Professional Documents
Culture Documents
Kpss Vatandaşlık
Kpss Vatandaşlık
Normlar Hiyerarşisi
Anayasa» Kanun/KHK/Milletlerarası Ant» Tüzük» Yönetmelik» Genelge. Kanun koyucu tarafından istemeden bilinçsizce bırakılan boşluk türüne
Kural Dışı Boşluk.
Hukukun Yazılı Kaynakları: Anayasa, Kanunlar, KHK, Tüzük,
Yönetmelik. Medeni Hukukun Alt Dalları: KEMA»» Kişiler, Eşya, Miras, Aile
hukukları
Yazısız Hukuk Örf ve Adet’tir.
Bir kimsenin kendi şahsına veya malına yapılan hukuka aykırı ve halen
Hukukun Yardımcı Kaynakları: Bilimsel Görüş, Yargı Kararı (İçtihat) devam eden bir saldırıyı önlemek için yaptığı ölçülü karşı saldırıya Meşru
Müdafaa denir.
Hukuk kurallarını diğer kurallardan ayıran fark maddi yaptırım gücü
olması Bir kimsenin bilerek sebep olmadığı bir tehlikeden kendisini veya bir
(Çıkmış Soru) başkasını kurtarmak için bu tehlikeyle ilgisi olmayan üçüncü bir kişinin
malına zarar vermesi haline IZTIRAR HALİ denir.
Maddi Yaptırım Türleri: Cebri İcra, Tazminat, İptal, Ceza,
Hükümsüzlük. Hukukta bir olayın veya olgunun varlığını veya yokluğunu ispata yarayan
araçlara DELİL denir.
Mevzu Hukuk: Yetkili makamların koyduğu yazılı hukuk kurallarının
tümü Türk medeni kanuna göre kişilik TAM ve SAĞ DOĞUM ile başlar.
Pozitif Hukuk: Bir ülke de uygulanan yazılı-yazısız tüm hukuk kuralları. Kişiye eşya üzerinden doğrudan egemenlik tanıyan hakka AYNİ HAK
denir
Somut olayda kanunda ve örf ve adet hukukunda (yazısız kaynaklarda)
uygulanabilir hiçbir hükmün bulunmaması durumunda oluşan boşluk Kişiye eşya üzerinde fiili hâkimiyet sahibi olma yetkisi veren duruma
türüne Hukuk Boşluğu denir. ZİLYETLİK denir.
1
Kamu yararına yönelik faaliyet için özel mülkiyette bulunan bir taşınmazsa EDİM: Aralarında var olan borç ilişkisi dolayısıyla alacaklının borçludan
geçici olarak el atılmasına GEÇİCİ İŞGAL denir. isteyebileceği, borçlunun da yerine getirmekle yükümlü bulunduğu
davranış.
Olağanüstü hallerden özel kişilere ait taşınır mallara idare tarafından el
konulmasına İSTİMVAL denir. Miras bırakan kişiye MURİS denir.
Kamu yararının sağlanması için bedeli peşin ödenmek şartıyla özel
mülkiyette bulunan taşınmaz malın tamamına veya bir kısmına zorla el Mirasa konu olan hak ve borçlara TEREKE denir.
koyulmasına KAMULAŞTIRMA denir. Gerçek kişiliği sona erdiren durumlar: Ölüm, Ölüm Karinesi, Birlikte ölüm
Karinesi, Gaiplik.
Ana veya babanın ergin olmayan çocuklarının şahsı ve malları üzerinde
sahip oldukları yetkiye VELAYET denir. Ölüm karinesinde ölüm kaydı kimin emri ile oluşur: EN BÜYÜK
MÜLKÜ AMİR
Velayet altında olmayan küçükler ile kısıtlı ergin kimselerin kişiliği ve
malvarlığı ile ilgili tüm menfaatlerini korumak ve hukuki işlemlerinde onu Ölüm olayları nüfus müdürlüğüne 10 GÜN içinde bildirilir.
temsil etmekle yükümlü temsilciye VASİ denir.
Doğum olayları nüfus müdürlüğüne 30 GÜN içinde bildirilir.
VELİLERİN YERLEŞİM YERİ Velayet altındaki çocukların yerleşim
yeri Ölüm tehlikesi içinde kaybolma durumunda gaiplik kararının verilebilmesi
için ne kadar süre geçmelidir? CEVAP: 1 YIL
DOĞUM KÜTÜĞÜ: Bir kişinin doğumu ve soy bağıyla ilgili kayıtları
içeren kütüğe denir. Uzun süre haber alamama durumunda gaiplik kararının verilebilmesi için
ne kadar süre geçmelidir? CEVAP: 5 YIL
Bir devlete uyrukluk bağı ile bağlı olan gerçek kişilere VATANDAŞ denir.
