Professional Documents
Culture Documents
AP8 - Q3 - Modules 13 15 Summative Test
AP8 - Q3 - Modules 13 15 Summative Test
Panlipunan 8
Ikatlong Markahan
Modyul para sa Sariling Pagkatuto 13-15
Dahilan ng Ikalawang Yugto ng
Kolonyalismo o Imperyalism
WEEKLY HOME LEARNING PLAN
Grade 8 Quarter 3
Learning Area: ARALING PANLIPUNAN 8 ( Kasaysayan ng Daigdig )
Prepared by:
MYRNA D. CHATTO
GRACE P. ORBITA
LORELENE B. PEDROSO
SHEENA PEARL B. TINDOY
AP TEACHERS
MGA INAASAHAN
Sa pagtatapos ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
PAUNANG PAGSUBOK
Panuto: Basahin at unawin ang sumusunod na katanungan. Isulat sa patlang ang titik ng
pinakatamang sagot.
BALIK-ARAL
Panuto: Ayusin ang ginulong titik upang matukoy ang tamang sagot. Isulat sa patlang,
ARALIN
Sa panahon ang eksplorasyon, matatandaan na ang mga makapangyarihang basa
sa Europa ay nagtatag ng mga imperyo sa ibayog dagat.Pagsapit ng 1800, karamihan sa mga
kolonyang ito ay nakalaya. Pagsapit ng huling bahagi ng 1800, muling nakipagsapalaran ang mga
kanluranin upang makapagtamo ng mga teritoryo o lupain sa ibayong dagat.Tinawag ang panahong ito ng
Panahong Imperyalismo (1870-1914).
1. Pang-ekonomiyang salik
Isang mahalagang dahilan ng imperyalismo ang pang-ekonomiyang motibo. Nais ng mga makapangyarihang
bansa na maisakatuparan ang tatlong bagay:
➢ pagkakaroon ng bagong pamilihan,
➢ makuha ang mga likas na yaman ng mga bansa, at
➢ magkaroon ng bagong lupain na siyang paglalagakan ng kanilang sobrang puhunan.
Ang rebolusyong industriyal ay nagdulot ng sobra-sobrang produksiyon sa pangangailangan ng mga
bansang kanluranin. Sinimulan ng mga industriyalista na maghanap ng mapagdadalhan ng kanilang sobrang
produksiyon. Tumaas naman ang pangangailangan ng mga bansa sa Asya, Aprika at Latin Amerika
sa mga produktong tulad ng telang bulak at mga kagamitang pambukid.
1. Pang-ekonomiyang salik
Isang mahalagang dahilan ng imperyalismo ang pang-ekonomiyang motibo. Nais ng mga makapangyarihang
bansa na maisakatuparan ang tatlong bagay:
Nakita ng mga kapitalista na ang lupain ng Asya at Aprika ay sagana sa likas na yaman na wala o kakaunti sa
mga industriyalisadong bansa.
Sa rebolusyong industriyal nakita ang pangangailangan sa goma, petroleum, manganese, at iba pang
gamit sa indutriya at makinarya. Nais makuha ng mga manufacturer ang mga likas na yaman na ito
kaya lalo pang sumigla ang imperyalismo. Naghanap din ang mga bansa ng bagong pamilihan sa buong
daigdig. Maging ang mga namumuhanan at mga bangkero ay naghanap din ng mapaglalagyan
ng kanilang mga puhunan. Ang mga kolonya ay mahalagang mapaglalagyan ng lumalaking populasyon
ng Europe.
2.Politikal na salik
Matatandaan na noong 1859, binalangkas ni Charles Darwin sa kanyang akdang On the Origin of
Species by means of Natural selection ang teorya ng ebolusyon. Ayon sa kanya, ang ebolusyon ng mga uri
(species) ng hayop at halaman ay sa pamamagitan ng natural selection. Ang nasabing teorya ay
pinapatanyag at ginamit ng ilang Europeo upang iangkop sa lahi at nasyon.
