TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT

KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

Chương 2
Cán cân thanh toán quốc tế
và dòng vốn quốc tế
TÀI CHÍNH QUỐC TẾ

Nội dung
1. Cán cân thanh toán

2. Tăng trưởng thương mại quốc tế

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại quốc tế

4. Dòng vốn quốc tế

5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 2

2
 1. Cán cân thanh toán
Định nghĩa

Tổng hợp các giao dịch giữa người cư trú trong nước và người cư trú nước ngoài
ở một quốc gia cụ thể trong một khoảng thời gian cụ thể .

Thể hiện việc hạch toán các giao dịch quốc tế của một quốc gia trong khoảng thời
gian đó (một quý hoặc một năm).

Bao gồm các giao dịch của các doanh nghiệp, cá nhân và chính phủ

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 3

1. Cán cân thanh toán

Các thành phần của cán cân thanh toán
1. Tài khoản vãng lai
2. Tài khoản tài chính
3. Tài khoản vốn

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 4

4
 1. Cán cân thanh toán
1. Tài khoản vãng lai: tóm tắt dòng tiền phát sinh giữa 1 quốc gia cụ thể với tất
cả các quốc gia còn lại do mua hàng hóa, dịch vụ hoặc khoản thu nhập từ các tài
sản tài chính.
Các thành phần chính của tài khoản vãng lai là các khoản thanh toán giữa hai
quốc gia cho:
▪ hàng hóa và dịch vụ
▪ thu nhập chính
▪ thu nhập phụ
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 5

1. Cán cân thanh toán

1. Tài khoản vãng lai
▪ Thanh toán hàng hóa và dịch vụ: Hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu đại diện cho các sản phẩm
hữu hình được vận chuyển giữa các quốc gia. Xuất khẩu và nhập khẩu dịch vụ đại diện cho du
lịch và các dịch vụ khác. Sự khác biệt giữa tổng kim ngạch xuất khẩu và tổng kim ngạch nhập
khẩu được gọi là cán cân thương mại.
▪ Thanh toán thu nhập chính (thanh toán thu nhập nhân tố): Phản ánh thu nhập (tiền lãi và cổ tức)
mà các nhà đầu tư nhận được khi đầu tư vào các tài sản tài chính ở nước ngoài (chứng khoán).
▪ Thanh toán thu nhập phụ (Thanh toán chuyển giao): Đại diện cho các khoản viện trợ, tài trợ và
quà tặng từ quốc gia này sang quốc gia khác

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 6

6
 1. Cán cân thanh toán

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 7

1. Cán cân thanh toán

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 8

8
 1. Cán cân thanh toán
2. Tài khoản tài chính: đo lường dòng tiền giữa các quốc gia do
▪ Đầu tư trực tiếp nước ngoài: Đầu tư vào tài sản cố định ở nước ngoài.
▪ Đầu tư danh mục (Đầu tư gián tiếp): Các giao dịch liên quan đến tài sản tài
chính dài hạn (cổ phiếu và trái phiếu) không ảnh hưởng đến việc chuyển giao
quyền kiểm soát.
▪ Đầu tư vốn khác: Các giao dịch liên quan đến tài sản tài chính ngắn hạn
(chứng khoán thị trường tiền tệ).

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 9

1. Cán cân thanh toán

3. Tài khoản vốn:

▪ Ban đầu được bao gồm trong tài khoản tài chính.

▪ Bao gồm giá trị tài sản tài chính được chuyển qua biên giới quốc gia bởi những người di cư
đến một quốc gia khác.

▪ Bao gồm bằng sáng chế và nhãn hiệu hàng hóa.

▪ Tương đối nhỏ so với tài khoản tài chính.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 10

10
 1. Cán cân thanh toán
Mối quan hệ giữa các tài khoản

Nếu một quốc gia có cán cân tài khoản vãng lai âm → quốc gia đó phải có cán cân tài khoản tài
chính và tài khoản vốn dương và ngược lại.

