Pankat 4

Kalinangan: Yaman ng Bayan, Ibalik sa Bayan

Pagkain bilang Batayan ng Kultura at Lipunan

Kalinangang bayan: Ito ay tumutukoy sa kabuoang kaisipan, kaugalian, o tradisyon

sa isang bayan.

Relasyon sa daigdig

Mga kulturang unti unting nawawala:

1. Musika- Noon ay panglalawiganin at pampanitikan ang uri ng salita na

ginagamit sa awitin. Sa panahon ngayon hindi ka na masyadong makakarinig ng
mga Opm sa mga ibang awitin madalas ka nang makakarinig ng may mga balbal
na salita.
2. Pananampalataya- Tuwing sasapit ang araw ng Linggo, magbibihis ng simple
ngunit pormal na kasuotan ang mga Pilipino na nagbibigay pugay sa Panginoon
kasama ang buong pamilya. Samantalang sa panahon ngayon, tila ba pati ang
pagpunta sa simbahan ay kinatatamaran na ng ibang Pilipino.
3. Edukasyon- Noong unang panahon, tanging teksto sa libro ang nagsisilbing
gabay upang makakuha ng impormasyon na nais malaman.Sa paglipas ng
panahon, ang mga libro ay halos naglalaho na. Lahat ng impormasyon ay nasa
gadget na.
4. Laro- Maraming mga laro noon na talaga namang kagigiliwan mo. Ngunit sa
kabilang banda. Nakakalungkot isipin na kasabay ng paglipas ng panahon tila
parang bula o kandilang nauupos ang sindi ng mga kinagisnan at kinagigiliwang
laro.
5. Ugaling Pilipino- Nasa kultura ng mga Pilipino noon ang paggalang ng mga
kabataan sa mga nakakatanda o bawat pag katao ng bawat isa at kung paano
napapanatiling masaya at buo ang pamilya. Ngayon tila kabaliktaran na ang mga
nangyayare at nababago ang kultura na kinagisnan ng mga matatandang Pilipino.
Iba na lalo ang mga kabataan ngayon Nalimutan na nila kung paano gumalang at
rumespeto sa nakakatanda kung minsan sa kapwa.
6. Pamumuhay- Ang mga pamilya noong panahon ay nakatira sa mga probinsiya
kung saan sila lumaki kasama ang mga “extended family” tulad ng mga
magulang, mga lolo’t lola, mga tiya, mga tiyo, mga pinsan, at iba pang kamag-
anak. Kaya ang mga kaganapan tulad ng fiesta ay masaya. Pero sa panahon
ngayon marami ang mga lumilipat sa mga lugar na mas urban tulad sa Manila
para mag simula ng bagong buhay at magsimula ng pamilya.
7. Pagkain- Sobrang nakakatakam naman talaga ang mga pagkaing kung makikita
mo'y gawa sa iba’t ibang mga kasangkapan. Lalo na kung nakatatak pa na ito'y
fresh o kapag sinasabing gawa ito sa mga natural na kasangkapan. Ngunit, isa
pang halimbawa na dala ng bagong teknolohiya ay ang mga makabagong paraan
ng pagluluto. Hindi na masyadong mahirap at matagal ang proseso kaya nga ito
natawag na instant.
8. Kasuotan- Ang baro't-saya ang isa sa pambansang kasuotan ng Pilipinas, na
kapares ng barong Tagalog. Gawa ito sa telang piña, na kaparehas din sa telang
ginagamit sa barong Tagalog. Ngunit hindi na masyadong nakikilala ang baro't-
saya dahil bihira na lamang itong gamitin sa mga pormal na pagsasalo tulad ng
kasal o debut.

Paano ito maisasabuhay muli?

Walang ibang mas epektibong paraan upang maisabuhay muli ang unti unting
nawawalang kultura ng Pilipinas. Ito ay ang pagmamahal at pagrespito sa bayan. Mas
importante na maibalik muna sa mga puso ng bawat Pilipino ang kanilang
pagmamahal at pagrespito sa bayan nang sa ganon ay mabigyan nilang halaga ang
kultura at gagawan ng paraan upang ang kultura na siyang ating tunay na kayamanan
ay ma preserba.

Kahalagahan ng pagpapanatili ng kulturang pilipino

 Kinakailangan nating pahalagahan ang kulturang pilipino sapagkat ito ang

nagsisilbing ating pagkakakilanlan bilang isang Pilipino.

MGA TANYAG NA PAGKAING PINOY

Kapag usapang pagkain, hindi patatalo diyan ang Pilipinas dahil sa daming
pagpipiliang pagkaing pilipino na talaga namang katakam-takam at hitik sa sarap!
Mula sa mga sikat na ulam at kakaibang lutuin hanggang sa panghimagas,hindi Ka
mauubusan ng masasarap na pagkaing pinoy kaya naman mapa-local o foreigner,
sabik na sabik sa mga pagkaing pinoy.

Mga Sikat na Pagkaing Pilipino:

 Adobo
 Sinigang
 Kare-kare
 Lechon
 Halo-Halo
 Sisig
 Bulalo
 Crispy Pata

-Relasyon sa pagtanaw sa daigdig ng mga lutong pinoy.

-Paano ito naisasabuhay sa iba't-ibang bansa na sa kasalukuyan ay natatamasa

parin?

