VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt tháng 9/2018, tr 244-247; 235

HỨNG THÚ HỌC TẬP HỌC PHẦN TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN
CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI HIỆN NAY
Đinh Thanh Xuân - Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Ngày nhận bài: 20/08/2018; ngày sửa chữa: 04/09/2018; ngày duyệt đăng: 16/09/2018.
Abstract: Philosophy of Marxism and Leninism module is taught to current Vietnamese students,
not only equipped with scientific knowledge but also worldview, humanism, methodology for
students. However, quite a lot of students are not interested in the subject. Many students do not
focus on class lectures, they rarely search for materials or textbooks before class. Some students
even use the time to enlist learning other subjects. Therefore, we studied and evaluated the current
status of interest in studying Philosophy of Marxism and Leninism module of students at Hanoi
University of Science and Technology, pointed out the causes, thereby proposed some solutions to
to help students improving interest in studying this module, contributing to achieving the goal of
the subject in a sustainable way.
Keywords: Philosophy of Marxism and Leninism, exciting studying, situation of interest in
studying Philosophy of Marxism and Leninism.

1. Mở đầu Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc hình thành và

Có thể nói, hứng thú là thái độ đặc biệt của cá nhân
đối với đối tượng nào đó, nó có ý nghĩa đối với cuộc sống
và có khả năng mang lại động lực trong quá trình hoạt
động. Hứng thú biểu hiện ở sự tập trung cao độ, ở sự say
mê, hấp dẫn bởi nội dung hoạt động, ở bề rộng và chiều
sâu của những hoạt động đó. Hứng thú làm nảy sinh khát
vọng hành động, làm tăng hiệu quả của hoạt động nhận
thức, tăng năng lực làm việc.
Học tập là một trong những nhiệm vụ quan trọng của
sinh viên (SV) và trong quá trình học tập, hứng thú học
tập (HTHT) giữ một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc
nâng cao hiệu quả của các quá trình học tập. Nhờ hứng
thú mà trong quá trình học tập, SV tăng sự chú ý, thúc
đẩy sự tìm tòi sáng tạo. HTHT tạo nên ở SV sự tích cực
học tập, khao khát tiếp cận và đi sâu tìm hiểu, khám phá
tri thức. Bởi vậy, khi tạo được HTHT học phần Triết học
Mác - Lênin của SV thì mục tiêu của môn học mới đạt
được một cách bền vững.
Bài viết nghiên cứu và đánh giá thực trạng HTHT
học phần Triết học Mác - Lênin của SV Trường Đại
học Bách khoa Hà Nội và chỉ ra các nguyên nhân, từ
đó đề xuất một số giải pháp giúp SV hứng thú hơn khi
học học phần này.
2. Nội dung nghiên cứu
2.1. Những yếu tố ảnh hưởng đến hứng thú học tập
của sinh viên và dấu hiệu hứng thú học tập học phần
Triết học Mác - Lênin của sinh viên Trường Đại học
Bách khoa Hà Nội
2.1.1. Những yếu tố ảnh hưởng đến hứng thú học tập của
sinh viên Trường Đại học Bách khoa Hà Nội
phát triển HTHT của SV, nhưng có thể chia thành hai yếu
tố cơ bản:
- Yếu tố chủ quan: HTHT của SV chịu tác động của
nhiều yếu tố khác nhau, trong đó người học với tư cách
là chủ thể của hoạt động nhận thức được xem là yếu tố
quyết định đến mức độ hứng thú đối với học tập, nhưng
giảng viên (GV) lại là nhân tố tác động mạnh mẽ đến chủ
thể của hoạt động nhận thức này.
- Yếu tố khách quan:
+ Yếu tố thuộc về môn học: Nội dung các môn học
tác động đến HTHT của SV dựa trên cơ sở phù hợp với
nhận thức của bản thân SV, thiết thực với ngành nghề
đang theo học, cập nhật những nội dung mới, qua đó tác
động vào hệ động cơ học tập của SV.