Sai số, thiếu sót và dự trữ

Tài khoản cán cân thanh toán còn bao gồm khoản mục sai số và thiếu sót vì sai số thường phát
sinh khi đo lường giá trị của các khoản tiền được chuyển giao giữa hai quốc gia.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 11

11

2. Tăng trưởng thương mại quốc tế

Lợi ích từ thương mại quốc tế
Tạo công ăn việc làm, đặc biệt trong những ngành mà các công ty trong nước có lợi
thế về công nghệ.
Tăng tính cạnh tranh toàn cầu giữa các nhà sản xuất → các công ty phải giữ giá thấp
→ người tiêu dùng có nhiều lựa chọn sản phẩm hơn với giá thấp hơn.
Hạn chế của thương mại quốc tế
Chuyển dịch sản xuất sang các nước có chi phí lao động thấp hơn → mất việc làm.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 12

12
 2. Tăng trưởng thương mại quốc tế
Các sự kiện thúc đẩy tăng trưởng thương mại quốc tế
1. Phá bỏ bức tường Berlin: Dẫn đến giảm bớt các rào cản thương mại ở Đông Âu.
2. Đạo luật chung châu Âu năm 1987: Cải thiện khả năng tiếp cận nguồn cung cấp từ các công
ty ở các nước châu Âu khác.
3. Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA – North American Free Trade
Agreement): Cho phép các công ty Mỹ thâm nhập vào thị trường sản phẩm và lao động mà
trước đây không thể tiếp cận được.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 13

13

2. Tăng trưởng thương mại quốc tế

Các sự kiện thúc đẩy tăng trưởng thương mại quốc tế (tiếp theo)
4. Hiệp định chung về thuế quan và thương mại (GATT – General Agreement on Tariffs and
Trade ): Kêu gọi cắt giảm hoặc xóa bỏ các hạn chế thương mại đối với hàng hóa nhập khẩu cụ thể
trong thời hạn 10 năm trên 117 quốc gia.
5. Liên minh châu Âu: Cho phép tự do di chuyển sản phẩm, dịch vụ và vốn giữa các nước thành viên.
6. Sự ra đời của đồng euro: Giảm chi phí và rủi ro liên quan đến việc chuyển đổi một loại tiền tệ này
sang một loại tiền tệ khác.
7. Các hiệp định thương mại khác: Mỹ đã thiết lập các hiệp định thương mại với nhiều quốc gia
khác.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 14

14
 2. Tăng trưởng thương mại quốc tế
Tác động của gia công đối với thương mại
Định nghĩa gia công: Là quá trình ký hợp đồng phụ với một bên thứ ba ở một quốc gia
khác để có nguồn cung ứng hoặc dịch vụ mà trước đó đã được sản xuất trong nước.
Tác động của gia công:
▪ Hoạt động thương mại quốc tế gia tăng do các MNC hiện mua sản phẩm hoặc dịch
vụ từ một quốc gia khác.
▪ Giảm chi phí hoạt động và tạo việc làm ở các nước có mức lương thấp.
Chỉ trích việc gia công: Gia công có thể làm giảm việc làm trong nước.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 15

15

2. Tăng trưởng thương mại quốc tế

Quyết định quản trị về gia công
1. Các nhà quản lý của các MNC có trụ sở tại Mỹ có thể lập luận rằng họ tạo ra công ăn việc làm
cho người lao động Mỹ.
2. Các cổ đông có thể lập luận rằng các nhà quản lý không tối đa hóa giá trị của MNC do cam
kết tạo ra việc làm ở Mỹ.
3. Các nhà quản lý nên xem xét các khoản tiết kiệm tiềm năng có thể có được do gia công.
4. Các nhà quản lý cũng phải xem xét những dư luận xấu hoặc phản ứng tiêu cực về tinh thần có
thể xảy ra giữa các công nhân Mỹ.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 16

16
 2. Tăng trưởng thương mại quốc tế
Khối lượng thương mại giữa các quốc gia

Khối lượng thương mại quốc tế hàng năm của Mỹ từ 10 đến 20% GDP.

