You are on page 1of 8

g]skfsf] gjf}“ dxflwj]zgåf/f kfl/t

k|ltj]bg / ljwfg k|sflzt


sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] k|ltj]bg / ljwfg k|sflzt ePsf] 5 .
gjf}F dxflwj]zgdf k|:t't Pjd\ kfl/t @)&( ;fn c;f]h @% b]lv sflQs @
ut];Dd slknj:t'l:yt g]skf s]lGb|o
sfof{nodf ;DkGg ePsf] dxflwj]zgdf
dxf;lrj ljKnjåf/f k|:t't tyf
dxflwj]zgåf/f kl/:s[t ub}{ kfl/t
ul/Psf] k|ltj]bg ut xKtf k|sflzt
ul/Psf] xf] . s]xL cfGtl/s tyf afXo
c;xhtf / r'gf}tLk"0f{ kl/l:yltdf x'g
uPsf] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] gjf}F
dxflwj]zgn] kf6L{sf] sfo{lbzf, sfo{gLlt,
ljrf/sf] gofF ;+Zn]if0f nufPt ;du|
cGt/f{li6«o sDo'lg:6 cfGbf]ngsf
dxTjk"0f{ / cfwf/e"t ljifodf gofF
jif{ !^, c+s @$, @)&( ;fn r}t !@ ut] cfOtaf/ (Mar. 26, 2023) d"No ?= !).– ;+Zn]if0f u/]sf] lyof] .
-af“ s L clGtd k] h df_

‘qmflGt ;DkGg ug{ gof“ tl/sfaf6 n8\g' k5{’


sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf
dxf;lrj ljKnj ;Ln] qmflGt ;DkGg
PsLs[t ug{ xfdLn] gofF ;+Zn]if0f u/]sf
5f}F .Ú, pb\3f6g ;qnfO{ ;Daf]wg ub}{
;+rfng u/]sf xf}+ . o;nfO{ b]ze/L
lj:tf/ ug{kg]{ of]hgf 5 .Ú
sDo'lg:6 cfGbf]ngnfO{ ;f]Rg], k9\gd] fq
ul/of] eg] l;l4g] xf] . h;n] gofF ljrf/
hgqmflGtsf] gofF :s'ndf lt s'/fx?
k9fO{ x'G5g\ .Ú
g]skf s]Gb|Lo ;b:o lty{ ;Ln] pkl:yt
;a}nfO{ :jfut dGtJoaf6 :jfut u/]sf
ug{ gofF tl/sfaf6 n8\gkg]{ atfPsf dxf;lrj ljKnjn] eg] , …xfdL dxf;lrj ljKnj ;Ln] lbof], gofF cfwf/df ;'? u¥of] Tof] l6Sg pgn] g]skf dfcf]jfbL s]Gb|n] lyP eg] sfo{qmdsf] ;+rfng ;Gb]z ;Ln]
5g\ . ;f] kf6L{n] z'qmaf/ s]Gb|Lo ;dfhjfbL qmflGt, ;fDojfbL qmflGt ;fdfGtjfbsf] ue{af6 k'FhLjfb / ;S5 .Ú ljrf/sf] dxTj aNn a'em]sf] Jo+Uo ub}{ u/]sf lyP . :s'lnªdf tLgj6f ljifox?
g]tf e/t ;Ln] eg] – …gofF eg]– …ljrf/ ljlxg ePsf] dfs]n] klg /flvPsf] sfo{qmddf cWoIf w'j| ;Ln]

‘;+;bLo Joj:yfsf] lj36g / j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yfsf] :yfkgf clgjfo{’


sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf k|jQmf k|sf08 c/aklt agfpg] Joj:yf xf] . /fi6« / hgtfsf] zf]if0f, bf]xg u/]/,
;Ln] ;+;bLo Joj:yfsf] lj36g / j}1flgs ;dfhjfbL e|i6frf/ / sldzgsf] v]n v]n/] /ftf/ft cfk"m / cfˆgfnfO{ c/aklt
Joj:yfsf] :yfkgf clgjfo{ ePsf] 7f]sj' f u/]sf 5g . agfpg] Joj:yf xf] eGg] ;a};fd' 5n{Ë ePsf] 5 . of] Joj:yfaf6
If]Kof:q ;fKtflxs;Fu laz]if s'/fsfgL ub}{ k|jQmf g]kfnL hgtf cflht 5g\ . /fli6«otf, :jfwLgtf vt/fdf k/]sf] 5,
k|sf08n] ;f] 7f]sj' f u/]sf x'g\ . k|jQmf k|sf08 ;Ln] ljb]zL x:tIf]kn] ;Ldf gf3]sf] 5, /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{s,
j}1flgs ;dhfjfbsf] ljsNk gePsf] 7f]sj' f ub}{ eg]– ;f+:s[lts b[li6n] ;d]t b]z ;+s6u|:t ePsf] 5 . To;}n] of]
Joj:yfsf] cGTo ug{' clgjfo{ ePsf] 5 .Ú
pgn] cufl8 eg]– …;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqsf] cGTo ug{k' g]{
clxn]sf] /fli6«o cfjZostf / cfdhgtfsf] rfxgf ePsf] 5 . of]
Joj:yfsf] /Iff t bnfn k'h
F Lkltn] ug{ ;Sg] g} 5}gg\ . To;sf/0f of]

cGtjf{tf{ # k]hdf
;+;bLo Joj:yfsf] lj36g / j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yfsf] :yfkgf
clgjfo{ ePsf] 5 . Oltxf;sf] of] cfjZostfnfO{ kl/k"lt{ ug{sf]
sfof{no slkna:t'df cfof]hgf u/]sf] ug{ rfxG5f}+ . of] qmflGt k'/f ug{ ;fDojfbLx?sf] hGd ePsf] eGb} lglDt g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ P]ltxfl;s kxn lng tof/ 5 . g]kfndf
s]Gb|Lo /fhgLlts tyf j}rfl/s xfdLnfO{ dfn]dfjfb klg rflxG5, cd]l/sfn] ltg} k'h
F LjfbLx?nfO{ k'h
F Ljfb kl/jt{g / qmflGtnfO{ s;}n] /f]Sg ;Sb}g . of] clgjfo{ 5, casf]
:s'lnª sfo{qmdsf] pb\3f6g ub}{ ljZjdf b]lvPsf] k/jt{g klg rflxG5 . k9fP/ g]kfndf k7fPsf] atfP . pgn] ljsNk eg]s} PsLs[t hgqmflGtdfkm{t\ j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf
dxf;lrj ljKnj ;Ln] ;f] s'/f atfPsf xfdLn] ljsf; u/] s f] PsLs[ t cd]l/sfn] k'h
F LjfbL ljBfno v8f u/]/, ug{' xf] .Ú
x'g\ . hgqmflGtnfO{ Ps?ktf lbg :s'lnª k'h
F Ljfbsf ljBfyL{ pTkfbg ub}{ g]kfndf …@)^@÷^# kl5 bnfn k'FhLkltju{af/] ;Qf;Lg agfpg] o;}u/L, k|jQmf k|sf08 ;Ln] Pd;L;L g]kfnL hgtfn] cg'df]bg
dxf;lrj ljKnj ;Ln] bnfn ;'? ul/Psf] xf] .Ú k7fPsf] / To;s} h8df s]xLn] wfld{s ;d|fHojfbLx?sf] l8hfOgdf g]kfndf bnfnx?n] gu/]sf] 7f]sj' f ub}{ eg] …bnfnx?n] Pd;L;L cg'df]bgsf] h'g gf6s
k'h
F Ljfbn] gofF ljrf/, gofF k|ljlw lnP/ dxf;lrj ljKnj ;Ln] sDo'lg:6 :s'nx? rnfPsf] atfP . pgn] cuf8L h:tfsf] t:t} nfu" ubf{ hgtfnfO{ ;+3Lo nf]stflGqs u/]sf 5g\, To;sf] g]kfnL /fhgLltdf s'g} cy{ / cf}lrTo 5}g .Ú
cfPsf] 5, k'hF Ljfb klxnfsf /fhfx? :s'nsf] cefjdf ;f]leot ;+3 9n]sf] eg]– …pgLx?n] sDo'lg:6;Fu s;/L u0ftGq eg]/ lbUe|ldt ug]{ s'r]i6f ul/of], Tof] clxn] pgn] eg]– …Pd;L;Llj?4 g]kfnL hgtf ;+3if{df pqg] 5g\,
h:tf] gePsf] pNn]v ub}{ eg]– …pgLx? b[i6fGt lbb} pgn] ;d:ofx?sf] xn n8\g] eg]/ l;sfPsf 5g\ . wd{df gfË]emf/ ePsf] 5 . of] ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq cfufdL lbgdf of] ;+3if{n] /fli6«o d'lQm cfGbf]ngsf] ?k lng]5 . of]
gofF tl/sfn] cfpFbf xfdL k'/fgf] ug]{ dfWod :s'n ePsf] atfpFb} eg] lj1fg / k| l jlw ld;fP/ k| r f/ hgtfsf] Joj:yf xf] O g, /fi6« s f] xf] O g, bnfn PsLs[t hgqmflGtsf] Pp6f cË aGb} pRr cfsf/ lng]5 / Pd;L;L
tl/sfn] uP/ x'bF g} . xfdLn] klg gofF …xfdL sDo'lg:6 xf}+ t/ sdhf]/ h:tf] ul//x] s f 5g\ . o;nfO{ ;Rrf k'h
F Lkltju{sf] /fi6« / hgtfsf lvnfkmdf /fh ug]{ Joj:yf / P;kLkL g]kfndf vf/]h eP/} 5f]8\5 . lsgeg] of] g]kfnL hgtfsf]
tl/sfaf6 n8\g' k5{ . xfdL k'/fgf] b]lvPsf 5f}F . ljZjdf k'h F Ljfb xflj sDo'lg:6x?n] lrg{ k5{ . To;sf nflu xf] . /fi6« / hgtfsf] zf]if0f, bf]xg u/]/, e|i6frf/ / rfxgf xf] . xfdL To;sf lj?4 nl8/fv]sf 5f}F . of] xfd|f] b]zsf]
tl/sfn] n8\of}+ eg] kl/lht x'g] lglZrt ePsf] h:tf] b]lvG5 . g]kfndf xfdL s]GbLo :s'lnªsf] :yfkgf ul/Psf] xf] .Ú sldzgsf] v]n v]n]/ /ftf/ft cfk"m / cfˆgfnfO{ -af“ s L clGtd k] h df_
5 .Ú sDo'lg:6 5f},+ sDo'lg:6 s} ;/sf/ ;f]xL, sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub}{
dxf;lrj ljKnj ;Ln] dfS;{jfb, 5 . t/, oxfF bnfn k'h F Ljfb xfjL g]skfsf :yfoL ;ldlt ;b:o tyf sDo'lg:6 :s'ndf c;n sDo'lg:6 aGg :s'lnª u¥of] /] .Ú, pgn] eg], …xfdLn] hfgsf/L lbP . bz{gzf:q, /fhgLlts
n]lggjfb / dfcf]jfbn] ;+:n]if0f u/]sf] 5 .Ú s]Gb|Lo :s'n tyf cg';Gwfg ljefusf cfk"mnfO{ lg/Gt/ ?kfGt/0f / ljsf; otf tof/L u/]kl5 pgLx?n] :s'lnªsf] cy{;f:q / j}1flgs ;dfhjfb u/L tLg
1fgnfO{ / ljZjdf ljsf; ePsf] pgn] cufl8 eg], …xfdL qmflGt OGrfh{ e/t ;Ln] gofF :s'n PsLs[t ug{ k¥of] . gofF qmflGt k'/f ug{, cw'/f] gf6s u/] . s:tf] x'G5 xf]nf pgLx?sf] ljifodf :s'lnª s]lGb|t /xg] pgsf] egfO{
1fgnfO{ PsLs[t ug{ :s'n vf]lnPsf] rflx/x]sf 5f}F t/ qmflGt dfcf], n]lgnn] hgqmflGtsf] :s'n ePsf] atfP . pgn] qmflGt k'/f ug{ xfdLn] gofF sf]if{sf] :s'lnª < of]hgf t csf{sf] rf]5g{ \ .Ú lyof] . :s'lngdf e/t ;L, w'j| ;L, lty{
atfP . …dfn]dfjfbn] ;+Zn]if0f u/]sf] u/]sf] h:tf] xf]Og . km/s xf] eg]/ o;nfO{ csf]{ cy{df ljKnj :s'n eGbf ljsf; u/]sf 5f}+ . dfn]dfjfbnfO{ klg g]skf kf]ln6Jo'/f] ;b:o w'j| ;Lsf] ;L / k|of; ;Ln] sIff ;+rfng ug]{
1fg / clxn]sf] ljsl;t ljZjnfO{ b]vfpg, a'emfpg cfjZos 7fg]/ :s'n klg km/s gkg]{ atfP . …k'/fgf] yk ljsf; u/]sf 5f}F . PsLs[t cWoIftfdf ;'? ePsf] pb\3f6g ;qdf atfOPsf] 5 .

gof“ ljZjJoj:yfsf] ckl/xfo{tf ‘nfh]xfª lnDa'nfO{ ;lxb 3f]if0ff u/’


!= o' q m] g df ?;–rLglj?4 o'qm]glj?4 ;}Go xdnfnfO{ cfqmfds o'qm]gsf ljleGg /fHodf k'lu;s]sf ckl/xfo{ ag]sf] /x]5 eGg] ?;
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6
kf6L{sf] s]Gb|Lo hgkl/ifb g]kfnn]
…oxL r}q % ut] lj/f6gu/df ! g+=
k|b]zsf] gfd æsf]zL k|b]zÆ /fv]sf]df
cd]l/sf–g]6f] u7aGwg M o'qm]gdf agfPsf] 5 . ptf lrlgofF /fi6«klt 5g\ . o'qm]gL ;]gfdf 7"nf] Iflt, lj36g ;dly{t ljZn]ifsx?sf] dt 5 . oxL r}q % ut] lj/f6gu/df ! g+= o;sf] vf/] h L / k| b ] z sf] k' g M
eO/x]sf] o'4 e8\lsPsf] 5 . jf:tjdf l;lhglkª / ?;L /fi6«klt k'l6gaLr / cfTd;dk{0f z'? eO;s]sf] 5 . jf:tjdf o'qm]g k"j;{ f]leot ;+3s} e"ld k|bz
] sf] gfd æsf]zL k|bz
] Æ /fv]sf]df gfdfÍgsf] dfu ub}{ ;+o'Qm lnDa'jfg
o'qm]gdf ?;lj?4 7"nf] ;}Go tof/L e] 6 jftf{ / ;xdlt ePsf] 5 . ca ?;L xdnfsf] s]Gb|Lo lgzfgfdf lyof] / Tof] ?;df ufEg] ?;L of]hgf o;sf] vf/] h L / k| b ] z sf] k' g M df]rf{n] cfof]hgf u/]sf] zflGtk"0f{
ePsf] /x]5 eGg] tYo cfh cfP/ cfh;Ddsf 36gfqmdnfO{ x]bf{, ?;n] o'qm]gL /fi6«klt h]n]G:sL / pgsf] pgLx?sf nflu :jefljs lyof] eGg] gfdfÍgsf] dfu ub}{ ;+oQ ' m lnDa'jfg h'n'z / ;efdfly /fHon] u/]sf]
k'li6 ePsf] 5 . kl5Nnf] k6s o'qm]g o'qm]gdf bL3{sflng o'4 ug]{ / cd]l/sL x]8Sjf6/ /x]sf] 5 . Pp6f dt 5 . ptf cd]l/sf / g]6f] df]rf{n] cfof]hgf u/]sf] zflGtk"0f{ x:tIf]k / bdgaf6 u+eL/ 3fOt] x'g'
o'4n] ljZje/ w'j| Ls/0f a9fPsf] 5 . tyf o'/f]lkog nufgLnfO{ o'qm]gdf jf:tjdf o'qm]g o'4df ljZje/ ;dly{t ljZn]ifsx?sf] dt 5 ls, ePsf Ps hgf df]rf{sf] sfo{stf{
cd]l/sfn] ?;L /fi6«klt Enfb\dL/ Wj:t agfOlbg] /0fgLlt agfPsf] b'O{ w'|j v8f ePsf] 5 . Psftkm{ …o'qm]g :jtGq / ;fj{ef}d /fi6« xf] / nfh]xfª lnDa' -kbd lnDa'_sf] lxhf]
k'l6glj?4 cGt/f{{li6«o kmf}hbf/L lyof] . kl5Nnf] 36gfqmdkl5 ?; cd]l/sf / g]6f] u7aGwg 5 eg] p;n] g]6f] jf cd]l/sf;Fu ;xsfo{ !) r}qdf w/fgsf] Ps c:ktfndf
cbfntsf] dfWodåf/f xdnf u/]sf] cfˆgf] /0fgLltnfO{ kl/jt{g u/]sf] csf] { t km{ ?;, rLg, O/fg / ug]{ clwsf/ /fVb5 .Ú ?;L ljZn]if0f lgwg ePsf] ;dfrf/ dfWodx?df
5 . o' 4 ck/fw;DaGwL d' 2 fdf 5 / p ca o'qm]gnfO{ l56f] sAhf pQ/sf]l/of u7aGwg ag]sf] 5 . w]/} 5– ?;s} e"ld ?;sf b'Zdgx?;Fu ;fj{hlgs ePsf] 5 . of] 36gfn] xfd|f]
cfO=l;=;L= cyf{ t \ cGt/f{ { l i6« o ug]{ /0fgLltdf k'us
] f] 5 . cfh;Ddsf] ;}Go jf o'4 ljZn]ifsx?sf] lgisif{ ;fF7ufF7 u/]/ ?;s} lj?4 wfjf af]Ng] Wofgfsif{ u/]sf] 5 .
kmf}hbf/L cbfntn] k'6Lglj?4 kqmfp /0fgLlt x]bf{, o'qm]g tLg efudf 5 ls o'qm]gdf ?;nfO{ k/flht ug{ sfo{nfO{ lsdfy{ :jLsf/ ug{ ;lsFbg} . != bz aif{sf] hgo'4 / !( lbgsf]
k'hL{ hf/L u/]sf] 5 . ptf ?;n] Tof] ljeflht eO;s]sf] 5 . s]xL /fHonfO{ c;Dej 5 . o'qm]gdf cd]l/sf / g]6f] @= cfly{ s ;+ s 6 / hgcfGbf]ngaf6 :yflkt æ;+3Lo
cfb]z / km};nfnfO{ vf/]h u/]sf] 5 . u7aGwg g/fd|/L kml;;s]sf] 5 / ljZjo' 4 sf] vt/f M jf:tjdf nf] s tflGqs u0ftGqÆ elgg]
jf:tjdf ?; h:tf] zlQmzfnL b]zsf ca ToxfF a f6 ;s' ; n lgl:sg cfhsf] ljZj Pp6f eLif0f cfly{s h'n'z / ;efdfly /fHon] u/]sf] ;/sf/n] hgtfsf] zflGtk"0f{ /
/fi6«kltnfO{ kqmfp k'hL{ hf/L ug'{ c;Dej 5 . ?;sf] 9f]sfdf uP/ ;+s6sf] d'vdf kml;;s]sf] 5 . x:tIf]k / bdgaf6 u+eL/ 3fOt] hfoh dfuk| l t u/] s f] of]
;fdfGo 36gf lyPg . ?;L ;}Go cd]l/sL ;]gf n8\g ;Sg] cj:yf cd]l/sf h:tf] b]zsf $ j6f a}+sx? df]rf{sf] sfo{stf{ nfh]xfª lnDa' - cnf]stflGqs, bdgsf/L / xTof/f]
clwsf/Lx?n] t cd]l/sfsf] O{zf/fdf 5}g . ?;nfO{ lh:Sofpg' / e8\sfpg' 6f6 klN6;s] / c? y'k}| a}s + 6f6 kbd lnDa'_ sf] lgwgk|lt uDeL/ rl/qsf] xfdL 3f]/ lj/f]w / eT;{gf
rNg] cGt/f{li6«o kmf}hbf/L cbfnt cd]l/sfsf] nflu dxFuf] kg{ ;S5 . klN6g] qmddf 5g\ . w]/} cy{zf:qLx?n] Wofgfsif{ ePsf] atfpb} lnDa'nfO{ ub{5f}+ . s'g} klg nf]stflGqs
/ Tof] km} ; nfdf ;+ n Ug of] o' 4 n] cd] l /sf / o' / f] k nfO{ r]tfjgL lbPsf 5g\ ls ;g\ !(&) /fHon] ;lxb 3f]if0ff ub}{ d[ts elgg] b]zdf Go"gtd lrQ ga'em]sf]
GofofwLzx?nfO{ adn] p8fOlbg] ck'/0fLo Iflt x'g] ;Defjgf a9]sf] sf] eGbf klg 7"nf] cfly{s ;+s6 kl/jf/nfO{ plrt Ifltk"lt{ lbg' kg]{ s'/fdf zflGtk"0f{ lj/f]w, k|bz{g,
;fj{hlgs wDsL lbO/x]sf 5g\ . Tof] 5 . cd]l/sf / g]6f] u7aGwgn] o'qm]g cjZoDefjL ag]sf] 5 . Vofltk|fKt / o;sf] plrt 5fgljg u/L bf]ifLnfO{ ;ef–h'nz ' ug]{ clwsf/ ;'lglZrt
km};nfkl5 /fi6«klt k'l6g cfkm}F o'4nfO{ s]xL nDAofpg t ;Snf t/ cd] l /sL, cy{ z f:qLx? / ;Vt sf/jfxL ug{ dfu u/]sf] 5 . x'G5 . of] 36gfn] of] ;/sf/
o' q m] g sf] d] l /of] k f] n df uP/ ?;nfO{ x/fpg ;Sb}g eGg] lgisif{ g} cg';Gwfgstf{x?n] t eljiojf0fL s]Gb|Lo hgkl/ifb g]kfnsf k|d'v nf]stflGqs / hgtfsf] gePsf]
lj/f]wLx?nfO{ r]tfjgL lbP . /fi6«klt lji0f' kGt cfhsf] jf:tljstf xf] . ul/;s]sf 5g\ ls ca cd]l/sf / ;Gtf]if ;Ln] zlgaf/ la1lKt hf/L :ki6 ub{5 .
k'l6gsf] d]l/of]kf]ndf cleJolQm :jtGq /fHo agfO{ ?;n] cfˆgf] ;]gf o' q m] g df cd] l /sf / g] 6 f] o'/f]ksf] ktg lglZrt ag]sf] 5 . ub}{ ;f] dfu u/]sf x'g\ . @= xfdLn] ljutb]lv eGb} cfPsf 5f}+
cfTdljZjf;df x]bf{ cg'dfg ug{ /fv]sf] 5 / s]xL ;x/x? ?;sf] u7aGwgn] w]/} 7"nf] o'4sf] tof/L / w]/}sf] ljZn]if0f 5 ha 7"nf–7"nf o; ljifodf s]Gb|Lo hgkl/ifb ls of] slyt ;+3Lo nf]stflGqs
;lsG5 ls ca l5§} o'qm]g ?;sf] sAhfdf uO;s]sf 5g\ . ca clGtd ljsf; u/]sf] /x]5 . ?;L xdnf ;+s6x? cfpF5g\ ta o'4sf] vt/f g]kfnsf k|d'v ;Gtf]if ;Ln] hf/L u0ftGq s]jn hgtf em'Sofpg]
sAhfdf x' g ] 5 . geGb} ?;n] xdnfdf cfqmfds?kdf ?;L ;]gf jf:tjd} ?;sf] eljiosf] nflu -af“ s L clGtd k] h df_ u/]sf] la1lKt o; k|sf/ /x]sf] 5– -af“ s L clGtd k] h df_
2 @)&( ;fn r}t !@ ut] cfOtaf/

dfcf]jfbL /fhgLltdf /fi6« / /fli6«otfsf] k|Zg


ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}
– s= dfcf]T;] t'ª
✍ ;DkfbsLo b]zsf] /fli6«o /fhgLlt a9f] atfpg' ePsf] bfaL ug'e{ Psf] lyof] . h;df 3'dfp/f] kf/fn] g]kfnsf] sfo{ut Pstfsf] cjwf/0ff cufl8