+ Yếu tố thuộc về nhà trường: cơ sở vật chất, phương
tiện kĩ thuật là yếu tố quan trọng của hoạt động dạy - học.
Việc đảm bảo yếu tố này trên thực tế có ảnh hưởng nhất
định đến HTHT của SV. Nếu nhu cầu trên không được
đáp ứng sẽ làm giảm tính tích cực, sự nhiệt tình của SV
đối với hoạt động học tập.
+ Yếu tố thuộc về GV: Đối với SV thì GV thuộc về
khách quan. Cùng với trình độ kiến thức chuyên môn thì
phương pháp sư phạm của GV cũng là yếu tố tác động
mạnh tới HTHT của SV. Nếu trong mỗi bài học, GV biết
đưa ra những vấn đề buộc SV phải suy nghĩ, tìm tòi,
khám phá thì sẽ tạo sự say mê, niềm vui cho SV. Hơn
nữa, GV cần có phương pháp giảng dạy phù hợp với đặc
điểm tâm - sinh lí, đặc điểm nhận thức, nội dung học tập,
luôn chú ý tạo ra những tình huống có vấn đề nhằm khơi
gợi HTHT, khả năng tư duy sáng tạo của người học. Việc

244 Email: xuan.dinhthanh@gmail.com

 VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt tháng 9/2018, tr 244-247; 235
kết hợp rèn luyện những kĩ năng mềm như: kĩ năng tư
duy phản biện, kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng thuyết
trình,... trong việc truyền thụ tri thức cũng sẽ làm tăng
HTHT cho SV, bởi khi đó SV được làm việc, được “động
não” chứ không ở trạng thái thụ động. Mặt khác, thái độ
của GV đối với SV (đánh giá công bằng, trao đổi cởi
mở...) cũng có ảnh hưởng mạnh tới HTHT của SV, kích
thích SV tin vào khả năng nhận thức của mình, tự tin trao
đổi vấn đề sẽ thúc đẩy sự phát triển HTHT ở SV.
Với đặc thù của môn học khó và trừu tượng, lại không
phải môn học chuyên ngành, việc có HTHT khi học học
phần Triết học Mác - Lênin là vô cùng quan trọng. “Với
tri thức triết học: nếu không hiểu được nội dung các phạm
trù, nguyên lí, quy luật,... không thấy được giá trị của nó
trong thực tiễn đối với việc giải thích các hiện tượng, định
hướng hành động với tư cách là thế giới quan và phương
pháp luận thì SV không thể thích, hứng thú với môn học”
[9, 50]. Bởi vậy, đi sâu vào các khái niệm, các quy luật,
các cặp phạm trù, các nguyên lí để hiểu rõ bản chất vấn
đề cũng như gắn với liên hệ thực tiễn, vận dụng thế giới
quan và phương pháp luận được học vào giải quyết
những vấn đề trong thực tế là một hoạt động vô cùng
quan trọng giúp SV hứng thú hơn trong học tập.
2.1.2. Dấu hiệu hứng thú học tập học phần Triết học Mác
- Lênin của sinh viên Trường Đại học Bách khoa Hà Nội
Để nhận biết HTHT học phần Triết học Mác - Lênin
của SV nói chung, sinh viên Đại học Bách khoa nói
riêng, có thể căn cứ vào các nhóm dấu hiệu như: hành vi,
hoạt động của người học trong quá trình học tập trên lớp,
ngoài giờ lên lớp hoặc những quan điểm, lối sống xuất
hiện nơi người học do chịu ảnh hưởng của HTHT.
Đặc trưng của nhóm dấu hiệu hành vi và hoạt động
học tập trên lớp là tính suy nghĩ tích cực, tập trung chú ý
khi nghe giảng, phát biểu ý kiến xây dựng bài, tích cực
tham gia thảo luận những vấn đề GV đặt ra cho cả lớp,
trao đổi với GV khi có thắc mắc,... Đặc biệt là khi hứng
thú, người học muốn đi sâu vào bản chất của vấn đề, bản
chất của đối tượng nhận thức nên nảy sinh những câu hỏi
và lời giải đáp cho những câu hỏi đó.
