1.Nêu đặc điểm phân bố dân cư thế giới 2.Đô thị hóa là gì?
gì? Trình bày các nhân 3.Tại sao nói quá trình đô thị hóa có
hiện nay. Phân tích tác động của các
nhân tố đến sự phân bố dân cư.
-Đặc điểm phân bố dân cư thế giới hiện
nay:
+ Dân cư thế giới phân bố rất không
đều, có những vùng tập trung đông đúc
như: Nam Á, Đông Á, Đông Nam Á,
Tây và Trung Âu,... lại có những vùng
thưa dân như: Bắc Á, châu Đại
Dương,...
-Các nhân tố tác động đến sự phân bố
dân cư:
+ Nhân tố tự nhiên tạo điều kiện thuận
lợi hoặc gây trở ngại cho sự cư trú của
con người. Nhìn chung, những khu vực
có điều kiện tự nhiên và tài nguyên
thiên nhiên phong phú, môi trường
thiên nhiên thuận lợi là các khu vực có
dân cư sinh sống đông đúc và ngược
lại.
+ Nhân tố kinh tế - xã hội:
 Trình độ phát triển của lực
lượng sản xuất quyết định
việc phân bố dân cư, làm cho
phân bố dân cư chuyển từ tự
phát sang tự giác. Sự phân bố
dân cư phụ thuộc chặt chẽ
vào tính chất của nền kinh tế.
Nói chung, những khu vực
dân cư đông đúc thường gắn
với các hoạt động công
nghiệp, dịch vụ.
 Những khu vực được khai
thác lâu đời thường có dân cư
đông đúc hơn những khu vực
mới khai thác.
 Di cư có tác động tới sự phân
bố dân cư thế giới. Trong lịch
sử, các luồng di dân lớn có
thể làm thay đổi tỉ trọng dân
số của cả một châu lục.
tố tác động đến quá trình đô thị hóa
-Đô thị hóa là một quá trình kinh tế - xã
hội mà biểu hiện của nó là sự tăng
nhanh về số lượng và quy mô của các
điểm dân cư đô thị, sự tập trung dân cư
trong các thành phố, nhất là các thành
phố lớn và phổ biến rộng rãi lối sống
thành thị.
-Các nhân tố tác động đến đô thị hóa:
+ Nhân tố tự nhiên:
Vị trí địa lí và điều kiện tự nhiên như
quỹ đất, địa hình, nguồn nước, tài
nguyên khoáng sản,... tạo thuận lợi hay
khó khăn cho đô thị hóa. Tuy nhiên, các
nhân tố này không phải là nhân tố quyết
định đô thị hóa.
+ Nhân tố kinh tế - xã hội:
 Sự phát triển kinh tế, đặc biệt
là phát triển công nghiệp gắn
với khoa học – công nghệ có
tác động đặc biệt quan trọng
tới đô thị hóa. Công nghiệp
hóa và đô thị hóa là hai quá
trình song hành và hỗ trợ
nhau cùng phát triển.
 Lối sống, mức thu nhập, trình
độ văn hóa, nghề nghiệp,...
đều có tác động đến quá trình
đô thị hóa.
 Chính sách phát triển đô thị
được đề ra xuất phát từ những
hoàn cảnh cụ thể về tự nhiên,
kinh tế - xã hội,... của quốc
gia, của vùng. Đây là nhân tố
quyết định hướng phát triển
đô thị trong tương lai.
ảnh hưởng mạnh mẽ đến kinh tế, xã hội
và môi trường?
 Về kinh tế:
-Ảnh hưởng tích cực:
+ Tăng quy mô và tỉ lệ lao động ở các
khu vực công nghiệp và xây dựng, dịch
vụ.
+ Thay đổi cơ cấu nền kinh tế, đẩy
nhanh tốc độ phát triển kinh tế.
+ Tăng năng suất lao động.
-Ảnh hưởng tiêu cực:
+ Giá cả ở đô thị thường cao.
+ Tăng sự chênh lệch trong phát triển
kinh tế giữa thành thị và nông thôn.