;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq g} ;d:ofsf] sf/s cfZro{ nfUbf]?kdf kZrufdL 9+un]


cufl8 al9/x]sf] 5 . vf;u/L )%@
;fndf g]skf-dfcf]jfbL_ n] h], h]
o;cl3 @)&# ;fndf klg alxu{ldt
n8fs'nfO{ lbg] elgPsf] /sd o;}u/L
k//fi6« gLltnfO{ OG8f] klZrdf
zlQmsf] lgs6 k'¥ofpg] k|of; ePsf]
;f/]sf sf/0f ca g]kfndf a9\bf] ljb]zL
x:tIf]ksfaf/]df lqmofzLn sDo'lgi6
/fi6«, /fli6«otf / hghLljsf lbgk|ltlbg ;+s6u|:t / si6s/ aGb} uPsf] 5 . ljQLo
;+:yf, n3'laQ / ld6/AofhLsf] zf]if0f, cTofrf/ / pTkL8gn] hgtfsf] pl7af; ePsf]
5 . ls;fgn] v]tL ug{ ;dodf dn, aLp, ljBfyL{n] k9\gsf] nflu ;dodf kf7\ok':ts,
dfu /fv]/ hgo'4sf] yfngL u/]sf]
lyof], cfh klg lt dfux? k"/f ePsf
8f= s]zj b]jsf]6f
kLl8tn] cbfntaf6 plrt Gofo kfPsf 5}gg\ . zflGt ;'/Iff Psfb]zsf] sxfgL ePsf] 5 5}gg\ . a? lt dfusf lj?4df kl5Nnf] ;dodf j}bl] zs x:tIf]k lbg k|ltlbg a9\b} uPsfn]
cyf{t\ htf x]¥of] pt} eb|uf]nsf] l:ylt 5 . dxFuL, sfnf]ahf/L, clgoldttf / e|i6frf/n] ljleGg lsl;dsf ultljlwx? a9\b} g]kfnsf ;a} b]zeQm, k|ultzLn / afdkGyL zlQmx? Psh'6 eP/
;Ldf gf3]sf] 5 . Pd;L;Lh:tf] /fi6«3ftL ;Demf}tf ePsf] 5 eg] :6]6 kf6{g/;Lk k|fu] f| d - uO/x]sf 5g\ . ut dlxgf dfcf]jfbL To;sf] rf]l6nf] k|ltjfb ug'k{ g]d{ f pQm zlQms}aLrdf a]dn
] sf]
P;kLkLkL_ h:tf] /fi6«3ftL ;Demf}tf ug{ ljleGg k|kGr ul/Fb5} . ;fdfGo hgtfnufot s]Gb|sf cWoIfsf lj?4df ;jf]R{ r
s'g} klg JolQm / ;+:yfn] /fHoaf6 lng'kg]{ ;]jfdf cfly{s n]gb]glagf sfo{ kmQ] u5{' eGg] cj:yf b]lvPsf] 5 . h;n]ubf{ ;dodfg} ;d:ofsf] klxrfgu/L
cbfntdf l/6 bfo/ ePsf] ljifonfO{
g;f]r] klg x'g] l:ylt k}bf ePsf] 5 . cfly{s n]gb]g s} sf/0f lasf; / lgdf{0f sfo{ r':t To;sf] ;dfwfgsf nflu cufl8 a9\gk' g]d{ f Tof] x'g;ls/x]sf] 5}g .
lnP/ dfcf]jfbL v]dfsf !) j6f
b'?:t x'g ;s]sf 5}gg\ . k|x/L, k|zf;g / Gofofnonufot ;Dk"0f{ If]qdf e|i6frf/ df}nfPsf] ;d" x x? k| w fgdGqL lgjf; o;sf] d'Vo sf/0f g]kfnsf sDo'lgi6 kf6L{x?sfaLrdf cfk;L
5, h;n] nufgL ug{ ;S5 p;}sf] sfd aGg] / hLt x'g] l:ylt 5 . g]kfndf e|i6frf/ /f]Sg afn'jf6f/df hDdf ePsf lyP . cljZjf; a9]/ hfg' xf] . sltko sDo'lgi6 kf6L{n] g} cfhsf]
/ e|i6frf/LnfO{ sf/afxL ug{ l;kmfl/; ug]{ clVtof/L kfPsf] clVtof/ b'?kof]u cg';Gwfg cj:yfdf g]kfnL sf+u;]| nfO{;d]t afdkGyL zlQm eGgyfn]sf] / ;f]
cfof]u cfkm}F ljjflbt 5 . clVtof/sf cfo'Qmx¿ g} e|i6frf/df d'l5Psf 5g\ eg] jt{dfg Psfb a}7sx? klg eP . h;df
;+;bLo Joj:yfsf /fhgLlts bn / To;sf g]tfsf] BfpGgg} s;/L cfk"m / cfˆgf] bn kf6L{ Pstf, ;xsfo{ jf sfo{ut kf6L{;uF bL3{sfnLg sfo{ut Pstfsf] cjwf/0ff cufl8 ;f/]sf sf/0f
;Qf / ;/sf/df l6ls/xg] eGg] 5 / To;sf nflu pgLx? cs't ;DklQ hf]8g\ tlNng Pstfnufotsf s'/fx? p7] t/ ca g]kfndf a9\bf] ljb]zL x:tIf]ksfaf/]df lqmofzLn sDo'lgi6
ePsf 5g . o; ljifodf ;/sf/, ;Qfwf/L / ;+;b\jfbL /fhgLlts bn / g]tfx?nfO{ s'g} hgo'4sf pQm dfux? k"/f u/fpgsf kf6L{x?sfaLrdf 5nkmn ug}k{ g]{ afWofTds cj:yf l;h{gf ePsf]
lrGtf / rf;f] /x]sf] b]lvFbg} . pgLx? t b]z / hgtfsf] ljifodf eGbf s;/L cfˆgf] n'6sf] nflu s' g } zAb klg pRrf/0f 5 . h;sf nflu s'g} g s'g} sDo'lgi6 ;d"xn] ;+of]hgsf/L e"ldsf
:ju{ sfod /fVg] eg]/ bQlrQ eP/ nfu]sf 5g . ul/Pgg\ . xfn;Dd pQm dfu k"/f lgjf{x ug{k} b{5 . dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf tyf k|wfgdGqL bfxfnsf] ef/t e|d0f cl3 g]kfnsf sDo'lgi6
!) jif]{ hgo'4 / !( lbg] hgcfGbf]ngsf] andf @)^% ;fn h]7 !% ut] g]kfndf u/fpgsf nflu To:tf] s'g} e]nf kf6L{x?sf] wf/0ff / dfux? jt{dfg ;/sf/ ;dIf k]z x'gk' g]{ cj:yf klg 5 . ljutsf ;/sf/x?sf tkm{af6
/fhtGqsf] cGTo ub}{ ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqsf] 3f]if0ff ul/Psf] lyof] . To;kl5 ePsf] klg b]lvPsf] 5}g . vf;df
@)&@ ;fndf ag]sf] gofF ;+ljwfgdf ;+3, k|bz ] / :yfgLo ;/sf/sf] k|fawfg v8f u/]/ ePsf ;'uf}nL ;GwL tyf ;g\ !(%) sf] c;dfg ;Demf}tf, ljKkf, ;'kb' u{ L nufotsf ;Dk"0f{ c;dfg ;GwL–
olta]nf tTsfnLg hgo'4sf d'Vo
PsfTds /fHo Joj:yfsf] :yfgdf ;+3Lo / /fhtGqsf] :yfgdf hgtfsf k|ltlglw d"nL sdf08/ k'iksdn bfxfn b]zsf] ;+emf}tfx?sf] vf/]hL cfhsf] ckl/xfo{ cfjZostf ePsf] 5 . To;af/] k|d bfxfnnfO{ pxfFsf] ef/t e|d0f
x'g] u0ftGq :yflkt ul/Psf] lyof] . t/, hgtfn] h'g cfsf+Iff / ck]Iff ub}{ /fhtGqsf] sfo{sf/L k|d'v k|wfgdGqLdf t]>f] cufj} :d/0f u/fOg' kg]{ cj:yf 5 . x'g t g]skf -dfcf]jfbL_ n] )%@ ;fndf tTsfnLg ;/sf/ ;dIf k]z
cGTo / u0ftGqsf] :yfkgfsf nflu cfˆgf] hLjg pT;u{ u/]sf lyP, Jojxf/df To:tf] k6s 5gf]6 eP/ ;+;b\af6 bf]>f] u/]sf] $) ;"qLo dfud} g]kfndf eO/x]sf] ljb]zL x:tIf]ksf af/]df w]/} s'/fx? ;dfj]z ul/Psf lyP . h'g
b]lvPsf] 5}g . zf;g Joj:yfdf bnLo / To;df klg u'6 ljz]ifsf] xflnd'xfnL rnfpg] cj:yf cfh klg sfod g} 5 . cem 36gfqmdx?n] k|d bfxfnsf] o; k6ssf] ef/t e|d0fsfqmddf
ljs[lt b]lvPsf] 5 . /fHo Joj:yfdf Odfg / cf:yf af]ss ] fx?sf] eGbf ljrf}lnof ju{sf] k6s ljZjf;sf] dt kfPsf]
kx'rF a9\bf hgtf k|tfl8t ePsf 5g\ . /fhgLlts ljs[lt 3fF6L–3fF6L;Dd cfpg] u/L cj:yfdf ;a} dfcf]jfbL ;d"xx?n] g]kfnnfO{ e'6fgh:t} ef/tLo ;'/Iff 5ftfd'gL k'¥ofOg] xf] ls eGg] ;+st] x? u/]sf 5g\ . h;k|lt g]kfnsf
a9]sf] 5 . b]zsf] jt{dfg /fhgLlts ;+s6sf] plrt lgsf;sf] nflu ;+;b\jfbL bnx?;Fu Tolta]nfsf $) ;"qLo dfu cufl8 qmflGtsf/L sDo'lgi6 zlQmx?sf] ;dodfg} Wofgfsif{0f x'gk' g]{ ePsf] 5 . xfnsf] cj:yfdf klg g]kfnsf
s'g} k|i6 b[li6sf]0f 5}g . pgLx? cfˆgf] JolQmut / bnLo :jfy{eGbf dfly p7\g ;Sb}gg\ . ;f/] / k" / f ug{ – u/fpgsf nflu vf;u/L sDo'lgi6 kf6L{x?af6 ljb]zL x:tIf]ksf lj?4 cfjfh p7\g ;s]geg] To;n] u+le/ b'36{ gf lgDTofpg
o; ;d:ofsf] d'Vo sf/s eg]sf] ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq ePsf] k|dfl0ft e} bfxfnnfO{ bafj a9fpg ;Sg'kg]{ xf] . ;Sg]5 . h'g cfkm}df la8Dagfsf] ljifo xf] .
;s]sf] 5 . To;sf/0f b]zsf] jt{dfg /fhgLlts ;+s6sf] lgsf;sf nflu g]kfn sDo'lg:6 t/ To;tkm{ cGo dfcf] j fbL
kf6L{n] eg]h:tf] PsLs[t hgqmflGtdfkm{t\ j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug{s ' f] lasNk 5}g . ;d"xx?sf] klg Wofg uPsf] b]lvPsf] cfn6fn u/] / lbOPsf] lyPg . 5 . Tof] eg]sf] g]kfn c;+nUg k//fi6« kf6L{x?sfaLrdf 5nkmn ug}{kg]{
b]zdf j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug{ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] kxndf ag]sf] ;dfhjfbL 5}g . lt dfu s] s] lyP eGg] s'/fx? sltkon] ToxL /sd xfn sfo{lalw gLltaf6 larlnt x'g' xf] . sltkon] afWofTds cj:yf l;h{gf ePsf] 5 .
b]zeQm df]rf{nfO{ ;fy{s agfpg cfd;r]t gful/s sl6a4 / k|lta4 x'gs ' f] ljsNk ;d]t w]/}n] la;{g yfn]sf] cj:yf agfP/ lbg nfluPsf] k|rf/ u/]sf t ca ljZjd} c;+nUg k//fi6« gLlt h;sf nflu s'g} g s'g} sDo'lgi6
5}g . lsgls ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq lj36g u/]/ j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf gu/];Dd 5 . lt dfunfO{ k'gM vf]h/] lnlkj4 5g\ . t/ Tolta]nf ;jf]R{ r cbfntsf sfd gnfUg]eGb} l6Kk0fL u/]sf] klg ;d"xn] ;+of]hgsf/L e"ldsf lgjf{x
b]z / hgtfsf] d'lQm ;Dej 5}g . km]l/ klg b]z / hglxtsf] kIfdf l;Gsf];d]t efFRg g;Sg] u/L b]ze/ ljt/0f ug{ / b]zJofkL sf/0f pQm /sd /f]lsPsfn] km]/L b]lvPsf] 5 . )&* c;f/df dfcf]jfbL ug{k} b{5 . dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf
;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqsf] uf]nrSs/df km:g] xf] eg] b]z / hgtfsf] eljio rf}k6 x'g] ?kd} pQm dfu k"/f ug{–u/fpgsf ;af]{Rrs} cfb]z lagf lbgg;lsg] s] G b| s f] ;fy ;xof] u df g] k fnL tyf k|wfgdGqL bfxfnsf] ef/t e|d0f
lglZrt 5 . t;y{, cfdqmflGtsf/L bn, g]tf, zlQm / ;r]t gful/sx? ;dfhjfbL b]zeQm
df]rf{df ;fd]n x'gk} 5{ . ToxL df]rf{sf] anaf6 dfq ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqsf] h/f] nflu cfjfh p7fpg'kg]{ b]lvPsf] 5 . eGg]x? klg /x]sf 5g\ . tTsfnLg sf+u; ]| sf ;efklt z]/axfb'/ b]pjfsf] cl3 g]kfnsf sDo'lgi6 kf6L{x?sf]
pv]n/] b]zdf j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug{ ;Dej 5 . cGoyf, b]z / hgtfsf] eljio dfcf]jfbL g]tfx?n] Tolta]nf cfkmFn } ] g]skf dfcf]jfbL zflGt k|lqmofdf g]t[Tjdf kfFr bnLo u7aGwgsf] wf/0ff / dfux? jt{dfg ;/sf/ ;dIf
cGwsf/ x'g] lglZrt 5 . /fv]sf dfu k"/f gu/L hgo'4 lbj; cfPkl5 cgldgsf] k|df0fLs/0fdf ;/sf/ u7g ePkl5 Psflt/ k]z x'gk' g]{ cj:yf klg 5 . ljutsf
dgfpg]nufotsf cGo sfd u/]/ gk/] s f n8fs' x ? rf/ xhf/sf] g]kfnnfO{ ?;–o'qm]g o'4df o'qm]gsf] ;/sf/x?sf tkm{af6 ePsf ;'uf}nL
g]kfnL hgk|ultzLn df]rf{ o"/f]ksf] clwj]zg x'b“ }
sf7df8f}F . g]kfnL hgk|ultzLn pkl:ylt x'g5 ] .
hgo'4nfO{ ljifofGt/ ug]{ sfd ug'{
/fd|f] xf]Og . tTsfnLg g]skfsf
xf/fxf/Ldf /x]sf lyP . cgldgn]
n8fs'x?dWo] sf] s;n] o'4df efu
;dy{g u/]/ cd]l/sf lgs6 b]vfpg]
k|of; ul/Psf] lyof] eg] csf{lt/
;GwL tyf ;g\ !(%) sf] c;dfg
;Demf}tf, ljKkf, ;'k'b{uL nufotsf
cWoIfg} b]zsf] sfo{sf/L k|dv ' ePsf] lnPsf x'g\ jf xf]Ogg\ / sf] s;sf] gf6sLo 9+un] g]kfnsf] ;+;b\af6 ;Dk"0f{ c;dfg ;GwL–;+emf}tfx?sf]
df]rf{, o"/f]ksf] rf}yf] clwj]zg & d] g] k fnaf6 ljljw sf/0fn]
/ pxfFnfO{ )%@ ;fndf ;/sf/df /x]sf] pd]/ n8fs' x'g k'u]sf] 5 ls 5}g Pd;L;L kfl/t ePsf] 3f]if0ff ul/Psf] vf/]hL cfhsf] ckl/xfo{ cfjZostf
@)@# a]lNhoddf x'g] ePsf] 5 . ljb]lzPsf g]kfnLx?n] ef]Ug'k/]sf]
g]kfnL sf+u; ]| n] ;fy ;xof]u lbO/x]sf eg] / 5flglag u/] s f] lyof] . lyof] . xfn Pd;L;Lsf] sfof{Gjog ePsf] 5 . To;af/] k|d bfxfnnfO{
dfr{ !( cfO{tjf/ a;]sf] df]rf{sf] ;d:ofsf] xn ug{ ;b}j ;xof]u ub}{
a]nf ;a}eGbf klxn] Tolta]nfsf dfux? 5fglagsf cfwf/df o'4df efu tLa|?kdf cufl8 al9/x]sf] 5 . pxfFsf] ef/t e|d0f cufj} :d/0f
la:tfl/t a}7sn] cfufdL d] & cfPsf] / g]kfndf bnfn k'FhLjfbL
k"/f ul/Psf] 3f]if0ff x'gk' b{5 . cGoyf glnPsf / pd]/ gk'us ] fx?nfO{ …cof]Uo Tolta]nf Pd;L;Lsf] lj?4 cfGbf]ng u/fOg' kg]{ cj:yf 5 . x'g t g]skf
tfl/vsf lbg ;+ u 7gsf] rf} y f] ;+;bLo Joj:yfsf] cGTo u/L j}1flgs
ltg} dfu k"/fu/fpg tTsfn cfGbf]ngsf] n8fs'Ú egL k|df0fLs/0f u/]sf] lyof] . u/]sf / !@ a'Fb] k|ltj4tfkqsf -dfcf]jfbL_ n] )%@ ;fndf tTsfnLg
;dfhjfbL Joj:yf :yfkgfsf]
yfngL ul/g' klg ;fGble{s x'G5 . alxu{ldt n8fs'x?nfO{ @)&# ;fnd} /rgfsf/x? ;a} xfnsf] cj:yfdf ;/sf/ ;dIf k]z u/]sf] $) ;"qLo
cfGbf]ngnfO{ PSoa4tf hfx]/ ub}{
To;}u/L xfn;Dd klg sltko dfcf]jfbL pQm /sd lbOg] elgP klg o;lj?4 a]va/ b]lvPsf 5g\ . dfud} g]kfndf eO/x]sf] ljb]zL
cfO/fv]sf] df]rf{sf] pQm clwj]zgnfO{
;d"xx?n] hgo'4 hf/L/x]sf] / gofF l/6 k/]kl5 tTsfn ;f] Joj:yf kl5Nnf] ;dodf j}bl] zs x:tIf]k x:tIf]ksf af/]df w]/} s'/fx? ;dfj]z
ljKnj g]t[Tjsf] g]kfn sDo'lgi6
hgo'4sf] yfngLug]{ h:tf cleJolQmx? nfu"gug]{ ;jf]{Rrn] cGtl/d cfb]z lbg k|ltlbg a9\b} uPsfn] g]kfnsf ul/Psf lyP . h'g cj:yf cfh klg
kf6L{sf pRr txsf g]tfn] klg
lbg]u/]sf] b]lvPsf] 5 . t/ xfn ;/sf/sf] lbPsf] lyof] . tTsfnLg zflGt ;a} b]zeQm, k|ultzLn / afdkGyL sfod g} 5 . cem 36gfqmdx?n]
;Daf]wg ug]{5g\ . pQm a}7sdf
g]tT[ jdf k'Ug'ePsf dfcf]jfbL s]Gb|sf k|lqmofsf] ;dodf dfcf]jfbL lzlj/df zlQmx? Psh'6 eP/ To;sf] rf]l6nf] k|d bfxfnsf] o; k6ssf] ef/t
kf]t{'un df]rf{sf cWoIf k"0f{axfb'/
cWoIf bfxfnn] kmfu'g Ps ut]nfO{ !( xhf/ n8fs' /x]sf lyP . sl/a k|ltjfb ug'k{ g]d{ f pQm zlQms}aLrdf e|d0fsfqmddf g]kfnnfO{ e'6fgh:t}
ljZjsdf{, hd{gL df]rf{sf ;+of]hs
hgo'4 lbj; dgfpg] / ;f] lbg labf Ps xhf/ $)) n8fs' g]kfnL ;]gfdf a]dn] sf] cj:yf b]lvPsf] 5 . h;n]ubf{ ef/tLo ;'/Iff 5ftfd'gL k'¥ofOg] xf]
eQm >]i7, a]lNhod df]rf{sf cWoIf
lbg] lg0f{o ubf{ To;sf] klg :jfut ;dfof]hg ePsf lyP eg] afFsL ;dodfg} ;d:ofsf] klxrfgu/L To;sf] ls eGg] ;+st] x? u/]sf 5g\ . h;k|lt
d]v u'?ª / cd]l/sf df]rf{sf cWoIf
ePsf] b]lvPsf] 5 . :j]lR5s cjsfzdf uPsf] elgPsf] ;dfwfgsf nflu cufl8 a9\gk' g]d{ f g] k fnsf qmflGtsf/L sDo' l gi6
clwj]zg eJotfsf ;fy ;DkGg ug]{ ljZjaxfb'/ zfxn] ;+u7gsf] l/kf]l6{ª
jf:tjdf of] cfk;df lyof] . t/ pgLx? sxfF s] s:tf] Tof] x'g;ls/x]sf] 5}g . o;sf] d'Vo zlQmx?sf] ;dodfg} Wofgfsif{0f
lg0f{o u/]sf] 5 . ;+u7gsf] pQm u/]sf lyP . df]rf{sf cWoIf lai0f'
lj/f]wfefifk"0f{ s'/f xf] . ;/sf/df cj:yfdf /x]sf 5g\ < To;af/] s;}n] sf/0f g] k fnsf sDo' l gi6 x'g'kg]{ ePsf] 5 . xfnsf] cj:yfdf
clwj]zgnfO{ ;kmn agfpg kf]tu'{ n, e'h]nsf] cWoIftfdf ;DkGg ePsf]
/x]sf k"j{ dfcf]jfbLx?n] hgo'4 klg vf]lh ul//x]sf] b]lvPsf] 5}g . kf6L{x?sfaLrdf cfk;L cljZjf; klg g]kfnsf vf;u/L sDo'lgi6
hd{gL, :k]g / cd]l/sfnufotsf a}7snfO{ pkfWoIf abg of]ªxfªn]
lbj;nfO{ hgo'4 la;h{g ePsf] jf Tolta] n fsf cof] U o elgPsf a9]/ hfg' xf] . sltko sDo'lgi6 kf6L{n] kf6L{x?af6 ljb]zL x:tIf]ksf lj?4
df]rf{df cfa4 l6d, g]tT[ j, kbflwsf/L :jfut / ;+rfng ;lrj O{Zj/L zdf{n]
;lsPsf] cy{df lnPsf] b]lvPsf] 5 . n8fs'nfO{ /fxtsf] Aoj:yf x'Fbf g} cfhsf] cj:yfdf g] k fnL cfjfh p7\g ;s]geg] To;n] u+le/
/ k| l tlglwx?sf] a] l Nhoddf u/]sf lyP .
t/ hgo'4 hfl//x]sf] atfpg]x?n] :j]lR5s cjsfzdf hfg]x?nfO{ s] sf+ u | ] ; nfO{ ; d] t afdkGyL zlQm b'3{6gf lgDTofpg ;Sg]5 . h'g
t'n;L ax'p2]ZoLo ;xsf/LnfO{ klg To;sf] :jfut u/]sf sf/0f
cfd sfo{stf{ / ;jj{;fwf/0fdf
t < eGg] k|Zg klg p7\g yfn]sf] 5 .
dfcf] j fbL s] G b| s f cWoIf tyf
eGgyfn]sf] / ;f] kf6L{;uF bL3{sfnLg cfkm}df la8Dagfsf] ljifo xf] .

z]o/wgLsf] /sd lkmtf{ ug{ r]tfjgL ;d]t e|dx?sf] l;h{gf ePsf] 5 .


To;}u/L oxL r}t ^ ut] ePsf]
k|wfgdGqL bfxfn ;a}eGbf klxn]
ef/taf6} ljb]z e|d0f ug]{ eg]/ ut
g]skf nlntk'/åf/f ‘hgtf;“u
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ æhgtf 7Ug] ld6/ JofhLx?nfO{ tTsfn
pbok'/n] lhNnfsf] t'n;L ax'p2]ZoLo ld6/Jofh k|jfx ug{ aGb ug{, lhNnfdf dlGqkl/ifbsf] a}7sn] dfcf]jfbLsf rf/ dlxgfb]lv k|ltIff/t /xg'ePsf] g]skfsf] xft]dfnf] cleofg’ ;'?
;+:yf lnld6]8af6 xhf/f}+ ;j{;fwf/0f ;~rflnt ;Dk"0f{ n3'ljQx?nfO{ cfˆgf] alxu{ l dt n8fs' x ?nfO{ hgxL 5 . h;sf nflu pxfFn] rLgnufot sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ nlntk'/n] hgtf;Fu xft]dfnf] cleofg
dflg;x? kLl8t ePsf]n] tTsfn ;a} unt ultljlw g;Rofpgh]n b'O{nfv /fxt lbg] lg0f{o u/]sf] cGo d'ns ' ssf] e|d0fnfO{ ;d]t OGsf/ ;'? u/]sf] 5 . a'waf/b]lv ;+rflnt æhgtf;Fu g]skfsf] xft]dfnf] cleofgÆ
z] o /wgLx?sf] /sd lkmtf{ ug{ ljlQo ;+:yfx?af6 ul//x]sf] ;a} ;dfrf/ aflx/ cfPsf] lyof] . t/ ub} { cfpg' ePsf] 5 . g] k fnsf b'O{ dlxgf;Dd rnfOg] atfOPsf] 5 . pQm cleofg ljZj ;Dkbf ;"rLdf
r]tfjgL lbPsf] 5 . ;f]daf/ lhNnf lqmofsnfk tTsfnsf nflu aGb ug{Æ ;Qf u7aGwgsf] cf7ut]sf] a}7sdf k|wfgdGqLsf] e|d0fsf nflu ef/taf6 /x]sf] ko{6sLo gu/L kf6g b/af/ If]q, d+unahf/af6 ;'¿ ul/Psf] 5 .
;rLj hLtaxfb'/ ;L / OGrfh{ cd[t elgPsf] 5 . k| w fgdGqL bfxfnn] g} cof] U o ldlt;lxtsf] cf}krfl/s lgDtf] gcfP cleofgsf] klxnf] lbg kf6g b/af/ If]qdf nfdf] ;dob]lv ljleGg b]zaf6
;Ln] Ps k|;] lj1KtL hf/L ub}{ o:tf] To:t} lj1lKtdf ædWod juL{o n8fs'nfO{ k};f lbg] lg0f{o gePsf] klg u[ x / k//fi6« nufotsf cfPsf ko{6snfO{ oxfFsf] P]ltxfl;s k'/ftflTjs ;Dkbfsf] Oltxf;, dxTj
atfpg' eP5 . xfnsf] h:tf] cfly{s dGqfnox?n] ef/t;Fu x'g] jftf{ tyf tyf x:tsnfnfO{ sd{ynf] agfO{ k|ToIf ko{6s;Fu ;]jfd"ns Joj;fonfO{
r]tfjgL lbPsf x'g\ . lj1KtLdf Jofkf/L Jofj;foLx? ;fy} /fli6«o sd{ynf] agfPsf 6'l/:6 ufO8, 6'l/:6 ;fdfgsf ;fdfGo Jofkf/Lx?;Fu 5nkmn
lhNnfdf /x] s f ljleGg ljQLo k'h
F Lklt ju{nfO{ ;+/If0f ug]u{ /L cfˆgf] ;+s6sf] cj:yfdf To;/L /fxt ;xdltsf af/]df leqleq} Aofks
u/]sf] 5 .
;+:yfx?n] ;j{;fwf/0fnfO{ ckdfg a}l+ sË gLlt lgdf{0f u/]/ dfq} cfˆgf afF8\g]af/]df ;Qf ;fem]bf/ bnx?n] tof/L ul//x] s f] b] l vPsf] 5 . cleofgcGtu{t …g]skfsf] g]tT' jdf cfd;d:ofsf] ;dfwfgÚ gf/fsf ;fy
ug]{, wDSofpg] / bafa tyf b'Mv sfd sf/jfxLx? cufl8 a9fpg, t'n;L la/f] w z' ? u/] s f 5g\ . ut k//fi6«n] t tTsfnLg dGqL ladnf :yfgLo /fh'sf] ;+of]hsTjdf ;ft ;b:oLo /xg] u/L d+unahf/ ko{6s v'b|f
lbg] u/] s f] eGb} oL xs{ t x? ax'p2]Zo ;xsf/L ;+:yf lnld6]8af6 cf7ut]sf] ;Qf ;fem]bf/ bnx?sf] /fO{ kf}8]n /x]s} cj:yfdf g]kfnsf] Jofkf/ ;ldlt lgdf{0f ul/Psf] 5 . sfo{qmddf g]skf dxfgu/ ;]qm]6/L ljsf;
g;RofP;Dd ;a} ljQLo sf/f]af/ pbok'/df ePsf] 7"nf] 7uLaf6 xhf/f} a}7skl5 g]kfnL sf+u|];sf k|d'v k//fi6« gLltdf ;'wf/–;+zf]wg ug]e{ Gb} ;Ln] o; lhNnf sDo'lg:6 nfnlsNnf ePsf] uf}/jdo Oltxf; af]s]sfn] ;a}
/f]Sg;d]t elgPsf] 5 . dflg;x?sf] df]6f] wg/flz ufoa ePsf] ;r] t s /d] z n] v sn] a} 7 sdf k6s–k6s 5nkmn ;d]t ul/;s]sf] dxgu/af;L Ps} 7fpFdf ;Ël7t eP/ sfd ug{ cfu|x u/]sf 5g\ . ;fy}
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ pbok'/sf /sd tTsfn lkmtf{ ug{ o;} lj1KtL cof]Uo n8fs'nfO{ k};f lbg] ljifo lyof] . ca gofF k//fi6« d GqL kf6L{sf lhNnf OGrfh{ ljlkg ;Ln] j}1flgs ;dfhjfbsf] :yfkgf ug{ ;Dk"0f{
g]tfx¿ hLt axfb'/ ;L / cd[t ;Låf/f dfkm{t\ hfgsf/L u/fOG5Æ eGb} r]tfjgL klg p7]sf] t/ k|wfgdGqL bfxfnn] cfpgf;fy pQm ;'wf/–;+zf]wgsf] b]zk|d
] L dxgu/af;LnfO{ ;Ël7t eO{ ;+3if{ ug{ cfu|x u/]sf 5g\ . sfo{qmddf
;+oQ' m ?kdf x:tfIfl/t lj1KtLdf lbO{Psf] 5 . –clgtf uhd]/ To;af/] s'g}klg lg0f{o gePsf] k|s[of cufl8 a9\g] b]lvPsf] 5 . ah| ;Ln] gjlgld{t lgdf{0f ;ldltnfO{ z'esfdgf tyf wGojfb lbPsf lyP .
@)&( ;fn r}t !@ ut] cfOtaf/ 3

