Việc ngân hàng nhà nước đồng ý thí điểm mobile money và thí điểm khung sandbox

cho sự phát triển của các công ty công nghệ tài chính tại Việt Nam, theo bạn hoạt
động và lợi nhuận của các ngân hàng Việt Nam trong vòng 5 năm tới sẽ bị ảnh
hưởng như thế nào? Sử dụng kiến thức và dữ liệu tài chính để minh họa và củng cố
nhận định của riêng mình.
Trả lời:
Cơ chế Sandbox chính là cơ hội rất lớn cho các công ty công nghệ tài chính tại Việt Nam.
Thực trạng hiện nay, theo thống kê của NHNN, hiện có khoảng 72% các công ty Fintech
đã liên kết với các ngân hàng tại Việt Nam, chỉ có 14% phát triển dịch vụ mới và 14%
sẵn sàng cạnh tranh với ngân hàng. Việc thí điểm khung sandbox là cơ hội rất lớn để các
công ty Fintech sáng tạo và phát triển. Theo We are Social, tỉ lệ dân cư có thể truy cập
internet là rất cao ( khoảng 66%), trong đó 96% là người dùng sử dụng thiết bị di động để
truy cập internet. Điều đó có thể thấy tiềm năng phát triển của các công ty Fintech là rất
lớn. Cùng với thí điểm mobile money có thể thay đổi hành vi và thái độ của người tiêu
dùng đối với tiền mặt, đặc biệt là người tiêu dùng ở những nơi ngân hàng chưa phủ sóng
tới (miền núi và hải đảo) cũng là bước đệm cho các công ty fintech sau này.
Tuy nhiên, 5 năm là quá ngắn để công ty Fintech có thể cạnh tranh được với ngân hàng.
Các ngân hàng tại Việt Nam ít nhiều đã có một vị thế nhất định trong hành vi của người
tiêu dùng, rất khó để các công ty Fintech tranh giành khách hàng hay khai thác những
khách hàng mà ngân hàng không làm được. Nếu muốn làm những điều đó, các công ty
Fintech cần phải đốt một lượng vốn khổng lồ để thu hút khách hàng (chưa kể lượng vốn
cần có cho các sản phẩm mới dành cho khung sandbox), dẫn đến các công ty Fintech
luôn trong tình trạng khát vốn. Tuy nhiên, các công ty Fintech cũng ảnh hưởng không
nhỏ đến hoạt động của ngân hàng. Các ngân hàng sẽ dùng nguồn lực hùng hậu của mình
để đầu tư vào công nghệ để thảm thiểu chi phí và tối ưu quá trình thanh toán. Bằng chứng
là hầu hết các ngân hàng ở Việt Nam đã miễn các phí chuyển tiền, cũng có các mobile
banking hay e-banking,… Ngoài ra, còn có thể hợp tác với các công ty Fintech cung cấp
giải pháp công nghệ, ví dụ như Vnpay hay Mpos. Mạnh mẽ hơn, các ngân hàng cũng có
thể lập ngân hàng mới là một ngân hàng số để cạnh tranh, như VpBank và Timo. Hơn
nữa, chưa có điều gì đảm bảo rằng sau 5 năm, các công ty Fintech sẽ có một sân chơi
công bằng về mặt pháp lý, khi cả khái niệm Fintech và Sandbox đều rất mới mẻ tại Việt
Nam.