Với nhóm dấu hiệu liên quan đến sự thay đổi hành vi
của cá nhân ngoài giờ lên lớp thể hiện qua việc SV gặp
GV để trao đổi, đặt câu hỏi hoặc nêu suy nghĩ của cá nhân
về vấn đề thầy cô vừa giảng. SV tập trung lại thành nhóm
tranh luận với nhau về vấn đề GV đặt ra,... Biểu hiện của
những dấu hiệu liên quan đến cách sống ở nhà là biểu
hiện độ bền vững của HTHT: mức độ thường xuyên của
người học đọc thêm sách báo, tài liệu liên quan đến môn
học, có kế hoạch dùng thời gian rảnh rỗi phục vụ cho yêu
cầu của môn học,...
245
HTHT có thể biểu hiện ở thái độ của SV đối với môn
học, như: SV nhận thức tầm quan trọng, ý nghĩa thiết
thực của môn học đối với chuyên ngành và cuộc sống
của mình; SV tự thấy mình thích thú với môn học, sau
mỗi tiết học hài lòng về GV và kiến thức được cung cấp.
Bên cạnh đó, HTHT còn thể hiện ở hành động học tập cụ
thể như: trên lớp, tập trung nghe giảng, phát biểu; ở nhà,
đọc sách, tài liệu tham khảo, chia sẻ băn khoăn trong môn
học với GV và SV khác...
2.2. Thực trạng hứng thú học tập học phần Triết học
Mác - Lênin của sinh viên Trường Đại học Bách khoa
Hà Nội
Là trường đại học khoa học kĩ thuật lớn nhất của cả
nước, tất cả SV Trường Đại học Bách khoa Hà Nội đều
học học phần Triết học Mác - Lênin với tư cách là môn
học không chuyên ngành. Để có bức tranh khách quan
trong nhận định, đánh giá thực trạng HTHT học phần
Triết học Mác - Lênin, từ tháng 5-6/2018, chúng tôi đã
thực hiện khảo sát lấy ý kiến của gần 1.000 SV Trường
Đại học Bách khoa Hà Nội, gồm các SV năm thứ nhất
(K62) mới học xong học phần Triết học Mác - Lênin và
các SV học lại học phần này, chủ yếu là các SV K61 (SV
năm thứ hai của Nhà trường). Với câu hỏi: “Bạn có hứng
thú trong giờ học học phần Triết học Mác - Lênin không”,
kết quả cho thấy: còn khá nhiều SV chưa hứng thú với
học phần này (khoảng 63%).
Như trên đã làm rõ, để đánh giá HTHT học phần Triết
học Mác - Lênin của SV phải căn cứ vào các nhóm dấu
hiệu như hành vi, hoạt động của người học trong quá
trình học tập trên lớp, ngoài giờ lên lớp hoặc những quan
điểm, lối sống xuất hiện nơi người học do chịu ảnh hưởng
của HTHT.
Khảo sát HTHT của SV Đại học Bách khoa Hà Nội
trong năm 2018 cho thấy: Tỉ lệ SV cho rằng tập trung
nghe giảng vì thấy thích thú và nhận thấy ý nghĩa của
môn học đối với cuộc sống chiếm 55%, số còn lại cho
rằng tập trung nghe giảng để được điểm cao, thậm chí
không thể tập trung vì môn học khó, khô khan, nhàm
chán hay thường tranh thủ thời gian để học môn học khác
(42%). Đây là một tỉ lệ khá cao. Những SV trong số này
không thấy hứng thú trong học tập học phần Triết học
Mác - Lênin, do đó, mục tiêu của môn học khó có thể
thực hiện được.