casf] ljsNk eg]s} PsLst[ hgqmflGtdfkmt{ \ j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug{' xf]
b]zdf zf;g ug]{ zf;s gfnfos, lg/Lx / ;fd|fHojfbsf rf6'sf/ ePkl5 b]z / hgtfsf] k|ltlglwTj ug{
;Sb}g eGg] k'li6 ePsf] 5 .
)))
Pd;L;L g]kfnL hgtfn] cg'df]bg u/]sf 5}gg\ . bnfnx?n] cg'df]bgsf] h'g gf6s u/]sf 5g\,
To;sf] g]kfnL /fhgLltdf s'g} cy{ / cf}lrTo 5}g .
)))
t/fO{df ld6/AofhL, kxf8 / lxdfndf n3'laaQ Q / ;x/df ljQLo ;+:yf k~rfotsf ;fdGt, lhDjfn /
;'bvf]/h:tf ePsf 5g\ . logLx?sf] zf]if0f, cTofrf/ / pTkL8gn] hgtf cflht ePsf 5g\ .
))))
b]zdf czflGt dRrfP/ cfk\mgf] Joj:yfsf] /Iff ug]{ / ;Qfsf] cfo' nDafpg] v]nlt/
uof] eg] xfdL csf]{ 9·n] ;f]R5f}+ / cufl8 a9\5f} .
))))
g]kfnsf /fhgLlts bn h;n] b]znfO{ tdfd ;+s6af6 d'Qm u5f}+{ eg]/ nflu/fv]sf 5g\, pgLx?n] clgjfo{?kdf
ug{k' g]{ sfo{ ePsfn] b]zeQm df]rf{ cf}lrTok"0f{ / cfjZos 5 .
)))
/fli6«otf, :jfwLgtf vt/fdf k/]sf] 5, ljb]zL x:tIf]kn] ;Ldf gf3]sf] 5, /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{s, ;f+:s[lts
b[li6n] ;d]t b]z ;+s6u|:t ePsf] 5 . To;}n] of] Joj:yfsf] cGTo ug{' clgjfo{ ePsf] 5 .
;ftfsf] s'/fsfgL k|sf08 ;L, k|jQmf– g]kfn sDo'lg:6 kf6L{
) b]z ;+s6sf] e'd/Ldf km;]sf] ul/Psf] if8\oGq Pad\ x:tIf]k / Pd;L;Llj?4 klg g]kfnL hgtf clxn]sf] slyt ;+3Lo nf]stflGqs lglDt ljutdf g]kfnsf] /fhgLlts PsLs[ t hgqmflGtsf]
5, hghLljsf rf} k 6 ePsf] hgo'4nfO{ ck/fwLs/0f ug]{ if8\oGqn] ;+3if{df pqg] 5g\ . cfufdL lbgdf of] u0ftGq eGg] Joj:yf / o;sf cfGbf]ng, jfdkGyL cfGbf]ng / sfo{ l bzfdfkm{ t \ j} 1 flgs
5, o:tf] cj:yfdf g] s kfn] b]vfpF5 . ;+3if{n] /fli6«o d'lQm cfGbf]ngsf] ?k ;~rfnsx? slt u}/lhDd]jf/ 5g\, nf]stflGqs cfGbf]ngdf Odfgbfl/tfsf] ;dfhjfbsf] nIo k"/f x'G5
;d] t b] z / hgtfsf] nflu clxn] ePsf pknlAwx? b; jif]{ lng]5 . of] PsLs[t hgqmflGtsf] Pp6f slt hglj/f]wL 5g\, slt bnfn / ;fy nufgL u/]sf, alnbfgL u/]sf, eg] / hgtfnfO{ s;/L
7f]; kxn lng ;s]g, lsg < hgo'4sf pknlAwx? x'g\ . of] pknlAw cË aGb} pRr cfsf/ lng]5 / k|ltlqmofjfbL 5g\ eGg] s'/f o; Tofu u/]sf g]tf / sfo{stf{nfO{ Ps cfZj:t kfg{' x'G5 <
;xL xf], b]zn] Oltxf;d} ;a}eGbf xfl;n x'gd' f hgo'4s} dxTjk"0f{ e"ldsf Pd;L;L / P;kLkL g]kfndf vf/]h 36gfn] k'li6 u/]sf] 5 . xfdLn] To;a]nf 7fpFdf NofP/ ;xsfo{ ug{' h?/L 5 . j}1flgs ;dhfjfbsf] ljsNk 5}g .
8/nfUbf] ;+s6sf] ;fdgf ul//x]sf] 5 . 5, To;df !( lbg] hgcfGbf]ng / eP/} 5f]8\5 . lsgeg] of] g]kfnL b]zsf] ljlzi6 /fhgLlts l:ylt, cf]nL of] clxn] b]zsf] j:t'ut cfjZostf @)^@÷^# kl5 bnfn k'h F Lkltju{af/]
/fli6«o :jflwgtfdfly ljb]zL x:tIf]k ;fwf/0ft\ @))& ;fnb]lv ePsf hgtfsf] rfxgf xf] . xfdL To;sf lj?4 ;/sf/n] nufPsf] b'O{ jif{ k|ltaGw xf] . clxn];Dd xfd|f] cfˆg} /fhgLlts ;Qf;Lg agfpg] ;d|fHojfbLx?sf]
8/nfUbf] u/L a9]sf] 5 . klxnf] 36gf cfGbf]ng;Fu klg Psfsf/ 5 . t/, nl8/fv]sf 5f}F . of] xfd|f] b]zsf] egf} of cf]nL / k|r08sf] 8an cfGbf]ngk"0f{ ePg / k"0f{ gx'gfn] /0fgLltdf g]kfndf bnfnx?n] h:tfsf]
d+l;/ $ sf] r'gfjkl5 ljb]zLn] u/]sf] pTs[if{df k'us ] f] t hgo'4 g} xf] . clxn] :jfwLgtfsf] nflu ;d]t cfjZos 5 . g]skfsf] g]tT[ jsf] ;/sf/lj?4 n8\of}F . hgtfnfO{ wf]vf eof] . b]zdf bnfn t:t} nfu" ubf{ hgtfnfO{ ;+3Lo
rnv]n, u/]sf k|:tfj / x:tIf]knfO{ hgo'4sf] pknlAw, hgo'4, hgo'4sf] o;sf lglDt Pp6f zlQmzfnL df]rf{ b'O{ jif{ nl8;s]kl5 Pp6f gofF k'FhLkltju{ cfPsf] 5, o;n] k"/f nf]stflGqs u0ftGq eg]/ lbUe|ldt ug]{
x]g{] xf] eg] of] k|i6 x'G5 . ;/sf/ g]tT[ j / zlQmsf lj?4 if8\oGq eO/x]sf] agfP/ n8\g'kg]{ cfjZostf k}bf kl/l:yltdf tLg a'Fb] ;xdlt ug]{ n'6df/ ul//x]sf] 5 . o;sf] cGTo s'ri] 6 ul/of] . Tof] clxn] gfË]emf/ ePsf]
u7g, /fi6« k lt r' g fj / clxn] 5 . of] eg]sf] qmflGt, kl/jt{g, ePsf] 5 . To;sf] P]ltxfl;s kxn jftfj/0f aGof] . tLg a'bF ] ;xdlt ug{ s f] lglDt Pp6f qmflGtsf/L 5 . of] ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq
;/sf/n] ljZjf;sf] dt lng] a]nf;Dd cu|udg, ljsf;, ;d[l4, hgtfsf] kf6L{n] ul//fv]sf] 5 . ePsf] kfFr dlxgf;Dd cf]nL ;/sf/ sDo'lgi6 kf6L{sf] kxndf of] /fi6«sf] hgtfsf] Joj:yf xf]Og, /fi6«sf] xf]Og,
h'g rnv]n eO/x]sf 5g\, o;n] xfd|f] d'lQmsf]˜ pTs6 rfxgf, ;lxbx?n] ) ljQLo ;+ : yf / n3' l jQn] /x]sf] lyof] . cf]nLhLn] Tof] ;xdltnfO{ :jfwLgtf rfxg], clxn]sf] bnfn bnfn k'h F Lkltju{sf] /fi6« / hgtfsf
/fli6«otf vt/fo'Qm 5 eGg] k'li6 u5{ . u/]sf] alnbfg, 3fOt] / ckfËnufot hgtfsf] pl7af; nufPsf] 5, g uDeL/?kn] lng'eof], g 6'Ëf]df k'h
F Ljfbn] v8f u/]sf] ;d:ofsf] cGTo lvnfkmdf ck/fw ug]{ Joj:yf xf] . /fi6«
clxn] g]kfns} cl:tTj /xG5 ls g]tf, sfo{stf{n] u/]sf] alnbfglj?4sf] hgtfsf] of] kL8fdf g] k fn k' ¥ ofpg' e of] . To;kl5 xfdLn] u/]/ To;sf] 7fpFdf hgtfsf] Joj:yf / hgtfsf] zf]if0f, bf]xg u/]/, e|i6frf/
/xFbg} eGg] k|Zg v8f ePsf] 5 . csf],{ if8\oGq xf] . sDo'lgi6 kf6L{n] dnd nufpg b]pjfhLsf] ;/sf/ ag]sf] t];f| ] lbgb]lv Nofpg], bn, ;d"x, JolQm, zlQm / / sldzgsf] v]n v]n/] /ftf/ft cfk"m
b]zsf ;+;bLo /fhgLlt s]jn s';L{ / o;n] s] b]vfpF5 eg] hgtf qmflGt ;s]g lg < nuftf/ jftf{, ax; / 5nkmn u¥of}F . ;d"x;Fu ;xsfo{sf] h?/L 5 . ToxL / cfˆgfnfO{ c/aklt agfpg] Joj:yf
;Qfsf] lglDt dfq} xf] eGg] ;+;åfbL / kl/jt{g rfG5g\ t/ zf;sx? o; k|sf/sf 36gfx? l56k'6?kdf s' / f ;sf/fTds eof] , To;nfO{ s' / fnfO{ s] G b| d f /fv] / rf/j6f xf] . /fi6« / hgtfsf] zf]if0f, bf]xg u/]/,
bnx?sf] k|of]u / xs{taf6 k'li6 x'G5 . ljb]zL ;fd|fHojfbLx?sf] l8hfOgdf 8]9–b'O{ jif{ cufl8 g} b]lvO;s]sf sfof{Gjog ug{ l9nfO{ eO/x]sf] lyof] . qmflGtsf/L sDo'lgi6 kf6L{x?sf] aLrdf e|i6frf/ / sldzgsf] v]n u/]/
pgLx?nfO{ b]z / hgtfsf] dtna Oltxf;sf] kfË|f pN6f] lbzflt/ u'8fpg] lyP . ljz]if u/]/ n3'ljQ To;df klg clGtddf r' g fjsf] sfo{ q md nfdf] ;xsfo{ / 5nkmn u/]/ ;+oQ ' m /ftf/ft cfk"m / cfˆgf cf;]kf;]nfO{
5}g . cy{Joj:yf 6f6 pN6\ofPsf] 5 . d"vt{ f ub}5{ g\ . ;du|df eGg'kbf{ bnfn cem ld6/AofhL s]xL tTjn] t/fO{df alg;s]kl5 b]pjf ;/sf/n] tLg a'bF ] df]rf{ agfPsf 5f}F . of] ;dfhjfbL c/aklt agfpg] Joj:yf xf] eGg] g]kfnL
ljsf;sf] t s'/} gu/f}F, ;/sf/n] ;+;bLo Joj:yfnfO{ oyfl:yltdf ;j{ ; fwf/0f, ;' s ' D jf;L / ul/a ;xdltnfO{ s]Gb|df /fVb} cWofb]z b]zeQm df]rf{ agfpg' cfkm}dF f dxfg\ hgtf;fd' 5n{Ë ePsf] 5 . of]
;fwf/0f vr{;d]t wfGg g;Sg] l:ylt ;+/If0f ug]{ d"vt{ f / if8\oGq ul/Fb5 } . ls;fgx?sf] pl7af; nufPsf lyP . dlGqkl/ifb\ a f6 kfl/t u/] / / P]ltxfl;s sfo{ xf] . ;a} >dhLlj Joj:yfaf6 g]kfnL hgtf cflht 5g\ .
k}bf ePsf] 5 . b]zsf] k|zf;gsf] nflu qmflGt / kl/jt{gsf lj?4 g} if8\oGq To;nfO{ xfd|f] kf6L{n] uDeL/tfk"js { /fi6«klt;dIf k|df0fLs/0fsf] lglDt k]; g]kfnL hgtfsf] /fli6«o Pstf lgdf{0f /fli6«otf, :jfwLgtf vt/fdf k/]sf] 5,
!@ vj{ vr{ nfU5 t/ of] jif{sf] /fHosf] ul/Fb5 } . o; lsl;dsf if8\oGqlj?4 lgofnL /x]sf] lyof] . xfd|f] gjf}F u¥of] . t/, /fi6« k ltaf6 Tof] ug{ clxn]sf] cfjZostf xf], Tof] ljb]zL x:tIf]kn] ;Ldf gf3]sf] 5,
sf]if x]g'{ eof] eg] !) vj{eGbf b]lvFbg} . xfdL qmflGtsf/Lx? PsLs[ t dxflwj]zgsf] t];f| ] s]Gb|Lo ;ldltsf] k|df0fLs/0f ug]{ sfo{ ePg, To;df cfjZostf k"/f ug]{ ;dfhjfbL /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{ s ,
b'O{ vj{ 3f6f x'G5 . ;fwf/0f vr{sf] hgqmflGtdfkm{t\ nl8/x]sf 5f}F . /, xfdL k"0f{ a}7sn] xfdLn] ;du| b]zsf] /fi6«kltsf] cfˆgf] dfq lhDd]jf/L b]zeQm df]rf{ u7g ul/Psf] xf] . ;f+:s[lts b[li6n] ;d]t b]z ;+s6u|:t
ah]6 t ;/sf/;Fu 5}g eg] ljsf;sf] PsLs[t hgqmflGtnfO{ lg0ff{os agfpg] l:yltsf] ljZn]if0f ub}{ /fHosf s'grflxF geP/ ToxfF Pdfn]sf] klg rf;f] lyof]" . o;nfO{ xfdL Jofks agfpFb} n}hfG5f}F . ePsf] 5 . To;}n] of] Joj:yfsf] cGTo
s'/f t Psfb]zsf] syfh:tf] x'g] eof] . / j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug]{ lgsfon] / /fHosf cf8df s'g–s'g To;}n] Pdfn] / /fi6«kltsf] ldn]dtf]df b]znfO{ bnfn k'h F Ljfbaf6 d'Qm u/]/ ug{' clgjfo{ ePsf] 5 .
csf]{ ;fdflhs b[li6n] x]g'{ eof] eg] lbzfdf cl3 al9/x]sf 5f}F . tTjx?n] hgtfnfO{ ;aeGbf a9L Tof] cWofb]z kf; x'g ;s]g . o;sf] 7fpFdf j}1flgs ;dfhjfb ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqsf]
hgtf sf]xL ;'/lIft 5}gg\ . laxfg ) b] z df lbgk| l tlbg j} b ] l zs n"6v;f]6 / pl7af; nufPsf 5g\, clxn] r'gfjkl5 k|r08sf] g]tT[ jdf :yfkgf ug]{ ;+oQ ' m dfrf{sf] tx;Dd cGTo ug{ ' k g] { clxn] s f] /fli6« o
3/af6 lg:s]sf] dflg; a]ns ' f ;'/lIft x:tIf] k al9/x] s f] 5 . To;sf] af/]df xfdLn] ldlxg 9Ën] ;/sf/ ag]sf] 5 . xfd|f] kf6L{sf o;nfO{ lj:tf/ u5f}+{ . cfjZostf / cfdhgtfsf] rfxgf
3/ kms{G5 eGg ;Sg] cj:yf 5}g . tkfO{+x?n] Pd;L;L cfGbf]ng cWoog u/]sf lyof}F . dxf;lrj / d uP/ ;/sf/;Fu b'O{ ) s] of] sfo{ ;dfhjfbL b]zeQm ePsf] 5 . of] Joj:yfsf] /Iff cj t
dlxnf s'g a]nf anfTs[t x'g] x'g,\ rsf{ p F b f–rsf{ p F b } ;+ ; b\ a f6 t/fO{df ld6/AofhL, kxf8 / jif{ cl3 u/]sf] ;xdlt clxn];Dd df]rf{af6 ;Dej 5 / < bnfn k'h F Lkltn] klg ug{ ;Sg] g}
afnaRrf s'g a]nf ckx/0fdf kg]{ Pd;L;L kf; ul/of], P;kLkL lxdfndf n3'lat\ / ;x/df ljQLo sfof{Gjog ePsf] 5}g, /fHosf] tkm{af6 ;Dej dfq xf]Og o;sf] t ljsNk 5}gg\ . To;sf/0f of] ;+;bLo Joj:yfsf]
x'g,\ j[4j[4fsf] xfnt p:t} 5 . oL ;a} nfu" ug]{ k|k~r x'Fb}5 . o; ;+:yf k~rfotsf ;fdGt, lhDjfn / x]g{] xf] eg] of] a]OHhtLk"0f{ sfo{ ePsf] g} 5}g . df]rf{ agfP/ ;+3if{ cufl8 lj36g / j} 1 flgs ;dfhjfbL
s'/fnfO{ lgofNg] xf] eg] b]z 8/nfUbf] ljifodf kf6L{ n ] s] ;f] r ] s f] ;'bvf]/h:tf ePsf 5g\ . logLx?sf] 5, o;nfO{ l5§} 6'Ëf]df k'¥ofpg'xf];\ a9fpg' k g] { clxn] s f] j:t' u t Joj:yfsf] :yfkgf clgjfo{ ePsf] 5 .
lg/fzf / ;+s6lt/ 5 . o;sf] ;dfwfg 5 < zf]if0f, cTofrf/ / pTkL8gn] hgtf eg]sf 5f}F / pxfFn] sfof{Gjog ug]{ cfjZostf xf], o;sf] ljsNk 5}g . Oltxf;sf] of] cfjZostfnfO{ kl/k"lt{
ug{' h?/L 5 . of] ;d:of hGdg'df d}n] cl3 klg eg],F b]zdf j}bl] zs cflht ePsf 5g\ . k|lta4tf hgfpg' ePsf] 5 . xfdL a? o;nfO{ l56f]eGbf l56f] cfd ug{sf lglDt g]kfn sDo'lgi6 kf6L{
bnfn ;+;bLo Joj:yf / bnfn x:tIf]k a9]sf] 5 . b]zdf zf;g ug]{ o;sf lj?4 xfdLn] /fli6«o?kdf ;sf/fTds / cfzfjfbL 5f}F . olb agfpg], /fli6«o agfpg] / Jofks P]ltxfl;s kxn lng tof/ 5 .
k'h
F Lklt g} d'Vo sf/s xf] . zf;s gfnfos, lg/Lx / ;+3if{ ug{k' 5{ eg]/ ;+3if{sf] sfo{qmd ;/sf/n] tLg a'bF ] ;xdlt sfof{Gjog agfpg'k5{ . o; df]rf{df sDo'lgi6 g]kfndf kl/jt{g / qmflGtnfO{ s;}n]
t;y{, g]kfndf bnfn k'h F Ljfbsf] ;fd|fHojfbsf rf6'sf/ ePkl5 b]z agfPsf lyof}F / Tof] ;+3if{ clxn]klg u/]g / eË u¥of] eg] clxn]sf] b]zsf] qmflGtsf/L, k|ultzLn, nf]stGqjfbL /f]Sg ;Sb}g . of] clgjfo{ 5, casf]
cGTo gu/L g]kfnL hgtfn] d'lQm kfpg] / hgtfsf] k|ltlglwTj ug{ ;Sb}g hf/L 5 . ha;Dd ljQLo ;+:yf, ;+s6k"0f{ l:yltdf czflGt dRofpg / b]zeQmx?nfO{ l56f]eGbf l56f] ljsNk eg] s } PsLs[ t
5}gg\ . o;sf] nflu g]kfn sDo'lgi6 eGg] k'li6 ePsf] 5 . n3'ljQ / ld6/AofhLsf] n'6kf6 Pad\ vf]hs ] f] k'li6 x'G5 . b]zdf czflGt Nofpg'k5{ cyf{t\ ;dfhjfbL b]zeQm hgqmflGtdf/kmt j}1flgs ;dfhjfb
kf6L{n] PsLs[t hgqmflGtdfkm{t clxn] Pd;L;L k|f]h]S6dfkm{t\ cTofrf/ cGTo x'bF g} , ta;Dd kf6L{n] dRrfP/ cfˆgf] Joj:yfsf] /Iff ug]{ / df]rf{nfO{ Jofks agfpg'k5{ . o;sf] :yfkgf ug{' xf] .
lg/Gt/ ;+3if{ ub}{ cfPsf] 5 . b]zJofkL?kdf cd]l/sL x:tIf]k ePsf] ;+3if{ ul//xG5 . hgtfsf] d'2fdf g]kfn ;Qfsf] cfo' nDafpg] v]nlt/ uof] eg] lglDt xfdL k|of;/t 5f}F . o;aLrdf ) cGTodf yk s] x L eGg
) hgo' 4 sfnLg d' 2 fx? 5 . cfdg]kfnL hgtf, b]zsf ;a} sDo'lgi6 kf6L{n] ;+3if{sf] of]hgf / xfdL csf]{ 9Ën] ;f]R5f}F / cufl8 a9\5f}F . ljutsf dfcf]jfbL zlQm;u xfdLn] rfxg' x ' G 5 <
Ao'tF fOFb5} , u0ftGq g} l;Wofpg] sDo'lgi6 qmflGtsf/Lx?, b]zeQm, sfo{qmd agfP/ cufl8 a9]sf] 5, ) tkfO{ + s f] kf6L{ s f] kxndf u/]sf] 5nkmn oxL df]rf{sf] /fli6«o b]zsf] 36gfqmd w]/} tLj|tfdf
lsl;dsf v] n x? eO/x] s f k|ultzLn / nf]stGqjfbL zlQmx? o;df cfdhgtfsf] ;xeflutf ;dfhjfbL b] z eQm df] r f{ s f] cfjZostfnfO{ kl/k"lt{ ug{ xf] . ;+oQ' m uO/x]sf] 5 . g]kfn sDo'lgi6 kf6L{kl| t
5g\ . o;df kf6L{sf] /0fgLlt o;sf la?4 cfGbf]lnt x'bF fx'bF } klg pT;fxa4{s / Jofks?kdf xf];\ eGg] u7g ePsf] 5, o;sf] df]rf{nfO{ /fli6«o?kdf u7g ug],{ /fli6«o hgtfsf w]/} ck]Iff, cfsf+Iff / rfxgf
s:tf] x'G5 < s]xL bnfnx?n] slyt ;+;lb\eqaf6 g]skfsf] clkn;d]t 5 . h'g x'bF } klg cf}lrTo s] xf] < txaf6 ul/Psf] sf]l;; xf] . Pdfn], 5g\ . b]z / hgtfsf ljifodf g]kfn
;xL s'/f xf], kl5Nnf] lbgdf /fi6« Pd;L;L kf; u/]sf] gf6s u/] . o;n] uO{ /fv]sf] 5 g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ qmflGtsf/L PsLs[t ;dfhjfbLnufot kf6L{;uF sDo'lgi6 kf6L{n] s;/L ;f]lr/x]sf] 5
/ hgtfsf lj?4 if8\oGq w]/} a9]sf g]kfnL hgtfnfO{ lrlGtt agfPsf] 5 . ) ljutdf b]z / hgtfsf] lglDt kf6L{ xf], o;n] PsLs[t hgqmflGt u/]sf] 5nkmn klg oxL df]rf{ s} lglDt / cfˆgf] e"ldsfnfO{ s;/L cufl8
5g\ . ljutsf] qmflGt / kl/jt{gsf] o;nfO{ vf/]h ug]{ tx;Dd hfg n8\ b f g] s kfn] k| l taGwsf] ;~rfng ul//x]sf] 5 . PsLs[t xf] . g]kfnsf /fhgLlts bn h;n] a9fpFb5, hgtfsf] d'2fsf] s;/L
lglDt ePsf cfGbf]ngsf lj?4 / Tof] hgtfnfO{ k|l] /t u/]sf] 5 . To;}n] ;fdgf ug{ ' k ¥of] . tLg a' F b ] hgqmflGtdfkm{t\ of] b]zsf] bnfn b]znfO{ tdfd ;+s6af6 d'Qm u5f}+{ eg]/ ;Daf]wg ug{ vf]Hb}5 / b]zsf au|N] tL
cfGbf]ngsf] g]tT[ j ug]{ zlQmsf lj?4 Pd;L;L g]kfnL hgtfn] cg'df]bg ;xdlt ePsf] b' O { jif{ k'h
F Lkltsf] bnfn ;+;bLo Joj:yfsf] nflu/fv]sf 5g\, pgLx?n] clgjfo{?kdf ;d:ofsf] cGTo s;/L ug{ vf]hs ] f] 5
klg if8\oGq eO/x]sf 5g\ . o;sf] u/]sf 5}gg\ . bnfnx?n] cg'df]bgsf] gfl3;Sbf;d] t k" 0 f{ ? kdf cGTo ug]{ / To;sf] 7fpFdf hgtfsf] ug{k' g]{ sfo{ ePsfn] b]zeQm df]rf{ eGg] lh1f;fnfO{ k|i6 kfg]{ df}sf
kl5Nnf] pbfx/0f eg]sf] ljutsf] h'g gf6s u/]sf 5g\, To;sf] g]kfnL sfof{Gjog ePsf] 5}g, kf6L{n] j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug]{ o;sf] cf}lrTok"0f{ / cfjZos 5 . lbPsf]df If]Kof:q ;fKtflxsnfO{ laz]if
dfcf]jfbL zlQm / hgo'4sf lj?4 /fhgLltdf s'g} cy{ / cf}lrTo 5}g . s] ;f]r]sf] 5 < p2]Zo 5 . of] cleef/f k"/f ug{sf] ) g]kfn sDo'lgi6 kf6L{n] lnPsf] wGojfb lbg rfxG5' .
4 @)&( ;fn r}t !@ ut] cfOtaf/