Khối lượng thương mại giữa Mỹ và các nước khác:

▪ Khoảng 18% tổng số hàng xuất khẩu của Mỹ sang Canada và 16% sang Mexico.

▪ Canada, Trung Quốc, Mexico và Nhật Bản là những nhà xuất khẩu chính sang
Mỹ (chiếm hơn một nửa giá trị của tất cả các mặt hàng nhập khẩu của Mỹ).

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 17

17

2. Tăng trưởng thương mại quốc tế

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 18

18
 2. Tăng trưởng thương mại quốc tế

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 19

19

2. Tăng trưởng thương mại quốc tế

Xu hướng của cán cân thương mại Mỹ
▪ Sau chiến tranh thế giới thứ hai, châu Âu được xây dựng lại và phụ thuộc vào
xuất khẩu của Mỹ → Mỹ có thặng dư cán cân thương mại lớn.
▪ Trong thập kỷ qua, nhu cầu lớn của Mỹ đối với các sản phẩm nhập khẩu với
chi phí thấp hơn → Mỹ có thâm hụt cán cân thương mại lớn.
▪ Phần lớn thâm hụt thương mại của Mỹ là do mất cân bằng thương mại với chỉ
hai quốc gia: Trung Quốc và Nhật Bản. Thâm hụt thương mại hàng tháng điển
hình là từ 40 tỷ USD mỗi tháng trở lên kể từ năm 2011.
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 20

20
 2. Tăng trưởng thương mại quốc tế

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 21

21

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế

1. Chi phí lao động

2. Lạm phát

3. Thu nhập quốc dân

4. Điều kiện tín dụng

5. Các chính sách của chính phủ

6. Tỷ giá hối đoái

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 22

22
 3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế
1. Chi phí lao động: Các công ty ở các quốc gia có chi phí lao động thấp thường có lợi
thế hơn khi cạnh tranh trên toàn cầu, đặc biệt là trong các ngành thâm dụng lao động.
2. Lạm phát: Tài khoản vãng lai giảm nếu lạm phát tăng so với các đối tác thương mại.
3. Thu nhập quốc dân: Tài khoản vãng lai giảm nếu thu nhập quốc dân tăng so với các
nước khác.
4. Điều kiện tín dụng: Điều kiện kinh tế suy yếu → các tập đoàn ít có khả năng trả nợ
→ điều kiện tín dụng có xu hướng thắt chặt.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 23

23

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế

5. Chính sách của chính phủ: có thể tăng nhập khẩu thông qua
▪ Hạn chế nhập khẩu ▪ Giảm thuế
▪ Trợ cấp cho các nhà xuất khẩu ▪ Yêu cầu thương mại quốc gia
▪ Hạn chế vi phạm bản quyền ▪ Quyền sở hữu hoặc trợ cấp của chính phủ
▪ Hạn chế về môi trường ▪ Luật an ninh quốc gia
▪ Luật lao động ▪ Chính sách trừng phạt chính phủ các
▪ Luật kinh doanh nước

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 24

24
 3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế
5. Chính sách của chính phủ (tiếp theo)
▪ Hạn chế nhập khẩu: Thuế (thuế quan) đối với hàng hoá nhập khẩu làm tăng giá cả và hạn
chế tiêu dùng. Hạn ngạch hạn chế khối lượng nhập khẩu.
▪ Trợ cấp cho các nhà xuất khẩu: Trợ cấp của chính phủ giúp các công ty sản xuất với chi phí
thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh toàn cầu của họ.
▪ Hạn chế vi phạm bản quyền: Chính phủ có thể tác động đến dòng thương mại quốc tế do
thiếu các hạn chế về vi phạm bản quyền.
▪ Các hạn chế về môi trường: Các hạn chế về môi trường đặt ra chi phí cao hơn cho các công
ty địa phương, khiến họ gặp bất lợi trên toàn cầu so với các công ty ở các quốc gia khác
không chịu các hạn chế tương tự.
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 25