Gaiplik Kararını, Asliye Hukuk Mahkemesi verir.
Kişiyi devlete bağlayan hukuki ve siyasi bağa UYRUKLUK (TABİİYET)
Gaiplik kararı çıkan kişinin mirasının bölüşmesi için kadar süre
Borcu sonra erdiren durumlar: İFA, İBRA, YENİLEME (Tecdit), geçmelidir?
KUSURSUZ İMKÂNSIZLIK, BİRLEŞME, TAKAS. CEVAP: 5 YIL
Fiil ehliyet türleri: Tam Ehliyetliler, Tam Ehliyetsizler, Sınırlı Ehliyetliler, Mal topluluğu şeklinde kurulan kamu tüzel kişileri nelerdir?
Sınırlı Ehliyetsizler. CEVAP: Vakıflar, TRT, RTÜK, YÖK, SGK
2
Dernekler 7 kişi ile, Vakıflar 1 kişi ile kurulur. TBMM 600 vekilden • Son yapılan milletvekili genel seçimlerinde geçerli oyların tek başına
oluşur. veya birlikte en az yüzde 5'ini almış olan siyasi partiler.
• En az 100 bin seçmenin imzası ile aday gösterebilir.
1982 Anayasasına göre yargı yetkisi kime aittir?
CEVAP: Bağımsız ve tarafsız mahkemelere Seçimleri yenilemek için kaç milletvekilinin kararı gereklidir?
CEVAP: 360 (5/3)
Sayıştay başkanı ve üyelerini kim seçer? CEVAP: TBMM
1982 Anayasasına göre yürütme yetkisi kime aittir?
1982 Anayasasına göre yasama yetkisi kime aittir? CEVAP: TBMM CEVAP: CUMHURBAŞKANI
Milletvekili seçilme şartları nelerdir? 1982 Anayasası'na göre, TBMM bir yasama yılında en çok kaç ay tatil
• 18 yaşını doldurmuş olmak. yapabilir? CEVAP: 3 AY
• En az ilkokul mezunu olmak.
• Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak. Yasamanın 4 temel ilkesi: Aslilik, Devredilmezlik, Süreklilik, Genellik.
• Kısıtlı olmamak.
• Askerlik ile ilişiği bulunmamak. Adli mahkemelerce verilen kararların son inceleme yeri: YARGITAY
• Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş olmak.
Adli yargının kanun yolları: 1. İTİRAZ, 2. İSTİNAF, 3. TEMYİZ.
Cumhurbaşkanı seçilme şartları nelerdir? (Çıkmış)
• T.C. vatandaşı olmak.
• 40 yaşını doldurmuş olmak. İdari yargıdaki mahkemeler nelerdir?
• Yükseköğrenim yapmış olmak. • Danıştay
• Kısıtlı olmamak. • İdare Mahkemesi
• Görev süresi 5 yıldır. • Vergi Mahkemesi
• Bir kimse en fazla 2 defa cumhurbaşkanı seçilebilir. • Bölge İdare Mahkemesi
• Halk tarafından seçilir.
1982 Anayasasına göre yüksek mahkemeler hangileridir? (Aşırı
Cumhurbaşkanı makamının boşalması halinde ve genel seçimlere 1 yıl ve önemli)
daha az süre kalması durumunda makamın boşalmasını takip eden kaçıncı (CEVAP: DAYU)
günü takip eden ilk pazar seçim yapılır? CEVAP: 60 DANIŞTAY
ANAYASA MAHKEMESİ
Cumhurbaşkanlığına kimler aday gösterebilir? YARGITAY
• Siyasi parti grupları UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
3
Uyuşmazlık Mahkemesi başkanı kim tarafından seçilir? Hâkim ve Savcılar Kurulu(HSK) başkanı kim CEVAP ADALET
CEVAP: ANAYASA MAHKEMESİ BAKANI
Hâkimler ve Savcılar Kurulu idari olarak nereye bağlıdır? Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin yargısal denetimini kim yapar?
CEVAP: ADALET BAKANLIĞI CEVAP: ANAYASA MAHKEMESİ
TBMM’yi tatil veya ara verme sırasında kimler doğrudan toplantıya Yönetmeliklerin yargısal denetimini kim yapar? CEVAP: DANIŞTAY
çağırabilir? CEVAP: CUMHURBAŞKANI ve TBMM
Merkezi bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin gelir ve giderlerini TBMM
TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğu kaç milletvekilidir? CEVAP: 301 adına kim denetler? CEVAP: SAYIŞTAY
Salt Çoğunluk: Yarısının 1 fazlasıdır.