 Về xã hội:
-Ảnh hưởng tích cực:
+ Tạo thêm nhiều việc làm mới.
+ Phổ biến lối sống thành thị, tạo điều
kiện tiếp cận nhiều thiết bị văn minh
trong đời sống.
+ Nâng cao trình độ văn hóa, nghề
nghiệp của một bộ phân dân cư.
-Ảnh hưởng tiêu cực:
+ Tạo áp lực về nhà ở, việc làm, hạ tầng
đô thị.
+ Nguy cơ gia tăng tệ nạn xã hội.
 Về môi trường:
-Ảnh hưởng tích cực:
+ Mở rộng và phát triển không gian đô
thị, hình thành môi trường đô thị, cơ sở
hạ tầng hiện đại, nâng cao chất lượng
cuộc sống.
-Ảnh hưởng tiêu cực:
+ Đô thị hóa tự phát thường dẫn đến
môi trường bị ô nhiễm, giao thông tắc
nghẽn.
4.Tại sao tự nhiên là một trong những
nhân tố tác động đến phân bố dân cư?
Tự nhiên là một trong những nhân tố
tác động rõ nét đến sự phân bố dân cư
vì nhân tố tự nhiên (khí hậu, nguồn
nước, địa hình và đất đai, tài nguyên
khoáng sản,...) tạo điều kiện thuận lợi
hoặc gây trở ngại cho sự cư trú của con
người. Nhìn chung, những khu vực có
điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên
nhiên phong phú, môi trường thiên
nhiên thuận lợi là các khu vực có dân
cư sinh sống đông đúc và ngược lại.
5.Tại sao phân bố dân cư khác nhau
giữa các vùng, quốc gia?
Có thể nói, sự phân bố dân cư phụ
thuộc nhiều vào yếu tố như: vị trí địa lí,
điều kiện tự nhiên (địa hình, đất, khí
hậu, nguồn nước), sự phát triển kinh tế,
trình độ của con người và lịch sử khu
vực định cư. Trong khi đó, ở mỗi khu
vực địa lí sẽ có những điều kiện khác
nhau do đó, dân cư phân bố khác nhau
giữa các vùng, quốc gia, có những vùng
tập trung đông dân, ngược lại với nhiều
vùng thưa dân.
6.Tại sao quá trình đô thị hóa khác nhau
giữa các nước trên thế giới?
- Mức độ đô thị hoá có sự khác nhau
giữa các khu vực và các nước vì tỉ lệ
dân thành thị không giống nhau giữa
các khu vực và các nước; trong khi đó,
đây là tiêu chí dùng để so sánh mức độ
đô thị hóa giữa các khu vực và các
nước.
7.Tại sao tỉ lệ dân đô thị khác nhau giữa
các nước trên thế giới?
- Tỉ lệ dân thành thị chịu tác động của
nhiều nhân tố: quá trình ĐTH – CNH;
sự phát triển kinh tế; trình độ phát triển
lực lượng sản xuất,,,
- Tác động của các nhân tố này khác
nhau.
- Mối quan hệ giữa các nhân tố khác
nhau giữa các nhóm nước:
+ Các nước PT: Quá trình ĐTH – CNH
lâu đời, vững chắc; trình độ phát triển
kinh tế cao, chủ yếu CN-DV; trình độ
phát triển cao của lực lượng sản xuất
nên tỉ lệ dân thành thi cao.
+ Đang PT: Ngược lại
8. Giải thích tại sao tỉ lệ dân thành thị
trên thế giới có xu hướng tăng lên ?
-Quá trình ĐTH – CNH ngày càng
được đẩy mạnh, phù hợp xu thế chung
của thế giới.
-Sức hút lớn từ thành thị về các mặt:
mức sống, thu nhập, y tế, giáo dục, việc
làm,... khiến dân nông thôn di cư ồ ạt ra
thành thị.
-Trình độ phát triển của lực lượng sản
xuất ngày càng cao, tập trung khu vực
2, 3.