Chương 5

GIÁ THÀNH VẬN CHUYỂN

GVGD: ThS. Đặng Thị Bích Hoài

hoai.dang@ut.edu.vn
1
 Nội dung

5.1. Khái niệm giá thành vận chuyển

5.2. Phân loại giá thành vận chuyển

5.3. Phân loại chi phí trong giá thành vận chuyển

5.4. Tính giá thành vận chuyển

5.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá thành vận chuyển

2
 Khái niệm
GTVC là tập hợp tất cả các chi phí liên quan trực tiếp và gián tiếp đến
việc chuyên chở 1 đơn vị khối lượng hàng hóa vận chuyển hay luân
chuyển mà nhà khai thác phương tiện phải chi trả trong kì.

 Ý nghĩa

Phản ánh trình độ khai thác phương tiện của người khai thác phương
tiện.

Cơ sở để xác định giá cước vận chuyển.

Là chỉ tiêu để tính toán, lựa chọn và điều phương tiện vào khai thác

3
 Phân loại GTVC
Theo phương pháp xác định

• Giá thành kế hoạch

• Giá thành thực tế/ thực hiện

Theo phạm vi xác định

• Giá thành sản lượng (tổng chi phí)

• Giá thành đơn vị

σ𝐶
s= σ𝑄
4
 Phân loại chi phí trong GTVC
a. Theo công dụng và địa điểm phát sinh chi phí (khoản mục)

b. Theo nội dung kinh tế của chi phí (các yếu tố chi phí)

c. Theo mối quan hệ với sản lượng

d. Theo tính chất lao động

e. Theo phương pháp xác định

f. Theo nguyên nhân phát sinh của chi phí

g. Theo thao tác vận tải

5
 Phân loại chi phí trong GTVC

a. Theo công dụng và địa điểm phát sinh chi phí (khoản mục)

Chi cho phương tiện: nhiên liệu, sửa chữa, phụ tùng thay thế, bảo
hiểm phương tiện, phí và lệ phí trên tuyến đường, khấu hao
phương tiện, chi phí khác có thể phát sinh

Chi cho người lao động:

• Trực tiếp: lương + phụ cấp, bảo hiểm, quần áo bảo hộ

• Gián tiếp: chi phí quản lý…

6
 Phân loại chi phí trong GTVC
b. Theo nội dung kinh tế của chi phí (các yếu tố chi phí)

Yếu tố tiền lương: tiền lương cho ai

Yếu tố bảo hiểm tài sản

Yếu tố chi phí lao động sống

Yếu tố nhiên liệu

Yếu tố vật liệu, phụ tùng thay thế ….

Yếu tố khấu hao, lệ phí, chi phí khác …..

7
 Phân loại chi phí trong GTVC
c. Theo mối quan hệ với sản lượng

Chi phí biến đổi: chi phí thay đổi (tăng/ giảm) khi Q thay đổi

Chi phí cố định: Hay còn gọi là chi phí bất biến, là những chi phí không
thay đổi hoặc thay đổi rất ít khi sản lượng thay đổi, thường là những
khoản chi ra theo thời gian

8
 Phân loại chi phí trong GTVC
d. Theo tính chất lao động

Chi phí lao động sống: Chi phí chi cho người lao động như lương,
bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế...

Chi phí lao động vật hoá: những khoản chi phí được vật chất hóa khi
tham gia vào hoạt động kinh tế vận tải như nhiên liệu, phụ tùng thay thế,
khấu hao cơ bản...

9
 Phân loại chi phí trong GTVC

e. Theo phương pháp xác định

Chi phí trực tiếp: Những khoản chi cho từng đối tượng vận tải cụ thể
và được tính trực tiếp vào giá thành vận tải của đối tượng đó

Chi phí gián tiếp: Những khoản chi được chi đồng thời cho nhiều đối
tượng vận tải và để tính vào giá thành của từng đối tượng vận tải phải
dùng phương pháp phân bổ chi phí

10
 Phân loại chi phí trong GTVC

f. Theo nguyên nhân phát sinh của chi phí

Chi phí chủ quan: Là chi phí phát sinh do nguyên nhân chủ quan của
hoạt động khai thác phương tiện của doanh nghiệp vận chuyển

Chi phí khách quan: Là những chi phí phát sinh do những nguyên
nhân khách quan bên ngoài như thời tiết, chính sách pháp luật thay
đổi...

11
 Phân loại chi phí trong GTVC

g. Theo thao tác vận tải:

Chi phí chạy: Là những chi phí liên quan đến quá trình vận hành của
phương tiện trên tuyến luồng như chi phí tiêu hao nhiên liệu, kênh phí

Chi phí dừng đỗ: Chi phí chi ở các đầu bến (cảng) khi phương tiện ra
vào các bển (cảng) để làm hàng như cảng phí, các chi phí cố định khi
phương tiện đỗ...

12
 Tính giá thành vận chuyển

sT 
 Cn 
 cđ  bđ
C n
 C n

T T
Q n Q
n

sT 
 C ch

 C ch
cđ  C ch
bđ
T T
Q ch Qch

13
 Tính giá thành vận chuyển

 cđ tv KHCB sc VL&PTTT
C n
 C n
 C n
 C n
 C n

C n
BH C Cn
ql
n
cp 

C ch
bđ  C C
ch
nl
ch
đl &mg C C C ch
cp
ch
kp
ch
bđ 

C 
ch C n
cđ
 tch C n

 C ch
bđ
 t kt
cđ bđ
t kt tch
14
Tính giá thành luân chuyển

sTHL 
 C C  C

n
n
cđ
n
bđ
THL THL
Qn Q n

sTHL 
 C ch

 C ch
cđ  C ch
bđ
THL THL
Q ch Q ch

15
 Các yếu tố ảnh hưởng đến GTVC

Nhân tố chủ quan:

• Năng lực phương tiện và năng lực sử dụng phương tiện vận tải

• Năng lực của người điều khiển phương tiện

• Trình độ quản lý, điều phối vận tải

16
 Các yếu tố ảnh hưởng đến GTVC

Nhân tố khách quan:

• Đặc trưng của tuyến đường vận chuyển

• Điều kiện thời tiết, khí tượng thủy văn

• Năng suất xếp dỡ tại các ga/ cảng đầu mối

• Tỷ giá hối đoái

17