;/sf/L sd{rf/Lsf] sfo{zn} Ldf slxn] kl/jt{g cfpg] <


sf7df8f}F . ;/sf/L labfsf] lbg sfd ug'{eGbf km];a's, ukmufkm eg] dlxgfel/sf] @% b]lv #) xhf/ gnufP/ cfPsf x'G5g\ . t/, ul/a dfq hgtfn] j8fWoIf, d] o / / lbb}Fgg\ . sfof{nosf] xflsd km]l/g]
klg clxn] k lg af6f] d f ;/sf/L cflbdf Jo:t x'G5g\ . sfof{nodf kfFr x'G5 . pgLx? cfˆgf 5f]/f5f]/L ;/sf/L / clzlIft ePs} sf/0f ;/sf/L ;f+;b;Fu af]Ng jf e]6g\ kfpg] . clxn] lalQs} gofF uf8L lsGg cy{
uf8Lx? u'l8/x]sf] b]lvG5 . ;/sf/L xhf/sf] ;fdfg lsg]df @% xhf/sf] ljBfnodf k9fpFbg} g\ . lghL ljBfnodf sd{ r f/Lx? pgLx?;F u g /fd| f ] t lkP eg]sf] 3'; vfg /fVof a/fa/ dGqfno;Fu ah]6 dfluG5 . otf
uf8L rnfpg] rfns jf xflsdn] lan agfpF5g\ t ;fdfg lsg]sf] Ps !@ ;Dd k9fpF5g\ clg cd]l/sf, af]nLjrg u5{g\ g pgLx?sf] sfd g} eO;s]sf] 5 . uf8L a]Rg] sDkgL;Fu sldzg kfpg]
;/sf/L labfsf] lbg ;d]t ;/sf/L xKtfdf lalu| o f] eg] / 3/lt/ c:6«l] nof k7fpF5g\ . ul/lbG5g\ . Pp6f sfd ldnfOlbg] bfaL u/L ePkl5 dGqfnon] klg uf8L lsGg
uf8Ldf cfˆgf 3/kl/jf/ jf s'bfpF5g\ . sfof{nodf ldl6ª a:bf o;/L 5f]/f5f]/L uPsf] Ps–b'O{ ;/sf/L sfof{nodf sfd nflu pgLx? 3'; krfpg] u5{g\ . To;}n,] ah]6 5'6\ofOxfN5 .
cfkmGthg;Fu 3'dlkm/ ug{ hfg], klg @) hgf ePdf %) kf]sf vfhf jif{d} cfˆgf] 5f]/f5f]/L ToxfF 3/ lsg]sf] uPsf ;j{ ; fwf/0fnfO{ ;/sf/L ca ;/sf/L sfof{nodf lkP klg /fVg uf8L a]Rg] sDkgLn] klg sfof{nosf
ahf/ hfg] jf vfgfvfhf vfg hfg] NofOG5 clg a9L ePsf] 3/lt/ bfaL u5{g\ . t/, oxfF e|i6frf/ u/]/ sd{rf/Ln] k|of]u ug]{ z}rfno k|of]u lbg'xb' gF} . ca of] Joj:yfsf] cGTo xflsdb]lv cy{ dGqfno;DdnfO{
u/]sf] klg b]lvG5 . ;/sf/L labfsf] nluG5 . To:t}, sfof{nodf d]/f] / jf /fh:j 5n]/ sdfPsf] ;DklQ ug{ lbOb}Fg . h;n] ubf{ pgLx?n] slxn] x'G5 . hgtfn] slxn] l;Wo} sldzg lbG5 . ;fy}, gofF uf8L lsg]sf]
lbg ;d]t ;/sf/L uf8Lx? af6f]df t]/f] kf6L{ eg]/ a:5g\ clg cfˆgf] pgLx?n] ToxfF k7fP/ 3/ lsGg ls t lb;flk;fa nfu]df Rofk]/ dGqL, k|wfgdGqL, d]o/, ;f+;bnfO{ e]6g\ Ps–b'O{ jif{d} Tof] uf8L yGsfpg] clg
u'l8/x]sf] x'G5 t/ 6«flkms b]v]klg kf6L{sf] ;/sf/ cfPsf] eGb} ;?jf / nufPsf x'G5g\ . otf cfˆgf 5f]/f5f]/L a:g'k5{ xf]Og eg] c?n] b]Vg]u/L kfpF 5 g\ . ;/sf/L sfof{ n osf sldzg vfg csf]{ uf8L lsGg] . To:t},
gb] v ] e m} F u5{ . otf sfof{ n o a9'jfsf] s'/f u5{g\ . sfd ug'{k5{ jf cfkmGthgn] yf]/} dfq k9]klg af6f] d f ug' { k 5{ . sfof{ n osf xflsdx?n] clxn] k lg cfˆgf] s/f]8f}F ?k}gofF xfn]/ lsg]sf] uf8L
;doeGbf ptf laxfg / a]n'sf klg eg]/ ls t clkm;sf] 5tdf uP/ ;/sf/L hflu/ nufOlbG5g\ t/ xflsdnfO{ e]6g\ ' k/]df lkPnfO{ cfˆgf] cfkmGtnfO{ s/f/ ;]jfdf /fV5g\ xflsdx?n] sldzg vfgsf nflu nu]/
plQs} ;/sf/L uf8Lx? u'l8/x]sf 3fd tfk]/ a:5g\ xf]Og eg] Sofl6ªdf hgtfsf 5f]/f5f]/L hlt;'s} k9]klg gfd n] ] v ] / lbg' k 5{ t/ sltko clgkl5 ;/sf/L ;]jfd} nufOlbG5g\ . yGsfpg] clg Tof] uf8Ldf lvof
x'G5g\ . ;/sf/L uf8Ldf cfˆgf] uP/ ukm u/]/ a:5g\ . ;/sf/L hflu/ vfg kfpFbg} g\ . dflg;nfO{ clxn]klg cfˆgf] gfd n]Vg ;/sf/L sfof{nodf uP/ ToxfFsf nfUg]bl] v x/]s x'g] .
afnaRrf ljBfno k'¥ofpg] / Nofpg] o;}u/L, ;]jfu|fxLx? sfd lnP/ ;/sf/L sfof{nodf uP/ x]g;{ ' \ . s'g} cfpFb}g . h;n] ubf{ pm xflsd sd{rf/Lx?sf] afgLJojxf/ x]bf{ b]zdf ef8fsf] uf8L @) jif{;Dd rN5
s'g} gf}nf] s'/f xf]Og . cfPdf ToxL ePsf] csf]{ sd{rf/Ln] sd{rf/L skfn /ª\ufP/ a;]sf x'G5g\ e]6g\ af6 klg jl~rt x'G5 . nf]stGq cfPsf] xf] < eGg]df g} k|Zg otf #)–#% jif{ k'us ] f] lghLKn]6sf]
otf ToFxL uf8Lsf] k|of]u u/]/ a]v/ t ;/–Dofd oxL x'gY' of] v} stf t s'g} sd{rf/LnfO{ a]ns ' f vfPsf] /S;Ln] clxn]klg ;/sf/L sfof{nodf v8f x'G5 . ;/sf/L sd{rf/Lx?n] uf8L klg af6f]df u'85 \ t/ ;/sf/L
3/sf] nflu cfjZos ;fdu|Lx? hfg'eof] eg]/ eG5g\ . t/, xflsd g} 5f]8s ] f] x'bgF} . otf sfof{nod} a;]/ xflsdnfO{ e]6\g' k/]df lr7L n]v]/ dlxgfdlxgfdf hgtfn] lt/]sf] s/af6 uf8L eg] lsg]sf] Ps–b'O{ jif{d}
Nofpg] jf df5fdf;', UoFf; cflb eg] dlxgf}F lbgb]lv sfof{nodf r'/f]6, v}gLnufot cGo ;'tL{hGo kbfy{ lbg'k5{ . otf lr7L n]Vg gcfPdf tnaeQf vfG5g\, cjsfz ePkl5 ylGs5 . clxn]klg slt lhNnfdf k'n
Nofpg' klg s'g} cgf}7f] s'/f xf]Og . cg' k l:yt x' G 5 . otf ;/sf/L vfO/x]sf] k|z:t b]lvG5 jf e]l6G5 . e]6g\ ;d]t lbOb}gF . s] of] /f0ffzf;g k]G;g ;d]t cfpF5g\ clg e|i6frf/ gx'bF f vf]nf tg]{ ;dodf vf]nfn] aufP/
hgtfn] lt/]sf] s/af6 ;/sf/n] ljBfnodf k9\g] ljBfyL{x? cfˆgf] 3/ ;/sf/L sd{rf/L slxn]klg hgtf / xf] . b]zdf /fhtGq x6]sf] jiff]{ klg 5{ g \ . t/, oL sd{ r f/Lx? sltsf] Hofg uPsf] 5 t slt
;/sf/L uf8L lsg]sf] xf] . t/, s/ :s'naf6 hlt;'s} 6f9f ePklg !) /fi6«kl| t lhDd]jf/ x'bgF} g\ . eO;s]sf] 5 t/ ;/sf/L sfof{nosf sfof{nodf cfpFbf lx8F]/ cfpmFg jf lhNnfdf c:ktfnsf] cefjsf sf/0f
ltg]{ hgtf la/fdL x'Fbf, cfkt kbf{ ah]leq ljBfno l5l/;S5g\ t/ ToxfF u}/sfg"gL tl/sfn] cfocfh{g xflsdx?sf] Jojxf/df clxn]klg a;df cfpmFg Tof] hgtfsf] rf;f]sf] ;'Ts]/Lx? af6f]d} dl//x]sf 5g\ .
6\ofS;LnfO{ ltg]{ ef8f geP/ ls lx8]/ k9fpg] lzIfslzlIfsfx? !@ ah] u/]sf] ;DklQdf pgLx? sfof{nod} /fhtGq x6]sf] 5}g . To;}n,] ca ljifo xf]Og . otf ;/sf/ eg] oLg} To:t}, ljBfno gePsf sf/0f
hfG5g\ xf]Og eg] a; r9]/ hfG5g\ . ljBfno cfOk'U5g\ . a;]/ df]hd:tL u5{g\ . kl5Nnf] ;/sf/L sfof{ n osf xflsdnfO{ sd{rf/LnfO{ % nfvb]lv # s/f]8 d"No k9\g dg ePsf afnaflnsfx? ;d]t
hlt;'s} cfkt k/]klg hgtf eg] clxn]klg sltko 7fpFdf l8lh6n ;do ;/sf/L sd{rf/Lx? lgs} 5f8f ;j{;fwf/0fn] l;w}F e]6g\ kfpg'k5{ . a/fa/ kg]{ uf8L lsg]/ lbG5 . lzIffaf6 jl~rt ePsf 5g\ . t/
;/sf/L uf8L r9\ g kfpF b } g g\ . xflh/ d]l;g /flvPsf] 5}g . otf ePsf 5g\ . pgLx? g ;/sf/n] hgtfsf] ef]6af6 k'iksdn bfxfn otf @) ln6/ k]6f« n
] l8h]n nfu]df ;/sf/ oL ;a} sfdsf nflu ah]6
hgtfn] g} lt/]sf] s/af6 ;/sf/L /fv]klg sd{rf/Lx? cfkm}F lauf{5g\ . agfPsf] P]g sfg"g dfG5g\ g hgtfsf] k|r08 k|wfgdGqL ePsf x'g\ . t/, ;o ln6/ atfpF5g\ clg uf8L dd{t lbb}Fg t/ ;/sf/L uf8L lsGg eg]
sd{rf/Lx?n] tnaeQf, k]G;g / 8]; « To:t}, hgtf / /fi6«sf] nflu sfd sfd g} u5{g\ . a; /fhgLlts kf6L{sf] pg}nfO{ hgtf ;f]W5g\, …s] xfdLn] g} ubf{ % xhf/ nfu]df Ps nfvsf] wdfwd ah]6 lbg] . s] oxLsf] nflu
;d]t nufPsf x'G5g\ . t/, ;/sf/L u5'{ eg]/ eG5g\ t/ oLg}nfO{ zf]if0f emf]nf af]S5g\ . ef] 6 lbP/ k| w fgdGqL agfPsf] lan agfpF5g\ . goFf uf8L cfˆgf] hgtfn] /fhtGqsf] cGTo u/]sf
sd{rf/Lx? clxn]klg hgtfsf] sfd u5{g\ . b]zdf /fhgLlts kl/jt{g t ;]jfu|fxL;Fu l/;fpg], ysf{pg] jf JolQm;Fu xfdL e]6g\ kfpFbg} f}F .Ú To;}n,] cfkmGt jf kl/jf/nfO{ l;sfpg k|of]u lyP < s] oxL kl/jt{gsf nflu
l56f]5l/tf] ub}g{ g\ / /fd|f] af]nLarg eof] t/ ;/sf/L sd{ r f/Lsf] pgLx?nfO{ yfxf gePsf] s'/f /fd|f; ] uF ca ;/sf/L sfof{nox?df xflsdnfO{ u5{g\ clg uf8L s'rfP/, 7f]SsfP/ hgtfn] nf]stGqsf nflu cfˆgf]
ub}{gg\ . otf x'g] sfd ;d]t 3'; sfo{zn } Ldf slxn] kl/jt{g cfPg . gatfpg] oxL xf] ;/sf/L sd{rf/Lsf] e]6b\ f lr7L n]Vg'kg]{ jf lkP;Fu ;do Tof] uf8L lalu|of] egL lan agfP/ Hofg km\ofn]sf lyP < ;/sf/L labfsf]
gvfP;Dd ul/lbb}Fgg\ . ;/sf/L hflu/ vfPsf] tLg–kfFr sfo{z}nL . clxn]klg w]/} hgtfx? lng'kg]{ l;:6d vf/]h ug'k{ 5{ . /sd krfpF5g\ . lbg klg ;/sf/L sd{rf/Lx? sfd
To:t} , !) ah] sfof{ n o jif{d} sd{rf/Lx?n] sf7df8f}F 38]/L clzlIft P+j ul/a 5g\ . ;/sf/L clxn] t Pp6f j8fWoIf, d]o/ / ;/sf/L uf8Ldf cfˆgf] 3/kl/jf/ gePklg u[xdGqfnoaf6 kf; agfP/
cfOk'Ug]{df !@ ah] cfOk'U5g\ . clg lsG5g\ . otf cfˆgf 5f]/f5f]/LnfO{ lghL– sfof{nodf uP/ x]bf{ slt dflg;x? ;f+ ; bn] ;d] t lkP /fVg] clg lnP/ hfG5g\ t/ af6f]df sf]xL cfkt Nofpg] clg ;/sf/L uf8Lsf] b'?kof]u
xflh/ ug] { l alQs} bf} l 8G5g\ . af]l8ª ljBfno k7fpg'sf ;fy} lbglk5] lhpdf RofltPsf] sk8f nufP/ pgLx?;Fu s'/fsfgL ug'k{ /]df lkPnfO{ k/] / uf8L gkfP/ al;/x] s f] 5 ug, 6«flkms k|x/L x]/]/ a:g] .
sfof{nodf cfPkl5 klg hgtfsf] 3/df df5fdf;' vfG5g\ . t/, otf tna cfpF5g\ t slt v'66\ fdf rKkn ;d]t v'zL agfpg'kg]{ . s] lkPn] rfx]df eg] k lg pgLx?nfO{ uf8L r9\ g –?iff yfkf, eQmk'/

;/sf/L ;DklQsf] b'ul{ tM d7dlGb/ df“l;b}, ;fj{hlgs / u'7Lsf hUufdf 3/ 78\ofO“b} Û


sf7df8f}F . ljleGg d'n'saf6 p8\8og dGqfno / ko{6g ljefunfO{ 3/ ag]sf 5g\, s;/L < yk klg agfpFbg} g\, k"/fgfsf] klg ;+/If0f JolQmsf] gfddf nu] . u'7Lsf] hUuf ;a}sf] ;/sf/ 5, ;bg 5 . t/ e"dflkmof,
ljb]zLx? g]kfn e|d0fdf cfpg] u/]sf dtna g} 5}g\ . dlGb/ ;a} dfFl;;s]sf] hgk|ltlglwn] k};f vfP/ gS;f kf; ub}g{ g\ . ;'Gwf/f eGg] 7fFp s;nfO{ yfxf ;femf xf] . oBlk, Psfwn] ToxfF /hfOF bnfnLn] h] eGof] oxfF ToxL x'G5 . ;/sf/
5g\ . oxfFsf] ;Dkbf / ;+:s[ltn] 5 . dGqfno / ljefusf kbflwsf/Lx? ul/lbPsf xf]Ogg\ < ;/sf/ hUuf lsg]/ 5}g\ / < aRRffb]lv a'9f;DdnfO{ ;'Gwf/f ul//x]sf 5g\ . /fHosf] ;DklQ JolQmsf] t gfdsf] dfq xf] .
pgLx?nfO{ nf]EofPsf] 5 . g]kfndf w]/} b]zsf] ;+:s[lt arfpg g;Sg] xf] eg] 6«fG;ld6/ /fVg] . JolQm ToxL hUuf hfg] elg/x]sf x'G5g\ . t/, ;'Gwf/fdf gfddf n}hfg] ;a}nfO{ sf/afxL x'gk' 5{ . sAhf ug]{ ul/;s]sf 5g\ . afFsL
d7dlGb/ 5g\, h;n] ljb]zLx?nfO{ tfGg lsg kb 9fs]/ a:g] < dlGb/sf] cj:yf ldr]/ 3/ agfpg] . ef]ln s]xL sf/0fa;\ ePsf wf/f vf]O t < ToxfF klxn] y'k}| /fHosf] ;DklQ JolQmsf] gfddf ePsf klg ;'s'Daf;LnfO{ afF8\g
;xof]u k'¥ofPsf] 5 . d7dlGb/sf] e|d0f dGqfno / ljefun] b]vs ] f] 5 < slxn] 6«fG;ld6/ k8\lsP/ cfuhgL eof] eg] wf/f lyP, h'g ;a} dfFl;of] . kf]v/L, hfFbf d'ns
' df eO/x]sf] Iflt clxn];Dd e"ld;'wf/ dGqfno cu|;/ 5 . dGqLnfO{
ug{, kmf]6f] lvRg / To;af/] cWoog cg'udg u/]sf] 5 < d'ns ' sf cfwfeGbf lhDdfrfFlx s;n] lng] < hf]lvdk"0f{ 5 tfn, wf/f dfF;k] lg ltgsf] gfdn] 7fFp s;}n] b]vs ] f 5}gg\ . u'7Lsf] gfddf ef]6, ;/sf/L sd{rf/LnfO{ 3'; eP
cg';Gwfg ug{ pgLx? 6f9f6f9faf6 oxfF w]/} hgtf eujfgk|lt cf:yf /fV5g\ . eGg] yfxf x'bF fx'bF } klg s;}n] 6]/s
] f 5}gg\ . ag] s f] 5 . kfgLkf] v /L, ePsf] hUuf ;a} v]tLof]Uo lyof] . t/, k'U5 . of] ubf{ub}{ ;/sf/L ;DklQ
cfpF 5 g\ . g] k fnsf d7dlGb/x? lj8Dagf, ToxL d' n ' s df dlGb/ arfpgsf nflu ;+:s[lt dGqfno nfdkf]v/Lnufotsf 7fFpdf kf]v/L 5}g\ clxn] ToxfF ;a} 3/ / af6f] ag]sf] 5 . ;ls;Sof] . ;/sf/n] ;fj{hlgs, u'7L
ljZj;"rLdf ;d]t k/]sf 5g\ . ljb]zL d7dlGb/sf] b'ul{ t 5 . g /+u/f]ug sfg"g NofpFbg} \ . pmhf{, hn;|ft] tyf t/ ToxfFsf] gfd eg] ToxL g} 5 . h;n] ubf{ g]kfn k/lge{/ aGof] . b]zdf / ;/sf/L hUuf cfˆgf] gfddf
g]kfn e|d0fdf cfpFbf cy{tGqnfO{ /fxt ul/G5 g ;/;kmfO . dlGb/leq s]xL l;FrfO{ dGqfno 6«fG;ld6/sf] cufl8 clxn] s;}n] 9'u+ w] f/f b]v] eg] kmf]6f] ef]sd/L nfu]kl5 O{6+ 6\ f 6f]Sg] < cnsqf Nofpg'k5{ . cem}klg l9nf;':tL ug]{ xf]
k'U5 . otf, xf]6n Joj;foL, ko{6g klg Jojl:yt 5}g\ . dGqfno / ljefun] ag]sf 3/ x6fpg] eg]/ P]gsfg'g lvlrxfN5g\ . lsg ls pgLx?sf nflu rkfpg] < ;/sf/n] a]n}df gLlt eg] clncln afFsL ePsf] klg bnfnLn]
Joj;foLnufotnfO{ cfDbfgLsf] ;|ft] aG5 . dlGb/sf] cj:yf s] 5 < cg'udg agfpFbg} \ . 6«fG;ld6/ /fv]sf] 7fFpsf] olt 9'u+ w] f/f gf}nf] 5 . aRrfnfO{ dfq xf]Og\ gagfpFbf d'ns ' tx;gx; aGof] . b]zdf NjfKk} kfl/lbG5g\ . cg';f yfkf , eQmk'/
g]kfndf hlt klg d7dlGb/ 5g\ ug{k' g]{ xf] . dlGb/ kl/;/el/ kmf]xf]/k} mf]xf]/ lsnf]ld6/;Dd 3/ agfpg glbg] eg]/ 7'nfnfO{ ;d]t 9'u+ w] f/f, kf6L{kf}jf, rf}tf/f
tL ;a} /fhfs} kfnfdf ag]sf x'g\ .
pgLx?n] ;+:s[lt / ;DkbfnfO{ hf]ufpg
5 . ;/sf/n] gofF P]gsfg'g agfP/
d7dlGb/ hf]ufpg'kg]{ cfjZostf ePsf]
;/sf/n] lgod t Nofpg'k¥of] lg .
Psflt/ dlGb/ dfFl;/x]sf] 5
eg]sf] yfxf 5}g\ . clxn] g} of] cj:yf
5 eg] o;kl5sf] k':tfnfO{ t of] syf
o'jf ;+u7g g]kfn, bf]nvfsf] ;+of]hsdf gGb' ;L
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 ljif lknfoP/ /fv]sf] 5 . o'jfx?
w]/} e"ldsf v]ns ] f lyP . lsg ls 5 . k"/fg} P]gsfg'gdf slt~h]n rNg] < csf]l{ t/ ;/sf/L hUuf ;a} JolQmn] x' G 5 . hUuf bnfnL / ;/sf/L kf6L{ l gs6 o' j f ;+ u 7g g] k fn, bnfnx?sf] e|daf6 d'Qm x'g'kb{5 .
d7dlGb/ xfd|f] b]zsf] lrgf/L 5 . d'ns ' sf] lrgf/L g} df;]kl5 ko{6s s] nlu;s]sf 5g\ . g]kfnsf] hg;+Vof t sd{rf/Lx?sf] ldnf]dtf]df ;/sf/L hUuf bf]nvfsf] k|yd e]nfn] gGb' ;Lsf] Gofosf] d;fn af]Sg] ;+u7g o'jf
ljZjn] g]kfn d7dlGb/sf] b]z eg]/ x]g{ cfFp5g\ < ;/sf/sf] cem}klg r]t lbgx'F al9/x]sf] 5 . hg;+Vof a9];u+ } JolQmsf] gfddf nluPsf] 5 . otf, g]tT[ jdf #& ;b:oLo lhNnf ;ldlt ;+u7g xf] .Ú
lrg]sf] 5 . t/, /fhgLlts kl/jt{g gv'Ng] xf] eg] o;n] w]/} Iflt lgDTofpF5 . a:tL klg a9\b} uPsf] 5 . sxLst} /fhgLlts bnx?n] prfn]/ x'sD' af;Lx? lgjf{lrt u/]sf] 5 . pQm e]nfnfO{ sfo{qmddf cltlyx? bf]nvf
qmd;+u} ;Dkbf / ;+:s[ltnfO{ a]jf:tf ko{6g cfpg 5f8] eg] b]zsf] v'Nnf 7fFp 5}g\ . af6f] lxF8b\ f ysfO ;'sD' af;L ag]/ lxF8s ] f 5g\ . ;/sf/ ;Daf]wg ub}{ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf lhNnf OGrfh{ tyf j}slNks s]Gb|Lo
ul/of] . ePsf d7dlGb/ ;a} k"/fgf cy{tGq tx;gx; x'G5 . w]/} Jofkf/ nfUof] eg]klg a:g] 7fFp 5}g\ . klxn] ;'sD' af;Lsf] gfddf hUuf afF8g\ ] clg s]Gb|Lo ;b:o tyf k"jL{ tfD;flnª ;b:o ch{ ' g , kf6L{ s f s] G b| L o
eO;s]sf 5g\ . dd{t;Def/df s;}sf] Joj;fo 7Kk aG5 . To;}n] klg slt kf6L{kf}jf lyof] . clxn] sxLst} x'sD' af;Lx? hUuf cltqmd0f ug]{ . Ao'/f] OGrfh{ ljsNk
Wofg uPsf] 5}g\ . sltko dlGb/sf] d7dlGb/sf] ;+/If0f ug{ lgs} cfjZos kf6L{kf}jf b]lvFbg} \ . kf6L{kf}jf, rf}tf/f, sf7df8f}F dxfgu/kflnsfsf d]o/ ;Ln] o'jfx? lg/fz
5fgf] 5}g\, sltko kfgL r'lxg] 5 . hltklg JolQmn] d7dlGb/sf] hUuf ;fj{hlgs :yn, u'7Lsf hUuf ;a} afn]Gb| zfxn] ;'sD' af;L x6fpg vf]hs ] f geO{ b[9 ;+sNksf ;fy
alg;s]sf] 5 . ldr]/ 3/ agfPsf 5g\, tL ;a}nfO{ dfFl;of] . u'7Lsf] gfddf slt hUuf lyP . t/, u[x dGqfnon] ;fy lbPg\ . nfUg] xf] eg] ;kgf k"/f
dlGb/af6 d"lt{ g} ufoa eO;s]sf] sfg'gsf] bfo/fdf Nofpg'k5{ . j8f / lyof] . clxn] u'7L ;+:yfg cfkm}+ ;'sD' af;L eGb} ;/sf/L hUuf ldRg] ug] { gofF pmhf{ ,
5g\ . leQfx? Kflg ;a} elTsg nfu]sf] gu/kflnsfn] To:tf 3/ eTsfpg'k5{ . l/lQ;s]sf] 5 . kfOG5 < To;f] t ;a} uP/ ;/sf/L ljhosf] efjgf / gofF
cj:yfdf 5g\ . ;/sf/ k"/fgf] ;+/If0f d7dlGb/x? lgoldt ;/;kmfO, /+u/f]ug kfgL vfgsf nflu 9'u+ w] f/f, s'jf hUufdf 5fk|f] xfn]/ a;] eOxfNof] lg . zlQm cfpg] atfP .
klg ub}g{ ,\ gofF yKg rf;f] klg b]vfpFbg} \ . / dd{t ul/g'k5{ . dlGb/ kl/;/leq lyof] . oBlk, kl5Nnf] ;do 9'u+ w] f/f ;/sf/ lg/Lx x'bF f of] cj:yf ag]sf] b] z df ePsf] /fHo
sfg'gdf ljZj;"rLdf k/]sf d7dlGb/sf] a:gsf nflu ;/sf/n] kf6L{ agfpg'k5{ . dfF;/] 3/ agfPsf 5g\ . ;/sf/ ;Dkbf xf] . /fhgLlts bnnfO{ ef]6 rflxPsf] Joj:yfsf sf/0f
bfofFafofF cUnf] 3/ agfpg gkfOg] kfgL / zf}rfnosf] Joj:yf ug{k' 5{ . vf]Hg rf;f] b]vfpFbg} ,\ JolQmn] clncln 5 . ef]6sf nflu bnx?n] g} ;/sf/L e| i 6frf/, s' l /lt /
pNn]v 5 . rf/}lt/af6 dlGb/ 5n{ªu\ hgk|ltlglwx?n] k};f vfP/ dfkb08 ub}{ ;a} cfˆgf] gfddf nlu;s]sf 5g\ . ;DklQ bf]xg ul//x]sf 5g\ . e"ld ;'wf/ hgtfn] b'Mv kfPsfn]
b]lvg'k5{ . t/, s;}n] sfg'g 6]/s ] f 5g\ gk'us ] f 3/x?nfO{ ;Dk"0f{tfsf] k|df0fkq h;n] ubf{ xfd|f] ;Dkbf g} w/fkdf dGqfnon] s'g 7fpFdf slt ;/sf/L of] b]zdf ljb]zLn] u/]sf] lyrf]ldrf] ;Nnfxsf/ ;b:o ofbj, s]Gb|Lo
t < dlGb/sf] 5]p5fp cUnfcUnf 3/ lbPsf] 5 . hgk|ltlglwx?nfO{ ;Dkbfsf] k/]sf] 5 . klxn]klxn]sf dfG5]x? hUuf lyof] < of] vf]htnf; ug{k' 5{ . ;a} s'/fsf] cGTo u/]/ gofF /fHo k|ltlglw ;b:o tyf hj; k"jL{
ag]sf 5g\ . dlGb/ stf 5 < vf]Hgs} cufl8 3/ agfpg kfFOb}g\ eGg] t yfxf ;fj{hlgs sfd ug{ lgs} ?rfpFy] . ;/sf/sf] ;DklQ ;/sf/s} gfddf Joj:yf lgdf{0f ug{k' g]{ atfP . tfD;flnª ˆofS;g OGrfh{ o'lug,
;f:tL x'G5 . otf, dlGb/sf] gfddf 5 lg . t/klg x]nr]qmofO{ ul/Psf] 5 . 9'u+ w] f/f, s'jf, kf6L{kf}jf, rf}tf/f k"/fgf Nofpg'k5{ . ;/sf/sf] ;DklQ b'?kof]u pgn] eg]– …o'jfx?n] bnfn bf]nvf lhNnf ;]qm]6/L /fhs'df/
ePsf] hUuf ldr]/ JolQmn] 3/ k};f vfFb} gS;f kf; ul/lbg] . of] qmd k':tfn] agfPsf x'g\ . gofF k':tfnfO{ ug]{ clwsf/ s;}nfO{ klg 5}g\ . && Joj:yfsf] sf/0fn] b'Mv kfO/x]sf cfltYotf /x]sf] lyof] .
78\ofPsf 5g\ . a9]sf] 5 . ;/sf/sf] P]g sfg"gnfO{ t df]hd:tL ug{ kfP k'U5 . b]zdf lhNnfdWo] ^& lhNnfdf kz'klt u'7Lsf] 5g\ . hLjg abNg o' j fx?sf] gjlgjf{lrt sld6LnfO{ o'jf ;+u7g
h;n] ubf{ dlGb/ ;fF3l' /b} uPsf] hgk|ltlglwx?n] wf]tL nufO/x]sf 5g\ . tLg txsf] ;/sf/ 5, tLg} txsfnfO{ hUuf lyof] . h'g ;a} JolQmsf] gfddf lbdfudf ePsf] ljrf/, ;f] r , g]kfn k"jL{ tfD;flnª Ao'/f] OGrfh{
5 . b]zsf] lrgf/L ;vfk eO;s]sf] 5 lah'nLsf] 6«fG;ld6/sf] cufl8 3/ ;]jf;'ljwf dfq eP k'U5 . uO;s]sf] 5 . b]ze/ b'O{ xhf/ #@# a'emfPsf] s'/f ljsf; ub}{ qmflGtsf/L z+ s /n] ;ky v' j fPsf lyP .
t/ ;DalGwt lgsfo 6'n6' n ' ' x]//] a;]sf] agfpg kfFOb}g eg]/ ;/sf/ :ki6 kf/]sf] d' n ' s sf] ;+ : s[ l t / ;Dkbf j6f u'7L 5 . Tof] u'7Lsf] gfddf klg y'k} | ljrf/ / ljhosf] ljrf/ af]Sg' kb{5 . sfo{qmdsf] cWoIftf gGb' / sfo{qmdsf]
5 . ;+:s[lt, ko{6g tyf gful/s 5 . t/, 6«fG;ld6/sf] 5]p5fp, bfoFfafofF hf]ufpglt/ s;}sf] Wofg g} 5}g\ . pgLx? hUuf lyof] . t/, e"dflkmofn] Tof] klg cfh /fHo ;Qfn] o'jfx?nfO{ dGb ;~rfng dgf]hn] u/]sf lyP .
@)&( ;fn r}t !@ ut] cfOtaf/ 5

