Professional Documents
Culture Documents
jif{ !^, c+s #!, @)*) ;fn h]7 & ut] cfOtaf/ (May 21, 2023) d"No ?= !).– g]kfnaLr d+unaf/ e]6jftf{ ePsf] ePsf] atfOPsf] 5 . pQm e]6jftf{df
5 . g]skf -PsLs[t ;dfhjfbL_ sf] -af“ s L clGtd k] h df_
✍ ;DkfbsLo
– s= dfcf]T;] t'ª
cfhsf ;Gbe{df sDo'lgi6 kf6L{sf] cGt/f{l{ i6«o ;Dd]ng
g]kfnsf ;+;bjfbL kf6L{dWo]sf] bzsleqdf ljZjaf6} sDo' l gi6 lbg ;s]gg\ . ljZjdf z'?b]lv g} g]kfndf sDo'lgi6 kf6L{sf] hGd
;+;bLo Joj:yfaf6 b]z / hgtfsf] d'lQm c;Dej Ps Pdfn]sf] ut a}zfv @*–#) df
ePsf] s]lGb|o sld6Lsf] a}7sn]
kf6L{ x ?sf] gfdf] l g;fg x/fpg]
eljZojf0fL klg u/]sf 5g\ . t/,
qmflGtsf/L / ;'wf/jfbLx?aLrsf]
leGgtf /xFb} cfPsf] lyof] . bf]>f]
lbgs} a f/] d f ljjfb /x] s f] 5 .
cfk"mnfO{ dfcf]jfbL atfpg] sltko
olta]nf b]z Oltxf;d} /fhgLlts?kn] ;+s6u|:t ag]sf] 5 eg] cfly{s, sDo'lgi6 kf6L{sf] cGt/f{li6«o ;Dd]ng ljZjdf sDo'lgi6 kf6L{ / /fhgLltsf] OG6/g]zgng} qmflGtsf/L jfdkGyL, ;d"xx? g]kfnL sf+u; ]| ;Fu bL3{sfnLg
ug{] lg0f{o u/]kl5 To;af/] ax;x? cfjZostf a9\bf] 5 . h;sfaf/]df dWokGyL / yk ;' w f/jfbL Pstfdf /x]sf 5g\ . pgLx? sDo'lgi6
;fdflhs, ;f+:s[lts x/]s tj/n] w/fzoL x'g] l:yltdf k'us ] f] 5 . ;'? ePsf 5g\ . pQm a}7sn] g]kfndf gofF 9+un] cufl8 a9\gk' g]{ cj:yf blIf0fkGyLx?sf aLrdf ljeflht / sf+u; ]| eg]sf p:t} kf6L{ x'g\ eGb}
e|i6frf/, dxFuL, sfnf]ahf/L, a]/f]huf/L, clgoldttf, ;]l6Ë, 3';vf]/L, sDo'lgi6 kf6L{ :yfkgf ePsf] &% 5 . cfheGbf sl/j !)$ jif{cl3 ePsf] lyof] . ;g\ !(!(–!(@$ nfO{ v' n ] o fd k| r f/ ul//x] s f 5g\ .
gftfjfb, s[kfjfbn] ;Ldf gf3]sf] 5 . h;sf] k'li6 xfn} phfu/ ePsf] jif{sf cj;/df cGt/f{li6«o ;Dd]ng cGt/f{li6«o?kd} sDo'lgi6 kf6L{x?n] sf] l dG6g{ Oltxf;df klxnf] g]kfnsf sDo'lgi6x?df z'?b]lv g}
e'6fgL z/0ffyL{sf gfddf ePsf] 7uLwGbfnufot Pg;]n k|s/0f, afn'jf6f/ ug]{ lg0f{o u/]sf] atfOPsf] 5 . ;f] Pstfa4 x'g] k|of; u/]sf lyP . cjlwsf?kdf lng] ul/G5 . hlta]nf ef/tLo k|efj t 5Fb}lyof], kl5Nnf]
hUuf k|s/0f, :jf:Yo ;fdu|L vl/b -cf]DgL_ 3f]6nf sf08, ;]So'l/6L a}7sn] ljZj sDo'lgi6 cfGbf]ngsf h;sf sf/0fn] sDo'lgi6 OG6/g]zgn o'/f]kel/ g} qmflGtsf nx/x? rn]sf ;dodf cd] l /sL / o' / f] l kog
lk|lG6ª k|;] vl/b k|s/0f, u'0f:t/xLg dn vl/b k|s/0f, gf/fo0flx6Lleq} nflu g]kfnsf] sDo'lgi6 cfGbf]ng
xf]6n / /]i6'/G] 6 vf]Ng lbg] -atf; ;d"x_ k|s/0f, ## lsnf] ;'gsf08,
pbfx/0fLo?kdf /x]sfn] o;} jif{
sDo'lgi6 kf6L{sf] cGt/f{li6«o ;Dd]ng
8f= s]zj b]jsf]6f
jfO8a8L hxfh sf08, /]n ljefu k|s/0f, olt ;d"x sf08, lul/aGw' ug{] lg0f{o u/]sf] ;f] kf6L{sf] k|rf/
l6 :6]6sf] hUuf laqmL sf08, k':ts / ljB'tLo ;jf/Ldf s/, rsn]6df ljefun] hgfPsf] 5 . t/, ;f] lrlgofF sDo'lgi6 kf6L{n] hftLo /
;Dd]ngdf x'g] ;xeflutf / cGo
eG;f/ 5'6 sf08, sflnu08sL 8fOe;{gsf] k|s/0f, kKk' sG;6«S;g
s'/fx?sf af/]df s]xL klg :ki6
lnlËoeGbf k|lt:kwf{, Ifdtf / of]UtfnfO{{
sf08, ;f+;b ckx/0f, vl/b–laqmL sf08, cj}w ¿kdf r'g pTvggnufot
ofjts: k|s/0fn] k|dfl0ft ub{5 .
ul/Psf] 5}g . g]kfnsf] sDo'lgi6
cfGbf]ngn] s:tf] pbfxf/0fLo sfd
k|dv
' tf lbPsf sf/0f nfdf] ;dob]lv
hgtf ljQLo ;+:yf, n3'ljQ / ld6/AofhLsf] cft+saf6 qflxdfd u/]sf] xf] eGg] klg s]xL v'nfOPsf] b]zsf] zf;g ;Qf ;~rfng ug{ ;kmntf
5g\,\ dxFuLn] hgtfsf] r'nf]rf}sf] aGb x'g] l:ylt ag]sf] 5, ls;fgn] 5}g . Pdfn]sf g]tfx?n] cfkm\gf] kf6L{n]
dn–aLp, kLl8tn] plrt / ;dodf Gofo kfPsf 5}gg\ . zflGt ;'/Iff hgtfsf] ax' b nLo hgjfbsf kfPsf] 5 . g]kfnsf cd]l/sf k|efljt
Psfb]zsf] sxfgL ePsf] 5 . htf x]¥of] pt} eb|uf]nsf] l:ylt 5 cyf{t\ dfWodaf6 sDo'lgi6 cfGbf]ngdf 7"nf]
;/sf/sf tLgj6} c+ux? lgsDdf / e|i6frf/sf cv8fdf kl/0ft ePsf
of]ubfg lbPsf] bfaL klg ug]{ u/]sf dfcf]jfbL s]Gb|nufotsf sDo'lgi6
5g\ . t/, g]kfnd} Pdfn]sf] hahsf
5g\\ . Pd;L;L ;Demf}tf ;+;b\af6 kfl/t ePsf] 5, P;kLkLkL ;Demf}tf af/]df ljjfbx? /x]sf 5g\ . ;f] gfdwf/L kf6L{x?n] cfk"mnfO{{ lrlgofF
nfu" ug{ ljleGg k|kGrx? eO/x]sf 5g\ eg] a}bl] zs x:tIf]kn] ;Ldf kf6L{af6 cnu eP/ ag]sf] PsLs[t
gf3]sf] 5 . oL ;a} 36gfn] ;/sf/, ;+;b\jfbL bn / g]tf cyf{t\ ;+;bLo ;dfhjfbLn] ;d]t hahnfO{ k"0f{?kdf sDo'lgi6 kf6L{af6 klg 6f9f agfpFb} nu]sf] cj:yf 5 . kl5Nnf]
Joj:yfn] g]kfnsf] ;fj{ef}ldstf, /fhg}lts :jtGqtf / hgefjgfsf] :jLsf/ ug{ ;ls/x]sf] 5}g . vf;df ;dodf sDo'lgi6 /fhgLltaf6 larlnt x'bF } uPsf s]xL ;d"xx?n]
l5d] s L rLgdf dfcf] T ;] t ' ª sf]
/Iff ug{ ;Sb}g eGg] cfdhgtfn] 5n{Ë a'‰g] u/L k|dfl0ft ePsf] 5 .
