. The Travels of Kublai Khan
c. The Travels of Marco Polo
d. The Travels of Magellan
_____9. Ang mga sumusunod ay ang magandang epekto ng kolonyalismo at
Imperyalismo maliban sa;
a. Ang mga paniniwala at pananampalataya ng mga Asyano ay
napalitan
b. Lumawak ang kaalaman sa Heograpiya
c. Nakilala ang iba’t ibang produkto
d. Lumawak ang kalakalan
_____10. Sa anong kadahilanan mas kilala ang Portugal?
a. Nanguna sa kalakalan
b. May mahabang baybayin
c. Mga Kaalamang pandagat
d. Unang bansang pumalaot sa kolonisasyon
_____11. Alin sa mga sumusunod ang kahalagahan ng instrumentong
Astrolabe?
a. Instrumentong panukat sa mga anggulong kinalalagyan ng
mga bituin at araw
b. Instrumentong ginagamit upang malaman ang oras at latitud
c. Instrumentong sumukat sa taas ng araw at bituin.
d. Instrumentong gabay sa tamang direksiyon
_____12. Alin sa mga sumusunod ang nagmula sa salitang Latin na
“imperium”
na ang ibig sabihin ay command?
a. Imperyalismo
b. Kapitalismo
17
c. Kolonyalismo
d. Merkantilismo
18
Karagdagang Gawain
a. krusada
b. merkantilismo
c. nagtatag ng sentralisadong pamahalaan
d. pagbagsak ng Constantinople
e. ipinadala si Francisco de Almeida bilang Viceroy
f. nasanay sa paggamit ng mga produktong dayuhan
g. paggamit sa East India company
h. paglalakbay ni Marco Polo
i. nagtayo ng mga ospital
j. nahaluan ang mga kaugalian
19
Susi sa Pagwawasto
20
Sanggunian
Aklat
Website
https://pixabay.com/images/search/train%20in%20a%20railway/
https://pixabay.com/photos/landscape-at-dusk-5313115/
https://www.google.com/search?q=buckingham+palace+england&sxsrf=ALeK
k03yG6_RyoxpeRDFm-
npm_6ZGyXPyQ:1595490070717&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahU
KEwi0_6DX7-
LqAhXXzIsBHTyxBFcQ_AUoAXoECCMQAw&biw=1366&bih=608#imgrc=L08
K9ekc-Bo1vM https://www.google.com/search?
q=eiffel+tower&sxsrf=ALeKk01NhqHbKh_TIB
65OVhHaEWvtFMufQ:1595486414225&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=uAh
HYcLu1A_oiM%252C5qzeaeNUNfDvYM
%252C_&vet=1&usg=AI4_kRDW0QAR6-P_haZbFb-
SNPsdmA0uQ&sa=X&ved=2ahUKEwi8xtqH4uLqAhUqGaYKHWuuARIQ9QE
wAHoECAMQMA&biw=1366&bih=608#imgrc=HXsFOKZkfN_D-M
https://www.google.com/search?q=pena+palace+portugal&sxsrf=ALeKk02qZ
KnBEr_FrBSW0VdYosRUicn82w:1595489499798&tbm=isch&source=iu&ictx
=1&fir=LwaOu2InJo7kFM%252CveGyJ3Gbw4e82M%252C_&vet=1&usg=AI4
_-
21
kQA_SNlbhZI5DxElpnwGTRBVd5AOw&sa=X&ved=2ahUKEwj1_ILH7eLqAh
ViIqYKHUd2D70Q9QEwAnoECAkQJg&biw=1366&bih=608#imgrc=LwaOu2In
Jo7kFM
https://www.google.com/search?q=poster+ng+mga+ng+kolonyalismo+at+imp
eryalismo+ng+mga+Kanluranin+sa+unang+yugto&rlz=1C1CHJW_enPH908P
H908&sxsrf=ALeKk03UbHShTaCreJxoCH9e1cvacgb4Q:1594004911786&so
urce=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwj82qWE07fqAhWEy4sBHTnZCtw
Q_AUoAXoECAwQAw&biw=1366&bih=657#imgrc=rm6XJzjpJEkk6M
https://www.istockphoto.com/photo/interior-of-new-empty-hospital-
roomgm1153684245313423225?
utm_source=pixabay&utm_medium=affiliate&utm
_campaign=SRP_image_sponsored&referrer_url=https%3A%2F%2Fpixabay.
com%2Fimages%2Fsearch%2Fhospital%2F&utm_term=hospital
https://www.slideshare.net/JoyAnnJusay1/epekto-ng-kolonyalismo-
atimperyalismo-sa-timog-at-kanlurang-asya-ika-1620-siglo
https://www.slideshare.net/maryannaureo23/ang-merkantilismo
https://www.tripadvisor.com.ph/Attraction_Review-g188590-d190555-
Reviews-Anne_Frank_House-
Amsterdam_North_Holland_Province.html#photos;aggregationId=&albumid=
&filter=7&ff=376294137
22
Inilimbag sa Pilipinas ng
Kagawaran ng Edukasyon- Dibisyon ng Misamis Occidental
Office Address: Ad. Osilao St., Poblacion I, Oroquieta City, Misamis Occidental
Contact Number: (088) 531-1872 / 0977 806 2187
E-mail Address: deped_misocc@deped.gov.ph