g]kfnsf blntx? / hftLo lje]b cGTosf] ;jfn


blnt e]gs ] f] s;}n] s;}nfO{ bng j0f{ Joj:yfsf zf;sx?n] cfkm}+n] ;fn kmfNu'g ! ut] b]lv ;'? ePsf] lsgls ;+;bLo Joj:yf eg]sf] s]xL
g]kfn ;a}eGbf sd art ug]{ d'n's Û
sf7df8f}F . g]kfn /fi6« a}s
+ sf ueg{/ dxfk|;fb clwsf/Ln] g]kfn ;a}eGbf
sd art ug]{ d'n'sdf kg]{ atfPsf 5g\ . ;f]daf/ g]kfn /fi6« a}+sn]
cfof]hgf u/]sf] ljZjJofkL d'bf| ;Ktfx–@)@# pb\3f6g tyf ljQLo r]tgfd"ns
ul/Psf], x]lkPsf] r]lkPsf], ;Ddfg hflto lje]bsf] gLlt, sfg"g lgdf{0f dxfg !) jif]{ hgo'4 lyof]] . of] s'/f d'¶Le/ dflg;x?n] ljb]zLsf tn'jf
clwsf/ gkfPsf] / kfpg g;s]sf] ul//x] s f 5g\ . lsgsL hflto g] k fnsf of aflx/sf bnfn ag]/ kf}g] tLg s/f]8 hgtfdfyL sfo{qmddf af]Nb} pgn] ;f] s'/f atfPsf x'g\ . pgn] ljZjsf cGo d'ns ' x?df
eGg] g} xf] . of] laut O{ltxf; b]lv lje]bnfO{ cGTo ug]{ geO{ hflto k'FhLjfbLx?n] a'em]kl5 hgo'4sf] bnfn zf;g rnfO{/x]sf 5g\ . of] eGbf g]kfndf art ug]e { Gbf klg ;a}eGbf a9L vr{
jt{dfg;Dd cfpFbf blnt zAbsf] ljifonfO{ p7fpg] clg To;df 6]s]/ g]t[TjnfO{ g} cfTd;dk{0f u/fP/ bnfn Joj:yfn] t cfˆgf] :ju{sf] ug]{ k|j[lQ /x]sf] atfP . d'b|fnfO{ art ug{ h?/L
ljifodf y'k|} egfO{ To;sf] cy{ / /fhgLlt ug]{ ynf] ag]sf] 5 . cfk"mn] ;+efjgfx? 6/fpg]lt/ nfu] clg n'6 s;/L arfpg ;lsG5 eGg]df /x]sf] / artaf6 g} cfDbfgL a9\g] bfaL ub}{ ueg{/
o;nfO{ a'‰g] clg abNg] s'/fdf cf– s]xL /fxt lbpnf, s]xL cf/If0fsf] hgo'4dfkm{t\ k|fKt pknlAwx?nfO{ dfq tlNng x'G5 . clwsf/Ln] art gu/] vr{ a9\g] atfP . g]kfnsf]
cfˆg egfOx?, 6Lsfl6Kklg tYo / Joj:yf u/f}n + f egL e"m§f cfZjf;g pN6f] lbzflt/ 3'dfpg lt/ nfu] . olx bnfn ;+;bLo k'FhLjfbL /fli6«o artsf] cg'kft cfwf/df x]bf{ artsf] /]6
ts{klg k]z ePsf xfdLn] ;'Gg] clg lbP/ ;Qfdf hfg] e¥ofªsf] ?kdf bnfn k'FhLjfbL zlQmx? Psxb Joj:yfsf] pkhsf ?kdf cfhklg sdhf]/ /x]sf] hfgsf/L klg pgn] lbP . …@)%@
b]Vg] u/]sf 5f} . hflto ljifonfO{ p7fpg] ul/Psf] 5 . dflg; aLr lje]b eO/fv]sf] 5 . ;fndf s'g} sDkgLsf] d"NofÍg ljZn]if0fsf] nflu lnPsf]
o; zAbnfO{ sltkon] ;sf/fTds o;sf] ;dfwfg Tof] xf]Og . o;sf] o;sf] j}1flgs 9+un] xn ug{' cfhsf] !) lsQf z]o/n] clxn] nfvf}+ nfvsf] ;DktL agfOlbPsf] 5,Ú pgn] eg],
?kd lnP/ uj{ ug{'k5{ eG5g t ;dfwfg afx'gafb, j0f{ Joj:yf / d'Vo cfjZostf ag]sf] 5 . blnt …xfdLn] k|mf;k"mNnL u/]sf] artsf] g]kfn /]6 /fd|f] 5 . !) jif{df bf]Aa/ x'g]
sltko dlg;x? 3[0ff / cl:jsf/ bnfn ;+;bLo Joj:yfsf] cGTo g} hflt / hflto lje]bsf] cGTo Tolts} vfnsf /]6x? 5g\ . Tof] artn] sfd u5{ . To;}n] art cToGt} h?/L 5 .
ub{5g\ . rfx] Tof] O{ltxf;sf/x?, of xf] . lsgsL of] Joj:yfdf clxn] klg eg]/ dfq} xn x'g] ljifo klg xf]Og Tof] /sd st} art gu/] klg vr{ u/]/ hfG5 . art clgjfo{ xf] . g]kfn
t blnt cleofGtfx?, ;dfh;]jL blnt ;d'bfodfyL c5't eg]/ sof}+ To;sf lglDt ;lx ljrf/, b[li6sf]0f, ;u|ddf sd art ug]{ b]zdf k5{ . tYofÍ x]g{] xf] eg] ;a}eGbf a9L vr{
h;n] ePklg of] blnt zAbnfO{ ;lx 7fpdf lje]b u/]sf] kfO{G5 . cem};Dd nIo / ;lx of]hgfn] dfq} hftLo u5f}{+ . /fli6«o artsf] cg'kft cfwf/df x]bf{ artsf] /]6 Psbd} sdhf]/
9Ën] o;sf] cy{ a'emg h?/L 5 . s'g} 7fpFdf blnt eg]/ s'6lk6 ug],{ lje]bsf] cGTo ug{ ;lsG5 . o;sf 5 . cfDbfgL artaf6 g} ul/g] xf] . cfDbfgL ubf{ art of]hgfsf] 5gf]6 /
ljleGg zAb sf]ifdf lbPsf] cy{ h:t} 3/leq k:g glbg], kfgLsf wf/f, lgDtL g]kfndf hflto lje]bnfO{ a}+sdf pknAw ;]jf x]g{'k5{ .Ú
ljlsk]l8ofsf cg';f/ blntsf] cy{ kw]/fx?df hfg glbg], blnt;Ë cGo cGTo ug{ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] To:t} uge{/ clwsf/Ln] z]o/df nufgL ug{' klg art xf]] eGb} z]o/df
bng ul/Psf] cyf{t tL dflg;x? hfltsf] s]6f of s]l6n] laafx u/]df dfS;{jfbL b[li6sf]0faf6 xn ug]{ gLlt yf]/} nufgLn] klg w]/} cfDbfgL ug{;Sg] atfP . pgn] g]kfnsf a}+s tyf
hf] cfly{s clg ;fdflhs ?kn] cl:jsf/ ug]{, wfld{s dlGb/x?df lnPsf] 5 . cfh g]kfndf b]lvPsf] ljQLo ;+:yfx?df art of]hgfdf !) jif{df bf]Aa/ aGg] of]hgf /x]sf] ;d]t
k5fl8Psf 5g\ . h;sf] cfly{s,
;dflhs / wfld{ s ?kn] k| f lrg
cem};Dd k|ToIf geP klg ck|ToIf
9+un] /f]s nufpg] h:tf lae]bsf/L
l;+3d ;L
;kmn klgeP . To;sf] kl/0ffd:j¿k
hflto lje]b x'g'sf] sf/0f eg]s}
ljljw hft xf] . ;fFlRrs} hflto
atfP . …cfˆgf] k};fsf] of]hgf agfpg'xf];\, cfˆgf] eljio agfpg';\Ú eGg]
gf/f;lxt ;f]djf/b]lv Unf]an dgL ljs–@)@# z'? ePsf] 5 . Unf]an dgL
sfnb]lv g} slyt pRr hftx? afx'g gLlt cem} afFsL g} 5g\ . g]kfndf bnfn ;+;bLo Joj:yfsf] ¿kdf sf]xL ;fgf] t sf]xL 7"nf] To;}n] ljssf] of] P3f/f}+ ;+:s/0f xf] . g]kfn /fi6« a}+sn] cleofgsf] klxnf] lbg
tyf If]qL cflb hftx?åf/f zf]if0f / cem P]ltxfl;s tYodf hfg] xf] @)&@ sf] ;+ljwfgsf] wf/f @%% df t 7"nf] elgg] a|fXd0f / v; cfo{ pkTosfl:yt ljleGg sn]hsf ;oeGbf a9L ljBfyL{sf] ;xeflutf /x]sf] 5 .
pTkL8g ul/b} cfO/x]sf] 5 . To:t} eg] jt{ d fg ;dodf bnfn /fli6«o blnt cfof]usf] Joj:yf hfltdf cxÍf/ a9\5 . clg lje]b g]kfn aLdf k|flws/0f, g]kfn lwtf]kq af]8{, ;xsf/L ljefu / g];gn
g]kfnL a[xt\ zAbsf]ifsf] cg';f/ k'FhLjfbLx?n] eGg] u/]sf] blnt ul/Psf] elgPsf] 5 . Tof] cfof]un] ;'? x'g yfNb5 . a}+lsª OlG:6Ro'6 lnld6]8;Fusf] ;xsfo{df pQm sfo{qmd cfof]hgf ul/Psf]
blntsf] cy{ kmUNof6} kmUNof6f ;d'bfo ljutsf] k/flht, k/fqmdL, hflto lje]b\sf] cGo ug{ ;Sb}g o;sf] ;lx / j:t'jfbL ljlw xf] . sfo{qmddf g]kfn lwtf]kq af]8{sf cWoIf /d]zs'df/ xdfn, g]kfn aLdf
kl/Psf], blnPsf], bdg ul/Psf], axfb'/L / ;fxfl;stfsf] kl/0ffd xf] lsgls g]kfnsf zf;sx?df lxGb' eg]s} Pp6} hftL agfpg' xf] o;sf] k|flws/0fsf cWoIf ;"o{k|;fb l;njfn, 8]k'6L ueg{/åo 8f= gLnd 9'Ëfgf
lylrPsf], s'lNrPsf], laWj+; ul/Psf], eGg] a'lemG5 . hf] blnt elgPsf a|fXd0fjfbL lrGtg g} xfaL 5 . t/ ;'?jft g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] @)&( ltlD;gf / adaxfb'/ ld>, ;xsf/L ljefusf sf=d'= /lhi6«f/ 6f]n/fh
gi6 ul/Psf] ;d'bfo xf] . dflg;x? O{ltxf;df slx st} e'ms]sf] clxn]sf o'jfx? o;df ;xdt eg] c;f]h dlxgfdf ;DkGg P]ltxfl;s pkfWofo, /fi6« a}+ssf pRr clwsf/Lnufotsf] pkl:ylt lyof] .
To:t} u /L gfnGbf ljzfn / cfTd;dk{0f u/]sf] O{ltxf; 5}g . 5}gg\ lsgsL jt{dfg ;dodf s;}n] gjf}+ dfxflwj];gn] ;'?jft u/]sf] 5 . r}t !@ ut];Dd ;~rfng x'g] pQm cleofgcGtu{t g]kfn /fi6« a}+ssf]
zAb;fu/sf cg';f/ gi6 ul/osf], pgLx? O{ l txf;df ;fxfl;s / :jodnfO{ blnt 7fGg' / s;}n] dfxflwj]zgn] ;Dk'0f{ hfltnfO{ Pp6} ;+of]hgdf d'n'se/ ljQLo ;r]tgf clej[l4df ;xof]u k'Ug] lsl;dsf
lgr kfl/Psf], lylrPsf], OHht k/fqmdL of] 4 fx? lyP . t/ s;}nfO{ blntsf] Jojxf/ ug{' b'a} hftL agfpg] p2]Zon] ;fDojfbL of r]tgfd"ns sfo{qmdx¿ ;~rfng x'g]5g\ . g]kfn aLdf k|flws/0f, g]kfn
k|lti7f ;dfg?kdf kfpg g;s]sf], ;fd|fHojfbL, lxGb' a|fXd0f / v; dfgl;s c:j:ytfsf ?kdf lng] l; hftL agfpg] elg kf; ul/ nfu" lwtf]kq af]8{, ;xsf/L ljefu, g];gn a}+lsª OlG:6Ro'6 lnld6]8, sd{rf/L
;dfhdf c;dfgtfn] zf] l ifPsf] cfo{x?sf] if8\oGq / kfv08åf/f ul/G5 . of] ;do nf] s tGq / u/]sf] 5 . o;f] eP dfq} hftLo ;~ro sf]if / gful/s nufgL sf]ifdfk{mt\ cnucnu ¿kdf o'jfnlIft
;d'bfo eGg] cy{ nfUb5 . k/flht eO;s]kl5 s7f]/ ;hfosf] dfgjclwsf/sf] ;do xf] eGg] lje]bsf] cGTo ;Dej x'G5 cGoyf ljQLo r]tgfd"ns sfo{qmd cfof]hgf x'g]5g\ . ;fy}, a}+s tyf ljQLo ;+:yf,
k|of]ufTds g]kfnL zAbsf]ifsf ?kdf c5' t of kGrd >] 0 fLdf ul/G5 . t/ klg bnfn k'FhLjfbL ljleGg hftL sfod /fvL hflto e'QmfgL ;]jf k|bfos, /]ld6\ofG; sDkgLn] ;d]t Unf]jn dgL ljssf nlIft
cg';f/ csf{sf] lyrf]ldrf]df k/]sf], /flvPsf] Oltxf; 5 eGg] ul/G5 . r]tgf / bnfn /fHoJoj:yfsf] sf/0f lje]bsf] cGTosf] ;Defjgf g} 5}g . sfo{qmdx¿ ;~rfng ug]5 { g\ .
c?af6 ;tfOPsf], ;dfhdf O{Hht\ h;nfO{ ;fdflhs ?kdf klg t'R5 g} xfn @! cfF} ztflAbdf klg sf]lx csf]{ s'/f ljut O{ltxf;df h;/L o;}u/L, lghL ljBfnosf 5ftf ;Ë7gnfO{ ;d]t ljBfno:t/df ljQLo
/ k| l ti7f gkfPsf] , lylrPsf] , sfdx¿ h:t}M d/]sf] hgfj/x? pRr, sf]lx gLr hftL xf]Og, hftLo sfd ug]{ dfG5]nfO{ blnosf], lkl;osf], r]tgfd"ns sfo{qmd ;~rfngsf] lglDt cg'/f]w ul/Psf] 5 . o;
ldlrPsf] ;d'bfo eGg] cy{ nfUb5 . bˆkmg ug],{ d}nf sk8f w'g,] rkL{ lje]bsf] vf8n k'g{'sf] ;f6f] vf8n lylrosf] cy{ nufpg'sf] ;f6f] >d cleofgcGtu{t a}l+ sª–ljQLo, k'h F L ahf/, aLdf, ;xsf/L ;]jfsf ljifodf
blnt ;Absf] k|of]u !* cfF} ;kmf ug]{ / s'g} 7'nf ef]h et]/df al9/fv]sf] 5 . hflto lje]bs} sf/0f u/] s f] eGg' plrt x' g ] 5 . ;a} ;r]tgf clej[l4nfO{ nlIft u/]/ ljleGg sfo{qmd to ul/Psf 5g\ . pQm
ztflAbdf cu|]hx? ef/tdf k|j]z h'7f ef8f df‰g] cflb sfdx? lbg] s;}sf] xTof, s;}n] cfTdxTofh:tf dflg;sf] Pp6} hftL lgdf{0fsf] cleofgaf6 o'jf ljBfyL{df ljQLo ;fIf/tfsf] k|j4{g / ljQLo kx'r F la:tf/ eO{
u/]kl5 cu|h ] x?n] c5't agfO{Psf ul/of] . o;}u/L Tof] a]nf afx'gafbsf] cdfgjLo / c;Xo x'g] ultljlwx? ljifonfO{ ;/sf/L sfdsfhsf] txd} :j/f]huf/ l;h{gf / pBdzLntfsf] ljsf;, pTkfbg tyf cfo:t/ clej[l4
kGrd >] 0 fLsf dflg;x?nfO{ kl/efiff cg';f/ clt z'b| hfltn] al9/x]sf 5g\ . hftLo lje]bnfO{ lnP/ hlto lje]bnfO{ cGTo ug{' eO{ d'ns ' sf] cfly{s ;d[l4sf] nIo k|flKtdf ;xof]u k'Ug] ck]Iff /flvPsf] 5 .
Depressed class eg]/ Gjf/g
ul/lbPsf] lyof] . To;kl5 !(cf}F
wg ;Grosf] gfddf k"m6]sf] sf}8L
klg /fVg gkfpg] eg] k l5 oL
cGTo ug{ ' cfhsf] clgjfo{
cfjZostf ag]sf] 5 .
kb{5 . of] ljifosf] bnfn ;+;bLo
Joj:yfaf6 ;Defjgf 5}g, of] t
g]kfn ljZjs} 5}7f}+ ;:tf] b]z Û
ztlAbsf] clGtdlt/ ef/tsf ;dflhs ;d'bfox? lhljsf]kfh{gsf] lglDt klg g]kfndf ha;Dd bnfn ;+;bLo j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yfaf6 dfq sf7df8f}F . glDaof] 86sdn] ;fj{hlgs u/]sf] s:6 ckm lnleª ;"rsf+ssf
;'wf/s elgg] hf]lt/fcf] k"mn]n] blnt cGo >]i7sf dflg;x¿df lge{/ x'gk' g]{ Joj:yf /xG5 ta;Dd hflto Pp6} hftL lgdf{ 0 f u/L hflto cg';f/ g]kfn ljZjsf ;:tf ;x/x?sf] ;"rLdf 5}7f}+ gDa/df k/]sf] 5 . of]
zAbsf] k|of]u u/]sf] kfO{G5 . afWo agfOPsf] lyof] . lje]bsf] cGTosf] ;Defjgf b]lvFb}g lje]bsf] cGTo ug{ ;lsG5 . ;"rsf+ssf nflu !$) b]zx?sf tYof+sx? ;dfj]z u/L ljZn]if0f ul/Psf 5g\ .
o;sf ;fy} ef/tdf kl5 cfP/ To:tf] kl/l:yltdf blng' jf c?sf] g]kfn ljZjs} ;a}eGbf ;:tf b]zx?sf] ;"rLdf k/] klg g]kfnL pkef]Qmfsf nflu
la=cf/=cDa] 8 s/ / blnt sfd ug{' afx]s c? s]xL ljsNk g]skf slknj:t'åf/f cfunfuL kLl8t g]kfnL ahf/ dx+uf] dx;'; x'gs ' f] sf/0f xfd|f] g]kfnL d'bf| sf] cjd"Nog xf] . g]kfnL
kfGy/x?n] c5't dflgg] ;Dk'0f{ hftL lyPg . tyflk ef/t lxGb' / fHo ahf/df j:t'sf] d"No h;/L al9/x]sf] 5 ToxL cg'kftdf ljb]zL d'bf| sf] d"No klg
sfdL, bdfO{, ;fsL{, Rofd], kf]8,] ufO{g,] ePtfklg hflto lje]b sfod} /x]sf] s];LnfO{ cfly{s ;xof]u al9/x]sf] 5 . To;}n] ljb]zL jf cGt/f{li6«o d'bf| -cd]l/sL 8n/_ df eg] g]kfnL
afbL, uGwa{, sn/, sslxof, vl6s, ;/sf/L sfdsfhdf blnt eGg] zAb sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ klZrd slknj:t'n] k;ndf cfunfuL ahf/ dx+uf] 5}g . pbfx/0fsf] nflu ! jif{cl3 !@) ?k}ofF d"No kg]{ ;fdfgnfO{ clxn]
sf]l/, wf]aL, at/, lrl8df/, ;e{Ë, clxn] pNn]v x'bF g} To;sf] ;§fdf SC x'bF f kLl8t ePsf u0f]z s];LnfO{ cfly{s ;xof]u u/]sf] 5 . lhNnfsf] lzj/fh !#) ?k}ofF d"No kbf{ g]kfnL pkef]Qmfn] d"No !) ?k}ofF a9]sf] dfGg'k5{ . t/, 8n/df
vTj], kf;L, d';x/, d]:t/, tTdf, cyf{t scheduled caste zAbsf] gu/kflnsf j8f g+= ( eujfgk'/df ut kmfu'g @& ut] ePsf] cfunfuLsf eg] of] d"No slQ klg a9]sf] xf]Og . lsgls ! jif{cl3 ! 8n/sf] d"No !@) ?k}ofFsf]
rdf/, wl/s/, g6'jf, vl6s cflb k|of]u ul/G5 . t/ g]kfndf eg] w]/} cf;kf; lyof], h'g clxn] !#) sf] cf;kf;df k'us ] f] 5 cyf{t\ Tof] j:t'sf] d"No !
hfltx?nfO{ o;d'gL /flvP/ cfGbf]ng 7'nf–7'nf qmflGt, kl/jt{g ljleGg jif{cl3 klg ! 8n/ g} lyof] / clxn] klg ! 8n/ g} 5 .
u/]sf] kfOG5 . cfGbf]ngdfkm{t\ kl/jt{g ePtfklg of] ;"rsf+s cd]l/sfsf] Go"of]s{ ;x/nfO{ !)) k|ltztsf] dfkb08 dfg]/ ul/Psf]
g]kfnd klg blnt zAbsf] k|of]u s;}n] hflto lje]bnfO{ cGTo ug{ 5 . o;cg';f/ g]kfnsf] s:6 ckm lnleª OG8]S; @$=* 5 . o;sf] cy{ Go"of]sd{ f
@)!! ;fn b]lv k|of]u x'g yfn]sf] ;s]sf 5}gg . g t ;/sf/n] g t !)) 8n/ d"No kg]{ j:t' jf ;]jf g]kfndf @$=* 8n/d} kfOG5 . o;cg';f/
b]lvG5 . g]kfnd blnt zAbsf] gfd s'g} /fhgLlts kf6L{n] g} . cem} eGg] ;a}eGbf ;:tf] b]z kfls:tfg xf] . kfls:tfgsf] s:6 ckm lnleª OG8]S; !* 5 .
@)@$ ;fnb]vL g]kfn /fli6«o blnt xf] eg] blnt cleofGtfx? s;}n] klg kfls:tfgsf] s:6 ckm lnleª OG8]S; !* x'g' eg]sf] Go"of]sd{ f !)) 8n/ kg]{ j:t'
hgljsf; kl/ifb\ gfd k|of]u ul/Psf] hftLo lje]bnfO{ s;/L cGTo ug{ jf ;]jf kfls:tfgdf !* 8n/d} kfOG5 elgPsf] xf] . of] ;"rLdf kfls:tfgkl5
lyof] . xfn;Ddsf] tYof+s x]bf{ blnt ;lsG5 eg]/ k|:6 wf/0ff agfpg ;s]sf bf];f| d] f @!=^ OG8]S;;lxt OlhK6 5 . t];f| d] f ef/t -@@=$_, rf}yf]df sf]nlDaof -
;d'bfo elgPsf dflg;sf] ;+Vof %) 5}gg . sf/0f s];Lsf] k;nsf] ef}lts ;+/rgf ;lxt k;ndf ePsf] gub nufPt @#=!_, kfFrf}d+ f lnlaof -@$=$_ 5g\ . of] OG8]S;cg';f/ ;a}eGbf dx+uf] b]z ad{8' f
nfv /x]sf] eGg] ul/G5 . To;}n] t ;se/ g] k fndf t hflto wgdfn gi6 x'g uPsf] lyof] . vfgf ksfpg] b'Oj{ 6f Uof; klqmP/ pgsf] k;n xf] . ad{8' fsf] s:6 ckm lnleª OG8]S; !$!=* 5 . o;sf] cy{ Go"of]sd{ f !)) 8n/
of] Pp6f lxGb' j0f{ Joj:yf / ljifonfO{ p7fP/ k};f sdfpg] Jofkf/ cfunfuL x'g uPsf] lyof] . ;f]daf/ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ klZrd slknj:t' kg]{ j:t' jf ;]jfnfO{ ad{8' fdf !$!=* 8n/ k5{ . dx+uf b]zsf] ;"rLdf bf];f| d] f
afx'gafbsf] b]g dfq xf] . of] clxn]sf] u/]sf] h:tf] b]lvG5 . lsgsL hflto OGrfh{ x]dGt ;L / ;]qm]6/L kfj]nsf] pkl:ytdf kLl8t s];LnfO{ gub ? !% l:j6\h/Nof08 -!!$=@_, t];f| d] f s]odg cfONof08 -!)#=$_ 5g\ . o;kl5sf b]zx?sf]
@! cfF} ztflJb;Dd cfpFbf klg lxGb' lje]bnfO{ cGTo ug{ ;Sg] eg]sf] @)%@ xhf/ cfly{s ;xof]u x:tfGt/0f u/]sf] xf] . – dgaxfb'/ ;xsf/L s:6 ckm lnleª OG8]S; eg] Go"of]ss { f] eGbf ;:tf] 5 .
6 @)&( ;fn r}t !@ ut] cfOtaf/