oL ;a} tYonfO{ b[li6ut ub}{ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] ;+;bLo Joj:yfaf6
lgwgkl5 ePsf] /fhgLlts kl/jt{g
/ g]kfndf a'xbnLo Aoj:yfsf]
;dfhjfbsf] cd"s zAb k|of]u u/]/ hgtfdf e|d lbg] k|of; ul//x]sf
b]z / hgtfsf] d'lQm ;Dej 5}g eGb} ;+3if{ ub}{ cfO/x]sf] lyof], h'g k'g:yf{kgfkl5 Pdfn]n] kf6L{sf] 5g\ . sDo'lgi6 kf6L{sf ljZjAofkL d"No, dfGotfaf6 Ro"t x'bF }
s'/fsf] clxn] cfP/ k'li6 x'g uPsf] 5 . b]znfO{ jt{dfg ;+s6af6 d'Qm a}7saf6 cf}krfl/s?kd} lg0f{o ub}{
kfg{ PsLs[t hgqmflGtdfkm{t\ j}1flgs ;dfhjfbdf k'Ug] nIosf ;fy dfcf]T;]tª' ljrf/wf/f kl/Tofu u/]/ uPsfx?n] j}1flgs ;dfhjfb :yfkgfsf] kIfdf sfd gug]{ lglZrt
hgtfsf] ax'bnLo hgfjfbsf] /rgf
;+3if{/t g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] Ph]08f olta]nf lglj{sNk aGg uPsf] u/]sf] lyof] . hahsf /rgfsf/ dbg 5 . To;}n] qmflGtsf/L sDo'lgi6 kf6L{x?sf] kxndf cGt/f{li6«o
5 . h'g s'/f ;+;b\jfbL bnx?n] ;d]t of] jf Tof] axfgfdf :jLsf/ ub}{ e08f/Lsf] lgwgkl5 hahsf] gLlt
cfPsf 5g\ . klg ;+s6df k/]sf] 7flgPsf] lyof] . ;Dd]ng u/fpg cfjZos b]lvPsf] 5 . tTsfnsf nflu ;fgf]?kdf
To;sf/0f b]znfO{ cu|udgtkm{ n}hfg / hgtfnfO{ ;d[4 agfpg )$^ sf] /fhgLlts kl/jt{gkl5
ePklg cGt/f{li6«o sDo'lgi6 ;+u7gsf] :yfkgf u/]/ To;nfO{{
;+;bLo Joj:yfsf] ljsNk vf]Hg}kg]{ ePsf] 5 . o:tf] l:yltdf g]kfn Pdfn]n] ax'bnLo ;+;bLo Aoj:yfnfO{
sDo'lg:6 kf6L{n] eg]h:tf] hgdt ;+ux| dfkm{t\ s:tf] zf;g Joj:yf / k"0f{?kdf :jLsfg's { f ;fy} hahsf]
l;4fGtsf] k|ltkfbg u/]kl5 ;f] ;d"x
ljZjAofkL agfpg' klg Tolts} cfjZos 5 .
zf;g k|0ffnL nfu" ug]{ eGg] km};nf g]kfnL hgtfnfO{ ug{ lbg' Ps dfq gfd dfqsf] sDo'lgi6 kf6L{ x'gk'us ] f] -sf]ldG6g{_ sf] hGd ePsf] lyof] . lyP / pgLx? sf] l dG6g{ d f k|efjx? klg b]lvg yfn]sf 5g\ .
pQd ljsNk xf] . To;}n] ;/sf/n] tTsfn hgdt ;+ux| sf] 3f]if0ff u/L lyof] . kl5Nnf lbgdf Pdfn]sf nflu h;nfO{ t]>f] ljZj klg eGg] ul/of] . ;lqmotfk"j{s ;xefuL klg ePsf dfcf]jfbL s]Gb|n] )^# kl5 cd]l/sL
To;nfO{ sfof{Gjog ug{ k|ultzLn ;+oQ' m ;/sf/ u7g ug{' k5{ . cfhsf] hah slxn]sfxL+ ;Demg] ljifo dfq ;f] ;+u7g xfn d[t k|foM cj:yfdf lyP . sf]ldG6g{sf] ;+:yfks s+u; ]| df k|efjdf k/]/ g]kfndf ;+3Lotf,
cfjZostf, ;dosf] dfu / hgrfxgf klg oxL 5, r]tgf eof . ePsf] 5 . /x] s f] 5 . tTsfnLg cj:yfdf ?;L sDo'lgi6 kf6L{ -af]Nz]ljs_ hftLo ;dfa]zL / ;dfg'kflts
xfn cfP/ pgLx?n] sDo'lgi6 qmflGtsf/L wf/df /x]sf ljZjsf #$ nufotsf bnx? lyP . klxnf] lgjf{rg k|0ffnLnufotsf s'/fx?
dGynL dfWolds ljBfnonfO{{ Hofblt /f]Sg r]tfjgL kf6L{ s f] cGt/f{ l i6« o ;Dd] n gdf
;d;fdlos ;Gbe{df dfS;{jfbsf]
l;h{gfTds k|of]unfO{ 5nkmnsf]
sDo'lgi6 kf6L{x?n] ;g\ !(!( sf]
dfr{ @–^ df ePsf] ;Dd]ngsf qmddf
sDo'lgi6 OG6/g]zgnsf] :yfkgf
sf]ldG6g{ dxflwj]zgdf ?;, cli6«of,
x+u/] L, kf]Nof08, lkmgNof08, o'qm]g,
nf6leof, lny'cflgof, a]nf]?l;of,
:yflkt u/fpg] k|of; u/]sf sf/0f
k|foM ;a} sDo'lgi6 kf6L{x?leq
laefhgsf] /] v f sf] l /Psf] 5 .
sf7df8f}F . clvn qmflGtsf/L dfWolds ljBfnon] :yfgLo hgtfsf]
/fd] 5 fkn] dGynL dfWolds lj/f]wsf afah'b klg ljut nfdf] d'Vo ljifo agfpg] eg]sf 5g\ . u/] s f lyP . hlta] n f %@ Oi6f]lgof, cfd]l{ gof / hd{gsf ljleGg egfO{sf] tfTko{ g]kfnsf] sDo'lgi6
ljBfnonfO{ Hofblt tTsfn /f]Sg ;dob]lv ljBfyL{x?af6 rsf]{ z'Ns dfS;{jfbsf] AofVof / laZn]if0f s'g k| l tlglwx?sf] pkl:ylt /x] s f] sDo'lgi6 kf6L{x? /x]sf lyP . ;f] /fhgLltdf hftLo / lnlËo
r]tfjgL lbPsf] 5 . ;f] ;+u7gsf lnFb} cfPsf] / xfn k'gM z'Ns j[l4 9+un] x'G5 < Tof] eg] x]g{ afFsL 5 . kfOG5 . pgLx?n] sfo{ s f/L ;+u7gsf] s]Gb|Lo gLltg} cGt/f{li6«o laefhgsf] k| a ] z ePsfn] ca
OGrfh{ tyf ;+of]hs k|z/' fd ;Ln] u/L ljBfyL{x?af6 clgoldt 9+un] t/ klg g] k fnsf] Pdfn] h :tf] ;ldlt;d]t u7g ug]{ lg0f{o u/]sf ;j{xf/f qmflGtnfO{ ;xof]u ug{ sDo'lgi6 kf6L{nfO{ cGt/f{li6«o d"No,
d+ u njf/ la1lKt hf/L ub} { ;f] lan glbP/ vfnL sfuhdf ;+zf]wgjfbL /fhgLlts ;d"xn] lyP . sfo{sf/L ;ldltn] cGt/f{li6«o ljZje/ sDo'lgi6 kf6L{x? :yfkgf dfGotf / cfbz{cg';f/ k'g:yf{lkt
r]tfjgL lbPsf x'g\ . ;+of]hs k|z/' fd ljBfnosf] 5fk nufP/ dgf]dfgL k};f sDo'lgi6 kf6L{x?sf] cGt/f{li6«o b}lgs dfldnfx?df Wofg lbg] elgPsf] ug{'k5{ eGg] /x]sf] lyof] . sDo'lgi6 u/fpg s7Lg kb}{ uPsf] 5 . h'g
;Ln] la1lKtdfkm{ t \ ;+ l jwfg / c;' n L /x] s f] ljBfyL{ tyf ;Dd]ng u/fpg] / dfS;{jfbsf] lyof] . ;f] ;+u7gn] cfkm\gf] bf]>f] OG6/g]zgnsf] bf]>f] dxflwj]zgn] cj:yf lrlgofF sDo'lgi6 kf6L{df
sfg'glj?4 uO{ ul/a ljBfyL{x?sf] cleefjsx?af6 u'gf;f] cfPsf] 5 . AofVof / ljZn]if0f u/fpg] s'/f dxflwj]zgdf …cGt/f{li6«o k'FhLklt cf}klgj]lzs b]zx?df ;j{xf/f, ls;fg ;d]t 5}g .