NOT: Sayıştay asla yüksek mahkeme değildir. Unutma.
2017 Anayasa Değişikliği ile kaldıranlar? Yüce Divan sıfatıyla yargılama yapan yüksek mahkeme hangisidir?
• Başbakan CEVAP: ANAYASA MAHKEMESİ
• Bakanlar Kurulu
• Kanun Hükmünde Kararname Yasama dokunulmazlığının kaldırılması ve milletvekilliğinin düşürülmesi
• Sıkıyönetim kararlarının yargısal denetimini kim yapar?
• Tüzük CEVAP: ANAYASA MAHKEMESİ
• Parlamenter Sistem
Kanunların şekil bakımından Anayasa’ya uygun olup olmadığını hangisi
Parlamenter sitemin kaldırılması ile yerine gelen sistemin adı şudur: denetler? CEVAP: ANAYASA MAHKEMESİ
Cumhurbaşkanlığı Devlet Hükümet Sistemi.
Bütçe Kanunu kim hazırlar? CEVAP: CUMHURBAŞKANI
Cumhurbaşkanına kim vekâlet eder? CUMHURBAŞKANI (Yeni yıla 75 gün kala hazırlanır.)
YARDIMCISI
TBMM'nin bilgi edinme ve denetim yolları nelerdir?
Anayasa Mahkemesi kaç üyeden oluşur? • Meclis Araştırması
CEVAP: (15) 12 Cumhurbaşkanı, 3 TBMM • Meclis Soruşturması
• Genel Görüşme
Hâkim ve Savcılar Kurulu (HSK) kaç üyeden oluşur? • Yazılı Soru
CEVAP: (13) Kurul 2 daire halinde çalışır.
4
Devlet Denetleme Kurulu kime bağlıdır? CEVAP: CUMHURBAŞKANI
Siyasi parti grupları kaç milletvekilinden oluşur? CEVAP: 20
TBMM iç tüzüğün yargısal denetimini ANAYASA MAHKEMESİ yapar.
Siyasi partiler kaç gerçek kişiden kurulur? CEVAP: 30
Milli Güvenlik Kurulu üyeleri kimlerdir? (Önemli)
• Cumhurbaşkanı Hangi durumlarda siyasi partilerden aday olunur?
• Cumhurbaşkanı Yardımcısı • Büyükşehir Belediye Başkanlığı
• Adalet Bakanı • Belediye Başkanlığı
• Milli Savunma Bakanı • Belde Belediye Başkanlığı
• İçişleri Bakanı • İl Genel Meclis Üyeliği
• Dışişleri Bakanı • İlçe Belediye Meclis Üyeliği
• Genelkurmay Başkanı • Encümenler
• Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanı
Milli Güvenlik Kurulu gündemini kim belirler? Siyasi partilerin mali denetimini kim yapar?
CEVAP: CUMHURBAŞKANI CEVAP: ANAYASA MAHKEMESİ yapar.
Af Kanunu kapsamında yer almayıp affı mümkün olmayan tek suç hangisi? Seçimler hangi sebepten 1 yıl ertelenir? CEVAP: SAVAŞ
CEVAP: ORMAN SUÇLARI
Genel ve özel af ilanına kim karar verir? CEVAP: TBMM
Türkiye'de gizli oy - açık sayım ve döküm ilkesine uygun ilk seçim ne
zaman yapıldı? CEVAP: 1950 Hakkın kazanılmasında etkili olan ilke nedir?
CEVAP: SUBJEKTİF İYİ NİYET
Türkiye'de seçimlerin başlangıcından bitişine kadar sorumlu olan kuruluş
hangisidir? CEVAP: Yüksek seçim Kurulu (YSK) Hakkın kullanılmasında etkili olan ilke nedir?
CEVAP: DÜRÜSTLÜK İLKESİ
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) kaç üyeden oluşur?
CEVAP: 7 Asıl 4 Yedek TOPLAM 11 /// Yargıtay: 6, Danıştay: 5 Kişinin kendi iradesiyle hak kazanabilmesi ve borç altına girebilmesine ne
ad verilir? CEVAP: FİİL EHLİYETİ
YSK'ya karşı yargı yolu nasıldır? CEVAP: KAPALIDIR.