Nakilala ang teoryang ito bilang Social Darwinism, ang paniniwala na ang natural selection ay
angkop din sa mga ugnayan ng mga tao sa daigidig. Nanaig din ang prinsipyo ng survival of the fittest na
nagsasaad na ang may mga katangiang higit na angkop para mabuhay sa daigdig ay yumayaman at
nagtatagumpay. Samatala, ang mga mahihirap ay ang walang kakayahang umangkop o
Ginamit ang Social Darwinism upang magtangi ng lahi. Sa pananaw ng mga racist o nagtatangi ng lahi,
ang mga lahing puti ay umuunlad at nagiging mas mataas ang antas ng sibilisasyon kaysa mga
lahin`paniniwala ang mga social Darwinism na kinakailangan ang pagpapalawak ng imperyo dahil sa
mahihinang bansa ay mapasailalim sa malalakas na bansa.
Ginamit ang Social Darwinism upang magtangi ng lahi. Sa pananaw ng mga racist o nagtatangi ng lahi,
ang mga lahing puti ay umuunlad at nagiging mas mataas ang antas ng sibilisasyon kaysa mga
lahin`paniniwala ang mga social Darwinism na kinakailangan ang pagpapalawak ng imperyo dahil sa
mahihinang bansa ay mapasailalim sa malalakas na bansa.
Ginamit ang Social Darwinism upang magtangi ng lahi. Sa pananaw ng mga racist o nagtatangi ng
lahi, ang mga lahing puti ay umuunlad at nagiging mas mataas ang antas ng sibilisasyon kaysa
mga lahin`paniniwala ang mga social Darwinism na kinakailangan ang pagpapalawak ng imperyo
dahil sa mahihinang bansa ay mapasailalim sa malalakas na bansa.
Ginamit ang Social Darwinism upang magtangi ng lahi. Sa pananaw ng mga racist o nagtatangi ng
lahi, ang mga lahing puti ay umuunlad at nagiging mas mataas ang antas ng sibilisasyon kaysa
mga lahin`paniniwala ang mga social Darwinism na kinakailangan ang pagpapalawak ng imperyo
dahil sa mahihinang bansa ay mapasailalim sa malalakas na bansa.
Kaakibat ng Social Darwinism ang paniniwalang tinatawag na White Man’s Burden. Ito ay ang
paniniwala na ang mga puti ay may obligasyong tulungan ang mga kapus-palad sa daigdig at
maturuan sila ng mga pagpapahalagang kristiyano at kasayanang Europeo. Sa pananaw ng mga
kanluranin, isang pabigat sa mga lahing puti ang mga lahing itim o kayumanggi obligasyon nilang
tulungan at gabayan ang mga ito
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%22The_White_Man%27s_Burden%22_Judge_1899.png
MGA PAGSASANAY
Salik
Salik Salik
Kolonyalismo at
imperyalismo
PAGPAPAHALAGA
MGA INAASAHAN
Sa pagtatapos ng modyul,inaasahang ang mga mag-aaral ay:
BALIK-ARAL
Panuto: Punan ng wastong sagot ang graphic organizer batay sa nakaraang aralin
ukol sa Ikalawang Yugto ng Imperyalismo at pumili ng sagot sa ibaba.
Anyo ng Layunin ng
Imperyalismo Imperyalismo 1.
1.
2.
2.
3.
3.
Sphere of
Influence ,
Protectorate,
Maka-Diyos at
Makatao, Kolonya,
Concession,
Pulitikal, Militar,
Industrial,
Pangkabuhayan
Panlipunan
ARALIN
Mga Salik sa Tagumpay ng Ikalawang Yugto ng Imperyalismo
Pagsasanay2: Batay sa aralin bumuo ng isang konklusyon kung alin sa mga patakaran ang
nakabuti at nakasama bilang isang bansang sinakop sa panahon ng Ikalawang Yugto ng
Imperyalismo.