25

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế

5. Chính sách của chính phủ (tiếp theo)
▪ Luật lao động: Các nước có luật hạn chế hơn sẽ phải chịu chi phí lao động cao hơn (các yếu
tố khác như nhau).
▪ Luật kinh doanh: Các công ty ở các quốc gia có luật hạn chế hơn không thể cạnh tranh trên
toàn cầu trong một số tình huống.
▪ Giảm thuế: Là một hình thức hỗ trợ tài chính của chính phủ, có thể mang lại lợi ích cho
nhiều công ty xuất khẩu sản phẩm.
▪ Yêu cầu thương mại quốc gia: Yêu cầu nhiều hình thức khác nhau hoặc xin giấy phép trước
khi các quốc gia có thể xuất khẩu sang quốc gia đó, là một rào cản thương mại đáng kể.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 26

26
 3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế
5. Chính sách của chính phủ (tiếp theo)
▪ Quyền sở hữu hoặc trợ cấp của chính phủ: Một số chính phủ duy trì quyền
sở hữu đối với các công ty là nhà xuất khẩu lớn.
▪ Luật an ninh quốc gia: Chính phủ có thể áp đặt một số hạn chế nhất định khi
an ninh quốc gia là mối quan tâm, có thể ảnh hưởng đến thương mại.
▪ Chính sách trừng phạt chính phủ các nước: Nhiều người mong đợi chính
phủ hạn chế nhập khẩu từ các nước không thực thi luật môi trường, luật lao
động trẻ em hoặc vi phạm nhân quyền.
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 27

27

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế

5. Chính sách của chính phủ (tiếp theo)

Tóm tắt:

▪ Mỗi chính phủ đều thực hiện một số chính sách.

▪ Không có công thức nào đảm bảo một cuộc cạnh tranh hoàn toàn công bằng
để giành thị phần.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 28

28
 3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế
6. Tỷ giá hối đoái: tài khoản vãng lai giảm nếu một đồng tiền tăng giá so với các đồng
tiền khác.
▪ Tỷ giá hối đoái có thể điều chỉnh thâm hụt cán cân thương mại như thế nào
Khi đồng nội tệ được đổi lấy ngoại tệ để mua hàng hóa nước ngoài → đồng nội tệ
phải đối mặt với áp lực giảm giá → nhu cầu nước ngoài đối với sản phẩm của quốc
gia đó tăng lên.
▪ Tại sao tỷ giá hối đoái không thể điều chỉnh thâm hụt cán cân thương mại
Tỷ giá hối đoái sẽ không tự động điều chỉnh bất kỳ cán cân thương mại quốc tế nào
khi các lực lượng khác hoạt động.
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 29

29

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế

6. Tỷ giá hối đoái (tiếp theo)
▪ Hạn chế của giải pháp đồng nội tệ yếu
Cạnh tranh: các công ty nước ngoài có thể hạ giá để duy trì tính cạnh tranh.
Tác động của các đồng tiền khác: một quốc gia thâm hụt cán cân thương mại với nhiều
quốc gia không có khả năng giải quyết đồng thời tất cả các khoản thâm hụt.
Giao dịch thương mại quốc tế được sắp xếp trước: các giao dịch quốc tế không thể được
điều chỉnh ngay lập tức. Độ trễ được ước tính là 18 tháng hoặc hơn → hiệu ứng đường cong J.
Thương mại nội bộ: Nhiều công ty mua các sản phẩm do các công ty con của họ sản xuất.
Các giao dịch này không nhất thiết bị ảnh hưởng bởi biến động tiền tệ.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 30

30
 3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 31

31

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến dòng thương mại quốc tế

6. Tỷ giá hối đoái (tiếp theo)
▪ Tỷ giá hối đoái và tranh chấp quốc tế
Tất cả các chính phủ không thể làm suy yếu đồng nội tệ của họ cùng một lúc.
Các hành động của một chính phủ nhằm làm suy yếu đồng tiền của mình sẽ
khiến đồng tiền của quốc gia khác mạnh lên.
Những nỗ lực của chính phủ nhằm tác động đến tỷ giá hối đoái có thể dẫn đến
các tranh chấp quốc tế.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 32