Erginlik (reşit) yaşı kaçtır? CEVAP: 18
Siyasi partilerin devlet hazinesinden yardım alabilmeleri için en az yüzde
kaç oy almaları gerekir? CEVAP: %3 Kaza-i Rüşt mahkeme kararıyla ergin kılınma yaşı kaçtır? CEVAP: 15
5
• Türkiye Devleti Atatürk milliyetçiliğine bağlıdır.
Olağan evlenme yaşı kaçtır? CEVAP: 17 • Türkiye Cumhuriyeti insan haklarına saygılıdır.
Olağanüstü evlenme yaşı kaçtır? CEVAP: 16 Kamu Baş denetçisini kim seçer? CEVAP: TBMM
Halkoyuna sunularak yürürlüğe giren ilk anayasamız hangisidir? RTÜK üyelerini kim seçer? CEVAP: TBMM
CEVAP: 1961 ANAYASASI
Cumhurbaşkanı kendisine gelen kanunu kaç gün içerisinde yayımlar?
Belediye idaresinin organları nelerdir? CEVAP: 15 gün
• Belediye Başkanı (YÜRÜTME)
• Belediye Meclisi (KARAR) Kanunların yürürlüğü için bir tarih belirlenmemişse ne zaman yürürlüğe
• Belediye Encümeni (DANIŞMA) girer? CEVAP: Resmi gazetede yayımlandığı gün
En sert (değiştirilmesi zor) ve kazuistik (ayrıntı) anayasa hangisidir? DİKKAT KARIŞTIRMA! (Çok Önemli)
CEVAP: 1982 ANAYASASI Valiler - Cumhurbaşkanı Kararı ile atanır.
Kaymakam - Cumhurbaşkanı Onayı ile atanır.
1982 Anayasasına göre değiştirilemez ve değiştirilmesi dahi teklif İl, İlçe, Büyükşehir Belediyesi - Kanun ile kurulur
edilemeyen maddeler nelerdir? Köyler - İçişleri Bakanlığı Kararı ile kurulur.
• Türkiye Devleti bir Cumhuriyet'tir.
• Türkiye Cumhuriyeti milli marşı İstiklal Marşı'dır.
6
Bakanlıkların kurulması kaldırılması görev ve yetkileri vs. ne ile
düzenlenir? CEVAP: CUMHURBAŞKANI KARARNAMESİ Belediyeler ne ile kurulur? CEVAP: CUMHURBAŞKANI KARARI
Cumhurbaşkanı tarafından atananlar? (Çok Önemli) Köyler en az ve en çok ne kadar nüfusla kurulur?
• Diyanet İşleri Başkan CEVAP: EN AZ 150 - EN FAZLA 2000
• MİT Başkanı
• Devlet Denetleme Kurulu Başkanı Yerel Yönetimler neler: İl Özel İdaresi, Belediyeler (İl-İlçe-Belde), KÖY
• Bakanlar
• Valiler Bir yerleşim biriminde belediye kurulabilmesi için nüfusun en az kaç
• Büyükelçiler olması gereklidir? CEVAP: 5000
• Rektörler
• YÖK Kurulu üyeleri Büyükşehir belediyesinin kurulabilmesi için nüfusun en az ne kadar olması
• ÖSYM Başkanı /// • Varlık Fonu Başkanı gereklidir? CEVAP: 750.000
• TRT Genel Müdürü
• Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanları /// • SGK Köy işlerinin bütün köylünün birleşerek yapmasına ne denir?
Başkanı CEVAP: İMECE
Cumhurbaşkanlığına bağlı Kamu Tüzel Kişiliği olan kuruluşlar neler? Köy işleri için köylüden toplanan paraya ne denir? CEVAP: SALMA
• Savunma Sanayi Başkanlığı
• Dijital Dönüşüm Ofisi Köy muhtarını ve köy ihtiyar heyetini kim seçer? CEVAP KÖY
• Finans Ofisi DERNEĞİ
• İnsan Kaynakları Ofisi
• Yatırım Ofisi İsmini değiştirmek isteyen bir vatandaş nereye başvurmalı?
CEVAP: ASLİYE HUKUK MAHKEME
OHAL ilan etme yetkisi kime aittir? CEVAP: CUMHURBAŞKANI
Belediye Başkanını geçici ve kesin olarak kim görevden alır?
OHAL her defasında en fazla ne kadar uzatılabilir? CEVAP: 4 AY CEVAP: GEÇİCİ (İçişleri Bakanı), KESİN (Danıştay)
8
• Yüz kızartıcı suçlarından hapis cezası almamak.