kl/jf/, lghL ;Dklt / /fHosf] pTklt


k"0f{ :jtGqtfk"js
{ ljjfx ;DaGw k'?ifsf] clwkTo / bf];|f] s'/f, ljjfx kl/0ffdx?sf] qf;n] ubf{ cfˆgf] lgolGqt /fvf];\ . clg ;dfhaf6}
d"naf6f] eP/ cfp
d"n af6f] eP/ cfp
cfpg t cfp cfpg}k5{
/0flbk ;L

hf]8\g] / o; kl/kf6LnfO{ ;fj{hlgs ;DaGw ljR5]b ug{] ;DefJotf . k|]dl;t of}g–;DaGw g/fVg afWo pTkGg ePsf] t/ ;dfheGbf dfly t/, d"naf6f] eP/ cfp
?k lbg] sfo{ To;kl5 dfq x'g ;Sb5, bfDkTo hLjgdf k"?ifsf] clwkTo x'g]5}g, x'ls{g]5, To;}a]nf dfq o; /x]sf] / To;af6 cfk"mnfO{ cnUofpFb} ;+;f/ x]g,{] a'emg] abNg] clg
ha k"h F LjfbL pTkfbgsf] pGd"ng / p;sf] cfly{s clwkTosf] ;dGo s'/fsf] 6'Ëf] nfUGf] 5 . ha oL nlu/x]sf] of] zlQm g} /fHo xf] . ab\lnPsf] ;+;f/sf] /Iff / ljsf; ug]{ eP/ cfp .
To;sf] kmn:j?k b] v fk/] s f] glthf xf] / cfly{s clwkTo gi6 ju{x?sf] k|ltkIftfnfO{ cfˆgf] of] wtL{, of] cfsfz ;a} pgsf] xf]Og
:jfldTjsf gofF ;DaGwx?n] tL ;Dk'0f{ x'gf;fy} of] s'/f klg :jtM lanfP/ j+zdf /fVg] cfjZostfn] ubf{ / tL logsf] agfpg] eP/ cfpm
cfly{s Pj\d cGo wf/0ffx?nfO{ vtd hfg]5 . ljjfx ;DaGw ljR5]b ug{df ju{x?sf] k|lt4lGbtfsf] kmn:j?k klg ef]sf] k]6df k6'sf s:g]sf] lhGbuL
abNg] eP/ cfpm
kfl/lbG5g, h;n] cfh hLjg ;fyLsf nufOPsf] k|ltjGw c+ztM tL cfly{s /fHosf] pTklt ePsf] x'Fbf /fHo Ps af]tn kfgL lkpg g;Sg]x?sf nflu eP/ cfpm
5gf}6df olt rsf{] k|efj kfg{] u/]sf kl/l:yltx?sf] kl/0ffd xf], h;af6 :jefjtM ;a}eGbf zlQmzfnL / Ps 5fs vfgf vfg g;Sg]x?sf nflu eP/ cfpm
5g\ . To;a]nf kf/:kl/s k|d ] l;jfo Pslgi6 ljjfxsf] pTklt ePsf] lyof] cfly{s ?Kfn] k|eT' jzfnL ju{sf] aGb5, cfpg t cfp t/ d"naf6f] eP/ cfpm
ljjfxsf] c? s'g} p2]Zo x'g5] g} . of}g c+ztM To; a]nfb]lv rNb} cfPsf] h' g ju{ /fHosf] ;xfotfaf6 eg]sf], ;'g]sf] / hfg]sf] s'/f nfu" ug]{ eP/ cfpm
k|d
] cfˆgf] :jefj}n] Pslgi7 x'g] x'bF f k/Dk/f xf], ha Pslgi6 ljjfx;Fu /fhgLlts ?kdf klg k|eT' jzfnL ju{ h'g 9f]sfaf6 lg:s]/ ef}Ftfl/Fb} uof}F
x'g t of] s'/f clxn] :qLx?n] dfq oL cfly{s kl/l:yltx?sf] ;DaGw aGb5 / o; k|sf/n] pKtLl8t ju{sf] ToxL 9f]sf k:g] eP/ cfpm
kfng ub{} cfPsf 5g\ –of}g k|d ] df ;lx ?kdf a'lemPsf] lyPg / wd{n] bdg / zf]if0fsf] nflu goFf ;fwgx? x'g]sf nflu xf]Og, ?g]sf nflu eP/ cfpm
cfwfl/t ljjfx klg :jefjtM o;sf] ljs[t cy{ nufO{lbPsf] lyof] . k|fKTf ub{5g\ . o;/L k|flrg /fHo ;of} cfFvfdf xfF;f] b]lvG5
Pslgi6 g} x'G5 . ;d'x ljjfxaf6 ljjfx ;DaGw ljR5]bdfly nufO{Psf] ldng cfkmGt ;a}eGbf klxn] bf;x?sf] bdgsf]
t/,
nfvf}Fsf] cfvfdf cfFz' au]sf] 5
Pslgi6 ljjfx ;DDfsf] k|ultsf] >]o o; k|ltjGwsf] cfh} klg xhf/f}F dflg;x? b]vfkg{5 ] g\ logLx?n] lt ;a nflu ag]sf] :jfdLx?sf] /fHo lyof] ;S5f} eg] cfFz'nfO{ xf;f]df abNg] eP/ cfp
d' V otof :qLx?nfO{ g} 5 eGg] tfl/sfn] pNfª\3g ul/G5 . olb k|d] df s'/f nTofO{lbg]5g\, h'g jt{dfg wf/0ff / ;fdGtL /fHo, e"bf; tyf clwg:y x/fPsf] 5}g chDj/L cf:yf
afemf]kmgsf] lgisif{ slt ;lx 5 eGg] cfwfl/t ljjfx dfq} g}lts x'G5 eg] cg';f/ pgLx?n] ug{k" g{] x'G5 . cfˆgf] ls;fgx?sf] bdgsf] nflu ag]sf] t'lxPsf 5}gg\ nfvf}F ;kgfx?
s'/f t xfdLn] b]lv;s]sf 5f}F . To;} a]nf;Dd dfq To; ljjfxnfO{ Jojxf/ s:tf] x'gk' b{5 eGg] s'/f pgLx? s'lng 3/flgoFfx?sf] lgsfo lyof] eg] y]Ug} g;lsg] u/L
k'?ifx?sf] xft vfnL o'un ljjfxnfO{ g} l ts dfq ;lsG5, ha;Dd cfkm}n
F fO{ yfxf x'G5 / pgLx? cfkmFd} f cfw'lgs k|ltlglw–;QfTds /fHo lbgk|ltlbg
Pslgi7 ljjfx;Dd k'¥ofpgdf dfq kf/:kl/s k]|d sfod /xG5 . k/Gt' tbg';f/ g} k|To]s JolQmsf] cfr/0faf/] k"h
F LafbL Hofnfbf/L >dsf] zf]if0f ug{] gzf gzfdf
alu/x]sf lab|f]xsf e]nx?
/Xof], P]ltxfl;s b[li6n] x]g{] xf] eg] JolQmut of}g–k|d ] sf] cfj]usf] cjlw hgdtsf] lgdf{0f ug{5 ] g\ / olQs}df xltof/ ag]sf] 5 . lal;{Psf 5}gg\
o; kl/jt{gn] ubf{ jf:tjdf gf/Lsf] k|To]s JolQmsf] nflu / vf;u/L ;a ;d:of xn eO{xfNb5 . Oltxf;df kl/lrt w] / } h ;f] tL, sxfnLnfUbf lbgx?
l:ylt klxn]eGbf g/fd|f] eof] ;/ k'?ifsf] nflu a]Unfa]Un} x'G5 / of] /fHo sbfkL To:Tff] zlQmsf] /fHox?df gful/sx?nfO{ pknAw k'l/Psf 5}gg\ o'4df]rf{sf tL 3fpx?
k'?ifx?nfO{ cfˆgL kTgLnfO{ wf]sf lbg cfj]u k"0f{tfM ljnfof] cyjf gofF rsf{] ?kdf k|ltt x'Fb}g, h'g aflx/af6 u/fO{Psf clwsf/x? ltgsf] cfly{s of] s'g} syf xf]Og, hLjg xf]
;lhnf] k¥of] . t;y{ ha tL cfly{s cg'/fun] o;sf] :yfg lnof] eg] ;dfhdfly nflbPsf] xf];\ . To;}u/L l:yltsf] cg'kftdf lgwf{l/t ul/G5g\ of] s'g} /ª\/f]ugn] l;+ul/Psf] d"lt{ xf]Og
sf/0fx? -h;n] ubf{ gf/Lx? k'?ifsf] kf/kfr's] To; bDkltsf] ;fy;fy} /fHo x]un ] n] ;flat u/h:tf] æg}lts / o;}åf/f 3f]if0ff ul/G5– /fHo eg]sf] :j:k"mt{ k"mn]sf] au}rF fsf] k"mn xf]
wf]sf ;xg afWo lyP_vQd x'G5g\, ;dfhsf] nflu ;d]t a/bfg aGg ljrf/sf] d"t?{ kÆ, æljj]ssf] k|lt?k ;DkGg ju{sf] ;+u7g xf] / ljkGg clg hLjGt oyfy{ / jf:tljstf xf]
cyf{t :qLsf nflu cfˆgf] hLjLsf] k|Zg k'Ub5 . s]an dflg;x?nfO{ kf/kfr's] / zfZjttfÆ xf]Og . /fHo ;fdflhs ju{af6 p;sf] /Iff ug{] x]t'n] v8f To;}n]
cfpg t cfp t/ d"n af6f] eP/ cfpm
/ o;eGbf klg a9L cfˆgf ;DaGwL dfldnf a]xf]gk{' g{] cgfjZos ljsf;sf] lglZrt r/0fsf] pkh xf] . ul/Psf] xf] . /fHosf] ;jf]{RRf ?k, kL8fbfoL dgx?nfO{ ;'Gb/ eljiodf ?kfGt/0f ug]{ dxf;d/sf] ofqL eP/ cfpm
afnaRrfsf] eljiosf] lrGtf /xg]5g} – emd]nfaf6 dfq d'Qm kfg{'kb{5 . /fHo s] s'/fsf] dfGotf xf] eg], of] cyf{ t hgjfbL u0ftGq xfd| f lvof nfu]sf wf/x?nfO{ elTsPsf ;kgfx?nfO{
/ o; k|sf/n] ha :qL / k'?ifsf] o; k|sf/n] k"hF LafbL pTkfbgsf] ;dfh cfk" m leq} s f c;fWo cfw' l gs ;fdflhs cj:yfx?df ;fgg nufpg] ;+sNk af]s/] cfpm
aLrdf jf:tljs ;dfgtf :yflkt efjL pGd"ngkl5 gf/L / k'?ifsf] cGt/lj/f]wx?sf] hGhfndf h]lnPsf] emg\emg\ clgjfo{ cfjZostf aGb} x]bf{xb] {} ;lsPsf] hLjgnfO{
x'g5] , ta ;Dk"0f{ ljut cg'ejn] s] aLrsf] ;DaGwn] s:tf] ?k lng]5 5, ;Demf}tfljlxg k|ltkIftfdf ljeflht uO{/x]sf] 5 / of] /fHosf] To:Tf] ?Kf Ifltk"lt{ xf]Og, kl/k"lt{ ug]{ eP/ cfpm
atfpF 5 eg] , o; ;dfgtfsf] eGg] ljifodf xfdL d" " n ?kdf ePsf] 5, h;af6 d'Qm x'g Tof] c;dy{ xf], h;df dfq ;j{xfju{ / a'h{'jf pm af6f] s'/]/ dfq} a;]sf] 5}g
kl/0ffd:j?k gf/Lsf] o"y ljjfxnfO{ gsf/fTds cg'dfgx? dfq ug{ 5 . oL k|ltkIftfx?n], k/:k/ lj/f]wL ju{sf aLrsf] clGtd / lg0ff{os gofF /fhdfu{ klxNofpFb}
eGbf k'?ifx?sf] kTgLa|tfnfO{ stf xf] ;Sb5f}F, cy{ft xfd|f oL cg'dfgx? cfly{s :jfy{ ePsf ju{x?n] Ps ;+3if{nfO{ clGtd r/0f;DDf k'¥ofpg cfˆg} /Ktf/df xfjfsf] a]u;/L s'lb/x]sf] 5
a]s;'/sf emf/kftx? kG5fpFb}
stf a9L ;3fp k'¥ofpg]5 . d'Votof s'g–s'g s'/f lanfpg]5g\ lg/y{s ;+3if{df Ps csf{nfO{ glgn'g ;lsG5 / o; hgjfbL u0ftGqdf b'M vdf ;'v b]Vg], r'gf}tLdf ;Defjgf b]Vg]
k/Gt' Pslgi6 ljjfxaf6 eGg'd} ;Lldt /xG5g\ . t/ s]n] oL eGgsf vflt/ Ps To:Tff] zlQmsf] wg;DklQsf] cfwf/df x'g] e]bejn] lg/Gt/ hf/L 5, p;sf] clj/fd ofqf
lg:;Gb]x tL nfIfl0fs ljz]iftfx? ;DaGwx?sf] :yfg lng] 5 < ha Ps cfjZostf k¥of], hf] ;dfheGbf dfly j}wflgs ?kn] dfGotf kfPsf] x'bF g} . ToxL ofqf sf] ofqL ag]/
lanfpg] 5 g\ , h' g :jfldTjsf gofF lkF9L, hf] jf:tljs k|d ] l;jfo cjl:yt b]lvG5, To:tf] zlQm, h;n] -s=k|m8] l/v PGu]N;sf] ;f/ule{s oxL cfbz{sf] l;kfxL ag]/
;DaGwx?sf] pTklQsf] kmn:j?k cGo s'g}klg sf/0fn] k"?if;dIf To; cGt/4GbnfO{ dTy/ kf/f]; / wf/0ff, World Lover Kingsf] nlDs/xg] eP/ cfpm
nflbPsf 5g\ cyf{t klxnf] s'/f] cfTd;dk{0f ug{ afWo x'g5 ] g} , cfly{s To;nfO{ æ;'Aoj:yfÆ sf] kl/lwleq cGj]if0f,;|f]t M sDo'lgi6 g}ltstf_ cfpg t cfp t/ d"naf6f] eP/ cfpm .

o'jf ;+u7g g]kfndf bh{gf}+ o'jf ;dflxt lkmgNofG8 ;a}eGbf v';L d'ns' M g]kfn &*cf}+ :yfgdf
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 u/fpFb} sfo{qmddf kf6L{sf lhNnf cfJxfg u/]sf lyP . sf7df8f}F . ;+oQ' m /fi6«;3+ Lo lbuf] x'G5 . lkmgNofG8n] nuftf/ 5}7f}F jif{sf] !%cf},F a]nfot !(cf}F :yfgdf 5g\ .
kf6L{lgs6 o'jf ;+u7g g]kfn ;Nofgsf] ;lrj jL/axfb'/ ;Ln], g]kfnsf ;a} o;} u /L, ;Nofgsf] zf/bf ljsf; ;dfwfg g] 6 j{ s -o" P g l/kf]6d{ f ;a}eGbf v';L b]zsf ¿kdf ef/t !@^cf}F :yfgdf 5 eg] g]kfn ^
zf/bf gu/ ;ldltsf] k| y d o'jfx? qmflGtsf/L lsQfdf ;fd]n x'g gu/kflnsfdf o'jf ;+u7g g]kfnsf] P;8LP;Pg_n] ljZjsf v' z L klxnf] :yfg sfod u/]sf] 5 . ;"rLdf c+ssf] ;'wf/;lxt &*cf}F :yfgdf k/]sf]
;Dd]ngsf] pb\3f6g ;df/f]xdf em08} cfjZos /x] s f] atfP . cfˆgf] pQm k|yd gu/ ;Dd]ngaf6 /f]lbg d'ns' x¿sf] ;"rL ;fj{hlgs u/]sf] 5 . 8]gdfs{, cfO;NofG8, :jL8]g / gj]n { ] 5 . ;g\ @)@@ sf] l/kf]6c { g';f/ g]kfn
b'O{ bh{g o'jfx? o'jf ;+u7g g]kfndf ;+u7gdf ;dflxt x'g] o'jfx?nfO{ >]i7 cWoIfdf lgjf{lrt ePsf 5g\ . ;f]daf/ cyf{t\ dfr{ @) df ljZj klg /fd|f] :yfg kfPsf 5g\ . *$cf}F :yfgdf lyof] .t/, g]kfnn] k|fKt
;dflxt ePsf] ;f] ;+u7gsf s]Gb|Lo cfˆgf] ;+u7gdf :jfut ub}{ ;f] ;Dd]ngn] >]i7sf] cWoIftfdf !! v'zL lbj;sf cj;/df …XoflKkg];Ú ;a}eGbf sd v';L d'ns ' sf ¿kdf u/]sf] c+s ut jif{eGbf sd 5 . ut
;lrjfno ;b:o tyf ;Nofg lhNnf ;+ u 7gsf lhNnf OGrfh{ k| s fz ;b:oLo gu/ ;ldlt lgjf{lrt u/]sf] l/kf] 6 { ;fj{ h lgs ul/Psf] xf] . ckmuflg:tfg !#&cf}F :yfgdf 5 . jif{sf] l/kf]6{df g]kfnn] hLjgsf]
OGrfh{ k|sfz lu/Ln] atfP . o'jf lu/Ln] lhNnfdf c? w]/} o'jfx? 5 . h;sf] pkfWoIf lg/fhg l;+x, ljZje/sf !%) eGbf a9L b]zx¿df ;"rLdf n]agfg !#^cf}F :yfgdf 5 . d"Nof+sgdf %=#&& c+s kfPsf] lyof] .
;+u7g g]kfndf ;dflxt x'g] o'jfx? cfˆgf] ;+u7gdf ;dflxt x'g cft'/ ;lrj ljdn kf}8n ] , ;x;lrj 6f]kG] b| ul/Psf] ;j]{If0fsf cfwf/df v'zL :yfg lgwf{/0fsf nflu lbOg] ) b]lv of] jif{ %=#^) c+s kfPsf] 5 . o;sf]
lg/fhg l;+x, s'df/ /fhu'?, ;'/h /x]sf] atfP . lgs6 eljiodf g} af]x/f, sf]iffWoIf s/0f g]kfnL /x]sf b]zx¿sf] ;"rL tof/ kfl/Psf] 5 . !) dWo] oL b]zn] kfFreGbf sd gDa/ cy{ c¿ b]zx¿sf] l:ylt a9L lau|bF f
lhPd, ljgo a'9fyf]sL, a;Gt s'jF /, o'jfx? cfˆgf] ;+u7gdf k|j]z ug]{ 5g\ . To:t} ;Dd]ngaf6 lgjf{lrt ;"rLdf sf]le8–!( sf] dxfdf/Lkl5 kfPsf 5g\ . ;a}eGbf v';L d'ns ' n] g]kfnsf] :yfg a9]sf] b]lvG5 . g]kfnsf
kf/; /;fOnL, s/0f g]kfnL, rGb| nx/ ;Nofg lhNnfdf cfpg] o'jf ;b:ox? ;'/h lhPd, s'df/ /fhu'?, ;'wf/ b]lvPsf] 5 . !) gDa/ kfPsf] 5 . @)@@ df ?;n] l5d]sL rLg ^$cf}F :yfgdf, ef/t
s];L, clgn /fgf, ;Gtf]if a:g]t, g]tf lu/Ln] bfaL u/] . ljgo a'9fyf]sL, ;'dg yfkf, ;'dg æc¿ JolQm vf;u/L o'qm]gdfly cfqmd0f yfn]sf] lyof] . To;}n] !@^cf},F a+unfb]z !!*cf}F :yfgdf 5g\ .
lazfn e08f/L, /d]z a'9fyf]sL, /fh' o' j f ;+ u 7gdf ;dflxt x' g ] ;L / ;'wg of]uL /x]sf 5g\ . ckl/lrtk|ltsf] k/f]ksf/ jf ;xof]uL– oL b'O{ b]zsf] v';Lsf] :t/ klg rf;f]sf]
of]uL, ;'dg yfkf, ;'lgn lhPdnufot o'jfx¿sf] tkm{af6 cfˆgf wf/0ff /fVb} o' j f ;+ u 7gsf] ;f] k| y d
;Dd]ngdf k|d'v cltlysf] ?kdf
bofefj ;g\ @)@! df gf6sLo ¿kdf
a9]sf] 5 / of] ;g\ @)@@ df klg
ljifo ag]sf] 5 . of] jif{sf] l/kf]6c
{ g';f/
?; &)cf}F / o'qm]g (@cf}F :yfgdf 5 .
af6f] sf6\bf
g] k fn sDo' l g:6 kf6L{ s f pQ/
;Nofg lhNnf ;lrj jL/axfb'/ ;L,
pRr /x]sf] 5,Æ ljZj XoflKkg];
l/kf]6s
{ f n]vdWo]sf Ps hf]g x]lnj]n]
ljZjsf ;a}eGbf v';L d'ns
klxnf] :yfgdf lkmgNofG8, bf];f| d
' x¿sf]
] f
h]a|f
o' j f ;+ u 7g g] k fnsf s] G b| L o
;lrjfno ;b:o tyf ;Nofg
;LPgPg;Fu eg]sf 5g\ . of] l/kf]6n
kl5Nnf tLg jif{sf] hLjgofkgsf]
{ ] 8]gdfs{, t];f| d] f cfO;NofG8, rf}yf]df
Oh/fon / kfFrf}dF f g]b/NofG8\; 5g\ .
qml;ªaf6
OGrfh{ k|sfz lu/L, lhNnf kf6L{sf
;lrjfno ;b:oåo 6f]kaxfb'/ ;L
d"Nof+sgsf cfwf/df v';Lsf] :t/sf]
:yfg tf]Sg] u5{ . o;sf] cy{ ;g\
:jL8]g, gj],{ :jL6\h/NofG8, nShdau{
/ Go'lhNofG8 qmdzM 5}7f}bF l] v bzf}F
dfq af6f]
/ k|]d ;L nufotsf g]tfx? cltly @)@# sf] ;"rL @)@) b]lv @)@@ :yfgdf 5g\ . ;"rLdf ci6«l] nof !@cf},F
/x]sf lyP . ;Ddsf] hLjgofkgsf] l:yltdf lge{/ Sofg8f !@cf},F ;+oQ' m /fHo cd]l/sf sf6f}+ .

t]nsf] yf]kfyf]kf hf]ufcf}+


/x]sf 5g\ . sfo{qmddf o'jfx?nfO{ g]kfn
sDo'lg:6 kf6L{sf blIf0f ;Nofg lhNnf
;lrj jL/axfb'/ ;L, o'jf ;+u7g g]kfnsf
o'jf lg/fhg l;+xn] of] b]zn] g]skfnfO{
vf]h]sf] x'gfn] cfk"mx? pQm kf6L{sf]
;xfos ;+u7gdf ;dflxt ePsf]
OGwg vr{ 36fcf}+
lhNnf OGrfh{ k|sfz lu/L, kf6L{sf lhNnf
;lrjfno ;b:o 6f]kaxfb'/ ;L, k|d]
;Lnufotn] cla/ nufP/ o'jf ;+u7gdf
atfP . o'jfg]tf l;+xn] c? ljleGg
:yfg / 7fpFdf ?dlNnPsf o'jfx?nfO{
cfk"mx?n] u/]h:t} l56f] lg0f{o u/]/
g]kfn cfon lgud lnld6]8
:jfut u/]sf lyP . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ / o;sf ljleGg kmf]g g+=+ $@^@(&), km\ofS; M $@^#$&!
o'jfx?nfO{ o'jf ;+u7gdf ;dflxt ;+3–;+u7gx?df ;dflxt x'g ;d]t
@)&( ;fn r}t !@ ut] cfOtaf/ 7