hLjg aaf{b kfg]{ unt sbdnfO{ ;+ljwfgn] df}lns xsdf ?kdf k|To]s cfkm}dF f cGof]nk"0f{ 5 . h;n] w]/s } f] ju{ n fO{ k/f:t ug{ / /fHosf] / /fli6«o k'FhLklt ju{sfaLrdf lrlgofF sDo'lgi6 kf6L{n] hftLo
oyfzL3| ;RofO{ k"0f{ ?kn] ;Dk"0f{ gful/snfO{ /fHoaf6 cfwf/e" t Wofgfs[i6 u/]sf] 5 . )$^ ;fnsf] k" 0 f{ p Gd" n gsf] nflu ;+ q md0f Pstfa4 df] r f{ s f] u7g ug{ ' k g] { / lnlËoeGbf k|lt:kwf{, Ifdtf /
ljBfyL{x?nfO{ lgMz'Ns / ;xh?kdf tx;Ddsf] lzIff clgjfo{ / lgMz'Ns /fhgLlts kl/jt{ g kl5 g] k fnL r/0fsf]?kdf cGt/f{li6«o ;f]leot k|fjwfg /fv]sf] lyof] . sDo'lgi6 of]UtfnfO{ k|dv' tf lbPsf sf/0f nfdf]
k7gkf7g ug]{ jftfj/0f ldnfpg tyf dfWolds tx;Ddsf] lzIff sf+u|];sf] gLltsf] kl5 nfu]/ Pdfn] u0ftGqsf] lgdf{0fsf nflu ;z:q OG6/g]zgnsf] t]>f] s+u; ]| ;g\ !(@! ;dob]lv b]zsf] zf;g ;Qf ;~rfng
;DalGwt ljBfno k|zf;g, :yfgLo lgMz'Ns kfpg] xs x'g5 ] eGg] Joj:yf xfnsf] cj:yfdf k'u]sf] xf] . @)^# an;lxt ;a} pknAw dfWodx?åf/f sf] h'g @@–h'nfO{ !@ sf] aLrdf ug{ ;kmntf kfPsf] 5 . g]kfnsf
lgsfo, lhNnf k|zf;g / lzIff k|i6 u/]sf] 5 . k};f / zlQmsf] cf8df sf] /fhgLlts kl/jt{ g kl5 ;+3if{ ug]{Ú ;+sNk u/]sf] lyof] . d:sf]df ePsf] lyof] . rf}yf] s+u|]; cd] l /sf k| e fljt dfcf] j fbL
dGqfno uDeL/ aGg Wofgfsif{0f ul/Psf o:tf unt xs{tx?sf af/]df dfcf]jfbL s]Gb| klg g]kfnL sf+u; ]| s} sf]ldG6g{n] ;g\ !(!( b]lv !(#% sf] !(@@ sf] gf]e]Da/df ePsf] lyof] . s]Gb|nufotsf sDo'lgi6 gfdwf/L
u/fpFb} cGoyf ljBfyL{sf] z}lIfs xs /fHo k|zf;g pbfl;g aGg' cfkm}d F f kl5nfu]/ la36gsf] ;+3f/df k'us ] f] aLrdf ?;sf] d:sf]df ;ftj6f ljZj ;ftf}+ s+u;]| kl5 o:sf] cl:tTj ;dfKt kf6L{x?n] cfk"mnfO{ lrlgofF sDo'lgi6
/ clwsf/ k|flKtsf nflu xfd|f] ;+u7g cgf}7f] / lrGtfsf] ljifo xf] . o;n] 5 . olta]nf sDo'lgi6 kf6L{ / clwj]zgx? cfof]hgf u/]sf] kfOG5 . ePsf] dflgG5 . kf6L{af6 klg 6f9f agfpFb} nu]sf]
h:tf];'s} ;+3if{ ug{ tof/ /xg] / nfvf}F ljBfyL{x?nfO{ ;dfg z}lIfs /fhgLltsf lx;fjn] dfcf]jfbL s]Gb| To; cjlwdf p;n] cfˆgf] uelg{ª !($& kl5 km]l/ sf]ldG6g{sf] cj:yf 5 . kl5Nnf] ;dodf
To;af6 pTkGg kl/l:yltsf] ;Dk"0f{ clwsf/af6 al~rt agfpg] t kSs} Pdfn] e Gbf klg a9L ktgsf] sfo{sf/L ;ldltsf] !# j6f lj:tfl/t ljsNkx?sf] vf]hL ul/Psf lyP . t/, sDo'lgi6 /fhgLltaf6 larlnt x'Fb}
lhDd]jf/ :jod ;DalGwt ljBfno 5 ;Fu;Fu} ljBfyL{x?sf] dgf]lj1fgdf cj:yfdf 5 . tyflk sltko Kn]gdx?;d]t ;~rfng u/]sf] lyof] . s;} n ] klg ljsNk lbg ;s] s f uPsf s]xL ;d"xx?n] ;dfhjfbsf]
k|zf;gn] lng'kg]{ r]tfjgL ;d]t gsf/fTds c;/ kg{ hfg]5 . o;/L qmflGtsf/L sDo'lgi6 kf6L{ dfcf]jfbL ;f]leot ;+3sf tTsfnLg g]tf lyPgg\ . cfh klg ljZj sDo'lgi6 cd"s zAb k|of]u u/]/ hgtfdf e|d
lbPsf 5g\ . ;+ljwfg / sfg'glj?4 uO{ ul/a s]Gb|sf] jl/k/L 3'ld/x]sf b]lvG5g\ . hf];k] m :6flngn] bf]>f] ljZjo'4sf kf6L{x?sf] ;+u7gsf] ;Vt cfjZostf lbg] k|of; ul//x]sf 5g\ . sDo'lgi6
o; ljifodf clvn qmflGtsf/L ljBfyL{x?sf] hLjg aaf{b kfg]{ unt Pdfn]n] ug]{ sDo'lgi6 kf6L{x?sf] kl5Nnf jif{x?df ljleGg lsl;dsf /x]sf] 5 . t/, sDo'lgi6 kf6L{sf kf6L{sf ljZjAofkL d"No, dfGotfaf6
/fd]5fksf OGrfh{ tyf ;+of]hs sbdnfO{ oyfzL3| ;RofO{ k"0f{ ?kn] cGt/f{li6«o ;Dd]ngn] dfcf]jfbLsf la/f]wx?af6 hf]lugsf] nflu ;g\ ljleGg wf/fx?sf] ljsf; ePsf sf/0f Ro" t x' F b } uPsfx?n] j} 1 flgs
k|z/' fd ;Ln] hf/L u/]sf] lj1lKt o; ;Dk"0f{ ljBfyL{x?nfO{ lgMz'Ns / ljleGg ;d"xx?nfO{ cf–cfkm\gf] !($# df sf] l dG6g{ s f] lj36g o:tf] cGt/f{li6«o sDo'lgi6 ;+u7gsf] ;dfhjfb :yfkgfsf] kIfdf sfd
k|sf/ /x]sf] 5– …xfd|f] dxfg\ tyf ;xh?kdf k7gkf7g ug]{ jftfj/0f cj:yfk|lt emsemsfpg] lglZrt ug'{ePsf] lyof] . t/, klg ljleGg lgdf{0fsf nflu kxng} x'g ;s]sf] gug]{ lglZrt 5 . To;}n] qmflGtsf/L
uf} / jzfnL ;+ u 7g clvn - ldnfpg ;DalGwt ljBfno k|zf;g, 5 . g]kfndf dfq geP/ cfh ;dodf ljleGg b]zsf sDo'lgi6 5}g . g]kfndf vf;u/L )^@ df sDo' l gi6 kf6L{ x ?sf] kxndf
qmflGtsf/L_ cfk\mgf] :yfkgf sfnb]lv :yfgLo lgsfo, lhNnf k|zf;g / lzIff ljZjd} sDo'lgi6 kf6L{x?sf aLrd} kf6L{ x ?n] sDo' l gi6 kf6L{ x ?sf] dfcf] j fbL hgo' 4 df ePsf] cGt/f{li6«o ;Dd]ng u/fpg cfjZos
/fli6«otf, hgtGq, hghLljsf / dGqfno uDeL/ aGg Wofgfsif{0f ljleGg lsl;dsf ljjfbx? /x]sf cGt/f{ l i6« o e] n f / ;Dd] n gx? c;kmntfkl5 sDo'lgi6 kf6L{x? b] l vPsf] 5 . tTsfnsf nflu
lzIffdf cfd" n ?kfGt/0f;lxt u/fpF5f}F . cGoyf ljBfyL{sf] z}lIfs 5g\ . ;fd| f HojfbL zlQmn] ub}{cfPsf 5g\ . ;g\ !(&^ sf] l5GgleGg cj:yfdf k'u]sf 5g\ . ;fgf] ? kdf ePklg cGt/f{ l i6« o
lgMz'Ns, ;j{;n ' e tyf j}1flgs lzIff xs / clwsf/ k|flKtsf nflu xfd|f] sDo'lgi6x?nfO{ l;Wofpg sDo'lgi6 ;]K6]Da/ gf}df dfcf]sf] lgwgkl5 g]kfnsf sDo'lgi6 kf6L{x?sfaLrd} sDo'lgi6 ;+u7gsf] :yfkgf u/]/
k|flKtsf ;fy} nfvf}F ljBfyL{x?sf] xs, ;+u7g h:tf];s ' } ;+3if{ ug{ tof/ /xg] gfdwf/L kf6L{s} k|of]u ul//x]sf] ljZjsf Ps bh{g sDo'lgi6 kf6L{x?n] a[xt\ ;Dd]ngsf] cfaZostf /x]sf] To;nfO{ ljZjAofkL agfpg' klg
clwsf/ Pj+ d'lQmsf nflu lg/Gt/ / To;af6 pTkGg kl/l:yltsf] ;Dk"0f{ b]lvPsf] 5 . vf;u/L ;f]leot ;+o'Qm aStAo k|sflzt u/]/ rLgdf 5 . To:tf] ;Dd]ng x'g ;s]sf] v08df Tolts} cfjZos 5 . Pdfn] s f]
;+3if{/t /x]sf] ;a}df ;j{ljlbt} 5 . lhDd]jf/ :jod ;DalGwt ljBfno ;+3sf] ktgkl5 ljZjs} sDo'lgi6 k|ltqmflGt ePsf] 7x/ u/]sf lyP . To;n] lgsfNg] lgisif{sf cfwf/df cfof]hgfdf x'g] cGt/f{li6«o ;Dd]ngn]
o;} ;Gbe{df /fd]5fk lhNnfsf] k|zf;gn] lng'kg]{ hfgsf/L ;d]t cfGbf]ng /IffTds cj:yfdf k'us ] f] t/, tL sDo'lgi6 kf6L{x?n] klg sDo'lgi6 kf6L{x?sf] cGt/f{li6«o lbg;Sg] e|dnfO{ lrg{ tTsfn}af6
;b/d'sfd dGynLdf cjl:yt dGynL u/fpFb5f}F .Ú 5 . sltkon] t cfufdL 8] 9 cfk"mx?aLrsf] PstfnfO{ lg/Gt/tf ;Dd]ng x'g' a9L ;fGble{s x'G5 . tof/Lx? yflng' kb{5 .