32
 4. Dòng vốn quốc tế
Các yếu tố ảnh hưởng đến đầu tư trực tiếp nước ngoài
1. Thay đổi các hạn chế: Các cơ hội mới đã nảy sinh từ việc dỡ bỏ các rào cản
của chính phủ.
2. Tư nhân hóa
▪ DFI được kích thích bởi các cơ hội kinh doanh mới liên quan đến tư nhân hóa.
▪ Các nhà quản lý của các doanh nghiệp tư nhân được thúc đẩy để đảm bảo khả
năng sinh lợi, thúc đẩy DFI hơn nữa.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 33

33

4. Dòng vốn quốc tế

Các yếu tố ảnh hưởng đến đầu tư trực tiếp nước ngoài (tiếp)
3. Tăng trưởng kinh tế tiềm năng: Các quốc gia có tiềm năng tăng trưởng kinh
tế lớn hơn có nhiều khả năng thu hút DFI hơn.
4. Thuế suất: Các quốc gia áp dụng thuế suất tương đối thấp đối với lợi nhuận
của công ty có nhiều khả năng thu hút DFI hơn.
5. Tỷ giá hối đoái: Các công ty thường thích theo đuổi DFI ở các quốc gia có
đồng tiền được kỳ vọng sẽ tăng giá so với đồng nội tệ của họ.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 34

34
 4. Dòng vốn quốc tế
Các yếu tố ảnh hưởng đến đầu tư danh mục quốc tế
1. Thuế suất trên tiền lãi hoặc cổ tức
Các nhà đầu tư thường thích đầu tư vào một quốc gia có thuế tương đối thấp.
2. Lãi suất
Tiền có xu hướng chảy sang các quốc gia có lãi suất cao, miễn là đồng nội tệ
không bị suy yếu.
3. Tỷ giá hối đoái
Các nhà đầu tư bị thu hút bởi một đồng tiền được kỳ vọng sẽ mạnh lên.
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 35

35

4. Dòng vốn quốc tế

Tác động của dòng vốn quốc tế
1. Mỹ phụ thuộc rất nhiều vào đầu tư nước ngoài:
▪ Các nhà máy sản xuất, văn phòng và các tòa nhà khác của Mỹ.
▪ Chứng khoán nợ do các công ty Mỹ phát hành.
▪ Chứng khoán nợ của Kho bạc Mỹ.
2. Các nhà đầu tư nước ngoài đặc biệt bị thu hút bởi thị trường tài chính Mỹ khi lãi suất ở nước họ
thấp hơn đáng kể so với ở Mỹ.
3. Sự phụ thuộc của Mỹ vào các quỹ nước ngoài: Nhìn chung, việc tiếp cận các nguồn tài trợ quốc tế
đã cho phép nền kinh tế Mỹ tăng trưởng hơn theo thời gian nhưng cũng khiến Mỹ phụ thuộc nhiều
hơn vào các nhà đầu tư nước ngoài.
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 36

36
 4. Dòng vốn quốc tế

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 37

37

5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF – International Monetary Fund)
Các mục tiêu chính
1. thúc đẩy hợp tác giữa các quốc gia về các vấn đề tiền tệ quốc tế
2. thúc đẩy ổn định tỷ giá hối đoái
3. cung cấp vốn tạm thời cho các nước thành viên nhằm cải thiện sự mất cân đối
trong thanh toán quốc tế
4. thúc đẩy sự di chuyển tự do của các nguồn vốn giữa các quốc gia
5. thúc đẩy thương mại tự do
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 38

38
 5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF – International Monetary Fund)

Cơ sở tài trợ bù đắp (CFF – Compensatory Financing Facility) nhằm làm giảm tác
động của bất ổn xuất khẩu lên các nước.