Với câu hỏi: “Trong quá trình học tập học phần Triết
học Mác - Lênin, bạn có đặt câu hỏi với GV không?”
cho kết quả: tỉ lệ SV ít khi và thậm chí không bao giờ
đặt câu hỏi với GV là khoảng 77%. Học phần Triết học
Mác - Lênin có kiến thức khá trừu tượng, lần đầu được
nghiên cứu sâu, chắc chắn sẽ có nhiều vấn đề SV cần
 VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt tháng 9/2018, tr 244-247; 235
được GV làm rõ hơn, nhưng con số 77% SV ít khi và
thậm chí không bao giờ đặt câu hỏi với GV cho thấy rất
nhiều SV bàng quan hay chưa có hứng thú với học phần
Triết học Mác - Lênin, mặc dù họ vẫn cho rằng, đây là
môn học cần thiết đối với SV Trường Đại học Bách
khoa Hà Nội như các môn học khác. Kết quả khảo sát
với câu hỏi: “Theo bạn, học phần Triết học Mác - Lênin
có vị trí như thế nào trong hệ thống các môn học ở bậc
đại học?” cho thấy: 88% SV cho rằng đây là môn học
cần thiết đối với SV Trường Đại học Bách khoa Hà Nội
như các môn học khác.
Tìm hiểu thái độ của SV trong giờ thảo luận, kết quả
khảo sát cho thấy: 40% chuẩn bị bài đầy đủ theo yêu cầu
của GV nhưng không có hứng thú, thậm chí 5% không
tham gia giờ thảo luận.
Độ bền vững của HTHT có những biểu hiện như:
mức độ thường xuyên của người học đọc thêm sách báo,
tài liệu liên quan đến môn học, có kế hoạch dùng thời
gian rảnh rỗi phục vụ cho yêu cầu của môn học,... Với
câu hỏi: “Trong thời gian học học phần Triết học Mác -
Lênin, bạn có nghiên cứu giáo trình, tài liệu khác có liên
quan đến môn học không?” cho thấy: khoảng 77% SV
thỉnh thoảng, thậm chí không bao giờ đọc giáo trình, tài
liệu liên quan đến học phần
Còn với câu hỏi: “Bạn có chuẩn bị nội dung thảo luận
trước khi đến lớp không?” cũng cho kết quả chỉ khoảng
28% có ý thức chuẩn bị bài thảo luận trước khi đến lớp,
còn lại khoảng 52% thỉnh thoảng chuẩn bị bài, thậm chí
20% không chuẩn bị bài.
Để giúp SV hứng thú hơn trong học tập học phần
Triết học Mác - Lênin, cần có các hoạt động bổ trợ bên
ngoài giờ học trên lớp như: tổ chức các câu lạc bộ SV
yêu thích môn học, tổ chức cuộc thi Olympic các môn
học Mác - Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh hay tổ chức
Hội nghị SV nghiên cứu khoa học,... Trả lời câu hỏi:
“Hoạt động nào dưới đây góp phần tăng HTHT học phần
Triết học Mác - Lênin?”, 47% SV cho rằng nên tổ chức
các câu lạc bộ SV yêu thích môn học, 24% SV cho rằng
nên tổ chức Hội nghị SV nghiên cứu khoa học, 15% SV
cho rằng nên tổ chức thi Olympic các môn khoa học Mác
- Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh; 14% có ý kiến khác
như. Có lẽ đây là những hình thức hiệu quả làm tăng
HTHT cho SV đối với học phần này.
2.3. Nguyên nhân của thực trạng hứng thú học tập học
phần Triết học Mác - Lênin của sinh viên Trường Đại
học Bách khoa Hà Nội hiện nay
- Về nguyên nhân chủ quan. Kết quả khảo sát cho
thấy: Với câu hỏi theo bạn, cần có sự thay đổi gì từ phía
SV để hứng thú hơn khi học học phần Triết học Mác -
Lênin, đa số SV đều cho rằng cần có những thay đổi như:
246
SV cần nghiêm túc học tập, SV nên đi học đầy đủ hơn,
chăm chỉ hơn, tự giác hơn, tương tác với GV, cần học tập
chủ động, tự tìm hiểu nhiều hơn, đọc trước sách ở nhà,
cùng SV khác thảo luận nhiều hơn về môn học, SV học
hiểu chứ không nên học thuộc lòng chống đối, tập trung
nghe giảng,...