Nakabuti
Nakasama
PAGPAPAHALAGA
MGA INAASAHAN
Sa pagtatapos ng modyul,inaasahang ang mga mag-aaral ay:
ARALIN
katutubong kultura ng mga taong dati ay nakasalalay ang organisasyong politikal sa mga grupo
o tribo. Ang paghahating naganap ay hindi pantribo kundi arbitraryong kasunduan ng mga
Briton kayat nagresulta ito sa hindi pagkakaisa ng mga mamamayang Aprikano at pagkakaroon ng
pambansang pagkakakilanlan. Naging malawakan din ang slavery o pang-aalipin.
Sa Asya naman pinaghati-hatian din sila ng mga Kanluranin. Nagkaroon ng Digmaang Opyo na
nagresulta sa pagkawala ng Hongkong bilang kanilang teritoryo. Nagkaroon ng Open Door
Policy at dahil dito ang mga Kanluranin ay nagkaroon ng pantay na karapatan ang lahat ng
Kanluranin sa kalakalan sa China at pagtigil sa Sphere of Influence. Sa kabilang banda ang Japan
ay napanatili ang kanyang lakas paghahating sa kasunduang Shimonoseki kaya’t nakaligtas siya sa
kamay ng mga Kanluranin. Ang lakas paggawa,malawakang paggamit ng likas na yaman at walang
humpay na pagsisilbi sa mga taniman ang naranasan ng mga Asyano.
Sa pangkalahatan ang pagkakahati-hati ng teritoryo ng Aprika at
Asya na isinagawa ng mga Kanluranin ay nagbunga ng hidwaan hanggang sa kasalukuyang
panahon, gayundin ang malawakang pagkasira ng katutubong kultura ng mga Asyano at
Aprikano na madalas mauwi sa digmaan ng bawat
katutubo.
\ PAGPAPAHALAGA
Sa makabagong panahon nagaganap pa din ang slavery o pang-aalipin kahit saang panig ng
mundo at maging dito sa ating sariling bansa. Ano ang gagawin mong
hakbang kung ikaw ay isa sa naging biktima ng slavery?
SUMMATIVE TEST para sa MODULE 13-15
Panuto: Basahin at unawain ang sumusunod na katanungan. Isulat sa patlang ang titik ng
pinakatamang sagot.
1. Ano ang naganap sa huling bahagi ng 1800?
A. Muling nakipagsapalaran ang mga bansang kanluranin upang makapagtamo ng mga teritoryo
B. Pagsali sa pagpupulong ng mga pinuno ng mga bansa
C. Nagpalakas ng pwersang sandatahan
D. Pumirma ng kasuduang pangkapayapaan
_______2. Ang imperyalismo ay dominasyon ng malakas at makapangyarihang bansa sa isang
mahinang bansa sa mga aspektong
A. Politika B. Ekonomiya C. Kultura D. Lahat ng nabanggit
3.Ang tulang isinulat ni Rudyard Kipling na White Man’s Burden ay patungkol sa ?
A. Maraming nadamay dahil sa pakikialam ng ibang bansa
B. Pagpasok ng usaping pangkapayapaan
C. Nagpatuloy ang labanan sa kalupaan at karagatan
D. Tungkulin ng mga Europeo na panaigin ang kanilang maunlad na kabihasnan sa mga katutubo ng mga kolonyang kanilang sinakop