;dsfnLg qmflGtsf/L cfGbf]ngnfO{ s;/L ;+ul7t ug]{ <


>lds hgtfsf] d' l Qm /
:jfwLgtfsf] Bf] t s xf] g] k fn
g} lgliqmotfsf] k|d'v sf/0f xf] .
dflg;n] d'vn] hlt g} a'em]sf] 5'
hfG5 . kf6L{sf] ljrf/ ;xL / j}1flgs
x'bF d
} f dfq} kf6L{ lgdf{0f ug{ ;lsFbg} ,
b'Zdgsf] lglDt :jefljs ljho /
pgLx? leqsf] k"m6, c;kmntf xfd|f]
hgtfdf hLjgk|lt g} ljt[i0ff /
lg/fzf pTkGg ePsf] 5 .
;s'g\ eGg] dfu u/]sf] 5 . kf6L{
;+u7gsf] of]hgfnfO{ b[9tfk"js { nfu'
sDo'lgi6 kf6L{ ljZj ;fd|fHojfb / eg]/ 3d08 u/]klg jf:tljs ¿kdf To;sf] lglDt ;xL of]hgf x'g' klg :jefljs ljho x'g k'Ub5 . ;fdfGo Pshgf klg ;fwf/0f hgtfnfO{ ug]{ ;b:osf] dfu ub{5 . lhNnf /
g]kfnsf] bnfn ;+;bLo Joj:yfnfO{ ljrf/df :ki6 geP;Dd p;n] plQs} cfjZostf x'G5 . lj/f]wL hgtfnfO{ o:tf ljifox¿sf] 1fg sd ;/sf/ 5 eGg] cg' e " l t 5} g , s]Gb|sf] clwsf+z xfd|f] k+lQm )^#–)^$
pv]n/] j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf qmflGtsf] sfddf ;dk{0f efjn] nfUg zlQmsf] of]hgfnfO{ cfˆgf] of]hgfn] x' g ] x' F b f kf6L{ n ] ;' I d t/Lsfn] kf6L{x¿n] ljZjf; u'dfPsf 5g\ h'g ;fnlt/sf] tTsfnLg dfcf]jfbL kf6L{sf]
ug]{ dxfcleofgdf h'6]sf] 5 of] . ;Qm}g. ljrf/sf] ulx/fO{ ga'emg' g} k/f:t u/]kl5 kf6L{sf] ljrf/sf] s'6gLlts sfo{dfkm{t\ hgtfnfO{ kf6L{x¿ ef]6 dfUg s} nflu dfq dgf]lj1fgaf6 p7\g ;ls/x]sf] 5}g .
pT;flxt kfb}{ kl/rfng ug]{ k|of; 3/3/df cfpF 5 g\ . ;+ ; bjfbL kf6L{, ;]gf, hj;, df]rf{, YCL sf]
b]a ;L xfdLn] ug{' k5{ . cfw'lgs /fhgLlts
If]q / qmflGtdf s'6gLlts sfo{sf]
kf6L{x?sf] wf]sfsf sf/0f xfd|f] kf6L{nfO{
klg cfz+ s fsf] gh/n] hgtfn]
7"nf] k+lQm b]vs ] f xfdL cfhsf] kf6L{
;+u7gsf] cj:yf nfO{ x]bf{, cfly{s
b]z lnnfd x'g] l:ytLdf 5 eg] hgtf eoÍ/ ;+s6df dxTjnfO{ gh/ cGbfh ug{ ;lsFbg} . x]l//x]sf 5g\ . tTsfnLg g]skf l:ytLnfO{ x]bf{ cfkm}+ kl5 x6] h:tf],
5g\ . bnfn ;+;bLo Joj:yfsf] l6Sg] cfwf/ Pp6} dfq PsLs[t hgqmflGt dfgj Oltxf;sf] dfcf]jfbL kf6L{sf] g]t[Tj k|r08sf] ljrlnt x'g] h:tf] l:ytL /x]sf] 5 .
pRrtd ;+Zn]if0f / k|of]u ePsf] u2f/Lsf sf/0f klg hgtfdf o; vfnsf] dgf] l j1fg /
5, Tof] xf] ;}Go zlQm hgtfaf6 gf+luPsf] of] Joj:yf gofF ljrf/ ePsf]n] xfdLn] sfo{gLlts qmflGtk|lt z+sf pTkGg ePsf] 5 . sfo{z}nLnfO{ k"0f{ ¿kdf ?kfGt/0f
kf6L{ / kfq km]l/b}df ;kmn aGb}g . xfdLn] gofF kf6L{ / sfo{nfO{ klg qmflGtsf] clwstd sf/0f h] ePklg ;dfhdf 8/nfUbf] u/]/ hfg' kb{5 . PsLs[t hgqmflGt
gofF kfq dflgPsfx?sf] l:ytL klg b]lv;Sof} . htfaf6 lxtdf k|of]u ug{ bIf aGb} hfg' kb{5 . lg/fzf / ljt[i0ff k}bf ePsf] 5 . hgo'4sf] sfo{lbzf gePsf]n] To;}
xfn]klg ;+;bLo Joj:yfsf] Kjfn 6flng ;Sg] l:ytLdf snfsf] k| o f] u Tof] ljt[i0ffn] dflg; d[To'kydf cg'¿ksf] sfo{z}nL ePsf] hf]bfxf
5}g . bnfnf ;+;bLo Joj:yfsf] sf/0f b]z / hgtf kf6L{ ;ªu7g lgdf{0f ug]{ sfo{ nlDs/x]sf 5g\ . g]tf sfo{stf{ lgdf{0fdf xfdL 86]/
lgs} r'gf}tLk"0f{ sfo{ xf] . k|To]s ;f/df of] bnfn k" F h Ljfbn] nfUg' kb{5 . To:tf] ;+u7gn] dfq}
;+s6df 5g\ . jGb's dfq} gx'GYof] eg] ;+;bLo Joj:yf / JolQmdf Pp6f g Pp6f Ifdtf /x]sf] NofPsf] qf;bLk"0f{ ;+s6 xf] . /fHoåf/f PsLs[t qmflGtsf] g]t[Tj ug{ ;Sb5
bnfn ;+;bjfbL bnx¿sf] hgtfn] 5fnf sf6]/ v/fgL x'G5 . k|To]s JolQmsf] u'0fnfO{ lrGg ;[lht of] ;+s6sf] ;dfwfg qmflGt g} xfd|f] kf6L{sf] gLlt, sfo{qmd /
agfpFy] . b]zsf] of] cj:yf Joj:yfs} ;+s6 xf] / o;sf] ;Sg] / IfdtfnfO{ j[l4 ug]{ ;Sg], xf] . bnfn /fHon] of]hgfjb >lds of]hgf ;xL 5 . s]lGb|o g]t[Tj klg
;dfwfg klg qmflGt g} xf] h;af6 j}1flgs ;dfhjfb kl/rfng ug{ ;Sg] g]tf sfo{stf{n] hgtfnfO{ zf] i f0f ub} { d' ¶ Le/ ;xL 5 t/ klg kf6L{ lgdf{ 0 f
g} sflGtnfO{ g]tT[ j ug{ ;S5 . cys bnfnx¿nfO{ kf]ig] sfd u/]sf] 5 . hgtfsf]:t/df k'Ug ;ls/x]sf] 5}g .
:yfkgf x'G5 . cGoyf j}zfvsf] v8]/L em}+ of] ;Qf cfunfuLsf] ;lGgs6 5 . xfdLn] b[9tfsf;fy k|of;, tTk/tf, cWoog, k|ltj4tf o'jfx?nfO{ ljb]z knfog x'g jfWo of] ;d:ofnfO{ ;dfwfg ug{ kf6L{ g]tf
hf]bfxf ag]/ kf6L{n] lbPsf] lhDd]jf/L k'/fug]{ xf] eg] qmflGt cjZo lhltG5 . / nfdf] cg'ejaf6 dfq} g]t[Tjsf] kf/]sf] 5 . b]zdf s'g} /f]huf/Lsf] sfo{stf{ ;+u7g lgdf{0fsf] sfddf
qmflGtk|ltsf] ljZjf; / qmflGtnfO{ k"/fug{ Tofu / jlnbfgL efj ;lxt ;+sNk h?/L 5 . ljsf; x'G5 . xfdLn] g]tT[ jdf ljsf; cj;/ k|bfg u/]sf] 5}g . /fHon] nugzLntf k"js { nfUg' k5{ . ;+u7g
h/fx?, sf6b} ?v 9fn]sf]h:tf] bnfn ;+;bLo Joj:yfsf cfwf/x¿ sf6\b} xfdL ug{sf nflu klg ;ªu7g ug]{ snfsf] k/lge{/ cy{tGqnfO{ j9fjf lbPsf] r'l8\ssf] e/df algxfNg] s'/f xf]Og .
ljsf; ug{' cfjZos x'G5 . hgtfnfO{ 5 h;sf sf/0f b]z s+ufn ag]sf] lg/Gt/ k|of; kl5 dfq} xfdLn]
qmflGtnfO{ ljho u/L 5f8g] k|0f u/f}+ . b]z / hgtfsf] eljio pHjn 5 . ;+u7gsf] ;+/rgfdf kl/rfng ug]{ 5 . b]z / ;dfhsf] o:tf] ljs/fn ;+u7gx? lgdf{0f ug{ ;S5f} .
kl/jlt{t ljZj /fhgLlts kl/j]z, lqmofzLn s]xL ;do /x]klg p lbuf] cAjntf ;fljt x'G5 h;sf] kl/0ffd v'jL g} snf xf] . pgLx?nfO{ kf6L{sf] l:ytLnfO{ ;r] t tfk" j { s hgo'4sf] l;kfxL / clxn] kf6L{
clts]lGb|t k"hF Ljfb, cTofw'lgs ;}Go ¿kdf cl3 a9\g ;Sb}g . j}rfl/s hgtfx¿ xfd|f] kf6L{df uf]na4 x'G5g\ ljrf/df ljZj:t t'Nofpg ;Sg', qmflGtsf/Lx¿n] kl/jt{g u/]/ dfq} g]tT[ jdf -lhNnf / s]Gb|_ k'us ] f sf/0f
zlQm / k|ljlw, 5nfªdo ;"rgf c:ki6tfn] lgl:qmotf, knfogtf / / hgtfdf qmflGtk|ltsf] ljZjf; a9\5 . Jojxf/df hgtfsf] dg lhTb} hfg] ;dfh k|ultsf] nodf cl3 a9\g5 ] . hgo'4s} h:tf] 6Ld, cfly{s / hgtf
;+rf/sf] lj:tf/, a|Dxf08 sAhf ug]{ ljleGg k| s f/sf ljrng æx? qmflGt jt{dfg ;+;bLo Joj:yf s'/f xfdLn] slt snfTds t/Lsfn] To;sf] nflu cfTdbx ug],{ cfTdxTof vf]Hg] jfgL xfdLdf ljBdfg 5 h;n]
xf]8afhL cflb 36gfqmdx?n] k}bf b]vfkb{5g\ . ljrf/nfO{ h'gtxsf] lj?4sf] ;du| of]hgf xf] h;nfO{ sfd kmQ] u5f}+{ eGg] s'/fdf clwstd ug{ afWo kfg]{ bnfn ;Qfsf lj?4 xfdLnfO{ nugzLn eP/ nfUg] s'/fdf
u/]sf] r'gf}tL / ;+efjgfnfO{ ldxLg ulx/fO{df ug{ ;Sof] p;n] Jojxf/df s]lGb|o ;ldtLn] g]tT[ j ul//x]sf] 5 . ?kdf lge{/ /xG5 . hgtfnfO{ ;/n ;+ul7t ag]/ ;+3if{ ub}{ qmflGtnfO{ afwf xflnlbPsf] 5 . :d/0f ug{' kg]{
ljZn]if0f ub}{ kf6L{n] cfˆgf] sfo{lbzf pxL txsf] nufj b]vfpg] ;+efjgf >lds ju{n] cfˆgf] of]hgf qmflGtdf efiff, ldhfl;nf] af]nL, :ki6 ljrf/, ;DkGg ug{' xf] . xfd|f] kf6L{n] hgtfnfO{ ;To s'/f rflxF s] xf] eGg] hgo'4
ljsf; u/]sf] 5 . /xG5 . o; cy{df xfdLn] PsLs[t cleJoQm u/]sf] x'G5 eg] /fHosf] ljZj;gLo Jojxf/ k|bz{g ug{ xfdL afFRgsf nflu k|l] /t ug{ a}s + , n3'ljQ, pTsif{df k'Ug' eGbf cufl8 ljleGg
ljZj sDo' l gi6 cfGbf] n g hgqmflGtsf] ljrf/nfO{ uxg cWoog ;Dk"0f{ of]hgf qmflGtnfO{ Wj:t ug{d' f ;kmn x'G5f} eg] xfd|f] kf6L{k|lt ;xsf/L nufot ;+:yfx¿n] u/]sf] r/0f kf/ub}{ cl3 a9]sf] xf] / lyof] .
/IffTds ag]sf] jt{dfg l:ytLdf u/]kl5 dfq} kf6L{n] ck]Iff u/] jdf]lhd lgxLt x' G 5 . bnfn /fHo;Qf, hgtfsf] cfsif{0f j[l4 x'Fb} hfG5 . cTofrf/sf lj?4 ;+3if{sf] sfo{qmd hgo'4sf] tof/LnfO{ cWoog ug]{ xf]
g]kfndf hgo'4sf] c;kmntf kl5 kf6L{ sfdnfO{ ;~rfng ug{ ;S5f}+ . ;fd| f HojfbLx¿n] tTsfnLg, lj/f]wLnfO{ ts{ / tYoåf/f k/f:t cl3 ;f/]sf] 5 . xfdLn] hgtfnfO{ eg] nfdf] >[+vnfx¿ 5g\ . To;sf]
klg k' g M gofF lz/faf6 qmflGt ljrf/df :ki6tf kf6L{ g]tf sfo{stf{sf] bL3{sfnLg of]hgf cg';f/ xfdLdfly ug{' k5{ eg] ldq, ;xof]4fnfO{ 5nkmn lg/fz aGg] xf] O { g zf] i f0f / ;fk]Iftfdf x]g]{ xf] eg] xfd|f] kf6L{ /
k'gu{7g x'g' / bnfn ;Qfsf] r'gf}tLsf] klxnf] / clgjfo{ zt{ xf] . ljleGg If]q -/fhgLlts, cfly{s, jx; clg ?kfGt/0fsf] ljlwåf/f cTofrf/sf lj?4 cfGbf] n gdf g]t[Tjn] qmflGtnfO{ 5f]6f] ;dod}
¿kdf g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ /xg' cGt/lj/f] w sf] klxrfg wfld{s, ;"rgf– ;+rf/, ;}lgs / uf]nj4 ug{' kb{5 . kl/rfng ug{ ;[hgzLn of]hgf :yflkt u/]sf] xf] . Oltxf;sf] uxg
uf}/jsf] ljifo xf] . g]kfnsf] sDo'lgi6 xfdL h'g e"uf]n jf If]qdf kf6L{ ljleGg k| f ] k f] u f08f_ jf6 xdnf snf eg]sf] o:tf] rLh xf] h;n] agfpg' k5{ . h;n] hgtfnfO{ gofF cWoog u/]/ jt{dfgnfO{ l7s;+u
hgdt / cfGbf]ng ;fd|fHojfbLx¿ sfd u5f}{ Tof] e"uf]n jf If]qsf] ul//x]sf] x'G5g\ . bz{g, ljrf/wf/f, s'?knfO{ ;'Gb/ agfOlbG5, cFWof/f]nfO{ hLjgsf] cfz e/f];\, lhpg] ;kgf a'‰g] xf] eg] dfq} xfdLn] cfˆgf]
s} 6fpsf] b'vfO{sf] ljifo alg/x]sf] ;fdflhs, cfly{ s , /fhg} l ts l;4Gt / jf}l4s If]qaf6 ;d]t xdnf pHofnf] agfOlbG5, k/fhonfO{ k'gM b]vf]; / e|i6frf/L, bnfn, sldzg lhDd] j f/LnfO{ uj{ s f ;fy,
5 h;sf sf/0f sDo'lgi6 kf6L{ / cGt/lj/f]w s] xf] eGg] jf/]df ;'Id eO/x]sf] x'G5 . To;}n] kf6L{ sfdnfO{ ljho df jblNbg ;S5 . kf6L{sf] vf]/x?nfO{ nfncft+s ;[hgf xf]; . nugzLntfsf ;fy lgefpg ;S5f} .
cfGbf] n gnfO{ w/f;foL agfpg ?kn] cWoog cg';Gwfg ug{' cfjZos Jojl:yt ug{ / kl/0ffd xfl;n ug{ gLlt ;xL x'bF fx'bF } klg xfdL ;b:ox¿ xfd|f] kf6L{n] /fHo / bnfnx¿åf/f lg/Gt/ nugzLn / kf6L{ sfddf
;fd|fHojfbLx¿ 7"nf–7"nf if8\oGqx¿ x'G5 . ToxfFsf] /Llt, k/Dk/f, ;+:sf/, xfdLn] oL ;a} kIfnfO{ ;'Id cWoog hgtfsf] x]/fO{df 6/f]{ eof}F eg], hgtfdfly yf]kl/Psf] pTkL8gsf] kl/0ffd lgsfNgsf] nflu cfk"mnfO{
ub{5g\ . tL if8\oGqx?nfO{ g]t[Tjn] ;+:s[lt, Oltxf;, efiff, dgf]lj1fg / ub}{ qmflGtsf] nIodf k'Ug of]hgf z+sf:kb aGof}F eg] xfdL;Fu hgtf ;fd|fHonfO{ w+; ug{ ;Ifd aGg' sDo'lgi6 cfGbf]ng, ;}4flGts 1fg,
lrg{ g;Sbf cfGbf]ngdf pef/ cfpg] hgtfsf ;DaGwx?nfO{ s]nfpg' agfO{ sfd ug{ ;Ifd aGg'kb{5 . 6fl9g] vt/f x'G5 . hgtfsf] cfFvfsf] kb{5 . hgtfsf] lg/fzfnfO{ qmflGtsf] bz{g / ;flxTonfO{ ulx/f] cWoog
/ if8\oGqdf 3]l/+bf qmflGt / cfGbf]ng kb{5 . To;}u/L qmflGtsf/L kf6L{sf] s' 6 gLlts ;+ 3 if{ gfgL a9gnfO{ xfdL hgtfsf bIf ljrf/n] cfzfdf abnf}+ . ug{' kb{5 . dfS;{jfbL ;flxTon]
g} IftljIft ag] s f 5g\ . lglDt hgtfsf] l:ytL, ju{j}/Lsf] qmflGtdf ;+ 3 if{ s f ljleGg snfsf/sf] ?kdf :yflkt ag] / hf] b fxf k| j [ l Qsf] ljsf; dflg;nfO{ ;a} k|sf/sf ljrng
ljrf/wf/fTds ¿kdf ;+zf]wgjfbnfO{ l:ytL, hgcfsf+Iff, ;d:ofx?sf] ¿kx¿nfO{ k| o f] u ug{ ' kb{ 5 . qmflGtnfO{ g]t[Tj ug{' k5{ . ljb|f]x, xfd|f] kf6L{ cfwf/e"t ¿kdf lj?4 n8\g] tfut k}bf ub{5 .
k/flht ug{ g;Sg' / ;fd|fHojfbL jf/]df 1fg x'g'kb{5 . hgtfsf] ;fd|fHojfbL, bnfn k"h F LjfbL ;Qf jf qmflGt / o'4df snfsf] ct'ngLo hgo'4s} ;f+u7lgs hudf lgdf{0f qmflGtk|ltsf] ljZjf; / ;+sNk
if8\oGqnfO{ k/flht ug{ g;Sg' g} r]tgf:t/nfO{ Vofn ub}{ kf6L{n] of]hgf ;/sf/n] klg ljleGg tl/sfaf6 xfd|f] e"ldsf x'G5 . ljrf/nfO{ lj1fg / ePsf] kf6L{ xf] . hgo'4 To:tf] o'4 b]z lnnfd x'g] l:ytLdf 5 eg]
g]kfnL sDo'lgi6 cfGbf]ngsf] k|d'v agfpg' k5{ / sfof{Gjogdf n}hfg' qmflGt / qmflGtsf/L g]t[Tjdfly lj1fgdf snfsf] ;+ofh]gn] qmflGt gofF lyof] h;n] ljZj ;fd|fHojfbsf] hgtf eoÍ/ ;+s6df 5g\ . bnfn
r'gf}tL b]lvPsf] 5 . dfS;{jfb– kb{5 . hgtfx¿ juL{o, hflto, cfqmd0f ub{5g\ . /fhg}lts, kmf}hL, pef/;lxt cl3 a9\5 ljrf/, lj1fg, k'k{'/f]df 3g xfGg yfn]sf] lyof] . ;+;bLo Joj:yfsf] l6Sg] cfwf/ Pp6}
n]lggjfb–dfcf]jfbnfO{ g]kfnsf] n}l+ us ;d:ofaf6 hlt g} plTk8Lt cfly{s / j}rfl/s ;+3if{ h:t} qmflGtdf snf / jGb'ssf] PsLs[t >[+vnf Toltj]nfsf] cfly{s, /fhgLlts, dfq 5, Tof] xf] ;}Go zlQm hgtfaf6
ljz]iftf / jblnPsf] ljZj kl/j]z eP klg /fhg}lts r]tgf / ljrf/sf] s'6gLlts ;+3if{sf] dxTj 5 . ;+3if{sf PsLs[t hgqmflGt xf] . hgcfGbf]ng, ;fdflhs, ;}Go, k|ljlw / cfhsf] gf+luPsf] of] Joj:yf gofF kf6L{ /
cg';f/ ljsf; ub}{ qmflGtnfO{ cufl8 cefjsf sf/0f kf6L{df ;+ul7t ePsf vf; vf; r/0fdf t emg\ s'6gLlts hgljb|fx] , hgo'4 / ljZjdf ljutb]lv cfly{s /fhgLlts ;fdflhs, ;}Go, kfq km]l/b}df ;kmn aGb}g . xfdLn]
gj9fpFbf of] jf Tof] ¿kdf qmflGt x'bF g} g\ / x'g rfxFbg} g\ . hgrfxgfnfO{ sfdsf] ljlzi6 cfjZostf kb{5 . jt{dfg;Dd rn]sf] ;+3if{sf] gofF ;+Zn]if0f k|ljlwdf km]/jbn ePsf 5g\ . kf6L{n] gofF kf6L{ / gofF kfq dflgPsfx?sf]
ck]Iffs[t a9]sf] 5}g / sDo'lgi6 s]Gb|df /fv]/ cGt/lj/f]wsf] klxrfg PsLs[ t hgqmflGtn] g} xfd|f] sflGt xf] . ha cfGbf]ng / hgo'4df ;+u7gsf] ¿k ;]gf / l:ytL klg b]lv;Sof} . htfaf6
;Qf :yfkgf x'g ;s]g . ug{ xfdL ;Ifd x'G5f} eg] kf6L{ lgdf{0f æ;fd| f HojfbL xdnfsf lj?4 qmflGtdf snfsf] ;+of]hg ul/G5 Tof] ;+3if{sf] ¿k o'4 agfPsf] lyof] . Tof] xfn]klg ;+;bLo Joj:yfsf] Kjfn
oxL s'/fnfO{ j}1flgs ljZn]if0f x'g] ;+efjgfsf 9f]sfx¿ klg v'Nb} ax'cfoflds ;+3if{sf df]rf{x? vf]Ng' cf]hk"0f{ / uf}/jk"0f{ j:t'df ablnG5, gLlt tTsfnLg j:t' l :ytLsf] 6flng ;Sg] l:ytLdf 5}g . bnfnf
u/] / g} xfd| f ] kf6L{ n ] PsLs[ t hfg] 5g\ . ;+u7g lgdf{0fdf c;kmn k5{Æ eGg] dfGotfnfO{ cufl8 ;f/]sf] d[To'nfO{ klg lhTg] ;fx; k}bf x'G5 . ;fk]Iftfdf ;xL / j:t'jfbL lyof] . ;+;bLo Joj:yfsf] sf/0f b]z / hgtf
hgqmflGtsf] ljrf/ ;+Zn]if0f u/]sf] x'Fbf pN6} xfdL lg/fz / xtf]T;fxL 5 . To;}n] xfdLn] cfˆgf] sfo{If]qdf cfzfsf] ;~rf/ u/f} + cfh kl/l:ytL ablnof] . kf6L{n] ;+s6df 5g\ . jGb's dfq} gx'GYof]
xf] . o;n] kf6L{nfO{ ;+zf]wgjfbaf6 aGg] vt/f /xG5 . kf6L{sf] ljrf/nfO{ sfof{Gjog ubf{ cfh ;dfhdf bnfn k"FhLjfbn] cfˆgf] sfo{lbzfnfO{ klg gofF agfof] . eg] ;+ ; bLo Joj:yf / bnfn
6f9f /fVb} j}1flgs ;dfhjfbL ;Qf of] h gf lgdf{ 0 f s'6gLlts ;+3if{sf] df]rf{nfO{ klg lg/fzfsf] 8/nfUbf] ;fd|fHo v8f ug]{ xfdLnfO{ kf6L{ ;+u7g lgdf{0f ug{, ;+;bjfbL bnx¿sf] hgtfn] 5fnf
:yfkgfsf] af6f]df lg/Gt/ cl3 kf6L{ lgdf{0f / sflGt ;~rfngsf k|of]u ug{'k5{ . lj/f]wLx¿n] ug]{ k|of; ul//x]sf] 5 . vf;u/L o'jf, ;+3if{ ug{ / cfly{s kl/rfng ug{ sf6]/ v/fgL agfpFy] . b]zsf] of]
a9fO{/x]sf] 5 . xfdL Tof] qmflGtsf] nflu csf]{ dxTjk"0f{ ljifo of]hgf rf}tkmL{ xdnfnfO{ k/flht u/]/ dfq} ljBfyL{, dlxnf, pBf]uL, Jofkf/L ju{df kf6L{ s]Gb|n] gLlt, sfo{qmd / of]hgf cj:yf Joj:yfs} ;+s6 xf] / o;sf]
ofqLx¿ x' g ' s f] gftfn] cfˆgf] lgdf{0f klg xf] . xfd|f] kf6L{sf k|To]s j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug{ lg/fzf JofKt 5 . of] lg/fzfsf] d"n lgdf{0f u/]/ sfof{Gjogdf k7fPklg ;dfwfg klg qmflGt g} xf] h;af6
sfo{If]qdf b[9 cfTdljZjf;sf ;fy ;b:ox? of] h gf lgdf{ 0 fdf bIf ;lsG5 eGg] s'/f xfdLn] a'‰g' sf/0f bnfn ;+;bLo Joj:yf xf] eg] ck]Iffs[t ;kmntf xfl;n ePsf] j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf x'G5 .
sfd ul//x]sf 5f}+ . xfdLn] qmflGtnfO{ aGg'k5{, s'zn of]hgfsf/ aGg'k5{ . kg]x{ G' 5 . kf6L{ ;+u7gnfO{ j[l4 ub}{ bf]>f] sf/0f ;+;bLo /fhgLlts 5}g . o;sf] ulx/f] u/L cGj]if0f / cGoyf j}zfvsf] v8]/L em}+ of] ;Qf
a9L eGbf a9L of]ubfg ug{ / kl/0ffd ljgf of]hgf sfd ubf{ kl/0ffd hfgsf nflu e"uf]n, kf6L{ ;+u7gsf] kf6L{x?af6 ;fgf zx/, ;fgf zx/af6 cg';Gwfg ubf{ lgisif{ lgsfNg cfunfuLsf] ;lGgs6 5 . xfdLn]
xfl;n ug{sf nflu lgDg lnlvt lg:sFbg} . of]hgfn] xfdLnfO{ lgwf{l/t cfGtl/s l:ytL, lj/f]wL zlQmsf] 7"nf zx/ / 7"nf zx/af6 ljb]zsf ;lsG5 ls hgo'4sf] sfo{–z}nL, b[9tfsf;fy hf]bfxf ag]/ kf6L{n]
s'/fx?df Wofg lbFbf pko'Qm x'G5 nIodf k'Ug d2t u5{ ;fy} ;kmntf– j:t'jfbL cfsng ;lxt sltko zx/df o'jf / dflg;x? s]lGb|t k|of]u / dgf]lj1fg cfh klg kf6L{ lbPsf] lhDd]jf/L k'/fug]{ xf] eg]
eGg] cf;osf ;fy of] n]v tof/ c;kmntfsf] dfkg ug{ l;sfpF5 . d'2fdf lj/f]wL;Fu tfnd]n ug],{ kf6L{sf] eO/x]sf 5g\ . o'jfx¿sf] Ps dfq ;+u7gdf clwstd ¿kdf nfu" qmflGt cjZo lhltG5 .
ul/Psf]5 . ;ldIffn] xfdLnfO{ 1fgsf] ljsl;t zlQm j[l4 ug{ ;Gt'ng sfod ug],{ ljsNk j}b]lzs /f]huf/L aGg k'u]sf] eO/x]sf] 5 . qmflGtk|ltsf] ljZjf; / qmflGtnfO{
kf6L{ s f] ljrf/df :ki6tf r/0fdf n}hfG5 . of]hgfsf ljleGg d'Vo b'Zdgsf lj?4 df]rf{ s:g] gLlt 5 . hgtfsf] r'nf]rf}sf] gaNg] l:ytL hgo'4sf] sfo{lbzf / PsLs[t k"/fug{ Tofu / jlnbfgL efj ;lxt
j:t'tM kf6L{ eg]sf] ljrf/ xf] . kf6fx¿ x'G5g\ . clVtof/ ug{' cfjZos x'G5 . b'Zdg ag] s f] 5 eg] Jofkf/Joj;fo hgqmflGtsf] k|of]udf Ps} vfn] a'emfO{ ;+sNk h?/L 5 . h/fx?, sf6b} ?v
xfdL qmflGt ;DkGg ug{ rfxG5f}+ . of]hgf agfpFbf ;dofjlw, nIo, leqsf] cGt/lj/f]w, k"m6, csd{0otf, 8' l a/x] s f 5g\ . a} + s , n3' l jQ, x'Fbf ;d:ofx? b]lvPsf 5g . cfh 9fn]sf]h:tf] bnfn ;+;bLo Joj:yfsf
qmflGt ug]{ kf6L{sf] ljrf/ s] xf] eGg] hgzlQm, cfly{s kIfx¿sf] plrt c;kmntf / ;+s6sf] cWoog ug]{ / zxsf/L nufot ljlQo ;+:yfsf] xfd|f] kf6L{ Sof8/ jf g]tfx¿ PsLs[t cfwf/x¿ sf6\b} xfdL qmflGtnfO{ ljho
jf/]df xfdL nfO{ ;j{ky| d :ki6tfsf] ;+of]hgsf] cfjZostf x'G5 . of]hgf To;sf] kmfObf p7fpFb} cfˆgf] k+lQmdf pTkL8gn] hgtfsf] hLjg ps';d's; ' hgqmflGtsf] dd{ / efjgfnfO{ u/L 5f8g] k|0f u/f}+ . b]z / hgtfsf]
vfF r f] kb{ 5 . ljrf/df :ki6tf lgdf{0fdf cEo:t ePkl5 Pp6f pRr dgf]jn sfod ug]{ h:tf sfddf 5 . 3/Jojxf/ rNg ;+ej gb]vk] l5, cfTd;ft ug{ ;Sg] x'g'kb{5 . kf6L{ eljio pHjn 5 .
geP;Dd xfdL ;lqmo ag]/ sfd ug{ ;b:o u'0ffTds ?kof kl/kSj g]tf ;kmntf xfl;n ug{' kb{5, k|of; ug{' hLjgsf] cfz d/] k l5, eljio s]Gb|n] xfd|f ;b:ox? Pshgf ePklg -n]vsM g]skf s]lGb|o ;b:o tyf
;Sb}gf}+ . j}rfl/s :ki6tfsf] cefj jf sdf08/sf] ?kdf ljsl;t x'Fb} kb{5 . xfdL leqs k"m6, c;kmntf ;dfwfgljgfsf] cGwfsf/ b]v]kl5 r§fgL c8fg lnP/ sfo{If]qdf pleg pQ/ d]rL sf]zL Ao'/f] OGrfh{ x'g ._
8 sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#÷@)^#÷^$ @)&( ;fn r}t !@ ut] cfOtaf/