- Về nguyên nhân khách quan: Có thể nói, nguyên
nhân khách quan có thể quy về GV, bởi dù nguyên nhân
thuộc về môn học hay nguyên nhân thuộc về nhà trường
cũng chỉ thông qua vai trò của người GV mới phát huy
tác dụng.
Nguyên nhân thuộc về môn học tức là nội dung các
môn học tác động đến HTHT của SV dựa trên cơ sở phù
hợp với nhận thức của bản thân SV, thiết thực với ngành
nghề đang theo học, cập nhật những nội dung mới, qua
đó tác động vào hệ động cơ học tập của SV mà tính thiết
thực, cập nhật của nội dung môn học không phải chủ yếu
do bản thân môn học mà chủ yếu phụ thuộc vào công tác
biên soạn giáo trình, tài liệu, trình độ chuyên môn,
phương pháp sư phạm của đội ngũ GV giảng dạy.
Nguyên nhân thuộc về nhà trường gồm: cơ sở vật chất,
phương tiện kĩ thuật là yếu tố quan trọng của hoạt động
dạy - học. Việc đảm bảo yếu tố này trên thực tế có ảnh
hưởng nhất định đến HTHT của SV. Nếu nhu cầu trên
không được đáp ứng sẽ làm giảm tính tích cực, sự nhiệt
tình của SV đối với hoạt động học tập. Đối với học phần
này, để SV hứng thú hơn cũng cần phải có các phương
tiện dạy học hiện đại như máy tính, máy chiếu,... đặc biệt
là tài liệu ở thư viện mới có thể tạo điều kiện cho SV tiếp
cận, khát khao đi sâu tìm hiểu kiến thức mình đang học.
Với việc sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại sẽ
làm tăng hưng phấn, sự tập trung chú ý, kích thích sự tích
cực, tư duy độc lập sáng tạo của người học, làm cho
người học tăng hứng thú và chủ động tiếp cận tri thức sâu
hơn. Yếu tố này cũng liên quan chặt chẽ tới yếu tố thuộc
về GV, bởi chỉ khi GV tâm huyết với nghề, biết sử dụng
thành thạo các phương tiện dạy học hiện đại, giỏi ngoại
ngữ mới có thể thiết kế bài giảng, yêu cầu SV chuẩn bị
bài trên máy tính, đọc các tài liệu liên quan đến môn học
trên mạng, e-book hay sử dụng tài liệu trên thư viện của
trường. Trường Đại học Bách khoa Hà Nội hiện nay đã
được trang bị cơ sở vật chất khá đầy đủ: tất cả các giảng
đường đều có hệ thống Internet, máy chiếu, điều hoà, thư
viện rất khang trang với nhiều tài liệu tham khảo (Thư
viện Tạ Quang Bửu của Trường Đại học Bách khoa Hà
Nội hiện nay là thư viện lớn và hiện đại nhất trong hệ
thống các trường đại học trong nước), trong khuôn khổ
hợp tác giữa Dự án “Thiết lập trường đại học mạng
ASEAN - Hàn Quốc” (gọi tắt là ACU Project) và Trường
 VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt tháng 9/2018, tr 244-247; 235
Đại học Bách khoa Hà Nội, Hàn Quốc đã hỗ trợ Nhà
trường cơ sở vật chất cho đào tạo trực tuyến E-learning
khá hiện đại,... Kết quả khảo sát cho thấy: 93% SV hài
lòng về cơ sở vật chất nhà trường dành cho môn học này.
Tuy nhiên, số lượng phòng học của Nhà trường hiện
nay vẫn chưa đảm bảo nên quy mô lớp lí thuyết cũng như
thảo luận quá lớn, có lớp lí thuyết lên tới hơn 200 SV, lớp
thảo luận 100 SV, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất
lượng giảng dạy học phần Triết học Mác - Lênin cũng như
HTHT của SV. Kết quả khảo sát cho thấy: số SV cho rằng
quy mô lớp lí thuyết dưới 100 SV chiếm tỉ lệ cao nhất
38%, dưới 200 SV là 25%; từ 200-250 SV là 17%.