Tài trợ được đo lường bằng các quyền rút vốn đặc biệt (SDRs - Special Drawing
Rights )

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 39

39

5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Ngân hàng thế giới (WB – World Bank )
Mục tiêu chính: Cho các nước vay để tăng cường phát triển kinh tế.
Các khoản cho vay Điều chỉnh cấu trúc (SALs – Structural Adjustment Loans)
nhằm mục đích nâng cao tăng trưởng kinh tế dài hạn của một quốc gia.
Nguồn vốn được phân phối thông qua các thỏa thuận đồng tài trợ:
Cơ quan viện trợ chính thức
Cơ quan tín dụng xuất khẩu
Ngân hàng thương mại
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 40

40
 5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Tổ chức thương mại thế giới (WTO – World Trade Organization )

Mục tiêu chính: Cung cấp một diễn đàn cho các cuộc đàm phán thương mại đa
phương và giải quyết các tranh chấp thương mại liên quan đến hiệp định GATT.

Các nước thành viên được trao quyền biểu quyết để đưa ra phán quyết về các
tranh chấp thương mại và các vấn đề khác.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 41

41

5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Công ty tài chính quốc tế (IFC – International Financial Corporation)

Mục tiêu chính: Thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân trong nước.

Cung cấp các khoản vay cho các công ty và mua cổ phiếu.

Nhận tài trợ từ Ngân hàng thế giới nhưng có thể vay trên các thị trường tài chính
quốc tế.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 42

42
 5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Hiệp hội phát triển quốc tế (IDA – International Development Association)

Các mục tiêu chính: Mở rộng các khoản vay với lãi suất thấp cho các quốc gia
nghèo không đủ điều kiện nhận các khoản vay từ Ngân hàng thế giới.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 43

43

5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS – Bank for International Settlements)

Các mục tiêu chính: Tạo thuận lợi cho sự hợp tác giữa các quốc gia trong lĩnh
vực giao dịch quốc tế.

Cung cấp hỗ trợ cho các quốc gia đang trải qua cuộc khủng hoảng tài chính.

Đôi khi được gọi là "ngân hàng trung ương của các ngân hàng trung ương" hoặc
"người cho vay cuối cùng."

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 44

44
 5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD - Organization for Economic
Cooperation and Development)

Mục tiêu chính: Tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý trong các chính phủ và
tập đoàn của các quốc gia có nền kinh tế thị trường.

Có 30 quốc gia thành viên và có quan hệ với nhiều quốc gia.

Thúc đẩy các mối quan hệ quốc tế dẫn đến toàn cầu hóa.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 45

45

5. Các tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho các dòng vốn quốc tế
Cơ quan phát triển khu vực
1. Ngân hàng phát triển liên châu Mỹ: tập trung vào nhu cầu của châu Mỹ Latinh
2. Ngân hàng phát triển châu Á: được thành lập để tăng cường phát triển kinh tế
và xã hội ở châu Á
3. Ngân hàng phát triển châu Phi: tập trung vào phát triển ở các nước châu Phi
4. Ngân hàng tái thiết và phát triển châu Âu: được thành lập vào năm 1990 để
giúp các nước Đông Âu điều chỉnh từ nền kinh tế cộng sản sang nền kinh tế tư
bản chủ nghĩa.
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 46

46
 Tóm tắt
Các thành phần chính của cán cân thanh toán:

1. Tài khoản vãng lai - thước đo rộng rãi về cán cân thương mại quốc tế của
quốc gia.

2. Tài khoản tài chính - chủ yếu bao gồm các khoản thanh toán cho đầu tư trực
tiếp ra nước ngoài và đầu tư vào chứng khoán (đầu tư theo danh mục đầu tư).

3. Tài khoản vốn - đo lường giá trị của các tài sản tài chính và phi tài chính được
chuyển qua biên giới quốc gia.
2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 47

47

Tóm tắt
Hoạt động thương mại quốc tế đã phát triển theo thời gian để đáp ứng với một số
thỏa thuận của chính phủ nhằm loại bỏ các hạn chế xuyên biên giới.

Các MNC thường sử dụng hình thức thuê ngoài trong những năm gần đây, ký
hợp đồng phụ với bên thứ ba ở nước ngoài cho các vật tư hoặc dịch vụ mà họ đã
tự sản xuất trước đây.