@)*) ;fn h]7 & ut] cfOtaf/ 3
k'h“ LjfbL ;+;bLo Joj:yfsf] c;kmntf, /fli6«o ;+s6 / cu|ufdL lgsf;– j}1flgs ;dfhjfb
@_ $^ ;fnb]lv nuftf/ ?kdf
;+;bLo Joj:yf of] b]zdf k|of]u eof] .
?kdf v:sFb} uPsf] lyof] . t/ ;g\ !(!(
b]lv eg] cfly{s a[l4 cj?4 x'g k'us ] f]
af}l4s If]qsf] cj:yf
b]zsf] dxfg ¿kfGt/0fsf] cleofgdf
df/] df/ dfn]dfsf] /Iff / k|of]usf] gofF
pRrtf / s]Gb|Ls/0f xf] .
b[li6sf]0fsf] cfwf/df x]bf{ k'h F Ljfb klg
Pp6f o'usf] c:yfoL 36gf xf] of] cgGt
To;sf] lglDt ;}4flGts / Jofjxfl/s b'j}
lx;fan] kl/kSs g]tf kfPsf] 5 . Tofu,
jif{ cl3 3f]if0ff ul/Psf] ;+3Lo ;+st] u/]sf] lyof] . oltj]nf cfP/ dfq af}l4s If]qsf] cToGt} dxTjk"0f{ e"ldsf @_ k'“hLjfbL ;+;bjfbL b[li6sf]0f 5}g . ;dfh ljsf;sf] j}1flgs sf]0faf6 tk:of, alnbfg, ;+sNk, ;dk{0f / leid
nf]stflGqs u0ftGqfTds ;+;bLo gjpbf/jfbL cy{zf:qLx? klg dGbL u|:t x'G5 . ljleGg kl/jt{gsf cfGbf]ngx?df of] b[li6sf]0fdf d'VotM g]kfnL sf+u;] | x]bf{ k'h
F Ljfbsf] klg cGTo x'G5 . j}1flgs k|lt1f u/]sf] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ 5 .
Joj:yf klg hgtfsf] Joj:yf aGg x'g k'us ] f] l:jsf/ ug{ k'us ] f 5g\ . g]tT[ jbfoL e"ldsf v]Nb} cfPsf klg x'g . nufotsf cGo bnx? 5g\ . h;n] ;dfhjfbsf] hGd clgjfo{ x'G5 . qmflGtsf/Lx¿sf] klª\Qm tof/ 5 . cfd
;ls/x] s f] 5} g . clxn] bnfn hn, h+un, hldg, hn;|ft] , hl8a'6L, t/ gjpbf/jfbL ;+:s[ltsf] e/df/ clxn]sf] ;Í6nfO{ cToGt} k"jf{ux| L 9+un] bf];f| ,] bnfn k'hF LjfbL ;Qf ;+s6df Gofok|d] L b]zeQm g]kfnLx¿sf] ;fy ;dy{g
k'h
F LjfbLx?n] zf;g Joj:yfdf x}sd k|fs[lts ;fwg / ;|ft] x? ;a}lt/ af9Lkl5 clwsf+z g]kfnL a'l4hLjLx? ljZn]if0f ug}{ ub{5g\ . ;fd|fHojfb k/:t k'Ug' eg]sf] bnfn k'hF LjfbL ;+;bLo Aoa:yf / ;xof]u /x]sf] 5 .
rnfO/x]sf] cj:yf 5 . To;otf x/]s ldnf]dtf]df] bf]xg cyf{t e|i6frf/ x'g] h;/L klg sdfpg], l56f] sdfpg] s'/f of] wf/n] ;+s6sf] k|dv ' sf/0f eg]sf] leq} uDeL/ k|sl[ tsf cGt/lj/f]wx¿ j[l4 pk/f]Qm ;a} ;Defjgf / ljz]iftfx?
If]qdf x/]s jif{ cf]/fnf] ofqf 5 . /fli6«o u/]sf]5 . e"d08nLs[t pbf/jfbL k'hF Ljfbn] ;+:sf/sf ?kdf x'sb{ } uPsf] b]lvG5 . JolQm, k|jl[ Q Pj+ ;/sf/nfO{ 7fGb5g\ . ePsf] x'g' xf] . o;n] clgjfo{ ?kdf o;nfO{ g]kfnL hgtfsf rfxgfx? x'g\ .
:jfwLgtfsf] k"0f{ /Iff ug],{ gful/sx¿sf] /fli6«o pBf]uwGbf / hgtfsf] cy{tGq cWoog / vf]h tyf cg';Gwfg a]u/ b]z x/]s lbg cf]/fnf] nflu/x]sf] 5 . ?kfGt/0f u5{ . h;/L ;+;bLo Joj:yfn] cfsf+Iffx? x'g\ / of] ;'Gb/ ;kgf klg
;'v, ;d[l4nfO{ ;'lglZrt ug],{ cfTdlge{/– k"/} Wj:t agfpFb} nu]sf] 5 . o'jfx? ;+s6 al9/x]sf] 5 . /fli6«o cl:tTjdfly hgtfk|lt zf]if0f, pTkL8g, bdg u/]/ xf] . of] ;a} hgtfsf] kl/jt{g /
pTkfbgd'vL cy{tGq :yfkgf ug],{ ;Dk"0f{ lab]l;g afWo 5g\ . @) va{ eGbf a9L g} k|Zg lrGx v8f eO/x]sf] a]nfdf s]xL d'¶Le/ bnfnx?n] dfq /fHosf] ;|ft] ;dfhjfbsf] rfxgf xf] . hg;+3if{sf
lje]b / e|i6frf/sf] cGTo u/]/ ;'zf;g j}bl] zs C0f k'us ] f] 5 . of] lx;fjn] x/]s hgtfdf cToGt} gsf/fTds e|d pTkGg / ;fwgdfly n'6 dRrfP/ :ju{ cfgGb qmddf g]kfnL hgtfn] ;z:q ljb|fx] ,
:yfkgf ug],{ c;nL nf]stGqsf] :yfkgf g]kfnL gful/ssf] 6fpsf]df %# xhf/ eGbf u/fpg] e|dk"0f{ k|rf/ ub}5 { g\ . of] lnO/x]sf 5g\ . ax';V+ os hgtfnfO{ gs{ hgo'4, PsLs[t hgqmflGt cyjf
ug],{ k"jf{wf/ ljsf; / ;d[l4 ofqf cufl8 a9L C0f yf]kl/Psf] 5 . Jofkf/ 3f6f dgf]utjfbL b[li6sf]0f xf] . h;n] lt/ ws]ln/x]sf 5g\ . To;sf/0f ax';V+ os lgjf{rgdf ;d]t kl/jt{g / ;dfhjfb
a9fpg] d'Vo cleef/fdf ;+;bLo Joj:yf r'lnb} uPsf] 5 . d"Noj[l4 cfsfl;Psf] ;d:ofsf] ;xL klxrfg / ;dfwfg lb+bg} . hgtf of] ;Qf / Joj:yfsf] lj?4df ;+3if{ rfx]sf x'g\ . hgtfsf] oxL cfsf+IffnfO{
k"0f{t c;kmn l;4 ePsf] 5 . 5 . o'jf zlQm / k|ltef knfog ePsf of] k|jl[ Q clxn]sf] ;Í6nfO{ ;Qf / ;+;bLo ul//x]sf 5g\ / Pslbg p;n] laho e|ddf kfg{ ePklg g]kfnsf ;a}
ls;fg, dlxnf, dhb'/, >lds 5g\ . /fHosf] 9's6' L vfnL x'g] k|so[ fdf Joj:yfsf] c;kmntf dfGg tof/ 5}g . k|fKt ub{5, ug]5{ . /fhgLlts bnx¿n] ;dfhjfbnfO{ cfˆgf]
;d'bfo, pTkLl8t hflt, If]q / 5 . vjf}{ ?lkofF ;6xL u/]/ ljb]zdf t/, Jojxf/ / kl/0ffdn] k|dfl0ft t];f| ,] eg]sf] j}1flgs ;dfhjfbn] sfo{qmd agfPsf] 3f]if0ff u/]sf 5g\ .