Thực tiễn giảng dạy của chúng tôi cho thấy, nếu quy
mô SV trong giờ thảo luận được đảm bảo (dưới 50 SV/1
lớp) thì việc phát huy vai trò của hệ thống cơ sở vật chất
của nhà trường sẽ giúp GV tổ chức tiết thảo luận mà ở đó
SV luôn trong vai trò chủ động như: chuẩn bị chủ đề thảo
luận ở nhà theo nhóm bằng hình thức slide. Để chuẩn bị
bài thuyết trình cho chủ để thảo luận, SV phải đọc nhiều
tài liệu, chắt lọc lại để lên thuyết trình trước lớp và tranh
luận, bảo vệ những nội dung trình bày của cả nhóm. Làm
việc theo nhóm như vậy sẽ tạo không khí học tập sôi nổi
hơn, SV được rèn luyện các kĩ năng mềm như: kĩ năng
làm việc nhóm, kĩ năng thuyết trình, kĩ năng giao tiếp, tư
duy phản biện, giải quyết vấn đề,... Việc kết hợp rèn
luyện những kĩ năng mềm trong việc truyền thụ tri thức
cũng sẽ làm tăng HTHT cho SV, bởi khi đó SV được làm
việc, được “động não” chứ không ở trạng thái thụ động.
Cũng theo kết quả khảo sát: 91% SV cho rằng nên kết
hợp rèn luyện kĩ năng mềm trong dạy học học phần Triết
học Mác - Lênin.
Với câu hỏi: “Có thể kết hợp những kĩ năng mềm nào
trong giảng dạy học phần Triết học Mác - Lênin góp phần
là tăng HTHT của SV?”, kết quả cho thấy: 20% SV tập
trung vào kĩ năng thuyết trình, 22% vào kĩ năng tư duy
phản biện, 27% vào kĩ năng làm việc nhóm, 19% vào kĩ
năng giải quyết vấn đề. Đây đều là các kĩ năng mềm rất
cần thiết cho SV hiện nay.
Ngoài ra, xu hướng phát triển của khoa học kĩ thuật
và công nghệ thông tin hiện nay khiến nhu cầu học tập
của SV rất đa dạng: SV không chỉ học tập trên giảng
đường theo các tiết học cố định của thời khoá biểu mà
các em có thể học mọi nơi, mọi lúc, trên các thiết bị di
động, máy tính,... qua đó SV có thể chủ động hơn trong
việc học tập của mình. Bởi vậy, việc áp dụng Blended
Learning (phương pháp học tập hòa trộn giữa cách học
truyền thống trên lớp và cách học hiện đại: nghe bài
giảng online hoặc offline của GV ở nhà và thảo luận trên
lớp) khi giảng dạy học phần này cũng góp phần đáp ứng
247
nhu cầu học tập của SV, qua đó tăng HTHT môn học
này, bởi khi nhu cầu được đáp ứng cũng sẽ góp phần làm
tăng hứng thú. Kết quả khảo sát cho thấy: 66% SV cho
rằng sử dụng Blended Learning trong dạy học học phần
Triết học Mác - Lênin sẽ làm tăng HTHT.
Như vậy, có thể nói, thực trạng HTHT học phần Triết
học Mác - Lênin của SV Trường Đại học Bách khoa Hà
Nội có nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân chủ yếu
của thực trạng trên thuộc về GV, mà trực tiếp là phương
pháp giảng dạy của GV. Nhận định này là phù hợp với
kết quả khảo sát: 89% SV cho rằng phương pháp giảng
dạy của GV ảnh hưởng đến HTHT của SV. Kết quả này
cũng phản ánh đúng quy luật trong giáo dục học rằng:
cùng một nội dung nhưng nếu GV sử dụng phương pháp
phù hợp để chuyển tải một cách sinh động nội dung đó
sẽ có hiệu quả tích cực, góp phần nâng cao HTHT của
SV khi học tập.
