მე მინდა დაგელაპარაკოთ მნიშვნელოვან თემაზე, ვარძიაზე.
როგორც იცით ვარძია არის კლდეში ნაკვეთი სამონასტრო ანსამბლი, XII- XIII საუკუნის და მან ბევრი ცვლილებები გადაიტანა. მაგალითად : კომპლექსის დიდი ნაწილი 1283 წელს მიწის ძვრას ემსხვერპლა. 1551წ სპარსელებს შემოსევა იყო. და ა.შ. ვარძიამ ამდენი რაღც გადაიტანა, ის 13 სართულიანია და 6,000 ოთახია ეს მიანიშნებს მის უნიკალურობაზე და ჩემი აზრით თქვენ ის უნდა შეიტანოთ მსოფლიო ნუსხაში. ასევე მინდა გესაუბროთ ხერთვისის ციხეზე: შუა საუკუნეების ციხესიმაგრე სამხრეთ საქართველოში. მდებარეობს, ჯავახეთში, სოფელ ხერთვისში, მდინარე ფარავნისა და მტკვრის შესართავთან, მაღალ კლდოვან მთაზე (ახლანდელი ასპინძის მუნიციპალიტეტის ტერიტორია). რატომ დაარქვეს ხერთვისი? ხერთვისი ორი მდინარის შესართავთან მდებარეობს. ციხის სახელწოდებაც, რომელიც ხანმეტობის დროიდან მომდინარეობს, ამას აღნიშნავს (ხ-ერთვის). მოკლედ თქვენც დაინახეთ რამდენად უნიკალურია ვარძია და ხერთვისი ჩემი დიდი თხოვნაა რომ ის შეიტანოთ მსოფლიო ნუსხაში. მომავალ შეხვედრამდე.
გ. ქავთარაძე. დაიაენი/დიაუხის ქვეყნის უძველესი "სამეფო ქალაქის" ლოკალიზაციისათვის - G. L. Kavtaradze. Towards the Location of the Ancient "Royal City" of Daiaeni/Diaukhi (in Georgian)