ju{nufotsf hg;d'bfosf] clwsf/ ;fOkmf]lgª ug]{ wGbf /f]lsPsf] 5}g . vaf}s + { f] ul/;Sof] . h;nfO{ cfd"n ?kfGt/0f ug{ k'/fgf] /fHo;QfnfO{ d'¶Le/ bnfn / sltkon] kf6L{sf] gfd} ;dfhjfbL /fv]sf
ckx/0f x'g k'us ] f] 5 . cfly{s k/lge{/tf, s/ 5nL x'g] u/]sf] 5 / s/5nL ul/Psf] tof/ b]lvFbg} . of] oyfl:yltjfbL b[li6sf]0f zf]ifsx¿sf] xftaf6 cfd >dhLj ju{, 5g\ eg] sltkon] ljleGg km'sf{ yk]/
bnfnLs/0f, dflkmoflu/LnfO{ j[l4 u/]sf] cfocfh{g s/5'6 ePsf l;–;f]/ a]nfotL xf] . k'hF LjfbLx¿sf] / bnfnx¿sf] zf]if0f b]zeQm Pjd\ k|ultzLn af}l4s ju{ / ;dfhjfb k|rf/ u/]sf 5g\ . t/
5 . hgtf rsf]{ d"Noj[l4 / a]/f]huf/L 6fk' x ?df (sea–soar island) / pTkL8gnfO{ lg/Gt/tf lbg] b[li6sf]0f pTkLl8t qmflGtsf/L zlQmx¿sf] g]tT[ jdf hgtfnfO{ wf]sf ePsf] s'/f a'em]sf 5g\
Pj+ ul/aLsf] df/df kl//x]sf 5g\ . g]kfn
olta]nf Pp6f P]ltxfl;s ;+qmd0fsf]
a}s
+ x?df y'kfl/Psf] v'nf;f x'g] u/]sf] 5 .
o:tf] 8/nfUbf] e|i6frf/df b]z 8'as ] f] 5 .
ljsNk ;L xf] . o;n] ;+s6sf] ;dfwfg ug{ ;Sb}g .
;Qf /;:jfbgdf r'nD'{ d 8'as ] f] sf/0fn]
k'¥ofpFb5 . dhb'/, ls;fg, dlxnf,
pTkLl8t ju{, If]q, hflt, >lds ;d'bfo,
yfxf kfO;s]sf 5g\ . of] bnfn k'h
;+;bLo Joj:yf kf6L{ / g]tfx?k|lt
F LjfbL
sfnv08df plePsf] 5 . ;a}lt/ s]Gb|bl] v :yfgLo tx;Dd e|i6rf/ JofKt kl/of]hgf k:sg], tYo / tYofÍnfO{ o;n] s]jn ;/sf/sf] bIftf, JolQmsf] b]zeQm, k|ultzLn lj1, af}l4s ju{, df]xeË eO;s]sf] 5 .
c;Gt'li6, cfa]u / cfqmf]z kf]lvPsf] 5 . wgL / ul/aaLrsf] vf8n cfwf/ gagfO{ xr'jfsf e/df of]hgf g}lts of]Uotf, Ifdtfsf] cefjsf sf/0fn] k|ultzLn pBdL Jofj;foLx¿sf] ;+s6sf] ;dfwfg kfq, k|jl[ Q /
5 . ;+s6df gk/]sf] s'g} klg JolQm, lbgk|ltlbg al9/x]sf] 5 . gjpbf/jfbL lgdf{0f ug],{ s]xL k|nf]egdf k/]/ ax'/fli6«o o:tf] ;d:of cfPsf] k|rf/ ub{5 . ;dfg'kflts ;xeflutf / g]tT[ j /xG5 . ;/sf/x? abn]/ dfq} x'bF g} . r'gfjb]lv
If]q / ;+:yf 5}g . ;+s6nfO{ df]rg ug{ ahf/ cy{tGqn] v8f u/]sf] pTkfbg lgudx?sf] kIfdf jsfnt ug]{ h:tf cfhsf] ;d:of eljiodf ;Daf]wg x'bF } rf}yf], ;a}vfn] j}bl] zs x:tIf]k r'gfj;Dd $$ jif{ laTof] hgtfdf /x]sf]
b]zdf gofF cu|ufdL lgsf;sf] h?/L ;DaGwn] ;j{;fw/0f cfdhgtf aLrdf unt k|al[ tx? pgLx?df klg df}nfPsf] hfg] eg]/ 6fn6'n] ts{x¿ ub{5g\ . s]jn rnv]n / cltqmd0fsf] cGTo u/]/ ljleGg e|dx? ca afFsL 5}g . a'‰g
5 . To;sf] lglDt g]kfnsf /fhgLlts tLj| cGt/lj/f]w r'lnb} uPsf]5 . o;/L b]lvG5 . o;n] ubf{ xfd|f clwsf+z r'gfjsf] rqmkydfkm{t\ bnfn ;+;bLo :jfwLg d'ns ' :yfkgf ug{k' 5{ . s'g} klg afFsL klg 5}g . ;a}n] eGg] u/]sf 5g\
zlQm, g]tT[ j / a'l4hLljx?n] of] ;+s6nfO{ gLltut ?kdf ;+/rgfut / ;+:yfut ljZjljBfno tyf lzIffnox? ;+s6u|:t Joj:yfnfO{ l6sfpg rfxG5 . /fhgLlts b]z k"0f{ :jfwLg geP;Dd To;n] k|ult ca of] tl/sf / k4ltn] b]z rNb}g /
s;/L ;dfwfg ug]{ < To;sf] cu|ufdL kl/jt{g cyf{t cfd"n ?kfGt/0f gul/Fbf ag]sf 5g\ . af}l4s If]qdf klg kl/dfh{g k|0ffnL / Joj:yfx?df kfq ljz]ifsf] ug{ ;Sb}g . To;sf/0f k"0f{ ;fj{ef}d;Qfsf] aGb}g . b]zn] ljsNksf] dflu/x]sf] 5 .
lgsf; s] xf] < g]tT[ j s;n] ug]{ < b]znfO{ b]z c;kmn /fi6« x'bF 5 } . t/ gLlt cfjZos 5 . ;xL dflg;nfO{ ;xL 7fpFdf Ifdtf / g}ltstf tyf OdfGbfl/tfn] w]/} /Iff, /fhg}lts :jtGqtfsf] k"0f{ k|of]u, ;+s6sf] ;dfwfg lglj{sNk j}1flgs
u'0ffTds kl/jt{g / ?kfGt/0f lt/ s;/L lgdf{tfx? / zf;sx?df ;d:ofsf] ;dwfg k|fT] ;flxt ug]{ ;+:yfut kl/kf6Lsf] cy{ /fVb5 t/ d'Vo ;d:of eg]sf] ;Dk"0f{ lje]b, e|i6frf/, ld6/JofhLx?sf] ;dfhjfb xf] . o;nfO{ s;/L :yfkgf
n}hfg] < uxg ljdz{ ug{ h?/L 5 . ug]{ Ifdtf / df}sf u'dfO;s]sf] 5 . cfjZostf b]lvPsf] 5 . /fhg}lts k|0ffnLsf] x'G5 . h'g clxn] zf]if0f, bnfnLs/0fsf] k"0f{ cGTo / ug{ ;lsG5 eGg] k|Zg zLif{ :yfgdf 5 .