Cũng theo kết quả khảo sát, 55% SV cho rằng
phương pháp thuyết trình kết hợp với đàm thoại là
phương pháp làm tăng HTHT đối với SV khi học tập học
phần Triết học Mác - Lênin. Kết quả này hoàn toàn phù
hợp với đặc thù của môn học. Triết học Mác - Lênin là
học phần rất trừu tượng, muốn làm rõ những khái niệm,
phạm trù, quy luật của học phần phải sử dụng phương
pháp truyền thống là thuyết trình, tuy nhiên nếu chỉ sử
dụng phương pháp thuyết trình thuần tuý sẽ dẫn đến GV
“độc thoại một chiều”, SV luôn ở trạng thái thụ động nên
rất dễ sao nhãng, mất tập trung vào bài học. Bởi vậy, nếu
GV sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với đàm
thoại khi giảng dạy môn học này sẽ vừa làm rõ được nội
dung kiến thức, vừa đặt SV ở trạng thái chủ động hơn
trong giờ giảng, SV luôn phải tập trung để có thể trả lời
những câu hỏi mà GV đặt ra, qua đó, các em còn có thể
chủ động đặt ra câu hỏi với GV, làm cho SV hiểu bài,
hứng thú với môn học.
Nâng cao HTHT học phần Triết học Mác - Lênin cho
SV Trường Đại học Bách khoa Hà Nội có ý nghĩa vô
cùng trong giai đoạn hiện nay, bởi học phần này ngoài
việc trang bị tri thức khoa học còn là môn học mang tính
ý thức hệ, gắn liền với việc giáo dục thế giới quan, nhân
sinh quan, phương pháp luận cách mạng cho SV. Nói
cách khác, nội dung của học phần này vừa có tính khoa
học, vừa mang tính giai cấp, lập trường tư tưởng và gắn
với việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức cách mạng, xây
dựng bản lĩnh chính trị cho người học. Chỉ khi SV có
hứng thú với việc học tập thì mục tiêu của môn học mới
đạt được một cách bền vững.
(Xem tiếp trang 235)
 VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt tháng 9/2018, tr 231-235
luyện kĩ năng nghề nghiệp và định hướng giá trị cho người
học, đáp ứng với từng chức trách, nhiệm vụ của họ sau khi
tốt nghiệp và hình thành phương pháp tự học sáng tạo. Việc
nghiên cứu những vấn đề lí luận cơ bản về đổi mới PPDH
môn LLCT ở trường chính trị các tỉnh Đồng bằng sông Cửu
Long theo hướng phát triển năng lực làm cơ sở để các đối
tượng cán bộ, đảng viên, học viên nâng cao nhận thức chính
trị, đáp ứng với mục tiêu yêu cầu đào tạo đặt ra.
Tài liệu tham khảo
[1] Trần Xuân Phú (2012). Dạy học theo hướng phát
triển năng lực cho học viên Trường Sĩ quan chính
trị. Luận án tiến sĩ Giáo dục học, Học viện Chính trị,
Bộ Quốc phòng.
[2] Nguyễn Văn Cường - Bernd Meier (2012). Lí luận
dạy học hiện đại. NXB Đại học Sư phạm.
[3] Bộ GD-ĐT (2017). Chương trình Giáo dục phổ
thông - Chương trình tổng thể.
[4] Bộ GD-ĐT (2008). Quyết định số 52/2008/QĐ-
BGDĐT ngày 18/9/2008 về việc ban hành các môn
Lí luận chính trị trình độ đại học, cao đẳng, dùng
cho sinh viên khối không chuyên ngành Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh.
[5] Hồ Chí Minh (1995). Hồ Chí Minh toàn tập, tập 3.
NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật.
[6] Nguyễn Văn Thạo (2005). Kết hợp tính định hướng
chính trị với tính khoa học trong giảng dạy các môn
lí luận chính trị ở các trường sĩ quan bậc đại học
Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay”. Luận án
tiến sĩ Triết học, Học viện Chính trị Quân sự.
[7] Phạm Viết Vượng (2012). Giáo dục học. NXB Đại
học Sư phạm.
