Professional Documents
Culture Documents
Chapter23 Huan
Chapter23 Huan
, HCMC, VN
Tel: +84 8 37221223, Fax: +84 8 38960640
Chương 23:
ĐIỆN TRƯỜNG
1. Điện tích điểm
2. Lực tương tác tĩnh điện
3. Véc-tơ cường độ điện trường
4. Đường sức điện trường
5. Điện tích điểm chuyển động trong điện trường đều
10/15/2021 1
1. Điện tích điểm
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Điện tích điểm là 1 vật mang điện tích có kích thước rất nhỏ
so với khoảng cách từ vật mang điện đến vị trí đang khảo
sát.
➢Giá trị của điện tích điểm có thể mang giá trị dương hay âm,
và có đơn vị là Coulomb (kí hiệu là C).
▪ Trong tự nhiên giá trị điện tích nhỏ nhất là e = 1,60218 10−19 C.
▪ Một điện tích có độ lớn là 1 C tương ứng với
6,2460218 1018 electron hoặc proton.
▪ Các điện tích thường gặp có giá trị khoảng vài µC.
10/15/2021 2
2. Lực tương tác tĩnh điện
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 3
2. Lực tương tác tĩnh điện
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Các điện tích trái dấu thì hút nhau (lực hút). Các điện tích
cùng dấu thì đẩy nhau (lực đẩy).
10/15/2021 4
2. Lực tương tác tĩnh điện
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢ Nếu có nhiều hơn 2 điện tích thì lực tổng hợp tác dụng lên
một điện tích bất kỳ sẽ bằng tổng vec-tơ của các lực tác
dụng lên điện tích đó từ các điện tích còn lại.
▪ Ví dụ, nếu có 4 điện tích thì lực tổng hợp tác dụng lên điện tích
thứ nhất sẽ là:
10/15/2021 5
2. Lực tương tác tĩnh điện
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 6
2. Lực tương tác tĩnh điện
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 7
2. Lực tương tác tĩnh điện
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 8
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Xung quanh 1 điện tích điểm luôn tồn tại 1 vùng điện
trường.
➢Để đặt trưng cho vùng điện trường, tại mỗi điểm trong vùng
điện trường có 1 véc-tơ cường độ điện trường.
q
➢Độ lớn véc-tơ cường độ điện trường: E = ke
r2
10/15/2021 9
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Nếu vùng điện trường được tạo bởi 1 hệ điện tích điểm, thì
áp dụng nguyên lý chồng chất điện trường để tính véc-tơ
cường độ điện trường.
n
E P = EPi
i =1
10/15/2021 10
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 11
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 12
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Nếu vùng điện trường được tạo bởi 1 vật mang điện (không
phải là điện tích điểm), thì
▪ Chia nhỏ vật mang điện thành n phần tử mang điện vô cùng nhỏ
(dq), xem dq như 1 điện tích điểm.
▪ Tính véc-tơ cường độ điện trường ( ), do điện tích điểm (dq)
gây ra tại P.
▪ áp dụng nguyên lý chồng chất điện trường để tính véc-tơ cường
độ điện trường tại P do n điện tích điểm gây ra.
n
E P = dEi dE
i =1 vat
10/15/2021 13
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Nếu vật mang điện có phân bố điện tích theo chiều dài, thì
dq = λdl
▪ λ là mật độ phân bố điện tích theo chiều dài
Q
λ=
L
• L là chiều dài của vật mang điện
• Q là giá trị điện tích của vật mang điện
10/15/2021 14
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Nếu vật mang điện có phân bố điện tích theo diện tích, thì
dq = σdA
▪ σ là mật độ phân bố điện tích theo diện tích
Q
σ=
A
• A là diện tích của vật mang điện
• Q là giá trị điện tích của vật mang điện
10/15/2021 15
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Nếu vật mang điện có phân bố điện tích theo thể tích, thì
dq = ρdV
▪ ρ là mật độ phân bố điện tích theo thể tích
Q
ρ=
V
• V là thể tích của vật mang điện
• Q là giá trị điện tích của vật mang điện
10/15/2021 16
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 17
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
Dich ch từ
đầu thanh
đến cuối
thanh để
tìm 2 cận
10/15/2021 18
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 19
3. Véc-tơ cường độ điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 20
4. Đường sức điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Chiều của đường sức điện trường chính là chiều của véc-tơ
cường độ điện trường.
➢Tập hợp những đường sức điện trường gọi là điện phổ.
10/15/2021 21
4. Đường sức điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 22
4. Đường sức điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 23
4. Đường sức điện trường
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Các đường sức điện trường không bao giờ cắt nhau.
➢Đường sức điện trường luôn xuất phát từ 1 điện tích điểm
dương và kết thúc tại 1 điện tích âm.
10/15/2021 24
5. Điện tích điểm chuyển động trong điện trường đều
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
➢Khi đặt 1 điện tích điểm q vào một vùng điện trường có sẵn,
thì vùng điện trường (E) sẽ tác dụng lên điện tích điểm q một
lực điện trường (F), sao cho:
▪ Phương của lực (F) cùng phương
với véc-tơ cường độ điện trường
(E).
▪ Chiều của lực (F) phụ thuộc vào
dấu của điện tích điểm (q).
▪ Độ lớn của lực (F): F=q.E
▪ Lực (F) chính là lực tương tác
tỉnh điện Coulomb.
10/15/2021 25
5. Điện tích điểm chuyển động trong điện trường đều
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 26
5. Điện tích điểm chuyển động trong điện trường đều
HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION
10/15/2021 27