/fhg}lts If]qsf] ;+s6 ;fdflhs If]qsf] ;+s6 ;+s6nfO{ a'‰g] b[li6sf]0fx? hglj/f]wL /fhg}lts k|0ffnL 5 o;nfO{ ;'zf;gsf] :yfkgf x'G5 . casf] af6f]
;+;bLo Joj:yfdf cfPsf] ;+s6n] /fhg} l ts / cfly{ s If] q sf] clxn]sf] rf}tkmL{ ;+s6nfO{ a'‰g] gabnL hgck]Iff / kl/jt{gsf] ;kgf kfFrf},+ ;a}eGbf hNbf]aNbf] ;d:ofsf b]zsf] rf}tkmL{ ;+s6nfO{ kl/jt{g /
;+;bjfbL /fhgLlt ljrf/ z"Go cj:yfdf gsf/fTds k|efj ;fdflhs If]qdf rsf]{ tLgj6f b[li6sf]0fx? sf] aLrdf ;fsf/ x'g ;Sb}g . /fli6«o :jfwLgtf k|fKt ?kdf /x]sf] e"d08nLs[t k'h F LjfbL ?kfGt/0f abNg] b'Oj{ 6f dfu{ 5g\ . Pp6f
k'us ] f] 5 . l;4fGtxLgtf, ljrf/xLgtf, ?kn] kl//x]sf] 5 . ;fdflhs d]nldnfk, ;fj{hlgs? kdf ax;x? ePsf] 5 . / /Iff ug{ ;Sb}g . ljgfzsf/L bnfn Psflwsf/ / gjpbf/jfbL cfly{s 9fFrfsf] hgtfsf] ;z:q ljb|fx] bf];f| ] zflGtk"0f{
ky e|i6tf, bnfnLs/0f / e|i6frf/ b}lgsL ;b\efj, d"No / dfGotfx? etfe'Ë ePsf klxnf], sDo"lgi6 b[li6sf]0f bf];f| ,] k'h
F LjfbL k'h
F LjfbL pTkfbg ;DaGwnfO{ o;n] cGTo ug}k{ 5{ . bnfnx¿sf] n'6tGq / hgdtsf] k|of]u . of] s'/f ;xL :ki6 5
h:tf ePsf 5g\\ . sfo{kflnsf, 5g\ . gful/sx¿sf cfwf/e" t ;+;bjfbL b[li6sf]0f t];f| ,] /fhtGqjfbL eTsfpg rfxFbg} . o;n] eGg] u/]sf] ;fj{hlgs ;DklQ bf]xgnfO{ cGTo ug}{ ls ;+;f/e/ s'g} klg o'uaf6 csf]{ o'udf
Joj:yflksf / Gofokflnsf ;a} If]qdf cfjZostfx? / df}lns clwsf/ k'/f b[li6sf]0f cflb . lgsf; eg]sf] JolQm, k|jl[ Q km]//] r'gfj k5{ . clg dfq PsLs[t :jfldTjdf k|jz] ubf{ cyjf s'g} b]zdf k|of]u
efuaG8f, hf]8–36fp, hfn;fhL, gx'bF f cg]sf} k|sf/sf ljs[ltx? cfPsf !_ sDo'lgi6 b[li6sf]0f b]lv r'gfa;Dd dfq} k'¥ofpg] xf] . o;n] cfwfl/t pTkfbgd'vL /fli6«o cy{tGqsf] eO/x]sf] Joj:yf abn]/ gofF Joj:yf
if8\oGqsf] u7aGwg o;}df dfq ;Lldt 5g\ . nfu'cf}ifwsf] b'Jo{;gL, dfgjt:s/L, sDo'lgi6 b[li6sf]0fn] cfhsf] ;+s6nfO{ klg k|:6 kfb{5 ls of] b[li6sf]0f eg]sf] lgdf{0f / ljsf; x'G5 . h;n] cfTdlge{/ :yfkgf ubf{ clgjfo{ ?kdf lx+;f k|of]u
ePsf] 5 . sd{rf/LtGq, pBf]uL, rf]/L, 8s}tL, lx+;f, cfTdxTof, hftLo bnfn k'h F LjfbL cy{/fhgLlts ;DaGwsf hglj/f]wL b[li6sf]0f xf] . clxn] km]l/ csf]{ cfly{s k|0ffnLnfO{ Jojl:yt ug{sf] ;fy} ePsf] 5 . ;fdGtjfb ;Fu le8Gt ubf{
Joj;foL, cbfnt, ;]gf cflb ;a} o;sf] lje]b, 5f8f clZnntf, of}gwGbf / sf/0fn] cfPsf] 7fGb5 . g]kfn sDo'lgi6 gofF kf6L{ ylkPsf] 5, /fli6«o :jtGq cfly{s ;fdflhs Gofo;lxtsf] k"jf{wf/ k'h
F Ljfbn] clGtddf lx+;f dRrfP/ jf
l;sf/ ePsf 5g\ . ;/sf/ agfpg], j]Zofj[lt cflb j[l4 x'bF } uPsf 5g\ . kf6L{sf] b[li6sf]0fcg';f/ j}bl] zs x:tIf]k kf6L{ . h;sf] ljrf/ 5}g, l;4fGt 5}g, ljsf; / ;d[l4sf] ofqf cl3 a9fpF5 . an k|of]u u/]/ dfq} k'h F Ljfb cfPsf]
lu/fpg], vl/b laqmL ug]{ cflb ;f/f o'jfx¿sf] l;h{gzLntf / b]zelQm dfly Pj+ cltqmd0fsf] cGTo / bnfn k'h F LjfbL sfo{qmd 5}g . kye|i6 ;+:s[lt / sf08df /fHon] gful/sx¿sf] cfwf/e"t xf] . k'h
F Ljfb, bnfn k'hF Ljfbsf lj?4df
rlt{snfx? k|al[ tsf] ?kdf bf]xf]l/Psf 7"nf] cfqmd0f eO/x]sf] 5 . ljb]zLsf] ;Qfsf] cfd"n ?kfGt/0fn] dfq pk/f]Qm d'l5Psfx¿n] ;dfhsf] cu'jfO{ ug{ cfjZostfsf] Uof/]06L ub{5 . j}1flgs j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ubf{ klg of]
5g\ . kb, s';L{, k};f, u'6, pku'6sf bnfnL / rfs/Ldf em'Dg] /dfpg] cToGt} ;+s6sf] ;dfwfg x'g] lgisif{ /x]sf] 5 . ;Sb}gg\ . dfq ljb]zL p2]Zo k"/f ug{ lzIff / ;xh :jf:Yosf] kx'r F ;a}nfO{ lgod nfu' x'G5 . ;dfhdf ju{ zf]if0f,
:jfy{x?df xfgfyfk, cfk;L le8Gtx?n] lgr k|jl[ Q xfjL eO/x]sf] 5 . g]kfndf tLg k|sf/sf] sDo'lgi6 wf/xx¿ v8f ul/Psf 5g\ . To;}n] logLx?af6 Uof/]G6L ug'k{ 5{ . pTkL8g, bdg sfod /xFbf;Dd zflGt
hgtfnfO{ jfSs agfPsf] 5 . ;Qf / ;f+:s[lts If]qsf] ;+s6 /x]sf] 5 . df]xg a}B ls/0fn] g]tT[ j ug{e' Psf] b]z aGg] cfzf ug{' eg]sf] xjfO{ sNkgf 5}7f},+ nf]stGqsf] jf:tljs cy{ / ;Dej x'g;Sb}g . t/, slxn]sfxLF b]zsf]
kbsf lglDt h] klg ug{ tof/ x'g] b]zsf] cTolws rn k'FhLsf] k|efj, qmflGtsf/L sDo'lgi6 kf6L{ eg]sf] xf] d"ntM dfq} xf] . cGo sltko ;fgf tyf If]qLo k|of]u eg]sf] hgtfnfO{ ;j{zlQmdfg ljlzi6 /fhgLlts kl/l:yltsf a]nf
;fwg;|ft] ljb]zLx?;Fu df]ndf]nfO{ ug]{ Pglhcf]x?sf] rnv]n / pkef]QmfjfbL clxn]sf] /fli6«o cGt/f{li6«o kl/l:yltnfO{ kf6L{x?n] klg s]xL k|ultzLn d'2fx?df agfpg' xf] . hgtf Oltxf;sf/ / ;+s6af6 gofF lgsf; dflu/x]sf] a]nf,
h:tf lgs[i6 / t'R5 sfdx? eO/x]sf ;+:s[ltn] 5f8f tyf cZnLn k|sf/sf] a'‰g] / ;xL lgisif{ agfpg] s'/fdf g} kl5 5nkmn / ax; u/] tfklg To;n] ;du| /rgfsf/ x'g\ pgLx? ;Rrf gfos x'g\ ;a} If]q, / tx / tKsfsf hgtfn]
5g\ . of] ;+;bLo /fhgLltdf lgi7f, Odfg ;+:s[lt j[l4 eO/x]sf] 5 . b]zd} s]xL k/]sf] 5 . ljsl;t ljZj kl/l:yltnfO{ ;+s6sf] ;dfwfg ug{ ;Sb}g oBlk tL ;Dk"0f{ zlQmsf ;|ft] x'g\ . /fHo;Qfdf cu|ufdL lgsf;sf lglDt ;xdt ePsf]
/ g}ltstf eGg] lrh afFsL 5}g . ;+;bLo ug{;Sg] cfTdljZjf;sf] sdL x'bF } uPsf] j:t'ut 9Ën] ljZn]if0f ug{ / g]kfndf ;f]rfO{x? ;sf/fTds 5g\ . sfo{kflnsf, Joj:yflksf / Gofokflnsfsf] a]nf zflGtk"0f{ ?kfGt/0fsf] af6f]nfO{ k|of]u