→ Gia công phần mềm là một nguyên nhân khác làm gia tăng hoạt động
thương mại quốc tế.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 48

48
 Tóm tắt
Các luồng thương mại quốc tế của một quốc gia bị ảnh hưởng bởi
1. chi phí lao động
2. lạm phát
3. thu nhập quốc dân
4. điều kiện tín dụng
5. các chính sách của chính phủ
6. tỷ giá hối đoái

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 49

49

Tóm tắt
Chi phí lao động cao, lạm phát cao, thu nhập quốc dân cao, nhập khẩu thấp hoặc
không hạn chế, đồng nội tệ mạnh → nhu cầu nhập khẩu mạnh và thâm hụt cán
cân vãng lai.

Mặc dù một số quốc gia cố gắng điều chỉnh thâm hụt tài khoản vãng lai bằng
cách giảm giá trị đồng tiền của họ nhưng chiến lược này không phải lúc nào cũng
thành công.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 50

50
 Tóm tắt
Dòng vốn quốc tế của một quốc gia bị ảnh hưởng bởi bất kỳ yếu tố nào ảnh hưởng
đến đầu tư trực tiếp nước ngoài hoặc đầu tư danh mục đầu tư.

▪ DFI có xu hướng xảy ra ở những quốc gia không có hạn chế và nhiều tiềm
năng tăng trưởng kinh tế.

▪ Đầu tư theo danh mục đầu tư có xu hướng xảy ra ở những quốc gia nơi thuế
không quá cao, nơi lãi suất cao và đồng nội tệ không bị suy yếu.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 51

51

Tóm tắt
Một số tổ chức tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn quốc tế bằng cách thúc đẩy
thương mại và tài chính quốc tế, cung cấp các khoản vay để tăng cường phát triển
kinh tế toàn cầu, giải quyết tranh chấp thương mại giữa các quốc gia và thúc đẩy
mối quan hệ kinh doanh toàn cầu giữa các quốc gia.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 52

52
 Câu hỏi
1. Tỷ lệ lạm phát trong nước tương đối cao sẽ ảnh hưởng như thế nào đến
tài khoản vãng lai của quốc gia đó, những thứ khác tương đương nhau? Tài
khoản vãng lai âm có gây hại cho quốc gia không? Bàn luận.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 53

53

Câu hỏi
2. Các hạn chế của chính phủ có thể ảnh hưởng đến thanh toán quốc tế giữa
các quốc gia như thế nào?

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 54

54
 Câu hỏi
3. Khi tăng trưởng xuất khẩu của Hàn Quốc bị đình trệ, một số công ty Hàn
Quốc cho rằng vấn đề xuất khẩu chính của Hàn Quốc là do đồng yên Nhật
yếu. Bạn hãy giải thích phát biểu này.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 55

55

Câu hỏi
4. Thâm hụt cán cân thương mại của Mỹ sẽ lớn hơn hay nhỏ hơn nếu đồng
USD:
▪ giảm giá so với tất cả các đồng tiền
▪ giảm giá so với một số đồng tiền nhưng lại tăng giá so với các đồng tiền
khác
Giải thích.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 56

56
 Câu hỏi
5. Thâm hụt cán cân thương mại tương đối nhỏ của Mỹ thường được cho là
do nhu cầu mạnh đối với hàng xuất khẩu của Mỹ. Bạn nghĩ lý do cơ bản nào
khiến nhu cầu xuất khẩu của Mỹ tăng mạnh?

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 57

57

Câu hỏi
6. Theo bạn, tại sao khối lượng thương mại quốc tế lại tăng lên theo thời gian?
Nhìn chung, các doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả bị ảnh hưởng như thế nào
bởi việc cắt giảm các hạn chế thương mại giữa các quốc gia và sự gia tăng liên tục
trong thương mại quốc tế?

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 58

58
 Câu hỏi
7. Giải thích sự tồn tại của đồng euro có thể ảnh hưởng đến thương mại
quốc tế của Mỹ như thế nào.

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 59

59

KẾT THÚC CHƯƠNG 3

2/14/2022 KHOA TCNH - UEL - 2022 60

60