‘clxn]sf] lje]b hfgfhfg eO/x]sf] 5’ ‘;fdflhs ;+:sf/ kl/jt{g ug{ r]tgfsf] ljsf; ug{'k5{’
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 ;d'bfosf] clwsf/ k"0f{ gePsf] u/]sf 5g\ . To;}u/L g]skf s]lGb|o sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sL 7"nf] ;d:ofsf] ¿kdf b]vfk/]sf] g]t[ d'lQm / ;dtfd"ns ;dfh lgdf{0fsf]
kf6L{sf kf]ln6Ao'/f] ;b:o tyf k"jL{ atfP . pgn] k"0f{ clwsf/ k|flKtsf k|ltlglw ;b:o tyf ?kGb]xL lhNnf kfln6Ao'/f] ;b:o aGb' ;Ln] ;dfhsf] ;Lsf] lhls/ lyof] . nflu j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug{
n'lDagL Ao'/f] OGrfh{ k|Hjng ;L=n] lglDt clGtd qmflGtsf lglDt h'6\g ;]qm]6/L la/]Gb| ;L, df]rf{ s]lGb|o sf]iffWoIf ;+:sf/ kl/jt{g ug{ dfgl;s r]tgfsf] …blntnfO{ ;wF} bng ug]{ xf]Og cfjZos /x]sf] 5 .Ú, pgn] elgg\,
;dfhdf ljBdfg clxn]sf] lje]b ;d]t ;a}nfO{ cfJxfg;d]t u/]sf hfgsL ;L / df]rf{ ;"rgf– k|sfzg ljsf; ug{' kg]{ atfPsL 5g\ . d+unaf/ ?kfGt/0f ug{ cfjZos ePsf] 5 .Ú, …o;sf] nflu xfd|f] kf6L{ ;a};Fu
hfgfhfg eO/x]sf] atfPsf 5g\ . 5g\ . pgn] pTkLl8t ju{, ;d'bfosf] ljefu k|dv ' lgzfg ;Ln] a}7sdf
>lds ;d'bfo df]rf{ g]kfn k"jL{ dxTj / cl:tTj qmflGtsf] ;dodf k|lzIf0f dGtJo /fv]sf lyP .
n'lDagL Ao'/f]sf] k|yd k"0f{ a}7snfO{ pRr x'g] atfP . df] r f{ n ] k| T o] s lhNnfdf
;Daf]wg ub}{ ;f] s'/f atfPsf x'g\ . a}7ssf ljz]if cltly df]rf{sf s]Gb|Lo pTkfbgsf] sfd clgjfo{ ug]{ a}7sdf
lg0f{o ul/Psf] 5 . lje]b lj?4 ;zQm
;+3if{ ug]{, ckdfghgs gfd–y/
;Rofpg tLj| kxn ug],{ :yfgLo:t/df
blnt–>lds ;d' b fosf lglDt
/fHoåf/f 5'6\ofOPsf] ;]jf–;'ljwfsf]
;f]w–vf]h ug]{ lg0f{o klg a}7sn]
u/]sf] 5 . ;+u7g la:tf/ ug],{ >lds
;d' b fo / ;L hfltaf/] Jofks
5nkmn, cGt/lqmof / ax; ug]{
pgn] ;fdGtjfbdf lje]b cGhfgdf cWoIf /fdnfn ;Ln] df]rf{sf] s]Gb|Lo nufot lg0f{o a}7sn] u/]sf] 5 . ;+oQ' m /fhgLlts blnt ;+3if{ ;ldltn] pgn] elgg\, …lxhf] ljleGg hft ljefhg xft]dfnf] ug{ tof/ 5 .Ú
ul/GYof] t/ clxn] lje]b hfgfhfg of]hgfsf] af/]df ;lj:tf/ atfP . pgn] a}7s df]rf{sf k"jL{ n'lDagL Ao'/f] cfof]hgf u/]sf] %* cf}+ hflte]b pGd'ng u/]/ tNnf] Pj+ c5't agfpg ldNg], sfo{qmddf j}1flgs ;dfhjfbL
ul/b} + cfPsf] s' / f :ki6 kfb} { lhNnf:t/df eO/x]sf lje]b lj?4 ;+of]hs ;l/tf ;L=sf] cWoIftfdf lbj;sf] ;Gbe{df cfof]lht …hftdf gofF hflt lgdf{0f ug{ lsg gx'g] < sDo'lg:6 kf6L{sf dxf;lrj ljZjeQm
u0ftGq;Dd cfOk' U bf pTkLl8t ;zQm ;+3if{ ug{sf lglDt ;a}nfO{ cfu|x ;DkGg eof] . cfwfl/t lje]b pGd'ngsf] k|ZgÚ ljifos hftLo cfGbf]ngsf] d'lQm juL{o b'nfn -cfx'lt_, g]skf ax'dtsf

‘ljrf}lnofsf] e08fkmf]/ u/f}’+


sf7df8f} . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{
:yfoL ;ldlt ;b:o Pjd\ hj;
;ldIff a}7sdf dGtJo /fVb} g]t[
lzn'n] ;f] s'/f x'g .
a}7sn] k"jL{ sdfG8sf] cleofg @)
lbg k'u]kl5 sfdsf] ;ldIff ub}{
cGt/lqmof sfo{qmddf af]Nb} ;f] s'/f
atfPsL x'g\ . >dsf] cfwf/df ljeflht
ul/Psf] ;dfhnfO{ zf;sn] hft k|yfsf]
¿kdf ljsf; u/L c5'tsf] ?kdf nfb]sf]
pgsf] egfO lyof] . of] clxn] ;dfhsf]
cfGbf]ngaf6 dfq ;Dej 5 .Ú
bnfn ;+;bLo Joj:yfaf6 hftLo
;d:ofsf] ;dfwfg gx'g] / o;sf] nflu
Joj:yf g} kl/jt{g ug{ h?/L ePsf]
pgsf] egfO{ lyof] . …>dhLljju{sf]
s]Gb|Lo ;b:o ;/b /;fOnL, g]skf -
qmflGtsf/L dfcf]jfbL_ sf g]tf /fd
>L;sf] pkl:ylt /x]sf] lyof] . pQm
sfo{qmd cd/ kl/of/sf] cWoIftfdf
;DkGg ePsf] lyof] .
k|mofS;g OGrfh{ lzn' ;Ln] dhb'/x? dxf;+3sf] s]Gb|Lo ;ldlt a}7sn] cleofgsf] yk sfo{qmdnfO{ ljsf; 5} g . cfh o' q m] g df ?;lj?4 h:t} cd]l/sL ;}Go tof/L ePsf] 5 . x' g \ rLg / ef/t . ef/tn]
dfly zf;g ug{ dflnssf] rfs/L cWoIf Zofd ;Lsf] g]t[Tjdf k"jL{ u/]/ n}hfg] lg0f{o u/]sf] 5 . To:t} cd]l/sf / o'/f]k nfu]sf] 5 . elgG5, hfkfgn] ?;L xdnflj?4 cfˆgf] tof/L 36gfqmdnfO{ glhsaf6 lgxfln/x]sf]
o'/f]k ljeflht dg lnP/ o'4df u/]sf] 5 . ?;n] klg hfkfgsf] lj?4 / s'g} klg kIfdf gnfUg] c;+nUgtfsf]
xf]ldPsf 5g\ . ptf ?;n] klg ;zQm xfOk/;f]lgs jdx? t}gfy u/]sf] 5 . gLltnfO{ c+lusf/ ug{] hgfPsf] 5 .
u7aGwg agfPsf] 5 . ?; / rLg sltko ljZn]ifsx?n] eg]sf 5g\ ls ?; / cd]l/sfnfO{ dWo:ytf ug{ ;Sg]
ldNgf;fy afFsL ljZj Ps eP klg hfkfg o:tf] e"ld gagfcf];\ hxfF bf];f| ] k|r'/ Ifdtf rLg / ef/t;Fu dfq
;Gt'ng ldN5 . ?;, rLg, O/fg / ljZjo'4sf] ;dfKtL / t];f| ] ljZjo'4sf] 5 . zflGtsf] nflu ;+oQ' m /fi6« ;+3sf]
pQ/sf]l/of cu|df]rf{df b]lvPsf 5g\ . ;'?jft xf];\ . hfkfn] ?; / pQ/ e"ldsf x]g{ afFsL g} 5 . t/, p;sf]
ptf Oh/fon dfdnfsf sf/0f sf]l/ofaf6 ;'/Iff vt/fsf] dx;'; ljZj;lgotf / k| e fjsfl/tfdf
d';njfg /fi6«x? Ps x'g] cj:yfdf u/]sf] 5 . k|ZglrGx p7\g' x'bF g} . cGt/f{l{ i6«o
k'us] f 5g\ . klxnf cd]l/sf;Fu nfUg] $= k[ Y jL / dfgj hflts} kmf}hbf/L cbfnt ;'?d} ab\gfldt /
7flgPsf] ef/t clxn] ?;;Fusf] cl:tTjsf] k|Zg / lrGtf M ;a}nfO{ ljjflbt aGof] . cGt/f{li6«o ;+3
ug] { bnfn / ljrf} l nofx?nfO{ sdfG8 / pkfWoIf l8NnL ;Lsf] g]tT[ j sDo'lg:6 kf6L{ :yfkgf lbj; j}zfv ;DaGwsf sf/0f aLrdf a;]sf] 5 . yfxf 5, o'4sf] :j?knfO{ kl/sNkgf ;+:yfx?n] cfˆgf] e"ldsf / dof{bfnfO{
gË\ofpg e08fkmf]/ ug{k' g]{ atfPsL /xg] u/L klZrdL sdfG8df cleofg ( ut] / dO{ lbj; j}zfv !* df ?;, rLg / ef/taLrsf] ;xsfo{n] jf k"jf{g'dfg ug{ ;lsFb}g . o'4n] Wofg lbg ;Sg'k5{ .
5g\ . clvn g]kfn 6«]8 o'lgog ;~rfng ug]{ lg0f{o o;cl3 g} u/]sf] b]zJofkL dgfpg] ;d]t lg0f{o u/]sf] If]qLo zflGtsf nflu 7"nf] ;Defjgf ljZjdf 7"nf–7"nf dxfk|no / ljgfz ^= gof" ljZjJoj:yfsf]
dxf;+3 cGtu{t k'jL{ sdf08sf] lyof] . ;f]daf/ sf7df8f}4d
F f ;DkGg atfO{Psf] 5 . k"0f{axfb'/ v8\sf af]s]sf] 5 . lgDTofpg ;S5 . Ps k6s dxfg\ cfjZostf M jf:tjdf cfhsf]
g]skfsf]===== x'Fb}g, ta;Dd kf6L{n] ;+3if{ ul//xG5 . / hgtfsf] >d kl;gfdf hDdf #= s'g} klg a]nf o'4 e8\lsg] j}1flgs cNj6{ cfOG;6fgn] eg]sf] o'qm]g o'4 s]jn cd]l/sf / ?;aLrsf]
hgtfsf] d'2fdf g]kfn sDo'lgi6 kf6L{n] ePsf] /fHosf]if afF8r'F8 u/L vt/f M cfhsf] ljZjdf ljsl;t egfO ;fGble{s x'G5, æolb t];f| ] ljZjo'4 o'4 dfq klg xf]Og . x'g t of] sf]
gjf} F dxflwj] z gåf/f kfl/t kl5Nnf 36gfqmdx?nfO{ lgofNg] xf] eof] eg] rf}yf] ljZjo'4 9'u+ f / df6f]n] ;'k/kfj/ jf zlQm /fi6« aGg] eGg]
/fhgLlts k|ltj]bgdf d'Vo u/L ;+3if{sf] of]hgf / sfo{qmd agfP/ cufl8 vfg] ;+3Lotf xf] . o;n] af:tljs
a9]sf] 5, o;df cfdhgtfsf] ;xeflutf pTkLl8t hgtfx?sf] hfoh eg] nfU5 M t];f| ] ljZjo'4sf] ;'?jft x'g5] . lj1fg / k|ljlwsf] ljsf;sf n8fO g} xf] . cfhsf] ljZjkl/l:yltn]
ljZjsf] kl/l:ylt / o;sf cfly{s, eO;s]sf] 5 . s'ga]nf sxfF s] x'G5 sf/0f cjsf] ljZjo'4nfO{ cfFsng ug{ Pp6f gofF ljZjJoj:yfsf] dfu u/]sf]
;fdflhs, /fhgLlts / k|fljlws pT;fxa4{s / Jofks?kdf xf];\ eGg] dfusf] ;Daf]wg u/]sf] 5}g .
g]skfsf] clkn;d]t 5 .Ú xfdLn] eGb} cfPsf] oL s'/fx? Tof] eGg ;lsFbg} . o'qm]gdf t o'4sf] ;lsFbg} . To;sf/0f t];f| ] ljZjo'4 5 . ljZj kl/l:yltsf] dfucg';f/ zlQm
Pjd\ ;fdl/s rl/qx?sf] JofVof, cfuf] blGsPsf] 5 / ca o;nfO{ ge8\lsof];\ eGg] cfd rfxgf 5 .Æ /fi6« c? ablng h?/L 5 . cfhsf]
/fli6«o kl/l:yltcGtu{t ljleGg o;} u /L, k| j Qmf k| s f08 ;Ln] cfh ;To ;fljt x'bF } cfPsf5g\ .
;/sf/n] tLg a'Fb] ;xdlt tTsfn #= xfdL km]l/ klg bf]xf]¥ofP/ eGg lgefpg ufx|f] 5 . To:t} dWok"js { f] %= zflGt ;Demf}tfsf] kIfdf ljZjsf] d'Vo ;d:of eg]s} dfgj
j}rfl/s wf/fx? / ltgsf ljBdfg jftfj/0f klg cToGt} k|HjngzLn rLg / ef/tsf] g] t [ T jbfoL hftLsf] c;dfgtf xf] . ;Lldt ca{klt
cfly{s ;fdflhs cfwf/x¿, g]kfnL cIf/zM sfof{Gjog ug{' kg]{ atfpFb} eg]– rfxG5f}+ of] Joj:yf hgtfsf]
…;/sf/n] tLg a'Fb] ;xdlt sfof{Gjog Joj:yf xf]Og . clxn] hlt klg / ;+jb] gzLn ag]sf] 5 . o'/f]k To:t} e" l dsf M rLgsf /fi6« k lt l; / va{klt dfq lgoGq0f /x]sf] jt{dfg
qmflGt / casf] /fhgLlt sfo{qmd, e8\lsPsf] 5 . ?;n] aGb ul/lbPsf] lhglkªn] cfkm\gf] ?; / d:sf] ljZjJoj:yfnfO{ abNg h?/L 5 .
g]kfnL ;dfhsf] ablnFbf] rl/q / u/]g / eË u¥of] eg] clxn]sf] b]zsf] clk|o 36gfx? 3l6/x]sf 5g\ tL
;+s6k"0f{ l:yltdf czflGt dRofpg ;j of] c;kmn / hglj/f]wL bnfn OGwg / vfBfGgsf] ;+s6n] o'/f]kdf e|d0fsf qmddf o'qm]gdf zflGt clxn]sf] ljZjJoj:yfdf cd]l/sf ;'k/
clxn]sf] ju{ ljZn]if0fsf] l:ylt, k|wfg 56\k6fx6 ;'? ePsf] 5 . To:t} hfkfg of]hgfsf] !@ a'Fb] k|:tfjsf] 3f]if0ff kfj/ eGg] 5 t/ To;nfO{ ?; / rLgn]
cGt/lj/f]w / To;sf] ;dfwfgsf] vf]h]sf] k'li6 x'G5 . b]zdf czflGt ;+3Lo ;+;bLo Joj:yfsf] sf/0fn]
dRrfP/ cfˆgf] Joj:yfsf] /Iff ug]{ / eO/x]sf] 5 . hj;Dd of] Joj:yf / blIf0f sf]l/oflj?4 pQ/sf]l/of s'g} u/]sf 5g\ . jf:tjdf o'qm]g o'4nfO{ c:jLsf/ ul/;s]sf 5g\ . To;sf/0f
af6f]sf] af/]df kf6L{sf] b[li6sf]0f klg a]nf o'4 e8\lsg ;S5 . elgG5, /f]Sg] jf ;dfwfg ug{ dWo:ytfsf] cj gofF ljZjJoj:yfsf] ljsf; jf
kl:sPsf] 5 . ;Qfsf] cfo' nDafpg] v]nlt/ uof] eg] /xG5, o:tf c? 36gfx? a9\b}
xfdL csf]{ 9Ën] ;f]R5f}F / cufl8 hfg]5g\ . To;}n] of] Joj:yfnfO{ hfkfg / blIf0f sf]l/ofdf klg o'qm]gdf e"ldsf lgefpg ;Sg] d'Vo b]zx? kl/sNkgf cjZoDefjL ag]sf] 5 .
b:tfj]hdf g]kfnL sDo'lg:6
cfGbf]ngsf] ;ldIffTds d"Nof+sg, a9\5f}F .Ú km]gs
'{ f] ljsNk 5}g . o;sf] xn
xfdL klxrfgsf] cfwf/df ;+3Lotfn]
sDo'lg:6 cfGbf]ngsf tLg wf/f,
kf6L{sf] yjfª dxflwj]zgb]lv otfsf
k|of]ux?sf] ;ldIff, l;sfO{ / l;dfx?,
o;} u /L, k| j Qmf k| s f08 ;Ln]
kl5Nnf] lbgdf /fi6« / hgtfsf lj?4
if8\oGq w]/} a9]sf] pNn]v ub}{ eg]–
hgtfsf] dgf]efjgfsf] ;Daf]wg
ug{ ' k5{ . of] s' / f ;+ 3 Lo
Ø ;"rgf k|fKt ubf{ cflwsfl/s dfWodaf6 k|fKt
;/sf/;Fusf] tLg a'Fb] ;xdltaf/]
laZn] i f0f ul/Psf] 5 . To:t}
…ljutsf] qmflGt kl/jt{gsf] lglDt ePsf
cfGbf]ngsf lj?4 / Tof] cfGbf]ngsf]
g]t[Tj ug]{ zlQmsf lj?4 klg if8\oGq
nf]stflGqs u0ftGqaf6 ;+ej
5}g . o;sf] ljsNk æ;dfhjfbL
;+3Lo u0ftGqÆ af6 dfq xg] 5 .
u/f}+ .
b:tfj]hdf kl5Nnf] ;do g]kfn
sDo' l g:6 kf6L{ n ] gofF j} r fl/s
;+ Z n] i f0fsf] ?kdf cl3 ;f/] s f
eO/x]sf 5g\ . o;sf] kl5Nnf] pbfx/0f
eg]sf] ljutsf] dfcf]jfbL zlQm /
$= /fHon] u/]sf] of] cGofok"0f{ bdgsf]
s]Gb|Lo hgkl/ifb g]kfn 3f]/ lj/f]w Ø e|dk"0f{ / ldYof ;"rgfaf6 e|ldt gxf]cf}+ .
ljifox? -bz{gzf:q, /fhgLlts hgo'4sf lj?4 ul/Psf] if8\oGq / / lgGbf ub{5 / cfGbf]ngsf] kIfdf
cy{zf:q, j}1flgs ;dfhjfbsf
If] q df_ af/] kf6L{ wf/0ff /
x:tIf]k, hgo'4nfO{ ck/fwLs/0f ug]{
if8\oGqn] b]vfpF5 .
P]Soj4tf hfx]/ ub{5 . ;fy}
cfGbf]ngsf] qmddf d[To'j/0f ug]]{
Ø ;"rgf k|jfx ubf{ tYohfFr u/L ;xL ;"rgf
ljrf/x?nfO{ lj:t[t ?kdf /flvPsf] clxn] ePsf pknlAwx? b; jif]{ d[ts nfh]xfª lnDa'nfO{ /fHon]
5 eg] kf6L{ ;+u7g ;~rfngsf nflu
ljwfgdf s]xL gofF k|fjwfg /flvPsf]
hgo'4sf pknlAwx? x'g\ . of] pknlAw
xfl;n x'gd' f hgo'4s} dxTjk"0f{ e"ldsf
;lxb 3f]if0ff ub}{ d[ts kl/jf/nfO{
plrt Ifltk"lt{ lbg' k5{ / o;sf]
k|jfx u/f}+ .
plrt 5fgljg u/L bf]ifLnfO{ ;Qm
;d]t atfOPsf] 5 . g]kfn sDo'lg:6
kf6L{ s]lGb|o k|sfzg ljefuåf/f
k|sflzt k|ltj]bgsf] d"No ?= ! ;o
5, To;df !( lbg] hgcfGbf]ng /
;fwf/0ft\ @))& ;fnb] l v ePsf
cfGbf]ng;Fu klg Psfsf/ 5 . t/,
sf/jfxL ug{' kb{5 eGg] dfu
ub{5 .
Ø cglws[t?kdf ;"rgf k|of]u gu/f}+ .
@% /flvPsf] 5 . pTs[if{df k'u]sf] t hgo'4 g} xf] . clxn] %= cGtdf of] /fHo;Qf / ljBfdfg
hgo'4sf] pknlAw, hgo'4, hgo'4sf] bnfn k'h F LjfbL ;+;bLo Joj:yfsf]
;+ ; bLo===== g]t[Tj / zlQmsf lj?4 if8\oGq eO/x]sf] cGTosf] ljsNk 5}g . ;j} pTkLl8t
:jfwLgtfsf] nflu ;d]t cfjZos 5 .Ú 5 . of] eg]sf] qmflGt, kl/jt{g, cu|udg, ;d'bfox? ;+3Lo nf]stflGqs
o;}u/L, k|jQmf k|sf08 ;Ln] t/fO{df ljsf;, ;d[l4, hgtfsf] d'lQm pTs6 u0ftGq xf] O g, ;dfhjfbL
ld6/AofhL, kxf8 / lxdfndf n3'laQ rfxgf, ;lxbx?n] u/]sf] alnbfg, 3fOt] ;+3Lotfsf nflu ;+3if{df plqg /
/ ;x/df ljQLo ;+:yf k~rfotsf / ckfËnufot g]tf, sfo{stf{n] u/]sf] of] Joj:yfsf] cGt ug{ s]Gb|Lo
;fdGt, lhDjfn / ;' b vf] / h:tf alnbfglj?4sf] if8\oGq xf] .Ú hgkl/ifb cfd;a} pTkLl8t ju{,
ePatfpb} pgLx?sf] zf]if0f, cTofrf/ / nfh]xfª===== hflt, ;d'bfo / Gofok"0f{ hgtfdf
pTkL8gn] hgtf cflht ePsf] 7f]sj' f xflb{s cg'/f]w ub{5 .Ú g] k fn ;/sf/

lj1fkg af]8{
k' F h LjfbL v] n dfq xf] . of]
ub}{ eg]– …o;sf lj?4 xfdLn] /fli6«o?kdf ;+3Lotfn] s'g} ;+3Lo d"NodfGotf gof“=====
;+3if{ ug{'k5{ eg]/ ;+3if{sf] sfo{qmd af]ss ] f] 5}g . To;}n] of] af:tljs a9\5 . To;sf/0f cfh ljZjo'4sf]
agfPsf lyof}F / Tof] ;+3if{ clxn] klg ;+3Lotf geP/ bnfn k'FhLjfbL vt/f a9] s f] 5 . o' 4 sf] aLpm
hf/L 5 . ha;Dd ljQLo ;+:yf / ;+3Lotf xf] . o;n] bnfnL ug]{, o'qm] gaf6 z'? ePsf] 5 . of] lemNsf]n]
n3'ljQsf] ld6/AofhLsf] cTofrf/ cGTo dflns l/emfpg] / hgtfnfO{ dfg]{ ljZjnfO{ g} tx;gx; agfpg a]/
If]Kof:q k|sfzg s]Gb|åf/f k|sflzt, ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM %!&@^%%

You might also like