kf6L{, g]tf / Joj:yfk|lt hgtfsf] df]x 5 . >dsf] ;+:s[lt Wj:t agfpFb} ljsl;t ;fdflhs, cfly{s / /fhgLlts #_ /fhtGqjfbL b[li6sf]0f PsLs[t k|0ffnL :yfkgf ubf{ To;df ug{ ;lsG5 . afXo tyf cfGtl/s
k'/} eË x'g k'us ] f] 5 . ;du|df ;+;bLo nluPsf] 5 eg] dWod ju{df sd{ gu/L cGt/lj/f]wx¿nfO{ klxrfg ug{ r'ss ] f] of] b[li6sf]0fn] clxn]sf] Joj:yfsf] hgtfsf] k|ToIf lgu/fgL / lgoGq0f ljlzi6 kl/l:yltsf] a]nfdf o;sf]
Joj:yf r/d ;+s6 k'us ] f] 5 . k};f sdfpg] nfnrL a[l4 ePsf]5 . 5 . pxfFx?;Fu ePsf] oflGqstf / h8tfn] c;kmntf / ;+s6nfO{;Dd :jLsf/ t x'gk' b{5 . ;s];Dd ;a}lt/sf] sfo{sf/L ;Defjgf x'gu] b{5 . of] eg]sf] b]ze} l/
cfly{s If]qsf] ;+s6 j}bl] zs knfogtf cTolws a9]sf] 5 . k|wfg cGt/lj/f]w Pj+ k|wfg ;+3if{sf] df]rf{df u/]sf] 5 t/ ;+s6sf] sf/0f eg]sf] k|dv ' df hgtfsf] k|ToIf dt k|of]u x'g] kl/jt{g / cu|ufdL zlQmx¿sf] ljzfn
ljleGg hg;+3if{ / hgcfGbf]ng, g}lts cfr/0fdf cTolws lu/fj6 cj:t'jfbL cGtx? /x]sf 5g\ . /fhtGqnfO{ cGTo ug{' 7fGb5 . b]zdf Joj:yf ug{' kb{5 . Pstfdf cfwfl/t /fli6«o zlQm lgdf{0f
hgo'4 / qmflGtn] k"0f{ ;kmntf k|fKt cfPsf] 5 . ;Eo ;dfhsf] d"No / bf];f| ,] gfdsf] sDo'lgi6 kf6L{ t/ Jofks cl:y/tf, c/fhstf, ul/aL, ;ftf},+ k'h F LjfbL pkef]QmfjfbjfbL / To;sf] ;+3if{ / bafan] ;Dej agfpg]
ug{ ;s]g . Tofu, tk:of / alnbfgn] dfGotfx? elTsPsf 5g\ . pGgt Jojxf/df k'FhLjfbL / /0fgLltdf a]/f]huf/L, d"Noj[l4 cflb ;d:ofx? olb 5f8f ;+:s[ltx?nfO{ cGTo ug{k' 5{ nfdf] s'/f xf] . /fhg}lts hgdt;+ux| sf]
ljho k|fKt ug{ ;s]g . b]zsf] cy{tGqsf] ;+:s[ltdf k|xf/ eO/x]sf] 5 . cfzf, ;+;bjfbL wf/ 5 . ;/sf/ / ;Qfdf /fhf eOlbPsf] eP x'bF g} Yof] eGg] k|rf/ ;dob]lv >lds ;d'bfodfly eO/x]sf] /fhgLlts sfo{gLlt eg]sf] l;+u} b]zsf]
afu8f]/ ei6«rf/L g]tT[ j k+lQm, pRRfkb:y ljZjf;, zlQm / cfTdfljZjf;df k'Ugsf] lglDt h] klg ug{ tof/ / cft'/ u/]sf] 5 . h'g cToGt} e|fds s'/f xf] . bdg / lje]b, dlxnfdflysf lx+;fx¿ Joj:yfnfO{ abNg] d'2f / ljrf/df ;a}
sd{rf/L u0f tyf u}/pTkfbs bnfn eO/x]sf] Xnf;n] ubf{ /rgfTds Pj+ kf6L{x¿ eg]sf Pdfn] / dfs]x? x'g\ . of] b[li6sf]0f / wf/n] at{dfg b]zsf] cGTo ug{k' 5{ . of] k[YjLdf ;a} dfgj hgtfsf] ;xdlt lng / pgLx?nfO{
k'hF LjfbL Jofkf/Lx?sf] sAhfdf k'us ] f] l;h{gzLn ;+:s[lt cl3 a9\g ;s]sf] tL kf6L{x?sf] cfly{s nf]e, JolQmjfbL ;+s6nfO{ ;dfwfg ug]e{ Gbf klg ljutdf hfltsf] ;dfg clwsf/ x'G5 . Ifdtf ;+nUg u/fpg sf] lglDt k|of]u ug]{ xf] .
5 . d'¶Le/ JolQmx? c/aklt aGb} uPsf 5}g . b]znfO{ dfof ug],{ cWoog ug],{ r/d\ dxTjsf+Iff / s'07fn] u|l;t 5g\ . ;Qfdf df]h u/]sf] :ju{nfO{ kmsf{pg rfxg] km/s–km/s x'g ;Sb5 t/ :jtGqtf / o;sf ;sf/fTds kl/0ffdx¿ klg 5g\
5g\ . pTkfbgd"ns pBdL Joj;foLx? 1fg a[l4 ug],{ v/fa s'/fsf] k|ltjfb ljrf/ / l;4fGtnfO{ ltnf~hnL lbP/ ;kgf b]Vg' dfq} /x]sf] 5 . o;n] eGg] ljz]iftfnfO{ ;Ddfg ug}{ kb{5 . ljleGg / o;sf] gsf/fTdstfnfO{ lgoGq0f ug{
6f6 klN6Psf 5g\ . gful/sx¿ ufF;, ug]{ / ;+3if{df cl3 a9\g] h:tf d"Nox? cg]sf}+ u7aGwg ub}{ cfPsf 5g\ . u/]sf] lgsf; eg]sf] /fhtGq;lxtsf] hg;+3if{ / qmflGtdf hgtfsf] Tofu, ljleGg ljlwx?sf] k|of]u ug{ ;lsG5
af;, skf;, lzIff, :jf:Yo, /f]huf/L, lub}{ uPsf] 5 . g]kfnL x'gd' f uf}/j ug]{ ltgsf] b[li6sf]0fdf clxn]sf] ;+s6sf] ;+;bjfb xf] . of] b[li6sf]0f eg]sf] alnbfg / lstL{dfgLåf/f :yflkt t/ /fhgLlts ;+3if{df nf]stGqsf]
;'/Iff, oftfoft, ;"rgf, ;~rf/, ;]jf / ;+:s[ltdfly k|Zgx? v8f u/fpFb} ;dfwfg ;Qf / Joj:yfnfO{ abNg] eGbf kZrufdL b[li6sf]0f xf] . clxn]sf] ;+s6sf] k|ultzLn ;+:s[ltx?, g]kfnL df}lns ;a}eGbf pRrtd k|of]u eg]sf] hgtfnfO{
;'ljwf h:tf cfwf/e't cfjZostfx? nluPsf] 5 . cu|ufdL kl/jt{g / kfq, u'6, kf6L{nfO{ ;/sf/df cbn– lgsf; eg]sf] cu|ufdL b[li6sf]0faf6 dfq ;Eotfsf k|ultzLn ;+:s[ltx?nfO{ ;+/If0f cfˆgf] Joj:yf cfkm}F r'Gg lbg' jf 5fGg
k"/f ug{ g;Sg] xfnt aGb}5 . h:tf, b]zk|ltsf] ;dk{0f, Pstf, ;xdlt, abn ug]{ d} s]lGb|t 5 . ;+;bLo ;Dej 5 . / ;Da4{g ug{k' 5{ . Pstf, ;b\efj, kfpg' xf] . Tof] af6f] k|of]u ug]{ cg'sn'
rfn' cfly{s jif{sf] cfly{s a[l4 b' @=!^ ;Ddfg h:tf ;+ : s[ l ts d" N o Joj:yfdf sfo{sf/L /fi6«klt k|0ffnL x'bF } ;+s6sf] lgsf; s] xf] < ;lxi0f'tf, d]nldnfk / ?kfGt/0fdf l:ylt /xFbf;Dd zflGtk"0f{ 9Ëaf6 g}
k|ltztdf ;Lldt x'g] cfFsng ul/Psf] dfGotfx?nfO{ hgtfsf] cf:yf;Fu ;dfhjfb ;Dd hfg'kg]{ ts{ u/] tfklg lgM;Gb]x ¿kdf eGg] xf] eg] clxn]sf] cfwfl/t ;fdflhs dfGotfnfO{ k|j4{g Tof] kxn cl3 a9\g ;S5 . ;Rrf
5 . hj ls Ps jif{ cl3 ah]6 k|:t't cljnDa hf]8g\ h?/L 5 / To;df Jojxf/df kb / s';L{eGbf aflx/ ;+s6sf] j:t'jfbL, cu|ufdL Pjd\ ug{k' 5{ . sDo'lgi6 zlQm, k|ultzLn nf]stGqjfbL,
ub{} ubf{ * k|ltztn] cfly{s a[l4 x'g] s8f kl/>d ug{k' g]{ ePsf] 5 . lgl:sg ;s]sf 5}gg\ . j}b]lzs k|ultzLn ;a} qmflGtsf/L lgsf; eg]s} cf7f},+ PSsfO;f}F ztfAbLsf] ax'wj' | Lo b]zeQm /fi6«jfbL / k|ultzLn a'l4hLljx?