[8] Nguyễn Đức Trí (1996). Tiếp cận đào tạo nghề dựa
trên năng lực thực hiện và việc xây dựng tiêu chuẩn
nghề (Báo cáo tổng kết đề tài cấp Bộ 93-38-24),
Viện Nghiên cứu Đại học và Giáo dục chuyên
nghiệp, Hà Nội.
[9] Đảng Cộng sản Việt Nam (2013). Văn kiện Hội nghị
Ban Chấp hành Trung ương lần thứ tám (khóa XI).
NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật.
HỨNG THÚ HỌC TẬP...
(Tiếp theo trang 247)
3. Kết luận
Thực trạng dạy học học phần Triết học Mác - Lênin
cho SV Trường Đại học Bách khoa Hà Nội cho thấy, tỉ lệ
SV chưa thực sự hứng thú với học phần còn khá cao. Thực
trạng này có nhiều nguyên nhân, cả nguyên nhân chủ quan
235
thuộc về bản thân SV và nguyên nhân khách quan thuộc
về môn học, nhà trường và GV. Nhưng từ góc độ của
người làm giáo dục thì nguyên nhân cơ bản, chủ yếu ở đây
thuộc về GV, đặc biệt là phương pháp giảng dạy của GV.
Bởi vậy, chúng tôi đề xuất 02 giải pháp cụ thể, phù hợp
với SV không chuyên ngành hiện nay: 1) Kết hợp rèn
luyện “kĩ năng mềm” trong giảng dạy nhằm tạo HTHT
học phần Triết học Mác - Lênin; 2) Sử dụng Blended
Learning (B-learning) trong giảng dạy học phần Triết học
Mác - Lênin. Tuy nhiên, để có thể triển khai tốt những giải
pháp này, chúng tôi có một số kiến nghị sau:
- Về phía Nhà trường: Bố trí giờ lí thuyết không quá
150 SV/1phòng, giờ thảo luận không quá 50 SV/1
phòng; trang bị máy tính cho các phòng học; hệ thống
Internet trong các phòng học cần tốt hơn; hỗ trợ Khoa Lí
luận chính trị tổ chức các cuộc thi Olympic các môn Lí
luận chính trị, câu lạc bộ SV yêu thích môn học này,...
- Về phía đội ngũ GV giảng dạy học phần Triết học
Mác - Lênin: không ngừng học tập, học hỏi để nâng cao
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ để có thể sử dụng các
phương tiện dạy học hiện đại.
Nghiên cứu này được tài trợ bởi Trường Đại học
Bách khoa Hà Nội trong đề tài mã số T2017-PC-143.
Tài liệu tham khảo
[1] Bộ GD-ĐT (2014). Giáo trình Những nguyên lí cơ
bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin. NXB Chính trị
Quốc gia - Sự thật.
[2] Bộ GD-ĐT (2006). Giáo trình Triết học Mác -
Lênin. NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật.
[3] Nguyễn Thị Thu Cúc (2015). Hứng thú và hứng
thú học tập ở người học. Tạp chí Giáo dục, số 56,
tr 15-17.
[4] Phạm Minh Hạc (2005). Tâm lí học. NXB Chính trị
Quốc gia - Sự thật.
[5] Trần Bá Hoành (2002). Những đặc trưng của
phương pháp dạy học tích cực. Tạp chí Giáo dục, số
32, tr 26-27.
[6] Lại Thế Luyện (2015). Kĩ năng mềm và thành công
của bạn. NXB Hồng Đức, TP. Hồ Chí Minh.
[7] A.K. Marcova (1976). Vai trò dạy học nêu vấn đề
đối với hứng thú học tập của học sinh. NXB Giáo
dục Hà Nội.
[8] A.K. Marcova (1989). Hứng thú nhận thức - Tài liệu
dành cho giáo viên (Nguyễn Thế Hùng dịch). NXB
Tri thức.
[9] Nguyễn Hoài Sanh (2011). Vấn đề tạo hứng thú cho
người học khi giảng dạy triết học và các môn lí luận
chính trị. Tạp chí Giáo dục, số 255, tr 49-50; 53.