4. Ano ang naging batayan ng mga Racist upang magtangi ng lahi ?
A. Protectorate B. Social Darwinism C. Benevolent Assimilation D. Manifest Destiny
5. Nakatawag pansin sa mga kapitalista ang Asya at Africa, sa anong dahilan ?
A. Sagana sa likas -yaman na wala o kakaunti sa mga industriyalisadong bansa
B. Pagnanais na makatulong sa usaping pangkapayapaan
C. Mapataas ang antas ng kaalaman
D. Wala sa pagpipilian
______6. Ang paggamit ng likas na yaman ay nakapaloob sa patakarang
A. Protectorate B. White Man’s Burden C. Concession D. Sphere of Influence
_______7. Ang pag-unlad ng Industrial Revolution sa Europa ay naging sanhi upang magkaroon ng
sobrang sa pamilihan A. pera B. produkto C. negosyo D. armas
_______8. Ang Asya at Africa ay kilala sa saganang likas na yaman, subalit kulang sa industriya at_
A. bangko B. negosyo C. teknolohiya D. armas
_______9. Ang steam powered na mga sasakyan ay kabilang sa salik na
A. militar B. pampulitika C. ekonomiya D. panlipunan
_______10. Ang pananakop sa Silangang Asya at Africa ng mga Kanluranin ay naganap noong panahon ng
A. Ikalawang Yugto ng Imperyalismo C. Unang Yugto ng Imperyalismo
B. European Imperialism D. Panahon ng Eksplorasyon
_______ 11. Sa panahon ng imperyalismo ng mga Kanluranin, nawala at unti-unting nasira ang ng mga
Asyano at Aprikano A. wika B. kultura C. pagkain D. edukasyon
_______12.Itinatag ang Berlin Conference noong 1884 upang maiwasan ang
A. slavery o pang-aalipin B. digmaan C. tunggalian ng interes D. kampihan
______13. Ang dalawang kontinente na pinag-agawan ng mga Kanluranin dahil sa masaganang likas na
yaman ay ang A. Aprika at Asya B. Amerika at Europa C. Australia at Aprika D. Asya at Antartica
_______14.Ang nanguna sa eksplorasyon patungo sa Aprika ay sina
A. Marco Polo at Ferdinand Magellan C.Hernando Cortez at Prinsipe Henry
B. Bartolome Diaz at Pigafetta D.David Livingstone at Henry Morton
________15.Hinangad ng mga kanluranin na masakop ang Asya at Aprika dahil sa
A.Maunlad na ekonomiya C.Saganang likas yaman
B.Malaking populasyon na D.Maunlad na teknolohiya magagamit sa digmaan
________16.Sa Ikalawang Yugto ng Imperyalismo ng mga Kanluranin, naging sentro ng kanilang pananakop
ay sa kontinente ng
A. Amerika at Asya B. Africa at Silangang Asya C. Africa at Australia D. Antarctica
_______17. Sa panahon na ito nagkaroon ng sobrang produkto ang mga Europeo at nais nilang maibenta ito
sa ibang lugar upang hindi malugi at higit pang kumita.
A. Industrial Revolution B. French Revolution C. Agricultural Revolution D. Scientific
Revolution
______18. Ang lupalop ng Asya at Africa ay kilala sa saganang kayat naging sentro ito ng pananakop
ng mga Kanluranin.
A. lakas-tao B. Industriya C. Likas na yaman D. Teknolohiya
______19. Ang pangunahing salik sa tagumpay ng pananakop ng mga Kanluranin ay ang
A. ekonomiya B. relihiyon C. militar D. pulitikal
______20. Ang patakarang concession ay may layuning magamit ng eksklusibo ng mga mananakop ang
A. lakas-paggawa B. likas na yaman C. simbahan D.paaralan
SUSI SA PAGWAWASTO aralin 13
AKLAT:
• Rosemarie C. Blando,Michael M. Mercado,Mark Alvin M. Cruz,Angelo C.
Espiritu,Edna L. De Jesus,Asher H.Pasco,Rowel S. Padernal,Yorina C. Manalo,at
Kalena Lorene S. Asis. 2014. Modyul para sa Mag-aaral. Kasaysayan ng
Daigdig. Department of Education.
WEBSITE:
.
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%22The_White_Man%27s_Burden%
22_Judge_1899.png