k|If]k0f ul/Psf] lyof] . /fli6«o tYofÍ dfG5]df x'g] c;Lldt zlQmnfO{ x:tIf]ksf] k|ltjfb / ;fdgf ug{s ' f] ;§f j}1flgs ;dfhjfb xf] . h;n] clxn]sf] ljZjsf ljz]iftfdf k|lts"ntfx? af]r gofF ;a} Ps 7fpFdf cfP/ cl3 a9\g] ;Defjgf
ljefun] xfn} hgfPcg';f/ g]kfnL s"n bafpg] bnfn ;+:s[lt xfaL x'bF } uPsf] ltgs} rfs/L ul//x]sf 5g\ . ltgs} bnfn k'h F LjfbL ;+s6nfO{ ;dfwfg ub{5 . k|r/' cg'sn" tfx? b]vfk/]sf 5g\ . lglZrt 5 . cfˆgf] nIo g5f]8Lsg cg';Gwfgaf6
ufx{:y pTkfbgsf] -lhl8kL_ ;fOh c;f/ 5 . o;df /fhgLlts zlQm, g]tf / ;fd' k|bz{g u/]sf 5g\ . of] b[li6sf]0f bnfn k'h F LjfbL ;+;bLo Joj:yfnfO{ cfd"n ?kdf tL cg'sn" tfnfO{ /fli6«o :jfwLgtf, gofF s'/f hGdfpg] xf], kl/0ffdsf] lglDt
d;fGt;Dddf ? # va{ *_ ca{ k'us ] f] a'l4hLljx?n] g]tT[ jbfoL e"ldsf v]Ng' / Jojxf/n] klg ;d:ofsf] ;dfwfg ug{ ?kfGt/0f ub{5 . o;sf k|z:t tYo, kl/jt{g / qmflGtsf] lxtdf k|of]u ug{ To;nfO{ k|of]u ug]{ xf] . kl/jt{g rfxg]
hgfPsf]5 . k|fKt ;"rgfcg';f/ s[lif, kb{5 . s] /fd|f] xf], s] ;To xf], s] em'6, ;Sb}g . lsgeg] em08} b'Ol{ txfO glhssf] sf/0f / cfwf/x¿ 5g\ . ;Sg'kb{5 . b]zleq k'/fgf] /fHo;Qf ;a} cu|udgsf kIfw/n] Ps k|ltzt
pBf]u, ko{6g, lgdf{0f dfq 36]sf 5}gg\ s] v/fa xf], s] l3gnfUbf] xf], s] nfO{ ;/sf/ ag] tfklg ljb]zk/:t gLlt / klxnf], of] j}1flgs b[li6sf]0f xf] . nuftf/ sdhf]/ aGb} uPsf] 5 . lg/fzf ;DefjgfnfO{ klg 5f]8g\ x' bF' g} . olb of]
xf]6n] / l/6]n ;]S6/ Jofkf/ klg 36]sf k|z; + f ug],{ s] s'/fdf pT;flxt x'g,] s] Jojxf/sf sf/0f kl/0ffd cfpg ;s]g . x/]s k|fs[lts j:t'sf] hGd / d[To' / k|Zgx¿ 5g\ t/ hgtfn] w]/} s'/f af6f] /f]lsof] eg], hgdtåf/f /fHosf]
5g\ . kf]xf]/ ;fn &=$^ k|ltztn] a[l4 s'/fsf] lj/f]w ug{k' 5{, / gjk|jt{g / ;d:of / ;+s6 emg\ a9\b} uof] . clgjfo{ x'G5 . To;}u/L /fhg}lts a'lem;s]sf 5g\ . y'k} | ljz]iftfx?n] /fli6«o ?kfGt/0fsf] af6f] cj?4 eof] eg]
ePsf] pQm ;]S6/ of] jif{ @=)^ cfljisf/df s;/L cl3 a9\gk' 5{ eGg] t];f| ] wf/ eg]sf] g]kfn sDo'lgi6 k|0ffnLx? klg o;sf] pbo;Fu} d[To' x'G5 . ?kd} gofF ;Defjgfx? b]vfk/]sf] 5 . To;kl5 /x/ xf]Og afWotfk"j{s
k|ltztsf] a[l4 b/df cf]ln{Psf]5 . o;/L ljifo kf7\oqmdsf c+z agfOg' cfjZos kf6L{sf] b[li6sf]0f xf] . h;n] PSsfO;f}+ afXo sf/0fn] eGbf klg Tof] j:t' leqsf] gjf},+ dxfg kl/jt{gnfO{ ;'lglZrt ug]{ hgcfGbf]ng, ank|of]u jf hgljb|fx] sf]
Aofkf/ 36\gd' f b'j} sf/0f k|jn x'g ;S5g, ePsf] 5 . afnaflnsf / o'jfx¿df ztfAbLdf ljsl;t ePsf] ljZj k}bf x'g] cGt/lj/f]w / ;+3if{ sf/0fn] cfTdut kIf cToGt ;'b9[ / kl/kSs cfjZostfnfO{ s;}n] klg /f]Sg ;Sg]
klxnf] cfd dflg;sf] qmo zlQm 36\gfn] s;/L /fd|f] cfr/0fdf cl3 a9fpg] kl/l:ylt / g]kfnL ;dfhsf] j:t'ut hlGdg] / dg]{ x'G5 . k'/fgf]sf] lj36g aGb} uPsf] 5 . b]zeQm /fi6«jfbL Pj+ 5}g . PsLs[t hgqmflGt zflGtk"0f{
pkef]u sd u/]sf 5g\ . bf]>f] eG;f/ eg]/ xfdLn] zx/ / ufpFdf b}lgs ljZn]if0fsf cfwf/df ;+Zn]lift u/]sf] x'G5 / gofFsf] pbo x'G5 . cflbd cbDo ;fx; ePsf] b"/bzL{ g]tfsf] hgdtsf] p2]ZonfO{ k"/f ug{ nfu" x'G5 .
glt/Lsg ;fdu|L lelqg] –c08/ hLjgsf dfkb08x? k|of]u ug{ h?/L PsLs[t hgqmflGtsf] k|of]u ul//x]sf] ;fDojfbL o'u, 9'Ë] o'u, s[lif o'u, bf; cfjZos kb{5 . dxfg cfbz{ / pRr of] ;+s6n] lgsf; vf]lh/x]sf] 5 . ;+s6sf]
OGEjfl;ª_ sf] dfqf a9\g] u/]sf]5 . o:tf] 5 . ljleGg pT;j, ;df/f]xx?df 5 . of] j}1flgs cg';Gwfg / k|of]usf] o'u, ;fdGtL o'u x'bF } k'h F LjfbL o'udf u'0fx?o'Qm g]tT[ jn] dfq o'lug cleef/nfO{ cu|ufdL lgsf; j}1flgs ;dfhjfb xf] .
s[ofsnfk e|i6frf/ JofKt x'bF f x'g] xf] . hgtfsf ;+:s[ltx¿ lg/Gt/ cl3 wf/ xf] . of] g} g]kfnL qmflGtsf/L ;dfh ljsf; ePsf] xf] . ;G;f/ k'/f ug{ ;S5 . l;+uf] b]znfO{ Pstfa4 ca kl/jt{gsf] k|jfxnfO{ s;}nk] lg /f]s/]
;g\ !((& b]lv g} g]kfnL cy{tGq qmlds a9fpg'kg]{ bfloTj cfPsf] 5 . sDo'lg:6 cfGbf]ngsf] ;antf, ju{;3+ if{, kl/jt{gzLn 5 . P]ltxfl;s ef}ltsjfbL u/]/ kl/jt{gsf] dfu{df 8f]¥ofpg ;S5 . /f]lsg] 5}g .
@)*) ;fn h]7 & ut] cfOtaf/ 5
lj1fkg af]8{
lbPsf] / To;kl5sf lbgdf af/Daf/ eg]/ ;hu x'gk' 5{ . xfdLn] hgtfnfO{ o;} q mddf, g] s kfsf k| j Qmf
cfqmd0fsf] k|of; u/]sf] cf/f]k nufpFb} ;xL ;"rgf lbg;Sg'k5{ . ld;g k|sf08 ;L / g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ -
eg]– …dnfO{ ha Tolta]nfsf] ljkIfL kqsfl/tf cfhsf] d'Vo r'gf}lt xf] . dfcf] j fbL s] G b| _ sf pkfWoIf
bnsf] g]tf s]kL cf]nLn] )&* efb| @ xfdLn] lgikIf kqsfl/tfnfO{ c+uLsf/ s[ i 0faxfb' / dx/faLr ;f] d af/
ut] x]/f}F ;efd'vn] s;/L ;bg ug{ h?/L 5 . ANofsd]lnª clg ck/fGx e]6jftf{ ePsf] atfOPsf] 5 .
If]Kof:q k|sfzg s]Gb|åf/f k|sflzt, ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM %!&@^%%