Gaano kayaman ang pagkaing pinoy?

-Ang mga Pilipino ay mahilig sa pagkain

- Pagkaing Pinoy ay naging bahagi na ng ating kultura.

Ano ang nangyari sa ating pinagmamalaki na pagkaing pinoy sa kasalukuyan?

-Pag-usbong ng iba't-ibang klase ng pagkaing dayuhan.

-Ang pagkain ang puso sa isang pagdiriwang.

-Pagkain ay isa sa pinakamahalagang aspeto ng pangangailangan ng tao.

Tikim: Mga Sanaysay Tungkol sa Pilipinong Pagkain at Kultura

- Doreen Fernandez-

SINO SI DOREEN FERNANDEZ?

Isang Pilipinong propesor, historian, manunulat, at

kritik. Kilala sa kaniyang mga obra patungkol sa
pagkain at kultura ng mga Pilipino sa sining ng teatro.
Isang manunulat ng kulum sa Philippine Daily Inquirer.

Ipinanganak noong ika-28 ng Oktubre, taon 1934.

Anak nina Aguinaldo Severino Gamboa at Alicia
Lucero.

Bachelor of Arts Degree Major in English and History

sa St. Scholastics College Manila (1954), University (1976).
Mga gawa na The Iloilo Zarzuela: 1903-1930, Con Master of Arts Major in English
Literature (1965) at Ph.D. in Literature sa Ateneo De Manilatemporary Theater Arts:
Asia and the United States, Sarap: Essays on Philippine Food, Tikim: Philippine Food
and Culture at marami pang iba.
Siya ay pumanaw noong ika-24 ng Hunyo, taon 2002.

Kabanata 1: Pagkain at Lasa

 Isa sa apat na kabanata ng librong Tikim Saklaw ng kabanatang ito ang iba’t
ibang klaseng pagkaing Pilipino.
 Ang mga pagkaing ito ay nagpapamukod tangi sa ating bansa sa buong mundo.

Iba’t- ibang impukan ng Pagkaing pinoy

Walking" street foods

-Ito ay kadalasang nakikita sa kalsada, paaralan, o bus terminal.

The sitting vendors

-Ito ay kadalasang nakikita sa mga gusaling tirahan, palengke, at bangketa.

Market and churchyard food

-Mga kakanin o pagkaing Pinoy na nakikita sa labas ng simbahan.

School street food

-Pagkain sa labas ng paaralan.

Food at office and factory sites

-Mga pagkain sa lugar na kung saan may mga trabahante.

The transportation center

-Kung saan nagaganap ang serbisyo pantransportasyon.

Barbeque

-Uri ng pagkain kung saan iniluluto sa pamamagitan ng pagsalang sa

nagbabagang uling.

The balut vendor

-Ang tawag sa mga nagtitinda ng "balut" o isang itlog ng bibe na dumaan sa

pertilisasyon kasama ang isang halos buo nang embryo sa loob na pinapakuluan at
kinakain kapag nabalatan.

Wikakulinarya

-Ang pagkaing Pilipino ay nabuo mulas sa ating kasaysayan, kultura, at kapaligiran.

-Ang pagkaing Pilipino ay isang batayan ng kultura at lipunan.

Sangkap-kaalaman: sahog na malinamnam sa putaheng karunungan

-Sulat ni Voltaire M. Villanueva Nagmula sa Artikulong

-"Pilipino'y Maaaring Kilalanin sa Pamamagitan ng Kanyang Pagkain" ni Doreen

Fernandez.

1. Umaangkop ang tao sa inihahain ng paligid upang gawing pagkain.

2. Kadikit ng Pagkain ang kasaysayan ng mayamang lumipas na salamin ng bukas.
Hindi lamang kultura kung hindi pati kasaysayan ay nakaimpluwensiya sa pagkaing
Pilipino. Lalo na sa tatlo nating dayuhan: Kastila, Amerikano, Tsino.
3. Kung gaano kayaman ang kalikasan, ganoon din ang dami at yaman ng
mabubuong pagkain.
Paano naaapektuhan ng pagkain ang iyong pananaw sa daigdig?

 Pagkain bilang bahagi ng kultura.

 Pagkain bilang ugnayan ng bawat tao.
 Pagkain bilang gabay sa pagtuklas sa ating mga sarili.
 Mabisang paraan sa pagbubuklod ng bawat isa.
 Kahalagahan ng pagkain sa pamilya.
 Epekto ng pagtaas ng presyo ng mga pagkain at bilihin sa daigdig.

-Kongklusiyon-

1. Ano-ano ang kahalagahan ng pagkain sa kaisipan, lipunan, at kulturang Pilipino?

2. Bakit dapat isaalang-alang ang pagkain sa ugnayang karanasan sa pandemya upang

bigyang- pansin ang iba't ibang usaping panlipunan?
3. Paano binigyang-bagong hugis ang iyong pananaw sa pagkain bilang gurong
maghahain ng kaalaman sa darating na panahon?

“Mapagpalang Araw at maraming salamat!”

Mga miyembro ng grupo:

OBTEC M-1-3, Miyembro:

Geraldez, Jerson

Lapac, Jovine

Gavino, April Grace

Gabisay, Princess

Felicedario, Maressa lian alyza

Dequit, Lian Allyza

Instruktor Ng Kurso

Prof. Mercy Abuloc